________________
પરિશિષ્ટ નં-૭
મંત્ર જપ શબ્દની શક્તિના સદુપયોગ અથવા દુરૂપયોગથી ઘણા પ્રાચીન કાળથી માનવજાતિ પરિચિત છે. આદિવાસી એએ પિતાના ગૂઢ ક્રિયાકાંડમાં તથા પ્રતીકેમાં આ શક્તિ ગૂંથી લીધી હતી. વીસમી સદીની સંસ્કૃતિએ રાજકીય પ્રચાર અને વ્યાપારી જાહેરાતમાં તેને દુરૂપયોગ કર્યો છે.
શબ્દ” અને “ભાવ એક બીજા સાથે સંકળાએલા છે. ઈશ્વરના “નામ સાથે ઈશ્વરને “ભાવ જોડાયેલ છે. શબ્દની શક્તિનું આધ્યાત્મિક જીવનમાં જે મહત્તવ છે, તે સમજવું જોઈએ. આ મહત્ત્વ માત્ર સ્વાનુભવ વડે સમજાય તેવું છે.
જેમને જપને અનુભવ નથી, તેમને આ ક્રિયા નિરર્થક અને યાંત્રિક લાગે છે, તેઓ તેને તિરસ્કાર કરે છે. તેઓ કટાક્ષ પૂર્વક કહે છે કે “ચોક્કસ શબ્દ વારંવાર ગણવાથી શું લાભ?”
સત્ય એ છે કે આપણે આપણી જાતને તપાસી નથી, શું આપણે સર્વે સમય યુક્તિપૂર્ણ વિચાર ધારામાં જાય છે?
મોટાભાગના માનવીઓને ભાગ્યે જ છેડે સમય કઈ એકાદ વિષય ઉપર વ્યવસ્થિત વિચાર કરવામાં જ હશે!
આપણી જાગૃતિના ઘણા કલાકે નિરર્થક વિચારમાં, ત્રુટક ઈન્દ્રિયાનુભવમાં, સ્મૃતિના વેરવિખેર અશમાં, પુસ્તકે