________________
મહામંત્રને ઉપકાર]
શ્રી સિદ્ધભગવંતને બાહ્ય રૂપ નથી, તે પણ આંતર રૂપ છે. શ્રી આચાર્ય ભગવંતને બાહ્ય પદાર્થોની સુગંધ નથી તે પણ શીલ અને સદાચારના પાલનથી પ્રગટેલી આંતર સુગંધ અવશ્ય છે. શ્રી ઉપાધ્યાયભગવંત પાસે બાહ્ય રસ નથી તે પણ દ્વાદશાંગ પ્રવચનના નિત્ય સ્વાધ્યાયથી ઉત્પન્ન થતે નિર્મળ જ્ઞાનને અને પવિત્ર વચનેને રસ અવશ્ય છે. શ્રી સાધુભગવંત પાસે કામીનીઓના જેવા કોમળ અંગસ્પર્શ નથી, તે પણ ઉગ્રતપને કઠોર સંયમના પાલનથી ઉત્પન્ન થયેલ નિર્મળ અને પવિત્ર સ્પર્શ અવશ્ય છે, પછી ભલે તે તેમની પવિત્ર કાયાને હે! અથવા તે કાયાને સ્પર્શેલા પવિત્ર વાયુ અને વાતાવરણને હે ! આ રીતે પાંચે પરમેષ્ઠિઓના ધ્યાનમાં, ચિંતનમાં કે સ્મરણમાં મનને પાંચે ઇંદ્રિના વિષય મળી રહે છે. તેથી મન પિતાની સહજ ચપળતાને ત્યાગ કરી સ્થિરત્વને પામે છે.
આ સ્થળે સાધુભગવંતેને સ્પર્શ પવિત્ર હેવાનાં અનેક કારણોમાંનાં કેટલાંક કારણે આ છે–સાધુપણું અંગીકાર કરવાના પ્રથમ દિવસથી જ પાંચસમિતિ અને ત્રણગુપ્તિથી યુક્ત પાંચ મહાવ્રતનું તેઓ સતત પાલન કરે છે, પાંચ પ્રકારના સ્વાધ્યાય સહિત પાંચ પરમેષ્ઠિઓનું સતત ધ્યાન કરે છે, પાંચે જ્ઞાનના આરાધન વડે પંચમી ગતિને પ્રાપ્ત કરવા માટે સતત ઉદ્યમી રહે છે, આ વગેરે કારણોથી સાધુ ભગવંતની કાયા, તેમની ઇન્દ્રિયો અને મન, તેમના વિચારો તથા તેમની આસપાસનું વાતાવરણ હમેશાં વિશુદ્ધ રહે છે. આ વાતાવરણને સ્પર્શનાર અથવા