________________
૧૧
[પમેષ્ટિ-નમસ્કાર
વાતા ટકતી નથી, તેમ શ્રીતી કર–ગણધરનાં વચનની સામે પણ યુક્તિ અકિચિત્કર અને બુદ્ધિ નિળ છે. અતીન્દ્રિય જ્ઞાનથી જોએલા પદાર્થોં છમસ્થબુદ્ધિથી કદી ખંડિત થઈ શકતા નથી. શ્રી પંચપરમેષ્ઠિ નમસ્કારની સર્વ શ્રુતઅભ્યન્તરતા અને સર્વ શ્રુતવ્યાપકતા આપ્ત વચનથી સિદ્ધ છે, તેને યુક્તિ કે દલીલેાના આધારની લેશ માત્ર અપેક્ષા નથી. તેમ છતાં આમ્રવચનની મહત્તા હજી જેએના ખ્યાલમાં આવી નથી તેવા બુદ્ધિજીવી વર્ગના પણ અનુગ્રહ અથે ૫ ચપરમેષ્ઠિ નમસ્કારની શ્રેષ્ઠતા તથા સર્વ ધર્મ વ્યાપકતા સિદ્ધ કરવા માટે શાસ્ત્રકાર મહર્ષિએ પ્રતિપાદન (પ્રયત્ન) કરવામાં કચાશ રાખી નથી.
ધીજનું વપન
આચાર્ય ભગવંત શ્રી હરિભદ્રસૂરીશ્વરજી શ્રી લલિતવિસ્તરા નામની ચૈત્યવંદન સૂત્રની વૃત્તિ [પૃ૦૮] માં ફરમાવે છે કે-ધર્મ વ્રુત્તિ મૂમૂતા વના' અર્થાત્-ધર્મ પ્રાપ્તિનું મૂલભૂત કારણ વન્દના, અપર નામ નમસ્કાર છે. કહ્યું છે કે* વિષિનોખાઘયા વીનાપુત્ય માત્ । फलसिद्धिस्तथा धर्मबीजादपि विदुर्बुधाः ||"
અર્થવિધિ પૂર્વક વાવેલા ખીજથી જેમ અ’કુરાદિકને ઉદય થાય છે તેમ વિધિપૂર્વક વાવેલા ધખીજથી પ ક્રમે કરીને મેાક્ષરૂપી લની સિદ્ધિ થાય છે, એમ ૫'ડિત પુરૂષા ફરમાવે છે.
સત્પુરુષાની પ્રશંસાદિ કરવું એ ધર્મ ખીજોનું વપન