________________
શુભ ધ્યાનના પ્રકારે અને નમસ્કાર મહામત્ર
ધ્યાનના આરાહણ ક્રમ
વિશુદ્ધ લેશ્યાવાળા ધ્યાનના અધિકારી છે, અથવા રાગ-દ્વેષના વિજય કરવા વડે જેણે મનઃશુદ્ધિ કરી છે તે ધ્યાનને અધિકારી છે. રાગ-દ્વેષના વિજય સમતાભાવથી થાય છે અને સમતાભાવની સિદ્ધિ મમતાને નાશ કરનારી શુભ ભાવનાઓથી થાય છે. મૈત્રી, પ્રમાદ, કારૂણ્ય અને માધ્યસ્થ્યથી પવિત્ર ચિત્તવાળા તથા શુભ ભાવનાઓથી ભાવિત થયેલા આત્મા ધ્યાનારાહણ કરી શકે છે.
•
ધ્યાનનું સ્થાન પર્વતની ગુફ઼ા, છઠ્ઠું ઉદ્યાન, શૂન્ય ગૃહ, વગેરે જ્યાં મનુષ્યાનું આવાગમન ન હાય, મનને વિક્ષેપ કરનારા નિમિત્તોના અભાવ હાય, ત્યાં પ્રાણીના ઉપઘાત ન થાય તેવા ઉચિત શિલાતલ આદિ ઉપર પકાદિ કોઈપણ આસન વાળીને જે રીતે પેાતાના મન વચન કાયાના ચેગેનું સમાધાન રહે અને મદમઢ પ્રાણના સંચાર થાય તે રીતે બેસવું. પ્રાણના અતિ નિરાધ કરવાથી ચિત્તની વ્યાકુળતા થવાના સંભવ છે. કહ્યું છે કે
