________________
૫૪
[પરમેષ્ઠિ-નમસ્કાર નવકારમાં બધું સમાઈ જાય છે. અનંતા અરિહંતે નવકારને એક માત્ર અંશ છે, સર્વ જિનમંદિરે એ પણ નવકારના એક અંશને અંશ છે અને સર્વ સાધુઓ પણ નવકારની અંતર્ગત આવી જાય છે. જે કાંઈ જગતમાં સારું છે તે બધું નવકાર રૂપી ઈશ્વરનું સર્જન છે અને નવકારમાં ત્રણે ભુવનની સારભૂત સર્વ વસ્તુઓ આવી જાય છે.
પરમેષ્ટિએ મહાન ઐશ્વર્યશાળી છે, તેમને નમસ્કાર કરવાથી આત્મામાં ગુણ લક્ષમી ઉભરાવા લાગે છે.
બીજમાં અંકુરે થવાની યેગ્યતા તે છે, પણ તેને માટે જેમ એગ્ય સામગ્રીની અપેક્ષા છે તેમ આત્મામાં ગુણ લક્ષ્મી ઠાંસી ઠાંસીને ભરેલી છે તેને પ્રગટ થવા માટે સામગ્રી જોઇશે, તે સામગ્રીમાંની એક શ્રી પંચપરમેષ્ઠિઓને નમસ્કાર કરે તે છે. જિનેશ્વરેને ભાવથી નમસ્કાર કરવો તે ગુણલકમી પ્રગટ કરવાને અમેઘ ઉપાય છે. કહ્યું છે કે“ગનાં બીજ ઈહાં ગ્રહે, જિનવર શુદ્ધ પ્રણામે રે.”
નમસ્કારની ક્રિયાથી અનાદિની જે ભાવ દરિદ્રતા હતી, તે ટળી જાય છે અને આત્મિક ગુણેના ઓઘના ઓઘ ઉભરાવા લાગે છે. આંતર સંપત્તિનું દર્શન થતાં તેને બાહ્ય વસ્તુની ઓછાશની દીનતા રહેતી નથી.
એથી જ કહેવાય છે કે નવકારને ગણનાર કદી પણુ દીન ન હોય. કહ્યું છે કે પ્રભુની ઓળખાણ થતાંની સાથે જ બધી દીનતા ચાલી જાય છે અને એથી જ આરાધક આત્માઓ મુખ્ય માગણી કરે છે કે
