________________
આંતરિક ધન છે]
૫૩
કરૂણારસની મૂર્તિ સમી ભાસે, તેમની સઘળી પ્રવૃત્તિ કેવળ જગતના કલ્યાણ માટે જ લાગે અને એમના પુરૂષાના વિચાર કરવામાં આવે તેા મહાન્ આશ્ચર્ય થાય કે આવા કહુ સંસારમાં પણ અમૃતના કુંભ સમાન આત્માએ શી રીતે ઉત્પન્ન થતા હશે ? જગતના શિક્ષણથી જુદું' આવું શિક્ષણ એમને કેણે આપ્યું હશે ? જગતની વચ્ચે રહીને પેાતાના (જગતથી તદ્દન વિલક્ષણ) મામાં શી રીતે ટકી રહ્યા હશે ? તેમનું આંતરખળ કેટલું હશે ? અપાર-દુઃખ સહન કરતી વખતે પણુ આનમાં મગ્ન રહી જગતને દુઃખ ઉપર વિજય મેળવવાના માર્ગ જો આવા પુરૂષ ન હેાત તે ખીજા કેાણુ બતાવત ? આજે જે કાંઈ સુખ, શાંતિ, દાન, દયા, પરાપકાર, કે ધર્મ દૃશ્યમાન થાય છે, તે તેમના વિના ઉત્પન્ન પણ થઈ શકે તેમ નહાતું. એ રીતે જે કાંઈ સારૂં છે ત્યાં પ્રત્યેક ઠેકાણે એમની કરૂણાનાં દન થઈ શકે. સર્વત્ર સારૂં ઉત્પન્ન કયાંથી થયું ? તેના ઉત્તર એ આવે કે ‘એ બધું એક નાનકડા નવકારમાંથી જ ઉત્પન્ન થયું છે.
>
જો નવકાર ન હેાય તા જગત ભલે કદાચ હાત પણ જગતમાં સારૂં તે ન જ હોત. જગતમાં જે કાંઈ સારૂં છે, તેને નવકારે ઉપજાવ્યું છે–ટકાવ્યું છે, તેના યશ બીજા જે કાઈ લેવા જાય છે તેમાં તેમનું અજ્ઞાન જ કારણભૂત છે. વિચારા ! નવકાર કેટલેા વ્યાપક છે? શાસન અરિહંતનું કહેવાય, એ અરિહંત પણ નવકારના માત્ર એક અંશરૂપ છે.
