________________
આંતરિક ધન છે]
૫૧
આત્માએ થયા છે, તે બધા અરિહંત ભગવંતા, સિદ્ધ ભગવતા, આચાર્ય ભગવ ંતા, ઉપાધ્યાય ભગવંતા, સાધુ ભગ– વંતા, દેશિવરિત ધમ પાળનારાએ, સમ્યગ્દૃષ્ટિ દેવો-મનુષ્યો, આદિના અને બીજા પણ માર્ગાનુસારી વિગેરે જીવાના ધર્મોની આરાધના અનુમાના સિવાય બીજી રીતે થવી શક્ય નથી. આ બધાના ધર્મના સરવાળા અનત અનંત થઈ જાય છે.
અનુમાદના કરનારા જેની અનુમેાદના કરે છે તેના ધર્મના ભાગીદાર બની જાય છે. અનુમેાદના રૂચિ વિના ન હાય અને જેને જેવી રૂચિ હેાય તે મુજબ એનું ઘડતર થાય. અનુમેદનાથી જીવનું શુભપુણ્ય એટલું બધું વધી જાય છે કે તે પોતે આજે એક બિંદુ સ્વરૂપ છે પણ અનુમેાદનારૂપ ધર્મમાં ભળી જવાથી અક્ષય-અનંત સાગર સ્વરૂપ અની જાય છે.
અનુમાનાના આ અનંત ફળને ખ્યાલમાં રાખીને જ શાસ્ત્રકારાએ નવકારનું માહાત્મ્ય ગાયું છે. નવકારના એક એક અક્ષરના સ્મરણથી સાત સાત સાગરાપમનાં પાપો ટળે, એ ફળ પણ વ્યવહારથી છે અને તે તે અતિ અલ્પ ગણાય. વસ્તુતઃ નવકારના એક એક અક્ષરના સ્મરણથી પ્રતિ સમય અનંત અનત પાપની રજ ટળે અને જીવ સર્વ કર્મોના વિચ્છેદ કરી અલ્પ સમયમાં મેાક્ષના અનંત સુખને પ્રાપ્ત કરે તે એનું પરમાથ ફળ છે. જીવની મુક્તિ આજ સુધી થઈ નથી એનું કારણ શેાધવું હાય તા તે એક જ છે કે તે નમસ્કાર મંત્રથી નમનીય પોંચપરમેષ્ઠિને ભાવપૂર્વક એક વાર નમ્યા નથી, ત્યાં અંતરથી નમ્ર અન્યા