________________
અનુયોગગણાનુજ્ઞાવક/ “અનુયોગાનુજ્ઞા' દ્વાર | સ્તવપરિજ્ઞા/ ગાથા ૧૧૫૨-૧૧૫૩
ભાવાર્થ : - સાધુઓ સર્વથા અભિવૃંગનો ઉચ્છેદ કરવા માટે બદ્ધલક્ષવાળા થઈને સર્વ સાધુવ્યાપાર કરે છે, તેથી સાધુવ્યાપાર કરતી વખતે સાધુઓને દેહ પ્રત્યે કે ભોગાદિ પ્રત્યે લેશ પણ અભિન્ડંગ હોતો નથી, માટે દ્રવ્યસ્તવ કરતાં સાધુનો શુભયોગ મહાન છે; જ્યારે શ્રાવકો દ્રવ્યસ્તવ કરતી વખતે તુચ્છ એવી સંપત્તિ આદિ પ્રત્યેના અભિવૃંગનો સર્વથા ત્યાગ કરી શકતા નથી, તેથી શ્રાવકોનો ભગવાનની ભક્તિકાળમાં વર્તતો ભગવાનના ગુણો પ્રત્યેનો બહુમાનભાવ સંસારના તુચ્છ પદાર્થોમાં અભિવૃંગભાવથી સંવલિત હોવાથી દ્રવ્યસ્તવ કરનારા શ્રાવકોનો શુભયોગ યતિઓના શુભયોગ કરતાં અલ્પ જ છે. ૧૧૫રા
અવતરણિકા :
પૂર્વગાથામાં કહ્યું કે યતિયોગ જ મહાન છે અને દ્રવ્યસ્તવ તુચ્છ છે. તેથી દ્રવ્યસ્તવ યતિયોગ કરતાં તુચ્છ કેમ છે? તે સ્પષ્ટ કરતાં કહે છે –
ગાથા :
जम्हा उ अभिस्संगो जीवं दूसेइ नियमओ चेव ।
तसिअस्स जोगो विसघारिअजोगतुल्लो त्ति ॥११५३॥ અન્વયાર્થ :
નહીં ૩ વળી જે કારણથી મિસંશ=અભિવંગ નિયમો ચેવ-નિયમથી જ નીવં=જીવને ફૂટ્ટ દૂષિત કરે છે, તદૂમિતેનાથી દૂષિતનો=અભિવૃંગથી દૂષિત થયેલા જીવનો, નોયોગ વિસયામિનોકાસુન્ને વિષઘારિત યોગ તુલ્ય છે=વિષથી સિંચાયેલ યોગ જેવો છે. * “ત્તિ' પાદપૂર્તિમાં છે. ગાથાર્થ :
વળી જે કારણથી અભિવંગ નક્કી જ જીવને દૂષિત કરે છે, અને અભિવૃંગથી દૂષિત થયેલા જીવનો યોગ વિષથી સિંચાયેલ ચોગ જેવો છે. ટીકા? ___ यस्मात्त्वभिष्वङ्गः प्रकृत्यैव जीवं दूषयति नियमत एव, तथाऽनुभूतेः, तथा दूषितस्य (? तद्रूषितस्य) योगः सर्व एव तत्त्वतः विषघारितयोगतुल्यः-अशुद्ध इति गाथार्थः ॥११५३॥ નોંધ:
ટીકામાં તથા દૂષિત છે, તેને સ્થાને મૂળગાવ્યા પ્રમાણે તદૂષિતી હોવું જોઈએ. ટીકાર્થ :
વળી જે કારણથી પ્રકૃતિથી જ અભિવૃંગ નિયમથી જ જીવને દૂષિત કરે છે, કેમ કે તે પ્રકારે અનુભૂતિ
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
