________________
૧૫૨
અનુયોગગણાનુજ્ઞાવસ્તુક | ‘અનુયોગાનુજ્ઞા' દ્વાર / સ્તવપરિજ્ઞા/ ગાથા ૧૨૨૦
અવતરણિકા :
પૂર્વગાથામાં ગ્રંથકારે આવશ્યકનિયુક્તિભાષ્યગાથા-૧૯૩નો પાઠ આપીને, દ્રવ્યસ્તવ પુષ્પાદિ છે તેમ જિનભવનાદિ પણ છે, એમ યુક્તિથી સ્થાપન કર્યું, પરંતુ ત્યાં જે કહ્યું કે કૃમ્નસંયમપ્રધાન વિદ્વાનો પુષ્પાદિકને ઇચ્છતા નથી, તેથી અર્થથી સાધુઓને દ્રવ્યસ્તવ હોતો નથી એમ ફલિત થાય, અને પ્રસ્તુત ગ્રંથમાં ગ્રંથકારે પૂર્વે અનેક યુક્તિઓથી સ્થાપન કર્યું કે સાધુઓને ગૌણરૂપે દ્રવ્યસ્તવ છે. આથી પ્રસ્તુત ગ્રંથના કથન સાથે આવશ્યકનિયુક્તિભાષ્યનું કથન વિરોધી જણાય છે. આથી તે વિરોધનો પરિહાર કરતાં ગ્રંથકાર કહે છે – ગાથા :
णणु तत्थेव य मुणिणो पुप्फाईनिवारणं फुडं अस्थि ।
अस्थि तयं सयकरणं पडुच्च णऽणुमोअणाई वि ॥१२२७॥ અન્વચાઈ: - પ=નનુ થી પર શંકા કરે છે – તન્થવ ાં અને ત્યાં જ=આવશ્યકનિયુક્તિભાષ્યગાથા-૧૯૩માં જ, મુuિrl=મુનિને પુ નિવારdi ૬ સ્થિ પુષ્પાદિનું નિવારણ ફુટ છે=પ્રગટ છે. (તેને ગ્રંથકાર કહે છે –) તયં સ્થિત છે=પરનું કથન સત્ય છે, સર પડુત્ર્યસ્વયં કરણને આશ્રયીને (સાધુને પુષ્પાદિનું નિવારણ છે,) મગુનો IIછું વિ =અનુમોદનાદિને પણ (આશ્રયીને) નહીં. ગાથાર્થ :
નાથી પર શંકા કરે છે - અને આવશ્યકનિર્યુક્તિભાષ્યગાથા-૧૯૩માં જ મુનિને પુષ્પાદિનું નિવારણ પ્રગટ છે. તેને ગ્રંથકાર કહે છે – પરનું કથન સત્ય છે, પરંતુ સ્વયં કરણને આશ્રયીને સાધુને પુષ્પાદિનું નિવારણ છે, અનુમોદનાદિને પણ આશ્રયીને નહીં. ટીકા : __ननु तत्रैव च स्तवाधिकारे मुनेः पुष्पादिनिवारणं स्फुटमस्ति, 'तो कसिणसंजम'इत्यादिवचनाद्, एतदाशङ्क्याह-अस्ति तत् सत्यं, किन्तु स्वयं करणं प्रतीत्य निवारणं, नाऽनुमोदनाद्यपि प्रतीत्येति
થાર્થ: ૨૨૨૭ ટીકાર્ય :
નનુથી પર શંકા કરે છે – અને ત્યાં જ આવશ્યકનિયુક્તિભાષ્યમાં જ, સ્તવના અધિકારમાં મુનિને પુષ્પાદિનું નિવારણ પ્રગટ છે; કેમ કે તો સાસંગમ ઇત્યાદિ વચન છે. આ કથનની આશંકા કરીને કહે છે – તે સત્ય છેઃપૂર્વપક્ષીનું કથન સાચું છે, પરંતુ સ્વયં કરણને આશ્રયીને નિવારણ છે=મુનિને પુષ્પાદિરૂપ દ્રવ્યસ્તવનો નિષેધ છે, અનુમોદના આદિને પણ આશ્રયીને નહીં, એ પ્રમાણે ગાથાર્થ છે. ભાવાર્થ :
કાકારનો આશય એ છે કે, આવશ્યકનિયુક્તિભાષ્યગાથા-૧૯૩માં કહેલ છે કે કૃત્નસંયમપ્રધાન
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
