________________
o૮
અનુયોગગણાનુજ્ઞાવસ્તુક | ‘અનુયોગાનુજ્ઞા' દ્વાર / સ્તવપરિજ્ઞા ગાથા ૧૧૦૧-૧૧૦૨ અઢાર હજાર શીલાંગોનું પાલન કરનારા હતા, છતાં તેઓ જયારે ક્રોધ કરે છે ત્યારે તેમનું ક્ષમાગુણરૂપ શીલાંગ દૂષિત થાય છે, જેના કારણે તેઓનાં અન્ય પણ સર્વ શીલાંગો સુપરિશુદ્ધ રહેતા નથી.
આ પ્રકારનો શીલાંગોનો ભાવાર્થ છે ગર્ભમાં જેના એવું શીલાંગવિષયક દંપર્ય બુદ્ધિમાન પુરુષે વિચારવું જોઈએ, જેથી પરમાર્થનો બોધ થાય કે માત્ર બાહ્ય સમ્યફ આચરણાથી શીલાંગ શીલાંગરૂપ બનતું નથી, પરંતુ અસંગભાવને અનુકૂળ સુદઢ ઉદ્યમ કરવાથી શીલાંગ શીલાંગરૂપ બને છે. ll૧૧૭૧
અવતરણિકા :
निदर्शनमाह -
અવતરણિકાર્ચઃ
પૂર્વગાથામાં કહ્યું કે એક પણ શીલાંગ તે શીલાંગથી અન્ય શીલાંગોના સર્ભાવમાં જ સુપરિશુદ્ધ છે. એમાં નિદર્શનને દષ્ટાંતને, કહે છે –
ગાથા :
एक्को वाऽऽयपएसोऽसंखेअपएससंगओ जह उ ।
एअं पि तहा णेअं सतत्तचाओ इहरहा उ ॥११७२॥ અન્વયાર્થ :
ન =જે રીતે જ પો વાડપાનો એક પણ આત્મપ્રદેશ સંમપતંગો અસંખ્યય પ્રદેશોથી સંગત છે, તો તે રીતે જ પિ આ પણ=શીલાંગ પણ, જે જાણવું=અન્ય શીલાંગોથી સંગત જાણવું. રૂાર ૩ વળી ઇતરથા સતિત્તવો સ્વતત્ત્વનો ત્યાગ થાય પોતાના આત્મપ્રદેશપણાનો અને શીલાંગાણાનો અભાવ થાય.
ગાથાર્થ :
જે રીતે જ એક પણ આત્મપ્રદેશ અસંગ્રેચ આત્મપ્રદેશોથી યુક્ત છે, તે રીતે શીલાંગ પણ અન્ય શીલાંગોથી યુક્ત જાણવું. વળી અન્યથા પોતાના આત્મપ્રદેશપણાનો અને શીલાંગપણાનો અભાવ થાય. ટીકા : ___ एकोऽप्यात्मप्रदेशोऽत्यन्तसूक्ष्मोऽसङ्ख्येयप्रदेशसङ्गतः तदन्याविनाभूतो यथैव, केवलस्याऽसम्भवाद्, एतदपि शीलाङ्गं तथा ज्ञेयम् अन्याविनाभूतमेव, स्वतत्त्वत्यागः इतरथा तु-केवलत्वे आत्मप्रदेशत्वशीलाङ्गत्वाभाव इति गाथार्थः ॥११७२॥ * “ વિ'માં ‘પિ'થી એ સમુચ્ચય કરવો છે કે બે વગેરે આત્મપ્રદેશો તો અસંખ્ય આત્મપ્રદેશોથી સંગત છે, પરંતુ એક પણ આત્મપ્રદેશ અસંખ્ય આત્મપ્રદેશોથી સંગત છે. * “Ha fપ'માં ‘પ'થી એ સમુચ્ચય કરવો છે કે એક આત્મપ્રદેશ તો અન્ય આત્મપ્રદેશો સાથે અવિનાભૂત છે જ, પરંતુ એક આ પણ શીલાંગ પણ, અન્ય શીલાંગો સાથે અવિનાભૂત જ છે.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org