________________
-
अस्वीकार्य छे. बीजा भांगो पण निष्फळ छे, कारण के सूत्र, भणे, अर्थ जाणे, नूतन अध्ययन कर्या करे परंतु चारित्र - पालन विनानुं ते सर्व निष्फळ छे. कारण के तेथी तो फक्त कंठशोष ज थाय छे. कोई कहेशे के तेथी अन्नपाणी तो मळे छे ने ? तो शास्त्रकार कहे छे के धर्मना नामे जेना घरना आहार- पाणी वापरे छे तेने त्यां ऊंट, पाडो विगेरे थईने भार वहन करवो पडे छे माटे चारित्र विना ज्ञान कई पण कामनुं नथी. आ संबंधमां कह्यं छे के– “जहा खरो चंदणभारवाही, भारस्स भागी न हु चंदणस्स । एवं खु नाणी चरणेण हीणो, नाणस्स भागी न हु सुग्गईए ||१ ||" गधेडो पोतानी पीठ पर चंदननो भार वहन करे छे पण चंदननी शीतळतानो - सुगंधनो तेने लाभ मळतो नथी तेम घणुं भणेल होवा छतां ज्यां सुधी चारित्रपालन करतो नथी त्यां सुधी ते सद्गतिरूपी शीतळतानो लाभ मेळवी शकतो नथी. वळी “आउज्जनट्ट... चरणहीणो ॥ " नाच-तानमां प्रवीण एवी नटी जो जोनार लोकोने हर्ष न पमाडी शके, पोताना अवयवोनो हावभाव न दर्शावे अने नृत्य तथा संगीत न करे तो ते लोकोने रीझवे के पोतानी निंदा करावे ? तेवी ज रीते साधु पण नटीनी माफक बेसी रहे, कोई पण आवश्यक क्रिया न करे एटले चारित्र न पाळे तो मोक्षसुखने प्राप्त न करे पण उलटी पोतानी, पोताना गच्छनी निंदा करावे अने संघनी हीलना थाय. वळी तरियो जाणे छे के हाथ- पग हलाववाथी ज नदीमां तरी शकाय परंतु नदीमा पड्या पछी हाथ-पग न हलावे तो जेम डूबी जाय तेम संसाररूप नदीना प्रवाहमां पड्या पछी चारित्रपालनरूपी क्रिया (तरवानी क्रिया) न करे तो ते गीतार्थ पण संसार-नदीमां डूबी जाय, एटले पण एकलुं ज्ञान काम न आवे. साथसाथ क्रिया पण जोईए. जेम महाकष्टपूर्वक शालि निपजाव्या होय, तेने कोठारमां भरी मूक्या होय, जो तेनो उपभोग न करे तो तें संग्रह निष्फळ निवडे तेम ज्ञानवडे हेय, उपादेय अने ज्ञेयने जाणीने ते प्रमाणे आचरे नहीं तो ज्ञान पण शालिसंग्रहनी माफक निष्फळ छे. आवो संविज्ञपक्षी पोते जो अन्य साधुने वंदावे नहीं पण पोते वांदे तो भविष्यमां ते सुलभबोधि थाय. त्रीजो भांगो श्रेष्ठ छे. गणधर भगवंत चौदपूर्वधारीओ आ भांगामां समावेशित थाय छे.
वर्तमानकाळे तो जेटलुं ज्ञान छे तेनो सूत्रार्थ जाण्यो होय, तेनुं ग्रहण कर्तुं होय, परमार्थ जाण्य होय तेने गीतार्थ कहीए. ‘पांचमो आरो तो दुसम छे, छेवट्टं संघयण छे माटे केम करीए ?' एम शिथिल बनी वीर्यने गोपवे नहीं, पण चारित्रमां छतुं बल-वीर्य फोरवे तेने संविज्ञ कहीए. कह्यं छे के– “को, वा......... जईण सया ॥ २ ॥” तीर्थंकर परमात्माए कह्या प्रमाणे सर्व करवाने अशक्तिमान होय पण यथाशक्ति (पोताना सामर्थ्य प्रमाणे) चारित्र पालन करे एटले के आहारपाणी लेवामां अने आरोगवामां शूरो शरीरे पुष्ट बनवामां प्रवीण अने प्रतिक्रमण - पडिलेहणादि क्रियाओ करवामां शिथिल न होय परंतु चारित्र पालन करवामां दृढ प्रतिज्ञावाळो होय, काळ प्रमाणे जयणापूर्वक वर्ते, ईर्ष्यारहितपणे उद्यमवंत होय अने लोकदेखाव माटे क्रिया न करे ते ज साचा यति-साधु छे. जयणा करतां छतां पण क्वचित् प्रमादना योगथी, दुसमकाळ, हीनबुद्धि अने छेवट्ठा संघयणना कारणथी दोष लागी जाय तो पण तेने चारित्रपात्र समजवा, पण विराधक न समजवा; कारण के पोताना बळवीर्य प्रमाणे चारित्र पाळे छे, दोष लगाडवाना इच्छुक नथी, सूत्रोक्त अपवाद
श्रीगच्छाचार- पयन्ना— १४७
