________________
रहेनारो अने कारण विना पण अतीत, अनागत अने वर्तमान ए त्रणे काळना निमित्तो कह्या करे ते आसुरी भावना कहेवाय, अने आवी भावनावाळो साधु काळ करीने असुर देवनिकायमां उपजे छे. (५) मोही-“सत्यग्गहणं विसभक्खणं च, जलणं च जलपवेसो अ। अणयारभंडसेवा, जम्मणमरणाणि बंधन्ति ॥५॥" खड्गादिक शस्त्रथी, विषभक्षणथी, अग्निमां झंपापात करवाथी, जळमां डूबी जवाथी पोताना आत्मानो घात करे तेमज शास्त्रमर्यादामां न रहेता उपकरण प्रमुख भोगवे तो सन्मार्ग मूकी उन्मार्ग- सेवन कर्यु कहेवाय अने तेथी संसारमा अनंता भवो करवा पडे. मोही भावनानुं लक्षण का छे के–“उम्मग्गदेसओ मग्गनासओ, मग्गविप्पडीवत्ती। मोहणे य मोहित्ता, सम्मोहं भावणं कुणइ ॥१॥" मिथ्या मार्ग एटले हिंसादिनो मार्ग ग्रहण करे अने सन्मार्गनो नाश करावे-त्यजावे तेमज मोहथी मोहित थयो होय तेने मोही भावनावाळो कहेवाय. हवे आ बाबतमां कोई शंका करतां पूछे छे के-पूर्वे भावनानुं फळ देवगति जणावी छे अने पाछळथी अन्य (भवभ्रमण) फळ दर्शाव्युं छे तो परस्पर विरोध नहीं आवे? तेनो खुलासो आपतां ग्रंथकार जणावे छे के - अनंतर फळ देवगति जाणवी, परंपर फळ तो अनंत संसार परिभ्रमण ज जाणवू. साधुपणामां किंचित् द्रव्यक्रिया करे तेथी नीच देवपणुं प्राप्त थाय अने ते पापानुबंधी पुण्य खलास थई जाय त्यारे परंपर फळ पामे. का छे के–“एयाउ भावणाओ, भाविता देवदुग्गइंजंति । तत्तोय चुया संता, पडंति भवसागरमणंतम् ॥१॥"आवा प्रकारनी भावना भावीने साधु देवरूप दुर्गतिमां जाय एटले नीच देव थाय अने त्यांथी च्यवीने अनंत जन्म-मरणरूप भवसागरमां भटके. आवी भावनावाळा साधुओ जे गच्छमां न होय ते सुगच्छ जाणवो.
जीवाजीवादिक पदार्थने न माने ते नास्तिक कहेवाय. तेओ कहे छे के–“सन्ति पंच महब्भूया, इहमेगेसिमाहिया । पुढवी १ आऊ २ तेऊ ३, वाऊ ४ आगासपंचमा ५ ॥१॥" १ पृथ्वी-कठिनतारूप, २ पाणी-द्रव (पातळापणा) रूप, ३ तेज-अग्नि उष्णतारूप, ४ वायु-हलनचलनरूप अने ५ आकाश-पोलाण, शून्यरूप-आ पांच प्रकारना महाभूतो सर्वत्र व्यापी रहेल छे. आ पांचे महाभूतो सर्व बाल-गोपालमांप्रत्यक्ष नजरे पडे छे; माटे कोई पण आ महाभूतोनो निरास करी शके तेम नथी. आ पांचे महाभूतो एकत्र थाय त्यारे शरीर, जीव एवो आत्मा थाय छे.
आ भूतोथी भिन्न एवो कोई पदार्थ नथी तेम आत्मा पण नथी. आ प्रमाणे नास्तिकवादीनुं कथन छे, तेमां कोई शंका करी तेमने पूछे छे के-जो तमो एम कहेशो तो कोई जीव मरण पामे छे त्यारे तमे कोने मरण पामेलो मानशो? तेना जवाबमां नास्तिकवादी कहे छे के – कोईनुं देवदत्त एवं नाम होय अने ते मरण पामे त्यारे पांच महाभूतो पैकी अग्नि के वायुनो नाश थयो होय. लोको शरीरधारी देवदत्तनो नाश थयो एम कहे छे अने तेथी देवदत्त मरी गयो एम जणावे छे. जीव मरीने परलोकमां जाय एवो कोई जीव ज नथी. आवा प्रकारचं नास्तिक मतवादी- कथन श्रीसुयगडांगसूत्रमां विस्तारथी दर्शावेल छे. तेनो सचोट उत्तर ते ज स्थळे आपवामां आव्यो छे. वळी श्रीदशवैकालिक सूत्रनी नियुक्तिमां पण का छे के
श्रीगच्छाचार-पयन्ना- २११
