________________
एषणाना बंतालीश तथा ग्रासैषणाना पांच-एम मुडतालीश प्रकारना दोप रहित आहार ग्रहण करवामां साधु चतुर होय. एपणा चार प्रकरनी छे. १ नामंषणा-स्त्री आदिक वस्तुनुं नाम. २ ठवणेषणा-एपणानो जोनार साधु प्रमुख स्थापे के- 'आ एषणा छे' ते स्थापनंषणा, ३ द्रव्यैप -सचित, अचित्त अ. मिश्र एम त्रण प्रकार छे, ४ भाषणा-गवेषण, ग्रहण अने ग्रास-एम त्रण प्रकारनी छ. गवेषणा एपणाना ३२ भेद छे-१६ दातारना अने १६ लेनारना. आ ३२ दोपार्नु वर्णन आ ज ग्रंथमा अगाऊ पृष्ट ११८ पर आवी गयुं छे. ग्रासंषणाना संयोजनादि पांच दोषो छे.
हवे प्रसंगोपात देनार संबंधी दोषानुं वर्णन करतां कहे छे के-बालादिक चालीश जणना हाथथी आहार लेवो कल्प नहीं. अपवादथी २४ ना हाथथी लेवो परंतु पंदरना हाथथी तो लेवो ज नहीं, अपवादथी पर्चाशना हाथी लेवान का तेमां पण भजना जाणवी, ते भजना आ प्रमाणे -१ बाळक पासे थी आहार न वहोरवो परंतु बाळक चतुर होय, तेनी मातानी गेरहाजरी होय अथवा तेनी मा पाछळ बेठी होय अने पोत मुनिने वहोरावता होय, वळी आहार थोडो होय अने बीजाने खावानो छ तेना विचार वगर वहोरावे त्यारे साधु तेने कहे तुं आटलो बधो आहार वहोराव नहीं, बीजाने आहार करवानो हशे ते समये तेनी माता अनुकूळ वचन बोले के-तमो आहार वहोरवा, आहार घणो छे. आ प्रमाणे बधी सानुकूळता देखाय तो ज गोचरी लेवी कल्पे, नहीं तो न लेवी. २ वृद्धना हाथी आहार न लेवा, परंतु शक्तिशाळी होय अगर जो ते धूजतो होय अने तेना हाथ बीजाए पकड्या होय तो लेवो. ३ जे लेशमात्र मत्त होय परंतु अविह्वल (मन आपार्छ न होय तो) होय अने कोई अन्य गृहस्थ जातो न होय तो कल्पे. ४ उन्मत्त अने वाचाळ पासेथी न लेवो परंतु जो ते शुद्ध अने भद्रिकपरिणामी होय तो लवो कल्पे. ५ शरीर-कंपवाळा पासे थी न लेवो परंतु जो दृढ हस्तथी आपे तो कल्पे. ६ ताववाळा पास थी न लेवा परंतु ताव उतरी गयो होय तो कल्पे. ७ अंध पासे थी न लेवो परंतु बीजाए तेने पकड्या होय अने ते श्रद्धालु होय तो कल्पे. ९ पगरखा पहेरेलो त्यां ने त्यां ऊभो
रहीने आपे तो कल्ये १० जेना पग बंधाया होय अगर तो रोगथी अकराई गयो होय परंत 3
जवामां समर्थ होय अने तेथी पीडा न थती होय तो लेवो कल्पे. कदाच आघापाछा जवामां अशक्तिमान होय परंतु त्यां वेठो वेठो ज आपे तो पण कल्पे, पण त्यां कोई बीजो गृहस्थ न होवो जोईए. बंने हाथे बांधेलो तो आहार वहोरावी शके ज नहीं, तेमा प्रतिबोध छे-भजना नथी. ११. हाथ कापेलो होय परंतु त्यां बीजो गृहस्थ न होय तो कल्पे. १२. पग कापेला होय तेनो आहार लेवो न कल्पे, जो ते बेटो थईने आपे अने अन्य गृहस्थ हाजर न होय तो कल्पे. १३. नपुंसकनो न कल्पे परंतु जो ते लिंग प्रमुखनुं सेवन करनार न होय तो कल्पे. १४. गर्भवती स्त्रीने नव मास थवा आव्या होय तो न कल्पे परंतु सात-आठ मासनो गर्भ होय अने ते सुखपूर्वक आपी शके तेम होय तो स्थविरकल्पी साधुओने कल्पे. १५. जेनुं बाळक स्तनपान करतो होय तेना हस्तथी आहार न कल्पे परंतु जो ते बाळक आहार पण करतां शीखी गयो होय तो कल्पे. जो धावता बाळकने त्यजीने वहोरावे तो न कल्पे. जिनकल्पी साधुओनो तो चौदमा तथा पंदरमा बंने प्रकारनो आहार लेवो कल्पे नहीं. १६. स्त्री जमवा बेटी होय परंतु • खमां कोळियो न नाख्यो होय तो तेना हाथर्नु कल्पे. १७.
श्रीगच्छाचार-पयन्ना– १६८
