________________
એ તો વળી કેળનાં ભાગ્ય કે માથું કપાવીને પણ અહીં પૃથ્વી પર રહી શકી ! પણ કહે છે કે શેષનાગને પોતાના નાગપાશનું ખૂબ અભિમાન હતું. ગમે તેની સાથે હરીફાઈ કરે. એક વાર એમણે સરયૂતીરે સ્નાન કરતી મહાદેવી સુંદરીનો નાગપાશ સમો કેશકલાપ જોયો ને બિચારો એવો શરમાયો કે પાણીમાં મોં ઘાલી સીધો પાતાળ ભેગો થઈ ગયો. આજનો દિવસ ને કાલની ઘડી ! કોઈ કોઈ એમને પૃથ્વી પર આવવા નિમંત્રણ મોકલે છે, તો કહેવરાવે છે કે મારે માથે પૃથ્વીનો ભાર છે, શેં આવું ? એ તો બહાનું ! પણ શેષનાગના ન આવવાનું સાચું કારણ જાણકારો તો જાણે જ છે !' સુંદરીની પ્રશંસામાં પ્રજાજનો હદ વટાવવા લાગ્યા, સ્વયં કવિ બની રહ્યા.
અરે ! જુઓને, મહાદેવી પેલા હસ્તીબાળને કેવાં ૨માડી રહ્યાં છે ! હસ્તીબાળ પણ કેવું બે પગે થનકતું ચાલે છે !'
ન ચાલે તો કરે શું ? એનું તો શું, એના બાપદાદાનું પણ અભિમાન મહાદેવીએ ઉતારી નાખ્યું. હાથીભાઈને એમ કે ચાલ તો અમારી ! અમારી ચાલની સુંદરતાને કોઈ ન પહોંચે ! પણ એક વાર મહાદેવી સુંદરીની ચાલ એ ગજકુળના જોવામાં આવી, ત્યારથી શરમાઈને બધા થઈ ગયા વૈતાઢ્ય પર્વત ભેગા ! મહારાજ ભરતદેવે હસ્તીસેનાની યોજનાનો વિચાર કર્યો, તો એકે હાથીભાઈ ન મળે ! આખરે મહામહેનતે વનજંગલોમાંથી દાબથી, દબાવથી, મારથી તેમને અહીં આણ્યા છે. શરમ આંખમાં રહે છે. જુઓ ને, શ૨મમાં ને શરમમાં આવડા મોટા પ્રાણીની આંખ કેટલી નાની થઈ ગઈ છે! ભાઈ, શરમ તે આનું નામ !’ લોકપ્રશંસાનો પ્રવાહ વહી રહ્યો. પ્રશંસા એવી પ્રવાહી ચીજ છે કે વહેવી શરૂ થયા પછી અટકતી નથી.
‘તમારી વાત સાચી છે.’ એક જીવાને ટાપસી પૂરતાં કહ્યું : “શરમ ચીજ જ એવી છે. કહેવાય છે કે પહેલાં સિંહ ને માનવ સાથોસાથ વસતા. સિંહને પહેલાં પોતાની કુશ કમરનું અને એના વળાંકનું ભારે અભિમાન હતું. પણ મહાદેવીની કટિ જોઈ ત્યારથી આપણી ફટ્ટા કરીને વનજંગલમાં જઈ, દાઢીમૂછ ઉગાડી, યોગી થઈ ગયા છે. કોઈ માણસને જુએ છે, ને સિંહ બધા સમજે છે કે અમને તેડવા આવ્યા છે. એમને તેડું ગમતું નથી. એથી કોઈ મળે તો સામાં નખોરિયાં ભરાવે છે.’
અરે ! આવા નારીરત્નને જોઈ માણસ યોગી શું થાય ભોગી થાય ! કહે છે કે ભરતદેવને ચક્રવર્તી થવાનાં સ્વપ્ન આપનાર મહાદેવી સુંદરી જ છે ! ૫૪ : ચક્રવર્તી ભરતદેવ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
–
www.jainelibrary.org
