________________
હતા. અમે વચ્ચે અમારા ડેરાતંબૂ નાખ્યા ને આવાસો ખડા કરવા લાગ્યા. પાકશાળાઓ પણ થોડા વખતમાં કામ કરવા લાગી. એક રાતે અમે થાક્યાપાક્યા આરામ લેતા હતા, કે એક મોટું સશસ્ત્ર ટોળું અજાણી દિશામાંથી વાવંટોળની જેમ ધસી આવ્યું. એણે અમારી વ્યવસ્થાને તોડી પાડવા માંડી.
અમે સામનો કરતાં કહ્યું : “ભરત ચક્રવર્તીની આ સેના છે. અને વિદ્યાધરો અમારા સ્વામીના સદાના મિત્ર છે.'
તેઓ બોલ્યા : “અહીં વિદ્યાધરોનો કોઈ ભાવ પૂછતું નથી. ભરત ચક્રવર્તી જેવા જેને ત્યાં દ્વારપાલ છે, એ રત્નપુરચક્રવાલનગર ને ગગનવલ્લભનગર જેવી રાજધાનીઓના સ્વામી નમિરાજ ને વિનમિરાજનું અહીં રાજ ચાલે છે !'
“અરે નમિ-વિનમિ ?” મહારાજ ભરતદેવ કંઈ યાદ કરતા હોય તેમ બોલ્યા, ‘અયોધ્યાની પાઠશાળામાં અમે સાથે કુસ્તી કરતા, સાથે ગજ ખેલવતા, એ તો નહિ હોય ? પિતાજી સાથે ગયેલા કચ્છ–મહાકચ્છ રાજાના એ પુત્રો ! પણ એ અહીં સુધી ક્યાંથી પહોંચે ?'
મહારાજ ! ક્યાં ઘરઆંગણાના એ શુદ્ર દીપકો ને ક્યાં વનનાં વન બાળનારા આ ! દાવાનલ ! આ તો કોઈ મહાન શક્તિશાળી પુરુષો લાગે છે. અમે આપના વિષે ઘસાતું બોલાતું સાંભળી અમારી જાતને કાબૂમાં ન રાખી શક્યા. અમે યુદ્ધ આપ્યું, પણ અમને મગતરાની જેમ એમણે મસળી નાખ્યા, અને ક્યાંય સુધી ઘસડી જઈને પછી દૂર ફેંકી દીધા.'
આ તો કોઈ દેવ, કોઈ વિદ્યાધર કે કોઈ વ્યંતર હોવા જોઈએ.” સેનાપતિ જયકુમારે કહ્યું.
ના, માત્ર માનવ ! હતપ્રાણ જેવા અમે દૂર દૂર ખાડમાં પડ્યા પડ્યા બધું જોઈ રહ્યા. થોડી વારમાં આકાશમાં પ્રચંડ રવ જાગ્યો અને એક વિમાન આકાશમાં તરી રહ્યું. અમે એમાં એ બે રાજાઓને બેઠેલા જોયા. માત્ર માનવ ! આપણા જ જેવા ! પણ શું એમનો પ્રતાપ છે ! શું એમનો પ્રભાવ છે ! દેવો પણ એમની સીમાના આકાશમાં ફરકતા ડરે છે. વિદ્યાધરો ત્યાં ક્ષણવિદ્યા બની જાય છે. એમની હાકે પર્વતોનાં અચલ શિખરો ડોલતાં અમે જોયાં છે. પારણાંમાંથી બચ્ચાં પડી જાય, એમ એમને જોઈ હાથીના હોદ્દામાંથી મોટા જોધારમલ્લો નીચે ગબડી પડે છે !”
નીતિશિક્ષણ ૧૬૫
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
