________________
નથી. જનમત એવો છે, કે આ રાજપાટ બધું આખરે તો ભગવાન વૃષભધ્વજની સેવાનું ફળ છે. એ ફળને એના પુત્રને ચરણે ધરતાં વળી શરમ કેવી ?' વિનમિએ સ્પષ્ટ રીતે વાત કહી.
પ્રજાની વાત પ્રજા જાણે. એ કદાચ નવો સ્વામી સ્વીકારી લે, પણ શું આપણે બીજો સ્વામી સ્વીકારી લેવો ?’ નમિરાજે પ્રશ્ન કર્યો.
ના.”
તો શું કરવું ? ભરતને આપણી સંપત્તિની ભૂખ નથી; એને તો આપણું સ્વમાન જોઈએ છે, આપણે સ્વત્વ જોઈએ છે. એની આકાંક્ષા તો નાગને માથેથી મણિ ખેંચી લેવાની છે !' નમિરાજે તિરસ્કારમાં કહ્યું.
વીર પુરુષો સ્વમાન તો કોઈ કાળે પણ ન વેચે. હા, પોતાના સ્વમાનથી સંસારને હાનિ પહોંચતી હોય તો સ્વયં દૂર ખસીને ઊભા રહે ખરા!' વિનમિએ સ્પષ્ટ કર્યું.
ખસીને દૂર ઊભા રહે એટલે ?'
‘આપણે ભગવાન વૃષભધ્વજના ચરણની સેવામાં પહોંચી જઈએ. પછી ન આપણે નવો સ્વામી કરવો પડશે, ન આપણું સ્વમાન હણાશે. પછી પ્રજા પ્રજાનું ફોડી લેશે.'
નમિરાજને પોતાના ભાઈના આ નિર્ણયથી એક વાર તો ધક્કો લાગ્યો, પણ એણેય ઋષભદેવનાં પાસાં સેવ્યાં હતાં. સંપત્તિના તૃણવતું ત્યાગનું ખાનદાની લોહી એની નસેનસમાં વહેતું હતું. પ્રજાનું આ રીતે ભલું થતું હોય તો ભલે થાય. નમિરાજે થોડી વારે વિચારોમાંથી જાગ્રત થતાં કહ્યું : “આપણે તો રાજનો ત્યાગ કરીએ, પણ સુભદ્રાનું શું કરીશું ?”
હિમવાન પર્વત પર ભારતના કેટલાક સૈનિકોએ સુભદ્રાને નીરખેલી, ત્યારથી તેઓ તેનાં વખાણ કરતાં થાકતા નથી. આપણા રાજમાં પહેલાં પારેવાના વેપારી તરીકે ને પછી રાજદૂત તરીકે ને પછી મંત્રીરૂપે–આ બધા બહુવિધ વેશ ધરીને આવનાર મંત્રીરાજ સુમતિસાગરે અહીંથી ત્યાં જઈને એના વિષે વાત કરી છે, ત્યારથી સૈનિકો અડધા અડધા થઈ ગયા છે. તેઓ પણ યુદ્ધ થંભાવવાનો આગ્રહ કરી રહ્યા છે. કહે છે કે, ચક્રવર્તીને ચૌદ રત્ન જોઈએ. એમાં તેર રત્નો તો મળ્યાં છે, પણ હજી ચૌદમા સ્ત્રીરત્નની ખામી છે. તેઓ સુભદ્રાને સ્ત્રીરત્ન
અતીન્દ્રિય બળ ૧૮૭
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
