________________
જેમાં સુખ માનીએ એ બધું એમણે આ મહાન શોધ પાછળ છાંડી દીધું ! આપણને ખાધાનું સુખ તો એમણે ભૂખ્યા રહેવા માંડ્યું. આપણને મહેલમાં રહેવામાં સુખ લાગે, અને એમણે રાનમાં ભટકવા માંડ્યું ! આપણને કપડાં પહેરવાં સુખદ લાગે, તો એમણે વસ્ત્ર જ તજી દીધાં ! સોનું અગ્નિમાં તપવા માંડ્યું. ભગવાને આપણા માટે આકરાં તપ કરવા માંડ્યાં.”
“હા માજી ! એ તો મનેય ખબર છે. મેં તો એમનાં નજરોનજર દર્શન કર્યા છે.' પારેવાના વેપારીને ડોસીને વાત લંબાવતી જોઈ કંટાળો ચડ્યો. આ વાતો તો એ જાણતો હતો. એને તો જે વાત જાણવી હતી એ વાત હતી નમિવિનમિની.
“ભાઈ ! તેં એ પુણ્યાવતારને સગી નજરે નિહાળ્યા છે? ભાઈ ત્યારે તો તું ભારે પુણ્યશાળી જીવ ! ખરેખર, આજ મારે ઘેર લાખેણો અતિથિ આવ્યો ! ભાઈ, ધન્ય તને, ધન્ય તારાં બડભાગી ચક્ષુને !”
માજી ! તમારી વાત આગળ ચલાવો. મારે તમારા રાજા વિષે જાણવું છે.”
ભલે. ભગવાન વૃષભધ્વજ તો બધું છોડીને ચાલ્યા ગયા વનમાં ને અમારા નમિ-વિનમિ ઘણાં વર્ષો પછી દેશદેશાવર ખેડીને પાછા ફર્યા. માતા-પિતાના મોહ તો સહુને હોય. શીધ્ર ઘેર જઈ પિતાની ચરણવંદના કરવાની એમને ઉત્કંઠા હતી. એકદા ગંગા નદીના દક્ષિણ કિનારા તરફથી તેઓ ઉતાવળા ઉતાવળા આગળ વધતા હતા, ત્યારે તેઓએ જોયું કે પોતાના પૂજ્ય પિતાશ્રી— નામે કચ્છ અને મહાકચ્છ——તાપસના વેષમાં એક પર્ણકુટીની બહાર બેઠા હતા ! વગડો વેઠવાથી એમનાં મોં શ્યામ પડી ગયાં હતાં. વૃક્ષની છાલનાં પ્રતિકૂળ વસ્ત્રો પહેરવાથી અંગ બધાં ઉઝરડાઈ ગયાં હતાં. જંગલના વાવંટોળો વચ્ચે નિત્ય શ્રમભર્યો પાદવિહાર ને પરિશ્રમ કરવાથી કાયા કૃશ બની ગઈ હતી. અને જ્ઞાન-વિલેપનનો ત્યાગ કરવાથી એમની જટામાં ને દેહ પર રજ ભરાયેલી હતી. પોતાના પ્રવાસોનાં સાહસોને અને કાર્યના વિજયોને પિતૃચરણે ધરવા માટે ઉત્સુક આ બે જુવાનોથી પિતાજીની આ દુર્દશા દેખી દેખાઈ નહિ.
એમણે ચિત્કાર કરીને કહ્યું : પિતાજી ! ક્યાં ગયું તમારું રાજ? ક્યાં ગયા તમારા મહેલો ? ક્યાં ગયા તમારા એ વૈભવો ? કયા શત્રુએ તમારી આ દુર્વ્યવસ્થા કરી ? નામ આપો. એને શિક્ષા કરી અમે કંઈક પિતૃઋણ અદા કરીએ, અને આપની સમક્ષ અમારા પરાક્રમની પણ પરીક્ષા આપીએ. દેવ,
નમિ-વિનમિ ૧૭૧
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
