________________
શક્તિ મળી, આ વૈભવ મળ્યો. આ દેશમાં અમારે કોઈ વાતનું દુઃખ નથી, દુઃખ હોય તો માત્ર મૃત્યુનું છે!” વૃદ્ધાએ છેલ્લું વાક્ય ઉચ્ચારતાં નિશ્વાસ નાખ્યો.
મૃત્યુ સિવાય કોઈ દુઃખ અહીં નથી ?'
ના, ભાઈ અમારા રાજા નમિરાજ ને વિનમિરાજના નામનો ચારે દિશમાં ડંકો વાગે છે. અહીં ન ચોર છે, ન ચખાર છે; ન લૂંટારા છે, ન ધુતારા છે; ન દુકાળ છે, ન દાવાનળ છે કે ન દેવદાનવનો ત્રાસ છે. ભલભલા વિદ્યાધરની વિદ્યા પણ અહીં તો જાણે બકરી બેં !.....' વૃદ્ધાએ બકરી જેવો ઉચ્ચાર કરી હાસ્ય કર્યું. એની છોકરીએ એનું અનુકરણ કર્યું, ત્યારે તો પારેવાના વેપારીથી પણ હસ્યા વગર ન રહેવાયું.
વૃદ્ધાએ આગળ ચલાવ્યું: “સ્વર્ગમાં પણ આટલું સુખ હશે કે નહીં એની અમને શંકા છે. અહીં કોઈ વાતની કમીના નથી. અન્નના ઢગ, સુવર્ણના ઢગ, મધુના ઢગ, કૂપ-તડાગના ઢગ–પછી જોઈએ શું? લોકોને બુઢાપાનું દુઃખ હોય એ પણ આ અમારા વિદ્યાધરેન્દ્ર નમિરાજ-વિનમિરાજે પ્રાયઃ ટાળ્યું છે. આ
જ્યેષ્ઠિકા ઝાલનાર વૃદ્ધ પણ જુવાનની જેમ ચાલી શકે છે. આ સ્ફટિક પથ્થરનાં ચશ્માં આંખના દેવતને દ્વિગુણિત કરે છે. આ કૃત્રિમ માણેકપાષાણની દંતાવલિથી રત્ન પણ તોડી શકાય છે. બધી વાત અહીં બની છે, પણ એક વાત હજી નથી બની, અને તે મોતને દૂર હાંકી કાઢવાની. જોકે, કહે છે કે, અષ્ટાપદ પર્વત પર એ મૃત્યુનું દુઃખ દૂર કરવા અર્થે જ ભગવાન વૃષભધ્વજ તપ તપી રહ્યા છે. ભાઈ ! મૃત્યુ દૂર થવાનો કીમિયો હાથ લાગ્યો કે બસ, પછી અહીં સુખ, સુખ ને સુખ જ છે ! દુઃખનું કોઈ નામનિશાન જ નહીં.'
“માજી ! હું પરદેશી વેપારી છું. તમે તો મને કેવી સુંદર સુંદર વાતો કહી ! મારે દેશ જઈને હું સહુને એ સંભળાવીશ. કેવી સુંદર ભૂમિ ! લ્યો. આ કાષ્ઠપાષાણનું પારેવું; બહેનને રમવા આપજો. મારે પણ એક આવી રમકડા જેવી નાની બહેન હતી. માજી ! રમકડાંનો તો મારે ત્યાં કંઈ પાર નહોતો, પણ બિચારી રમવા ન રહી. લ્યો માજી ! મારે એના બદલામાં સુવર્ણ નથી જોઈતું ! જાણે મારી બહેનને હું આપું છું.” વેપારીએ પોતાના અંતરનું દુઃખ પ્રગટ કરીને વૃદ્ધાની સહાનુભૂતિ મેળવવા પ્રયત્ન કર્યો. છોકરી પારેવું લઈને બહાર દોડી ગઈ. એનું પારેવું આકાશમાં સહેલગાહ કરવા લાગ્યું. ભાઈ ! અહીં કોઈની ચીજ કોઈ મફત લેતું નથી; સુવર્ણ તો લેવું જ
નમિ-વિનમિ ૨ ૧૬૯
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
