________________
અરે ! તો તો દાદાજી આવ્યા ! પિતાજી ! હું આવું છું !” આંબલીપીપળી રમતા છોકરા જે રીતે કૂંડાળામાંથી કૂદીને ભાગે એમ રાજકુમાર શ્રેયાંસ આવાસમાંથી કૂદીને બહાર દોડ્યો. એને ન માથે છત્ર મૂકવાની સૂઝ રહી, ન પગમાં ઉપાન પહેરવાની !
રાજા દાઢી પર હાથ પસવારતાં વિચારે છે : રે શ્રેયાંસ ! જન્મ ધરીને તો તે દાદાજીને જોયા નથી, પછી અત્યારે નવી ઓળખાણ કરતાં તારાં ચર્મચક્ષુ નહિ છેતરાય ? દાદાને બદલે કોઈને દાદા નહિ કહી દે ? એ વખતે તારી ચતુરાઈ કેવી શરમાશે ? તારો કેવો ઉપહાસ થશે?
પણ એવા દીર્ઘસૂત્રી વિચારો અત્યારે શ્રેયાંસને સ્પર્શે તેમ નહોતા. શ્રેયાસે દાદાને જોયા – જન્મ ધરીને કદી જોયા નહોતા, તોય જાણે કેટલી ગાઢ પિછાણ હોય તેમ જોતાંની સાથે ઓળખ્યા. એણે બૂમ પાડીને કહ્યું : “દાદા ! દાદા ! ભગવાન વૃષભધ્વજનો જય હો !”
પાછળ આવી રહેલા પિતાએ કહ્યું: ‘તેં કેવી રીતે માન્યું કે એ તારા દાદા છે ? તારી ઓળખાણ કે દાડાની ? જનમ ધરીને કદી આંખે તો દીઠા નથી !'
પિતાજી !' શ્રેયાંસનું દિલ ચકોર પક્ષી જેવું બની ગયુ હતું. ચંદ્ર જેવા દાદાને જોઈ એ સોળે કળાએ ખીલી ઊઠ્યું હતું. એણે કહ્યું: “મારી આંખોમાં હર્ષનાં પૂર એવાં વાધ્યાં છે કે ચર્મચક્ષુ તો અહીં નિરર્થક બન્યાં છે. હું તો અંતરચલુથી સર્વ નીરખી રહ્યો છું. અમો તો ભવોભવના સંબંધી છીએ. જનમજનમના સાથી છીએ. પૂર્વે પૂર્વ વિદેહ ક્ષેત્રમાં ભગવંત વજનાભ નામે ચક્રવર્તી હતા; હું એમનો સારથિ હતો.
પૂર્વે એટલે ક્યારે?” બધેથી પોકાર પડ્યો.
ગત ભવમાં!' શ્રેયાંસ ? આવી અઘરી – ન સમજાય તેવી – કાલીઘેલી વાતો ન કર. અમને બનાવવાની વાત મૂકી દે. તારા કરતાં અમે વધુ ચોમાસાં જોયાં છે. લોકમેદની એકત્ર થઈ ગઈ હતી, તેમાંથી બેચાર જણાએ પૂછ્યું.
બરાબર છે. તમે તો એમ જાણો છો કે વર્તમાનમાં જીવતો માણસ એ જ માણસ. એની પહેલાં એ કંઈ નહોતો, એની પછી એ કંઈ હશે નહિ, જે છે તે અહીં ને આ ભવમાં છે. પણ તે ખોટું છે. આપણું જીવન તો પરંપરાના સળંગ સૂત્રનો એક તંતુ છે. એ હતું, છે ને હશે. કદી એ તંતુ ફૂલનો હાર ગૂંથે છે, તો
ભરતનાટ્યમ્ ૮૧
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
