________________
શાન્ત થઈ જતો. આ રીતે જાતીય અભિમાન ભરત-શાસન સામે બળવો પોકારી ન શકતું, બલ્કે એની મોહિનીમાં લપટાઈ જતું.
આમ, લોહીની સગાઈ અને સ્ત્રીઓ દ્વારા કેટલાએક પ્રશ્નો હલ થયા, ત્યારે એકાએક એક નવો પ્રશ્ન ખડો થયો : ભારતી સેના સાથેની સ્ત્રીઓમાં એક મોટું જૂથ એવું નીકળી આવ્યું, કે જે ઘરબાર છોડી સેના સાથે જોડાયું જરૂ૨ હતું, સેનામાં જ વસતું હતું, સેનાનું જ કાર્ય કરતું હતું, છતાં પણ સેનાના કોઈ પણ પુરુષના સહચારમાં આવતું નહોતું, બલ્કે પોતાનો કાર્યપ્રદેશ પણ સ્વતંત્ર રચતું હતું. એ નવા લગ્ન માટે તૈયાર નહોતું, લડાઈ ત૨ફ પણ એને ભારે અરુચિ હતી.
સેનાપતિ જયકુમારને આ વાતનું આશ્ચર્ય થાય એ સ્વાભવિક હતું. એણે લગ્ન અથવા લડાઈ, બેમાંથી એક પણ કાર્ય માટે ઉત્સાહ ન બતાવનાર આ નારીજૂથને ટાળવાનો પ્રયત્ન કરવા માંડ્યો. સેના સાથે એ નિરર્થક બોજો હતો, એમ એને લાગતું. એણે જૂના જોગી જેવા મહાસેનાપતિ સુષેણની આ અંગે સલાહ લીધી. આ જૂથ ઘણું મોટું હતું, અને એ દૂર થાય તો સેનાનો બોજ ઘણો હળવો થાય એમ પણ એણે કહ્યું, પણ સુષેણનો એ વિષેનો અનુભવ સાંભળીને નવા સેનાપતિ આશ્ચર્યમુગ્ધ બની ગયા.
ઋષભી જમાનાના યોદ્ધા સુષેણને પણ પ્રારંભમાં તો સ્ત્રીઓનું આ જૂથ વિચિત્ર લાગ્યું હતું. એને થતું કે જ્યારે માનવ-સંખ્યાની જરૂર હોય ત્યારે આ માનવ-ફળને ઉત્પન્ન કરનાર કલ્પતરુઓ શા માટે અફળ રહે ! લગ્ન પણ યુદ્ધ જેટલું જ કાર્યસાધક હતું, બલ્કે યુદ્ધમાં તો કંઈ ભય જેવું રહેતું, પણ લગ્નમાં તો નિર્ભેળ પ્રેમ, પ્રેમ ને પ્રેમ જ વહેતો. આટલું મોટું જૂથ જો મનપસંદ પુરુષોનો સહયોગ સાધે તો શાસન પ્રચારમાં ભારે વેગ આવે. પણ આ જૂથ પુરુષો તરફ તિરસ્કાર જ દાખવતું, ત્યાં બીજું શું થાય ? એના મનમાં આ પ્રશ્ન વારંવા૨
ઘોળાયા કરતો.
એક વાર એણે આવી બધી સ્ત્રીઓને એકત્ર કરી. એ સ્ત્રીઓમાં સામાન્ય લોક-પુત્રીઓ સાથે અસામાન્ય રાજ-પુત્રીઓ પણ હતી, ને દિવ્ય અંગનાઓ પણ હતી. સહુની મત્ત જુવાની હેલે ચઢી હતી, ને રસસાગરમાં બધી નિર્મગ્ન હતી. સૌંદર્યના આ ભંડારમાં સેનાપતિ સુષેણે એકને જુઓ ને બીજાને ભૂલો એવાં અદ્ભુત રત્નો જોયાં. અરે, આવો રૂપરાશિ તો પૃથ્વી પર કેવાં રૂપવાન
સહસ્ર કમલિનીઓનો એક સ્વામી * ૧૩૫
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
