________________
લુબ્ધક શ્રાવકાદિનાં દાંતો, યુક્તિઓ, અન્ય શાસ્ત્રોના સાક્ષીપાઠો વગેરે આપીને યથાર્થ સમજાવી છે. તથા કષાય કરવાથી ભોગવવા પડતા આકરા વિપાકો, નિગોદ, બંધ અને પુદ્ગલોની બહુજ સૂક્ષ્મ બુદ્ધિવાળા જીવોને સમજાય તેવી હકીકતો નિગોદ છત્રીશી, બંધ છત્રીશી, પુદ્ગલ છત્રીશીની વ્યાખ્યા સાથે આપીને સ્પષ્ટ સમજાવી છે. તેમજ તંગિયાનગરીના શ્રાવકોનું ને મંડૂક વગેરે શ્રાવકોનું વર્ણન પણ અપૂર્વ તાત્ત્વિક બોધ આપે છે. સુનક્ષત્ર મુનિ તથા સર્વાનુભૂતિ મુનિનું વર્ણન અને ચમરેન્દ્રનાં ઉત્પાદાદિનું વર્ણન પણ દેવ-ગુરુભક્તિ આદિ ગુણોનો અપૂર્વ બોધ આપે છે. આ રીતે આ શ્રી ભગવતીજીસૂત્રમાં ચારે અનુયોગોનું વર્ણન કર્યું છે. તેને સાંભળનારા અને ભણનારા ભવ્ય જીવો ચારે અનુયોગોના જાણકાર બની પુદ્ગલરમણતા વગેરે દોષોને દૂર કરી નિગુણરમણતા, કર્મનિર્જરા વગેરે લાભ પામી મોક્ષમાર્ગને સાધી મુક્તિનાં અવ્યાબાધ સુખો જરૂર પામે છે. સવનુયોગમય પંચમાંગ શ્રીભગવતીજી સૂત્રનો શતકવાર ટૂંક પરિચયઃ
શતક ૧ ઉદ્દેશા ૧: અહીં સૂત્રો ૮૬૯ અને સૂત્રગાથાઓ ૧૧૪ છે. આ પાંચમા અંગની થકા શરૂ કરતાં પહેલાં શ્રીઅભયદેવસૂરિ મહારાજ જણાવે છે કે આ ભગવતીસૂત્રની પ્રાચીન ટીકા અને ચૂર્ણિ તથા શ્રીજીવાભિગમસૂત્ર વગેરે શાસ્ત્રોની વૃત્તિઓના જરૂરી ભાગ યોગ્ય સ્થલે જોડીને હું નવી ટીકા બનાવીશ. પછી આ સૂત્રને જયકુંજર (લડાઈમાં વિજય પમાડનાર હાથી)ની ઉપમા દઈને ઉપમેય (જેમાં ઉપમા ઘટાવી હોય તે) શ્રી વ્યાખ્યાપ્રજ્ઞપ્તિનું યથાર્થ સ્વરૂપ જણાવી શબ્દાર્થ કહ્યો છે. પછી પંચ પરમેષ્ઠીય પંચમંગલ નમસ્કારમંત્રને, અને બ્રાહ્મીલિપિને નમસ્કાર કરી પહેલા શતકના ૧૦ ઉદ્દેશાની સંગ્રહગાથા કહી છે. પછી શ્રુતજ્ઞાનને નમસ્કાર કરી અનુક્રમે રાજગૃહ, ગુણશીલ ચૈત્ય, શ્રેણિક રાજા અને તેની ચેલ્લણા રાણીની બીના ટૂંકામાં જણાવી શ્રીવીપ્રભુના સમવસરણ સુધીનું વર્ણન કર્યું છે.
અહીં શ્રોતાઓ માંહમાંહે વાતચીત કરીને પોતાના ઘેરથી નીકળી પ્રભુ શ્રીમહાવીરદેવની પાસે આવી પ્રદક્ષિણા વંદનાદિ વિધિ જાળવી ધર્મદેશના સાંભળી હર્ષથી અનુમોદના કરી સ્વસ્થાને ગયા, ત્યાં સુધીની બીના વિસ્તારથી કહી છે. દેશનાનું સ્વરૂપ સમજવા માટે ઔપપાતિકસૂત્રની ભલામણ કરી છે,
શ્રી ભગવતીસૂત્ર વંદના
