________________
વગેરે હકીકતો સમજાવી છે.
ઉ. ૨. બીજા ઉદ્દેશામાં આકાશના ભેદો જણાવીને પૂછ્યું કે લોકાકાશ એ જીવરૂપ છે કે જીવના દેશરૂપ છે? અને અધોલોક ધર્માસ્તિકાય વગેરેના કેટલા ભાગને અવગાહીને રહેલો છે? આના ઉત્તરો કહીને ધર્માસ્તિકાયાદિ ચારેના પર્યાયવાચક શબ્દોની અર્થઘટના કરી છે.
ઉ. ૩ઃ ત્રીજા ઉદ્દેશામાં કહ્યું છે કે પ્રાણાતિપાત વગેરે આત્મા સિવાય બીજે પરિણમતા નથી. પછી ગર્ભવ્યુત્ક્રમ, વર્ણ વગેરેની બીના જણાવી છે.
ઉ. ૪ઃ ચોથા ઉદ્દેશામાં ઇંદ્રિયોપચયાદિની બીના જણાવી છે.
ઉ. ૫ઃ પાંચમાં ઉદ્દેશામાં પરમાણુ, ક્રિપ્રદેશિક સ્કંધથી માંડીને અનંત પ્રદેશિક સ્કંધોમાં વર્ણાદિની બીના, અને તે દરેકને આશ્રયી સંભવતા ભાંગાઓનું સ્વરૂપ કહીને પરમાણુના, ને દ્રવ્ય ક્ષેત્ર કાલ ભાવ પરમાણુના ભેદો વગેરે બીના વિસ્તારથી જણાવી છે.
ઉ. ૬ ઃ છઠ્ઠા ઉદ્દેશામાં પૂછ્યું છે કે જે પૃથ્વીકાયિકનો જીવ રત્નપ્રભાની અને શર્કરપ્રભાની વચ્ચે મરણ સમુઘાત કરીને સૌધર્મ દેવલોકમાં પૃથ્વીકાયિકપણે ઊપજવાનો છે, તે પહેલાં ઊપજીને આહાર કરે કે આહાર કરીને ઉત્પન્ન થાય? આ રીતે અપ્લાયિક અને વાયુકાયિકના જીવને ઉદ્દેશીને પ્રશ્નો પૂછ્યા, તે બધાના ઉત્તરો અહીં વિસ્તારથી સમજાવ્યા છે.
ઉ. ૭ઃ સાતમા ઉદ્દેશામાં કર્મબંધની હકીકત જણાવતાં જીવના અનંતરબંધાદિની બીના અને જ્ઞાનાવરણીય કર્મના બંધને અનુસરતી હકીકત સ્પષ્ટ જણાવી છે.
ઉ. ૮ઃ આઠમા ઉદ્દેશામાં કર્મભૂમિ ને અકર્મભૂમિના ભેદો, અકર્મભૂમિમાં તથા ઐરાવત ક્ષેત્રમાં વર્તતા કાલની બીના તેમજ મહાવિદેહમાં ચાર મહાવ્રતાદિ રૂપ ધર્મનો ઉપદેશ જણાવીને કહ્યું કે અહીં શ્રી ઋષભાદિ ૨૪ તીર્થંકરો થઈ ગયા. તેમના ૨૩ આંતરા થાય. પછી કાલિકતના વિચ્છેદ-અવિચ્છેદની બીના તથા પૂર્વગત શ્રુતની અને તીર્થની સ્થિતિ, તેમજ ભાવી છેલ્લા તીર્થંકરના તીર્થની સ્થિતિ જણાવીને તીર્થ અને તીર્થંકરનું અને પ્રવચનનું તથા પ્રવચનીનું સ્વરૂપ, તથા ઉગ્રાદિ કુલોમાં ઉત્પન્ન ક્ષત્રિયાદિ જીવોનો ધર્મમાં પ્રવેશ તેમજ દેવલોકના ભેદો વગેરેનું સ્પષ્ટ વર્ણન કર્યું છે.
ઉ. ૯ઃ નવમા ઉદ્દેશામાં ચારણમુનિના ભેદ અને તેમનું સ્વરૂપ તથા લબ્ધિનું સામર્થ્ય કહ્યું છે. પછી વિદ્યાચારણની ને જંઘાચારણની ઊંચે જવાની શ્રી ભગવતીસૂત્ર-ચંદુના
૧૩૫
