________________
મૃગવન ઉદ્યાનમાં પધાર્યા. ભગવાનની દેશના સાંભળી ઉદાયન રાજાને દીક્ષા લેવાની ભાવના થાય છે, પરંતુ રાજ્યાભિષેક પોતાના પુત્ર અભીજિ કુમારને કરવો કે ભાણેજ કેશિને કરવો, એ વિચાર થાય છે. “મારો પુત્ર રાજ્ય ભોગવતાં કામભોગમાં મૂચ્છિત થઈ અનાદિઅનંત સંસારમાં પરિભ્રમણ કરશે. માટે મારા ભાણેજ કેશિને ગાદી સોંપી મારે દીક્ષા લેવી ઠીક છે,” એમ નક્કી કરે છે. ઉદાયન જે હેતુથી પોતાના પુત્રને રાજ્યાભિષેક કરવામાં પાછો પડે છે, એ હેતુનો વિચાર પોતાના ભાણેજને માટે કેમ ન આવ્યો? – એ વિચિત્ર વસ્તુ છે. આખરે કેશિકુમારનો અભિષેક થાય છે, અને પોતે - ઉદાયન રાજા ભગવાન મહાવીરસ્વામી પાસે જઈને દીક્ષા લે છે.
પોતાના પિતાએ પોતાને ગાદી નહિ આપવાના કારણે, અભીજિ કુમાર દુઃખિત થઈ અંતઃપુરના પરિવાર સાથે થોડી સામગ્રી લઈને ચાલ્યો જાય છે. તે ચંપાનગરી પહોંચે છે. ત્યાં કુણિકનો આશ્રય લે છે. ત્યાં પણ તેને ઘણી ભોગસામગ્રી મળે છે. તે પછી તે શુદ્ધ શ્રાવક બને છે. જીવાદિ તત્ત્વનો જાણકાર થાય છે. છતાં ઉદાયન પ્રત્યેના વૈરથી તે મુક્ત થતો નથી. ભગવતીસૂત્રના શતક ૧૩ના ઉદ્દેશા ૬માં કહ્યા પ્રમાણે તે મરીને નરકે જાય છે. શ્રી ગૌતમસ્વામીના પ્રશ્નના ઉત્તરમાં ભગવાને કહ્યું છે કે, તે ત્યાંથી મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં ઉત્પન્ન થઈ સિદ્ધ થશે.
એ પ્રમાણે ભગવતીસૂત્રમાં ઉલ્લિખિત પ્રભુ મહાવીરના થોડાક અપ્રસિદ્ધ શિષ્યોનો પરિચય ઉપર આપવામાં આવ્યો છે. આ સિવાય જમાલી, મંખલીપુત્ર ગોશાળ જેવા શિષ્યાભાસોનો પરિચય પણ આપવા જેવો છે, પરંતુ લેખવિસ્તીર્ણતાના કારણે તે પરિચય ભવિષ્ય ઉપર રાખી હાલ તો અહીં જ વિરમું છું.
શ્રી ભગવતીસૂત્ર-વંદના
૧૬૩
૧૬૩
