________________
ઈમ હુઆ બિભેલક ગામના બલી ઇંદ તે ત્રાયન્ટિંસ ભ૦ બીજા પણ ભુવણાહિવઈ નઈ કહિયા તેત્રીસ તેત્રીસ... ભ. ૬ હવે આરાધકનાં (આરાધ્યાનાં) ફળ સુણો ઇમ ગામ પાલકના વાસી ભ૦ વત સુધાં છે કલગઈ ધરા (કલર્ગેધરિ) માસસંખણા અહિયાસી... ભ૭ હૂયા ત્રાયન્ટિંસક શક્રના ઈશાન પતિનઈ ચંપાના ભ૦ બીજા પણ સુરપતિનઈ હોઈ વ્રતના મહિમા નહિ છાના... ભ૦ ૮ ઈમ જાણી વ્રત આરાધીઇ કહે માનવિજય ઉવઝાય ભ૦ ભગવતિના દશમા શતકથી એહ સવિ અધિકાર જણાય... ભ૦ ૯
શતક ૧૧ ઉ. ૧ઃ અહીં ૧૨ ઉદ્દેશાઓ છે. તેના પહેલા ઉદ્દેશામાં ઉત્પલ એ એક જાતનું કમલ છે. તેને લક્ષ્યમાં રાખીને અહીં પ્રશ્નોત્તરો જણાવ્યા છે. ઉત્પલ નામના કમલમાં એક જીવનો અને અનેક જીવોનો વિચાર, એટલે ૧-૨. ઉત્પલ એક જીવવાનું છે કે અનેક જીવવાનું છે ? ૩. ઉત્પલ રૂપે કયા જીવો ઊપજે છે? ૪. એક સમયમાં ઉત્પલપણે કેટલા જીવો ઊપજે ? ૫. તે જીવો પ્રતિસમય દરેક સમયે એકેક જીવ કાઢતાં કેટલા સમયે ખાલી થાય? આ પાંચ પ્રશ્રોના ઉત્તરો સ્પષ્ટ સમજાવીને તેની અવગાહના ને તેમના કર્મોના બંધ, ઉદય, ઉદીરણા, દૃષ્ટિ, જ્ઞાન, યોગ, વેશ્યા, ઉપયોગ, શરીરના વર્ણાદિ, ઉછુવાસ, નિઃશ્વાસ, આહારકપણું વગેરેનો વિચાર જણાવ્યો છે. પછી કહ્યું કે તે ઉત્પલનો
જીવ અવિરત છે. સાત કે આઠ કર્મોને બાંધે છે. પછી તેને ઘટતી સંજ્ઞાઓ, કષાય, વેદ, ઇંદ્રિયો, વગેરે કહ્યાં છે. પછી પૂછ્યું કે ૧. ઉત્પલનો જીવ ઉત્પલપણે
ક્યાં સુધી રહે? ર. ઉત્પલનો જીવ પૃથ્વીમાં ઊપજી ફરી ઉત્પલપણે ઊપજે આવે કેટલો સમય કરે ? ૩. એવી રીતે તે જીવ વચમાં બીજી વનસ્પતિનો ભવ કરી ફરી ઉત્પલપણે ઊપજે, આવું કેટલો સમય કરે?૪. આ જ પદ્ધતિએ વચમાં બે ઇન્દ્રિયોનો કે પંચેન્દ્રિય તિર્યંચનો એક ભવ કરીને ફરી ઉત્પલપણે ઊપજવાનું કેટલો સમય કરે? આ બધા પ્રશ્નોના ઉત્તરો કહ્યા છે. પછી તેના આહાર, આયુષ્ય, સમુદ્દઘાત, અને ચ્યવનની બીના જણાવી છે. પછી પૂછ્યું કે શું સર્વ જીવો ઉત્પલપણે ઊપજ્યા છે? આ પ્રશ્નોનો પણ ઉત્તર સ્પષ્ટ સમજાવ્યો છે.
ઉ. ૨૯ બીજા ઉદ્દેશકમાં પહેલા ઉદ્દેશકમાં જેવું વર્ણન ઉત્પલનું કર્યું, ૧૦ર
શ્રી ભગવતીસૂત્ર-વંદના
