________________
પ્રશ્નનો જવાબ દેતાં પ્રભુએ કુટાકાર શાળાનું દૃષ્ઠત તથા તેવી દેવઋદ્ધિને પામવાના ઉપાયો જણાવ્યા છે. પછી મૌર્યપુત્ર ગણધર અને તામલી તાપસના અધિકારમાં જણાવ્યું કે, તેણે (તામલી તાપસે) પ્રાણામા નામની પ્રવ્રજ્યા લીધી હતી ને ઈંદ્ર માટે બલિચંચા રાજધાનીમાં દેવો ભેગા મળ્યા. એકમત થઈને તેઓએ અનશનભાવમાં રહેલ તામલી તાપસને પોતાના ઇંદ્ર થવા માટે બહુ આગ્રહભરી વિનંતી કરી, પણ તેમાં તેઓ સફળ નીવડ્યા નહિ. બન્યું એવું કે નિયાણું ન કરવાથી તે ઈશાને થયો. તેથી બલિચંચાના દેવોને તેની ખબર પડતાં તેમણે ક્રોધે ભરાઈ તેના શબની અવગણના કરી. તેની ઈશાનેન્દ્રને ખબર પડતાં તેણે ક્રોધે ભરાઈ બલિચંચા તરફ નજર ફેંકી, તેથી તે બળવા લાગી. દેવો નાસભાગ કરવા લાગ્યા, હેરાન થયેલા તેમણે ઈશાનેન્દ્રને ખમાવ્યા ને ઉપદ્રવને શાંત કરવા વિનંતી કરી. તેથી તેણે દૃષ્ટિ સંહરી લીધી. પછી ઈશાનેન્દ્રનું આયુ તથા મુક્તિસ્થળની બીના જણાવી કહ્યું કે, દક્ષિણાર્ધના અને ઉત્તરાર્ધના ઇંદ્રો ભેગા મળે છે ને વાર્તાલાપ કરે છે. પછી સહકાર્યક્રમ જણાવી વિવાદ (ઝઘડા)ના પ્રસંગે સનસ્કુમારેન્દ્રને યાદ કરતાં તે આવી નિવેડો લાવે છે. (ઝઘડો પતાવી દે છે)
પછી શકના ને ઈશાનેન્દ્રનાં જુદાં જુદાં વિમાનોની બીના, તે બધાંની ઊંચાઈ, ઈશાનેન્દ્રની પાસે શક્રનું આગમન (આવવું) વગેરે હકીકત જણાવીને કહ્યું કે શુક્રના ને ઈશાનેન્દ્રના વિવાદનો નિવેડો લાવવાર (ઝઘડાને પતાવનાર) સનકુમારેન્દ્ર છે. તે શ્રમણ વગેરેનું હિત ચાહે છે ને કરે છે તેથી તેમાં ભવ્યપણું વગેરે જરૂર છે. પછી તિષ્યક મુનિના ને કુરુદત્ત મુનિના તપ વગેરેની ને વિમાનોની ઊંચાઈ, પ્રાદુર્ભાવ વગેરેની બીના પણ સ્પષ્ટ જણાવી છે.
ઉ. ૨૯ રાજગૃહ નગરની બહાર પર્ષદામાં શ્રીગૌતમ ગણધરે પ્રભુ મહાવીરને પૂછ્યું કે અસુરો ક્યાં રહે છે? જવાબમાં પ્રભુએ કહ્યું કે રત્નપ્રભા પૃથ્વીની વચ્ચે રહે છે. તેઓ પાછલા ભવના શત્રુને દુઃખ ઉપજાવવા ને મિત્રને સુખી કરવા નીચે ત્રીજી નરક સુધી ગયા છે. પણ તેઓ સાતે નરક પૃથ્વી સુધી જવાની શક્તિવાળા છે. તથા શ્રી તીર્થંકરદેવોના જન્મ, દીક્ષા, કેવલજ્ઞાન ને નિર્વાણ કલ્યાણકોનો ઓચ્છવ કરવા તીછ નંદીશ્વરદ્વીપ સુધી ગયા છે, પણ તેમનું સામર્થ્ય તો અસંખ્યાતા દ્વીપ-સમુદ્રો સુધી જવાનું હોય છે. તેમજ વૈમાનિક દેવોને અને અસુરોને માંહોમાંહે ભવપ્રત્યયિક વૈર હોય છે. તેથી તેઓ ઊંચે સૌધર્મ દેવલોક સુધી ગયા છે, પણ અશ્રુત દેવલોક સુધી જવાનું તેમનું શ્રી ભગવતીસૂત્રવંદના
૬૫
