Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ vimAna-vatthu rAhulasacciAnena AnandakosammAnena jagadIsakassapena ca sampAdito uttamabhikkhunA pakAsito 2481 buddhavacchare (1937 A. C.) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAnivedanam pAlivAGamayasya nAgarAkSare mudraNaM atyapekSitamiti nAviditacaraM bhAratIyetihAsavividiSUNAm / saMskRtapAlibhASayoratisAmIpyAdapi yat parassahasebhyaH jijJAsubhyaH saMskRtajJebhyaH pAligrantharAzyavagAhanaM duSkaramiva pratibhAti tat lipibhedAdeva / etadarthamayamasmAkamabhinavaH prayAsaH / atra nUtanA api pAThabhedAH nidheyA ityAsIdasmAkaM manISA paraM kAlAtyayabhItyA'tra prathamabhAge dhammapadAdanyatra na tat kRtamabhUt / adhoTippaNISu sannivezitAH paatthbhedaaH| prAyaH Pali Text Society mudritebhyo granthebhya uddhRtAH / / arthasAhAyyaM vinA asmatsamIhitaM hRdi nigUhitameva syAt / tatra bhadantena uttamasthavireNa sAhAyyaM pradAya mahadupakRtamiti nivedayaMti--- kAttikazuklaikAdazyAM 2480 buddhAbde rAhulaH sAMkRtyAyanaH AnandaH kausalyAyanaH jagadIzaH kAzyapazca Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ or or wwwr on os m m 22 x w viSaya-sUcI piTTako piTThako 1-poThavaggo 22-bhadditthikAvimAnaM 23-sonadinAvimAnaM 1-pIThavimAnaM 24-daposathAvimAnaM 16 2-pIThavimAnaM 25-suniddAvimAnaM 3-pIThavimAnaM 26-sudinnAvimAnaM 4-pIThavimAnaM 27-bhikkhAdAyikAvimAnaM / 5-kuMjaravimAnaM 28--bhikkhAdAyikAvimAnaM 6-nAvAvimAnaM 7-nAvAvimAnaM 5 3-pAricchattakavaggo 8-nAvAvimAnaM 26-uLAravimAnaM 6-padIpavimAnaM 7 30-ucchuvimAnaM 10--tiladakkhiNAvimAnaM 31-pallavimAnaM 11-patibbatAvimAnaM 32-latAvimAnaM 12-patibbatAvimAnaM 33-guttilavimAnaM 13-suNisAvimAnaM 34-daddallavimAnaM 14-suNisAvimAnaM 35-sesavatIvimAnaM 15--uttarAvimAnaM 36-mallikAvimAnaM 16-sirimAvimAnaM 37-visAlakkhivimAnaM 17-kesakAriyavimAnaM 38--pAricchattakavimAnaM - 2-cittalatAvaggo 14 4-maoDhavaggo 18-dAsIvimAnaM 14 36--majeTTakavimAnaM 19-lakhumAvimAnaM 15 40--pabhassaravimAnaM 20-AcAma dAyikAvimAnaM 16 41-nAgavimAnaM 21-caNDAlivimAnaM 17 42-aloNavimAnaM is is w o o m l llh Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ vimAna-vatthu piTuko piTThako 43--kaJcikadAyikAvimAnaM 36 6-pAyAsivaggo 44-vihAravimAnaM 65---agAriyavimAnaM 45-caturisthivimAnaM 66-agAriyavimAnaM 46--ambavimAnaM 67-phaladAyakavimAnaM 47-pItavimAnaM 65-upassayadAyakavimAnaM 48-ucchuvimAnaM dasamaM 66--upassayadAyakavimAnaM 65 46--bandanavimAnaM 70-bhikkhadAyakavimAnaM 50-rajjumAlAvimAnaM 71-yavapAlakavimAnaM 5-mahArathavaggo 72--kuNDalIvimAnaM 51--maNDukadevaputtavimAnaM 73--kuNDalIvimAnaM 52--revativimAnaM 46 74-uttaravimAnaM 53-chattamANavakavimAnaM 9-sunikkhittavaggo 54-kakkaTArasavimAnaM 75--cittalatAvimAnaM 55-dvArapAlakavimAnaM 53 76--nandanavimAnaM 56--karaNIyavimAnaM 77-maNithUNavimAnaM 57--karaNIyavimAnaM 54 78--suvaNNavimAnaM 58--sUcivimAnaM 76--ambavimAnaM 56--sUcivimAnaM 80--gopAlavimAnaM 60-nAgavimAnaM 81--kanthakavimAnaM 61-nAgavimAnaM 82--anekavaNNavimAnaM 62-nAgavimAnaM 83--maTTakuMDalivimAnaM 63-cUlavimAnaM 84--serissakavimAnaM 64-mahArathavimAnaM 85--sunikkhittavimAnaM Xxsxxxxxxx mmmxxx Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ namo tassa bhagavato arahato sammA sambuddhassa vimAna-vatthu - pITha vaggo 1 - pIThavimAnaM ( 11 ) pIThante sovaNNamayaM uLAraM manojavaM gacchati yena kAmaM / alaGkate malyadhare suvatthe obhAsasI vijjuriva bhakUTaM // 1 // kena te tAdiso vaNNo kena te idha mijjhati / uppajjanti ca te bhogA ye keci manaso piyA // 2 // puccchAmi taM devi mahAnubhAve manussabhUtA kimakAsi puJjaM / kenAsi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatI 'ti // 3 // sA devatA attamanA moggallAnena pucchitA / pahaM puTThA viyAkAsi yassa kammassidaM phalaM // 4 // ahaM manussesu manussabhUtA abbhAgatAnA sanakaM adAsi / abhivAdaya aJjalikaM akAsi yathAnubhAvaJca adAsi dAnaM // 5 // tena me tAdiso vaNNo tena me idha mijjhati / uppajanti ca me bhogA ye keci manaso piyA // 6 // akkhAmi te bhikkhu mahAnubhAva manussabhUtA yamakAsi puJ / tenamhi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti / pIThavimAnaM paThamaM // 1 // 2 -- pITha vimAnaM (12) pIThante veLuriyamayaM ulAraM manojavaM gacchati yena kAmaM / alaGkate malyadhare suvatthe obhAsasi vijjuriva bbha kUTaM // 1 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2] vimAna-vatyu [ 23 kena te tAdiso vaNNo kena te idhamijjhati / uppajjanti ca te bhogA ye keci manaso piyA // 2 // pucchAmi taM devi mahAnubhAve manussabhUtA kimakAsi puJja / kenAsi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatI'ti // 3 // sA devatA attamanA moggallAnena pucchitA / paJhaM pudrA viyAkAsi yassa kammassidaM phalaM // 4 // ahaM manussesu manussabhUtA abbhAgatAnAsanakaM adAsiM / abhivAdayiM aJjalikaM akAsi yathAnubhAvaJca adAsi dAnaM // 5 // tena me tAdiso vaNNo tena me idhamijjhati / uppajjanti ca me bhogA ye keci manaso piyA // 6 // akkhAmi te bhikkhu mahAnubhAva manussabhUtA yamakAsi puJja / tenamhi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti / pIThavimAnaM dutiyaM // 2 // 3-pIThavimAnaM (13) pIThante sovaNNamayaM uLAraM manojavaM gacchati yena kAmaM / alaGakate malyadhare suvatthe obhAsasi vijjuriva'bbhakUTaM // 1 // kena te tAdiso vaNNo kena te idhamijjhati / uppajjanti ca te bhogA ye keci manaso piyA // 2 // pucchAmi taM devi mahAnubhAve manussabhUtA kimakAsi puJja / kenAsi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatI'ti // 3 // sA devatA attamanA moggallAnena pucchitA / paJhaM pudrA viyAkAsi yassa kammassi'daM phalaM // 4 // appassa kammassa phalaM mamedaM yenamhi evaM jalitAnubhAvA / ahaM manussesu manussabhUtA purimAya jAtiyA manussaloke // 5 // addasaM virajaM bhikkhu vippasannamAnavilaM / tassa adAsa'haM pIThaM pasannA sakehi pANihi // 6 // tena me tAdiso vaNNo tena me idhamijjhati / uppajjanti ca me bhogA ye keci manaso piyA // 7 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 / 5 ] kuJjaravimAnaM akkhAmi te bhikkhu mahAnubhAva manussabhUtA yamakAsi puJJaM tena' mhi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatI 'ti / pIThavimAnaM tatiyaM // 3 // 4 - pIThavimAnaM (114) pIThante veLuriyamayaM uLAraM manojavaM gacchati yena kAmaM / alaGkRte malyadhare suvatthe obhAsasi vijjuriva bhakUTaM // 1 // na te tAdiso vaNNo kena te idhamijjhati / uppajjanti ca te bhogA ye keci manaso piyA // 2 // pucchAmi taM devi mahAnubhAve manussabhUtA kimakAsi puJ / nAsi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatI 'ti // 3 // sA devatA attamanA moggallAnena pucchitA / . pahaM puTThA viyAkAsi yassa kammassidaM phalaM // 4 // appassa kammassa phalaM mamedaM yenamhi evaM jalitAnubhAvA / ahaM manussesu manussabhUtA purimAya jAtiyA manussaloke // 5 // asaM virajaM bhikkhu vippasannamanAvilaM / tassa adAsa' haM pIThaM pasannA sakehi pANihi // 6 // tena me tAdiso vaNNo tena me idhamijjhati / uppajjanti ca me bhogA ye keci manaso piyA // 7 // akkhAmi taM bhikkhu mahAnubhAva manussabhUtA yaM ahaM akAsi / tenamhi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca meM sabbadisA pabhAsatI 'ti // 8 // pIThavimAnaM catutthaM // 4 // 5 - kuJjaravimAnaM ( 115) kuJjaro te varArohe nAnAratanakappano / ruciro thAmavA javasampanno AkAsamhi samIhati // 1 // padumI padmapattakkhi padmappalajutindharo / padmacuNNAbhikiNNago sovaNNapokkharamAlayA // 2 // [ 3 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ vimAna-vatthu padumAnusataM maggaM padmapatthavibhUsitaM / ThitaM vaggumanugghAti mitaM gacchati vAraNo // 3 // tassa pakkamamAnassa sovaNNakaM sAratissarA / te suyyati nigghoso turiye paJca caGigake yathA // 4 // tassa nAgassa khandhamhi sucivatthA alaGkatA / mahantaM accharAsaMghaM vaNNena atirocasi // 5 // dAnassa te idaM phalaM atho sIlassa vA pana / atho aJjalikammassa tamme akkhAhi pucchitA // 6 // sA devatA attamanA moggallAnena pucchitA / pahaM puTThA viyAkAsi yassa kamassidaM phalaM // 7 // divAna guNasampannaM jhAryi jhAnarataM sataM / adAsi pupphAbhikiNaM AsanaM dussasanthataM // 8 // uppaDDupadumAlAhaM Asanassa samantato / abbhokirissaM pattehi pasannA sakehi pANihi || 9 || tassa kammakusalassa idamme tAdisaM phalaM / sakkAro garukAro ca devAnaM apacitA ahaM // 10 // yo ve sammA vimuttAnaM santAnaM brahmacAriNaM / pasanno AsanaM dajjA evaM nande yathA ahaM // 11 // tasmA hi attakAmena mahatyambhikakhatA / AsanaM dAtabbaM hoti sarIrantimadhArinanti // 12 // kuJjaravimAnaM paJcamaM // 5 // 4 ] [ 16 6 - nAvAvimAnaM (1 / 6) suvaNNacchadanaM nAvaM nAri Aruyha tiTThasi / ogAhasi pokkharaNi padumaM cindasi pANInA // 1 // kUTAgArA nivesA te vibhattA bhAgaso mitA / daddallamAnA Abhanti samantA caturo disA ||2|| kena te tAdiso vaNNo kena te idhamijjhati / uppajjanti ca te bhogA ye keci manaso piyA ||3|| pucchAmi taM devi mahAnubhAve manussabhUtA kimakAsi puJ / kenAsi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatI 'ti // 4 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ 17 ] nAvAvimAnaM sA devatA attamanA moggallAnena pUcchitA / paJhaM pudrA viyAkAsi yassa kammassidaM phalaM // 5 // ahaM manussesu manussabhUtA purimayA jAtiyA manussaloke / disvAna bhikkhU tasite kilante uTrAya pAtuM udakaM adAsi // 6 // yo ve kilantAna pipAsitAnaM uTThAya pAtuM udakaM dadAti / sItodakA tassa bhavanti najjo pahatamalyA bahapuNDarIkA // 7 // tamApagA anupariyanti sabbadA sItodakA vAlakasanthatA nadI / ambA ca sAlA tilakA ca jambuyo uddAlakA pAtaliyo ca phullA // 8 // taM bhUmibhAgehi upetarUpaM vimAnaseTra bhasasobhamAnaM / tasseva kammassA'yaM vipAko etAdisaM puJjakatA labhanti // 9 // kuTAgArA nivesA me vibhattA bhAgaso mitaa| daddallamAnA Abhanti samantA caturo disA // 10 // tena me tAdiso vaNNo tena me idhamijjhati / uppajjanti ca me bhogA ye keci manaso piyA // 12 // akkhAmi te bhikkhu mahAnubhAva manussabhUtA yamakAsi puJja / tenamhi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatI'ti // 12 // nAvAvimAnaM ch8||6|| 7-nAvAvimAnaM (17) suvaNNacchadanaM nAvaM nAri Aruyaha tiTrasi / ogAhasi pokkharaNi padumaM chindasi pANinA // 1 // kUTAgArA nivesA te vibhattA bhAgaso mitA / daddallamAnA Abhanti samantA caturo disA // 2 // kena te tAdiso vaNNo kena te idhamijjhati / uppajjanti ca te bhogA ye keci manaso piyA // 3 // pucchAmi taM devi mahAnubhAve manussabhUtA kimakAsi puJja / kenAsi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatI'ti // 4 // sA devatA attamanA moggallAnena pucchitA / panhaM pudrA viyAkAsi yassa kammassidaM phalaM // 5 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ vimAna-vatthu [118 ahaM manussesu manussabhUtA purimAya jAtiyA manussaloke / / disvAna bhikkhu tasitaM kilantaM uTrAya pAtaM udakaM adAsi // 6 // yo ve kilantassa pipAsitassa uTThAya pAtuM udakaM dadAti sItodakA tassa bhavanti njjo| pahUtamalyA bahupuNDarIkA // 7 // tamApagA anupariyanti sabbadA sItodakA vAlakasanthatA nadI / ambA ca sAlA tilakAca jambuyo uddAlakA pATaliyo ca phullA // 8 // taM bhUmibhAgehi upetarUpaM vimAnaseTTha bhusasobhamAnaM / tasseva kammassa ayaM vipAko etAdisaM pukatA labhanti // 9 // tena me tAdiso vaNNo tena me idha mijjhati / uppajjanti ca me bhogA ye keci manaso piyA // 10 // akkhAmi te bhikkhu mahAnubhAva manussabhUtA yamakAsi puJja / tenamhi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatI'ti // 11 // nAvAvimAnaM sattamaM // 7 // 8-nAvAvimAnaM (18) suvaNNacchadanaM nAvaM nAri Aruyaha tisi / ogAhasi pokkharaNi padumaM chindasi pANinA // 1 // kUTAgArA nivesA te vibhattA bhAgaso mitA / daddallamAnA Abhanti samantA caturo disA // 2 // kena te tAdiso vaNNo kena te idhamijjhati / uppajjanti ca te bhogA ye keci manaso piyA // 3 // pucchAmi taM devi mahAnubhAve manussabhUtA kimakAsi puJja / kenAsi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatI'ti // 4 // sA devatA attamanA sambaddhaneva pucchitA / pahaM puTThA viyAkAsi yassa kammassi'daM phalaM // 5 // ahaM manussesu manussabhUtA purimAya jAtiyA manussaloke / disvAna bhikkhU tasite kilante uTThAya pAtuM udakaM adAsi // 6 // yo ve kilantAna pipAsitAnaM udrAya pAtuM udakaM ddaati| sItodakA tassa bhavanti najjo pahatamalyA bahupuNDarIkA // 7 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ zaha] padIpavimAnaM tamApagA anupariyanti sabbadA sItodakA bAlukasanthatA nadI / ambA ca sAlA tilakA ca jambuyo uddAlakA pATaliyo ca phullA // 8 // taM bhUmibhAgehi upetarUpaM vimAnaseTTha bhusasobhamAnaM / tasseva kammassa ayaM vipAko etAdisaM pukatA labhanti // 9 // kuTAgArA nivesA me vibhattA bhAgaso mitaa| daddallamAnA Abhanti samantA caturo disA // 10 // tena me tAdiso vaNNo tena me idhamijjhati / uppajjanti ca me bhogA ye keci manaso piyA // 11 // tenamhi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatI'ti / etassa kammassa ayaM vipAko uTThAya buddho udakaM apAsI'ti // 12 // nAvAvimAnaM aTTamaM // 8 // 6-padIpavimAnaM (16) abhikkantena vaNNena yA tvaM tiTThasi devate / / obhAsenti disA sabbA osadhI viya tArakA // 1 // kena te tAdiso vaNNo kena te idhamijjhati / uppajjanti ca te bhogA ye keci manaso piyA // 2 // kena tvaM vimalobhAsA atirocasi devate / kena te sabbagattehi sabbA obhAsare disA // 3 // pucchAmi taM devi mahAnubhAve manussabhUtA kimakAsi puJja / kenAsi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatI'ti // 4 // sA devatA attamanA moggallAnena pucchitA / panhaM puTThA viyAkAsi yassa kammassi'daM phalaM // 5 // ahaM manussesu manussabhUtA purimAya jAtiyA manussaloke / tamandhakAramhi timIsikAyaM padIpakAlamhi adaM padIpaM // 6 // yo andhakAramhi timIsikAyaM padIpakAlamhi dadAti dIpaM / uppajjati jotirasaM vimAnaM pahatamalyaM bahupuNDarIkaM // 7 // tena me tAdiso vaNNo tena me idhamijjhati / uppajjanti ca me bhogA ye keci manaso piyA // 8 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ vimAna-vatthu [ 1111 tenAhaM vimalobhAsA atirocAmi devatA / tena me sabbagattehi sabbA obhAsare disA // 6 // akkhAmi te bhikkhu mahAnubhAva manussabhatA yamakAsi puJja / tenamhi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatI'ti // 10 // padIpavimAnaM navamaM // 9 // 10--tiladakkhiNA vimAnaM (1 / 10) abhikkantena vaNNena yA tvaM tidvasi devate / obhAsentI disA sabbA osadhI viya tArakA // 1 // kena te tAdiso vaNNo kena te idhamijjhati / uppajjanti ca te bhogA ye keci manaso piyA // 2 // pucchAmi taM devi mahAnubhAve manussabhUtA kimakAsi puJja / kenAsi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatI'ti // 3 // sA devatA attamanA moggallAnena pucchitA / pahaM puTThA viyAkAsi yassa kammassi'daM phalaM // 4 // ahaM manussesu manussabhUtA purimAya jAtiyA manussaloke / addasaM virajaM buddhaM vippasannamanAvilaM // 5 // Asajja dAnaM adAsi akAmA tiladakkhiNaM / dakkhiNeyyassa buddhassa pasannA sakehi pANihi // 6 // tena me tAdiso vaNNo tena me idhamijjhati / uppajjanti ca me bhogA ye keci manaso piyA // 7 // akkhAmi te bhikkhu mahAnubhAva manussabhUtA yamakAsi puj| tenamhi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatI'ti // 8 // tiladakSiNA vimAnaM dasamaM // 10 // 11-patibbatA vimAnaM (1 / 11) koJcA mayUrA diviyA ca haMsA vaggussarA kokilA sampatanti / pupphAbhikiNNaM rammamidaM vimAnaM anekacittanaranArisevitaM // 1 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 / 12 ] patibbatA vimAnaM tatya' cchasi devi mahAnubhAve iddhI vikubbanti anekarUpA / imA ca te accharAyo samantato naccanti gAyanti pamodayanti // 2 // deviddhi pattAsi mahAnubhAve manussabhUtA kimakAsi puJ / kenAsi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatI 'ti // 3 // sA devatA attamanA moggallAnena pucchitA / panhaM puTThA viyAkAsi yassa kammassidaM phalaM // 4 // ahaM manussesu manussabhUtA patibbatA anamanA ahosi / mAtA va puttaM anurakkhamAnA kuddhApihaM nappharusaM avocaM // 5 // sacce ThitA mosavajjaM pahAya dAne ratA saMgahitattabhAvA / annaJca pAnaJca pasannacittA sakkacca dAnaM vipulaM adAsi // 6 // tena me tAdiso vaNNo tena me idhamijjhati / uppajjanti ca me bhogA ye keci manaso piyA // 7 // akkhAmi te bhikkhu mahAnubhAva manussabhUtA yamakAsi puJ / tena' mhi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatI 'ti // 8 // patibbatAvimAnaM ekAdasamaM // 11 // [ & 12 - patibbatAvimAnaM (1 / 12 ) veLuriyathambhaM ruciraM pabhassaraM vimAnamAruyha anekacittaM / tatya' cchasi devi mahAnubhAve uccAvacA iddhi vikubbamAnA // 1 // imA ca te accharAyo samantato naccanti gAyanti pamodayanti / deviddhipattAsi mahAnubhAve manussabhUtA kimakAsimapuJja / kenAsi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatI 'ti // 2 // sA devatA attamanA moggallAnena pucchitA / pahaM puTThA viyAkAsi yassa kammassidaM phalaM // 3 // ahaM manussesu manussabhUtA upAsikA cakkhumato ahosiM / pANAtipAtA viratA ahosi loke adinnaM parivajjayissaM // 4 // amajjapA nApi musA abhANi sakena sAminA ahosi tuTThA / annaJca pAnaJca pasannacittA sakkacca dAnaM vipulaM adAsi // 5 // tena me tAdiso vaNNo tena me idhamijjhati / uppajjanti ca me bhogA ye keci manaso piyA // 6 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 ] vimAna-vatthu [ 114 akkhAmi te bhikkhu mahAnubhAva manussabhUtA yamahaM akAsi / tenamhi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatI'ti // 7 // dutiya patibbatAvimAnaM dvAvasamaM // 12 // 13 - suNisAvimAnaM (1 / 13) abhikkantena vaNNena yA tvaM tiTThasi devate / abhAsentI disA sabbA osadhI viya tArakA // 1 // na te tAdiso vaNo kena te idhamijjhati / uppajjanti ca te bhogA ye keci manaso piyA // 2 // pucchAmi taM devi mahAnubhAve manussabhUtA kimakAsi puJ / nAsi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatI 'ti // 3 // sA devatA attamanA moggallAnena pucchitA / paJhaM puTThA viyAkAsi yassa kammasidaM phalaM // 4 // ahaM manussesu manussabhUtA suNisA ahosiM sasurasta ghare / addasaM virajaM bhikkhu vippasannamanAvilaM ||5|| tassa adAsihaM pUrva pasannA sakehi pANihi / bhAgaDDhabhAgaM datvAna modAmi nandane vane // 6 // tena me tAdiso vaNNo tena me idhamijjhati / uppajjanti ca me bhogA ye keci manaso piyA ||7|| tena' mhi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatI 'ti // 8 // suNisAvimAnaM terasamaM // 13 // 14 - suNisAvimAnaM (1 / 14) abhikkantena vaNNena yA tvaM tiTThasi devate / abhAsentI disA sabbA osadhI viya tArakA // 1 // kena te tAdiso vaNNo kena te idhamijjhati / uppajjanti ca te bhogA ye keci manaso piyA // 2 // pucchAmi taM devi mahAnubhAve manussabhUtA kimakAsi pu / kenAsi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatI'ti // 3 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 / 15 ] uttarAvimAnaM [ 11 sA devatA attamanA moggallAnena pUcchitA / paJhaM puTThA viyAkAsi yassa kammassi'daM phalaM // 4 // ahaM manussesu manussabhUtA suNisA ahosi sasUrassa ghare / addasaM virajaM bhikkhaM vippasannamanAvilaM // 5 // tassa adAsihaM bhAgaM pasannA sakehi pANihi / kammAsapiNDaM datvAna modAmi nandane vane // 6 // tena me tAdiso vaNNo tena me idhamijjhati / uppajjanti ca me bhogA ye keci manaso piyA // 7 // tena mhi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatI'ti // 8 // suNisAvimAnaM cuddasamaM // 14 // 15-uttarAvimAna (1 / 15) abhikkantena vaNNena yA tvaM tiTThasi devate / obhAsentI disA sabbA osadhI viya tArakA // 1 // kena te tAMdiso vaNNo kena te idhamijjhati / uppajjanti ca te bhogA ye keci manaso piyA // 2 // pucchAmi taM devi mahAnubhAve manussabhUtA kimakAsi puJja / kenAsi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatI'ti // 3 // sA devatA attamanA moggallAnena pucchitA / panhaM puTThA viyAkAsi yassa kammassi'daM phalaM // 4 // issA ca macchariyaM athoplaaso| nAhosi mahyaM gharamAvasantiyA / / akodhanA bhattu vsaanuvttinii| uposathe ----------niccappamattA // 5 // cAtuddasiM paJcadasiM yA ca pakkhassa aTThamI / pATihAriyapakkhaJca aTThaDalgasusamAgataM // 6 // uposathaM upavasiM sadA sIlesu saMvutA / saJamA samvibhAgA ca vimAnaM AvasAma'haM // 7 // pANAtipAtA viratA musAvAdA ca saJatA theyyA ca aticArA ca majjapAnA ca ArakA // 8 // paJca sikkhApade ratA ariyasaccAna kovidaa| upAsikA cakkhumato gotamassa yasassino // 9 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 ] vimAna-vatthu [ 1 / 16 sAhaM sakena sIlena yasasA ca yasassinI / anubhomi sakaM punaM sukhitA camhi anAmayA // 10 // tena me tAdiso vaNNo tena me idhamijjhati / uppajjanti ca me bhogA ye keci manaso piyA // 11 // akkhAmi te bhikkhu mahAnubhAva manussabhUtA yamahaM akAsi / tena'mhi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatI'ti // 12 // mama ca bhante vacanena bhagavato pAde sirasA vandeyyAsi-- uttarA nAma bhante upAsikA bhagavato pAde sirasA vandatI'ti / anacchariyaM kho panetaM bhante yaM meM bhagavA ajhatarasmi sAmaJaphale vyAkareyya / taM bhagavA sakidAgAmiphale vyAkAsIti / uttarAvimAnaM paNNarasamaM // 15 // 16-sirimAvimAnaM (1116) yuttA ca te paramAlaGkatA hayA adhomukhA aghasigamA balI javA / abhinimmitA paJcarathA satA ca te anventi taM sArathicoditA hayA // 1 // sA tisi rathavare alaGakatA obhAsayaM jalamiva jotipAvako / pucchAmi taM varatanu anomadassane kasmA kAyA anadhivaraM upAgami // 2 // kAmaggapattAnampayAhu anuttarA nimmAya nimmAya ramanti devatA / tasmA kAyA accharAkAmavaNNanI idhAgatA anadhivaraM namassituM // 3 // kiM tvaM pure sucaritamAcarI idha kenAsi tvaM amitayasA sukhedhitA / iddhI ca te anadhivarA vihaGgamA vaNNo ca te dasa disA virocati // 4 // devehi tvaM parivutasakkatA ca'si kuto cutA sugatigatAsi devate / kassa vA tvaM vacanakarAnusAsanI Acikkha me tvaM yadi buddhasAvikA // 5 // nagantare nagaravare sumApite paricArikA rAjavarassa sirImato / nacce ca gIte paramasusikkhitA ahUM sirimAtimaM rAjagahe avedisuM // 6 // buddho ca me isisanibho vinAyako adesayi samudayadukkhaniccataM / asaMkhataM dukkhanirodhaM sassataM maggaJci'maM akuTilamaJjasaM sivaM // 7 // sutvAnaha' amatapadaM asaMkhataM tathAgatassa anadhivarassa sAsanaM / sIlesvahaM paramasusaMvutAahaM dhamme ThitA naravarabuddhadesite // 8 // atvAna taM virajaM padaM asaMkhataM tathAgatena nAdhivarena desitaM / tattheva'haM samathasamAdhimAphusi sA eva me paramaniyAmatA ahu // 9 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 / 17 ] kesakAriyavimAnaM [ 13 laddhAnahaM amatavaraM visesanaM ekaDisakA abhisamaye visesayi / asaMsayA bahujanapUjitA ahaM khiDDhaM ratiM paccanubhomanappakaM // 10 // evaM ahaM amatadasamhi devatA tathAgatassa nadhivarassa sAvikA / dhammadassA paThamaphale patiTThitA sotApannA na ca punamatthi duggati // 11 // sA vandituM anadhivaraM upAgarmi pAsAdite kusalarate ca bhikkhvo| namassituM samaNasamAgamaM sivaM sagAravA sirimato dhammarAjino // 12 // disvA muniM muditamanamhi piinnitaa| tathAgataM naravaradhammasArathiM // taNhachidaM kusalarataM vinAyakaM / vadAmahaM paramahitAnukampakanti / / sirimAvimAnaM solasamaM // 16 // 17--kesakAriyavimAnaM (1 / 17) idaM vimAnaM ruciraM pabhassaraM veLuriyathambhaM satataM sunimmitaM / suvaNNarukkhehi samantamotthataM ThAnaM mama kammavipAkasambhavaM // 1 // tatrUpapannA purimaccharA imA sataM sahassAni sakena kammunA / tuvaM si ajjhUpagatA yasassinI obhAsayaM tiTThasi pubbadevatA // 2 // sasI adhiggayha yathA virocati nakkhattarAjAriva tArakAgaNaM / tatheva tvaM accharasaMgaNaM imaM daddallamAnA yasasA virocasi // 3 // kuto nu Agamma anomadassane upapannA tvaM bhavanaM mamaM idaM / bhramaM va devA tidasA sahindakA sabbena tappAmase dassanena tanti // 4 // yametaM sakka anupucchase mamaM kuto cutA idha AgatA tuvaM / bArANasI nAma puratthi kAsinaM tattha pure ahosiM kesakarikA // 5 // buddhe ca dhamme ca pasannamAnasA saMdhe ca ekantigatA asaMsaye / akhaNDasikkhApadA AgatapphalA sambodhidhamme niyatA anAmayA'ti // 6 // tantyAbhinaMdAmase svAgatAJca te dhammena ca tvaM yasasA virocasi / buddhe ca dhamme ca pasannamAnase saMghe ca ekantigate asaMsaye / akhaNDasikkhApade Agatapphale sambodhidhamme niyate anAmayeti // 7 // kesakAriya vimAnaM sattarasamaM // 17 // uddAnaM paJca pIThA, tayo nAbA, padIpatijadakkhiNA / dve pati, dve suNisA, uttarA, sirimA, kesakArikA, vaggo tena pavuccatIti / itthi vimAne paThamo vaggo // 1 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2-cittalatA vaggo 18-dAsIvimAna (1 / 1) api sakko 'va devindo ramme cittalatAvane / samantA anupariyAsi nArigaNapurakkhitA // 1 // obhAsentI disA sabbA osadhI viya tArakA / kena te tAdiso vaNNo kena te idhamijjhati / uppajjanti ca te bhogA ye keci manaso piyA // 2 // pucchAmi taM devi mahAnubhAve manussabhUtA kimakAsi puj| kenAsi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatI'ti // 3 // sA devatA attamanA moggallAnena pucchitA / paJhaM pudrA viyAkAsi yassa kammassi'daM phalaM // 4 // ahaM manussesu manussabhUtA dAsI ahosi parapessiyA kale / upAsikA cakkhumato gotamassa yassassino // 5 // tassa me nikkamo Asi sAsane tassa tAdino / kAmaM bhijjatu 'yaM kAyo neva atthetthasanthanaM // 6 // sikkhApadAnaM paJcannaM maggo sovatthiko sivo| akaNTako agahaNo uju sabbhi pavedito // 7 // nikkamassa phalaM passa yathidaM paapunnitthikaa| amantaNikA rajhomhi sakkassa vasavattino // 8 // saTri turiyasahassAni paTibodhaM karonti me| Alambo gaggamo bhImo sAdhuvAdi pasaMsiyo // 9 // pokkharo ca suphasso ca vINA mokkhA ca nAriyo / nandA ceva sunandA ca soNadinnA sucimbhikA // 10 // alambusA missakesI puNDarIkAti daarunnii| enipassA supassA ca subhaddA mudukAvadI // 11 // etA ajJA ca seyyAse accharAnaM pabodhikA / tA maM kAlenupAgantvA abhibhAsanti devatA // 12 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2 / 2 ] lakhumAvimAnaM handa naccAma gAyAma handa taM ramayAmase / nayidaM akatapuJAnaM katapuJjAnamevidaM // 13 // asokaM nandanaM ramma tivasAnaM mahAvanaM / sukhaM akatapuJjAnaM idha natthi parattha ca / sukhaJca katapuJjAnaM idha ceva parattha ca // 14 // tesaM sahavyakAmAnaM kAtabbaM kusalaM bahuM / katapUjAhi modanti sagge bhogasamaGiganoti // 15 // dAsIvimAnaM paThamaM // 1 // 16-lakhumAvimAnaM (2 / 2) abhikkantena vaNNena yA tvaM tidrasi devate / obhAsentI disA sabbA osadhI viya tArakA // 1 // kena te tAdiso vaNNo ---pe [14]--- // 2 // vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatI'ti // 3 // sA devatA attamanA moggallAnena pucchitA / paJhaM puTThA viyAkAsi yassa kammassidaM phalaM // 4 // kevaTTadvArA nikkhamma aha mayhaM nivesanaM / tattha saMsaramAnAnaM sAvakAnaM mahesinaM // 5 // odanaM kummAsaM DAkaM loNaso vIrakaJca' haiM / adAsi ujubhUtesu vippasannena cetasA // 6 // cAtuddasiM paJcadasiM yA ca pakkhassa aTThamI / pATihAriya pakkhaJca aTThaGagasusamAgataM // 7 // uposathaM upavasiM sadA sIle susaMvutA saJamA saMvibhAgA ca vimAnaM AvasAmahaM // 8 // pANAtipAtA viratA musAvAdA ca saJjatA / theyyA ca aticArA ca majjapAnA ca ArakA // 9 // paJca sikkhApade ratA ariyasaccAna kovidaa| upAsikA cakkhumato gotamassa yasassino // 10 // tena me tAdiso vnnnno------||11|| vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatI'ti // 11,12 / / Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 ] vimAna-vatthu mama ca bhante vacanena bhagavato pAde sirasA vandevyAsi: 'lakhumA nAma bhante upAsikA bhagavato pade sirasA vandatIti' anacchariyaM kho panetaM bhante yaM maM bhagavA aJtarasmiM sAmaJJaphale vyAkareyya / taM bhagavA sakadAgAmiphale vyAkAsIti / lakhumA vimAnaM dutiyaM // 2 // 20 zracAmadAyikAvimAnaM ( 2/3 ) piNDAya te carantassa tuShibhUtassa tiTThato / daLidA kapaNA nArI parAgAramavasthitA // 1 // yA te adAsi AcAmaM pasannA sakehi pANihi / sA hitvA mAnuSaM dehaM kaM nu sAdisataM gatAti // 2 // piNDAya me carantassa ( tuhibhUtassa) tito / dalihA kapaNA nAri parAgAraM avassitA // 3 // yA me adAsi AcAmaM pasannA sakehi pANihi / sA hitvA manusaM dehaM vippamuttA ito cutA // 4 // nimmAnaratino nAma santi devA mahiddhikA / tatva sA sukhitA nAri moditA cAmadAyikA ||5|| aho dAnaM varA kiyA karasape suppatiTThitaM / parAbhAvena dAnena ijjhitya vata dakkhinA ||6|| yA mahasittaM kAreyya cakkavattissa rAjino / nAri sabbaga kalyANI bhattu ca nomadassikA / etassAcAmadAnasya kalaM nAgpanti soLasa ||7|| sataM nikkhA sataM assA sataM assatarI rathA / sataM sahassAni AmuttamaNikuNDalA / etassA cAmadAnassa kalaM nAmpanti soLasi // 8 // sataM hemavatA nAgA IsA dantA urULhavA / suvaNNakacchA mAtaGgA hemakappanivAsasA / etassA cAmadAnasya kalaM nAgpanti soLasa ||9|| catunnaM mahAdIpAnaM issara yo kAraye / etassA nAmadAnassa kalaM nAgvanti soLasiti // 10 // acAma dAvikAvimAnaM tatiyaM // 3 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat [ 23 www.umaragyanbhandar.com
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhadditthikAvimAnaM [ 17 21-caNDAlivimAnaM (2 / 4) caNDAli vanda pAdAni gotamassa ysssino| tameva anukampAya aTTAsi isisattamo // 1 // abhippasAdehi manaM arahantamhi taadini| khippaM paJjalikA vanda parittaM tava jIvitantI // 2 // coditA bhAvitatena sarIrantimadhArinA / caNDAlI vandi pAdAni gotamassa yasassino // 3 // tamevaM avadhigAvi caNDAli paliM ThitaM / namassamAnaM sambuddha andhakAre pabhaMkaraM // 4 // khINAsavaM vigatarajaM anejaM ekaM arAmhi raho nisinnaM / deviddhipattA upasaGakamitvA vandAma taM vIra mahAnubhAva // 5 // suvaNNavaNNA jalitA mahAvasA vimAnaM oruyha anekcittaa| parivAritA accharAsagaNena kA tvaM subhe devate vandase mamaM // 6 // ahaM bhadanta caNDAlI tayA vIrena pesitaa| vandi arahato pAde gotamassa yasassino // 7 // sAhaM vanditva pAdAni catA cnnddaalyoniyaa| vimAnaM sabbaso bhaI upanamhi.... nandane // 8 // accharAnaM sahassAni purakkhatvA maM tiTThanti / tAsAhaM pavarA seTThA vaNNena yasasAyunA // 9 // pahUtakatakalyANA sampajAnA patissatA / muni kAruNikaM loke bhante vanditumAgatA'ti // 10 // idaM vatvAna caNDAlI katA katavedinI / panditvA arahato pAde tatthe 'vantaradhAyatIti // 12 // caNDAlivimAnaM catutthaM // 4 // 22-bhahityikAvimAnaM (2 / 5) nIlA pItA ca kAlA ca majiTThA atha lohitA / uccAvacAnaM vaNNAnaM kiJjakkaparivAritA // 1 // mandAravAnaM pupphAnaM mAlaM dhAresi muddhani / na me aJjasu kAyesu rukkhA santi sumedhase // 2 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18] vimAna-vatthu [26 kena kAyaM upapannA tAvatisaM yasassini / devate pucchitA 'cikkha kissa kammassidaM phalaM // 3 // bhadditthikA'ti maM ajisu kimbilAyaM upaasikaa| saddhA sIlena sampannA saMvibhAgaratA sadA // 4 // acchAdanaM ca bhattaM ca senAsanaM padIpiyaM / adAsi ujubhUtesu vippasannena cetasA // 5 // cAtuddasiM paMcadasiM yAva pakkhassa aTTami / pAtihAriya pakkhaJca aTuMgasusamAgataM // 6 // uposathaM upavasi sadA sIle susNvutaa| pANAtipAtA viratA musAvAdA ca saJatA // 7 // theyyA ca aticArA ca majjapAnA ca aarkaa| paJcasikkhApade ratA ariyasaccAna kovidA // 8 // upAsikA cakkhumato appamAdavihArinI katAvakAsA katakusalA tato cutA sayampamA anuvicarAmi nandanaM // 9 // bhikkhU ca'haM paramahitAnukampake abhojayiM tapassiyugaM mahAmuni / katAvakAsA katakusalA tato cutA sayaMpabhA anuvicarAmi nandanaM // 10 // aTThagika aparimitaM sukhAvahaM uposathaM satatamupAvasiM ahaM / katAvakAsA katakusalA tato cutA sayampamA anuvicarAmi nandananti // 11 // bhahityikAvimAnaM paJcamaM // 5 // 23-sona dinnAvimAnaM (2 / 6) abhikkantena vaNNena yA tvaM tisi devte| obhAsentI disA sabbA osadhI viya tArakA // 1 // kena te tAdiso vaNNo kena te idha mijjhati / uppajjanti ca te bhogA ye keci manaso piyA // 2 // pucchAmi taM devi mahAnubhAve manussabhUtA kimakAsi puJja / kenAsi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatI'ti // 3 // sA devatA atamanA moggallAnena pucchitA / paJhaM puTThA viyAkAsi yassa kammassidaM phalaM // 4 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ 27 ] daposathAvimAnaM sogavinA ti maM asu nAlandAyaM upAsikA / saddhAsIlena sampaNA saMvibhAgaratA sadA // 5 // acchAdanaJca bhattaJca senAsanaM padIpiyaM / adAsi ujubhUtesu vippasannena cetasA // 6 // cAtusiM paJcadasi yA ca paksassa aTThami / patihAriyapaksaJca aGgasusamAhitaM // 7 // uposathaM upasi sadA sIle susaMyutA / pANAtipAtA viratA musAvAdA susaMjJatA // 8 // theyyA ca aticArA ca majjapAnA ca ArakA / paJca sikkhApade ratA ariyasaccAna kovidA / upAsikA caklumato gotamassa yassassino || 9 || tena me tAdiso vaNNo pe yaNNo ca me sambadisA pabhAsatIti // 10,11 // soNavibhavimAna cha // 6 // 24 - daposathA vimAnaM (27) abhikkantena vaNNena yA tvaM tiTThasi devate / obhAsenti disA sabbA osadhI viya tArakA // 1 // kena te tAdiso vaNNo .pe........ vaNNo ca te samya disA pabhAsatIti // 23 // sA devatA attamanA.. yassa kammassidaM phalaM // 4 // pe. ....... ..... uposathA ti maM amu sAketAyaM upAsikA / sadA sIlena sampanA saMvibhAga ratA sadA // 5 // acchAdanaJca bhattaJca senAsanaM padIpiyaM adAsi ujubhUtesu vippasannena cetasA // 6 // cAtusiM paJcadasiM yA va paksassa adrumI / pAtihAriyapaksaJca aGgasusamAgataM // 7 // uposathaM upavasaM sadA sIle susaMvRtA / pANAtipAtA viratA musAvAdA ca sAtA // 8 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat [ 16 www.umaragyanbhandar.com
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20.] vimAna-vatyu [218 theyyA ca aticArA ca majjapAnA ca ArakA / paJca sikkhApade ratA ariyasaccAna kovidA / upAsikA cakkhumato gotamassa yasassino // 9 // tena me tAdiso vaNNo ...pe... vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 10,1 / / abhikkhanaM nandanaM sutvA chando me upapajjatha / tattha cittaM paNidhAya upapanna mhi nandanaM // 12 // nAkAsi satthuvacanaM buddhassAdiccavandhuno / hIne cittaM paNidhAya samhi pacchAnutApinI // 13 // kIva ciraM vimAnasmi idha vassasuposathe / devate pucchitA' cikkha yadi jAnAsi Ayuno // 14 // saTThivassasahassAni tisso ca vassakoTiyo / idha ThatvA mahAmuni ito cutA gamissAmi mamussAnaM sahavyatanti // 15 // mA tvaM uposathe bhayi sambuddhenAsi vyAkatA / sotApannA visesayi pahInA tava duggatIti // 16 // uposathAvimAnaM sattamaM // 7 // 25-suniddAvimAnaM (2 / 8) abhivakantena vaNNena yA tvaM tiTThasi devate / obhAsento disA sabbA osadhI viya tArakA // 1 // kena te tAdiso vaNNo...pe... vaNNo ca te sabadisA pabhAsatIti // 2,3 // sA devatA attamanA...pe... yassa kammassidaM phalaM // 4 // sunihAti maM aniMsu rAjagahasmi upaasikaa| saddhAsIlena sampannA saMvibhAgaratA satA // 5 // acchAnaJca bhattaJca senAsanaM padIpiyaM / adAsi ujubhUtesu vippasannena cetasA // 6 // cAtuddasiM paJcadasiM yAca pakkhassa atttthmii| pATihAriyapakkhaJca aTTaGgasusamAgataM // 7 // uposathaM upavasiM sadA sIle susaMvutA / pANAtipAtA viratA musAvAdA ca saJatA // 8 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2 / 10 ] bhikkhAdAyikAvimAnaM yeyyA ca aticArA ca majjapAnA ca aarkaa| paJcasikkhApade ratA ariyasaccAna kovidA / upAsikA caklumato gotamassa yasassino | 9 || tena me tAdiso vaNNo pe vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti - 10, 11 // .. suniddAvimAnaM adrumaM // 8 // ... 26 - sudinnAvimAnaM (2 / 1) abhinakantena vaNNena yA tvaM tiTThasi devate / abhAsentI disA sabbA osadhI viya tArakA // 1 // kena te ta diso vaNNo pe vaNNo ca te savvadisA pabhAsatIti // 23 // .. sA devatA attamanA ... pe... yassa kammassidaM phalaM // 4 // suvidhAti maM asu rAjamahamhi upAsikA / saddhAsaM, lena sampannA saMvibhAgaratA sadA // 5 // acchAdanaJca bhattaJca senAsanaM padIpiyaM / adAsi ujubhUtesu vippasannena cetasA // 6 // cAtusi paJcadasi yA ca pakkhassa aTThamo / pATihAriyapaslaJca adruGagasusamAgataM // 7 // uposatha upavasi sadA sIle susamyutA / pANAtipAtA viratA musAvAdA ca saJJatA // 8 // theyyA ca aticArA ca majjapAnA ca ArakA / paJcasikkhApade ratA ariyasaccAna kovidA / upAsikA cakkhumato gotamassa yasassino // 9 // tena me tAdiso vaNNo... pe... vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 10,11 // suvidhAvimAnaM navamaM // 9 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat [ 21 27 - bhikkhAdAyikAvimAnaM (2 / 10) abhikkantena vaNNena yA tvaM tiTThasi devate / omAsentI disA sabvA osadhI viya tArakA // 1 // www.umaragyanbhandar.com
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 ] vimAna-vatthu [ 2011 kena te tAdiso vaNNo...pe... vaNNoca te sabbadisA pabhAsatIti // 2,3 / / sA devatA attamanA...pe... yassa kammassidaM phalaM // 4 // ahaM manussesu manussabhUtA purimAya jAtiyA manussaloke / ahasaM virajaM buddhaM vippasannamanAvilaM // 5 // tassa adAsa'haM bhikkhaM pasannA sakehi pANihi // 6 // tena me tAdiso vaNNo...pe... vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 7,8 // bhikkhAdAyikAvimAnaM dasamaM // 10 // 28-bhikkhAdAyikAvimAnaM (2 / 11) abhikkantena vaNNena yA tvaM timi devte| obhAsentI disA sabbA osadhI viya tArakA // 1 // kena te tAdiso vaNNo...pe... vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 2,3 // sA devatA attamanA ...pe... yassa kammassidaM phalaM // 4 // ahaM manussesu manussabhUtA purimAya jAtiyA manussaloke // 5 // addasaM virajaM bhikkhU vippsnnmnaavilN| tassa adAsahaM bhikkhaM pasannA sakehi pANihi // 6 // tena me tAdiso vaNNo ...pe...vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 7 // dutiya bhikkhAdAyikAvimAnaM ekAvasaM // 1 // uddAnaM-- dAsi ceva lakhumA ca atha prAcAm-dAyikA / caNDAli bhavitthikA ceva sonadinA uposathA / niddA ceva sudinnA ca dve ca bhikkhAya dAyikA / vaggotena paJcatIti itthi vimAne dutiyavaggo // 2 // mANavAraM paThama // 1 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3-pAricchattaka vaggo 26-uLAravimAnaM (3 / 1). uLAro te yaso vaNNo sabbA obhAsate disA / nAriyo naccanti gAyanti devaputtA alaGakatA // 1 // modanti parivArenti tava pUjAya devte| sovaNNAni vimAnAni tavimAni sudassane // 2 // tuvampi issarA tesaM sabbakAmasamiddhinaM / abhijAtA mahantAsi devakAye pamodasi / devate pucchitA'cikkha yassa kammassidaM phalanti // 3 // ahaM manussesu manussabhutA dussIle kule suNisA ahosi // 4 // assaddhesu kadariyesu saddhAsIlena sampannA piNDAya caramAnassa apUrva te adAsahaM // 5 // tadAhaM sassuyA' cikkhiM samaNo Agato idha tassa adAsahaM pUrva pasannA sakehi pANihi // 6 // itissA sassu paribhAsi avinItA tuvaM vadhU na meM sampucchituM icchi samaNassa dadAmahaM // 7 // tato me sassu kupitA pahAsi musalena meM kutagaJci avadhi meM nAsakkhiM jIvita ciraM // 8 // sAha kAyassa bhedA ca vippamuttA ttocutaa| tAvatiMsAna devAnaM upapannA sahavyataM // 9 // tena me tAdiso vaNNo...pe...vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 10,11 // uLAravimAnaM paThamaM // 1 // 30-ucchuvimAnaM (3 / 2) obhAsayitvA pathavi sadevakaM atirocasi candimasUriyA viya / siriyA ca vaNNena yasena tejasA brahmA' va devi tidase sahindake // 1 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 ] vimAna-vatthu [ 3 / 3 pucchAmi tamuppalamAladhArini AveLini knycnsnnibhttNce| alaMkate uttamavatthadhArini kA tvaM subhe devate vandase mamaM // 2 // kiM tvaM pure kammamakAsi attanA manussabhUtA purimAya jaatiyaa| dAnaM sUciNNaM atha sIlasAmaM kenupapannA sugatiM ysssinii| devate pUcchitA' cikkha kissa kammassidaM phalanti // 3 // idAni bhante ima meva gAme piNDAya amhAkaM gharaM upAgami / tato ucchu assAdAsiM khaNDikaM pasannacittA atulAya potiyA // 4 // sassU ca pacchA anupuJjate mamaM kahannu ucchaM vadhuke avAkari / na chaDDitaM na ca khAditaM mayA santassa bhikkhussa sayaM adAsahaM // 5 // turahaM idaM issariyamatho mamaM itissA sassu paribhAsate mamaM / pIThaM gahetvA pahAraM adAsi me tato cutA kAlakatamhi devatA // 6 // tadeva kammaM kumalaM kataM mayA sukhaJca kammamanubhomi attanA / devehi saddhiM paricAriyAmahaM modAmahaM kAmagunehi paJcahi // 7 // tadeva kamma kusalaM kataM mayA sukhaJca kammAM anubhomi attanA / devindaguttA tidasehi rakkhitA samappitA kAmaguNehi paJcahi // 8 // etAdisaM puJaphalaM anappakaM mahAvipAkA mama ucchudakkhiNA / devehi saddhi paricAriyAmahaM modAmahaM kAmaguNehi paJcahi // 9 // etAdisaM puJaphalaM anappakaM mahAjutikA mama ucchudakkhiNA / devindaguttA tidamehi rakkhitA sahassanettoriva nandane vane // 10 // tuvaJca bhante anukampakaM vidaM upecca vandi kusalaJca pucchiyA / tato te ucchRssa adAsiM khaNDikaM pasannacittA atulAya potiyAti // 11 // unchudhimAnaM dutiyaM // 2 // 31 -pallaGkavimAnaM (3 / 3) pallaGakase? maNisoNNacitte pupphAbhikiNNe sayane uLAre / tatthacchasi devi mahAnubhAve uccAvacA iddhi vikubbamAnA // 1 // imA ca te accharAyo samantato naccanti gAyanti pamodayanti / deviddhipattAsi mahAnubhAve manussabhUtA kimakAsi puj| kenAsi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 2 // ahaM manussesu manussabhUtA aDDhe kule suNisA ahosi / akodhanA bhattuvasAnuvattinI appamattA uposathe // 3 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3 / 4 ] latAvimAnaM [ 25 manussabhUtA daharA apAtrikA pasannacittA patimAbhirAdhayi / divA ca ratto ca manApacArinI ahaM pure sIlavatI ahosiM // 4 // pANAtipAtA viratA acoriyA saMsuddhakAyA suci brahmacArinI / amajjapAnA ca musA abhANI sikkhApadesu paripUrakAriNI // 5 // cAtusiM paJcadasiM yAva pakkhassa aTThamI / pATihArikapakkhaM ca pasannamAnasA ahaM // 6 // agupetaM anuddhammacAriNI uposathaM pItimanA upAvasi / imaJca ariyaM aTThaGagavarehupetaM samAdayitvA kusalaM sukhudrayaM // 7 // patimhi kalyANi vasAnuvattinI ahosi pubbe sugatassa sAvikA / etAdisaM kusalaM jIvaloke kammaM karitvAna visesabhAginI // 8 // kAyassa bhedA abhisamparAyaM deviddhipattA sugatimhi AgatA / vimAnapAsAdavare manorame parivAritA accharAsaMgaNena / sayaMprabhA devagaNA ramanti maM dighAyukiM devavimAnamAgatanti // 9 // pallaGkavimAnaM tatiyaM // 3 // 32 - latAvimAnaM (3 / 4) latA ca sajjA pavarA ca devatA acchimutIrAjavarassa sirImato / sutA ca raJJo vessavaNassa dhItA rAjImatI dhammaguNehi sobhitA // 1 // paJcettha nAriyo agamaMsu nhAyituM sItodakaM uppalini sivaM nadi / tA tattha nhAyitva ramitvA devatA naccitvA gAyitvA sutAlataM pravi // 2 // pucchAmi taM uppalamAladhArinI AveLinI kAJcana satribhattace / paMtarattAmbakkhi nabheva sobhaNe dighAyukI kena kato yaso tava // 3 // kenAsi bhadde patino piyatarA visiTukalyA pitarassa rUpato / padakkhiNA naccagItavAdite acikkano tvaM naranAripucchitAti // 4 // ahaM manussesu manussabhUtA uddhArabhoge kule suNisA ahosiM akkodhanA bhattuvasAnuvattinI appamattA uposathe // 5 // manussabhUtA daharA apAvikA pasannacittA patimAbhirAdhayi / sadevaraM sasasuraM sadAsakaM abhirAdhayi tamhi kato yaso mama // 6 // sAhaM tena kusalena kammunA catubbhi ThAnesu visesamajjhagA / AyuJca vaNNaJca sukhaM balaJca khiDDaM rati paccanubhoma napparka // 7 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 ] vimAna-vatthu [ 315 sutaM nutaM bhAsati yaM ayaM latA yaM no apucchimha akittayIno / patino kiramhAkaM visiTTA nArinAM gatI ca nesaM pavarA ca devatA // 8 // patIsu dhamma pacarAma sabbA patibbatA yathA bhavanti itthiyo / patIsu dhamma pacaritva sabbA lacchAmase bhAsatiyA~ ayaM latA // 9 // sIho yathA pabbatasAnugocaro mahindharaM pabbatamAvasitvA / pasayha gantvA itare catuppade khudde mige khAdati maMsabhojano // 10 // tatheva saddhA idha ariyasAvikA bhattAraM nissAya pati anubbatA / kovaM vadhitvA anubhuyya maccheraM saggamhi sA modati dhamma cArinIti / / 11 / / latAvimAnaM catutthaM // 4 // 33-guttilakmiAnaM (315) vatthuttamadAyikA (1) pupphuttamadAyikAsattatantiM sumadhuraM rAmaneyyamavAcIyaM / somaM raGagamhi avaheti saraNaM me hohi kosiyAti // 1 // ahaM te saraNaM homi ahamAcariyapUjako / na taM hissati sisso sissamAcariya jessasIti // 2 // abhikkantena vaNNena yA tvaM tisi devate / obhAsentI disA sabbA osadhI viya tArakA // 3 // kena te tAdiso vaNNo kena te idhamijjhati / uppajanti ca te bhogA ye keci manaso piyA // 4 // pucchAmi taM devi mahAnubhAve manussabhUtA kimakAsi puJja / kenAsi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 5 // sA devatA attamanA moggallAnena pucchitaa| paJhaM pudrA viyAkAsi yassa kammassidaM phalaM // 6 // vatthuttamadAyikA nAri pavarA hoti naresu nArisu / evaM piyarUpadAyikA manApaM dibbaM sA labhate upecca ThAnaM // 7 // tassA me passa vimAnaM accharA kAmavaNNinI hamasmi / accharA sahassasAhaM pavarA passa puJjassa vipAkaM // 8 // tena me tAdiso vaNNo...pe.. vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 9,10 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3 / 5 ] gutilavimAna (itaraM caturavimAnaM yathA vatyudAyikAvimAna tathA vitthAretabbaM) omAsentI disA sakhyA osanI viya tArakA / kena te tAdiso vaNNo kena te idhamijjhati / uppajanti ca te bhogA ye keci manaso piyA ||4|| pucchAmi taM devi mahAnubhAve manussabhUtA kimakAsi puJ / kenAsi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 5 // sA devatA attamanA moggallAnena pucchitA / paJheM puTThA viyAkAsi yassa kammassidaM phalaM // 6 // vatthuttamadAyikA nAri pavarA hoti naresu nArIsu / evaM piyarUpadAyikA manApaM divvaM sA labhate upecca ThAnaM // 7 // tassA me parasa vimAnaM accharA kAmavaNinI hamasmi / accharA sahassassAI pavarA passa puNassa vipArka ||8|| tena me tAdiso vaNNo obhAsentI disA sabbA osadhI viyatArakA / mijjhati / kena te tAdiso vaNNo kena te uppajanti ca te bhogA ye keci manaso piyA ||4|| pe... vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 9, 10 // (2) gandhumadAdhikA pucchAmi taM devi mahAnubhAve manussabhUtA kimakAsi puJ / kenAsi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 5 // sA devatA aMttamanA moggallAnena pucchitA / paJhaM puTThA viyAkAsi yassa kammassidaM phalaM // 6 // yatyuttamadAyikA nAri pavarA hoti naresu nArisu / evaM piyarUpadAyikA manApaM divvaM sA labhate upecca ThAnaM // 7 // tassA me passa vimAnaM accharA kAmavaNinI hamasmi / accharA sahassassA hUM pavarA passa punassa vipArka ||8|| tena me tAdiso vaNNo pe. [ 27 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat (3) samadAdhikA bhobhAsentI disA sabbA osadhI viya tArakA / kena te tAdiso vaNo kena te idhamijjhati / uppajanti ca te bhogA ye keci manaso piyA // 4 // vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 9, 10 // www.umaragyanbhandar.com
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 ] vimAna-vatthu [ 315 pUcchAmi taM devi mahAnubhAve manussabhUtA kimakAsi puJja / kenAsi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 5 // sA devatA attamanA moggallAnena pucchitA / pahaM puTThA viyAkAsi yassa kammassidaM phalaM // 6 // vatthuttamadAyikA nAri pavarA hoti naresu nArisu / evaM piyarUpadAyikA manApaM dibba sA labhate upecca ThAnaM // 7 // tassA me passa vimAnaM accharA kAmavaNinI hamasmi / accharA sahassassAhaM pavarA passa punassa vipAkaM // 8 // tena me tAdiso vaNNo...pe...vaNNoca me sabbadisA pabhAsatIti // 9,10 // (4) rasuttamadAyikAobhAsentI disA sabbA osadhI viya tArakA / kena te tAdiso vaNNo kena te ivamijjhati / uppajanti ca te bhogA ye keci manaso piyA // 4 // pucchAmi taM devi mahAnubhAve manussabhUtA kimakAsi puJja / kenAsi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 5 // sA devatA attamanA moggallAnena pucchitA / paJhaM puTThA viyAkAsi yassa kammassidaM phalaM // 6 // vatthuttamadAyikA nAri pavarA hoti naresu nArisu / evaM piyarUpadAyikA manApaM dibbaM sA labhate upeccha ThAnaM // 7 // tassA me passa vimAnaM accharA kAmavaNitI hamasmi / accharAsahassassAhaM pavarA passa puJassa vipAkaM // 8 // tena me tAdiso vaNNo..pe.. vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 9, 10 // (1) abhikkantena vaNNena...(3-5)vaNNo ca te sabbadisA pabhAsata.ti 43-45 sA devatA attamanA . . (6). . yassa kammassidaM phalaM // 46 // gandhapaJcaGagulikaM ahaM adAsiM kassapassa bhagavato thUpasmi // 47 / / tassA me passa vimA accharA kAmavaNinI hamasmi / accharAsahassassAhaM pavarA passa pUjJAnaM vipAka // 48 // ... vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 49,50 // itaraM catura-vimAnaM yathA gandhapaJcaGgalika vimAnaM tathA vitthAretabba accharAsahassassAhaM pavarA passa pUjJAnaM vipAkaM // 48 // . vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 49, 50 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 26 35 ] guttilavimAnaM (2)abhikkantena vaNNena .. pe (113-5) vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 43-45 / / sA devatA atamanA . .pe (6).. yassa kammassidaM phalaM // 46 // bhikkhU cAhaM bhikkhuniyo ca addasAmi pantha paTipaNNe / tesAhaM dhamma sutvAna ekUposathaM upavasisaM // 54 // tassA me passa vimAnaM accharA kAmavaNNinI hamasmi / accharAsahassassAhaM pavarA passa puJAnaM vipAkaM // 48 // vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 49, 50 // (3)abhikkantena vaNNena..pe (113-5) vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 43-45 // sA devatA attamanA ..pe (6).. yassa kammassidaM phalaM // 46 // udake ThitA udakamadAsiM bhikkhuno cittena vippasannena / tassA me passa vimAnaM accharA kAmavaNinI hamasmi / accharAsahassassAhaM pavarA passa pujJAnaM vipAkaM // 48 // vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 49, 50 // (4)abhikkantena vaNNena ....pe (1 / 3-5) vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 43-45 / / sA devatA attamanA..pe (6)..yassa kammassidaM phalaM // 46 / / sassuJcAhaM sassure ce caNDike kodhare ca pharUse ca // 55 // anussuyyikA upaTThAsi appamattA sakena sIlena // 56 // tassA me passa vimAnaM accharA kAmavaNinI hamasmi / accharAsahassassAhaM pavarA passa puJAnaM vipAkaM // 48 // vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 49,50 // (5)abhikkantena vaNNena ..pe (23-5) vaNNo ca te sabbadisAM pabhAsatIti // 43-45 // sA devatA attamanA....pe (6).. yassa kammassidaM phalaM // 46 / / parakammakAri AsiM atthenAtanditA daasii| akkodhanA anatimAni saMvibhAginI sakassa bhAtassa // 6 // tassA me passa vimAnaM accharA kAmavaNinI hamasmi / accharAsahassassAhaM pavarA passa pujJAnaM vipAkaM // 48 // vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 49, 50 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 ] vimAna-vatthu [ 36 (6)abhikkantena vaNNena .. pe (1,3-5) vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 43-45 // sA devatA attamanA ..pe (6).. yassa kammassidaM phalaM // 46 / / khIrodanamahamadAsIm bhikkhuno piNDAya crntss| tesu paJca vIsati vimAnaM yathA khIra-dAyikA-vimAnaM tathA vitthAretabbaM / (7)abhikkantena vaNNena. . pe. .vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti / sA devatA attamanA. . pe. .yassa kammassidaM phalaM // 14 // tassA me passa vimAnaM accharA kAmavaNinI hamasmi / (1) phANitaM (2) ucchukhaNDikaM (3) timbarUsakaM (4) kakkArika (5) eLAlukaM (6) vallIphalaM (7) phArUsakaM (8) hatthappatApakaM (9) sAkamaTTi (10) pupphakamuTThi (11) mUlakaM (12) nimbamuTTi ahaM adAsi bhikkhuno piNDAya crntss...pe...||75|| (13) ambakaJjikaM (14) doNinimmujjanaM (15) kAyabandhana (16) aMsavaTTakaM (17) ayogapar3heM (18) vibhUpanaM (19) tAlavaNThaM (20) morahatthaM (21) chattaM (22) upAhanaM (23) pUrva Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3 / 6 ] daddallavimAnaM [ 31 (24) modaka (25) sakkhaliM tassA me passa vimAna maccharA kAmavaNitI hamasmi accharAsahassassa pavarA passa puJAnaM vipAkaM // 188 // tena me tAdiso vaNNo..pe (26,7) vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 189,190 // svAgataM vata me ajja suppabhAtaM suhaTThitaM / yaM ahasaM devatayo accharA kAmavaNiniyo // 19 // tAsahaM dhamma sutvAna kAhAmi kusalaM bahuM / dAnena samacariyAya saMyamena damena ca / sAhaM tattha gamissAmi yattha gantvA na socareti // 192 // guttilavimAnaM paJcamaM // 5 // 34--daddallavimAnaM (3 / 6) . dahallamAno vaNNena yasasA ca yasassinI / sabbe deve tAtise vaNNena atirocasi // 1 // dassanaM nAbhijAnAmi idaM paThamadassanaM / kasmA kAyA nu Agamma nAmena bhAsase mamanti / / 2 / / ahaM bhadde subhaddAsiM pubbe mAnusake bhave / sahabhariyA ca te AsiM bhaginI ca kanidrikA // 3 // sAhaM kAyassa bhedAya vippamuttA tato cutA / nimmAnarati devAnaM upapannA sahavyatanti // 4 // pahUtakatakalyANA te deveyanti paannino| yesaM tvaM kittayissasi subhadde jAtimattano // 5 // kathaM tvaM kena vaNNena kena vA anusAsitA / kediseneva dAnena subbatena yasassinI // 6 // yasaM etAdisaM pattA visesaM vipulamajjhagA / devate pucchitA' cikkha kissa kammassidaM phalaM / / 7 / / advaiva piNDapAtAni yaM dAnaM adadaM pure / dakkhiNeyyassa saMghassa pasannA sakehi pANihi // 8 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32] vimAna-vatthu [ 36 tena me tAdiso vaNNo . . pe (za6,7) vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 9,10 // ahaM tayA bahutare bhikkhU saJate brhmcaarino| tappesi annapAnena pasannA sakehi pANihi / / 1 / / tayA bahutaraM datvA honakAyupagA ahaM / kathaM tvaM appataraM datvA visesaM vipulamajjhagA / devate pucchitA, cikkha kissa kammastidaM phalaM / / 12 / / manobhAvaniyo bhikkhu sandiTTho me pure ahu| tAhaM bhattena nimantesi revataM attanama // 13 // so me appapurekkhAro anukampAya revato / saMghe dehIti meM avoca tassAhaM vacanaM kariM // 14 // sA dakkhiNA saMghagatA appameyyA patidvitA / puggalesu tayA dinna na taM tava mahapphalanti // 15 // idAnevAhaM jAnAmi saMghe dinnaM mahapphalaM / sAhaM gatvA manussattaM vadanaM vItamaccharA / saMghe dAnaM dassAmahaM appamattA punappunanti // 16 // kA esA devatA bhadde tayA mantayate saha / sabbe deve tAvatise vaNNena atiroci // 17 // manussabhUtA devinda pubbe mAnusake bhave / sahabhariyA ca me Asi bhaginIca kaniTTikA / saMghe dAnAni datvAna katapUcA virocati / / 18 / / dhammena pubbebhaginI tayA bhahe virocasi / / yaM saMghasmi appameyye patiTThApesi dakkhiNaM // 19 // pucchito hi mayA buddho gijjhakUTasmi pabbate / vipAkaM saMvibhAgassa yattha dinnaM mahapphalaM // 20 // yajamAnAnaM manussAnaM pujhapekhAna pANinaM / karotaM opadhikaM puzaM yattha dinnaM mahapphalaM // 21 // taM me viyAkAsi jAnaM kammapphalaM sakaM / vipAkaM saMvivibhAgassa yattha dinnaM mahapphalaM // 22 // cattAro ca paTipannA cattAro ca phaleThitA / / esa saMgho ujubhUto pujhasIlasamAhito // 23 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ 37 ] sesavatIvimAnaM [ 33 yajamAnAnaM manussAnaM puJapekhAna pANinaM / karotaM opadhikaM puJja saMghe dinnaM mahapphalaM // 24 // eso hi saMgho vipulo mahaggato esappameyyo udadhIva sAgaro / etehi seTThAnaraviriyasAvakA pabhaMkarA dhamma kathamudIrayanti // 25 / / tesaM sudinnaM suhRtaM suyiTuM yaM saMghamuddissa dadanti dAnaM / sA dakkhiNA saMghagatA patiTTikA mahapphalA lokavidUhi vaNNitA // 26 // etAdisaM puJjamanussarantA ye vedayatA vicaranti loke / vineyya maccharamalaM samUlaM aninditA saggamupenti ThAnanti // 27 // daddallavimAnaM chaTheM // 6 // 35-sesavatIvimAnaM (37) phakirajatahemajAlacchannaM vividhavicitraphalamaddasaM suramma / vyamha sunimmitaM toraNUpapannaM rAjakUpakiNNaM idaM subhaM vimAnaM // 1 // bhAti ca dasa disA nabheva suriyo sarade tamapanudo sahassaraMsI / tathA tapati midaM tava vimAnaM jalamiva dhamasikho nisenabhagge // 2 // musativa nayanaM sateritAva AkAse ThapitamidaM manuJja / vINAmurajasammatALaghuTTha iddhaM indapuraM yathA tava midaM // 3 // padamukumuda uppalakuvalayaM yothikA bhaNDikA nojakA ca santi / sAlakusumitapupphitA asokA vividha dumaggasugandhasevitamidaM // 4 // salaLabujasujakasaMyuttA kusukasuphullitalatA va lambinIhi / maNijAlasadisayasassinI rammA pokkharaNI upasthitA te // 5 // udakaruhA ca yetthipupphajAtA phalajA yeva santi rukkhajAtA / manussakA amAnussakA ca dibbA samge tuyhaM nivesanamhi jAtA // 6 // kissa samadamassa ayaM vipAko kenAsi kammaphalenidhapapannA / yathA te adhigatamidaM vimAnaM tadanupadaM avacAsi aLArapakhumeti // 7 // yathA ca me adhigatamidaM vimAnaM koJcamayuracakorasaMghacaritaM / divyapilavahaM sarAjasiNNaM dijakAraNDavakokilAbhinAditaM // 8 // nAnasantAnakapuppharukkhavividhA pATalijambu-asoka rukkhavantaM / yathA ca me adhigatamidaM vimAnaM tante pavedissAmi suNohi bhante // 9 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 ] vimAna-vatthu [ 38 magadhavara puratthime nALaka-gAmako nAma atthi bhante / tattha ahosiM pure suNisA sesavatI ti tattha jAniMsu mamaM // 10 // sAhaM apaci tattha kammakusalaM devamanussapUjitaM mahantaM / upatissaM nibbataM appameyyaM muditamanA kusumehi abbhokiri // 11 / / paramagatigataJca pUjayitvA antimadehadharaM isiM uLAraM / pahAya mAnusakaM samussayaM tadisAgatA idha mAvasAmi ThAnanti / / 12 / / sesavatIvimAnaM sattamaM // 7 // 36--mallikAvimAnaM (3 / 8) pItavatye pItadhaje pItAlaGkArabhUsite / pItantarAhi vaggUhi apilandhA va sobhasi // 1 // kakambukAyuraghare kaJcanA veLabhUsite / hemajAlakasaJcchanne nAnAratanamAlinI // 2 // sovaNNamayA lohitaGkamayA ca muttAmayA veLuriyA mayA ca / masAragallA sahalohitakA pArevatakkhInI maNIhi cittatA // 3 // koci koci ettha mayUrasussaro haMsassa raJo krviiksussro| tesaM saro suyyati vaggurUpo paJcaGgikaM turiyamiva ppavAditaM // 4 // ratho ca te subho vagg naanaartncittito| nAnAvaNNAhi dhAtuhi suvibhatto va sobhati // 5 // tasmi rathe kAJcanabimbavaNNe yA tvaM ThitA bhAsasi maM padesaM / devate pucchitA cikkha kissa kammassidaM phalanti // 6 // sovanna jAlaM maNisoNNacittaM muttA cittaM hema jAlena channaM / parinibbute gotame appameyye pasannacittA ahamAbhiropayiM // 7 // tAI kamma karitvAna kusalaM buddhavaNNitaM / apetasokA sukhitA sampamodAma nAmayAti // 8 // mallikAvimAnaM aTThamaM // 8 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ 36] visAlakkhivimAnaM [ 35 37-visAlakkhivimAnaM (36) kA nAma tvaM visAlakkhi ramme cittalatA vne| samantA anupariyAsi nArIgaNapurakkhatA // 1 // yadA devA tAvatiGasA pavisanti imaM vanaM / sayoggA sarathA sabbe citrA honti idhAgatA // 2 // tuyhaJca idha pattAya uyyAne vicrntiyaa| kAyena dissati cittaM kena rUpaM tvedisN| devate pUcchitA cikkha kissa kammassidaM phalaM // 3 // yena kammena devinda rUpaM mayhaM gAtI ca me| iddhI ca AnubhAvo ca taM sunohi puriMdada // 4 // ahaM rAjagahe ramme sunandA nAmupAsikA / saddhA sIlena sampannA saMvibhAgaratA sadA // 5 // acchAdanaJca bhattaJca senAsanaM padIpiyaM / adAsiM ujubhUtesu vippasannena cetasA // 6 // cAtusi paJcadasiM yA ca pakkhassa atttthmii| pATihAriyapakkhaJca aTThaGagasusamAgataM / uposathaM upavasi sadA sIlesu saMvutA // 7 // pANAtipAtA viratA musAvAdA ca saJatA / theyyA ca aticArA ca majjapAnA ca ArakA // 8 // paJcasikkhApade ratA ariyasaccAna kovidA / upAsikA cakkhumato gotamassa yasassino // 9 // tarasA me jAtikulaM Asi sadA mAlAbhihArati tAhaM bhagavato thUpe sabbamevAbhiropayiM // 10 // uposathe vahaM ganvA mAlAgandhavilepanaM / thUpasmi abhiropesi pasannA sakehi pANihi // 11 // tena kammena devinda rUpaM mayhaM gatI ca me / iddhI ca AnubhAvo ca yaJca mAlAbhiropayiM // 12 // yaJca sIlavatI AsiM na taM tAva vipaccati / AsA ca pana me devinda sakadagAminI siyanti // 13 // visAlakkhivimAnaM navamaM // 9 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ 36 ] vimAna-vatthu [ 3110 38-pAricchattakavimAnaM (3 / 10) pAricchattake koviLAre ramaNIye mnorme| dibbamAlaM ganthamAnA gAyantI sampamodasi // 1 // tassA te naccamAnAya aGagamaGagehi sbbso| dibbA saddA niccharanti savanIyA manoramA // 2 // tassA te naccamAnAya aGgamaGgehi sbbso| dibbA gandhA pavAyanti sUcigandhA manoramA // 3 // vivattamAnA kAyena yA veNisu pilndhnaa| tesaM suyyati nigdhoso turiye paJcadbhigake yathA // 4 // vaTaMsakA vAtadhutA vAtena smpkmpitaa| tesaM suyyati nigghoso turiye paJcaGigake yathA // 5 // yApite sirasmi mAlA sucigandhA mnormaa| vAti gandho disA sabbA rukkho maJjussako yathA // 6 // ghAyase taM sucigandhaM rUpaM passasi amaanusN| devate pucchitA cikkha kissa kammassidaM phalaM // 7 // pabhassaraM accimantaM vaNNagandhena saMyutaM / asokapupphamAlAhaM buddhassa upanAmayiM // 8 // tAhaM kamma karitvAna kusalaM buddhrvaannnntN| apetasokA sukhitA sampamodamanAmayA // 9 // pAricchattakavimAnaM vasamaM // 10 // uddAnaunnAraM ucchupallaGka batA ca guttinena ca / daddala sesavaMtI mallI visA lakkhi paricchattako vaggo tena paJcatIti pAricchattakavaggo tatiyo // 3 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4-maJjaluvaggo 36--machuTTakavimAnaM (41) majeTake vimAnasmiM sovnnnnvaaluksnthte| paJcaGigakena turiyena ramasi suppavAdite // 1 // tamhA vimAnA oruyha nimmitA rtnaamyaa| ogAhasi sAlavanaM pupphitaM sabbakAlikaM // 2 // yassa yasseva sAlassa mule tidvasi devate / so so muJcati pupphAni onamitvA dumuttamo // 3 // vAteritaM sAlavanaM AdhutaM dijasevitaM / vAti gandho disA sabbA rukkho maJjussako yathA // 4 // ghAyasetaM sUcigandhaM rUpaM passasi amAnasaM / devate pucchitA cikkha kissa kammassidaM phalaM // 5 // ahaM manussesu manussabhUtA dAsi ayyarakule ahuN| buddhaM nisinnaM disvAna sAlapupphehi okiriM // 6 // vaTaGsakaM ca sukataM sAla pupphamayaM ahN| buddhassa upanAmasiM pasannA sakehi pANihi // 7 // tAhaM kammaM karitvAna kusalaM buddhvnnnnitN| apetasokA sukhitA sampamodAmanAmayAti // 8 // majedrukavimAnaM paThanaM // 1 // 40-pabhassaravimAnaM (4 / 2) pabhassaravaravaNNanibhe surattavatthanivAsane / mahiddhike candararuciragatte kA tvaM subhe devate vandase mamaM // 1 // pallaGako ca te mahagyo nAnA ratanacittito ruciro / yattha tvaM nisinnA virocasi devarAjAriva nandane vane // 2 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ 38 ] vimAna vatthu [ 43 kiM tvaM pure sucaritamA cari bhadde kissa kammassa vipAkaM anubhosi / devalokasmi devate pucchitA cikkha kissa kammassidaM phalanti // 3 // piNDAyate carantassa mAlaM phANitaJca adadaM bhante / tassa kammassidaM vipAkaM anubhomi devalokasmi ||4|| hoti ca me anutApo aparaddhaM dukhitaJca me bhante / sAhaM dhammaM nAssosi sudesitaM dhammarAjena // 5 // taM taM vadAmi bhaddante yassa me anukampiyo / koci dhammesu taM samAdapetha sudesitaM dhammarAjena ||6|| yesaM asthi saddhA buddhe ghamme ca saMghe ratane ca // 7 // te mama tivirocanti AyenAyasasA siriyA / patApena vaNNena uttaritarA a mahiddhikatarA mayA devAti // 8 // pabhassaravimAnaM dutiyaM // 2 // 41 - nAgavimAnaM (4 / 3) alaGakatA maNikanakakaJcanAcitaM suvaNNajAlacittaM mahantaM / abhiruyha gajavaraM sukappitaM idhAgamA vehAyasamayamantalikkhe // 1 // nAgassa dante duve nimmitA acchodakA paduminiyo suphullA / padumesu caturiyagaNA pavajjare imA ca naccanti manoharAyo // 2 // deviddhipattAsi mahAnubhAve manussabhUtA kimakAsi puJ / kenAsi evaM jalitAnubhAvA vaNNo ca ye sabvadisA pabhAsatIti // 3 // vArANasiyaM upasaGakamitvA buddhassAhaM vatthayugamadAsi / pAdAni vanditva chamA nisIdi vitthAva taM aJjalikaM akAsi // 4 // buddho ca me kaJcanasannibhattaco adesayi samudayadukkhaniccataM / asaMkhataM dukkhanirodhasaccaM maggaM adesayi yato vijAnissaM ||5|| appAyukI kAlakatA tato cutA upapannA tidasAnaM yasassinI | sakkassAhaM aJJjatarA pajApati yasuttarA nAma disAsu vissutAti // 6 // nAgavimAnaM tatiyaM // 3 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaJcikadAyikAvimAnaM 42- - loNa vimAnaM (4 / 4) abhikkantena vaNNena yA tvaM tiTThasi devate / obhAsenti disA sabbA osadhI viya tArakA // 1 // kena te tAdiso vaNNo sA devatA attamanA 4 / 5 ] ahaJca bArANasiyaM buddhssaadiccbndhuno| adAsi sukkhakummAsaM pasannA sakehi pANihi ||5|| pe.. vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 23 // pe.. yassa kammassidaM phalaM // 4 // sukkhAya aloNikAya ca yassa phalaM kummAsapiNDiyA | alomaM sukhitaM disvA ke puJJa na karissati // 6 // tena me tAdiso vaNNo.. pe.. vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 78 // aloNavimAnaM catutthaM // 4 // 43 - kaJcikadAyikAvimAnaM (4 / 5) abhikkantena vaNNena pe osadhI viya tArakA // 1 // na te tAdiso vaNo pe.. vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 23 // sA devatA attamanA pe.. yassa kammassidaM phalaM // 4 // ahaM andhakavindasmi buddhassAdincabandhuno / adAsiM kolasampAkaM kaJjikaM telaghUpitaM // 5 // pipphalyA lasuNena ca missaM lAmajjakena ca / adAsi ujubhutasmi vippasannena cetasA // 6 // yA mahesittaM kAreyya cakkavattissa rAjino / nArI sabbaGgakalyANI bhattu cAnomadassikA / etAssa kaJjikadAnassa kalaM nAgghati soLasi // 7 // sataM nikkhA sataM assA sataM assatarIrathA / sataM sahassAni AmuttamaNikuNDalA / etassa kajjikadAnassa kalaM nAgghanti soLasi // 8 // sataM hemavatA nAgA IsA dantA urULhavA / suvaNakacchA mAtaGgA hemakappanivAsasA / etassA kajjikadAnassa kalaM nAgvanti soLasiM // 9 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat [ 36 www.umaragyanbhandar.com
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4.1 vimAna-vatyu [46 catunnampi ca dIpAnaM issaraM yodha kaarye| etassa kaMjjikadAnassa kalaM nAgghanti soLasinti // 10 // ..kaJcikadAyikAvimAnaM paJcamaM // 5 // 44-vihAravimAnaM (4 / 6) abhikkantena vaNNena......pe......osadhI viya tArakA // 1 // tassA te naccamAnAya aGagamaGagehi sbbso| dibbA saddhA niccharanti savanIyA manoramA // 2 // tassa te naccamAnAya aGagamaGagehi sbbso| dibbA gandhA pavAyanti sucigandhA manoramA // 3 // vivattamAnA kAyena yA veNisU pilndhnaa| tesaM suyyati nigghoso turiye paJcaGigake yathA // 4 // yataGasakA vAtadhutA vAtena smpkmpitaa| tesaM suyyati nigdhoso turiye paJcaGigake yathA // 5 // yApite sirasi mAlA sucigandhA mnormaa| vAti gandho disA sabbA rukkho maJjUsako yathA // 6 // ghAyasetaM sucigandhaM rUpaM passasi amaanusN| devate pucchitA cikkha kissa kammassidaM phala // 7 // sAvatthiyaM mayha sakhI bhadante saMghassa kAresi mahAvihAraM / tattha pasannA ahamAnumodiM disvA agAraJca piyaJca metaM // 8 // tAyeva me suddhanumodanAya laddhaM vimAnabbhutadassaneyyaM / samantato soLasayojanAni vehAsayaM gacchati iddhiyA mama // 9 // kUTAgArA nivesA me vibhattA bhAgaso mitaa| daddallamAna Abhanti samantA satayojanaM // 10 // pokkharaca ca me ettha puthulo mnisevitaa| acchodakA vippasannA soNNavAlukasaMthatA // 11 // nAnApadumasaJchannA puNDarIka smottaa| surabhI sampavAyanti manuJjamAluteritA // 12 // jambayo panasA tAlA nALikerA vanAni c| anto nivesane jAtA nAnA ruvakhA aropimA // 13 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ 416 ] vihAravimAnaM nAnAturiyasaMghutthaM accharAgaNaghositaM / yo pi maM supine passe so pi vitto siyA naro // 14 // etAdisaM abbhuta dassaneyyaM vimAnaM sabbaso pabhaM / mama kammehi nibbattaM alaM puJJAni kAtave // 15 // [ 41 tAyeva te suddhanumodanAya laddhaM vimAnabbhutadassaneyyaM / yA caiva sA dAnamadAsi nAri tassA gatiM brUhi kuhiM uppannA sAti // 16 // yA sA ahu mayha sakhI bhadante saMghassa kAresi mahAvihAraM / viJJAtadhammA sA adAsi dAnaM uppannA nimmAnaratIsu deve // 17 // pAjApatI tassa sunimmitassa acintiyA kammavipAka tassA / yametaM pucchasi kuhimuppannA sA bhante viyAkAsi anaJJathA ahaM // 18 // tena hi api samAdapetha saMghassa dAnAni dadAtha vittA / dhammaJca sunAtha pasannamAnasA sudullabho laddho manussalAbho // 19 // yaM maggaM maggAdhipatI adesayi bhramassaro kaJcanasannibhattaco / saMghassa dAnAni dadAtha vittA mahaSphalA yattha bhavanti dakkhiNA // 20 // ye puggalA aTThasataM pasatthA cattAri ye tAni yugAni honti / te dakkhiyyA sugatassa sAvakA etesu dinnAni mahaphphalAni // 21 // cattAro ca paTipannA cattAro ca phale ThitA / esa saMgho ujubhUto paJcAsIlasamAhito ||22|| yajamAnAnaM manussAnaM puJjapekkhAna pANinaM / karotaM opadhikaM pu saMghe dinaM mahaphphalaM // 23 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat eso hi saMgho vipulo mahaggato esappameyyo udadhIva sAgaro / etehi seTThA naravIrasAvakA pabhaGgakarA dhammamudIrayanti // 24 // tesaM sudinaM suhutaM suTThi ye saMghamuddissa dadanti dAnaM / sA dakkhiNA saMghagatA patiTThitA mahapphalA lokavidUhi vaNNitA // 25 // etAdisaM putramanussarantA ye veda jAtA vicaranti loke / vineyya maccheramalaM samUlaM aninditA saggamupensi ThAnanti // 26 // vihAravimAnaM chaTTha // 6 // bhANavAraM dutiyaM // 2 // www.umaragyanbhandar.com
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ 42 ] vimAna-vatthu [ 47 ___45caturitthivimAnaM (47) abhikkantena vaNNena . . pe.. (41-3).. vaNNoca te sabbadisA pabhAsatIti // 1-3 // sA devatA attamanA .. pe (44) . . yassa kammassidaM phalaM // 4 // indIvarAnaM hatthakaM ahamadAsi bhikkhuno piNDAya carantassa / esikAnaM uNNatasmi nagare vare peNNakate ramme // 5 // tena me tAdiso vaNNo..pe (47,8).. vaNNo ca me sabba disA pabhAsatIti // 6,7 // abhikkantena vaNNena..pe.. vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti / sA devatA attamanA..pe.. yassa kammasidaM phalaM // 8,11 // nIluppalahatthakaM ahamadAsiM bhikkhuno piNDAya carantassa / esikAnaM uNNatasmiM nagare vare peNNakate ramme // 12 // tena me tAdiso vaNNo..pe.. vaNNo ca me sabba disA pabhAsatIti / / 13,14 // abhikkantena ..pe.. sA devatA attamanA..pe.. yassa kammassidaM phalaM // 15,18 // odAtamUlakaM harItapattaM udakamhi sare jAtamahamadAsi / bhikkhuno piNDAya caraMtassa esikAnaM uNNasmi nagare vare peNNakate ramme // 19 // tena me tAdiso vaNNo..pe.. vaNNoca me sabbadisA pabhAsatIti / / 20,21 // abhikkantena vaNNena ..pe.. vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti / sA devatA attamanA..pe.. yassa kammassidaM phalaM // 22,25 / / ahaM sumanA manussa sumanamakulAni dantavaNNAni ahamadAsi / bhikkhuno piNDAya carantassa esikAnaM uNNatasmi nagare vare peNNakate ramme // 26 // tena me tAdiso vaNNo..pe.. vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 27,28 // caturitthivimAnaM sattamaM // 7 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ 46 ] pItavimAnaM 46. - ambavimAnaM (4 | 8) dibbante ambavanaM rammaM pAsAdettha mahallako / nAnAturiyasaMghuTTo accharAgaNaghosita ||1|| padIpo cettha jalati niccaM sovaNNayo mahA / dussaphalehi rukkhehi samantA parivArito // 2 // kena te ambavanaM rammaM pAsAdettha mahallako / kena te tAdiso vaNNo.. pe.. vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 34 // sA devatA attamanA pe yassa kammassidaM phalaM // 5 // ahaM manussesu manussabhUtA purimAya jAtiyA manussaloke / vihAraM saMghassa kAresiM ambehi parivAritaM // 6 // pariyosite vihAre kArante niTTite mahe mahe | ambe acchAdayitvAna katvA dussamaye phale // 7 // padIpaM tattha jAletvA bhojayitvA gaNuttamaM / niyyAdesi taM saMghassa pasannA sakehi pANihi // 8 // tena me ambavanaM rammaM pAsAdettha mahallako / nAnAturiya saMghaTTho accharAgaNaghosito // 9 // padIpo cettha jalati ninvaM sovaNNayo mahA / dussaphalehi rukkhehi samantA parivArito // 10 // tena me tAdiso vaNNo.. pe.. vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 11,12 // ambavimAnamaTThamaM // 8 // 47- - pItavimAnaM (4|6 ) pItAvatthe pItAdhaje pItAlaGakAra bhUsite / pItacandanalittaGage pItuppalamadhArinI // 1 // pItA pAsAdasayane pItAsane pIta bhojane / pItAchatte pItA rathe patasse pIta vIjane // 2 // kiM kammanamakarI bhadde pubbe mAnusake bhave / devate pucchitA cikkha kissa kammassidaM phalaM // 3 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat [ 43 www.umaragyanbhandar.com
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ 44]. vimAna-vatyu [4 / 10 kosAtiki nAma latatthi bhante tittikA anbhijjhitaa| tassA cattAri pupphAni thUpaM abhihari ahaM // 4 // satthu sarIraM uddissa vippasannena cetsaa| nAssa maggaM avekkissaM tadaGagamanasA satI / / 5 / / tato maM avadhi gAvI thUpaM appattamAnasaM / taJcAhaM abhisaJceyyaM bhIyo nUna ito siyA // 6 // tena kammena devinda maghavA deva kunyjr| pahAya mAnusaM dehaM tava sahavyatamAgatAti // 7 // idaM sutvA tidasAdhipati maghavA devkunyjro| tAvatiGase pasAdento mAtalimetada bravi // 8 // passa mAtali accheraM cittaM kammaphalaM idN| appakampi kataM deyyaM puJja hoti mahapphalaM // natthi citte pasannamhi appakA nAma dkkhinnaa| tathAgate vA sambaddha athavA tassa sAvake // 10 // ehi mAtali amhe pi bhiyyo bhiyyo mhemse| tathAgatassa dhAtuyo sukho puJAnamuccayo // 11 // tidvante nibbute vApi same citte samaM phalaM / ceto paNidhihetuhi sattA gacchanti suggatiM // 12 // bahunnaM vata atthAya uppajjanti tthaagtaa| yattha kAraM karitvAna saggaM gacchanti dAyakAti // 13 // pItavimAnaM navamaM // 9 // 48-ucchuvimAnaM dasamaM (4 / 10) obhAsayitvA paThaviM sadevakaM atirocasi candimasUriyA viya / siriyA ca vaNNena yasena tejasA brahmA va deve disase sahindake // 1 // pucchAmi taM uppalamAladhArine AveLine knycnsnnibhttce| alaGakate uttamavatthadhArine kA tvaM subhe devate vandase mama // 2 // dAnaM suciNNaM atha sIlasaJjamo kenupapannA sugatiM yasassinI / devate pucchitA cikkha kissa kammassidaM phalaM // 3 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4 / 11 ] vandanavimAnaM [ 45 idante bhante idha meva gAma piNDAya amhAka gharaM upaagmii| tato te ucchussa adAsiM khaNDikaM pasannacittA atulAya pItiyA // 4 // sassu ca pacchA anuyuJcate mamaM kahanu ucchu vadhu te avaakri| na chaDDitaM na pana khAditaM mayA santassa bhikkhussa sayaM adAsahaM // 5 // tuyhaJcidaM issariyamatho mama itissa sassu paribhAsate mamaM / leDDu gahetvA paharaM adAsine tato cutA kAlakatamhi devatA // 6 // tadeva kammaM kusalaM kataM mayA sukhaJca kammaM anubhomi attnaa| devehi saddhiM paricAri yAmahaM modAmahaM kAmaguNehi paJcahi // 7 // tadeva kammaM kusalaM kataM mayA sukhaJca kammaM anubhomi attnaa| devinda guttA tidasehi rakkhitA samappitA kAmaguNehi paJcahi // 8 // etAdisaM pujaphalaM anappakaM mahAvipAkA mama ucchUdakSiNA / devehi saddhi paricAri yAmahaM modAmahaM kAmaguNehi paJcahi / / 9 / / etAdisaM pujaphalaM anappakaM mahAjutikA mama ucchudakkhiNA / devindaguttA tidasehi rakkhitA sahassanetto riva nandane vane // 10 // tuvaJca bhante anukampakaM viduM upecca vandiM kusalaJca pucchimaM / tato te ucchussa adAsi khaNDikaM pasannacittA atulAya pItiyAti // 11 // ucchavimAnaM vasamaM // 10 // 46-vandanavimAnaM (4 / 11) abhikkantena vaNNena yA tvaM tisi devte| obhAsentI disA sabbA osadhI viya tArakA // 1 // kena te tAdiso vaNNo..pe.. vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 2,3 // sA devatA attamanA..pe.. yassa kammasidaM phalaM // 4 // ahaM manussesu manussabhUtA disvA samaNe siilvnte| pAdAni vanditvA manaM pasAdiyaM vittA cahaM aJjalikamakAsi // 5 // tena me tAdiso vaNNo.:pe.. vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 6 // vandanavimAnaM ekAdasamaM // 11 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ vimAna- vatthu 50 - rajjumAlAvimAnaM (4 / 12 ) abhikkantena vaNNena yA tvaM tiTThasi devate / hatthe pAde ca viggayha naccasi suppavAdite // 1 // tassA te nandamAnAya agamagehi sabbaso / dibbA sahA niccharanti savaniyA manoramA // 2 // tassA te naccamAnAya aGgamaGgehi sabbaso / dibbA gandhA pavayanti sucigandhA manoramA // 3 // vivattamAnA kAyena yA veNIsu piLandhanA / te suyyati nigghoso turiye paJcaGgike yathA // 4 // vaTasakA vAtaghutA vAtena sampakampitA / te suyyati nigghoso turiye paJcaGigake yathA // 5 // sApite sirasi mAlA sucigandhA manoramA / vAti gandho disA sabbA rukkho maJjussako ||6|| ghAyase taM sucigandhaM rUpaM passasi amAnusaM / devate pucchitA cikkha kissa kammassidaM phalaM // 7 // dAsI ahaM pure AsiM gayAyambrAhmaNassa haM / appapuJJa alakkhikA rajjumAlA timaM vidU // 8 // akkosAnaM vadhAnaJca tajjanayA ca ukkatA / kutaM gatvA nikkhamma agacchiM udakahAriyA // 9 // vipathe kutaM nikkhipitvA vanasaNDiM upAgama / ivAhaM marissAmi kIvatyo pi jIvitena me // 10 // dazhhapAsaM karitvAna AlambitvAna pAdape / taso disA vilokesi ko na khova namassito // 11 // nu tattha sAmi sambuddhaM sabbalokahitaM muNi / nisinnaM rukkhamUlasmi jhAyantaM akutobhayaM // 12 // tAssA me Ahu saMvego abbhuto lomahasano / 46 ] ko nu kho namassito manusso udAhu devatA // 13 // pAsAdikaM pasAdaniyavanA nibbanamAgataM / disvA mano me pasIdi nAyaM yAdisikIdiso // 14 // guttindriyo jhAnarato abahigatamAnaso / hito sabbassa lokassa buddho ayaM bhavissati // 15 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat [ 4 / 12 www.umaragyanbhandar.com
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4112 ] rajjumAlAvimAnaM [ 47 bhayabheravo durAsado siho va guhnissto| dullabhAyaM dassanAya puppha udumbaraM yathA // 16 // so maM muhi vAcAhi alApitvA tthaagto| rajjumAletimaM avoca saraNaM gaccha tathAgataM // 17 // tAhaM giraM suNitvAna neLaM atthavatiM suci| saNhaM muduJca vagguJca sabbasokApanUdanaM // 18 // kallacittaJca maM jatvA pasannaM suddhmaansN| hito sabbassa lokassa anusAsi tathAgato // 19 // idaM dukkhanti meM avoca ayaM dukkhassa smbhvo| ayaM dukkhanirodho ca ajaso amatogadho // 20 // anukampakassa kusalassa ovAdamhi ahaM tthitaa| ajjhagA amataM santiM nibbAnaM padamaccutaM // 21 // sAhaM avaTThitA pemadAssana avikmpino| mulajAtAya saddhAya dhItA buddhassa orasA // 22 // sAhaM ramAmi kILAmi modAmi akutobhyaa| dibbamAlaM dhArayAmi pivAmi madhumaddhavaM // 23 // saTTi turiyasahassAni patibodhaM karonti me| ALambo gaggaro bhImo sAdhuvAdI ca saMmayo // 24 // pokkharo ca suphasso ca vINA mokkhA ca naariyo| nandA ceva sunandA ca soNadinnA suvimhitA // 25 // alambusA missa kesI ca puNDarIkAti dhaarunnii| enipassA supassA ca subhaddA mudukAvadI // 26 // etAcA ca seyyAse accharAnaM pvodhiyaa| tA maM kAlenupAganvA abhibhAsanti devatA // 27 / / handa naccAma gAyAma handa taM rmyaamse| nayidaM akatapuJAnaM kataM puJAnamevidaM // 28 // asokaM nandanaM rammaM tidasAnaM mahAvanaM / sukhaM akatapuJAnaM idha natthi parattha ca // 29 // sukhaJca ca katapuJjJAnaM idha ceva parattha c| tesaM sahavyakAmAnaM kAtabbaM kusalaM bahuM // 30 // kata pujAhi modanti sagge bhogassa mddhigno| bahunnaM vata atthAya uppajjanti tathAgatA // 31 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ vimAna-vatyu dakkhiNaiyyA manussAnaM pukttAnamAkarA / yathAkAraM karitvAna sagge modanti dAyakAti ||32|| rajjumAlAvimAnaM dvAvasamaM // 12 // 48 ] uhAne majiThA pamassarA alomA kalikadAyikA | vihAra caturityambA pItA uccha banda rajjumAlA ca bagyo tena pacatI // (majeTha) catutyo bagyo // 4 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat [ 4 / 12 www.umaragyanbhandar.com
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5 - mahArathavaggo 51 - maNDUka devaputtavimAnaM (5/1) ko me vaMdati pAdAni iddhiyA yasasA jalaM / abhikkantena vaNNena sabbA obhAsayaM disAti // 1 // maNDUko ahaM pure Asimudake vArigocaro / tava dhammaM suNantassa avadhi vacchapAlako // 2 // muhuttaM cittapasAdassa iddhi parasa yasaJca me / anubhAvaJca me passa vaNNaM passa jutiJca me // 3 // ye ca te dIghamaddhAnaM dhammaM assosuM gotama / pattA te acalAnaM yattha ganvA na socareti // 4 // maNDUka devaputtavimAnaM paThamaM // 1 // 52 - revativimAnaM (52) cirappavAsimpurisaM dUrato sotthimAgataM / timittA suhajjA ca abhinandanti AgataM // 1 // tathaiva katapuJJampi asmA lokA paraM gataM / puJJAni paTiggaNhanti piya jati va AgataM // 2 // uhi revate supApadhamme apAstaM dvAramadAnasIle / nassAma taM yattha thunanti duggatA samappitA nerayikA dukkhenAti // 3 // icceva vatvAna yamassa dUtA te dve yakkhA lohitakkhA brahantA / paccekabAhAsu gahetvA revati pakkAmayiMsu devagaNassa santike // 4 // AdiccavaNaM ruciraM pabhassaraM vyamhaM subhaM kaJcanajAlachannaM / kassetaM AkiNNajanaM vimAnaM suriyassa raMsI riva jotamAnaM // 5 // nArIgaNA candanasAralittA ubhato vimAnaM upasobhayanti / taM dissati suriyasamAnavaNNaM ko modati saggappatto vimAneti // 6 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ 50 ] vimAna- vatthu [ 52 bArANasiyaM nandiyo nAmAsi upAsako amacchari dAnapatI vadaJJa / tassetaM AkiNNajanaM vimAnaM suriyassa raMsiriva jotamAnaM // 7 // nArigaNA candanasAralittA ubhato vimAnaM upasobhayanti / taM dissati suriyasamAnavaNNaM so modati saggappatto vimAne // 8 // nandi yassAhaM bhariyA agArinI sabbakulassa issarA / bhattu vimAne ramissAmidAnihaM na patthaye nirayadassanAya // 9 // eseva te nirayo supApaghamme putra tathA akataM jIvaloke / nahi macchariyo rosako pApadhammo saggUppagAnaM labhati sahavyataM // 10 // kiM nu gUthaJca muttaJca asuci paTidissati / duggandhaM kiM idaM miLahaM kiM etamupavAyati // 11 // esa saMsavako nAma gambhIro sataporiso / yattha vassasahassAni tuvampaccasi revateti // 12 // kinnu kAyena vAcA manasA dukkataM kataM / kena saMsavako laddho gambhIro sataporiso // 13 // samaNe brAhmaNe cApi ase vApi vanibbake / musAvAdena vaJcesi taM pApaM pakaTaM tayA // 14 // tena saMsavako laddho gambhIro sataporiso / tattha vassasahassAni tuvampaccasi revate // 15 // hatthepi chindanti athopi pAde kaNNe pi chindanti atho pinAsaM / atho pi kAkolagaNAsamecca saMgamma khAdanti viphandamAnanti // 16 // sAdhu kho maM paTinetha kAhAmi kusalaM bahuM / dAnena samacariyAya saMyamena damena ca / yaM katvA sukhitA honti na ca pacchAnutappareti // 17 // pure tuvaM pamajjitvA idAni paridevasi / sayaM katAnaM kammAnaM vipAkaM anubhossasi // 18 // ko devalokato manussalokaM gantvAna puTTho me evaM vadeyya / nikkhitta daNDesu dadAtha dAnaM acchAdanaM sayanamathanna pAnaM // 19 // nahi macchariyo rosako pApadhammo saggapagAnaM labhati sahavyataM // 20 // sAhaM nUna ito gantvA yoni laddhAnmAnusi / vada sIlasampannA kAhAmi kusalaM bahu / dAnena samacariyAya saMyamena damena ca // 21 // ArAmAni ca ropissaM dugge saMkamanAni ca / pApaJca udapAnaJca vippasannena cetasA ||22|| Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5 // 3 ] chattamANavakavimAnaM [ 51 cAtusi paJcadasiM yA ca pakkhassa aTThamI / pATihAriyapakkhaJca aTuGagasusamAgataM // 23 // uposathaM upavasissaM sadA sIlena sNvtaa| na ca dAne pamajjissaM sAmaM diTramidaM mayAti // 24 // iccevaM vippalapantiM phandamAnaM tato tto| khipisu niraye ghore uddhapAdamavaMsiraM // 25 // ahaM pure maccharinI ahosiM paribhAsikA samaNabrAhmaNAnaM / vitathena ca sAmikaM vaJcayitvA paccAmahaM niraye ghorarUpeti // 26 // revativimAnaM dutiyaM // 2 // 53-chattamANavakavimAnaM (13) yo vadataM pavaro manujesu sakyamanI bhagava, ktkicco| pAragato balaviriyasamaGagI taM sugataM saraNatthamupehi // 1 // rAgaviAraga manejamasokaM dhammamamasaMkhatamappaTikUlaM / madhuramimaM paguNaM suvibhattaM dhammamimaM saraNatthamupehi // 2 // yatthA ca dinna mahapphalamAhu catusu sucIsu purisyugesu| aTTha ca puggala dhammadasA te saMghamimaM saraNatthamupehi // 3 // na tathA tapati nabhasmiM suriyo cando na bhAsati na phusso / yathA tulamidaM mahappabhAsaM konu tvaM tidivAmahimupAgami // 4 // chindati ca raMsi pabhaMkarassa sAdhikavIsati yojanAni AbhA / rattimpice yathA divaM karoti parisuddhaM vimalaM subhaM vimAnaM // 5 // bahupadumavicitrapuNDarIkaM vokiNNaM kusumehi nekavicittaM / arajavirajahemajAlachannaM AkAse tapati yathA pi suriyo // 6 // rattambarapItavAsasAhi agluupiynggukcndnussdaahi| . kaJcanatanusannibhattacAhi puripUraM gaganaM va tArakAhi // 7 // naranAriyo bahukettha nekavaNNA kusumavibhUsitA bhrnettsubhnaa| anilapamuJcitA pavanti surabhi tapanIyacittattA suvaNNa chadanA // 8 // kissa kammassa ayaM vipAko kenAsi kammaphalenidhUpapanno / yathA ca te adhigatamidaMvimAnaM tadAnurUpaM avahasi iGgha puTThoti // 9 // yaM idha pathe samecca mANavena satthanUsAsi anukmpmaano| tava ratanavarassa dhamma sutvA karissAmIti ca iti avittha chtto||10|| Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ 52 ] vimAna-vatthu [ 5 // 3 jinapavaraM upemi saraNaM dhammaJcApi tathaiva bhikkhusaMghaM / no ti paThama avocAhaM bhante pacchA te vacanaM tatheva kAsi // 16 // bhAya pANavadhaM vividhamAcarassu (asuciM na hi pANesu) / asaJjataM avaNNAyaMsu sppnyjaa| noti paThamaM avocAhaM bhante pacchA te vacanaM tatheva kAsi // 12 / / mA ca parajanassa rakkhitamhi AdAtabbaM asaJjittho adinnaM / noti paThama avocAha bhante pacchA te vacanaM tathaiva kAsiM // 13 // mA ca parajanassa rakkhitAyo parabhariyAyo agamA anariyametaM / noti paThama avocAha bhante pacchA te vacanaM tathaiva kAsi / / 14 / / mA ca vitathaM aJathA abhaNi na hi musAvAda avaNNAyaMsu sppnyjaa| no ti pathamaM avocAhaM bhante pacchA te vacanaM tathevakAsi // 15 // yena ca purisassa apeti sajA taM majja parivajjayassu sabbaM / no ti paThamaM avocAhaM bhante pacchA te vacanaM tathevakAsi // 16 // svAhaM idha paJcasikkhA karitvA paTipajjitvA tathAgatassa dhamme / - paTipajjitvA tathAgatassa dhamme dve pathamagamAsiM coramajjhe / te meM tatthA vadisu bho gahetu // 17 // ettakamidaM anussarAmi kusalaM tato paraM na me vijjati azaM / tena sucaritena kammunAhaM upapanno tidivesu kAmakAmI // 18 // passa khaNamuhattasaJamassa anudhammapaTipattiyA vipAkaM / jalamiva yasasA pekkhamAnA bahUkAmA pi hayanti hInadhammA / / 19 / / passa katipAya desanAya sugatiJcamhi gato sukhaJca patto / ye cete satataJca suNanti dhamma maje te amataM phusanti khemaM // 20 // appakampi kataM mahAvipAkaM vipulaM hoti tathAgatassa dhamme / passa kataputAya chatto obhAsati pathaviM yathApi suriyo // 21 // kimidaM kusalaM kiMmAcarema iccekehi samecca mantayanti / te mayaM punadeva laddhA mAnussattaM paTipannA vicAremu sIlavanto // 22 // bahukAroma nu kampako ca me satthA iti me sati agamA divAdivassa / svAhaM upagatomhi saccanAmaM anukampassu puna pi suNomi dhammaM // 23 // yedha pajahanti kAmarAgaM bhavarAgAnusaJca pahAya mohaM / na ca te mupenti gabbhaseyyaM parinibbAnagatA hi sItibhUtAti // 25 // chattamANavakavimAnaM tatiyaM // 3 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15] dvArapAlakavimAnaM [ 53 54-kakkaTArasavimAnaM (5 / 4) uccamidaM maNithUNaM vimAnaM samantato dvAdasayojanAni / / kUTAgArA sattasatA uLArA veLuriyatthambA rucikatthatA subhA // 1 // tatthacchasI pivasi khAdasI ca dibbA ca vINA pavadanti vaggu / dibbA rasA kAmaguNettha paJca nAriyo ca naccanti suvaNNachannA / / 2 / / kena te tAdiso vaNNo kena te idhamijjhati / uppajjanti ca te bhogA ye keci manaso piyA // 3 // pucchAmi taM deva mahAnubhAva manussabhUto kimakAsi puJja / kenAsi evaM jalitAnubhAvo vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 4 // so devaputto attamano moggallAnena pucchito / panhaM puTTo viyAkAsi yassa kammassidaM phalaM // 5 / / satisamuppAdakaro dvAre kakkaTako Thito / nidvito. jAtarUpassa sobhati dasapAdako // 6 // tena me tAdiso vaNNo..pe.. vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti / / kakkaTArasadAyakavimAnaM catutthaM // 4 // 55----dvArapAlakavimAnaM (515) uccamidaM maNi thUNaM vimAnaM samantato dvAdasa yojanAni / kUTAgArA satta satA uLArA veLuriyatthambA rucikatthatA subhA // 1 // tatthacchassI pivasi khAdasI ca dibbA ca vINA pavadanti vagga / dibbA rasA kAmaguNettha paJca nAriyo ca naccanti suvaNNa channA // 2 / / kena te tAdiso vaNNo kena te idhamijjhati / uppajjanti ca te bhogA ye keci manaso piyA // 3 // pucchAmi taM deva mahAnubhAva manussabhUto kimakAsi puJja / kenAsi evaM jalitAnubhAvo vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 4 // so devaputto attamano moggallAnena pucchito| paJhaM puTTho viyAkasi yassa kammassidaM phalaM // 5 // dibbaM mama vassasahassamAyu vAcAbhi gItaM manasA pavattitaM / ettAvatA Thassati puJakammo dibbehi kAmehi ca samaDigabhUto // 6 // tena me tAdiso vaNNo..pe.. vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti / / 7 / / dvArapAlakavimAnaM paJcamaM // 5 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ vimAna-vatthu [ 57 56 -karaNIyavimAnaM (5 / 6) uccamidaM maNi thaNaM vimAnaM samantato dvAdasa yojanAni / kUTAgArA satta satA uLArA veLariyatthambA rucikatthatA subhA // 1 // tatthacchassI pivasi khAdasI ca dibbA ca vINA pavadanti baggu / dibbA rasA kAma guNettha paJca nAriyo ca naccanti suvaNNa channA // 2 / / kena te tAdiso vaNNo kena te idhamijjhati / uppajjanti ca te bhogA ye keci manaso piyA // 3 // pucchAmi taM deva mahAnubhAva manussabhUto kimakAsi puJja / kenAsi evaM jalitAnubhAvo vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 4 // so devaputto attamano moggallAnena pucchito / pahaM puTTho viyAkasi yassa kammassidaM phalaM // 5 // karaNIyAni pujJani paNDitena vijAnatA / samaggatesu buddhesu yattha dinnaM mahapphalaM / atthAya vata me buddho araJA gAmamAgato / tattha cittaM pasadetvA tAvatiGasupago ahAM / / tena te tAdiso vaNNo..pe..vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 6 // karaNIyavimAnaM chaTheM // 6 // 57--karaNIyavimAnaM (17) uccamidaM maNi thUNaM vimAnaM samantato dvAdasa yojanAni / kUTAgArA satta satA uLArA veLariyatthambA rucikatthatA subhaa||1|| tatyacchatI pivasi khAdaso ca dibbA ca vINA pavadanti vaggu / dibbA rasA kAma guNettha paJca nAriyo ca naccanti suvaNNa channA // 2 // kena te tAdiso vaNNo kena te idhamijjhati / uppajjanti ca te bhogA ye keci manaso piyA // 3 // pucchAmi taM deva mahAnubhAva manussabhUto kima kAsi puJja / kenAsi evaM jalitAnubhAvo vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 4 // so devaputto attamano moggallAnena pucchito / paJhaM paTho viyAkasi yassa kammassidaM phalaM // 5 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUcivimAnaM karaNIyAni puni paNDitena vijAnatA / samaggatesu bhikkhusu yattha dinnaM mahapphalaM / 5] atthAya vata me bhikkhU araJJA gAmamAgatA / tattha cittaM pasAdetvA tAvatisUpago ahaM // 6 // tena me tAdiso vaNNo pe.. vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 7 // dutiyakaraNIyavimAnaM sattamaM // 7 // 58 - sUcivimAnaM (58) uccamidaM maNi thUNaM vimAnaM samantato dvAdasa yojanAni / kUTAgArA satta satA uLarA veLariyatthambA rucikatthatA subhA // 1 // tatthacchassI pivasi khAdasI ca dibbA ca vINA pavadanti vaggu / dibbA rasA kAma guNettha paJca nAriyo ca naccanti suvaNNa channA // 2 // kena te tAdiso vaNNo kena te idhamijjhati / uppajjanti ca te bhogA ye keci manaso piyA ||3|| pucchAmi taM deva mahAnubhAva manussabhUto kima kAsi puJ / kenAsi evaM jalitAnubhAvo vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 4 // so devaputta attamano moggallAnena pucchito paJhaM putyo viyAkasi yassa kammassidaM phalaM // 5 // yaM dadAti na taM hoti yaJcaiva dajjA taJcaiva seyyo / sucidinnA sUcimeva seyyo // 6 // tena me tAdiso vaNNo... pe.... vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 7 // [ 55 sUcivimAnaM aTTamaM // 8 // 56 - sUcivimAnaM (5/1) uccamidaM maNi thUNaM vimAnaM samantato dvAdasa yojanAni / kUTAgArA satta satA uLarA veLuriyatthambA rucikatthatA subhA // 1 // tatyacchassI pivasi khAdasI ca dibbA ca vINA pavadanti vaggu / dibbA rasA kAmaguNettha paJca nAriyo ca naccanti suvaNNA channA || 2 || Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ 56 ] vimAna-vatthu [ 5 / 11 kena te tAdiso vaNNo kena te idhamijjhati / uppajjanti ca te bhogA ye keci manaso piyA // 3 // pucchAmi taM deva mahAnubhAva manussabhUto kimakAsi puJja / kenAsi evaM jalitAnubhAvo vaNNo ca te sabba disA pabhAsatIti // 4 // so devaputto attamano moggallAnena pucchito / pahaM putyo viyAkasi yassa kammassidaM phalaM // 5 // ahaM manu sesu manussabhUto purimAya jAtiyA manussaloke / asaM virajaM bhikkhaM vippasannamanAvilaM / tassa adAsahaM sUci pasanno sakehi pANihi // 6 // tena me tAdiso vaNNo..pe.. vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 7 // dutiyamUcivimAnaM navamaM // 9 // 60-nAgavimAnaM (5 / 10) susukkakhandhaM abhiruyha nAgaM akAcinaM dantibali mahAjavaM / Aruyha gajaM pavaraM sukappitaM idhAgamA vehAsayamantalikkhe // 1 // nAgassa dantesu duvesu nimmitA acchodakA paduminiyo suphullA / padumesu ca turiyagaNA pavajjare imA ca naccanti mnohraayo||2|| deviddhipattosi mahAnubhAvo manussabhUto kimakAsi puJja / kenAsi evaM jalitAnabhAvo vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 3 // so devaputto attamano..pe.. yassakammassidaM phalaM // 4 // advaiva muttapupphAni kassapassa mahesino / thupasmi abhiropesi pasanno sakehi pANihi // 5 // tena me tAdiso vaNNo..pe..vaNNo ca me sabba disA pabhAsatIti // 6 // nAgavimAnaM dasamaM // 10 // 61-nAgavimAnaM (5111) mahantaM nAgaM abhiruyha sabbasetaM gajuttamaM / vanA vanaM anupariyAsi nArIgaNapurakkhato / obhAsento disA sabbA osadhI viya tArakA // 1 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5 / 13 ] cUlavimAnaM kena te tAdiso vaNNo..pe..vaNNo ca te sabba disA pabhAsatIti // 2,3 // so devaputto attamano..pe.. yassa kammassidaM phalaM // 4 // ahaM manassesu manussabhUto upAsako cakkhumato ahosi / pANAtipAtA virato ahosi loke adinnaM parivajjayissaM // 5 // amajjapo no ca musA abhANi sakena dArena ca tuTTho ahosi / annaJca pAnaJca pasannacitto sakka ncaM dAnaM vipulaM adAsi // 6 // tena me tAdiso vaNNo..pe..vaNNo ca me sabba disA pabhAsatIti // 7 // dutiyanAgavimAnaM ekAvasamaM // 11 // 62-nAgavimAnaM (5 / 12) konu dibbena yAnena sabbasetena hatthinA / / turiyatALitanigghoso antalikkhe mahiyyati // 1 // devatA nusi gandhabbo Adu sakko purindado / ajAnantA taM pucchAma kathaM jAnemu taM mayanti // 2 // namhi devo na gandhabbo nApi sakko purindado / suddhammA nAma ye devA tesaM ajJataro ahanti // 3 // pucchAma deva suddhamma puthu katvAna aJjali / ki katvA mAnuse kammaM suddhammaM upapajjasIti // 4 // ucchAgAraM tiNAgAraM vatthAgAraJca yo dade / tiNNamajhataraM datvA suddhamma upapajjatIti // 5 // titiyAnAgavimAnaM dvAdasamaM // 12 // 63--cUlavimAnaM (5 // 13) daLhadhammanisArassa dhanuM olubbha tiTThasi / / khattiyo na si rAjo AdU laddho vanAcaroti // 1 // assakAdhipatissAhaM bhante putto banecaro / nAmaM me bhikkhu te brUmi sujAto iti meM vidU // 2 // mige gavesamAno haM onAhanto brahA vanaM / / migaM gatveva nAdakkhiM taJcadisvA ahaM Thito // 3 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 ] vimAna-vatthu [5 / 13 svAgatante mahApuJja atho te adurAgataM / etto udakamAdAya pAde pakkhAlayassu te // 4 // idaM pi pAniyaM sItaM AbhataM girigabbharA / rAjaputta tato pitvA santhatasmi upAvisAti // 5 // kalyANi vata te vAcA savanIyA mahAmuni / neLA atthavatI vaggU mantA atthaJca bhAsasi // 6 // kA te rati bane viharato isinisabha vadehi puTTho / tava vacanapathaM nisAmayitvA atthadhammapadaM samAcaremaseti // 7 // ahiMsA sabba pANinaM kumAramhAkaM ruccati / theyyA ca aticArA ca majjapAnA ca Arati // 8 // arati samacariyA ca bAhusaccaM kataJjatA / diTThava dhamme pAsaMsA dhammA ete pasaMsiyAti // 9 // santike maraNaM tumhaM orammAsehi paJcahi / rAjaputta vijAnAhi attAnaM parimocayAti // 10 // katamaM svAhaM janapadaM gantvA kiM kamma kiJci porisa / kAya vA pana vijjAya bhaveyyaM ajarAmaroti // 11 // na vijjatehi so deso kammaM vijjA ca porisaM / yattha gantvA bhave macco rAjaputtajarAmaro // 12 / / mahaddhanA mahAbhogA raTTa vanto pi khattiyA / pahUtadhanadhaJAse na te pi ajarAmarA // 13 // yadi te sutA andhakaveNhaputtA sUrA vIrA vikkantappahArino / te pi AyukkhayaM pattA viddhastA sassatIsamA // 14 // khattiyA brAhmaNA vessA suddA caNDAla-pukkusA / ete caGge ca jAtiyA te pi na jarAmarA // 15 // ye mantaM parivattenti chaLagaM brahmacintitaM / ete cane ca vijjA ca te pi na ajarAmarA // 16 // isayo cApi ye santA saJjatattAtapassino / sarIraM te pi kAlena vijahanti tapassino // 17 // bhAvitattA pi arahanto katakiccA anAsavA / nikkhipanti imaM dehaM puJapApaparikkhayA // 18 // subhAsitA atthavatI gAthAyo te mahAmuni / nijjhattomhi subhaTThena tvaM ca me saraNaM bhavAti // 19 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5 / 13 ] cUlavimAnaM mA maM tvaM saraNaM gaccha tameva saraNaM vaja / sakyaputtaM mahAvIraM yamahaM saraNaM gatoti // 20 // katarasmi so janapade satthA tumhAka mArisa / ahampi daTTha gacchassaM jinaM appaTipuggalanti // 21 // puratthimasmi janapade okkAkakulasambhavo / satthA pi purisA jo so ca kho parinibbutoti ||22|| sa ce hi buddho tiTTheyya satthA tumhAka mArisa / yojanAni sahassAni gaccheyyaM payirUpAsituM // 23 // yato ca kho parinibbuto satthA tumhAka mArisa / parinibbutaM mahAvIraM gacchAmi saraNaM ahaM // 24 // upemi saraNaM buddha dhammaM cApi anuttaraM / saMghaJca naradevassa gacchAmi saraNaM ahaM // 25 // pANAtipAtA viramAmi khipyaM loke adinnaM parivajjayAmi / amajjapo no ca musA bhaNAmi sakena dArena ca homi tuTThoti // 26 // sahassaraGasIva yathA mahappabho disaM yathA bhAti nabhe anukkamaM / tathappakAro tavayaM mahAratho samantato yojanasatamAyato // 27 // suvaNNapaTTehi samantamonaTo urassa muttAhi maNIhi cittito / lekhA suvaNNassa ca rUpiyassa ca sobhanti veLuriyamayA sunimmitA // 28 // sIsaJcidaM veLuriyassa nimmitaM yugaJcidaM lohitakAyacittitaM / yuttA suvaNNassa ca rUpiyassa ca sobhanti assA pi ca me manojavA // 29 so tiTThasi hemarathe adhiTTito devAnaM indo va sahassavAhano pucchAmi tAhaM yasavantakovidaM kathaM tayA laddho ayaM uThAro ti // 30 // sujAto nAmahaM bhante rAjaputo pure ahuM / taJca maM anukampAya saJAmasmi nivesayi // 31 // khINAyukaJca maM tvA sarIraM pAdAsi satthuno / imaM sujAta pujehi taM te atthaya hehiti // 32 // tAhaM gandhehi mAlehi pUjayitvA samuyyuto / pahAya mAnuSaM dehaM uppapannomhi nandane // 33 // nandane pavane ramme nAnAdijaganAyute / ramAmi naccagItehi accharAhi purakkhatoti // 34 // cUlarathavimAnaM terasamaM // 13 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat [ 56 www.umaragyanbhandar.com
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ 60 ] vimAna-vatyu [ 5 / 14 64--mahArathavimAnaM (5 / 14) sahassayuttaM hayavAhanaM subhaM aruyhimaM sandananekacittaM / uyyAnabhUmi abhito anukkama purindado bhUtapatI va vAsavo // 1 // sovaNNamayA te rathakubbarA ubho phalehi aMsehi atIva saMgatA / sujAtagumbA naravIraniTThitA virocati paNNarase va cndo||2|| suvaNNajAlAvitato ratho ayaM bahahi nAnA ratanehi cittito / sunandighoso ca subhassaro ca virocati cAmarahattha bAhuhi // 3 // imA ca nAbhyo manasAbhinimmitA rathassa pAdantaramajjhabhasitA / imA ca nAbhyo satarAji cittitA sateritA vijjUrivappabhAsare // 4 // anekacittA vitato ratho ayaM puthU ca nemI ca sahassarasiyo / tesaM saro suyyati vaggurUpo paJcaGagikaM turiyamivappavAditaM // 5 // sirasmi cittaM maNisandakappitaM sadA visuddhaM ruciraM pabhassaraM / suvaNNarAjIhi atIva saMgataM veLuriyarAjIhi atIva sobhati // 6 // ime ca balI maNisandakappitA ArohakambU sujavA brahmapamA / brahA mahantA balino mahAjavA mano tava jAya tayeva siMsare / / 7 / / ime ca sabbe sahitA catukkamA mano tava jAya tatheva sisare / samaM vahanti mudukA anuddhatA AmodamAnA turagAnamuttamA // 8 // dhunanti vattanti pavattanti ambare abbhuddhanantA sukate pilandhane / tesaM saro suyyati vaggurUpe paJcagikaM turiyamiva ppavAditaM / / 9 // rathassa ghoso apilandhanAni khurassa nAdI abhisaMsanAya ca / ghoso suvaggU samitassa suyyati gandhabbaturiyAni vicitra savane // 10 // rathe ThitA tA mitamandalocanA ALArapamhA hasitA piyaMvadA / veLuriyajAlA vinatA tanucchavA sadeva gandhabbasuraggapUjitA // 11 // rattA rattambarapItavAsasA visAlanettA abhirattalocanA / kulesu jAtA sutanU suvimhitA rathe ThitA pAlikA upadritA // 12 // kAkambukA yuradharA suvavAsasA sumajjhimA UsthanopapannA vaTTaGaguliyo sukhamukhA sudassanA rathe ThitA pAlikA upaTThitA // 13 // ajJAsu veNIsu sumissakesiyo samaM vibhattAhi pabhassarAhi ca / anupabbatA tA tava mAnase ratA rathe ThitA pAlikA upadritA // 14 // AveNiniyo padumuppalacchadA alaGakatA candanasAravositA / / anupabbatA tA tava mAnase ratA rathe ThitA pAlikA upadritA // 15 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5 / 14 ] mahArathavimAnaM [ 61 tA mAliniyo padumuppalacchadA alakatA candanasAravositA / anupabbatA tA tava mAnase ratA rathe ThitA paJJalikA upaTTitA // 16 // kaNThe tava yAni pilandhanAni ca hatthesu pAdesu tatheva sIse / obhAsayanti dasa sabbato disA abbhuddayaM sArandiko va bhAnumA // 17 // vAtassa vegena ca sampakampitA bhujesu mAlA apilandhanAni ca / muJcanti ghosaM ruciraM suci subhaM sabbehi vi hi susattarUpaM // 18 // uyyAnabhUmyAM ca duhatthato ThitA rathA ca nAgA turiyAni vAsaro / tameva devinda pamodayanti vINA yathA pokkharapattabAhuhi ||19|| imAsu vINAsu bahUsu vaggusu manuJJarUpAsu hadayeritampitaM / pabajjamAnAsu atIva accharA bhamanti kA padumesu sikkhitA // 20 // yathA ca gItAni ca vAditani ca naccAni cimAni samenti ekato / athettha naccanti athettha accharA obhAsayanti ubhato va rattiyA // 21 // so modasi turiyagaNappabodhano mahIyamAno vajirAbudho riva / imAsu vINAsu vasu vaggUsu manurUpAsu hRdayeritampi taM // 22 // kiM tvaM pure kammamakAsi attanA manussabhUto purimAya jAtiyA / uposathaM kiM vA tuvaM upAvisi kiM dhammacariyaM vatamAdhirocasi // 23 // nayidaM appasa katassa kammuno pubbe suciNassa uposathassa vA / iddhAnubhAvo vipulo ayaM tava yaM devasaMghaM adhirocase bhusaM ||24|| dAnassa te idaM phalaM atho sIlassa vA pana / atho aJjalikammassa tamme akkhAhi pucchito // 25 // so devaputto attamano moggalAnena pucchito / paJhaM puTTho viyAkAsi yassa kammasisdaM phalaM // 26 // jitindriyaM buddhaM anomanikkamaM naruttamaM kassapaM aggapuggalaM / apApurataM amatassa dvAraM devAtidevaM satapuJJalakkhanaM // 27 // taM asaM kuJjaraM oghatiNNaM suvaNNasingindabimbasAdisaM / divAna taM khippamahaM sucimano tameva disvAna subhAsitaddhajaM // 28 // tamannapAnaM athavApi cIvaraM suci paNItaM rasasA upetaM / pupphAbhikiNNamhi sake nivAsane patiTThapesiM sa asaMgamAnaso // 29 // tamannapAnena ca cIvarena ca khajjena bhojjena ca sAyanena ca / santappayitvA dipadAnamuttamaM so saggaso devapure ramAmahaM // 30 // etenupAyena imaM niraggalaM yajJaM yajitvA tividhaM visuddhaM / pAhAyahaM mAnustakaM samussayaM indasamo deva pure ramAmahaM // 31 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ 62 ] vimAna-vatyu [ 5 / 14 AyuJca vaNNaJca sukhaM balaJca paNItaM rUpaM abhikhakhatA muni / annaJca pAnaJca bahu susaMkhataM patidvApetamyamagaMgamAnaso // 32 // imasmi loke parasmi vA pana buddhena seTThI ca samo na vijjati / AhuneyyAnaM paramAhuti gato pujnatyikAna vipulapphale sinanti // 33 // mahArathavimAnaM cuTsamaM // 4 // uddAnaM maNDUko revati to kakkaTo dvArapAlako / dvai karanIyA dve sUcI tayo nAgA ca dve rathA / purisAnaM paJcamo vaggo ti paccatIti // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat bhANavAraM tatiyaM / www.umaragyanbhandar.com
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6 - pAyAsivaggo 65 - gAriyavimAnaM ( 6 / 1) yathA vanaM cittalataM pabhAsati uyyAnaseThaM tidasAnaM uttamaM / tathUpamaM tumhamidaM vimAnaM obhAsayaM tiTThati antalikkhe // 1 // viddhipatto si mahAnubhAvo manussa bhUto kimakAsi puJ / nAsi evaM jalitAnubhAvo vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 2 // so devaputto attamano moggallAnena pucchito / paJhaM puTTho viyAkAsi yassa kammassidaM phalaM // 3 // ahaJca bhariyA ca manussaloke opanabhUtA gharamAvasimhA / annaJca pAnaJca pasannacittA sakkacca dAnaM vipulaM adamha ||4|| tena me tAdiso vaNNo pe.. vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 5 // agAriyavimAnaM paThamaM // 1 // 66 - gAriyavimAnaM ( 6 / 2 ) yathA vanaM cittalataM prabhAsati uyyAnaseThaM tidasAnaM uttamaM / tathUpamaM tumhamidaM vimAnaM obhAsayaM tiTThati antalikkhe || 1 || deviddhipattosi mahAnubhAvo manussabhUto kimakAsi puJ / nAsi evaM jalitAnubhAvo vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 2 // so devaputto attamanA pe yassa kammassidaM phalaM // 3 // ahaJca bhariyA ca manussaloke opAnabhUtA gharamAvasimha / annaJca pAnaJca pasannacittA sakkacca dAnaM vipulaM adamha // 4 // tena me tAdiso vaNNo.. pe.. vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 5 // agAriyavimAnaM dutiyaM // 2 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ 64 ] vimAna-vatthu - phaladAyaka vimAnaM ( 6 |3) 7--- uccamidaM maNibhrUNa vimAnaM samantato soLasayojanAni / kUTAgArA sattasatA uLArA veLuriyatthambhA ruci katthatA subhA // 1 // tatthacchasi piasi khAdasI ca dibba ca vINA pavadanti vaggU / aTTakA sikkhitA sAdhurUpA dibbA ca kaJJA tidasA varA uLArA / naccanti gAyanti pamodayanti // 2 // devapitosi mahAnubhAvo manussabhUto kimakAsi putra / kenAsi evaM jalitAnubhAvo vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 3 // so devaputto anamano moggallAnena pucchito / paJhaM puTTho vidyAkAsi yassa kammassidaM phalaM // 4 // [ 64 phaladAyI phalaM vipulaM labhati dadamujugatesu pasannamAnaso / sohi modati saggappatto tidive anubhoti ca puJJaphalaM vipulaM / tathaivahaM mahAmuni adAsi caturo phale ||5|| tasmA hi phalaM alameva dAtuM niccaM manussena sukhatthikena / dibbAni vA patthayatA sukhAni manussasobhAgya tamicchatA vA ti / tena me tAdiso vaNNo pe.. vaNNo ca me savba disA pabhAsatIti // 6 // phaladAyakavimAnaM tatiyaM // 3 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat .. 68 - upassayadAyaka vimAnaM ( 6 / 4 ) cando yathA vigatavalAhake nabhe obhAsayaM gacchati antalikkhe | tathUpamaM tumhamidaM vimAnaM obhAsayaM tiTThati antalikkhe || 1 || deviddhipatto si mahAnubhAvo manussabhUto kimakAsi kenAsi evaM jalitAnubhAvo vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 2 // so devaputto attamano.. pe .. yassa kammassidaM phalaM // 3 // / ahaJca bhariyA ca manussaloke upassayaM arahato adamha ||4|| annaJca pAnaJca pasannacittA sakkacca dAnaM vipulaM adamha ||5|| tena me tAdiso vaNNo.. pe.. vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 6 // upastayadAyakavimAnaM catutthaM // 4 // www.umaragyanbhandar.com
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ 67 ] yavapAlakavimAnaM 66-upassayadAyakavimAnaM (65) suriyo yathA vigatavalAhake nabhe..pe.. (yathA heTA vimAnaM tathA vitthAretabbaM)..1-5 vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti / dutiyaupassayadAyakavimAnaM paJcamaM // 5 // 70--bhikkhAdAyakavimAnaM (66) uccamidaM maNithUNaM vimAnaM samantato dvAdasayojanAni / kUTAgArA sattarasA uLArA veLuriyattambhA rucikatthatA subhA // 1 // deviddhipatto si mahAnubhAvo..pe.. vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 2 // so devaputto attamano..pe.. yassa kammasidaM phalaM // 3 // ahaM manussesu manussabhUto disvAna bhikkhaM tasitaM kilantaM / ekAhaM bhikkhaM paTipAdayissa samaGagibhattena tadA adAsi // 4 // tena me tAdiso vaNNo..pe.. vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 5 // bhikkhAdAyakavimAnaM chttuN||6|| 71-yavapAlakavimAnaM (67) uccamidaM maNiNaM vimAnaM..pe.. vaNNo ca te sabba disA pabhAsatIti // 1,2 // so devaputto attamano..pe.. yassa kammassidaM phalaM // 3 // ahaM manussesu manussabhUto ahosiM yavapAlako / addasaM virajaM bhikkhaM vippasannamanavilaM // 4 // tassa adAsiM kummAsaM pasanno sakehi pANihi kummAsapiNDaM datvAna modAmi nandane vane // 5 // tena me tAdiso vaNNe..pe..vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 6 // yavapAlakavimAnaM sattamaM // 7 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ vimAna-va 72 - kuNDalI vimAnaM (6 / 8) alaGakato malyadharo suvattho sukuNDalI kappitakesamassu / AmuttahatthAbharaNo yasassI dibbe vimAnamhi yathApi caNdimA // 1 // dibbA ca vINA pavadanti vaggU aTThaTThakA sikkhitA sAdhurUpA / dibbA ca kaJJA tidasavarA uLArA naccanti gAyanti pamodayanti // 2 // deviddhipattosi mahAnubhAvo manussabhUto kimakAsi puJ / kenAsi evaM jalitAnubhAvo vaNNo ca te sambadisA pabhAsatIti // 3 // so devaputto attamano.. pe .. yassa kammassidaM phalaM // 4 // ahaM manussesu manussabhUto disvAna samaNe sIlavante / sampannavijjAcaraNe yasassI bahussute taNhakkhayUpa / annaJca pAnaJca pasannacitto sakkacca dAnaM vipulaM adAsi // 5 // tena me tAdiso vaNNo.. pe.. vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 6 // kuNDalIvimAnaM aTThamaM // 8 // 66 ] [ 66 73 - kuNDalIvimAnaM (66) alaGakato malyadharo suvattho sukuNDalI kappitakesamassu / AmuttahatthAbharaNo yasassI. dibbe vimAnamiha yathApi candimA // 1 // dibbA ca vINA pavadanti vaggU aTThaTThakA sikkhitA sAdhurUpA / dibbA ca kaJJA tidasavarA uLArA naccanti gAyanti pamodayanti // 2 // deviddhipattosi mahAnubhAvo manussabhUto kimakAsipuJja / kenAsi evaM jalitAnubhAvo vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 3 // so devaputto attamano pe yassa kammassidaM phalaM // 4 // ahaM manussesu manussabhUto disvAna samaNe sAghurUpe / sampannavijjAcaraNe yasassI bahussute taNhakkhayUpapatre // 5 // annaJca pAnaJca pasannacitto sakkanca dAnaM vipulaM adAsi / tena me tAdiso vaNNo pe.. vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 6 // dutiyakuNDalIvimAnaM navamaM // 9 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6 / 10 ] uttaravimAnaM [ 67 74-uttaravimAnaM (6 / 10) yA devarAjassa sabhA sudhammA yatthacchati devasaMgho smggo| tathUpamaM tumhamidaM vimAnaM obhAsayaM tiTThati antalikkhe // 1 // deviddhipattosi mahAnubhAvo manussabhUto kimakAsi punyj| kenAsi evaM jalitAnubhAvo vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 2 // so devaputto attamano...pe...yassa kammassidaM phalaM // 3 // ahaM manussesu manussabhUto ro pAyAsissa ahosi maannvo| laddhA ghanaM saMvibhAge akAsi piyA ca me sIlavanto ahesu // 4 // annaJca pAnaJca pasannacitto sakkacca dAnaM vipulaM adAsi // 5 // tena me tAdiso vaNNo...pe... vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti / / 6 / / uttaravimAnaM dasamaM // 10 // uddAnaMve agArino phaladAyi, dve upassayadAyi bhikkhaya daayi| yavapAlako ceva dve kuNDalIno paayaasiiti|| chaThTho vaggo // 6 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ 7-sunikkhittavaggo 75-cittalatAvimAnaM (71) yathA vanaM cittalataM pabhAsati uyyAnaseTu tidasAnamuttamaM / tathUpamaM tumhamidaM vimAnaM obhAsayaM tiTThati antalikkhe // 1 // deviddhipattosi mahAnubhAvo manussabhUto kimakAsi punyj| kenAsi evaM jalitAnubhAvo vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 2 // so devaputto attamano...pe...yassa kammassidaM phalaM // 3 // ahaM manussesu manussabhUto daliddo attANo kapaNo kammakaro ahosiN| jinne ca mAtA pitaro abhari piyA ca me sIlavanto ahesuM // 4 // annaJca pAnaJca pasannacitto sakkacca dAnaM vipulaM adAsi / tena me tAdiso vaNNo...pe...vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 5 // cittalatAvimAnaM paThamaM // 1 // 76-nandanavimAnaM (72) yathA vanaM nandanaM cittalatampabhAsati uyyAnaseThaM tidasAnamuttamaM / tathUpamaM tuyhamidaM vimAnaM obhAsayaM tiTThati antalikkhe // 1 // deviddhipattosi mahAnubhAvo manussabhUto kimakAsi puj| kenAsi evaM jaliMtAnubhAvo vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 2 // so devaputto attamano..pe..yassa kammassidaM phalaM // 3 // ahaM manussesu manussabhUto dalido attANo kapaNo kammakaro ahosiN| jinne ca mAtA pitaro abhari piyA ca me sIlavanto ahesuM // 4 // annaJca pAnanca pasannacitto sakacca dAnaM vipulaM adaasi| tena me tAdiso vaNNo..pe..vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 5 // nandanavimAnaM dutiyaM // 2 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ 714 ] suvaNNavimAnaM 77 - maNibhUNavimAnaM (7/3) uccamidaM maNithUNaM vimAnaM samantato dvAdasayojanAni / kUTAgArA sattarasA uLArA veLuriyatthambhA rucikatthatA subhA // 1 // tatthacchasi pivasi khAdasI ca dibbA ca vINA pavadanti vaggU / dibbA rasA kAmaguNettha paJca nAriyo ca nancanti suvaNNacchannA // 2 // kena te tAdiso vaNNo...pe. vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 3 // so devaputto attamano pe... yassa kammassidaM phalaM // 4 // ahaM manussesu manussabhUto vivane pathe cakamaM akAsi / ArAmarukkhAni ca ropayissaM piyA ca me sIlavanto asuM // 5 // annaJca pAnaJca pasannacitto sakkacca dAnaM vipulaM adAsi / tena me tAdiso vaNNo pe.. vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 6 // maNithUNavimAnaM tatiyaM // 3 // 78 suvaraNa vimAnaM (74) sovaNNamaye pabbatasmi vimAnaM sabbato phalaM / hemajAlapaticchannaM kiGkiNikajAlakappitaM // 1 // aTTaMsA sukatA thambhA sabbe veLuriyAmayA / ekamekAya aMsiyA ratanA sattanimmitA // 2 // veLuriya suvaNNassa phalikA rUpiyassa ca / masAraggalamuttAhi lohitaGaka maNIhi ca // 3 // citrA manoramA bhUmi na tatyuddhaMsate rajo / gopANasi gaNApItA kUtaM dharenti nimmitA // 4 // sopAnAni ca cattAri nimmitA caturo disA / nAnAratanagabhehi Adicco va virocatI // 5 // vedikA catasso tattha vibhattA bhAgaso mitA / daddLhamAnA Abhanti samantA caturo disA // 6 // tasmi vimAne pavare devaputto mahappabho / atirocasi vaNNena udayanto va bhAnumA // 7 // dAnassa te idaM phalaM atho sIlassa vA pana / atho aJjalikammassa tamme akkhAhi pucchitoti // 8 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat [ 66 www.umaragyanbhandar.com
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ 70 ] vimAna-vatthu [ 7.5 so devaputto attamano moggallAnena pucchito / paJhaM pudro viyAkAsi yassa kammassidaM phalaM // 9 // ahaM andhakavindasmi buddhassAdiccabandhuno / vihAraM satthu karesiM pasanno sakehi pANihi // 10 // tattha gandhaJca mAlaJca paccayaJca vilepanaM / vihAraM satthu pAdAsiM vippasannena cetasA // 11 // tena mahaM idaM laddhaM vasaM vattemi nandane / nandane pavare ramme nAnAdijagaNAyute / / ramAmi naccagItehi accharAhi purakkhatoti // 12 // suvaNNavimAnaM catutyaM // 4 // 76--ambavimAnaM (75) uccamidaM manithUNaM vimAnaM samantato dvAdasayojanAni / / kUTAgArA sattasatA uLArA veLuriyatthambhA rucikatthatA subhA // 1 // tatthacchasi pivasi khAdasI ca dibbA ca vINA pavadanti vaggU / dibbA rasA kAmaguNottha paJca nAriyo naccanti suvaNNachannA // 2 // kena te tAdiso vaNNo...pe... vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 3 // so devaputto attamano...pe...yassa kammassidaM phalaM // 4 // gimhAnaM pacchime mAse patApente divAkare / paresaM bhatako poso ambArAmaM asiJcahaM // 5 // atha tena gamA bhikkhU sAriputto ti vissuto / kilantarUpo kAyena akilanto pi cetasA // 6 // taJca disvAna AyantaM avocamambasiJcako / sAdhu taM bhante nhApeyyaM yaM mamassa sukhAvahaM // 7 // tassa me anukampAya nikkhipi pattacIvaraM / nisIdi rukkhamUlasmi chAyAya ekacIvaro // 8 // taJca acchena vArinA pasannamanaso theraM / nhApayiM rukkhamUlasmi chAyAya ekacIvaraM // 9 // ambo ca sitto samaNo nahApito mayA ca puJja pasutaM anappakaM iti so pItiyA kArya sabbaM pharati attano // 10 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ 7.6 ] gopAlavimAnaM tadeva ettakaM kammaM akAsi tAya jAtiyA / pahAya mAnusaM dehamupapannomhi nandanaM // 11 // nandane pavane ramme nAnAdijagaNAyute / ramAmi naccagItehi accharAhi purkkhto||12|| ambavimAnaM paJcamaM // 5 // 80-gopAlavimAnaM (7 / 6) disvAna devaM patipucchi bhikkhu ucce vimAnamhi ciraTritike / AmuttahatthabAharaNo yasassI dibbe vimAnamhi yathApi candimA // 1 // alaGakato mAladhAri suvattho sukundalI kappitakesamassu / AmuttahatthAbharaNo yasassI dibbe vimAnamhi yathApi candimA // 2 // dibbA ca vINA pavadanti vaggu aTTakA sikkhitA sAdhurUpA / dibbA ca kaJA tidasavarA uLArA naccanti gAyanti pamodayanti // 3 // deviddhipattosi mahAnubhAvo manussabhato kimakAsi puJja / kenAsi evaM jalitAnubhAvo vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 4 // so devaputto attamano...pe...yassa kammassidaM phalaM // 5 // ahaM manussesu manussabhUto saMgamma rakkhissaM paresaM dhenuyo tato ca AgA samaNo mamantike gAvo ca mAse agamaMsu khAdituM // 6 // dvayajja kiccaM ubhayaJca kAriyaM iccevahaM bhante tadA vicintyi| tato ca saJja paTiladdhayoniso dadAhi bhante ti khipiM anantakaM // 7 // so mAsakhettaM turito avAsari purAyaM bhajati yassidaM dhanaM / tato ca kaNho urago mahAviso aDaMsi pAde turitassa me sato // 8 // svAhaM aTThomhi dukkhena pILito bhikkhU ca taM sAmaM bhunyjicnntkN| ahosi kummAsaM mamAnukampayA tato cuto kAlakatomhi devatA // 9 // tadeva kammaM kusalaM kataM mayA sukhaJca kammaM anubhomi attnaa| tathAhi bhante anukampito bhusaM kataJjatAya abhivAdayAmi taM // 10 // sadevake loke samArake ca aJo muni natthi tyaanukmpko| tayA hi bhante / anukampito bhusaM kataJja tAya abhivAdayAmi taM // 11 // imasmi loke parassi vA pana aJjo muni natthi tyaanukmpko| tayAhi bhante anukampiko bhusaM kataJjatAya abhivAdayAmi taM ti // 12 // gopAlavimAnaM chttuN||6|| Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 77 72 ] vimAna-vatthu 81-kanthakavimAnaM (77) puNNamAye yathA cando nakkhattaparivArito / samantA anupariyAti tArakAdhipati sasI // 2 // tatthUpama idaM vyamhaM dibbaM devapuramhi ca / atirocati vaNNena udayanto va rajisamA // 2 // veLuriyasuvaNNassa phalikArUpi yassa ca / masAragallamuttAhi lohitaGakamaNihi ca // 3 // citrA manoramA bhUmi veNuriyassa saNThitA / kUTAgArA subhA rammA pAsAdo te sumApito // 4 // rammA ca te pokkharaNI puthulA macchasevitA / acchodakA vippasannA sovaNNavAlikA santhatA // 5 // nAnA padumasaMchannA puNDarIkasamogatA / surabhi sampavAyanti manujJA mAluteritA // 6 // tassA te ubhato passe vanagumbA sumApitA / upetA puppharukkhehi phalarukkhehi cUbhayaM // 7 // sovaNNapAde pallaGake muduke goNasanthate / nisinnaM devarAjaM va upatiTThanti accharA // 8 // sabbAbharaNasaMchannA nAnA mAlAvibhUsitA / ramenti tammahiddhikaM vasavattI ca modasi // 9 // bherisaMkhamudiGagAhi vINAhi paNavehi ca / ramasi ratisampanno naccagItesu vAdite // 10 // dibbA te vividhA rUpA dibbA saddA atho rasA / gandhA ca te adhippetA phoTrabbA ca manoramA // 11 // tasmi vimAne pavare devaputtA mahappabhA / adhirocasi vaNNena udayanto va bhAnumA // 12 // dAnassa te idaM phalaM atho sIlassa vA pana / atho aJjalikammassa tamme akkhAhi pucchito // 13 // so devaputto attamano...pe...yassa kammassidaM phalaM // 14 // ahaM kapilavatthusmi sAkiyAnaM puruttame / suddhodanassa puttassa kanthako sahajo ahaM // 15 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ 78 ] anakavaNNavimAnaM [73 yadA so addharattAyambodhAya abhinikkhamI / so maM muhi pAnIhi jAlitambanakhehi ca // 16 // satthiM AkoTayitvAna vaha sammAtimabravi / ahaM lokaM tArayissaM patto sambodhimuttamaM // 17 // tamme giraM suNantassa hAso me vipulo ahu / udaggacitto sumano abhisisi tadA ahaM // 18 // abhiruLhaJca meM atvA sAkyaputtaM mahAyasaM / uddaggacitto mudito vAhissaM purisuttamaM // 19 / / paresaM vijitaM gantvA uggatasmiM divAkare / mamaM channaJca ohAya anApekkho apakkami // 20 // tassa tambanakhe pAde jihvAya prilehsiN| gacchantaJca mahAvIraM rudamAno udikkhassaM // 21 // adassanenahaM tassa skyputtsiriimto| alatthaM garukAbAdhaM khippaM me maranaM ahu // 22 // tasseva AnubhAvena vimAnamAvasAmahaM / sabbakAmaguNUpetaM dibbaM devapuramhi ca // 23 // yaJca me ahu vAhAso saI sutvAna bodhiyaa| teneva kusalamUlena phusissaM AsavakkhayaM // 24 // sace hi bhante gaccheyyAsi satthu buddhassa sntike| mamApitaM vacanena sirasA vajjAsi vandanaM // 25 // ahampi daTuMgacchissaM jinaM appttipugglN| dullabhaM dassanaM hoti lokanAthAna tAdinanti // 26 // so ca kataJja katavedi satthAraM upsngkmi| sutvA giraM cakkhumato dhammacakkhaM visodhayi // 27 // visodhayitvA diTrigataM vicikicchA vatAni c| vanditvA satyuno pAde tatthevantaraghAyathAti // 28 // kanthakavimAnaM sattamaM // 7 // 82-anekavaNNavimAnaM (78) anekavaNNaM darasokanAsanaM vimAnamAruyha anekcittN| parivArito accharAnaM gaNena sunimmito bhUtapatI va modasi // 12 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ vimAna-vatthu [ 79 samAsamo natthi kuto panutturo yasena puJjena ca iddhiyA c| sabbe ca devA tidasA gaNA samecca taM taM namassanti sasi va devA // 2 // imA ca te accharAyo samantato naccanti gAyanti pamodayanti / deviddhipattosi mahAnubhAvo manassabhato kimakAsi pny||3|| kenAsi evaM jalitAnubhAvo vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 4 // so devaputto attamano...pe...yassa kammassidaM phalaM // 5 // so' hampi bhante ahuvAsi pubbe sumedhanAmassa jinassa saavko| puthujjano anubodho hamasmi so sattavassAni pabbajissAhaM // 6 // svAhaM sumedhassa jinassa satthuno parinibbutassopatiNNassa tAdino / ratanuccayaM hemajAlena channaM vanditva thUpasmi manaM pasAdayiM // 7 // namAsi dAnaM na ca pana matthi dAtuM pare ca kho tattha samAdapesi / pUjetha naM pUjaniyassa dhAtuM evaM kira saggamito gamissatha // 8 // tadeva kama kusalaM kataM mayA sukhaJca kammaM dibbaM anubhomi / modAmahaM tidasagaNassa majjhe na tassa puJassa khayamhi ajjhagAti // 9 // anekavaNNavimAnaM atRmaM // 8 // 83-maTakuMDalivimAnaM (76) alaGakato maTTakuNDalI mAladhArI haricandanussado / bAhA paggayha kandasi vanamajjhe kiM dukkhito tuvanti // 1 // sovaNNamayo pabhassaro uppanno rathapaJjaro mama / tassa cakkayugaM na vindAmi tena dukkhena jahissAmi jIvitanti // 2 // sovaNNamayaM maNimayaM lohitaGkamayaM atha rUpiyamayaM / Acikkha me tvaM bhadda mANava cakkayugaM paTilAbhayAmite ti // 3 // so mANavo tassa pAvadi candimasuriyA ubhayettha dissare / sovaNNamayo ratho mama tena cakkayugena sobhatIti // 4 // balo kho tvamasi mANava yo kho tvaM patthayasi apatthiyaM / majAmi tvaM marissasi na hi tvaM lacchasi candimasuriyeti // 5 // gamanAgamanampi dissati vaNNadhAtu ubhayattha vIthiyA / peto pana kAlakato na dissati konidha kandataM bAlyataroti // 6 // saccaM kho vadesi mANava ahameva kandataM bAlyataro / candaM viya dArako rudaM petaM kAlakatabhipatthayanti // 7 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ maTTakuNDalivimAnaM AdittaM vata maM santaM ghatasitaM va pAvakaM / vArinA viya osiJcaM sabbaM nibbApaye daraM ||8|| 7 / 10 ] abbULhaM vata me sallaM sokaM hRdayanissitaM / yo me sokaparetassa puttasokaM apAnudi // 9 // svAhaM abbULhassallosmi sItibhUtosmi nibbuto / na socAmi na rodAmi tava sutvAna mANavAti // 10 // devatA nu si gandhabbo Adu sakko purindado / ko vA tvaM kassa vA putto kathaM jAnemu taM mayanti // 11 // [ 75 yaJca kandasi yaJca rodasi puttamALahane sayaM hitvA / svAhaM kusalaM karitvA kammaM tidasAnaM sahavyataM patto ti // 12 // appaM vA bahuM vA na addasAmi dAnaM dadantassa sake agAre / uposathakammaM vA tAdisaM kena kammena gatosi devalokanti // 13 // AbAdhiko haM dukkhito gilAno AturarUpomhi sake nivesane / buddhaM vigatarajaM vitiNNakakhaM addakkhiM sugataM anomapaJa // 14 // svAhaM muditamano pasannacitto aJjali arkAri tathAgatassa / tAhaM kusalaM karitvAna kammaM tidasAnaM sahavyataM patto // 15 // [ acchariyaM vatabbhutaM vata aJjalikammassa ayaM Idiso vipAko / ahampi muditamano pasannacitto ajjeva buddhaM saraNaM vijAmIti ] / / 15a // ajjeva buddhaM saraNaM vajAhi dhammaJca saMghaJca pasannacitto / tatheva sikkhAyapadAni paJca akhaNDaphullAni samAdayastu ||16|| pANAtipAtA viramassu khippaM loke adinnaM parivajjayassu / amajjapo no ca musA bhaNAhi sakena dArena ca hohi tuTThoti // 17 // aTukAmasi me yakkha hitakAmo si devate / karoma tumhaM vacanaM tvaM si Acariyo mama // 18 // upemi buddhaM saraNaM dhammaJcApi anuttaraM / saMghaJca naradevassa gacchAmi saraNaM ahaM // 19 // pANAtipAtA viramAmi khippaM loke adinnaM parivajjayAmi / amajjapo no ca musA bhaNAmi sakena dArena ca homi tuTThoti // 20 // maTTakuNDalivimAnaM navamaM // 9 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ vimAna-vatthu 84 - serissavimAnaM (7 / 10) sunotha yakkassa ca vANijAna ca samAgamo yattha tadA ahosi / yathA kathaM itaritarena cApi subhAsitaM taJca suNAtha sabbe // 1 // yo so ahu rAjA pAyAsinAma bhummAnaM sahavyagato yasassI / so modamAno va sake vimAne amAnuso mAnuse ajjhabhAsiti // 2 // ash ara amanussaThAne kantAre appodake appabhakkhe | suduggame vaNNupathassa majjhe vakambhayA naTTamanA manussA // 3 // nayidha phalA mUlamayA ca santi upAdAnaM natthi kuto dha bhikkhA | aJJatra pasUhi ca vAlukAhi ca tattAhi uNhAhi ca dAruNAhi // 4 // ujjalaM tattamivaM kapAlaM anAyasaM paralokena tulyaM / laddAnamA vAsamidaM purANaM bhUmippadeso abhisattarUpa // 5 // atha tumhe kenanuvaNNena kAya AsipsanAya imaM padesaM / anupaviTThA sahasA samenca lobhA bhayA atha vAsampamULjAti // 6 // magadhesu aGgesu ca satyavAhA Aropiyamha paNiyaM pahUtaM / te yAmase sindhusovIrabhUmiM dhanatthikA uddayaM patthayAnA // 7 // divA pipAsaM nAdhivAsayantA yoggAn kampaJca samekkhamAnA / etena vegena AyAma sabbe terati maggaM paTipannA vikAle // 8 // te duppayAtA apAraddhamaggA andhA kulA vippanaTThA araje / saduggame vaNNupathassa majjhe disaM na jAnAma pamULha cittA ||9|| idaJca divAna adiTThapubbaM vimAnaseTThaJca tuvaJca yakkha tatuttaraM jIvitamAsiGasanA disvA papItA sumanA udaggAti // 10 // pAraM samuhassa imaJca vaSNuM vetAcaramaM sakupathaJca maggaM / nadiyo pana pabbatAnaJca duggA puthu disA gacchatha bhogahetu // 11 // pakkhandiyAnaM vijitaM paresaM verajjake mAnuse pekkhamAnA / yaM vo sutaM athavApi diTTha accherakaM taM vo suNoma tAtAti // 12 // itopi accherataraM kumAra nano sutaM vA athavApi diTTha / atItamAnussakameva sabbaM disvAna tappAma anomavaNNaM // 13 // vehAsayaM pokkhara savanti pahUtamAlyA vahupuNDarIkA / dumA ca te niccaphalUpapannA atIvagandhA surabhI pavAyanti // 14 // veLuriyatthambA satamussitAse silappavALassa ca AyatasA / masAragallA saha lohitaGakA thambA ime jotirasA mayAse // 15 // 76 ] Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat [ 7110 www.umaragyanbhandar.com
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ 7 / 10] serissakavimAnaM [ 77 sahassatthamba atulAnubhAvaM tesupparI sAdhumidaM vimAnaM / ratanattaraM kaJcanavedimissaM tapanIyapaTTehi ca sAdhucchannaM // 16 // jambonaduttattamidaM sumaTTho pAsAdaso pAnaphalUpapanno / daLho ca vaggU ca susaGgato ca atIva nijjhAnakhamo manujJe // 17 // ratanattarasmi bahuannapAnaM parivArito accharAsaMgaNena / muraja-ALambaraturiya-saMghuro abhivanditosi yutivandanAya // 18 // so modasi nArigaNappabodhano vimAna-pAsAdavare mnorme| acintiyo sabba guNUpapanno rAjA yathA vessavaNo nalinyA // 19 // devo nu Asi udA hosi yakkho udAhu devindo manussabhUto / pucchanti taM vANijasatthavAhA Acikkha ko nAma tuvaM si yakkhoti // 20 // serissako nAma ahamhi yakkho kantAriyo vaNNupathamhi gatto / imaM padesaM abhipAlayAmi vacanakaro vessavaNassa rajhoti // 21 // adhiccaladdhaM pariNAmajante sayaM kataM udAhu devehi dinnaM / pucchanti taM vANijasatthavAhA kathaM tayA laddhamidaM manuJja // 22 // nAdhiccaladdhaM na pariNAmajamme na sayaM kataM na hi devehi dinnaM / sakehi kammehi apApakehi puohi me laddhamidaM manujhaM // 23 // kiM te vataM kiM pana brahmacariyaM kissa suciNNassa ayaM vipAko / pucchanti taM vANijasatthavAhA kathaM tayA laddhamidaM vimAnaM // 24 // mama pAyAsIti aha samajhAnA rajjaM yadA kArayiM kosalAnaM / natthi kudidi kadariyo pApadhammo ucchedavAdI ca tadA ahosi // 25 / / samaNo ca kho Asi kumArakassapo bahussuto cittakathI uLAro / so me tadA dhammakathaM akAsi diTThivisUkAni vinodayi me // 26 // tAhaM tassa dhammakathaM suNitvA upAsakattaM paTivedayissaM / / pANAtipAtA virato ahosiM loke adinnaM parivajjayissaM / amajjapo no ca musA abhANi sakena dArena ca homi tuTro // 27 // taM me vataM taM pana brahmacariyaM tassa suciNNassa ayaM vipAko / teheva kammehi apApakehi puohi me laddhamidaM vimAnaM // 28 // saccaM kirAhaMsu narA sapanA anAthA vacanaM paNDitAnaM / yahiM yahiM gacchati puJakammo tahiM tahiM modati kAmakAmi // 29 // yahiM yahi sokaparihavo ca vadho ca bandho ca parikkileso / tahi tahiM gacchati pApakammo na muccati duggatiyA kadAci // 30 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ 78 ] vimAna-vatthu [ 7 / 10 sammULharUpo va jano ahosi asmi muhutte kalalI kato ca / janassimassa tumhaJca kumAra appaccayo kenanu kho ahosi // 31 // ime pi sirisapavanA ca tAtA dibbA ca gandhA surabhI pavanti / te sampavayanti idaM vimAnaM divA ca ratto ca tamaM nihantA ||32|| imesaJca kho vassasataccayena sipATikA phalanti ekamekA / mAnussakaM vassasataM atItaM yadagge kAyamhi idhUpapanno // 33 // dibbAnahaM vassasatAni paJca asmi vimAnamhi ThatvAna tAtA / AyukkhayA puJjJakkhayA ca vissaM teneva sokena pamucchitosmi // 34 // kathaM nu soceyya tathAvidho so laddhA vimAnaM atulaM cirAya / // 40 // ye cApi kho ittaramupapanno te nUna soceyya parita punAti // 35 // anucchavi ovadiyaMJca me taM yaM maM tumhe peyyavAcaM vadetha / tumhe va kho tAtayAnuguttA ye nicchakaM tena paletha sotthinti // 36 // gantvA mayaM sindhusovIrabhUmiM dhanatthikA uddadyapatthayAnA / yathA payogA paripuNNa cAgA kAhAma serissa mahaM uLAranti // 37 // mA heva serissamahaM akaTTha sabbaJca vo bhavissati yaM vadetha / pApAni kammAni vivajjayAtha dhammAnu yogaJca adhiTThahAthAti // 38 // upAsako atthi imamhi saMghe bahussuto sIlavatUpapanno / saddho ca cAgI ca supesalo ca vicakkhaNo santusito mutImA // 39 // saJJAna mAno na musA bhaNeyya parUpaghAtAya na cetapeyya / vebhUtikaM pesuNaM no kareyya saNhaJca vAcaM sakhilaM bhaNeyya sagAravo sappatisso vinIto apApako adhisIle visuddho / so mAtaraM pitaraJcApi jantu dhamme na poseti arivRtti // 41 // ma so mAtApitunaM hi kAraNA bhogAni pariyesati na atthahetu / mAtApitaJca yo accayena nekkhamma poNo carissati brahmacariyaM // 42 // ujUavaGako asatho amAyo na lesakappena ca vohareyya / so tAdiso sukatakammakArI dhamme Thito kinti labhetha dukkhaM // 43 // taM kAruNA pAtukatomhi attanA tasmA ca maM parasatha vANijAse / aJJA tena hi bhasmI bhavetha andhAkulA vippanaTThA ara / taM khippamAnena lahu parena sukho have sappurisena saGgamoti // 44 // kinnAma so kiJca karoti kammaM kiM nAmadheyyaM kiM pana tassa gottaM / mayampa naM datthukAmamha yakkha yassAnumpAya idhAgato si / lAbhA hi tassa yassa tuvaM pi hesIti // 45 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ 7 / 11 ] sunikkhittavimAnaM [76 yo kappako sambhavanAmadheyyo upAsako koccha bhaNDapajIvI / jAnAtha naM tumhAkaM pesasi yo so mA ca khonaM hiLittha supesalo soti // 46 // jAnAmase yaM tvaM vadesi yakkha na kho taM jAnAma sa edisoti / mayampi naM pUjayissAma yakkha sutvAna tuyhaM vacanaM uLAranti // 47 // ye keci masmiM sabbe manussA dahArA mahantA atha vApi majjhimA / sabbeva te Alambantu vimAnaM passantu puJjAna phalaM kadariyAti // 48 / / te tattha sabbeva ahampureti taM kappakaM tattha purakkhitvA / sabbe va te AlambiMsu vimAnaM masakkasAraM viya vAsavassa // 49 / te attha sabbeva ahaM pureti upAsakattaM paTivedayitvA / pANAtipAtA viratA ahesuM loke adinnamparivajjayisu / amajjapA no ca musA bhaNisu sakena dArena ahesuM tuTTA // 50 // te tattha sabbeva ahampureti upAsakattaM pativedayitvA / pakkAmi satthe anumodamAno yakkhiddhiyA anumato punappunaM // 51 // gantvAna te sindhuso vIrabhUmi dhanatthikA uddAya patthayAnA / yathA payogA paripuNNalAbhA paccAgamuM pATaliputtamakkhataM // 52 / / gantvAna tesaM gharaM sotthivanto puttehi dArehi samaGigabhUtA / anandacittA sumanA patItA akaMsu serissamahaM uLAraM / serissakaM pariveNaM mApayiMsu // 53 // etAdisA sappurisAna sevanA mahiddhiyA dhammaguNAna sevanA / ekassa atthAya upAsakassa sabbeva sattA sukhitA ahesunti // 54 // serissakavimAnaM dasamaM // 10 // 85-sunikkhittavimAnaM (7 / 11) ucchamidaM maNiNaM vimAnaM samantato dvAdasa yojanAni / kUTAgArA sattasatA uLArA veLuriyathambhA rucikatthatA subhA // 1 // tatthacchasi pivasi khAdAsi ca dibbA ca vINA pavadanti vagga / dibbA rasA kAmaguNettha paJca nAriyo ca naccanti suvaNNachannA // 2 // kena te tAdiso vaNNo kena te idhamijjhati / uppajjanti ca te bhogA ye keci manaso piyA // 3 // pucchAmi taM deva mahAnubhAva manussabhUto kimakAsi pujhN| kenAsi evaM jalitAnubhAvo vaNNo ca te sabbadisA pabhAsatIti // 4 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ 80] vimAna-vatyu [711 .. so devaputto attamano moggallAnena pucchito / paJhaM puDho viyAkAsi yassa kammassidaM phalaM // 5 // dunnikkhittaM mAlaM sunikkhipitvA patiTThapetvA sugatassa thUpe / mahiddhiko camhi mahAnubhAvo dibbehi kAmehi samaGigabhUto // 6 // tena me tAdiso vaNNo tena me idhamijjhati / uppajjanti ca me bhogA ye keci manaso piyA // 7 // tenamhi evaM jalitAnubhAvo vaNNo ca me sabbadisA pabhAsatIti // 8 // sunikkhittavimAnaM ekAdasamaM // 11 // uddAna-- / daliddA dve vihArA matako gopAjakanyakA / anekavaNNa-matta kuNDalI merissako sunikkhittaM purisAnaM sattamo vaggo ti : bhANavAra catutthaM // 4 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat www.umaragyanbhandar.com