Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIH rAjendraguNamaJjarI racayitA-munizrIgulAbavijayopAdhyAya prakAzaka zrIsaudharma bRhattapogacchIya- vetAmbara jaina zrIsaMgha hu0 Ahora (mAravAr3a )
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ ___ zrImadvijayarAjendrasUrIzvara-zrIdhanacandrasUri jainagranthamAlA-puSpAGka 5 vidyAbhUSaNa-sAhityavizArazrImadvijayabhUpendrasUrIzvara-saMzoSita zrIrAjendraguNamaJjarI. ~ racayitAmunizrIgulAbavijayopAdhyAya / prakAzakazrIsaudharmabRhattapogacchIya-zvetAmbarajainazrIsaMgha / mu. po0 Ahora ( mAravAr3a) zrIvIranirvANa saM0 2466 / prathamAvRtti (vikramAbda 5996 zrIrAjendrasUrisaMvat 32 mA san 1939 isvI ,
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Printed by Gulabchand Lallubhai Shah At Mahodaya Printing Press, Bhavnagar. mmmwwwwanm AAN prAptisthAnazrIgor3IpArzvanAthajainaper3hI mu0 Ahora ( mAravAr3a) P. AHOR ( Marwar ) Via-Errinpura Road.
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ U2U2U2ucu2u2UPU2U2u2022 tKHtbtbtKHtbtKHtbtKHtbtKHtbtm EFFE viSayAnukramaH Wan dha viSayaH pRSThAGka 1 prAthamikavaktavyaM saMskRte ... ... 2 prAthamikavaktavyaM hindIbhASAyAmapi... ... 3 zrImadvijayarAjendrasUrIzvara-guruguNASTakam ... 4 zrImadvijayadhanacandrasUrIzvara-guruguNASTakam ... 5 zrImadupAdhyAya-zrImohanavijaya--guNASTakam... 6 zrImadvijayabhUpendrasUrIzvara-guNASTakam 7 zrImadvijayayatIndrasUri-guNASTakam... ... 8 granthakartRsaMkSipta-jIvanam... 1 tatrA''dau maMgalAcaraNam ... 2 pArikhakulotpattiH ... 3 gurujanmAdiparicayaH ... 4 zaizavasadguNavarNanam ... 5 dhulevatIrthayAtrA, paropakRtizca .. 6 siMhaladvIpagamanaM, mAtApitroviyogazca... 7 pramodasUryupadezadIkSAgrahaNam ... ... 8 zAstrAbhyAsaH, bRhaddIkSA, paMnyAsapadaM ca 9 zrIdharaNendrasUripAThanam 10 zrIpUjyAdvAlukavAde pRthag bhavanam ... ,, ( zrIpUjyAnAM zithilatAcaraNaM ca ) ... 11 zrIpUjyapadaprAptirjAvarAcaturmAsI ca ... 12 zrIdharaNendrasUreH zaMkAsamAdhAnam wvar.woMPREM
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13 zrIpUjyena samAcArIsvIkAraNam 14 pUrNAbhigrahe yathAzAstraM kriyoddhatiH ... 15 khAcarodacaturmAsItaH paraM kUkasIsaMghopadezaH 16 gurunitanavasiddhAntasaMkSiptasvarUpam ... 17 ratnapurIcarcAyAM tristutisiddhirjayazca ... 18 modarAnAme'raNye ghoratapasyA... 19 tIrthoddhRtirlumpakopadezazcarcA ca ... 20 tIrthasthApanaM, kozanirmANArambhazca ... 21 siddhAcala-giranArAditIrthasaMghanirgamaH ... 22 pratiSThAJjanazalAkayokjiyo luMpakaparAjayazca 23 pratiSThAnubhAvaH saMghanirgamazca ... ... 24 gurorunnatirmagasItIrthasaMghanirgamazca ... 25 navazatAbimbAJjanazalAkayA pratiSThA,... , paJcatriMzad-gacchasamAcArIbandhanaM ca ... 26 vAlIpurIcarcAyAM gauravo vijayaH ... 27 arbudatIrthayAtrA, sirohIbhUpasugoSThI ca.... 28 koraNTake pratiSThAJjanazalAke ... 29 jJAna-jinapratiSThA, paMnyAsapadArpaNaM ca ... 30 dhulevAditIrthayAtrA, sUryapure carcAyAM vijayazca 31 zrIudayasiMhabhUpasya gurau bhaktiH ... 32 bahuSu puragrAmeSu sAJjanapratiSThAvidhAnam... 33 cIrolAnivAsinAM duHkhakathoktiH ... 34 gurUpadezataduddhAro, navakAropadhAnaM ca ... 35 praznottarANi, makSItIrthasaMghanirgamazca ... 36 sarvacAturmAsAsteSu dharmavRddhizca 37 gurodharmakRtyAdisadAcaraNAni ... ... 38 gurorzAnadhyAnopari satyopanayaH MMMS2608, ::::::::::::::::::::: 2017 101 106 111 115 118
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ 123 125 129 ...131 ...133 39 gurorapUrvadhyAnavihArakriyAdInAmutkarSatA ... 40 pUrvAcAryavadracita-prAkRtasaMskRtagranthanAmAni 41 saGgIna-bhASAntara-granthanAmAni 42 guruhastalikhitA''gamAdIni ... .. 43 maNDapAcalayAtrAprasthAnaM, paraM zvAsavRddhayA ,, rAjagaDhA''gamanaM, munigaNavarNanaM ca ... 44 AryA''gamo, jvarazvAsaighanazca 45 zrIsaMghacittotpattau gurUpadezaH .... 46 ziSyasuzikSA, samAdhinA svargArohazca... 47 gurunirvANotsavastatra saMghabhaktizca ... 48 anityopadezo, gurumUrtisthApanaM ca ... 49 phalasiddha yA gurubiMbA , tadguNotkIrtanaM ca 50 zrIsaudharmabRhattapogacchIya-gurupaTTAvalI... 51 prazastiH ... ... ... ... 52 rAjendraguNamaJjarI-pariziSTakam... 53 zrImadvijayarAjendrasUrIzvarANAM sArthaguNASTakaM 54 svagacchIyamaryAdApaTTakaM-35 samAcArI... 55 zuddhA'zuddhAni ... ... ... ... ...136 ...138 ...142 147 155 159 170 ...185 ...193
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1-prAthamika-vaktavyam : ayi sajjanavRnda ! yadAsIdatra satyadharmayohAnirbalIyasI, tadA tAM nirasituM balavadatitejasvi-puNya puJjazAlyAdarzabhUtAnAM nararatnAnAM janirbobhotitarAm / te ca satyapi viSamavAtAvaraNe svAtmabalena satya-sanAtana-dharmasthityAM sujanajanacittamAkRSyAkRSya tadAtmakalyANakAripathaM nayantitarAm / ta_neke bhavabhIravaH prANinaH svakalyANaM kartuM prabhavanti / ___etadeva naisargika niyamamanusRtyaitasmin zrIvIrajinazAsane zithilAcAri-jainAbhAsAnAmupadezaM zrAvaM zrAvaM bhrAnteyaM janatA kuparamparayA''cArazithilatAM, veSaviDambanatA, pratimotthApanatAM, yathArthasAdhuzrAddhakriyAlopanatAM, ityAdikAM kapolakalpitAmeva zA stramaryAdAM mantuM lagnA / tadavasare prastutagranthavarNyamAnaH zrImAneSa AbAlabrahmacArI, sarvatantrasvatantraH, zuddhakriyoddhArakaraH, saudharmabRhattapogacchIya-zvetAmbarajainAcAryavaryaH, zrImadvijayarAjendrasUrIzvarastadvRddhimucchettaM bhaipUjyopAdhiM vihAya zrAddhasAdhUnAM zAzvataM satyadharma punaH prakAzayAJcakAra / pratigrAme ca lokavaJcakatatkRtAnekopasarga-vitaNDAvAdAdikaSTaM sahamAno'kRtabhayo'pratibaddhaM viharanneSa sadupadezairagaNitabhavyAn samyaktvaratnapradAnena zuddhadRDhazraddhAMzcakrivAn / evamamunA bhAvAnuSThAne prAktanI traistutikImaryAdA devopAsanAdhikyAd viluptaprAyApi prameyA'nekagranthoktA''deyasupramANaiH punayaMtantAni /
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ evameSako'nekajinabimbapratiSThAJjanazalAkAnAM jJAnabhANDAgArANAM ca sthApanAM carkarAJcakAra, aparaM ca viziSTopayoginamabhidhAnarAjendrakoSapramukhAnekasAhityagranthaM racayAJcakAra / punareSo'tIvajAgrad bhAvapravAhisudhAmayadharmadezAdinedaM jainazAsanaM jojoSAJcakAra / naitAvanmAtrameva kintu, itthaMkAramasau yugApekSayA sarvotkarSatAmAvahanapratibaddhavihAreNa, tapasA, jJAnena, dhyAnena, jAtIyoddhatikaraNena, maunAdinA ca purAtanaprAbhAvikAcAryasAmyamupeyivAn , iti pratyakSIkRtavantaH sarve / prastute'smin zrIrAjendraguNamaJjarIgranthe caitasyaiva yAvajjIvakRtakAryabhitaravyAvarNyamAnasadupadezapraznottarAdeH prAsaGgitve'pi granthavistArabhiyA saMkSiptameva vyAvarNi, kiJcAsmin samAvezitaviSayANAM darzanasaugamyArthaM viSayAnukramaH prativiSayAvataraNaM cAdAyi / punarmamA'muSya racane vidyAvizArada-vidyAbhUSaNa-jainazvetAmbarAcArya-zrImadvijayabhUpendrasUripuGgavena vyAkhyAnavAcaspatyupAdhyAya-zrImadyatIndravijayena ca sAhAyyamakAri, ataevainayoH kRtinorAbhAraM manye / praNihitamanaso'pi me svAbhAvikapramAdAdidoSeNa kacidazuddhizcet " strIva pustikA jAtvapi zuddhiM nAJcatIti" smAraM smAraM kRpayA saMzodhya paThanIyamamatsaribhiH susjjnaiH| sAdaramabhyarthayate'sau racayitA gulAbavijayo muniH|
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2-praathmik-vktvy| coooooooo sajjanagaNa ! jaba ki-saMsAra meM satya aura dharma kI atyanta hAni-kamajorI ho jAtI hai, taba usa hAniko haTAne ke liye ati balavAn , tejasvI, bar3e hI bhAgyazAlI, AdarzarUpa, nararatnoMkA janma hotA hai aura viparIta vAtAvaraNa phaila jAnepara bhI ve apane Atmabalase saccA, prAcIna, dharmakI rAha para uttama logoMke dilako khIMca khIMcakara unheM AtmakalyANake mArgapara lAte haiN| taba usI mArgake dvArA aneka bhavabhIru prANi apanA AtmakalyANa karaneke liye samartha hote haiM / isI svAbhAvika niyamAnusAra isa zrIvIrajinendra bhagavAnake zAsanameM zithilAcArI kevala jainamAtra nAmadhAriyoMke upadezako suna suna kara bhramajAlameM par3I huI yaha janatA kuparaMparAse pracalita AcArazithila, veSaviDambaka, jinapratimotthApaka aura yathArtha sAdhu-zrAvakoMkI kriyAlopanatA Adi kapola-kalpita zAstramaryAdAko hI mAnane lgii| usI mauke para prastuta granthameM varNanIya-AbAlabrahmacArI, sarvatantrasvatantra, zuddhakriyoddhAraka, saudharmabRhattapogacchIya, zvetAmbarajainAcAryavarya, zrImadvijayarAjendrasUrIzvarajI mahArAjane usa zithilAcArAdi kI vRddhi ko jar3a saha /
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ mUlase kATaneke liye zrIpUjyasaMbandhI upAdhI ko chor3akara zrAvaka aura sAdhuoM ke sanAtana evaM sacce dharmakA phirase prakAza kiyA / jisake phalasvarUpameM aneka gA~voMmeM lokavaMcakoMkI orase kiye gaye nAnA prakArake upasarga - vitaNDAvAda Adike kaSToMko sahana karate hue, bhayarahita, evaM apratibaddha vihAra karate hue guruzrIne apane sadupadeza dvArA asaMkhya bhavya logoMko samyaktva rUpI ratna dekara nirmala dharmakI majabUta zraddhA sthApana kI / isI prakAra bhAvAnuSThAna meM anya devoMkI upAsanA atIva bar3hane se prAcIna tIna stuti saMbandhI maryAdA lopaprAyaH hone para bhI usa maryAdA ko pramANika aneka granthokta aMgIkaraNIya uttamotama Apta pramANoMse phirase vistAra kI / evaM guruzrIne aneka jinabimboMkI pratiSThA, aJjanazalAkA aura bahutase jJAnabhANDAroMkI bhI sthApanA kI, aura mahottama upayogI paurvAtya, pAzcAtya evaM bhAratIya - vidvanmAnanIya, samastajainAgamAnekAneka paramasAragarbhAnvita, prAkRtamAgadhI, zrIabhidhAnarAjendrakoza, vagairaha prAkRta saMskRta bhASAmaya bahuta hI sAhityazAstra race / - aura ApazrIne atyanta jAgatI huI bhAvameM vahane vAlI amRtamaya dharmadezanAdi dvArA isa jinazAsanako atyanta hI dipAyA / kevala itanA hI nahIM, kintu isa prakAra guruzrI kaliyugakI apekSAse saba prakArase utkRSTatAko dhAraNa karate
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ hue apane apratibaddha-vihAra, tapasyA, jJAna, dhyAna, nyAtisaMbandhI aneka uddhAra aura maunAdi zubhA''caraNoMse prAcIna prabhAvika AcAryoMkI barAbarI ko prApta hue, yaha anubhavasiddha pratyakSa sabhI jAnate haiN| isa prastuta * zrIrAjendraguNamaJjarI' granthake andara inhIM guruzrIke jIvanaparyanta kiye hue kArya evaM dUsare varNana karane yogya sadupadeza praznottara AdikA prasaMga honepara bhI granthavRddhike bhayase saMkSepameM hI varNana kiyA hai aura isa granthameM rakkhe gaye viSayoMko sugamatAse dekhane ke liye viSayAnukrama bhI diyA gayA hai| ____ isa * zrIrAjendraguNamaJjarI' granthake racanemeM sAhityavizArada-vidyAbhUSaNa-jainazvetAmbarAcArya-zrIzrI1008 zrImadvijayabhUpendrasUrIzvarajIne mUla bhASA saMzuddhi meM, evaM vyAkhyAnavAcaspatyupAdhyAya--zrImadyatIndravijayajIne bhI prUpha saMzodhanameM mereko acchI sahAyatA dI hai / ataeva ina mahAnubhAvoMkA AbhAra mAnatA hUM / manako nizcala rakhane para bhI svAbhAvika pramAdAdi doSoMke vaza kahIM azuddhi raha jAnA saMbhava hai| kyoM ki-" strIke samAna pustaka kabhI zuddha nahIM ho sakatI " isa uktiko dhyAnameM rakhakara sajjanagaNa isa granthako saMzodhana karake pddh'eN| vidvAnoMse aisI sAdara AzA hai| granthakartAmuni gulAbavijaya
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIsaudharmabRhattapAgacchAdhipati-jagatpUjya-AcAryadeva mIabhidhAna rAjendra kazA prabhuzrImad-vijayarAjendra sUrIzvarajI mahArAja. zrI mahodaya presa-bhAvanagara.
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ 0000 00000 sAdarAJjalIsamarpaNam zrI rAjendragururjanopakRtike lIno hyabhUnnaumi yaM, rAjendreNa kRtAtidharmamahimA dhyAyanti yasmai same / rAjendrAttu janAH svadharmaniratA yasyaiva nirdezagA, rAjendre gurusadguNAstamabhavan tasmAdbhajante'khilAH // 1 // satkIrtirguruNArjitAtivimalA jJAnakriyAbhyAM budhAH !, saJjityAkhilavAdinazca samitau vistAritaH sajjayaH / sacchAstraiH svakRtairvidAmupakRtaM rAjendrakozAdikai cakre caivamanekakAryamavanau rAjendrasUrIzvaraH // 2 // dharmAdharmavivekapUjyavinayasvAcArazikSAsukhaduHkhehetarajIvakarmanikhilavyAkhyAnakarttAGginAm / satyAsatyapathaprabodhanapaTurjJAnodadhiH sadguNI, saccAritrayuto'janiSTa matimAn vizvopakArI guruH // 3 // saMsthApya vratasattarau bhavanidhestatuM sukhaM dustarAt, prItyA jJAnadhanaM vyadAyi guruNA sUtrAdi me zikSayA / tadrAjendragurorviracya guNamaJjaryAstvadaH prAbhRtam, tatsvIkRtya guro ! dade'tra saphalaM kuryAH subhaktyudyamam // 4 // ityevaM prArthayitA muni - gulAbavijayaH /
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3 - jainAcArya - zrImadvijayarAjendrasUrIzvara -- guruguNASTakam / vasantatilakA-vRtte nAgendra candradiva sendra mahendravandyamAbAlazIlavRtamarcitamAtmazuddham / rAjendrasUrigurumaMtra kalAvapUrva, sUryodaye tamanizaM suguruM hi vande jJAnakriyAsahitameva hi yasya zIlaM, cAritrapAlanavidhau na ca ko'pi tulyaH / sarvAsu dikSu dhavalA prasRtA sukIrtiH, sUryodaye tamanizaM suguruM hi vande kSAntyAdidharmakaraNe kaTibaddha eva, prAjJairjanaizca vividhairnutimApa yo'lam / paJcendriyeSu viSayeSu ca vItarAgaH, sUryodaye- tamanizaM suguruM hi vande sarveSu jantuSu hi yaH karuNAparo'bhUt, zAstrabodhanavidhau vigatapramAdaH / ziSyA~ca sUriguNabhAriNa eva cakre, sUryodaye tamanizaM suguruM hi vande // 1 // // 2 // // 3 // 11 8 11
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgUH kRtA na calitA hi kadApi yasya, nirdoSavAkyamacalaM sadasi prajAtam / bhUpAdayazca kavayo hRdi dadhire tat, sUryodaye tamanizaM suguruM hi vande bhavyairjanairiha jagatyapi sevyamAne, dRSTA na yatra kathamaSyabhimAnavRttiH / siddhistvabhUdvacasi yasya guNAlayasya, sUryodaye tamanizaM suguruM hi vande SaTzatrusaMkulamalaM svavazaM cakAra, dvAviMzatiM pariSahAnajayacca yo hi / vijJAnavahiparibhRSTabhavAbdhibIjaM, sUryodaye tamanizaM suguruM hi vande yasyopakArasahitaiva matiH sadaiva, kenApi sArdhamakarona ca bhedabhAvam / sarvatra yo mama gururjayameva lebhe, sUryodaye tamanizaM suguruM hi vande rAjendrasUrigururAjaguNaugharamyaM, yaH saMpaThiSyati jano'STakametadaccham / sa prApsyati pracurakIrtiyutAM sulakSmImitthaM 'gulAbavijayo' muniratra caSTe // 7 // // 8 // // 9 //
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4-jainAcArya-zrImadvijayadhanacandrasUrIzvara guruguNASTakam / mAlinI-chandasi-- parahitavidhicandraH tatvabodhaikacandraH, bhavijanavanacandraH mohavidhvaMsacandraH / sugatikugaticandraH vizvavikhyAtacandraH, sa jayatu dhanacandraH zaMpradaH sUricandraH // 1 // svaparasamayacandraH satyavijJAnacandraH, dalitakumatacandraH vAdivatAlacandraH / duritatimiracandraH satkathAkhyAnacandraH, sa jayatu dhanacandraH zaMpradaH sUricandraH // 2 // pramuditabudhacandraH jJAnasaddAnacandraH, bhuvanatilakacandraH dhairyagAMbhIryacandraH / guNiyatimaNicandraH sUrigauNyaikacandraH, - sa jayatu dhanacandraH zaMpradaH sUricandraH // 3 // zamadamasumacandraH tyaktagarvASTacandraH, caraNakaraNacandraH paMcadhAcAracandraH / svaguNaramaNacandraH siddhisaukhyArthacandraH, sa jayatu dhanacandraH zaMpradaH sUricandraH // 4 //
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImadvijayarAjendrasUrIzvara-paTTaprabhAkara dhIR KI zrImad-vijayadhanacandrasUrijI mahArAja. zrI mahodaya presa-bhAvanagara.
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 6 // prathitasukRtacandraH bhAgyasaubhAgya candraH, __ samitisumaticandraH guptiguptakacandraH / vrataratamaticandraH jJAtaSaDdravyacandraH, sa jayatu dhanacandraH zaMpradaH sUricandraH nayasamudayacandraH satyanikSepacandraH, sadayahRdayacandraH prANikAruNyacandraH / viSayavihaticandraH bhavyakAryArthacandraH, sa jayatu dhanacandraH zaMpradaH sUricandraH jitaparisahacandraH luptaSaDvargacandraH, damitakaraNacandraH doSanirmuktacandraH / prakRtisubhagacandraH dharmakarmajJacandraH, sa jayatu dhanacandraH zaMpradaH sUricandraH zrutizucirucicandraH sphUrtisatkIrticandraH, natapadanRpacandraH pUrNayogIndracandraH / kRtanutijinacandraH tatpratiSThAdyacandraH, sa jayatu dhanacandraH zaMpradaH sUricandraH netrASTaratnavidhuvarSamite tapasye, khyAte'tra rAjanagare bhuvi gurjarasthe / asyASTakaM zivamidaM dhanacandrasUredadyAd 'gulAbavijayo' vadatIti satyam // 7 // // 8 // // 9 //
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5-zrImadupAdhyAya--zrImohanavijayaguNASTakam / zArdUlavikrIDita-vRtte-- zrImatIrthakarasya tattvasubhagAmAjJAM sadaMgIkRtAM, saMsArArNavaduSTakaSTaharaNe zreSThAM tari yo'bhajat / matvA tAmiha mAtuSAdimunivatterustvaneke janAH, ziSyo nandatu mohanAdyavijayo rAjendrasUrehi saH // 1 // zreyaHsatsaraNau nibaddhahRdayaH paJcendriyArodhakaH, bhavyAnAM paramopakAranirato ratnatrayArAdhakaH / satsamyaktvasudharmamarmapadhagaH sanmArgasaMvarddhakaH, ziSyo nandatu mohanAdyavijayo rAjendrasUrehi saH // 2 // sadvairAgyamabhUttadAtmani sadA kaSTe'pi nodvegatA, sarvasminniha zatrumitranivahe sadbhAvanA sarvadA / kasminnAgasi cA''gate hi laghu me mithyAstu ta duSkRtaM, ziSyo nandatu mohanAdyavijayo rAjendrasarehi saH // 3 // vyAkhyAne janacittaharpajananI yasyA'bhavad bhAratI, sadbhAvasphuTatAtisanmadhuratA zIghraM ca bhavyaMkarI / sadRSTAntavigarbhitA pratipade sanmAnitA sabudhaiH, ziSyo nandatu mohanAdyavijayo rAjendrasUrehi saH // 4 // yasyA''sItprakRtiH suzAntasaralA mUrtimanohAriNI, kopastu kSaNiko hRdantakaruNaH siddhAntatattve mtiH|
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ ...... . . ......... ..... zrImad-vijayarAjendrasUrIzvara-ziSya 1000,000000000 000000000 ..... 2016)000000000000 100000000..... ...... 200000 000000000.00 . 0 00000000 0000000000000deg500000000000000... 00000000000000,1000 .. )000000000000000000deg zAntamUrtiupAdhyAyajIzrImanmohanavijayajI mahArAja. .)00000 400001 0000 . 09 0000000000 0 00 :: ::: :::000 zrI mahodaya presa-bhAvanagara. . 00000000
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendraguNamaJjarI / 17 zAlAmeM Thaharakara isa prakAra saMghako upadeza diyA kisAre zarIra vinAzI haiM, saMpattiyA~ zAzvatI nahIM haiM / / 65 / / aura dekhiye isa saMsAra meM prathama to garbhAvasthA meM manuSyoM ko strIkU~kha ke andara kitanA va kaisA duHkha hotA hai ? bAlyAvasthA meM bhI malase bharA huA zarIra strIke dUdha pInekA duHkha bhoganA par3atA hai, taruNavaya meM viyogAdika se duHkha bhogatA hai, aura vRddhAvasthA meM to zarIra kI kamajorI indriyoM kI hInatAdi kAraNa se kAsa zvAsa ajIrNAdi aneka dukhoMkA anubhava karanA par3atA hai, vAste he manuSyo ! saMsArameM svalpa bhI jo sukhakA aMza ho to batalAo ? // 66 // Ayurnazyati kAlena, vidheyo dharma eva hi / saMsArAsAratAM zrutvA, vairAgyaM so'gamatparam ||37|| svakarmalAghavatvena, jIvo dharmaM cikIrSati / sarvamohaM vimucyAtaH, prapadye gurupatkajam // 68 // so'numatyA kuTumbasyA - cAlItsAkamathA'munA | vedAtnabhUvarSe, hyAsan sadyatayastadA pramodasUrivaryasya, sAdhudezyAnuvartinaH / hemavijayanAmno'sau pArzve dIkSAM mudA'grahIt 70 dade'sya ratnavanmatvA, zrIratnavijayA''hvayam / yato yasmin guNAH zreSThAH, zIlasantoSakAdayaH 71 // 69 // ,
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6 - jainAcArya - zrImadvijayabhUpendrasUrIzvarasya D guNASTakam | vasantatilakA - vRtte --- bhopAlapattanavare'sya janirbabhUva, paJcAzramadharaNa sukule sunAmnA / khyAto'pyabhUnmanasi yasya zizau virAgo, bhUpendrasUrimanizaM tamataH smarAmi rAjendrasUri suguroH savidhe'sya dIpasaMjJA'grahIlaghu vayasyapi saMyamaM yaH / haste puratnavidhuvarSamite subuddhyA, bhUpendrasUrimanizaM tamataH smarAmi yassaddhiyAtha caraNaM karaNaM vidadhe, zIlavataM navavidhaM paripAlitaM ca / kAvyAdikoSama paThatsphuTazabdazAstraM, bhUpendrasUrimanizaM tamataH smarAmi arbheSTinandavasudhAsamite mudA'smai, saMgho dadau gurupadaM puri jAvarAyAm / bhaktyutsavairmuniSu vIkSya suyogyamenaM, bhUpendrasUrimanizaM tamataH smarAmi // 1 // // 2 // // 3 // 11 8 11
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ wwmumm 0 0ruuuune zrI dhanacandrasUri-paTTapramAvaka zrImad vijayabhUpendrasUrijI mahArAja. trI mahodaya prI. presa-bhAvanagara
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ 69 yasyopadezamadhigamya janAstvane ke, prApustarAM dvividhadharmamihAtmamuktyai / udyApanAni zubhasammatayazca saMghe, bhUpendrasUrimanizaM tamataH smarAmi sajjJAnazevadhigaNAstvatidharmazAlAH nUtnevaroddhativarAzca jinAlayAnAm / tatsthApanAni nijakIyakareNa cakre, bhUpendrasUrimanizaM tamataH smarAmi bhavyAtmanAM zamadamapradamaJjugehaH, protkarSa harSa suvilAsavidhAnadehaH / zAntasvabhAvavana ke likaraikahetu bhUpendrasUrimanizaM tamataH smarAmi zarvAkSiguptirasabhUmiyute'gamatsva rAhorapattanavare susamAdhinA yaH / mAghe site munitithau nikhilopakArI, bhUpendrasUrimanizaM tamataH smarAbhi // 5 // // 6 // 119 11 // 8 // zrIsaMgho'tha caturvidhaH smarati taM bhUpendrasUrIzvaraM, SaTtriMzadguNazAlinaM sumanasA bhUyastaraM tadguNam / prAtaryastvidamaSTakaM saniyamaM bhaktyA paThetsaJjanaH, sarvvaddhiM sa varAM 'gulAbavijayo' 'brUte sadetyApnuyAt // 9 //
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ 7-jainAcArya-zrImadvijayayatIndrasUri-guNASTakam / __vasantatilakA-vRttezrIdhaulapattanavare brajalAla ibhya zcampA'bhidhA ca lalanA'jani tasya putraH / dyovedanandavidhuge zucirAmaratna staM sajanA hi sunamanti yatIndrasUrim // 1 // rAjendrasUrisugurorupadezamApya, ___ zrIkhAcarodanagare rucirotsavena / dIkSA lalau gatizarAGkadharAsuvarSe, taM sajanA hi sunamanti yatIndrasarim // 2 // sAdhukriyAM ca samadhItya javAtsubuddhyA, . lebhe'parAM punarayaM mahatIM sudIkSAm / Ahoramadhya iSupazcanavAcalAbde, .. taM sajanA hi sunamanti yatIndrasUrim // 3 // kAvyAdijainavacanasphuTazabdazAstre, samyag vibodhakaraNe sumatizca yasya / vyAkhyAnapaddhativarAkhilabodhadAtrI, taM sajanA hi sunamanti yatIndrasarim // 4 // .. sadbAcaketisamupAdhi vibhUSitAtmA, dezetare vicaraNe priyatAsti yasya /
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahodaya prI. presa-bhAvanagara . . . . . . . . . . . . . 99 zrImad-vijayayatIndrasUrijI mahArAja. zrImadvijayabhUpendrasUri-paTTAlaGkAra . . . . . . 6 . . . * . . . . 86 aaBOBaaaaa09 200000 88888888888888800008090888 geet GOO 88080
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ 21 zrIlakSmaNau jani padmajinasya tIrthaH, taM sajanA hi sunamanti yatIndrasUrim saMghena sArddhamamunA bahutIrthayAtrA, bhadrezvarasya vihitA vimalAcalasya / prItyA punarvikaTajaisalamerakasya, taM sajanA hi sunamanti yatIndrasUrim anyopakArakaraNArtha manena bhUrizAstrANi maJjulatarANi vinirmitAni / khyAtAni tAni ca bahUnyapi mudritAni, taM sajjanA hi sunamanti yatIndrasUrim // 5 // // 6 // 119 11 udyApanAdisukRtAni bahUnyabhUvan, yasyopadezamanusRtya tathA pratiSThAH / ziSyAvalizca zubhadharmapathapravRddhi - staM sajjanA hi sunamanti yatIndrasUrim paJcAGkAGkadharAbdake'tisumahai rAdhe sitAzAtithau, yaM sUriM sakalosnya saMghasahitazcA''horasaMgho vyadhAt / bhaktyaitasya jano hi yo'STakamado nityaM mudA sampaThet, sarvvarddhistamiyAd 'gulAbavijayo' vakti sphuTaM vAcakaH // 9 // // 8 //
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ gupd-spngt UDItionyprug 8-granthakartRsaMkSipta-jIvanam / zAyada hI koI saundaryopAsaka evaM itihAsapremI aisA mAnava hogA jisake karNa-paTa para sarvAGgINa sundara bhopAla nagara kI kIrtikA yaza-ghoSa na par3A ho ? / isa nagarameM saralasvabhAvI gaMgArAma nAma ke mAlAkAra rahate the / mathurA nAma kI unakI bhAryA thI jo gRha-kArya meM catura tathA AjJAkAriNI thI / saMvat 1940 kI akSaya tRtIyA somavAra ko jIvananAyaka kA janma huA / yathA guNAnusAra usakA baladeva nAma rakkhA / usake eka bar3e bhAI bhI the jisakA nAma hamIramala thA jo acche bhrAtR-vatsala the| bAlavaya se hI baladeva kA mana par3hane likhane meM tathA ekAnta baiTha zubha vicAra karane meM khUba lagatA thA / bhavitavyatA apanA prabhAva ajJAta rUpa se hI prANimAtra para DAlanA prArambha karadetI hai aura prANI bhI ajJAta rUpase usI pathameM gamana karatA hai-jisameM usake liye kucha ajJAta padArtha sannihita [ samIpa ] aura usakA bhAgya-padArtha banacukA hai-saubhAgyase baladevakA saMsarga jainadharmAnuyAyiyoMse vizeSa rahatA thaa| zanaiH zanaiH jainatva kI chApa unake Atma-paTa para par3ane lagI / eka vAra bhopAlanivAsI pArakhagotrIya seTha kesarImalajI ke sAtha Apa videza ko dravyopArjanArtha ravAnA hue / mAlavAntargata khAcaroda nagara meM
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ ........ :h 00 . . upAdhyAya-zrIgulAbavijayajI mahArAja. 0000000 bhAratI bhArate yasya, bhAsate zazivatsadA / sa zrIgulAbavijayo, jayatAnmunisattamaH // 1 // . 000 9 00 . 8071000 . zrI mahodaya presa-bhAvanagara.
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ gurumahArAja zrImadvijayarAjendrasUrIzvarajI ko virAjamAna sunakara Apa aura seTha vahA~ darzanArtha utare / guruzrI ke vyAkhyAna kA baladeva para aisA prabhAva par3A ki Apake hRdaya meM AtmoddhAra kA rAga uchalane lagA / karmabandhana kI utpAdaka dravyopArjana lAlasA ko chor3akara Apa guruzrI kI sevAmeM hI rahakara vidyAdhyayana karane lage / alpa kAlameM hI Apane paThana-pAThana meM AzAtIta unnati karalI aura guruzrI ke hRdayameM eka zubha sthAna paidA karaliyA / yogyapAtra samajha kara gurudevane Apako upAdhyAya zrIdhanavijaya( dhanacandrasUri )jIke pAsa mAravAr3a bheja diyA / unhoMne bhInamAla nagara (mAravAr3a )meM saMvat 1954 mArgazira-zuklA aSTamI ko bhArI samArohase baladeva ko laghu dIkSA dekara 'gulAbavijaya ' nAma sthApana kiyA tathA jagatprasiddha zrImad vijayarAjendrasUrIzvarajI mahArAjane apane aneka sAdhusA dhviyoM ke sAtha saMvat 1957 mAghazuklA 5 ke roja Ahore nagara ( mAravAr3a ) meM Apa ko bar3I dIkSA dii| . Apa ativegase ananya manaska ho vidyArAdhana meM lagagaye aura avirala parizrama kara ATha daza varSa kI avadhi meM hI sAhitya, kAvya, koSa, evaM vyAkaraNa AdimeM bhI yogyatA prApta karalI | Apa kI kuzAgra buddhise sarvajana mugdha the / jainazAstroM ke paThana-pAThana ke sAtha hI sAtha Apane jyotiSazAstra kA bhI adhyayana kiyA / rAjagaDha ( mAlavA ) meM saMvat 1963 poSazuklA saptamI ko guruvarya zrImadvijayarAjendrasUrIzvarajI kA devaloka gamana
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ hocukA thA, ataH unake paTTapara zrImadvijayadhanacandrasUrIzvarajI virAjamAna the| Apane inako sarva prakAra se yogya samajha pRthak vicarane tathA caturmAsa kara svapara kalyANa karane kI AjJA pradAna kI / Apane adyAvadhi zrImadvijayarAjendrasUrIzvarajI mahArAja tathA zrImadvijayadhanacandrasUrIzvarajI mahArAja sAhaba Adike sAtha 23 tathA svataMtra 18 caturmAsa kiye haiM aura choTI moTI 101 tIrthayAtrAeM kI haiM / isa samayameM Apane sahasroM prANiyoM ko Atma-bodha dekara unakA kalyANa kiyA, unako abhyudayapatha meM sthApana kiyA, aura dharmakriyA meM sakriya banAyA / sthAnAbhAva se ina kRtyoM kI kevala yahA~ AbhAmAtra dI jaaskegii| Apa pallavagrAhI prakRti ke munirAja nahI haiM / sAdhu munirAja sarvavartI hote haiM / Apa bhI sacce sarvavartI haiM, pratyuta 'prathama pratyeka rASTra kA sudhAra ho jAya to vizvakA uddhAra svabhAvataH hogayA' isa siddhAntake Apa mAnanevAle tathA tadanu kUla calanevAle haiM / dravyaholI Adi mithyA tyohAroM para honevAle asabhyAcaraNa ke rokane meM Apane pUrA pUrA zrama kiyA hai aura Apake sadupadeza se inakA vyavahArikatA meM paryApta sudhAra bhI huA hai| - ApakI sudhAra--zailI aisI AkarSaka evaM grAhya hai ki usakI kAryapariNati zIghra kI jAsakatI hai / lakSya siddhakarane ke
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ 25 sAdhana utpanna isa DhaMgase karate haiM ki lakSya siddha hokara hI rahatA hai aura usake amiTa sthairya kI AzA bhI pUrNa bandha jAtI hai / aneka sthaloM para Apane kanyA - vikraya, vRddha evaM anamela vivAha mRtaka - bhojana Adi viSayaka sudhAra ' zrIsaMgha kI kalama dvArA karavAye, jinakA paripAlana bar3I gauravatA ke sAtha horahA hai / Apa kI nau kalameM prAyaH adhika prasiddha haiM ve saMkSiptatayA nimna likhita haiM " 1 - dhArmika evaM mAMgalika parvo para zoka na mAne na manAveM aura karavA pIne vAste bhI kisIko na kaheM / 2 - strI puruSa ke mRtyu hone para 1 varSa uparAnta zoka na rakkheM / 3 - mRtakake zoka meM prAtaH kAlameM bhojana pahile striyA~ rove nahIM / 4 - jisake ghara mRtyu huA ho usa ghara ke logoM ko vAsavAle hI bhojana lAkara deM anya vAsavAle nahIM | 5 - pura gA~va meM mRtaka ke baiThane ( mukANa) ke liye rAtri - samaya ghara se rote rote na jAveM / 6- bAlaka ke mRtyumai tIna dina uparAnta gAmavAle tApar3a jAveM nahIM / 7- dADhI meM samudAyase rote 2 nahIM jAnA phakta nahIM gaye hue pIyara sAsarAvAle jAsakate haiM //
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8-naukArasI evaM svAmivatsala meM rAtrike samaya khANDa, gur3a nahIM gaalnaa| 9-paryuSaNake Adi aura antameM naukArasI va svAmivatsalake liye yatna pUrvaka bhaTTI khodanA paryuSaNa meM nahIM / ukta nau kalameM aneka sthAnoM meM zrIsaMghake pratibandhase pAlI jArahI haiM / Apake sadupadezase aneka jinamaMdiroM meM sudhAra hue tathA pratiSThAeM karavAI evaM kitane hI udyApana, svAmIvatsala, naukArasiyeM huI / Apake pratyeka cAturmAsameM gyAraha 2 pandraha 2 tIsa 2 svAmivatsala evaM anya aneka sukRta-kArya bhI hue| katipaya varSoM se par3e hue dalagata manamuTAvoM ko miTAkara Apane aneka nagara tathA grAmoM meM sudhAra kraayaa| udAharaNa rUpa meM harajI meM kitane hI varSoM se zrIsaMghameM viSamaya kusaMpa kA vAtAvaraNa pracaNDa rUpase vidyamAna thA / kitane hI mahAnubhAvoMne ise haTAne kA yathAvat prayatna bhI kiyA parantu saba asaphala rahe, ApakI hI saphala nIti evaM madhura vANI vahA~ saphala huii| yaha kisa zrIsaMghake vyaktise ajJAta hai ? kintu sarvatra jagatprakhyAta hai| ApameM pradhAna guNa yaha hai ki Apa sthiti kI prakRtike anukUla calate haiM, apane lakSya-siddhi ke anukUla vAtAvaraNa banAne meM Apa bar3e kuzala haiM, vAtAvaraNa anukUla utpanna kara 'siddhi kara hI lete haiM / aisA kiyA huA sudhAra-janatA ko bhI priya evaM grAhya hotA hai / Apa sakaLa dhairyazAlI sudhAraka haiM,
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ Apa prajvalita vati ko zAnta karane ke liye khAlI dor3anevAle bakavAdI hamadardiyoM meM se nahIM haiM / Apa prathama sAdhana kI ora dor3akara sAdhana sahita ghaTanA sthala para pahu~canevAle sacce uddhArakoMmeM se haiM / ApakI jihvAmeM itanA rasa hai ki kaThorase kaThora prANI bhI pigala kara mauma banajAtA hai / deva tathA deviyoM ke sthaloM para bali hote hote katipaya bheSoM tathA bakaroMko Apane patthara hRdaya mAnavoMke hAthase bacAye haiM / prANimAtra ina zuddha sAdhu-vratadhArI munirAja kA apAra RNI hai / vidyAnurAga to ApakA otaprota hai, pAThazAlAeM sthApita karAnA tathA svayaM unakA nirIkSaNa karanA Apake prANi-hitakRtyoM meM se pradhAna kRtya hai / apanI amUlya racanAoMse sAhityabhaMDArameM vRddhi karaneke liye Apane samaya samaya para zlokabaddharAjendraguNamaJjarI, mandacandraprabandha, gadyAtmaka-samyaktvapuSTikathA, muhUrtarAja ( saMgraharUpa jyotiSa-grantha ) Adi gadyapadyAtmaka kitane hI granthoMkI racanAeM kI haiN| isI prakAra vyAkaraNa, sAMkhyakaumudI, kuvalayAnanda, zrutabodha-saTIka, aneka vidhividhAnake patra, jJAnapaJcamI, zIlavatI, kAmaghaTakathA, parvakathAeM anityapaMcapaJcAzata, tattvArthasUtra, sArthaSar3Avazyaka, rUpasenanRpacaritrAdi 39 granthoM kA lekhana bhI Apane sucAru rUpase kiyA, jo sAhitya saMsArameM cira-smaraNIya rheNge| ... parizramakI Apa pratimUrti haiM / samaya-parAyaNatA ApakI
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 anukaraNIya hai| apanI anubhUti para jo maiMne dIrgha sahavAsase prApta kI hai vaha kahe vinA nahIM rahasakatA ki Apa samayakA eka eka aNu bhI vyartha nahIM jAne dete / khAlI baiThe maiMne Apako kabhI nahIM dekhA / lekhana, paThana-pAThana, adhyayana kucha na kucha calatA hI rahatA hai| Apa samayAnusAra tapodhanI bhI haiM / dvAdaza prakArakI tapasyA tathA paMca tithiyoMmeM upavAsa Adi tapa niyamita rUpase karate haiN| Apa aneka guNoMke Akara haiN| zrImad vijayabhUpendrasUrIzvarajI mahArAjane Apako guNoMse mugdha hokara paMnyAsa padase alaMkRta kiyA thaa| vartamAna AcArya-zrImad vijayayatIndrasUrIzvarajI mahArAjane apane pATotsava para, jo hAla hI meM Ahora saMvat 1995 vaizAkhazuklA 10 dazamI ko huA thA, Apako upAdhyAya pada pradAna kiyA hai| lekina ina upAdhiyoMke Apa anicchuka aura inase asantuSTa haiM / aise Adarza, sAhitya-premI, zrama-priya, saphala-sudhAraka, vidyA-bhakta, dharma-prANa, upAdhyAyazrI apane amUlya guNaratnoM ke Aloka se janatA kA ajJAnatama harate rheN| mu0 bAgarA mAravAr3a) kuM0 daulatasiMha lor3hA 'arvinda' tA0 19-11-38 / pradhAnAdhyApaka-zrIrAjendrajainagurukula.
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImadvIrajinendrAya namo namaH / zrIsaudharmabRhattapogacchIya-kalikAlasarvajJakalpazrImadvijayarAjendrasUrIzvarasadgurubhyo namo nmH| shriiraajendrgunnmnyjrii| svopajJamUlahindIbhASAnuvAdasahitA ca / 1-tatrA''dau maGgalAcaraNamRSabhAdIn jinAnnaumi, meghavajIvazaGkarAH / sadayA garbhavAse'pi, loke'sminnupakAriNaH // 1 // padyabaddhAM ca saMkSiptAM, saralArthI subodhidAm / jIvanodantamaJjUSAM, rAjendraguNamaJjarIm // 2 // zrImadrAjendrasUrINAM, triMzadguNazAlinAm / gurubhaktyA prakurve'haM, svAnyAtmajJAnahetave // 3 // ||yugmm // ... isa saMsAra meM garbhavAsa meM bhI dayAyukta mahopakArI meghake samAna jIvoM ke kalyANa karane vAle cauvIsa jinezvaroM ko maiM namaskAra karatA hU~ // 1 // AcArya ke. pUrNa
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| chattIsa guNoM se ati suzobhanIya zrIsaudharmabRhattapogacchIya-saubhAgyazAlI jainAcArya bhaTTAraka zrI zrI1008zrImadvijayarAjendrasUrIzvarajI mahArAja kI saMkSepa sugamArtha sukhapUrvaka samyaktva denevAlI zlokamaya jIvanavRttAnta kI eka peTI ke tulya 'rAjendraguNamaJjarI' ko apane va dUsaroM ke jJAnArtha gurubhakti se maiM banAtA hUM // 2-3 // 2-pArikhakulotpattiH satpurIguNasampannA, babhUvAtimanoharA / canderI nagarI khyAtA, yatroSuH sukhino jnaaH|| 4 // 1.-Arya dezotpanna 1 kulIna 2 jAtimAn 3 rUpavAna 4 dRDhazarIrI 5 dhairyavAna 6 nirlobhI 7 alpabhASI 8 amAyI 9 sUtrArtha--sthira 10 Adeya vacana 11 sabhAjIta 12 svalpanidrAlu 13 ziSyoM para samacitta 14 ziSyoM va logoM ke deza--kAla--bhAvajJa 15-16--17 paratIrthI AdikoM ko zIghrottara dAtA 18 nAnAdezabhASAvit 19 paJcavidhAcArayukta 24 caturbhaGgIse sUtrArthadAtA 25 saprapaJcanayavAdI 26 hetudvArA dharmasthApaka 27 saMkSepase samajhAnemeM catura 28 nayoM ke anusAra kathana kartA 29 padArthagrAhaNa kuzala 30 svapara-siddhAntavettA 31--32 udArasvabhAva 33 paravAdiyoM ko asahya 34 kopa rahita, sarvatra kalyANakara 35 zAntadRSTi 36 / ye aura bhI aneka mUlaguNa uttaraguNoM se atIva suzobhanIya the|
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendraguNamaJjarI / tasyAmeva ca tejiSTho, ramyarAThauravaMzajaH / kharahattho nRpo nyAyI, yo'bhUtsvakuladIpakaH // 5 // AcArya jinadattasya, pArzve zrutvopadezakam / vikramAbde khabhItIze, jainI rAjA babhUva saH // 6 // ambadeva 1 nimbadeva 2 - bheMzAzAhA 3ssspaalkaaH4| tasyA'bhUvan sutAzcaite, catvAro guNasAgarAH // 7 // tRtIyasya kumArasya, paJcAsssaMzcArusutA ime khalu / kumbarajI 1 golojI 2 - buccojI 3 pAsUjI 4 zailahatthAH 5 / / 8 / nagarI ke sundara guNoM se yukta ati manohara prasiddha caMderI nAma kI nagarI thI, vahA~ para ati sukhI loga vasate the || 4 || usImeM tejasvI sundara rAThauravaMza meM dIpaka tulya aura nItivAna kharahattha nAmaka rAjA huA || 5 || vaha nRpa vikramAbda 1970 meM zrI jinadattasUrijI ke pAsa meM upadeza sunakara jainI huA || 6 || usa rAjA ke ambadeva 1, nimbadeva 2, zAzAha 3, aura AsapAla 4, ye guNake sAgara cAra putra hue || 7 || tIsare kuMmAra ke kumbarajI 1, golojI 2, buccojI 3, pAsUjI 4, aura zailahattha 5; ye uttama pA~ca putra hue // 8 // pAsUjItyabhidhAnaM, cA''haDanagarasya nRpazcandrasenaH / kretuM sadratnAdIn premNA svapArzve'sthApayattam // 29 // "
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| zrImAlA''khyo'nyadA kazcid, videzI nRpsNsdi| ekaM hIrakamAdAya, bhUpamitthamavocata // 10 // bhUpAsya prekSaNaM samyag , vidheyaM gunnmuulyyoH| parIkSakAnathA''hUya, sa hIrakamadarzayat // 11 // prasazaMsustataste'pi, gunndossvidaaNvraaH| itaH kAryavazAdatra, pAsUjyAkhyo'pyagAd gunnii||12|| guNamUlye nRpo'prAkSI-ddhIrakasya mudA'tha tam / so'vakasti mahanmUlyaM, kintveko'sminnasadguNaH 13 // Ahar3anagara ke caMdrasena rAjAne saprema usa pAsUjI ko ratnAdi kharIda karane ke vAste pAsa meM rakkhA. // 9 // eka samaya rAjA kI sabhA meM koI videzI zrImAla nAmaka vyApArI eka hIre ko lAkara isa prakAra bhUpa se bolA // 10 // he rAjan ! isa hIre kI guNa mUlya kI acchI taraha parIkSA karanA cAhiye, bAda meM rAjAne parIkSakoM ko bulAkara hIrA dikhalAyA // 11 // guNa doSoM ke jAnakAra vyApAriyoM ne bhI hIre kI khUba prazaMsA kI, isa mauke para kAryavaza guNajJa pAsUjI bhI Agae // 12 // aba nRpane saharSa hIrA kA guNa mUlya pAsUjI ko pUchA, ve bole ki-hIrA bar3A kImatI hai, lekina isa meM eka bar3A avaguNa hai so suniye // 13 // rakSedyaH ko'pi pArzve'do, mriyeta tasya sundrii| .. cedasti te'tra sandehaH, pRcchayatAMtarhi ttptiH||14||
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| sa zrImAlaM tato'pRcchat, tenoktaM caivameva he!| pAsUjyAkhyaM vinA rAjan !,dRSTo nehaka priiksskH||15|| yadinAnme'sti pArzve'do, dve bhArye mama mmrtuH| athedaM bhUpa ! vikrIya, punarlagnaM hi kAmaye // 16 // zrImAlodantamAkarNya, nRpaH svAnte'haSattadA / vAhavAhetyavak tasmai, sundaro'si parIkSakaH // 17 // taghasrAtpArikhAkhyena, nityaM bhUpastamAhvayat / tathaivAmuM prajApyUce, sAsti rAjAnugAminI // 18 // jo koI isako pAsa meM rakkhegA usa kI strI mara jAyagI, isameM Apa ko saMdeha ho to usake svAmI ko pUche / / 14 // bAda zrImAla ko pUchA, usane kahA he nRpa ! isI prakAra hai, pAsUjI ke sivAya aisA parIkSaka maiMne kahIM bhI nahIM dekhA // 15 // jisa dina se maiMne ise rakkhA hai to merI do striyA~ mara gaI / aba he bhUpa ! isa hIre ko becakara phirase lagna karUMgA // 16 // usa vakta bhUpa zrImAla ke mukha se yaha vRttAnta sunakara mana meM bahuta hI khuza huA aura bolA ki-vAha vAha tuma acche parIkSaka ho||17|| basa usI dinase vaha rAjA pArikha nAma se usa ke sAtha sadaiva vyavahAra karane lgaa| rAjA ke anukUla calanevAle kula loga bhI vaisA hI kahane lage // 18 // tadaivAtra guNajJAzca, styttvvidaaNvraaH| prasazaMsuH same sabhyA, dhanyavAdamadurbhRzam / / 19 //
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendraguNamaJjarI / yataH - "yo guNI guNinaM vetti, guNI guNiSu matsarI / guNI ca guNarAgI ca, saralo viralo janaH // 20 // vidvAneva vijAnAti, vidvajjanaparizramam / nahi vandhyA vijAnAti, gurvI prasavavedanAm" // 21 // itthaMkAreNa loke'smin jAtaM pArikhagotrakam / itihAsena tadvattaM proktaM bodharasapradam " // 22 // " 3 gurujanmAdiparicayaHathA'sminneva sadgotre, pUjyaratnasya sadguroH / samutpattiH kathaM jAtA ?, cAtra svalpena socyate // 23 // usa vakta meM guNI sacce tacca ke jAnakAra sabhI loga atyanta dhanyavAda yukta usa kI khUba prazaMsA karane lage // 19 // kyoMki - jo guNI hai vaha guNI ko jAna sakatA hai, aura koI guNI guNI meM IrSyA bhI rakhatA hai / lekina guNI aura guNa kA rAgI sIdhA manavAlA koI kahIM hotA hai // 20 // paNDita hI paNDitAI kA parizrama jAna sakatA hai, kintu mUrkha nahIM / jaise vandhyA strI putra janane ke duHkha ko nahIM jAna sakatI ||21|| saMsAra meM isa prakAra pArikhavaMza utpanna huA, so zrotA janoM ke liye jJAnarasaprada yatkiJcit kahA || 22 || aba isI pArikhavaMza meM pUjyoM meM ratna ke samAna caritra - nAyaka gurumahArAja kI utpatti kaise huI ? vaha yahA~ saMkSepase kahate haiM // 23 // 1
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendraguNamaJjarI / // 24 // astyasmin bhArate kSetre, catustriMzatkamIlake / AgarAnagarAd dUre, bharatAdi puraM varam mahottuGgagRhazreNI - saraH kUpAdimaNDitam / saptaviMzavakArairyat, purardhyA ca samanvitam // 25 // tathaiva zAstre'pyuktaM puravarNanam - vApI-vapra-vihAra-varNa vanitA vAgmI vanaM vATikA, vidvabrAhmaNavAdivArivibudha vezyAvaNigvAhinI / vidyA - vIra - viveka-vitta-vinayA vAcaMyamo vallikA, vastraM vAraNa-vAji-vesaravarAH syuryatra tatpattanam ||26|| isI dakSiNa bharatakSetra meM achanerA relve sTezana se 17 mIla aura AgarA nagara se cauMtIsa mIla dUra pazcima rAjapUtAnA meM eka uttama bharatapura nagara hai || 24 // vaha bar3e UMce gRhoM kI paMktiyoM se va tAlAba kUpAdikoM se suzobhita, aura nagara kI suRddhi tathA sattAIsa vakAroM se yukta hai / / 25 // bAvar3I 1, koTa 2, deva - mandira 3, cAra varNa 4, sundara striyA~ 5, catura vaktA 6, vana 7, bAgabagIce 8, paNDita 9, brAhmaNa 10, vAdI 11, jalasthAna 12, devatA 13, vezyA 14, vyApArI loga 15, nadI va senA 16, vidyA 17, vIranara 18, viveka 19, dhana 20, vinaya 21, munirAja 22, aneka jAti kI latAe~ 23, vastra 24, hastI 25, ghor3e 26, aura khaccara gadhe 27, ina sattAIsa vakAroM ke nAma se vaha bharatapura ati suzobhita hai || 26 //
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| tatra pArikhagotrIya, osvNshaikbhuussnnH| suzIlo jJAnasampannaH, shrddhaadyo'khiltttvvit|27) tyAgI lokaviruddhasya, zrAddhaSaTkarmasAdhakaH / zreSThI RSabhadAso'bhUt, sammataH kila nAgaraiH // 28 // anukUlA sadA tuSTA, dakSA sAdhvI pativratA / kesarI tasya sadbhAryA, zIlAlaGkArabhUSitA // 29 // garbhAdhAne'tha sA'drAkSIt , svapne ratnaM mahottamam / tatprabhAvAttato'neke, tasyA jAtAH sudohadAH // 30 // prItyA papAra suzreSThI, tAn sazci tadaiva saH / garbharakSAM pracakre sA, hyapramAdA yathAvidhi // 31 // vahIM para pArikhagotrIya osavaMza meM eka alaGkAra rUpa, sadAcArI, jJAnI, devagurudharma meM zraddhAlu, pUrNa tattvake jAnakAra, lokameM viruddha kArya ke tyAgI, zrAvaka ke chahoM karma ke sAdhaka, aura nagara ke logoM se mAnanIya zreSThivarya RSabhadAsajI basate the // 27-28 // anukUla, sadaiva prasanna, catura, suzIlA, pativrata dharma ko pAlane vAlI aura zIlarUpI bhUSaNoM se suzobhita, unake kesarI nAmA strI thI // 29 // usane garbhAvasthAmeM svamameM sarvottama ratna ko dekhA, usake prabhAva se aneka uttama uttama dohada utpanna hue // 30 // una sabako vaha zeTha zIghra hI saprema pUrNa karatA thA aura kesarI bhI pramAda rahita savidhigarbha kA pAlana karane lagI // 31 //
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| pUrNamAse tataH zAntyA, prAcyAdityamiva prabhum / kukSizukteH suvelAyAM, sA'soSTa sutaratnakam // 32 // guNASTadravyabhUmyabde, saptamyAM paussshubhrke| sarve kuTumbino lokA,jahaSuH sukhazAntikaiH // 33 // jJAtInAM bhojanaM dattvA, rasaiH SaDbhiH samanvitam / sotsavena sa putrasya, ratnarAjA'bhidhAM dadau // 34 // satkAryadAnapuNyAdi-jinapUjAprabhAvanAH / khasAdharmikavAtsalyaM, zreSThI cakre vivekataH // 35 // 4 zaizavasadguNavarNanamzuklapakSadvitIyendu-vadaidhata sukhena sH| saubhAgyazrIvarasthAnaM, satAM zazvaca mutpradaH // 36 // phira pUrNa mAsa hone para jaise pUrva dizA sUrya ko janma detI hai, vaise hI usane phaeNkha rUpI sIpa se vikramAbda 1883 pauSa sudi 7 ke roja susamaya meM sarva zaktizAlI suputrarUpa ratna ko janma diyA / ataeva sabhI svakuTuMbake loga sukhazAnti pUrvaka atyanta khuza hue // 32 // 33 // zeThane putrakA janmotsava saha svakuTumbiyoM ko Sadsa bhojana jimAkara 'ratnarAja' nAma rakkhA // 34 // aura vivekase dAna-puNya-jinapUjA-prabhAvanAdi satkArya ke sAtha zeThane svasAdharmika vatsala bhI kiyA // 35 //
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendraguNamaJjarI / aba ratnarAja saubhAgyasaMpattikA uttama sthAna rUpa, sudi pakSa kI dUja ke candra tulya sukha se pratidina bar3A hotA huA satpuruSoM ko atIva khuza karane lagA // 36 // jagAmotsaMgamutsaMgAt, pratikSaNamanAkulaH / rAjahaMso'tiharSeNa, paMkajAdiva paGkajam // 37 // krIDayantaH same bAlaM, sNlaapaistmnekdhaa| saduktinRtyatAmApu-modacATulayogataH // 38 // svA''sannaveimavAsinyaH, prItibuddhayA suyoSitaH / prAkurvan tasya sanmAnaM, pAnabhojanamajjanaiH // 39 // sahasA vRddhabhAvo'sya, bAlye'pyAsItsupuNyataH / nAkarod bAlacApalyaM,kizcidapyanyaduHkhadam // 40 // so'rbhako'pi karotisma, yadA gUthAdikAM kriyAm / tadA cakre ca saMketaM, sphuTaM zazvatsudhIradhIH // 41 // ___ jaise rAjahaMsa eka kamalase dUsare kamala para jAve, vaise hI vaha samAdhi yukta saharSa pratikSaNa eka kI goda se anya premIkI godameM jAkara ramatA thA / / 37 / / sabhI kuTumbI usa bAlaka ko aneka prakAra se khelAte hue samoda vAcAlatA ke yoga se suvAkya bolane rUpa nRtya karate the / / 38 // par3osakI striyA~ bhI prItikI buddhi se pAna bhojana aura snAna dvArA usakA sanmAna karatI thIM / / 39 // akasmAt satpuNyayoga se bAlyAvasthAmeM bhI usakA vRddhabhAva thA, ataeva vaha kizcid
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| bhI duHkhada capalatA nahIM karatA thA // 40 // vaha matimAn bAlaka hamezA sApha saMketa ke sAtha dehacintAdi kula kriyA karatA thA // 41 // prAsukaM bubhuje prAyo, nA'bhakSyaM kandakAdikam / haMsavatkrIDayannityaM, nRvRndaM ca hyamodayat // 42 // darzayan sa samaibAlaH, samaM prItiM samAM kramAt / dazAbdikyAmavasthAyAM, sarvaprItikarojani // 43 // mAtApitrAdisarveSAM, vinayAnandakArakaH / kAle'lpe'khilazikSAyAM, prviinno'bhuutsudhiinidhiH||44 ___yato nItizAstre'pyuktampuNyatIrthe kRtaM yena, tapaH kvApyatiduSkaram / tasya putro bhavedvazyaH, samRddho dhArmikaH sudhIH // 45 // varameko guNI putro, na ca mUrkhazatAnyapi / ekazcandrastamo hanti, naiva tArAgaNo'pi ca // 46 // prAyaH abhakSya pyAja lazuna Adi nahIM khAkara, bhakSya vastu ko hI khAtA thA / sabhI bAlakoM ke sAtha rAjahaMsake sadRza bAlakrIr3A se naragaNa ko harSotpanna, va pUrNa prema dikhAtA huA kramase daza varSakI avasthAmeM sabhIko suhAvanA lagane lagA // 42-43 // buddhinidhAna vaha uttama bAlaka kucha samayameM hI saba viSayoMmeM catura ho, mAtA pitA jJAnI Adi guNavanta
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendraguNamaJjarI / puruSoM ko apane vinayAdi guNoM se raJjana karane lagA // 44 // kyoMki-suputrakA varNana zAstrameM bhI isa taraha kahA hai-jisane kisI pavitra tIrthameM ati kaThina tapa kiyA ho, usake dhArmika, buddhizAlI, guNaparipUrNa, AjJAkArI putra hotA hai|| 45 // guNI uttama putra eka hI acchA hai, mUrkha saiMkar3oM bhI acche nahIM / jaise eka hI candramA sAre andhakAra ko haTAtA hai, vaise tArAoM kA samudAya nahIM // 46 / / guNigaNagaNanArambhe, na patati kaThinI sasaMbhramAdyasya / tenAmbAyadi sutinI, vada vandhyA kIdRzI bhavati? 47 zarvarIdIpakazcandraH, prabhAte dIpako rviH| trilokIdIpako dharmaH, suputraH kuladIpakaH // 48 // dAne tapasi zaurye ca, yasya na prathitaM yshH| vidyAyAmarthalAbhe ca, mAturuccAra eva saH" // 49 // punarmANikacandrAkhyaH, sarvasaguNabhUSitaH / vRddhabandhuzca tasyA''sI-llaghvI premA bhaginyapi // 20 // kiM cakSIyA'khilaM cAru, vRttaM tasyA'janiSTa vai / mAtApitrAdipAdAbje, nityaM prAtarnamaskRtiH // 51 // tadAjJApAlane dharma, svAzIrvAkye tvamanyata / subhagA cittavRttistu, vairAgye'tiratA matiH // 52 // pUjyeSu ca parA bhakti-mitrabhAvo'khilaiH samam / guNijJAniSu sadrAgaH, sulAbhaM tatsamAgame // 3 //
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| 13 guNIgaNa kI ginatI ke prAraMbhameM akasmAt jisake nAma para lekhinI nahIM par3e usa putrase yadi mAtA sutavAlI kahI jAya to vandhyA strI kaisI hotI hai so kaho ? // 47 // rAtrikA dIpaka candra, prabhAtakA dIpaka sUrya, trilokakA dIpaka dharma, aise hI kulakA dIpaka suputra hai||48|| dAnameM, tapameM, zUratAmeM, vidyAmeM aura dhanopArjana karanemeM jisakA yaza nahIM phailA, to vaha putra kevala mAtAkI bar3I zaMkA (viSThA ) rUpa hI hai" // 49 // unake sarvottama guNoM se maNDita bar3A bhAI mANikacandra, va laghu bahina premAbAI thI // 50 // saba vRttAnta kahA~ taka kaheM ? kula manohara hI thaa| jaise ki-mAtA pitrAdi bar3e puruSoMke caraNakamaloMmeM namaskAra karanA, unakI AjJAmeM va zubhAzIrvAdameM dharma sukha mAnanA Adi cittavRtti bar3I nirmala aura vairAgyanimagna thI / / 51 // 52 // pUjyapuruSoM meM utkRSTa bhakti, samasta janoM ke sAtha mitrabhAva, guNI, tathA jJAnI puruSoM meM anurAga aura zreSTha janoM kI saMgati meM vaha uttama lAbha mAnatA thA // 53 // 5 dhulevatIrthayAtrA, paropakRtizcatrayodazAbda evAyaM, yAtrAM krtumthaanydaa| dhulevAdisutIrthAnAM, bhrAtrA sArdhaM cacAla saH // 54 // mArge'marapurasthAna-saubhAgyamallakAtmajAm / ..' DAkinyAhitadoSeNA-'mocayatsa svavidyayA // 55 //
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| bhilladuHkhAttathA'rakSa-ttatkuTumbaM tataH sutAm / dAtumaicchatsa tasmai tAM, paraM naiSId hRdApi saH // 56 // tatrA'rcAmAdinAthasya, kRtvA''tmani subhAvanAm / dattvA dAnaM supAtrebhyaH, mukhenA''jagmaturgraham // 57 / / eka samaya trayodaza varSakI vayameM dhulevAdi tIrthokI yAtrAke liye ratnarAja bar3e bhAIke sAtha cale // 54 // mArgameM amarapura-nivAsI zreSThivarya-saubhAgyamalajI kI lar3akI ko apane vidyAbalase DAkinake doSase chur3AI // 55 // taise hI bhIloMke duHkhase usake kuTumbakI rakSA kI, ataH zeThane apanI putrI deneke liye icchA jAhira kI lekina paramavairAgI ratnarAjajIne to usakI triyogase bhI vaoNchA nahIM kI // 56 / / vahAMpara AtmAmeM subhAvanA saha, AdinAtha bhagavAna kI pUjA, bhaktikara aura supAtrameM dAna dekara pIche sukha pUrvaka donoM bhAI apane ghara Ae / / 57 // 6 siMhaladvIpagamanaM, mAtApitroviyogazcakiyatkAle gRhe sthitvA, dravyopArjanahetave / punastau siMhaladvIpaM, sA''jJayA'gacchatAM mudA // 58 // prAjyaM dravyamupAjyava, kalakattAdi vIkSya tau| pitRsevecchayA zIghraM, prApatuH svA''layaM punaH // 59 //
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| jagajjighatsunA'nena, kAlena kavalIkRtau / pitarau jJAnavairAgyA-nA'zociSTAmubhAvalam // 60 // yataH-kAlaH pacati bhUtAni, kAlaH saMharate prjaaH| kAlaH supteSu jAgarti, kAlo hi duratikramaH // 61 // dravyANi bhUmau pazavazca goSTe, __ bhAryA gRhadvAri janAH zmazAne / dehazcitAyAM paralokamArge, karmAnugo gacchati jIva ekaH // 62 // donoM bhAI kucha samaya Thaharakara phira saharSa mA bApa kI AjJA yukta dhanopArjanake liye siMhaladvIpa (zilona) gae // 58 / / ve yatheccha dhana kamAkara kalakattAdi nagaroM kA avalokana kara phira zIghra hI mAtApitA kI sevA kI icchAse ghara Ae / / 59 // apane vRddhatama mAtApitA kI dilojAna se kucha dina taka sevA kI / bAda meM tIna jagata ko khAnevAle kAlase ve kavalita hue| donoM bhAIyoMne sazoka ho unakA agnisaMskArAdi kArya kiyaa| donoM bhAI samajhadAra the vAste jJAnavairAgase adhikatara zoka saMtApa nahIM kiyA // 60 // kyoMki-kAla jIvoMko pacAtA hai, prajA ko haraNa karatA hai, sabake sone para khuda jAgatA rahatA hai, vAste kAla dulaMghanIya hai // 61 // bhUmimeM dhana, gosthAnameM pazuvarga, gharake darabAje taka strI, apane sagevAle loga zmazAna taka,
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| aura zarIra citA taka jAtA hai, bAda zubhAzubha karmoMke anusAra akelA hI AtmA paraloka ke mArgameM jAtA hai // 62 // prAyeNA'to mano dharma-dhyAne tAbhyAM niyojitam / anyastu viSayAnmuktvA , hRdyaiSIn munisaGgamam // 63 // 7 pramodasUryupadezadIkSAgrahaNamkalyANasUrisacchiSyaH, pramodaH suurirnydaa| bhUtale vicarannAgA-ttasmin hi bharate pure // 14 // sthitvA pauSadhazAlAyAM, saMghebhyo dezanAM ddau| vinazvarANi gAtrANi, zAzvatyo naiva sampadaH // 65 // duHkhaM strIkukSimadhye prathamamiha bhave garbhavAse narANAM, bAlatve cApi duHkhaM malalulitatanu striipyHpaanmishrN| tAruNye cApi duHkhaM bhavati virahajaM vRddhabhAvo'pyasAraH, saMsAre hemanuSyAH ! vadata yadi sukhaM svalpamapyasti kizcit // 67 // isa kAraNa donoM bhAiyoMne bahuta hI manako dharmadhyAnameM lagA diyA, aura laghu bhAI to sAMsArika saba viSayoMko chor3a kara dilameM munisaMgati cAhane lagA / / 63 // usI arasemeM vihAra karate hue kalyANasUrijIke ziSya pramodasUrijI usa bharatapurameM padhAre // 64 // pauSadha
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| zAlAmeM Thaharakara isa prakAra saMghako upadeza diyA kisAre zarIra vinAzI haiM, saMpattiyA~ zAzvatI nahIM haiM // 65 / / aura dekhiye isa saMsArameM prathama to garbhAvasthA meM manuSyoM ko svIkU~kha ke andara kitanA va kaisA duHkha hotA hai ? bAlyAvasthA meM bhI malase bharA huA zarIra strIke dUdha pInekA duHkha bhoganA par3atA hai, taruNavaya meM viyogAdika se duHkha bhogatA hai, aura vRddhAvasthA meM to zarIra kI kamajorI indriyoM kI hInatAdi kAraNase kAsa zvAsa ajIrNAdi aneka dukhoMkA anubhava karanA par3atA hai, vAste he manuSyo ! saMsArameM svalpa bhI jo sukhakA aMza ho to batalAo ? // 66 // Ayurnazyati kAlena, vidheyo dharma eva hi / saMsArA'sAratAM zrutvA, vairAgyaM so'gamatparam // 67 // svakarmalAghavatvena, jIvo dharma cikIrSati / sarvamohaM vimucyAtaH, prapadye gurupatkajam // 68 // so'numatyA kuttumbsyaa-'caaliitsaakmthaa'munaa| vedAbhraratnabhUvarSe, hyAsan sadyatayastadA // 69 // pramodasUrivaryasya, saadhudeshyaanuvrtinH| hemavijayanAmno'sau, pArzve dIkSAM mudA'grahIt 70 dade'sya ratnavanmatvA, zrIratnavijayA''hvayam / yato yasmin guNAH zreSThAH, zIlasantoSakAdayaH 71
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| yamarAja AyuSyako naSTa karatA hai, vAste ubhaya lokameM hitakArI dharma karanA hI yogya hai, isa prakAra saMsArakI asAratAko sunakara ratnarAja to parama vairAgyako prApta hogayA // 67 // kyoMki jIva jaba laghukarmI hotA hai taba dharmakarane kI vAMchA karatA hai, ataH vaha vicArane lagA ki maiM saba prakArakI bAhya vastuoMke mohako chor3akara guruke caraNakamalakA zaraNa luuN.|| 68 // vaha aba apane kuTumbakI AjJA lekara pramodasUrijIke sAtha calA, kyoMki saMvat 1904 meM yatiloka acche the // 69 ||prmodsuurijiikaa varatAva to sAdhUke samAna hI thA, bAda ratnarAjane pramodasUrijIke bar3e gurubhrAtA zrI hemavijayajIke pAsa saMvat 1904 vaizAkha sudi paMcamI zukra vArako saharSa dIkSA grahaNa kI // 70 // amUlya ratna tulya mAnakara inakA ratnavijayajI nAma diyA gayA kyoMki inameM zIla santoSAdi aneka mahottama guNa the // 71 // 8-zAstrAbhyAsaH, bRhaddIkSA, paMnyAsapadazca-- mUkIsarasvatItyeta-dupAdhi dadhataH stH| zrImatsAgaracandrAkhya-yativaryAtsumedhasam // 72 // kAvyA'laGkArasattarka-koSavyAkaraNAdikam adhyApipad guruzcainaM, cArulakSaNalakSitam 73yugmam // tapogacchezadevendra-sUreH pArthe'tha dhiivrH| AgamAnAM ca yo'bhyAsaM, samyag rItyA'karodaram
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendraguNamaJjarI / zrIpUjyo'yaM punazcAsya, raJjito vinayAdikaiH / zrIhemavijayAkhyena, gurvI dIkSAmadIdapat // 79 // phira kucha samaya bItane para guru zrIpramodasUrijIne buddhimAn sundara lakSaNa yukta ina suziSya zrIratnavijayajIko 'mUkIsarasvatI' padavIke dhAraka yAne mAravAr3ameM usa samayake yatiyoMmeM prakhara vidvAn yatizreSTha zrIsAgaracandrajIke pAsa rakhakara kAvya, alaGkAra, nyAya, koza, aura vyAkaraNa AdikA atisundara rUpase abhyAsa krvaayaa| gurUkI zubha kRpAse * zrIratnavijayajI' ne kucha samayameM hI jainAgamoMkA bhI avagAhana kiyA, tathApi gurugamyAtmaka hone ke liye zrIpUjya 'zrIdevendrasUrijI' ke pAsa zaGkA samAdhAna sahita sucAru rUpase zIghra hI jainAgamoMkA bhI abhyAsa karaliyA / / 72 / / 73 // 74 / / aura zrIpUjyajIne ratnavijayajIke vinaya viveka Adi uttama guNoMse raJjita hokara inako zrIhemavijayajIse udayapurameM bar3I dIkSA dilAI / / 75 // paMnyAsapadametasmai, tathAsminnudaye pure| punarUce'tha tenAyaM, mamAyurnikaTAgatam // 76 // macchiSyadharaNendrAkhya-sUreH zikSAprapAThanam / sarva kArya tvayaivAsya, hyevamevetyavak tadA // 77 / / svaziSyo'pi tathA'bhANI-dasyA''deze pravartanam / paThanIyastvayAvazyaM, tadvaco'GgIcakAra saH // 78 //
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendraguNamaJjarI / tato devendrasUristvA-hAraM tyaktvA samAdhinA / zrIrAdhanapure ramye, saddhyAnena divaM yayau // 79 // ___9-zrIdharaNendrasUripAThanamsa dharaNendrasUrizca, ratnavijayamAhvayat / gurvAdezAnmithaHprItyA, so'pyaagcchttdntik||8|| aura paMnyAsa pada pradAna karavAyA, phira zrIpUjyajIne zrIratnavijayajIse kahA ki-merA Ayu to samIpa AgayA hai, maiMne mere pATapara ziSya dhIravijayako dharaNendrasUri nAmase vibhUSitakara sthApana kiyA hai, abhI isakI laghu vaya hai vAste isako aneka suzikSAeM denA va par3hAnA aura isakA kula kArya tumako hI karanA hogA / yaha sunakara vinIta paM0 ratnavijayajIne kahA ki-isI mujaba karUMgA // 75 // 76 // 77 // aura ziSya vijayadharaNendrasUrijIse bhI kahA ki-tuma paM0 ratnavijayajIkI AjJAmeM calanA vidyAbhyAsa bhI jarUra karanA / unhoMne unake vacanoMko svIkAra kiyA // 78 // bAda zrIdevendrasUrijI cAroM AhArakA tyAgakara zubha dhyAna pUrvaka samAdhise rAdhanapurameM svarga gae // 79 // tadanantara zrIdharaNendrasUrijIne zrIratnavijayajIko bulAyA, aura vo bhI paraspara atiprIti honese gurU ke Adezase zrIpUjyajIke pAsa Ae // 80 //
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| pUjyazca yatayo'nye'pi, sammAnavinayaiH samam / ratnavijayapaMnyAsA-cchiSyavatpeThurAdarAt // 81 // yataH-"guNAH sarvatra pUjyante, na mahatyo'pi smpdH| pUrNenduna tathA vanyo, niSkalaGko yathA kRzaH // 82 // zarIrasya guNAnAM ca, dUramatyantamantaram / zarIraM kSaNavidhvaMsi, kalpAntasthAyino guNAH" // 83 / / jAtAH SoDazavidvAMso, hRSTvA pUjyo'tha tdgunnaiH| vidyAgurupratiSThAyai, daphtarItipadaM dadau // 84 // yataH-" guNI guNaM vetti na vetti nirguNI, balI balaM vetti na vetti nirbalaH / madhorguNaM vetti piko na vAyasaH, karI ca siMhasya balaM na mUSakaH // 85 // aba paMnyAsa zrIratnavijayajIkA sanmAna vinaya rakhate hue zrIpUjya va dUsare yati bhI sAdara ziSyakI taraha unase vidyAbhyAsa karane lage // 81 / / kyoMki-saba jagaha guNa pUje jAte haiM, kintu bar3I bar3I saMpattiyAM nahIM, jaise akalaGkita nirbala dUjakA candra vandana karane yogya hotA hai, vaisA pUnamakA nahIM / / 82 // phira zarIrake aura guNoMke parasparameM bahuta hI antara hai, jaise zarIra kSaNabharameM vinAzazIla hai, parantu kalpAnta kAla paryanta sthira rahane vAle to guNa hI haiM // 83 / / ataH paM0 ratnavijayajIke zubha parizramase solaha yati vidvAn hue, vAste
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 shriiraajendrgunnmnyjrii| zrIdharaNendrasUrijI ne, paMnyAsajIke sadguNoMse ati khuza hokara vidyAgurU zrIratnavijayajIkI pratiSThA bar3hAneke liye daphtarIkA pada diyA // 84 // kyoMki-guNavAn nara hI guNIke guNoMko jAna sakatA hai, nirguNI nahIM, balavAn baliSThake balako jAna sakatA hai lekina nirvalI nahIM, jaise vasaMtaRtuke guNoMko kokila jAnatI hai, kintu kauA nahIM, evaM siMhakA bala bhI hAthI hI jAna sakatA hai para cUhA nahIM // 85 / / mantrajyotizcamatkAraiH, svarNayaSTyAdisapaTAn / yodhapura-bikAnera,-bhUpAbhyAM yo vyatItarat / / 86 // 10 zrIpUjyAdvAlukavAde pRthag bhavanam , (zrIpUjyAnAM zithilatAcaraNaM ca ) rAmAkSinendabhUdarSe, ghANerAvAkhyapattane / pUjyasyA'bhUcaturmAsI, pazcAzadyatibhissaha // 87 // prApte paryuSaNe krIta-maileyaM tena suurinnaa| paMnyAsastatparIkSAyai, samAhUto drutaM mudA // 88 // 1-zrIpUjyoM meM daphtarIkA pada sammAnanIya mAnA jAtA hai, yA yoM samajhiye ki yahI eka zrIpUjyoMkA amAtya hai| aparAdhI yatiyoMko daNDa denA, upAdhyAya, paMnyAsa, gaNipada AdikA paTTA likhanA, cAturmAsakA Adeza-patra denA aura zrIpUjya saMbandhI sampattike Aya-vyayakA hisAba rakhanA, yaha saba daphtarI ke adhikAra meM hI rahatA hai /
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| kIdRggandhaM kiyanmUlyaM, haThAtpRSTaH punaH punaH / tadovAca ziro dhunvan , naiva parvaNi yujyate // 89 // bhAvivazAcca dAkSiNyA-dIhaG mUlyAdyuvAca sH| zrutvA pUjyotigarveNa, taddhAsyamakarotkudhIH // 90 // phira ratnavijayajIne apane maMtra, jyotiSa, Adi camatkArake balase jodhapura-bIkAnerake narezoMse sonekI char3I, duzAle, Adi zrIdharaNendrasUrijIko bheMTa karavAye / / 86 // sajjanagaNa ! saMvat 1923 kA cAturmAsa zrIpUjyajIkA paM0 ratnavijayajI Adi 50 yatiyoMke sahita ghANerAvameM huA // 87 // vahAM zrIpUjyajIne bharaparyupaNameM itra kharIdakara 1-kAraNa ki-yati siddhivijayajI ke samayase ina donoM narezoMke orase tapAgacchIya zrIpUjyoM ko char3I, cAmara, Adi bheMTa banda hogaI thI / vahI Apane apanI pratibhAse dharaNendrasUrijIko phirase dilavAnA prAraMbha karavA dii| zrIpUjyoM meM yaha prathA samrATa akabarase pracalita hai / zrIhIravijayasUrijIne akabarako dharmopadeza diyA, jisase prasanna hokara akabarane sUrijI kI icchA na hone para bhI, apanI bhaktike smaraNa svarUpapAlakhI, cAmara, char3I Adi rAjasI upakaraNa bheMTa kiyA thA, jo saMghakI icchAse AcAryake Age Age calatA rahA / kAlAntarameM zithilatAke kAraNa zrIpUjya-dayAsUri, kisI kisIke matase zrIpUjya-vijayaprabhasUri pAlakhImeM baiThane lge| tabhIse yaha paripATI zrIpUjyoM meM Aja paryanta pracalita hai|
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 zrIrAjendraguNamaJjarI / usakI parIkSAke vAste saharSa zrIratnavijayajIko bulAye || 88 || aura vAra vAra unase pUchA ki yaha itra kaisA sugandhi va kitanA kImatI hai ? usa samaya vairAgya vaza zira kampAte hue paMnyAsajI bole ki aise uttama parva meM viSayapauSTika itra kharIdanA bilkula ucita nahIM hai| kyoMki - yatra virAgastatra sarAgaH kathamiti nIteH / / 89 / / phira bhAvI yogase zrIpUjyajI ke sAgraha pUchane para ratnavijayajI dAkSiyatAse vole ki - yaha itra itanA kImatI aisA sugandhi hai ityAdi sunakara kumativaza zrIpUjyajIne atigarva se paMnyAsajIkA upahAsya kiyA / / 90 / / 1 yataH - " SaDete mUrkhacihnAni garyo durvacanaM mukhe / virodhI viSavAdI ca kRtyAkRtyaM na manyate // 91 // " " yauvanaM dhanasampattiH, prabhutvamavivekitA / ekaikamapyanarthAya kiM punastaccatuSTayam // 92 // viSaye'smin vivAdo'bhUt, pUjya - paMnyAsayostadA / pUjyenoktaM vivAdAnte, marmavAkyaM sudhA yathA // 93 // liSTA yadi te zakti- rbhavetpUjyo bhavAnapi / navazikSAsamAcAryA -masyA''netumacintayat ||14|| lekina nItivAkya hai ki ahaMkAra rakhanA, mukhase kubacana bolanA, virodha karanA, TaNTA - phisAda karanA, aura karttavya akartavya nahIM mAnanA ye chahoM mUkhoMke cihna haiM // 91 //
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI rAjendraguNamaJjarI / aura yuvAvasthA, dhanAdi saMpad, mAlikapana, aura nirvivekapana, inameM se eka-eka bhI anarthake liye hote haiM to phira jahA~ cAroM kA saMyoga mile to vahAM anartha honekA pUchanA hI kyA ? // 92 // usa mauke para isa inake viSayameM zrIpUjyajI aura paMnyAsajI ke bahuta hI vivAda baDha gayA, vivAdake antameM zrIpUjyajIne vyartha marmakA vacana bhI kahA, jaise ki jo terI balavatI zakti ho to jA tUM bhI zrIpUjya banajA, taba usI vakta paMnyAsajIne zrIpUjyajIko natra prakArakI gaccha - maryAdAmeM lAne vAste manameM hI zubha vicAra karaliyA // 94 // 25 // 96 // api ca trayaH sthAnaM na muJcanti, kAkAH kApuruSA mRgaaH| apamAne trayo yAnti, siMhAH satpuruSA gajAH // 95 // vArtAlApaM mithaH kRtvA, sadbuddhyA sannarottamaH / tataH pramodarucyAdi-zrIdhanavijayaissaha AhoraM viharannAgAt, pramodagurusannidhau / bhUtapUrvazca vRttAnto, gurvagre tena sUditaH 11 - zrI pUjyapadaprAptirjAvarAcaturmAsI caguruH zrI pUjyazikSAyai, saMghena saha saMmatim / kRtvotsavena ziSyAya, sUrimantraM vitIrya ca // 98 // // 97 // phira manameM socA ki - kauA, kAyarapuruSa, aura hariNa, ye tIna apamAna hone para bhI sthAna nahIM chor3ate haiM, lekina
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| siMha, uttama nara, aura hAthI, chor3a dete haiM, vAste aba mujhe yahA~ ThaharanA yogya nahIM // 95 // usake bAda narazreSTha paMnyAsajI subuddhise paraspara vArtAlApa kara zrIpramodarucijI zrIdhanavijayajI Adi suyogya yatiyoMke sAtha ' nADola ' Adi pura grAmoM meM vihArakara Ahora virAjita zrIpramodasUri gurujIke pAsa Ae, aura pUrvabhUta kula vRttAnta guru va saMghake agAr3I acchI tarahase kahA / / 96 // 97 // gurune zrIpUjyako zikSA deneke liye zrIsaMghakI saMmatise sundara gIta maMgala dhvanike sAtha mahotsava yukta saMvat 1924 vaizAkha sudi 5 budhavArake rojavedanenavelAbde, 'krotsdgiitmngglaiH| mAdhave zuklapaJcamyAM, rAjendrasUrinAmataH 99 yugmam zrIyazovantasiMhastad-grAmAdhIzo mudA dadau / zibikAsUryamukhyAdi-cAmarANi ca sUraye // 10 // atho rAjendrasUrIzo, vicaraMzvArusAdhubhiH / prAptaH zaMbhUgaDhaM yAtaH, phatesAgarasaGgamam // 101 // yativaryo'tra bhUpeza-kAryakartA hyakArayat / sotsavamupahAraM ca, tato'gAjAvarApuram // 102 // tatra saMghazcaturmAsI, bhaavenaa'kaarynmudaa| vyAkhyAne'vAcayattena, pazcamAGgaM yathAvidhi // 103 //
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ 27 shriiraajendrgunnmnyjrii| apane ziSyako mUrimaMtra dekara 'zrImadvijayarAjendrasUri' nAmase prakhyAta kiyA // 98 // 99 // usI suavasara para guruke prabhAvase Ahorake ThAkura-'zrIjasavantasiMhajI' ne saharSa zrIpUjyajIko char3I, cAmara, pAlakhI, sUrajamukhI, Adi bheMTa kiye // 100 // tadanantara zrIpUjya zrIvijayarAjendrasUrijI mahArAja apane suyogya yatimaNDala saha pura grAmAdi vicarate hue mevAr3adezAntargata ' zrIzaMbhUgar3ha ' Ae, yahA~ zrIphatesAgarajIse milApa huA, aura yativaryajIne sotsava rANAjIke kAmetIse bheMTa pUjA karavAI / bAda 1-Ahora kA ThikAnA jodhapurarAjya ke prathama darje ke tAjimI sarAyatoM meM se eka hai-jisako prathama nambara kA dIvAnI phojadArI haka, DaMkA nizAna aura sonAniveza kA mAna prApta hai| isa gAdI ke sAtha ThAkura jasavaMtasiMhajIse hI isa ThikAne kA acchA sahayoga rahA hai / vartamAna ThAkura sAhaba rAvatasiMhajIne bhI apane pUrvajoMke samAna AcAryapadapradAna mahotsava para Aye hue agaNita bhAvukoM ke jAnamAla kI rakSA kA acchA prabaMdha kiyA / samaya samaya para svayaM padhAra kara mahotsava kI zobhAmeM . acchI vRddhi kI / AcArya zrIyatIndrasUrijI mahArAjake sadupadezase saMvat 1995 vaizAkhasudi 3 se 11 taka utsavake 9 dinoMmeM hiMsA rokane, prativarSa 4 bakare amara karane, sadAke liye hiraNakA zikAra banda rakhane aura prativarSa vaizAkhasudi 10 ke dina hiMsA va zikAra banda karane kI udAratA pragaTa kI jo dhanyavAdake lAyaka hai|
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 zrIrAjendraguNamaJjarI / bandAte hue ApazrI jAvare padhAre / vahA~ke zrIsaMgha ne saharSa atIva bhAvase ApazrIkA caumAsA karavAyA, vyAkhyAnameM vidhiyukta ' zrIbhagavatIsUtra vA~cA // 101-103 / / saMzrutya yavanAdhIzaH, saMghA''syAtpUjyavarNanam / praznottareNa hRSTassan, sUryamukhyAdikaM dadau // 104 // viharan mAlave deze 'nekAJchrAdvAn prabodhayan / asau jJAnakriyAbhyAma-mumudattanmanassudhIH // 105 // 12- zrIdharaNendrasUreH zaGkAsamAdhAnam " tato rAjendrasUrestu, zrI pUjyasyAtivistRtA / caturdikSu mahAkIrti-bhItaH pUjyo hi tena saH // 106 // yatayo ! mama pUjAyAM, mahAhAnirbhaviSyati / kiJca gahrara ekasminnubhau siMhau na tiSThataH // 107 // yahA~ zrInavAba sAhabane zrIpUjyajIkA ati ramaNIya varNana sunakara unase prezna puuche| unake pratyuttarase khuza hokara 1 nabAba - prANImAtra meM samabhAva rakhanevAle Apa jaise mahAtmA hamAre gharakA AhAra le sakate haiM yA nahIM ? uttara----AhAra-vyavahAra AcAra aura lokamaryAdA para abalambita hai / isakA AhAra ke bajAya vicAra ke sAtha adhika sambandha hai / antyaja hokarake yadi kriyAkalApa ko zuddha rakhatA aura abhakSya vastuoM ko chor3a detA hai, vaha brAhmaNa
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendraguNabhaJjarI / navAbasAhabane sUrajamukhI ApadAgiri Adi bheMTa diye||104|| phira ye buddhivicakSaNa zrIpUjya mAlava dezameM vicarakara aneka zrAvakoMko pratibodha dete hue apane jJAna kriyAdi guNoMse zrIsaMghake manako khUba hI khuza kiyA // 105 // yA zreSThakulIna se bhI adhika hai / usake ghara kA AhArAdi lenA anucita nahIM hai / isase ulaTA yadi uccakulIna hokarake apane AcAra vicAra ko zuddha nahIM rakhatA to patita hI hai| usake gharakA AhArAdi lenA zAstra va ziSTamaryAdAse niSiddha hI samajhanA caahiye| tAtparya ki dharmamAtra kA dhyeya eka hI hai, isaliye jJAtiyoM ke bheda upabheda usameM bAdhaka nahIM hai| isa vAstavika uttarase navAba sAhaba ke hRdaya meM naye prakAra kA jJAna dIpaka pragaTa ho gayA aura unhoMne apanI hArdika prasannatA pragaTa kii| dIvAna--- Apake pAsa aneka striyA~ vandanArtha AtI haiM aisI dazA meM ApakA mana acala kaise rahatA hogA ? uttara-mAMsa-lolupI jihvA mAMsako dekhakara lalacAye vinA nahIM raha sakatI / parantu sacce musalamAna ko sUarake mAMsa para ghRNA hue vinA na rahegI / isI prakAra hamArI dRSTI ramaNImAtra meM ghRNAjanaka vastuoM kA puMja dekhatI hai aura isI kAraNa striyoM ke prati hamArA mana nahIM lalacAtA / ataH hama striyA~mAtra ko bahena ke samAna mAnate haiM, ApahI kahiye aisI paristhiti meM vikArabhAvanA ko sthAna kisa prakAra mila sakatA hai ?, nahIM / isa uttara ko pAkara dIvAnasAhaba bhI bar3e prasanna hue aura upasthita janatA meM ApakI bhUri prazaMsA kii|
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendraguNamaJjarI / usake bAda zrI pUjya zrI vijayarAjendrasUrijI mahArAjakA cAroM dizAoM meM yazaH kIrtikA sAmrAjya phaila gayA, isase ve prAcIna zrIpUjya manameM atyanta ghabarAye // 106 // aura bole ki - he yatiyo ! aba merI pUjAmeM bar3I hAni pahu~cegI, kyoMki - eka guphA meM do siMha nivAsa nahIM kara sakate // 107 // vimRzyaivaM sa sandhitsu -dalaM datvA ca preSitau / yatimukhyatamau siddha-kuzala - motinAmakau // 108 // pUjyodantamathAgre tA - hRdatuH saMghapUjyayoH / saMghosvAdIdidaM vAkyaM manye pUjyaM guNAnvitam 109 tato rAjendrasUriM tau vanditvaivamatho catuH / zubhAzubhantu gacchasya, bhavacchIrSe'sti buddhiman !110 bahunAzanamalpArthe, tvAdRzAM naiva yujyate / tvayaivotphullitA vATi - nazyate sAdhunA katham 1111 dayArdrIkRtacetAssa, zrutvA pUjyo'vagIdRzam / anenopAdhinA hyAtmA, sphuTaM me khidyate'nizam 112 isa prakAra vicArakara sampakI icchAse zrIdharaNendrasUrijIne eka rukkA dekara apane yatizreSTha siddhakuzalajI va motIvijayajIko jAvare bheje // 108 // una donoMne Akara zrIsaMghake Age zrIpUjyakA kula vRttAnta kahA, use sunakara saMghane yaha javAba diyA ki hama to guNayukta zrIpUjyako mAnate haiM, inheM yogya dekhakara mAne haiM evaM dUsareko -
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendraguNamaJjarI / bhI mAneMge || 109 // bAdameM ve donoM zrI rAjendrasUrijIko vandanA karake aise bole ki he sumatin ! gacchakA saba zubhAzubhakA bhAra ApazrIke hI zira para hai / / 110 / / thor3eke vAste bahutasA nukasAna karanA Apa jaise satpuruSoMke liye yogya nahIM hai, Apane hI yaha vAr3I praphullita kI hai to isa vakta meM usakA nAza kaise karate haiM ? // 111 // zrIpUjyajI isa prakAra sunakara dayArdra cittase bole ki merI AtmA sApha isa zrI pUjyakI upAdhi se sadaiva khIMjatI hai yAne mahAduHkhI hotI hai // 112 // 31 bhoH ! kriyoddhArakartAsmi, kalyANArthaM nijAtmanaH / navadhAtmakagacchIya- samAcAryAM caledyadi // 113 // 13 - zrI pUjyena samAcArIsvIkAraNam " tathAhyAvazyakaM saMdhaiH sArdhaM vyAkhyAnavAcanam / jinagehaM ca gantavyaM, yApyayAnAdikaM vinA // 114 // vinopakaraNaM sAdho-naiva svarNAdibhUSaNam / yatayaH paridadhyuzca kAryA sthApanalekhanA // 115 // yantramantrAdikaM kRtyaM, nA'nuSTheyaM tathA'munA / vyetavyaM hyadhikaM naiva, nA''rohecca hayAnasI // 116 // nA'laGkAraM spRzejjAtu no dadhyAt kSurikAdikam / narsepeca striyA sArdhaM, vijane tAM na pAThayet // 117 //
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| he yatiyo ! yadi ve prAcIna zrIpUjya navaprakArakI gaccha maryAdAmeM caleM to AtmAke kalyANArtha maiM to kriyoddhAra karanevAlA huuN||113||| zrIvijayarAjendrasUrijI mahArAjane pUrva zrIpUjyajI ko gaccha kI nava samAcAriyAM svIkAra krvaaii| ve kramazaH ye haiM, 1-saMgha ke sAtha hamezA pratikramaNa karanA, evaM vyAkhyAna denA, pAlakhI Adi vAhanake vinA hI darzanArtha jinamandira jAnA, yatiyoMko yatiyogya upa. karaNa ke zivAya sonA cAMdI Adike gahane nahIM pahiranA, sthApanAkI paDilehana sadA karanA, zrIpUjyako yaMtra maMtrAdi karma karanA nhiiN| 2-vyartha adhika kharacA nahIM karanA, ghor3e gAr3Ipara baiThanA nahIM / 3-churI, talavAra, Adi zastra nahIM rakhanA, bhUSaNakA to sparza bhI nahIM krnaa| 4-ekAntameM striyoMke sAtha vArtAlApa nahIM karanA, nahIM paDhAnA, aura upadeza bhI nahIM denA, napuMsaka, vezyA, Adi kusaMgati nahIM karanA // 114-117 // nopadizettyajetklIba-gaNikAdikusaGgatim / no peyaM bhaGgagajAdi,tyAjyaM naizikabhojanam // 118 // apratyAkhyAninaM sAdhu, palANDulazunAzinam / vyabhicAre'nizaM raktaM, no rakSedyatimIdRzam // 119 // vanaspati sacittaM no, chindyAdantAna mArjayet / na kUpAdijalasparzI, piveduSNaM sadA jalam // 120 //
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| tailAdimardanaM naiva, sadvyavahAramAcaret / rakSeddhiMsakabhRtyAdi, na cAdhikataraM tathA // 121 // kSamAzramaNadAnAni, zrIsaMghAtkalahena ca / haThAd dravyaM na gRhNIyAt, zrIpUjyena sudhImatA // 122 // 5-bhAMga, gA~jA, tamAkhU Adi nahIM pInA, rAtameM bhojana nahIM karanA, tyAga-hIna, kAMdA, lazunAdi khAnevAle, aura vyabhicAra-rakta aise yatiko bhI nahIM rkhnaa| 6-sacitta vanaspatiko nahIM kATanA, dAMtoMkI saphAI nahIM karanA, kuA~ talAva Adi ke kacce jalako nahIM chUnA, sadaiva uSNa jala pInA, kAraNa vinA tailAdi mardana nahIM karanA, aura sabako priya lage aise uttama vyavahArameM clnaa| 7-adhika naukara nahIM rakhanA, aura hiMsakako to kabhI nahIM rkhnaa| 8-akalamanda zrIpUjyajIko zrIsaMghake pAsa jhagar3e se va haTha se khamAsamaNa, aura dravya nahIM lenA // 118 / / // 119 // 120 // 121 // 122 // mArga prarUpayecchuddhaM, samyaktvaM yena sambhavet / no zArIzataraJjAdi-devanaM kezaraJjanam // 123 // rAtrau bahirna gantavyaM, sadA jahyAdupAnahI / gAthApaJcazatI nitya-mAvAkhilasAdhubhiH // 124 / /
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| muktvApavAdamArga hi, zrIpUjyo yadi pAlayet / itthaM navasamAcArI-ritvA tasmai nivedyatAm // 12 // tatasto zIghrametAsAM, dalaM lAtvA smaagto| pUjyA'bhyarNe'khilodanta-stAbhyAM samyag niveditaH paThitvA tAzca pUjyo'pi, matvaitA. hitakArikAH / pramANaM me kilaitAzca, sa cakAra karAkSaram // 127 // 9-svaparakI samyaktvakI zuddhi va vRddhi ho vaisA upadeza denA, zArIpAzA, zataraMja Adi khelanA nahIM, keza raMganA nahIM, rAtameM bAhara nahIM ghUmanA, jUte pahinanA nahIM, hamezA yatiyoM ko 500 sau gAthAkI AvRti karanA, apavAda (kAraNa) mArga ko chor3akara yadi tumhAre zrIpUjya isa prakAra 9 nava samAcArI pAleM, palA to unheM jAkara nivedana karo / / 123 // 124 / / 125 // usake bAda ve donoM yati zIghra hI ina samAcAriyoMkA patra lekara zrIpUjyajIke pAsa Ae aura unase acchI tarahase kula vRttAnta nivedana kiyA / ve zrIpUjyajI unako vA~cakara unheM hitakArI mAnakara mujhe ye saba samAcAriyA~ maMjUra haiM, aisA kahakara usa patra para saMvat 1924 miti mAha sudi 7 likhakara khudakI sahI karadI aura pArzvavartI yatimukhya paM0 motIvijayAdi 9 yatiyoMke hastAkSara bhI karavA diye / / 126 // 127 //
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| 14-pUrNAbhigrahe yathAzAstraM kriyoddhRtiHAcAryopAdhaye'dAyi, harSeNa smmtistthaa| . . pUrNo'bhUtpazcavarSIyA-bhigraho sadgurorayam // 128 // itthaM svIkArya tenAsau, raajendrsuurisdguruH| zrIpUjyadharaNendreNa, samAcArIgaNeyatIH // 129 // vairAgyeNa ca saMghasya, cAruprArthanayotsavaiH / zreSThaiH pramodarucyAdi-zrIdhanavijayaissamam // 130 // zrapUjyAni praukyaiva, caa''dinaathjinaalye| sUryAsyAzibikA yaSTi-cAmarANi mudA tadA // 13 // bANahastanidhIlAbde, ASADhA'sitaditithau / zanivAra suvelAyAM, kriyoddhAraM cakAra sH|| 132 // // caturbhiH kalApakam / / aura pUrva zrIpUjyajIne nirgrantha jainAcArya honeke liye sAnumodana sammati bhI dI, idhara gurumahArAjakA kriyoddhAra karanekA pA~ca varSakA abhigraha bhI pUrNa ho cukA // 128 / / isa prakAra zrImadvijayarAjendrasUrijI mahArAjane zrIpUjya zrIdharaNendrasUrijIko gacchakI nava samAcAriyoMko svIkAra karavAkara jAvarA zrIsaMghakI sundara prArthanAse vairAgya yukta yatizreSTha zrIpramodarucijI zrIdhanavijayajI Adi munivaroM ke
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ 36 zrIrAjendraguNamaJjarI / sAtha apanI zrI pUjyasaMbandhI char3I, cAmarAdi kula cIjoMkI tAmrapatra para nAmAvalI likhakara prAcIna zrIsupArzvanAthajI ke maMdira meM lagA aura cIjeM AdinAtha ke maMdira meM car3hAkara saMvat 1925 ASAr3ha vadi 10 zanivArake roja mahotsavake sAtha zubha samaya meM kriyoddhAra kiyA / / 129 - 132 // sahasrazastadA''sIdvai, zrIsaMghAnAmupasthitam / abo bhUvIjayArAvaH, zrIsaMghamukhasambhavaH // 133 // tyaktvA sarvabhavopAdhiM, bhUtvA satyamahAvratI / bhavyAnAmupakArAya, svaziSyairvicacAra saH // 134 // sAmbhogikaM guruM kaJcid, vinAsAvakarotkatham ? | kriyoddhAraM svahastena, jAnannapi samAssgamAn // 135 // svagacche gurusaptASTa-pAramparya upeyuSi / kauzIlyaM niyataM sadbhi- gururanyo vidhIyate // 136 // 1 - vaha isa prakAra hai--" jAvarAnayare zrIjinAya namaH / saMvat 1925 ASAr3ha dadi 10 bha0 zrIvijayarAjendrasUribhiH kriyoddhAraH kRtaH, taiH zrIAdIzvara prAsAde rAtA bibAdivastUni bhagavadarthe'rpitAni / yathA - char3I 1, cAmara 2, sUrajamukhI 3, chatra 4, sukhAsana 5, e cIjAM bheTa kInI zrI RSabhadevajIre | e vastu mAhesuM koI deve devAve, bhAMge tehane tathA patrAne ukhele tene zrIcauvIsInI ANa che, hamIravijayanA da0 che zrIhajUraAdezAt zubham / ""
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| ekAditryantake tvevaM, svahastema kriyoddhatim / tRtIye'dhyayane vakti, mahAnizItha aagmH|| 137 // tatra sAdhusamAcArI, naiva nazyati sarvathA / kurute'taH svahastena, kriyoddhAraM hi nAnyathA // 138 // usa samaya aneka gA~voMke hajAroM kI saMkhyA meM zrIsaMgha upasthita the, una zrIsaMghake muMhase ApazrIke nAmakA jaya jaya zabdocArane sAre zaharako guMjA diyA thA / tadanantara saMsAravardhaka saba upAdhiyoMko chor3akara sacce paJca mahAvratadhArI ve gurumahArAja bhavyajIvoMke upakArArtha suziSya yukta vicarate hue| yahA~ koI prazna pUche ki-zrIrAjendrasUrijIne AgamoMko jAnate hue bhI kisI sAMbhogika guruke vinA apane hAthase hI kriyoddhAra kaise kiyA ? | usako javAba diyA jAtA hai ki-yadi svagacchameM sAta ATha gurukI paraMparAmeM kuzIla bar3ha gayA ho to kriyoddhAra kartA satpuruSoMko avazya dUsarA gurU karanA yogya hai / eka do aura tIna gurUkI paraMparAmeM khudake hAthase kriyoddhAra kara sakatA hai, isa prakAra mahAnizItha sUtrake tIsare adhyayana meM adhikAra hai / tIna gurU takakI paraMparAmeM sarvathA samAcArI naSTa nahIM hotI, ataH svahastase bhI kriyo| ddhAra kara sakatA hai, isase viparIta ho to nahIM kara sakatA // // 133 // 134 // 135 // 136 / / 137 // 138 //
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| 15-khAcarodacaturmAsItaH paraM kUkasIsaMghopadezaHvarSe'smin khAcarodazrI-saMghaprArthanayA mudA / tasthau pUjyazcaturmAsyAM, zrIsaMghopacikIrasau // 139 / / prAbhUvana dharmakAryANyu-padezAdeva sdguroH| jIrNAni dharmadhAmAni, cohareyuranekazaH // 140 / / zrAvakA dharmazikSAM ca, zraddhAratnamupAgaman / gurUNAM vandanAyA''guH, zrAvakAstu shsrshH||141|| saptasahasraM rUpyANAM, zrIsaMghena vyayIkRtam / parA dharmonnatistena, cakre'nte'STAhnikotsavam / / 142 / / viharazca pratigrAmaM, kUkasIpattane'pyagAt / AsojI-devicandrAdi-zrAddhAH praznottarairguroH // 143 / / kriyoddhAra karane ke bAda 1925kI sAlameM zrIsaMghopakArI zrIrAjendramUrijI khAcaroda zrIsaMgha kI prArthanAse caumAse khAcaroda rhe| gurudevake sadupadezase yahA~ anekAneka dharmakArya hue, jIrNa maMdira, dharmazAlAdikoM ke uddhAra bhI hue / jaina nAmadhArI bahutase zrAvakoM ko dharmazikSA va samyaktva rUpI ratna prApta hue aura ApazrI ko vandana karaneke liye to hajAroM bhAvuka Ae / phira caumAse ke antameM zrIsaMghakI tarphase aTThAi mahotsava kiyA gayA, usameM bahuta hI dhamakI unnati huI, isa caumAsemeM saMghake sAta hajAra rupaye kharca hue|
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| bAda gurujI pratigrAma vicarate hue 'nImADa' prAntastha zrIkUkasI nagarameM padhAre / yahA~ AsojI, devIcandajI Adi acche 2 paNDita zrAvaka rahate the, unhoMne ApazrIse SaTkarmagranthAdikoM ke kaThinatara aneka prazna pUche unake uttara Apane bar3I hI saralatAse diye / / 139-143 // tavyAkhyAnaistadAcAraiH, parIkSyA'malahemavat / prekSya sadvyavahAraM te, zraddhAdhikyaM pradadhire // 144 // yathAvidhyAgamasyaiva, tathA zrAddhavratAni ca / kalyANArtha tato'bhUvana , jainmaargaanusaarinnH||14|| vyAkhyAne'nena kUkasyAM, sarveSAM bodhavRddhaye / jinAgamAH samUlArthAH,samyak sarve'pi vAcitAH146 upAdizya tathA saMghAn , lekhitAste'munA varAH / anyatrApi cakAraivaM, jJAnavRddhiM bahusthale // 147 // mahottama vyAkhyAnoMke zravaNase aura unake AcAravicAroM dvArA sundara sAdhuke vyavahArako dekhakara sauTaMcake sone kI taraha parIkSAkara bahutase zrAvaka zrAvikAoMne Aga. mavidhi pUrvaka zuddha samyaktva saha dvAdaza vratoMko dhAraNa kiye, yahA~ eka mAsakalpakI sthiratAmeM kaieka zrAvaka jainamArgAnusArI banAye / phira ApazrIne isa 1927 kUkasIke caumAsemeM saba saMghako jJAna hone ke liye 45 mUla jinAgamoMko vyAkhyAnameM vA~ce, vaise hI saMghako upadeza dekara 45 jinAgama
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendraguNamaJjarI / likhavAye, isa prakAra anyatra bhI aneka sthAnoM meM jJAnavRddhi kI / / 144 / / 145 / / 146 / / 147 // 16 - gurunirNItanavasiddhAnta - saMkSiptasvarUpam - / tasyAsssannavasiddhAntA, natistutyozca vandanam / avratinAM surAdInAM vandenaM naiva yujyate // 148 // tatpArzve yAcanAsyogyA, niSedhatvAjinAgame / karmamAnyo jino dhammoM, nirAzI soData ucyate 149 turyastuMtyAM sutadravya- kAntAdisukhamArgaNam / pauSaurssasaraau ta - dveyaM bhAvastave sadA || 150 || yato'smin tadvidhAnena, jinAjJAbhaJjanaM bhavet / tristutiH sUtra paMcAMgya-sRtyaiva purAtanA // 151 // gurumahArAja ke nava siddhAnta the ve kramase ye haiM 40 5 ( 1 ) candana zabda namaskAra aura stavanA karane artha meM hai, isaliye vratIko atratI deva devI AdikA vandana karanA ayogya hai aura jinezvaroMke sUtroMmeM manAI honese unake pAsa yAcanA karanA bhI anucita hai, isIliye jainadharma karmaprAdhAnya, aura nirAzI hI kahAtA hai / ( 2 ) cauthI thuI meM putra dhana ramaNI Adi anitya paugalika sukhoMkI yAcanA bharI hai, isaliye vaha pauSadha,
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendraguNamaJjarI / 41 pratikramaNa, sAmAyika Adi niravadya dharmAnuSThAnameM sadaiva tyAjya hai, kyoMki isa bhAvastavameM usa stutike karanese jinezvaroM kI AjJAbhaMga rUpa doSa lagatA hai || ( 3 ) sUtroMkI paMcAMgIke anusAra tIna stuti hI prAcIna hai / / 148 - 151 / / vistRtAsssIddhi sarvatra, saiva saMghe caturvidhe / vidheyA'to'khilaiH sadbhirbhAvAnuSThAnake'nizam // 152 pUjAdau puNyakArye tu caturthI stutirAgame / naiva proktApi gItArthA -''caraNAtsA vidhiiytaam| 153 isaliye pUrvakAlIna caturvidha zrIsaMgha meM tIna stuti hI vistAra rUpa se pracalita thI, isa kAraNa mokSAbhilASI uttama jIvoMko bhAvAnuSThAnameM hamezA tIna stutiyA~ hI karanA cAhiye || aura cauthI thuI Agamokta nahIM hone para bhI gItArthI kI AcaraNAse pUjA, pratiSThAJjanazalAkA, zAntisnAtra Adi puNya kAryoMmeM hI karanA cAhiye / / 152 / / 153 / / saccaityarvendanaM kRtvA, tataH zakrastavAdikAn / prasiddha paMcasatpATha - tristuti - praNidhAnakAn // 154 // yAvatsampAdayettAva-tstheyameva jinaukasi | kAraNena tato'pyagre, vidyate zAstrasammatiH || 155 //
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendra guNamaJjarI / (4) caityavandana kiye bAda zakrastavAdi prasiddha pAMca daNDaka yAni-namutthuNaM0, arihaMta cer3a0, logassa 0, pukkharavara0, siddhANaMbu0 tIna zloka pramANa tIna stutiyA~ aura praNidhAnaprArthanA pATha jaba taka kahe jAya~ tabhI taka jinamandira meM ThaharanA cAhiye | isake bAda kisI zubha kAraNa vaza savidhi adhika Thaharane ke liye bhI zAstroMkI anumati haiM / / 154 / / 155 / / zAstroktyA sAdhusAdhvInA-mAdyAntimajinendrayoH / mAnopetaM sadA dhArya, jIrNaprAyaM sitAmbaram || 156 || vastravarNaM ca kalkAdi-padArthaiH parivartitum / kAraNena yadAjJaptaM, grAhyameva tadApadi kAlessmin kAraNAbhAvA-tsadbhirAdriyate na tat / zAstragacchaviruddhatvA-draJjanaM na ca dhAraNam // 158 // Avazyake tridevInAM, kAyotsarge stutestathA / dvayazAntikapAThasya, vidhAnaM naiva yujyate // 159 // // 157 // 42 (5) zAstrokta pramANase prathama - RSabhadeva aura antimavardhamAnasvAmI ke zAsana meM sAdhu-sAdhviyoM ko jaisA milA vaisA sadaiva pramANabandha, jUnAsA, svalpa kImatI, ina tIna vizeSaNoMse sapheda vastra hI rakhanA cAhiye aura zAstra meM rAjAdikoM ke upadravAdi kAraNase kalkAdi padArthoM se vastrakA varNa badalAne ke liye jo AjJA dI hai, vaha pUrvokta vipatti kAlameM hI grahaNa karanA cAhiye / lekina isa varttamAna samaya meM vaisA
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| koI kAraNa upasthita na hone para zAstra aura gacchamaryAdAke viruddha sAdhu-sAdhviyoMko vastroMkA raMganA aura kesariyA Adi raMgIna vastroM ko dhAraNa bhI nahIM karanA cAhiye / yAni bhagavAna mahAvIrasvAmIke isa zAsanameM vinA kAraNa vaisA AcaraNa kare to vaha zAstraviruddha (ayogya) hI hai / / (6) pratikramaNameM zrutadevI, kSetradevI, aura bhuvanadevI kI kAyotsargameM stuti kahanA vaise hI laghuzAnti, bar3IzAnti kA pATha kahanA bhI anucita hai / / 156-159 / / yatazcAgamapaJcAMgyAM, pUrvAcAryakRteSu vai // sadantheSvanupAlabdhe-stadvidhAnaM hi doSakRt / / 160 / / punariha pAkSika-cAtu-rmAsikA''bdikA''vazya kAnte krnne| bhuvanasurI-kSetradevyo-rAjJArthamutsargenaiva dossH||161|| kyoMki jainAgamoMkI paMcAMgI aura pUrvAcArya-vihita pramANika zAstroMmeM unake upalabdha na honese unakA karanA karAnA doSayukta hI hai| parantu sAdhuoMke liye pAkSika, cAturmAsika, aura sAMvatsarika pratikramaNakI samAptimeM AjJA nimitta bhuvanadevI, kSetradevIkA kAyotsarga kara lenemeM koI doSa nahIM hai // 160 // 161 // sAmAyikasya pAThasya, jaivocAraNAnantaram // kAryeryApathikA nitya-mRddhikArddhikagehinAm // 162 / /
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendraguNamaJjarI / tasmAdAdau suyogena, vanditvA vidhinA gurum / tataH sAmAyikaM kuryAttatpAThAssanti cA''game / 163 / (7) Rddhisampanna - rAjA, zreSThivarya Adi aura Rddhi rahita - sAmAnya puruSa Adi ina donoM zrAvakoMko sAmAyikadaNDako cAra ke bAda hI hamezA iriyAvahI karanA cAhiye / usa kAraNa prathama zuddha triyoga se vidhike sAtha guruko vandanA kiye bAda sAmAyikadaNDaka uccare, isaliye jinAgamoM meM usake pATha isa prakAra haiM Avazyaka sUtravRhaTTIkA - 1 iDDitto sAmAiyaM karei, aNeNa vihiNA karemi bhaMte ! sAmAiyaM sAvajaM jogaM paccakkhAmi jAva niyamaM pajjuvAsAmiti kAUNa pacchA IriyaM paDikaMto vaMdittA pucchati paDhati vA / 6 " RddhiprApta zrAvaka sAmAyika kare (to) isa vidhi se ( vidhipUrvaka ) karemi bhaMte ! ityAdi sAmAyika pATha uccarake iriyAvahI paDikkamaNa kare phira guru ko vaMdana karake baiThe, sUtrArtha pUche yA par3he par3hAve / / 162 - 163 / / 2 zrIvijaya siMhAcAryakRta-zrAvaka pratikramaNacUrNi - 'vaMdi - UNa ya chobhavaMdaNeNa guruM, saMdisAviUNa sAmAiyamaNukaDDiya ( jahA ) karemi bhaMte ! sAmAiyaM ( ityAdi ) tao IriyA paDikkamiya AgamaNamAloei pacchA jahAjeGkaM sAhuNo baMdiUNa paDhai suNai vA !!
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendraguNamaJjarI / 45 thobhavandana se guru ko vandana karake ' saMdisAuM ' ityAdi Adeza mAMgake 'karemi bhaMte ! sAmAiyaM' ityAdi sAmAyikadaMDaka uccarake pIche iriyAvahi paDikamaNa kare / phira Agamana kI AlocanA karake yathA jyeSTha sAdhuoM ko vAMdakara pustaka par3he athavA sune || 3 zrAvakadharmavidhiprakaraNa - sAmAyikaM kAryaM zrAddhaiH sadA nobhayasandhyameva kathaM 1 tadvidhinA khamAsamaNa dAUM icchAkAreNa saMdisaha bhagavan ! sAmAiya muhapattiM paDilehimi tti bhaNiyaM bIyaM khamAsamaNapuvaM muhapattiM paDile hiya, khamAsamaNeNa sAmAiyaM saMdisAviya, bIyamAsamaNapuvaM sAmAiyaM ThAvitti vuttuM khamAsamaNaputraM adbhAvaNayagato paMcamaMgalaM kaDDittA karemi bhaMte ! sAmAiyaM iccAi sAmAiyasuttaM bhaNai pacchA IriyaM paDikkamai / zrAvakoM ko sAmAyika sadA karanA cAhiye, donoM TAima hI karanA aisA niyama nahIM / kisa vidhi se 1 isake uttara meM AcArya vidhi dikhAte haiM ki- khamAsamaNa deke 'icchAkAreNa saMdi0 sAmAyika muhapatti par3ilehUMjI ' aisA bole, phira khamAsamaNa pUrvaka mukhavatrikA kI pratilekhanA karake icchAmi khamA0 icchAkA0 sAmAyika saMdisAuM icchAmi kha0 icchAkA0 sAmAyika ThAUMjI' kahake khamAsamaNa pUrvaka arddhAvinata ho navakAra ginakara ' karemi bhaMte !
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ keMd zrI rAjendraguNamaJjarI / sAmAiyaM' ityAdi sAmAyika sUtra kahe, phira iriyAvahI paDikamaNa kare | ityAdi sthAna 2 para aise aneka pATha haiM / / pAtrAdyupakaraNAnAM, kiMkarazrAvakAdibhiH / na cApyutthApayedalpaM, prakSAlayenna vAsasAm || 164|| svasthAne ca samAnItaM, vastrapAtrAdyanicchukaH / dezAntarAtsamAnAyya, grahaNaM kambalAdi no // 165 // ( 8 ) apane svalpa bhI pAtrAdi upakaraNa nokara va zrAvakAdi se nahIM uThavAnA, evaM unase vastra bhI nahIM dhulavAnA, apane nivAsasthAna para lAye hue vastra pAtrAdi lene kI icchA nahIM rakhanA, paradeza se kImatI kambalAdi maMgavAkara nahIM lenA // 164-165 // nityapiNDaM parityaktaM, kSArapiNDaM tathAMzuke / paridhAnaM paTopAnat, noghATAsyena bhASaNam / 166 / kArbura raupyakaphrema - yuktopanayadhAraNam / na ca deyaM gRhasthAnAM, tadvRttADhyaM kaciddalam // 167|| ete sarve'pyanAcArA -lokanindyAzca sarvathA / yA mokSArthinirgrantha-nirgranthInAmato'nizam / 168 / eka hI gharakA sadaiva AhArAdi nahIM lenA, vinA kAraNa vastroM meM sAbU sor3A Adi khAre padArtha nahIM lagAnA, kapar3e ke mauje bhI nahIM pahinanA, vArtAlApa, vyAkhyAna Adi
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ 47 zrIrAjendraguNabhaJjarI / kameM ughAr3e mukha nahIM bolanA, zobhApradarzaka sonA cAMdI Adi dhAtuke phrema yukta cazmA nahIM lagAnA, aura sAMsArika samAcAroMse bhare hue gRhastha logoMko patra nahIM denA, ye sabhI lokanindanIya anAcAra honese mokSAbhilASI jinAjJApAlaka sabhI sAdhu sAdhviyoM ko sarva prakArase sadaiva tyAga karane yogya haiM / / 166-168 // athAhatAM ca bimbAnAM, tatsaparyAvidhAnakam / jinAgame ca paMcAMgyAM, bahuzaH pratyapAdi vai // 169 / / tattulyAnAmataH sAkSAda, bhaktibhAvena hyaGginAm / bhadrakRjinabimbAnA-marcanAdikamasti vai // 170 // itthaM maulikasiddhAntaM, lakSyIkRtyeha sddhiyaa| titIrghaH svayamanyeSAM, titArayiSayApyasau // 17 // zrImadrAjendrasUrIzo, mAlavAdau tadAcaran / svamAnyaM sthApayAmAsa, nirbhItyA viharan guruH 172 (9) jinezvara bhagavAnake bimboMkA tathA unakI pUjAvidhi Agama aura paMcAMgImeM aneka sthAna para dikhalAI gaI hai isaliye jinapratimAoMkI bhI bhaktibhAva sahita pUjana darzana Adi sAkSAt jineMdra bhagavAnake samAna hI prANiyoMke kalyANa karanevAle haiN| isa prakAra maulika siddhAntoM ko lakSyameM rakhakara sad:
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ 48 zrIrAjendraguNamaJjarI / buddhise svayaM tirane aura anyoMko tArane kI icchAse una siddhAntoMkA AcaraNa karate aura vicarate hue nirbhayatAse vizvopakArI gurumahArAna zrImadvijayarAjendrasUrIzvarajIne mAlavA, mAravAr3a, gujarAta Adi dezoMmeM svamAnanIya siddhAntoMko sthApana kiye // 169-172 // 17-ratnapurIcarcAyAM tristutisiddhirjayazcaathA'bhavan pureSveSu, caturmAsyo'sya sadguroH / ratnapuryAM ca satpuryA, pure rAjagaDhe'pi vai // 173 // ratnapuryA punastasyAM, stuticarcAtra cAjani / javerasAgaraiH sArdhaM, bAlacandrazca vAcakaiH // 174 / / zrIpaJcAzakaTIkAyAM, tristutirvidhinoditA / navInaiva stutisturyA, prasphuTIkurute kila // 175 // tristutyaiva matA caitye, cotkRSTA caityavandanA / jaghanyamadhyamau bhedo, hyetAvapi pradarzitau // 176 // spaSTIkRtA tathA caivaM, zrIpaJcAzakaTippane / zrIbRhatkalpabhASye'pi, vyavahArasubhASyake // 177 // phira saMvat 1926 kA caumAsA ratalAma, 1928 rAjagaDha, aura 1929 kA caumAsA ratalAmameM huA, isa caumAsemeM saMvegI javerasAgarajI aura yati bAlacandrajI
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| upAdhyAyake sAtha tIna cAra thui viSayika carcA huii| jisameM ApazrIne zAstrapramANoMse isa prakAra javAba diye ki-tRtIyazrIpaMcAzakaTIkAmeM caityavandanavidhi tIna stutise kahI hai, cauthI thuiko 'kila ' zabdase sApha navIna prakaTa kI hai| 1-zrImAn haribhadrasUrikRta-tRtIya paMcAzaka' aura usa para zrImAn abhayadevasUrikRta-TIkA Uparase saMkSepameM gurjara bhASAmaya sadguNAnurAgI-munirAja zrIkarpUravijayajIne vikrama saM0 1973 kI sAla meM 'zuddhadevagurudharmanI sevA-upAsanAvidhi' nAmaka pustakake pRSTha 33-34 veM kI likhI bhASA yahA~ jyoMkI tyoM vAMcakara niSpakSapAtI sajjanagaNa prAcIna-arvAcIna tIna cAra stuti karanekA yathAyogya sthAna nirNaya karasakate haiM (1) zrIvardhamAnasvAmIne bhAvathI namaskAra karI utkRSTa madhyama ane jaghanya rUpa traNa bhede, mudrA vidhAnavar3e vizuddha evaM " caityavaMdanavidhina " svarUpa (saMkSepathI) kahIza. (2) eka namaskAra (stuti) var3e jaghanya cai0 jANavU. "arihataceiyANaM;" rUpadaMDaka pachI eka stuti kahevA var3e athavA zakrastava; arihaMtaceiANaM; logassa; pukkharavara0 ane siddhANaM0 rUpa pAMca daMDako ane prasiddha cAra thoio var3e madhyama cai0 jANavU, tathA utkRSTa caitya0 prasiddha pAMca daMDako sAthai traNa stutio tathA jaya vIyarAyanA pAThathI thAya che ( caturtha stuti arvAcIna ja che)
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ 50 zrIrAjendraguNamaJjarI / arthAt caityameM utkRSTa caityavaMdanA tIna stuti se hI batalAI hai, aura jaghanya madhyamabheda bhI batalAye haiM / temaja bIjA AcAryo ema kahe che ke pAMca zakrastavanA pAThayukta caitya0 saMpUrNa kahevAya. matalaba ke pauSadhAdikamAM Ajakala je caitya0 pracalita che te utkRSTa, ane pratikramaNa samaye je caitya 0 vidhi pracalita che te madhyama caitya0 jANavuM. te paNa * pAMce abhigama ' ' traNa pradakSiNA ' temaja pUjAdi vidhAna saMhita karavuM. evI rIte caityavaMdanA RNa prakAre samajavI ( ye darekanA pAchA RNa RNa bheda thai zake che ) " " athavA prakArAntare tenA traNa bheda batAve che (3) athavA sAmAnya rIte apunabaMdhaka vigere yogya jIvonA pariNAma vizeSa athavA guNasthAnaka vizeSathI sarve jaghanyAdi prakAravAlI caityavaMdanA traNa prakAre jANavI. eTale apunabaMdhane jaghanya, avirati samyagdRSTine madhyama, ane virativaMtane utkRSTa, athavA apunarbaMdhaka pramukha darekane paNa pariNAma vizethI te traNe prakAranI caitya0 jANavI | aura zrIAtmArAmajIkRta - jainatatvAdarza meM bhI jinamaMdira meM tIna stutiyA~ karane kA hI sApha 2 likhA hai, pRSTha 423, paMkti 14, pariccheda 9 veM aura yaha grantha saMvat 1956 kI sAla bhAvanagara meM chapA hai /
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI rAjendraguNamaJjarI / isI prakAra paMcAzakai TippanameM, bRhatkaMlpabhASyameM, aura vyavahArabhASya TIkA Adi Agama aura pramANika jainAcAyoMke mAnya aneka granthoMmeM prAcIna kAla se AtmAvalambI bhavabhIru prANiyoMke liye niravadya kriyAoMmeM tIna thuI karane kA hI vidhAna hai | // / 173 / / 177 / / 1 - vyavahArabhASye stutitrayasya kathanAt caturthastutirarvAcInA, iti gUDhAbhisandhiH / kiJca nAyaM gUDhAbhisandhiH, kintu stutitrayameva prAcInaM prakaTameva bhASye pratIyate / kathamiti cet ?, dvitIyabhedavyAkhyAnAvasare 'nissakaDe ' iti bhASyagAthAyAM ' ceie savvehiM thui tiSNI ' iti stutitrayasyaiva grahaNAt evaM bhASyadvaya paryAlocanayA stutitrayasyaiva prAcInatvaM, turIyastuterarvAcInatvamiti / 2 - caturthastutiH kilArvAcInA, kimityAha - utkRSyata iti utkarSA - utkRSTA / idaM ca vyAravyAnameke-- tiNNI vA kaDDai jAva, thuio tisiloiyA / tAtra tattha aNunnAyaM, kAraNeNa pareNa vi // 1 // ityetAM kalpabhASyagAthAM, 'paNihANaM muttasuttIe' iti vacanamAzritya kurvanti / 3 - zrutastavAnantaraM tisraH stutIkhizlokikAH lokatrayapramANA yAvatkurvate, tAvattatra caityAyatane sthAnamanujJAtaM, kAraNavazAtpareNApyupasthAnamanujJAtamiti /
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| zrIsaMghAcArabhASyasya, vRttAvapi tathaiva ca / Avazyakasya cUyAM vai, bahvAgama-prakIrNayoH // 178 // vidhAnaM tristutInAM bhoH!, sUktameva pade pade / turyastutervidhAnaM tu, kAraNenA'purAtanaiH // 179 // niSiddhaM sarvathaivAsti, bhAvAnuSThAna AgamaiH / vandyA asaMyatA naivA-'grAhyA devasahAyatA // 18 // ____ saMghAcArabhASyakI vRttimeM, AvazyakacUrNimeM, isa prakAra bahuta Agama va prakaraNoMmeM tIna stutiyoMse caityavaMdanakA vidhAna sthAna sthAna para kahA hai| turyastutikA karanA pAzcAtya AcAryoMne AcaraNA va kAraNase batalAyA hai, aura bhAvAnuSThAnameM arthAt sAmAyika, pratikramaNa, pauSadha Adi niravadya dharmakriyAmeM cauthI thui karanA AgamoMne sApha manA kI hai, jaise ki-asaMyaMta-atyAgI vandana karane yogya nahIM, aura devadeviyoM kI sahAyatA bhAvastava meM kabhI nahIM lenA cAhiye 178-180 1-caityavandanAnte zakrastavAdyanantaraM tisraH stutayaH zlokatrayapramANAH praNidhAnArthaM yAvatkathyante pratikramaNAnantaramaGgalArtha stutitrayapAThavat tAvaccaityagRhe [sthAna ] sAdhUnAmanujJAtaM, niSkAraNaM na parata iti / 2-zrutakevalizrIbhadrabAhusvAmiviracitAyAmAvazyakaniyuktau" asaMjayaM na vaMdijjA, mAyaraM piyaraM suyaM / seNAvaI pasatthAraM, rAyANo devayANi ya" // 1 // .
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI rAjendraguNamaJjarI / 53 zrIbhagavatIsUtra ke dvitIya zataka ke pAMcaveM uddezA meM likhA hai ki , asahija- devA - sura-- nAga - suvaNNa- jakkha -- rakkhasakinnara - kiMpurisa - garula- gaMdhavva mahoragAdiehiM devagaNehiM NiggaMthAo pAvayaNAo agatikamaNijA " TIkA - asahijeti - avidyamAnaM sAhAyyaM parasAhAyyakam atyantasamartha - tvAd yeSAM te, asahAyyAste ca devAdayazca ' isi karmadhArayaH 1, athavA vyastamevedam tena asAhAyyAH Apadyapi devAdisAhAyakAnapekSAH, 'svayaM kRtaM karma svayameva bhoktavyam ' ityadInamanovRttaya ityarthaH 2, athavA pAkhaNDibhiH prArabdhAH samyaktvAvicalanaM prati na parasAhAyakamapekSante, svayameva tatpratighAtasamarthatvAt, jinazAsanAtyantabhAvitvAcceti / " Upara ke pAThakI zrI abhayadevasUrijI mahArAjane tIna prakAra kI vyAkhyA kI hai / prathama vyAkhyAmeM usa tuMgiyA nagarIke zrAvaka atyanta zaktizAlI honese deva, asura - nAga, suvarNa, yakSa-rAkSasa - kinnara - kiMpuruSa, garula - suvarNakumAra, gaMdharva aura mahoraga Adi devasamUhase nahIM cala sakate / dvitIya vyAkhyA meM una devatAdikase Apatti kAla meM bhI sahAyatA nahIM cAhate, kyoMki apanA kiyA huA karma apane ko hI bhoganA cAhiye, ataeva ve apanI dInatA kisIko nahIM batalAte / tRtIya vyAkhyAmeM pAkhaMDI loga kitanA hI kyoM na satAveM
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| parantu samyaktva kabhI na chor3eM, para sahAya kI apekSA nahIM kareM, kintu pAkhaMDiyoM ke upadravoM ko jinazAsanameM dRr3ha vizvAsa honeke kAraNa ve khuda hI haTA sakate haiN| atraitasyAM jayaM prApa, jainaagmsduktibhiH|| nirmame tatra siddhAnta-prakAzagranthameSakaH // 181 // vyomAgninandacandrAbde, jAvarApattane'bhavat / zrIAhore caturmAsyA-vabhUtAmasya hetutaH // 182 // jAtisphoTastadA''sIttaM, bhattavaikyaM kRtavAnayam / yato'tizreSThalAbhAya, jinAjJAsti jinAgame // 183 // isa carcAmeM jainasiddhAntoMke pramANa denese ApazrIkI hI vijaya huI, aura isI viSayika ati sundara 'siddhAntaprakAza' nAmaka grantha bhI racA / phira saMvat 1930 kA caumAsA jAvarAmeM, 1931 aura 1932 ye donoM caumAse AhorameM hI hue, cAturmAsa Upara cAturmAsa kyoM kiyA ? jabAba-nyAtimeM bar3A bhArI kleza thA usako tor3akara sampa kiyA, vAste aise atyuttama lAbhake liye jainasAdhuoMko caumAsA Upara caumAsA karanekI bhI jinAgamoMmeM jinezvara bhagavAnakI AjJA hai / / 181-183 / / 18-modarAgrAme'raNye ghoratapasyAanyadA modarAgrAma, viharannAgato guruH / AzApuryA gRhA'bhyarNe, devyAzcAruvanAntare // 184 //
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| taruzreNI zubhA bhAti, vanyacaurAdisaMkule / tatrA'raNye tapazcakre, dhoraM SaSThASTamAdikam / / 185 // zarvaryA pauSamAse'sthAt , kaayotsrgikmudryaa| tathaivA''tApanAM cakre, taptavAluzilopari // 186 // kAJcittattulanAM pArzve, zrIdhanavijayo'pi sH| ziSyajyeSTho'karodvidvAn, yathAzaktyAtmasAdhanam rajanyAmekadA tatra, janyaiH sArdhaM ca tthkkurH| vIkSyotsargasthamenaM hi, tarumUle vinA'Jcalam // 188 // tato'pRcchatsasandeha-stvaM kore ! vikaTe vane / maunavRttyA gurustvasthAt, zumadhyAne vinottaram 189 eka samaya gurumahArAja vicarate hue modarA grAma padhAre, vahA~para duSTa zvApadoM aura caurAdikoMse vyApta vanake andara AzApurI devIke mandira samIpa ramaNIya vRkSoMkI paMkti zobhita hai / usI vanameM gurujIne belA telA Adi bahuta kaThina tapa kiye / eka vakta pauSa mAsakI rAtameM kAyotsarga mudrAse dhyAnameM khar3e the, aura UnhAlemeM dinameM tapI huI retI va zilAke Upara AtApanA lete the, eka tarpha pAsameM hI ziSyoMmeM bar3e aura vidvAn zrIdhanavijayajI bhI yathAzakti AtmasudhArAkI guru jaisI kucha tulanA karate the / eka vakta vahA~ jAnake sAtha eka ThAkura AyA / vRkSake nIce vastra rahita kAyotsargastha una guruko dekhakara vaha sandeha yukta pUchane
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ 56 zrIrAjendra guNamaJjarI / lagA - are ! isa bhayaMkara vanameM akelA tUM kauna hai ? parantu gurudeva to uttara diye vinA hI apane maunavRtti se zubha dhyAnameM akele khar3e the / / 184 - 189 / / so'nAryaH khaGgamutpATya, mAraNAya pradhAvitaH / pArzvavarttiva ziSyeNa tadaivAsau nivAritaH // 190 // 5 1 sa me guravazcaite, kurvantyAtmasusAdhanam | tato matvA camatkAraM, pAdapadmaM nanAma saH // 191 // bhUyo bhUyo nijAgAMsa, kSamayitvA ca tatkSaNam / madirAmAMsayorlebhe, niyamaM ziSyazikSayA / / 192 / / guruziSya tato natvA, svasthAnaM Thakkuro'gamat / evaM tatra kiyanmAsAn, tapasyAM vidadhe guruH // 193 // thor3I dera ke bAda vaha anAr3I to khaDga lekara mArane daur3A, usI vakta usako nikaTavartI unake ziSyane roka diyA, aura bole ki are ThAkura ! yahA~ mere gurumahArAja AtmasAdhana karate haiM, yaha sunate hI usane AtmAmeM bar3A camatkAra mAnakara guruke caraNoM meM dhoka dekara namaskAra kiyA aura vAra vAra apane aparAdhako kSamAkara celAke sadupadezase madirA mAMsakA tyAga lekara guru-ziSyako namaskAra kara apane sthAna para gayA / isa prakAra gurumahArAjane modarA grAma ke vanameM kaieka mAsa taka bar3e bar3e tapa kiye / / 190-193 //
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnycrii| 19-tIrthoddhRtirlumpakopadezazcarcA cajAlore pattane durge, kumbhazreSThijinaukasi / bhaTai rAjJo bhRte zastrai-zcApasAri samaM tataH // 194 // zrIyakSavasatau vIra-caityaM jiirnntvmaagtm| samuddhAraM prakAryaiva, saMghenaitadvayorapi // 195 // sUtsavena pratiSThA ca, vidhinA'nena kAritA / zAsanonnatimitthaM sa, cakre zaktyA pade pade // 196 // purA sundaradAso'pi, jayamallasuto'tra sH| hastacandramunIlAbde, jIrNaM cArvakaronmudA // 197 // zIghraM niruttarIkRtya, zAstrayuktyA ca saddhiyA / saptazataM gRhA~zcakre, guruvAde'tra lumpakAn // 198 // phira saMvat 1933 kA cAturmAsa zahara 'jAlora meM huA, zrIsaMghako upadeza dekara gar3ha Upara kuMbhAzA zeThake banavAye hue ' caumukhajI' ke maMdirameMse rAjakIya sipAhI aura unake sAre sAmAna ko niklvaayaa| tathA yakSavasatImeM vIrajinezvara bhagavAnake maMdirakA bhI jIrNoddhAra karavAkara mahotsavase vidhipUrvaka donoM mandirakI pratiSThA krvaaii| isa prakAra gurumahArAjane yathAzakti sthAna sthAna para jinazAsanakI mahonnati kI // 195-196 // pahile bhI isI gar3ha para saMvat 1712 kI sAlameM jayamalajIke suputra
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| sundaradAsane bhI sundara jIrNoddhAra karavAyA thA, aura gurudevane yahA~para DhUMDhiyoMko vivAdameM subuddhi va zAstrayuktise niruttarI banAkara sAta sau ghara mUrtipUjaka banAye // 197-198 / / rAjagaDhe ratnapuryA, zrImAla-zivagaMjA''lIrAjapure / kUkasyAM rAjagaDe,-'hamadAvAde tvabhUdaronnatizca 199 AtmArAmeNa carcA'bhUt , patraiH sArdhamanekadhA / tatkAlInAtprajAbandhu-dalAd jJeyA'tra sA janaiH 200 __ saMvat 1934 rAjagar3ha, 1935 ratalAma, 1936 bhInamAla, 1937 zivagaMja, 1938 AlIrAjapura, 1939 kUkasI, 1940 rAjagar3ha, aura 1941 kA caumAsA zahara amadAvAdameM huA, isameM AtmArAmajIke sAtha patra dvArA bahuta carcA huI, vaha usa samayake 'prajAbandhu' nAmaka patrase jijJAsuoMko jAnalenA cAhiye, evaM jinazAsanakI unnati bhI bahuta huI / / 199-200 // _____20-tIrthasthApanaM kozanirmANAraMbhazcarAjadurganivAsI yaH, sNghviitipdaanvitH| dallAtanuja-lUNAkhyo, vRddhaprAgvATavaMzajaH // 201 // sAphalyAya svavittasya, gurUNAmupadezataH / nRNAM siddhAdritIrthasya, dizyayAtrAcikIrSayA / / 202 / / khyAtaM mohanakheDAkhyaM, tIrthasthApanamAtanot / pUrNavedanavaikAbde, saptamyAM mArgazIrSake // 203 //
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| rAjagar3ha nivAsI vRddha pauravAla saMghavI dallAjI sutalUNAjIne gurumahArAjake sadupadezase apane dhanako saphala karaneke liye evaM sabako siddhAcala tIrthakI dizi juhAranekI icchAse rAjagar3hase eka kozake andara saMvat 1960 magasira sudi saptamI budhavArake dina prasiddha 'mohanakhar3A nAmaka tIrtha sthApana kiyA // 201-203 // vudhavAre suvelAyAM, sUrIzena mudaa'munaa| AdinAthAdibimbAnAM, pratiSThA'kAri sAJjamA 14 pauSazuklasya saptamyAM, rAjadurgAd dvimIlake / / caitrorjapUrNimAyAM ca, yAtrikAstu sahasrazaH // o samAyAnti sutIrthe'smin , gurudevadidRkSayA / manye yugapradhAnaM ta-manvartha pazcamArake // 206 // dhorAjIpattane prItyA, zrIdhAnerApure vre| tatratyAH sthavirAH zrAddhA-stamadyApi smaranti vai 207 gurjare vIramagrAme, siyANAkhye marusthale / atrAbhidhAnarAjendra-koSakAryamacIcalat // 208 // bAlotarAguDAgrAme-'tyantAnandairalaMkRtA / yatra yatra guruyAto, dharmavRddhirabhUd bahuH // 209 / / vahA~ para zrImadvijayarAjendrasUrijI mahArAjane suvaktameM sAJjanazalAkA zrIAdinAtha Adi aneka jinabimboM kI pratiSThA karAI / usa tIrtha meM vizeSa rUpase caitra kArtika pUrNimA
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| aura pauSa sudi saptamI ke roja devaguruke darzanArtha hajAroM yAtrI Ate haiM / isa paMcama kAlameM yathArtha sUriguNa yukta una gurumahArAjako maiM yugapradhAnarUpa mAnatA huuN| phira saMvat 1942 kA caumAsA dhorAjImeM, 1943 dhAnerAmeM kiyA / vahA~ ke bar3e bar3e zrAvaka Aja dina paryanta guruko yAda karate haiN| 1945 vIramagrAma (gujarAta) 1946 siyANA (mAravAr3a) meM caumAsA huaa| isameM 'abhidhAnarAjendra' koSakA kAma zurU huA, aura 1947 bAlotarAke gur3AmeM atyAnaMda pUrvaka cAturmAsa pUrNa huaa| evaM jahA~ jahA~ gurumahArAja padhAre vahA~ vahA~ dharmakI atIva vRddhi huI // 204-209 // 21 siddhAcalagiranArAditIrthavandituM saMghanirgamaH vyAkhyAne ca thirApadre, paJcamAGgamavAcayat / vidhyutsavaizca sNgho'traa-'shraussiitprshnottraarcnaiH||210|| Asan SoDazasAdhvyazcai-kAdazamunipuGgavAH / udyApanamabhUtsiddha-cakrasya viMzatestathA // 211 // zarIrAderanityatvaM, lakSmyAstvasti sucApalam / so'nte copadizetsaMgha, zAstrairyAtrAphalaM mht||212|| AraMbhANAM nivRttiviNasaphalatAsaMghavAtsalyamuccainairmalyaM darzanasya praNayijanahitaM jIrNacaityAdikRtyaM / tIrthonnatyaM jinendroditavacanakRtistIrthakRtkarmabandhaH, siddharAsannabhAvaHsuranarapadavI tiirthyaatraaphlaani213||
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| saMvat 1944 tharAda ke caumAsemeM 'zrIbhagavatIsUtra' vyAkhyAnameM vA~cA-jisakA zrIsaMghane bar3A bhArI utsava kiyA aura pratipraznottarakI rokar3a Adise pUjA kI // 210 // yahA~ gyAraha sAdhu aura solaha sAdhviyA~ thiiN| caumAse bAda vIsasthAnaka aura navapadajIke udyApana bhI hue // 211 // gurumahArAjane zrIsaMghako aisA upadeza diyA ki zarIrAdi kula anitya haiM, lakSmI ati capala hai, aura zAstroMse tIrthayAtrA ke mahAn lAbha batalAye jaise ki-tIrthayAtrAmeM saba AraMbhoMkA rukanA, dhana saphala honA, svasAdharmi-vAtsalya (bhakti), samyaktvakI utkRSTa nirmalatA, premI janakI hitavA~chA, jIrNa mandira Adike uddhAra, jinazAsanakI unnati, jinendrabhagavAnake vacanoMkA paripAlana, tIrthaMkara karmopArjana, uttama deva va manuSyakI padaprApti, aura najadIkameM mokSapada pAnA, ye saba tIrthayAtrAke phala haiM // 212-213 // namaskArasamo maMtraH, zatruJjayasamo giriH| vItarAgasamo devo, na bhUto na bhaviSyati // 214 // ekaikasmin pade datte, zatruJjayagiriM prati / bhavakoTisahasrebhyaH, pAtakebhyo vimucyate // 215 // kRtvA pApasahasrANi, hatvA jantuzatAni c| . . idaM tIrtha samAsAdya, tiryazco'pi divaM gatAH // 216 //
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra zrIrAjendraguNamaJjarI / chaNaM bhatteNaM, apANaeNaM ca satta jattAo / jo kuNai sattuMje, so taiyabhave lahai siddhiM // 217 // vapuH pavitrIkuru tIrthayAtrayA, cittaM pavitrIkuru dharmavAMchayA / vittaM pavitrIkuru pAtradAnataH, kulaM pavitrIkuru saccaritrataH // 298 // NamokAra ke samAna maMtra, zatruJjaya ke samAna tIrtha, vItarAga ke samAna deva na huA, na hogA || 214 // zatruJjayagirike tarapha eka eka paira gamana karane para koTihajAra bhavoM ke kiye hue pApoMse prANI chUTa jAtA hai || 215 / / hajAroM pApa aura saiMkar3oM jIvoM kI hiMsA karanevAle tiryaJca bhI isa tIrtha kI yAtrA kara svargako prApta karate haiM // 216 // jala rahita belAkI tapasyA se jo prANI zatruJjaya kI sAta vAra yAtrA karatA hai vaha tIsare bhava meM siddhiko pAtA hai / isaliye tIrthayAtrA se zarIrako, dharmavAMchA se cittako, pAtradAnase dhanako aura uttama caritrase kula ko pavitra karo / / 217-218 // zrI tIrthapAntharajasA virajIbhavanti, tIrtheSu bhramaNato na bhave bhramanti / dravyavyayAdiha narAH sthira saMpadaH syuH, pUjyA bhavanti jagadIzamathArcayantaH // 219 //
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| sammattaM sattuMje, sacaM sAmAiyaM ca savvaNNU / sAhuttaM suttA savaNaM, satta sasA dullahA hoNti||220|| zrutvaivaM motiputreNa, cA'mbAjItyAyena vai / siddhAdriraivatAdInAM, saMgho nirgamito varaH // 22 // saMghe'sminnitthamAsIca, saMpaJcaitye dvaye vare / rAjendraguNamaJjaryA, nAyako me'paro guruH // 222 // zrIdhanacandrasUrizca, mohanavijayAdayaH / / sAdhUnAM svAnyagaNyAnAM, sapAdazatamatra vai // 223 // ___tIrthamArgakI dhUli laganese nara karmarUpa rajase rahita hote haiM, tIrthoM meM ghUmanese saMsArameM nahIM ghUmate, tIrthoM meM dhana kharca karanese saMpattiyA~ sthira rahatI haiM, aura bhagavAnakI pUjA karanese nara pUjanIya hote haiM // 219 // samyaktva, zatrujaya, satya, sAmAyika, sarvajJa-arihaMtadeva, sAdhutA, sUtroMkA zravaNa, ye sAta sakAra jIvoMko milanA bahuta hI durlabha haiM // 220 / / isa prakAra upadeza sunakara motIjIke suputra ambAjIne siddhAcala, giranAra Adi tIrthoMkA uttama saMgha nikAlA // 229 // isa saMghameM isa taraha vibhUti thI-do jinamaMdira, zrImadvijayarAjendrasUrijI, zrIdhanavijayajI [zrI. maddhanacandrasUrijI], munizrI mohanavijayajI Adi svaparagacchake 125 sAdhu the // 222-223 //
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendraguNamaJjarI / ekAzItitathaivA''ryAH, svAcAraiH samalaMkRtAH / zrIprema zrIstu mAnazrIH, zrIyuktazca manoharaH ||224|| 64 yAtrikatrisahasrantu, madhye saMghamivarSayaH / SaDrIyuktAstvaneke'tra, zrAvakAH pAdacAriNaH // 225 // SaDrIkArAstvamI ekAhArI bhUmisaMstArakArI, padbhyAM cArI zuddhasamyaktvadhArI / yAtrAkAle yaH sacittApahArI, puNyAtmA syAd brahmacArI vivekI // 226 // sadvastrairveSTitAnAM ca, gantrINAM kathitaM zatam / pattInAM saMgharakSAyai, trizataM tena rakSitam // 527 // pravINA azvavArAzca vAjino vegavattarAH / zatazazceluruSTrAstu, catuHzatAnyanAMsi vai // 228 // sAdhyAcAra - vibhUSita zrIpremazrIjI, mAnazrIjI, manohara zrIjI Adi 81 sAdhviyA~ thIM / saMghameM tIna hajAra yAtrIloga the aura inameM sAdhuoMke samAna chaH 'rI' pAlanevAle aneka zrAvaka sAtha the / chaH rI ke artha isa prakAra haiM1 eka TAima bhojana karanA, 2 jamIna para saMthArA karanA, 3 paidala calanA, 4 niraticAra samyaktva pAlana karanA, 5 sacittakA tyAga karanA, aura 6 brahmacaryameM rahanA / yAtrA
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| ke samaya jo isa bhA~ti varatatA hai vahI puNyazAlI vivekAtmA hai / saMghameM vastrAcchAdita sejagAr3iyA~ 101, rakSAke liye zIghragAmI ghor3oMke Upara baiThe hue savAra tathA sipAhI 300, zakaTa 400 aura seMkar3oM bhAravAhI UMTa the / / 224-228 // bahavaH kiMkarAzcA''san , sarvakAryavicakSaNAH sevakanaragandharva-mahAtmanyatikAdayaH / // 229 / / vyAkhyAnaM ca pratisthAne, saMghabhojyaM prabhAvanA / sAnandenAbhavannityaM, tattatkAle samAgate // 230 // saMghazreSTho dadau dravyaM, saptakSetryAM prtisthle| saMghaH zaMkhezvaraM tIrthaM, vavande harSanirbharaH // 231 // jagAmAhamadAvAda-vATikAyAmataHparam / tatratyaH pramudA saMghaH, saMghamenaM vyazizriyat // 232 // cAturmAsasya vijJaptI, jAtAyAM bahudhA''grahaiH / sUttaraM saMghadAkSiNyAn , missttvaakyairguruaadaat||233|| sabhI kAryoM meM huziyAra bahutase naukara aura sevaka, bhojaka, mahAtmA, yati Adi aneka loga saMghameM the // 229 // sAnanda haraeka mukAma para vyAkhyAnakA zravaNa, saMghako bhojana denA, prabhAvanA vA~TanA, ityAdi apane apane samaya Ane para kula kArya hamezA hote the / / 230 / / saMghapati sthAna 2 para sAta kSetroMmeM dhana detA huA saharSa saMgha sahita usane zaMkhezvara tIrthako vandana
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ 66 zrIrAjendraguNamaJjarI / kiyA / / 231 // isake bAda kramase saMgha ahamadAvAdakI vAr3ImeM pahu~cA, vahA~ke saMghane atiharSase isa saMghakI khUba hI sevA kI // 232 // phira bahuta Agrahase caumAsAkI vinati honepara gurumahArAjane madhura vacanoM se saMghakI dAkSiNyatAse saMghako saMtoSakAraka uttama jabAba diyA / / 233 / / saMgho'tha vIramagrAma, gatvA tasthau srsttte| saMgho'tratyo'karod bhaktiM, saMghasya bahubhirvidhaiH // 234 caturmAsIyavijJapti-rabhUca nvkaarsii| caturmAse vilambo'sti, gururevaMtamUcivAn // 235 // tataH saMghaH samAgatya, siddhakSetraparIsare / matvA vardhApayAmAsa, mauktikaistacchivaMkaram // 236 // siddhAdrI zivasopAne, caTitvA zIghrato guruH / vidhinaiva yugAdIzaM, saMdhaiH sArdhamavandata // 237 // sarveSAM jinabimbAnAM, harSeNa prtimndire| naukAyitaM bhavAbdhau hi, cakre darzanamuttamam / / 238 // ___ bAda saMgha vIramagAma jAkara tAlAbakI pAla para ThaharA, yahA~ke saMghane bhI isa saMghakI aneka prakArase bhakti kI // 234 // navakArasiyA~ huI, cAturmAsakI vijJapti kI gaI, " para caumAse kA abhI vilamba hai" gurune aisA saMghako jabAba diyA // 235 // pIche kramase saMgha siddhAcalake naz2adIka Akara usako mokSadAtA mAnakara muktApha
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ 67 zrIrAjendraguNamaJjarI / loMse vadhAyA // 236 / gurumahArAjane mokSake sopAna samAna siddhAcala para zIghragatise car3hakara saMghake sAtha vidhi sahita AdinAthajIko vandana kiyA // 237 // bhavasamudrase tirane ke liye nAvake samAna haraeka jinamaMdirameM virAjita sabhI jinabimboMke harSase uttama darzana kiye / / 238 // sundaraiH stavanastotra-stutikAcaityavandanaH / nAbheyasya nutiM cakre,sadbhAvArthavibhUSitAm // 239 // saMpatti sakalIkartu, cakre so'STAhikotsavam / saptakSetryAM ca vIyAya, yathAzakti nijaM dhanam // 240 supAtrebhyo dadau dAnaM, dAnabhUSaNapazcakaiH / neminAthasanAthaM sa, raivatAdriM tato'gamat // 241 / / zivAneriva tatrApi, vyadhAtsarva mudaiva saH / yAtrAM vidhAya sAnandaM, thirApadraM samAyayau // 242 // atrApi saMghavAtsalyaM, jinA bhAvanAnvitam / so'STAhikotsavaM cakre, gItanRtyAdimaNDitam // 243 pIche gurujIne manohara stavana-stotra-stuti-caityavandanAdikoMse uttama bhAvArthase suzobhita zrIAdinAtha bhagavAnakI stuti kI // 239 // saMghapatine apanI saMpattiko saphala karaneke liye aSTAhika mahotsava kiyA, aura apanI zakti anusAra sAta kSetroMmeM dravya vyaya kiyA // 240 // harSAzru bhare netroMse 1, atyullasita bhAvase 2, premake vacanoMse 3, atIva
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendraguNamaJjarI / Adarase 4 aura usakA anumodana kara yAne usa dAnako acchA samajha kara denA 5 ina dAnake pA~ca bhUSaNa yukta supAtrako dAna diyA, bAda neminAtha jisake svAmI haiM aise giranAra tIrtha para saMgha pahu~cA // 241 // siddhAcalake samAna vahA~para bhI saharSa yAtrA kara aura dharmakarmAdike kula zubha kArya karaneke bAda Ananda pUrvaka saMgha thirapura-tharAda AyA // 242 // yahA~para bhI saMghapatine sAdharmikavAtsalya, jineMdrabhagavAnakI pUjA, prabhAvanA aura sundara gIta nRtyAdikoMse suzobhita aSTAhika mahotsava kiyA // 243 / / guruvAkyena saMghe'smin , dvilakSavyayamAtanot / kurvannevaM pratisthAne, guruzceyAya sadyazaH // 244 // 22--pratiSThAJjanazalAkayorvijayo lumpakaparAjayazca meghAtanuja-vannAjI-harSacandravarebhyakaiH / zivagaMjapure khyAte, kAritaM jinamandiram // 245 // tapasaH zuklapaMcamyAM, siddhivedanavenduke / pratiSThAjitanAthAdeH, kAritA saanyjnaa'munaa||246|| dharmadveSijanairvinA, vihitA bahavo'tra vai| kRtaM rAjye'pi paizUnyaM, snmuhuuto nRpAsti no||247|| paraM bhUtaM balaM teSAM, niSphalaM zaradabhravat / pratyutA''pustiraskAraM, sajjanaiste pade pade // 248 // 1948
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| isa saMgha meM gurumahArAjake vacanase do lAkha rupaye vyaya hue / isa prakAra dharmonnati karate hue gurudevane sthAna sthAnapara uttama yazako prApta kiyA // 244 // . zreSThivarya-pauravAla-meghAjIke suputra vanAjI harSacandrajIne prasiddha zivagaMjameM trizikharI jinendra bhagavAnakA maMdira banavAyA // 245 / / phira usakI saMvat 1948 mAgha sudI 5 ke roja mUlanAyaka zrIajitanAtha Adi aneka jinabimboMkI gurujIne aJjanazalAkA yukta pratiSThA kI // 246 // usa mauke para dharmadveSI lokoMne bahutase upadrava khar3e kiye, aura rAjyameM cugalI bhI khAI ki-rAjan ! muhUrta acchA nahIM hai // 247 // lekina unake upadravakA jora zora kevala zarada Rtuke vAdalake samAna vyartha hI huA, ulaTe ve loga sajanoM se paga 2 para apamAna ke zirapAvako prApta hue // 248 // yathAvidhi varA'bhUtsA, mahAnandaizca sUddhavaiH / jayaM lebhe gurustatra, sumuhUrttaprabhAvataH // 249 // tathA gurUpadezAca, vnnaajiishresstthinaa'munaa| nyAyopArjitavittena, dharmazAlA'pi kAritA // 250 // zrIAhore caturmAsyAM, dharmodyotastvabhUd bahuH / zrAddhazrAddhyastadA jAtA, vrtsmyktvdhaarkaaH||251 nimbAheDApure sAdhaM, carcA'bhUllumpakena c| . nandarAmaM vijityaiSa, cakre SaSTigRhAn svakAn / 252 /
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| zraddhAlau khAcarode ca, pure rAjagaDhe punH| . babhUvatuzcaturmAsyo, kozanirmANahetunA // 253 // atyAnanda pUrvaka mahotsavake sAtha savidhi vaha pratiSThA samApta kI gii| vahA~ zubha muhUrtAnubhAvase gurujIkI jaya huI // 249 // taisehI gurUpadezase ina vanAjIne apane nyAyo. pArjita dravyadvArA maMdirake nIce dharmazAlA bhI karavAI // 250 // 1948 Ahora ke cAturmAsameM bahuta dharmodyota huA, aura aneka zrAvaka zrAvikAe~ samyaktva yukta dvAdaza vratadhArI hue // 251 // 1949 nimbAher3Ake caumAsAmeM lumpakanandarAmake sAtha mUrtimAnyatA viSayika carcA huI, antameM use jItakara jainamaMdiramArgI 60 ghara banAye gaye // 252 // 1950 kA caumAsA zraddhAlU khAcarodameM huA aura 1951-52 ye do caumAse rAjagar3ha meM ' abhidhAnarAjendra ' koSa banAne ke kAraNase hue // 253 // 23--pratiSThAnubhAvaH saMghanirgamazcakaDode'tha vare grAme, pauravAlakulodbhavA / suzreSThyudayacandreNa, kAritaH zrIjinAlayaH // 254 // tatpratiSThAsamIpe'sya, cauradhATihe'patat / rUpyAzItisahasrANi,stenitAni ca taskaraiH // 255 // ghoracintA samutpannA, zreSThicitte ttstdaa| tRtIye divase tatra, guruH ziSyaiH samAyayau // 256 //
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| tadibhyodantamAkarNya, gururevamuvAca tam / cintAjAlaM sadA heyaM, bhAvI bhavati naanythaa||257|| nA'taH zocyaM punaste'daH, pazcAdravyaM tu lapsyase / pratiSThAM kAraya zreSThin !, zuddhacittena tadbhutam // 258 // sundara gA~va kaDodameM pauravAla gotrIya-zreSThivarya udayacandajIne saudhazikharI jinAlaya banavAyA // 254 // usakI pratiSThAke samIpa usake ghara para akasmAt cauroMkI dhAr3a par3I, cauroMne azI hajArake mAlakI caurI kI // 255 // usa kAraNa seThake manameM atIva cintA paidA huI, vahAMpara tIsare divasa ziSyoM yukta gurumahArAja padhAre // 256 / / usa seThakA vRttAnta sunakara gurujI usako isa prakAra bole ki-seTha ! cintA hamezA tyAjya hai kyoMki honahAra kabhI nahIM Tala sakatA // 257 / / isa liye zoca nahIM karanA cAhiye phira tuma jo nirmala manase zIghra pratiSThA karA do to yaha tumhArA dhana tumako pIchA mila jAyagA // 258 / / upadezAttataH so'pi, bhuvyymhaamhai| vaizAkhasitasaptamyAM, candravAre'tiharSataH // 259 // tAM pratiSThAM suvelAyAM, vAsupUjyajinasya vai / vidhinA kArayAmAsa, sadvidA guruNAmudA // 260 // vijahAra tato'nyatra, gururAjo vineykaiH| . sa ibhyo'pi sukhenaiva, dharmadhyAne tvavartata // 261 //
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| mAsatrayyAhitazcaurai-gRhItairbhaTayatnataH / athebhyasya samaM vittaM, dharAdhIzena dApitam // 262 / / prasasAra prabhAvazca, puNyamUrteramAyinaH / / zvetAmbarI jayaM lebhe, cUlAdrestIrthavigrahe // 263 // basa isa sadupadezase seThane bhI saMvat 1953 vaizAkha sudi 7 candra vArake roja bahuta dravya vyaya pUrvaka mahotsabake sAtha ati harSase ina suvijJa gurumahArAjase vidhi yukta zubha samayameM vAsupUjya bhagavAnakI pratiSThA karavAI // 259 / / 260 // bAda vinIta ziSyoMke sAtha gururAja to kahIM anyatra vicara gae aura seTha bhI sukha pUrvaka dharmadhyAna karane lagA // 261 // pIche tIna mAsake bAda svayameva rAjake subhaToMne una cauroMko pakar3e aura rAjAne seThakA kula dhana dilavAyA // 262 / / ataeva una niSkapaTa pavitra mUrti gurudevakI lokameM sarvatra vacanasiddhi kI mahimA phaila gaI // 263 // aura bAvanagajA cUlagiritIrtha ke liye zvetAmbara aura digambara jainoM ke bIca mukadamA san 1860 meM bar3havAnI hAIkorTameM pesa huA / usameM Apake diye hue pukhtA akATya pramANoMko dekhakara san 1894 meM AkhirI cukAvA diyA ki caraNapAdukA va cUlagirikA svAmitva hamezAke muAphika zvetAmbarajainoMkA hI hai / ataH gurudevake anubhAvase zvetAmbarI jainasaMgha jaya ko prApta huaa| isa phesale kI mayamisalake asalI kopI Ahora(mAravAr3a)ke bRhadjJAnabhaMDArameM surakSita hai // 263 //
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI rAjendraguNamaJjarI / 73 niSkAsitazca saMghospi, siddhAdreH zreSThinA munA | upadezAd gurordravyaM, prAjyaM tatra vyayIkRtam || 264|| 24 gurorunnatirmagasI tIrtha- saMghanirgamazca -- jAvarAMpattane cAsssI - cArurASTAhikotsavaH / raupyaM viMzatisAhasraM, zrIsaMghena vyayIkRtam // 265 // dattA lumpakazikSA ca, jAtA dharmonnatiH parA / ratna puryAmapi jJeyaM, jAvarAvadudantakam // 266 // zrAddhAnAmayutaM caiyo, guruvandana hetave / pAkhaNDikhaNDane jAte, vyastRNoddhi bhavadyazaH // 267 nikSipeyo vedhUli, patettaduparIha sA / svaniSyati tathA garta, yastasmin sa patiSyati // 268 phira guruke upadeza se usa seThane siddhAcalajIkA saMgha bhI nikAlA aura usameM khUba dhana kharca kiyA // 264 // saM0 1953 jAvarA caumAsA meM tathA usake harSameM zrIsaMghane sundara aSTAhika mahotsava kiyA usameM vIsa hajAra rupaye vyaya kiye / / 265 / / yahAM lumpakoM ne aphaNDa khar3A kiyA vAste unako zikSA dI gaI aura dharmakI unnati bhI bahuta acchI huI / 1954 ratalAma meM bhI jAvarA tulya hI kula vRttAnta samajhanA / / 266 || isa caumAsA meM gurumahArAjako vandana karaneke liye daza hajAra zrIsaMgha Ae aura
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendra guNamaJjarI / pAkhaNDiyoM kA pAkhaNDa khaNDana karanese ApazrIkA hI suyaza vistRta huA || 267 / / kahAvata bhI hai ki jo sUryake sAmane dhUli DAlatA hai vaha pIchI usIke Upara Akara par3atI hai evaM jo khaDDA khodegA vahI usameM par3egA || 268 / / 74 lUNAvaccAndamallena, khAcarodanivAsinA / vyajJApi bahudhA'thaivaM yojitAJjalinA guruH // 269 // magasI - pArzvanAthasya, tIrthayAtrAM vidhApaya / pUjyAssgato'smi taddhetoH, kRpayAssgamyatAmitaH tadvijJaptiM samAdhAya, gururAjo'pi tatpuram / ziSya zreSThaiH samaM zIghra -mAgacchallA bhahetave // 279 // tataH kRtvA prayANaM sa, muhUrtena hitecchayA / sUpadezaM dadatsaMgha, pratigrAmaM krameNa ca // 272 // caitra kRSNadazamyAM ca vedabANanidhInduke / vavande zrIjinaM pArzva, saMdhaiH sArdhaM gururguNI // 273 || bAda khAcaroda - nivAsI lUNAvat-seTha cAMdamalajIne hAtha jor3akara gurujI ko isa prakAra bahuta prArthanA kI // 269 // he pUjyavarya ! hameM tIrtha makSI pArzvanAthajIkI yAtrA karAveM usI hetu maiM ApazrIse arjake liye AyA hU~ vAste kRpAkara padhAreM // 270 // gurumahArAja bhI usa arjIko mAna dekara zreSTha ziSyoM yukta yAtrAlAbhake liye jaldI hI khAcaroda padhAre || 271 || phira zubha muhUrttase prasthAna kara hitakI
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendraguNabhaJjarI / cAhanAse gurujI haraeka gA~vake saMghakoM upadeza dete hue kramase saMvat 1954 caitra vadi 10 ke roja saMgha ke sAtha guNasaMpanna gurune zrIpArzvanAthajIko vidhise vandana kiyA // 272-273 // saMghabhaktijinA dau, saadrnnaamitNpcaaH| saMghazreSTho gurUktyAsau, vidadhe'tidhanavyayam // 274 // yAtrAM kRtvA sukhenaivaM, sa cA''gatya nijaM puram / saMghabhojyAdikaMsarva, cakretrApi ythocitm||275|| dadatpUjyaH pratisthAnaM, prANinAM dharmadezanAm / vidadhe jinadharmasya, mahAdIptiM pade pade // 276 // 25-navazatArhadvimbA'JjanazalAkA pratiSThA paJcatriMzad--gacchasamAcArIbandhanaM caamuSya gururAjasya, prasAdAd guNazAlinaH / Ahore sUnnatiryA yA, tAMtAM vaktuMkSameta kaH ? // 277 // vahA~ gurumahArAjake vacanase udAra cittase cA~damalajIne saMghabhakti jinapUjA Adi zubha kAryoM meM khUba hI dhana kharca kiyA // 274 // isa prakAra yAtrA kara sukhase apane gAMva Akara bhI svAmivAtsalya Adi kula yathocita zubha kArya kiye / / 275 // evaM pUjyavaryane sthAna 2 para prANiyoMko dharmopadeza dete hue harajagaha jinadharmakA bar3A hI udyota
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ 76 shriiraajendrgunnmnyjrii| kiyA // 276 // guNazAlI gurumahArAjakI zubha kRpAse zrIAhorameM jo jo unnati huI una sabako kahane ke liye kauna samartha ho sakatA hai ? // 277 // goDIpArzvabahizcaitye, dvipaJcAzatsumaNDite / navazatyAzca bimbAnAM, yaH sAJjanazalAkayA // 278 / / phAlgune'sitapaJcamyAM, pratiSThAM samacIkarat / saMghAnAMtatra paJcAzat-sahasre kApi na vyathA // 279 // Adya eva marau cA'smi-nIdRzaH sUddhavo'jani / prabhAvo bhavatAmeSa, lakSaM mudrA yadAgatAH // 280 // pure'tha zivagaJje'smin , zrIsaMghahitakAmyayA / . pazcatriMzatsamAcArIH, samayajJo babandha sH||281|| sarvasaMdhe prasiddhAzca, tathA mudrApitA api / zrotRjJaptyai svayaM vAcyA, gosstthyaaNgurunideshgaiH||282|| . choTe bar3e bAvana jinamaMdiroMse suzobhita zrIgor3IpArzvanAthajIke jinAlayameM gurudevane nava sau jinabimboMkI phAlguna vadi 5 guruvArake roja aJjanazalAkA yukta pratiSThA kii| yahAM pacAsa hajAra janasamudAya ekatrita hone para bhI kisIko kucha takalIpha nahIM par3I // 278 // 279 // mAravAr3ameM aisA pahilA hI mahotsava huA, jisameM eka lAkha rupaye maMdirameM Ae, yaha kula ApazrIkA hI prabhAva hai / / 280 // bAda 1956. kA caumAsA zivagaMjameM huA, isameM zrIcatu
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| vidha saMghakI zubha cAhanA se abasarajJa gurudevane gaccha sudhArAkI 35 samAcAriyAM bA~dhIM // 281 // ve sAre saMghameM prakhyAta haiM, va chapa bhI cukI haiM, guruAjJAmeM calanevAle vyaktioMko zrotAoMke jAnaneke liye sabhAke andara svayaM vA~canA cAhiye ve 35 kalameM isIke antameM chapI haiM / / 282 / / granthavRddhibhayAdetA, mayA naivAtra gumphitAH / dhImatAM svalpasaMketo-'pi nIre tailabinduvat // 283 / / siyANAkhye varagrAme, suvidhIzasya caa'hrtH| kumArapAlacaityasya, jIrNoddhAramakArayat // 284 / / upadezAcaturviMza-tyahalladhugRhANi ca / eSo'cIkaradeteSAM, sthApanaM vidhinotsavaiH // 285 // saptatisahasramAgA-drapyANAM jinmndire|| vidyAzAlApi saMghena, sthApitA bodhdaayinii||286|| 26-vAlIpurIcarcAyAM gauravo vijayaH-- guruhyeSa puragrAmo, vicarannekadA mudA / vAlIpuryAM samAgaccha-cchiSyavRndaiH sukovidaiH|287| ___ yahA~ maiMne grantha bar3haneke bhayase ye samAcAriyA~ zlokoMke andara nahIM gUMthIM [ racI ] lekina buddhimAnoMko yaha merA alpamAtra saMketa bhI jalameM tailake bindu samAna suvistara rUpa hogA // 283 // siyANA nAmaka sundara grAmameM kumArapAlakA
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ 78 shriiraajendrgunnmnyjrii| banavAyA suvidhinAtha jinendra bhagavAnake maMdirakA jIrNoddhAra ApazrIke zubhopadezase saMghane karavAyA / evaM usake cAroM ora 24 jinezvaroMkI choTI choTI 24 dehariyAM banavAyIM aura inameM saMvat 1958 mAgha zudi 13 ke roja pratimAeM bhI savidhi mahotsavake sAtha ApazrIke karakamaloMse hI sthApita huI // 284 // 285 / / usameM sittara hajAra rupayoMkI AmadanI jinamaMdirameM huI aura chAtroMko jJAna denevAlI eka pAThazAlA bhI saMghane sthApana kI / / 286 // eka samaya gurumahArAja vicakSaNa ziSyoM ke saMga grAma nagara vicarate hue vAlI zahara padhAre // 287 // kiyantastatra dharmA-lavaH zrAddhAstvanena vai / vAdAyA''kArayAmAsa, zrIhetavijayAhvayam // 288 // tato'pRcchada bahUn praznAn, dalaiH sArdhaM guruM prati / dattAni guruNA zAstraiH, prativAkyAni shiighrtH|289|| punaH sa durdhiyA yuktaH, zrAvakaiH prerito jddaiH| vivAdaM niyatasthAne, guruNA kartumAgataH // 290 / / pUrvameva gurugoSThyAM, saziSyaiH smupsthitH| so'munA guruNA proktaH, kaste vAdo vada drutam / 291 // sUryarUpe gurau dRSTe, ghUkarUpo'janiSTa sH| sabhAyAM cakito jAtaH, kizcidvaktuM zazAka no|292|
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendraguNamaarI / vahA~ke kitaneka dharmadveSI nAmadhArI zrAvakoMne guruse vAda karaneke liye paM0 hetavijayako bulAyA // 288 // bAda usane guruko patradvArA aneka prazna pUche / gurujIne bhI zAstroMse phaurana unake jabAba diye // 289 // phira vaha durmati katipaya ajJa zrAvakoMse prerita hokara nizcita kiye hue sthAna para guruke sAtha vivAda karane ke liye AyA // 290 // lekina gurujI to svaziSyamaNDalI saha pahilese hI sabhAmeM upasthita hogae the| vAdI ke bahuta derase Ane bAda usase gurujI bole-tumhArA kona vAda hai ? so jalda bolo||291|| lekina bole kauna ? vaha to guruko sUrya tulya dekhate hI ghUghUke samAna, maunI bAbA ho gayA aura cauMka kara sabhAmeM kucha bhI nahIM bolasakA / / 292 / / kiyadbhiH preritaH sabhyaH, kiJcidvaktuM pracakrame / uto gurvAjJayA'vAdIt, zrIdIpavijayo budhH||293|| stuticarcA vidhAtuM ce-dAgato'si vadA''dime / prAkRte thuizadvasya, kathaM siddhistu jAyate // 294 // zrutvaivaM maunamAzrityA-'sthAcchIrSe hastamAvahan / yatIndravijayo'pyUce, kathaM siddhistu sNskRte||29|| anabhyAsena tatrApi, no dattvA kiJciduttaram / maunottamasamAcAryA, vakavRttAvavartata // 296 //
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ 80 zrIrAjendraguNamaJjarI / kuto nItizAstre'pyuktam -- " dAnaM surAyAM sugajo nRpANAM, yuddhaM bhaTAnAM viduSAM vivAdaH / lajjA vadhUnAM suravaH pikAnAM vibhUSaNaM maunamapaNDitAnAm " / / 297 / / parantu kitaneka sabhA ke lokoM se prerita hokara kucha kahaneke liye taiyAra huA, usa mauke para guru AjJAse vicakSaNa munidIpa vijayajI bole || 293 || yadi Apa stutikI carcA ke liye Ae haiM to prathama kaho prAkRtavyAkaraNase thui zaddha kaise siddha hotA hai ? || 294 || isa prakAra prazna sunakara vAdI zirapara hAtha pheratA huA mauna dhAraNa karake baiTha gayA / bAda muni zrI yatIndravijayajI bhI bole khaira saMskRtavyAkaraNase to siddhi batalAo 1 / / 295 / / para anabhyAsase donoM hI sthAnameM kucha bhI javAba nahIM dekara vakAcaraNakI mauna rUpa uttama samAcArI meM hI sthira rahA nItimeM kahA bhI hai ki dAna dhanakA, sundara hAthI rAjAoM kA, yuddha subhaToMkA, vivAda vidvAnoMkA, lAja kulAMganAoM kA, madhura svara kokiloM kA, isI prakAra maunapana apaMDitoM kA parama bhUSaNa hai / / 297 / / vedaSandabhUvarSe, caturmAsyAM guDApure / zrIdhanacandrasUrIzai - rasau vAde'pi hAritaH / / 298 / /
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendraguNamaJjarI / nistrapeNA'vimarzana, shithilaacaarcaarinnaa| paNDitaMmanyamAnena, durdhiyA vAdinA'munA // 299 / / zAstre vidhiprakAze ca, nijauddhatyaprakAzinA / sadgurvoretayoH kutsA, vyalekhyabhavabhIruNA // 30 // guruNA zabdazAstrAbhyAM, dvAbhyAM zabdo prasAdhitau / gatAssabhyAzcamatkAraM, vAdinnasti kimenyoH||301|| saM. 1964 gur3Ake caumAsemeM zrImad vijayadhanacandra. sUrijIse bhI vAdameM yaha paMnyAsa hAra gayA thA // 298 // isa nitrapI avicArI zithilAcArI paMDitamanya asatpralApI bhavAbhinandI sudurmati vAdIne svanirmApita 'pratikramaNavidhiprakAza' nAmaka grantha meM ina donoM sadguruoMkI svakapolakalpita peTabhara vyartha nindA likhI hai / / 299-300 // ataH vAcakavRnda ! vAdI kI yaha bhUtapUrva ghaTanA yahA~ likhI hai so asaMgata na smjheN| bAda gurumahArAjane donoM vyAkaraNoMse zabda siddha karake batalAe aura bole ki-vAdI inake siddha karane meM kyA hai ? yaha dekhakara sabhya loka camatkArako prApta hue / / 301 // samaye'smin mithaH sabhyAH, saGketenA'sya vaadinH| nirbalatvaM ca dRSTrevaM, jahasuH svasvamAnase // 302 //
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendraguNamaJjarI / yo yacchiSyairvivAdantu, kartuM nA'lamabhUdyadA / sa vAdI guruNA sAdhU, carcA kartuM kimarhati ? // 303 // cedAkhuH svabalenelAM, meruM cApi prakampayet / zeSavaktracapeTAda-starhi so'pi guruM jayet // 304 // namrIbhUya tato'nte sa, sukhapRcchAdipUrvakam / baddhAJjalizca gurvagre, namayAmAsa mastakam // 305 / / bahughasrAnmamecchA''sId , bhavatsaddarzanasya vai / satpuNyAtsA'dya pUrNA'bhU-tuSTAvaivaM guruM mudA // 306 // isa mauke para sabhya jana isa prakAra isa vAdI kI nirbalatAko dekhakara parasparameM saMketake sAtha apane apane dilameM ha~sate the // 302 // jo vAdI jinake ziSyoMse bhI vAdake liye samartha nahIM hai, vaha gurumahArAjake sAtha carcA karaneke liye kaise yogya ho ? nahIM, sarvathA nahIM / / 303 // hA~ yadi cUhA apane balase pRthvI aura sumeruko kampAyamAna kare yA zeSa nAgake mukhapara thApa deve to vAdI guruse jaya pAve, nahIM to nahIM // 304 // antameM hAtha jor3e hue vAdIne guruke Age namra hokara sukhazAtAdike prazna yukta mastaka namAyA // 305 // aura bolA ki-ApazrIke darzanakI mere bahuta dinoMse icchA thI, vaha puNyayogase Aja pUrNa huI, evaM saharSa gurukI khUba stuti kI // 306 //
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| nA''gato bhavatA sAdha, cAtra vAdacikIrSayA / .. zrAvakA'tipraNunnena, kRtametaddhi duSkRtam // 307 // same sabhyA gurorevaM, dRSTvA gauravamadbhutam / sve sve sthAne'tha jagmuste, kurvanto'sya jayAravAn / 308 / 27-arbudatIrthayAtrA, sirohIbhUpasugoSThI caarbudasthA''dinAthasya, sadyAtrA guruNA prbhoH| kAritA'khilaziSyANAM, zrIsaMghena samaM mudA / / 309 / / tatra saMghena hRSTena, vidadhe'STAhikotsavaH / svAtmAnaM saphalaM matvA, kharADImagamad guruH // 310 // bhavatkhyAtiM nizamyAtra, sirohIvasudhAdhipaH / zrImatkesarisiMhAkhyo, darzanotkaNThito'bhavat 311 yahA~ maiM Apake sAtha vAdakI icchAse nahIM AyA, kintu katipaya zrAvakoMkI ati preraNAse isa ayogya kAryakA sAhasa kiyA // 307 / isa prakAra gurumahArAjakI gurutAko dekhakara samI sabhAke loga gurukI jaya jaya bolate hue saharSa apane apane sthAna para gae // 308 // .. - bAda gurumahArAjane 1956 akSaya tIjake roja zrIsaMghake sAtha saharSa saba ziSyoMko arbudagiristha zrIAdinAtha prabhukI uttama yAtrA karAI // 309 // vahA~ bar3I hI khuzIse
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ 84 zrIrAjendraguNamaJjarI / zrIsaMghane aSTAhnika mahotsava kiyA, phira saMgha yukta gurujI apanI AtmAko saphala mAnakara kharAr3I padhAre // 310 // vahA~ sirohIrAjyadhAnI ke svAmI zrImAn nRpa kesarIsiMhajI ApazrIkI prasiddhi sunakara ati darzanAbhilASI hue // 311 // gurorAhayituM tena, preSitaM syandanaM varam / pradhAnapuruSaiH sArdhaM, vijJaptirapi kAritA // 312 // guruNoktAstadAroDhuM nAsmacchIlo'yi ! sajjanAH ! | pAdacArI sameSyAmi, vRttametannivedyatAm // 313 // ziSyayukto'pare ghasre, gatvA kAle yathocite / upAdizacca bhUpAya, vividhAbhiH suyuktibhiH // 314 // dharezaH praharaM yAvad, bahupraznottaraiH saha / saccarcA guruNA cakre, kehag yogo miliSyati // 315 // tasyAM goSThyAM nRpasvAnte, saMjaharSa vasantavat / bhUyo bhUyo guruM cainaM, tuSTAva guNarAgataH // 361 // guruko bulAneke liye rAjAne eka vagdhI bhijavAI aura apane pradhAna puruSoMke z2ariye arjI bhI kahalAI ||312 || gurune kahA ki sajjano ! vagghI meM baiThane kA hamArA AcAra nahIM hai, maiM kevala paidala hI AUMgA, yaha vRttAnta rAjA sAhabako nivedana kara denA / / 313 || bAda dUsare dina yathAyogya samaya para ziSyoM yukta gurumahArAjane jAkara aneka prakArakI
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| suyuktiyoMse rAjAko upadeza diyA // 314 // nRpane bhI vicArA-aisA yoga mujhe kaba milegA ? vAste eka pahara paryanta anekAneka praznottaroM ke sAtha guruse dharma saMbaMdhI uttama carcA kI // 315 // usa goSThImeM vasanta Rtu ke samAna bhUpake dilameM atIva harSa paidA huA aura vaha guNAnurAgase vAra vAra gurukI stuti karane lagA kiyathA zrutastathA dRSTo, bhavAn pUjya ! guNodadhe ! / madyogyA dIyatAmAjJA, zrUyatAM gurugoditaH // 317 // bho rAjan ! jainasAdhubhyo, yAtrikebhyastvayA karaH / nirgranthatvAca na grAhyaH, zrutvaumityavakAdaram // 318 // IzA guravassanti, kalAvasmin sudurlbhaaH| babhUvA''darzarUpo'yaM, lokAnAM bhaagyyogtH||319|| 28 koraNTake pratiSThAJjanazalAkeAhore'bhUcaturmAsye, dharmodyotastvanekadhA / . .. sUriNA''dyopadhAnaM ca, saMdhaiH kAritamuddhavaiH // 320 // koraMTastho bahudravyaiH, saMghazcakre jinaukasam / meruvad bhAtyapUrva hi, bhUstrIzIrSazikhopamam // 321 // guNasAgara ! pUjya ! ApazrIko jaise sunate the vaise hI dekhe, aba mere yogya koI AjJA deveM / taba gurujI bole
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| suniye // 316 // // 317 // Apako janasAdhu yAtriyoMkA kara nahIM lenA cAhiye, kAraNa ve nirgrantha-yAne rupayA paisA ke tyAgI hote haiM, aisA sunakara rAjAne 'hA~' kahakara guruke vacanakA Adara kiyA // 318 // mahAnubhAvo ! isa kaliyugameM isa prakArake guru milanA ati durlabha haiM, ye to logoM ke bhAgyayogase hI eka Adarza rUpa ho gae // 319 // ___saM0 1958 Ahorake caumAsAmeM aneka tarahase dharmakA udyota huA / phira saMghane utsabake sAtha ApazrIse pahilA upadhAna bhI karAyA // 320 // kosTAke saMghane bahuta dhana lagAkara eka jinamaMdira banavAyA vaha UMcAImeM meruke samAna, pRthvI rUpa strI ke mastakakI veNI samAna, advitIya hI zobhA derahA hai // 321 // nandabANanavaikAbde, mAdhave pUrNimAtithau / pratiSThAmAdinAthasya, cakre'sau vidhinotsavaiH / / 322 // rudranandaikavarSe'tra, jyeSThazubhrASTamItithau / RSabhaH saMbhavaH zAnti-nirgatAHkhananAdbhuvaH / 323 // kAyotsargeNa rAjete, dvau bimbau pArzvavartinau / etayorAsane lekhaH, pratiSThAsUcako'styasau // 324 // vikramAbde guNAbdhIze, vaizAkhe mAsi sUttame / zubhrapakSadvitIyAyAM, guruvAre ca maJjule // 325 //
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendraguNamaJjarI / zrImadvIrajinendrasya, zrAddho rAmAjarUkakaH / akArayajjinaM yugmaM, manAtvA'sthApi tatstriyA | 326 | usameM gurumahArAjane saM0 1959 vaizAkha sudi pUrNimA ke roja savidhi mahotsava ke sAtha prAcIna ati manohara zrI AdinAtha bhagavAnakI mUrti sthApana kI // 322 // 1911 jyeSTha sudi 8 ke dina jamIna khodane se zrI RSabha, saMbhavanAtha aura zAntinAtha ye tInoM ke jinabimba nikale the / / 323 / / unameM AsapAsake do jinabimba kAyotsarga dhyAna se zobhAyamAna haiM aura inhoMkI pAlagaTI para pratiSThA sUcaka nIce mujaba lekha bhI hai || 324 // vikrama saMvat 1143 uttama mAsa vaizAkha sudi 2 guruvArake roja zrIvIra - jinendrake zrAvaka rAmA jarUkane ye jinabimba karAye | aura usakI strI manAtune unheM sthApana kiye || 325-326 / / 1 " bRhadgacche'jitadeva-sUriziSyeNa sUriNA / vijayAdyena siMhena, caitaccakre pratiSThitam // 327 // punargrAmabahizcApi vIrAGgavikalatvataH / saMsthApyAnyatra tatsthAne, etasyAM pUrNimAtithau // 328 sa dhImAn zAstravAkyena, sahA'JjanazalAkayA / pratiSThAM nUtnabimbasya, vidadhe tIrthavRddhaye // 329 // gurunindAM prakurvanti, durjanAH karmaNA'munA / zAstratattvaM na jAnanti, te dRzyante nizAdanAH ||330 //
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ 88 zrIrAjendraguNamaJjarI / tathaivoktaM ca vivekavilAse 66 nakhAGgulIbAhunAsA - 'GghINAM bhaGgeSvanukramAt / zatrubhirdeza bhaGgazca bandhakuladhanakSayaH / / 331 / / var3agaccha meM ajitadevasUrijI ke ziSya vijayasiMhasUrijIne inakI pratiSThA kI || 327 || aura gA~va ke bAhara jIrNa jinamaMdirameM mahAvIrasvAmI kI mUrti aMgopAMgoM se vikala hone se gurumahArAjane zAstrapramANase unako anya yogya sthAna para sthApana kara unake sthAna meM isI pUrNimA ke dina tIrthavRddhi ke liye navIna vardhamAna jina-bimbakI aJjanazalAkA saha pratiSThA kI aura usake bAda prAcIna mUrtikA bhI sudhArA karavAkara usI maMdira meM virAjamAna kI gaI / / 328 // 329 // lekina isa zubhakArya se katipaya dharmadvepI durjana loka gurukI nindA karate haiM ve zAstroMke tathyako nahIM jAnate / ataH ve kevala narapizAca va ghUghUke tulya dikhalAI par3ate haiM / / 330 // dekho ' vivekavilAsa ' kyA bolatA hai - nakha, aGgulI, bAhu, nAsikA aura caraNa, inakA bhaMga hone para kramase ye phala hote haiM - zatruoMse dezakA bhaMga, bandhanameM par3anA, kula aura dhanakA nAza hotA hai / / 331 // dhAtule pAdijaM bimbaM vyaGgaM saMskAramarhati / kASThapASANaniSpannaM, saMskArArha punarnahi // 332 //
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| 29-jJAna-jinapratiSThA, paMnyAsapadArpaNaM cajAlaMdhare ca suzraddhA-''ropitA modismmtiH| tadante'gAnmudA''horaM, zrIsaMghAmantraNAd gunnii|333|| prastarajJAnakoSasya, cA'syoccaiH zAntisadmanaH / pratiSThAmakarotpUjyaH, zAstroktavidhinotsavaiH / 334 / koze'sminnAgamIyAni, cA'nyAni vividhAni vai / navyAnavyAni vartante, gauravyA svnukmpyaa||335|| dhAtu, lepa, Adise banAyA gayA jina-bimba vikalAMga ho to z2arUra saMskArake yogya hai / kintu kASTha evaM pASANase utpanna jina-bimba to saMskArake yogya hI nahIM hai // 332 // saM0 1959 jAlorake caumAsemeM zrIsaMghameM uttama zrIdevagurudharmakI zraddhA aura modiyoMke parasparakA kleza miTA kara susampakI jar3a ropI gii| bAda saMghake atyAgrahase sadguNI gurumahArAja saharSa Ahora padhAre / / 333 // yahA zveta pattharake jJAnAgArakI aura isake Upara ghUmaTadAra jina-maMdirameM dhAtumaya zAntinAtha Adi tIna bimboMkI zAstravidhise sotsava pratiSThA kI // 334 // isa jJAnabhaNDAgArameM 45
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI rAjendraguNamaJjarI / Agama unakI paMcAGgI aura aneka prakArake naye jUne grantha gurumahArAjakI sukRpAse saMgRhIta haiM || 335 || vihRtyAtha guDAgrAme, dharmanAthajinezvaram / mAghessau zubhrapaJcamyA - masthApayattamuddhavaiH // 336 // tato'gAcchivagaJje ca, gurunirdezagAminaH / sahiSNoH ziSya bhaktasya, mohanavijayasya vai / 337| hRSTasvAntena paMnyAsa - padaM prAdAtsuzikSayA / bAlIpuryAM sametyA'sau, tithiziSyaiH samanvitaH 338 dIkSAM dattvA trIchrAdvAn, hyaSTaghastrairmahotsavaiH / sattIrthAnAM ca yAtrAye, vijahAra tato guruH // 339 / / 30 - ghulevAditIrthayAtrA, sUryapure carcAyAM vijayazca tIrthadhU leva- siddhAdri bhoyaNItyAdikAM guruH / sadyAtrAM vidhinA kurvannA''gAtsUratapattane // 340 // bAda vihAra kara gur3A gA~va padhAre, yahA~ 'acalAjI' ke maMdira meM mAgha sudi 5 ke roja mahotsava ke sAtha zrIdharmanAtha Adi jinezvaroM kI sthApanA kI / / 336 // vahA~se zahara zivagaMja padhAra kara khuza dilase aneka suzikSAoMke sAtha guruAjJA meM calanevAle sahanazIla bhakta ziSya muni zrI mohanavijayajI ko paMnyAsa kA pada pradAna kiyA aura 15
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| ziSyoM sahita 'bAlI' padhAre aura ATha dinake mahotsava sahita tIna zrAvakoMko dIkSA dekara vahA~se uttama tIrthokI yAtrAke liye gurudevane vihAra kiyA zrIkesariyAjI, 'siddhAcalajI' aura bhoyaNIjI Adi aneka tIrthokI vidhise uttama yAtrA karate hue zahara 'sUrata' padhAre // 337-340 // ADambaraiH samaM saMdhaiH, gurozca prAvizatpuram / Adime'tra bahuzrAddhAH, ssdddrvyaadivickssnnaa::341|| gurumenaM mahArAja, jJAtvA vidvAMsamuttamam / karkazAna karkazAn praznAn , papracchurvividhAn varAn taduttarANyapUrvANi, gurvAsyena varANi vai / jahRSuste nizamyaiva, tutuSustaM punaH punaH // 343 / / caturmAsIsthitau dharme-SyAlu-nindakadurjanaH / kiyadajJAnibhiH zrAddha-dharmamarmAnabhijJakaiH // 344 / / yahA~para zrIsaMghane atIva dhUmadhAmake sAtha gurUkA nagara praveza karAyA / yahA~ke bahutase zrAvaka SaDdravyAdika padArthoke atyaMta jJAtA haiM // 341 // ataH ina AcAryavaryako prakANDa vidvAn jAnakara, vividhaprakArake zAstrIya gUDha evaM kaThinase bhI kaThina acche 2 prazna pUche // 342 // yukti pUrvaka unake uttaroMko sunakara zrAvakavarga apane 2 manameM ati harSa va saMtoSako prApta hue // 343 // cAturmAsakI
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ 92 zrIrAjendraguNamaJjarI / sthiratA meM kitaneka dharmake IrSyAlu, nindaka, durjana, evaM ajJa, dharmake marmase anabhijJa, upasarge kRte'pyasya, hAniH kApi tu nA'jani / ta evAnte natAssarve, nemurenaM lasadguNam // 345 // vivAde ca jayaM prApa, satyadharmaprabhAvataH / yatra yatra guruzcA'gA-tatra tatra yazo'jani // 346 // nagara zreSTino gehe, gurjarIyaprarUDhitaH gurureSa caturmAsa, paryavIvRtadAdarAt zrIkadAgrahadurgraha - zAntimantrAntu sajjanaiH / vizeSodanta unneyaH, zrIrAjendrAruNodayAt // 348 // zrIkRkasI pure'nena, sUrivaryeNa cAruNA / prAkRtaM zabdazAstraM ca, chandobaddhaM vinirmitam // 349 // // 347 // zrAvakoMne upasarga kiye to bhI gurUko to kisI prakArakI hAni nahIM pahuMcI, anta meM ve sabhI sanamra camatkArI guNavAle guruko namate hue || 345|| jahA~jahA~ ApakA zubha gamana huA vahA~ vahA~ zAstrIya vAda vivAdameM Apako jaya aura bahuta yaza hI prApta huA || 346 || phira gurumahArAjane gujarAta dezakI prathAke anusAra atyAdarase nagara seThake ghara para caumAsA palaTAyA / / 347 / / yahA~ kA vizeSa vRttAnta sajjana puruSoM ko ' zrIkadAgraha durgrahanozAntimaMtra' aura 'zrIrAjendra
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| sUryodaya' ina do pustakoMke dvArA jAnanA cAhiye // 348 // bAda saM0 1961 kUkasIke cAturmAsameM AcAryavaryane chandomaya prAkRtavyAkRti' nAmaka grantha banAyA // 349 / / 31--zrIudayasiMhabhUpasya gurau bhaktiHzrIjhAbuvAnarezeno-dayasiMhena sannarAH / atra vijJaptipatreNa, preSitA gurusannidhau // 350 // bhavato bahukAlAnme, darzanecchA pravartate / karuNAdAnavadbhivoM, darzanaM deyamAzu vai // 351 / / caturmAsIsamAtyante, tithiziSyaiH smnvitH| jhAvuvApattane cAgAd, vihRtya dharmavRddhaye // 352 / / kurvANairutsavairbhUpa-saMdhaiH sa prAvizatpuram / taddharmadezanAM zrutvA, bhUpasaMghAvahRSyatAm // 353 / / vyAkhyAne'nekazorAjA, dharma shrotumyaadsau| anyasminsamaye'jJIpsat, dharmakarmANi hrsstH||354 ___eka samaya jhAbuvAke nareza zrIudayasiMhajIne apanI orase vijJapti patra sahita pradhAna puruSoMko guruke pAsa bheje / / 350 / / usameM yaha likhA thA ki-mujhe bahuta samayase Apake darzanakI pUrNa icchA laga rahI hai vAste dayAzIla! ApazrIko zIghra eka vakta darzana denA cAhiye // 35 //
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| caumAsA samApta hone bAda 15. ziSyoM yukta ApazrI dharma vRddhike liye vihAra kara jhAbuA nagara padhAre // 352 // yahA~ rAjA aura saMghakI orase kiye gae utsavoMke sAtha gurUkA nagara praveza karAyA aura unakI dharmadezanAko sunakara bhUpa va saMgha ati hI khuza hue // 353 / / rAjA dharma zravaNake liye vyAkhyAnameM aneka vAra aae| vyAkhyAnake atirikta dUsare mauke para bhI saharSa dharmake prazna pUchate the / / 354 // kiyataH zapathAn lebhe, gurUNAmupadezataH / bahau ca devatAsthAne, pazuhiMsAM nyavArayat / / 355 // gurorasya svarAjye ca, bahumAnamakArayat / bhaktyA caitatpraticchAyAM, pUjApAThe ddhaatysau||356|| purApi gurubhakto'yaM, dharmavuddhyA nRpssudhiiH| atrAJjanapratiSThAyAM, dadau sarvasahAyatAm // 357 // tasyAdyApi suvAsiddhiM, smaratyeSa gurodhiyA / prANinAM kila kAle'smin , durlabho gururiidRshH||358|| 32-bahuSu puragrAmeSu sAJjanapratiSThAvidhAnampArikha-cchoTamallena, kArite vRssbhaalye| pratiSThA'kAri caitena, jAvarApattane vare // 359 // gurUke upadezase rAjAne kaieka niyama bhI liye aura bahutase devI devatAoM ke sthAnoM para pazuoMke vadhako nivA
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI rAjendraguNamaJjarI / raNa kiyA || 355 || gurumahArAjakA ina bhUpane rAjyameM bahuta hI sanmAna karAyA / aura ye pUjApATha meM ati bhaktise gurukI tasvIra bhI rakhate haiM / / 356 / / pahile bhI ina gurubhakta ati vicakSaNa nRpane yahA~ 1953 kI sAlameM aJjanazalAkA yukta pratiSThAmeM dharmabuddhise saba prakAra kI sahAyatA dI thI || 357 || ye nRpa unakI vacanasiddhiko tathA gurubuddhise Aja dina taka bhI unakA smaraNa kara rahe haiM / isa kaliyugameM prANiyoM ko isa prakArake sadgurUkA yoga milanA ati durlabha hai / / 358 // zahara jAvarAke andara pArikhagotrIya-choTamalajIke tarpha se banavAyA gayA zrI RSabhadevajIke maMdirakI pratiSThA Apane kI / / 359 / / zrItAlanapure tIrthe, goDIpArzvajinasya ca / pUrNabanivaikAbde, pratiSThA kAritA'munA // 360 // vAgagrAme'tha pUjyo'yaM, zrIvimalajinAlaye / tadaJjanapratiSThAM vai, vidadhe harSanirbharaH tato rAjagaDhe'pyaSTA-padakhyAtajinAlaye / mahAmahena sAnandaM, yaH sAJjanapratiSThayA // 332 // rUpAdhyakSacunIlAla-kArite'sthApayajjinAn / / / 361 / / zrIdhArA - jhAbuvAdhIzai - jaNTAzvApyAguratra vai // 363 //
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI rAjendraguNamaJjarI / rANApure'tha saMghena, kArite jinamandire / yossthApayaca dharmeza, sahAJjanapratiSThayA // 364 // .96 " 1950 kI sAlameM 'tAlanapura ' tIrtha meM zrIgor3IpArzvanAthajIkI pratiSThA Apane karAI / 1961 gA~va ' vAga' meM harSabhara pUjyavardhane zrIvimalanAthajIkI sAJjanazalAkA pratiSThA karAI || 360 / / 361 || bAda zahara ' rAjagar3hameM ' khajAnacI cunnIlAlajI ' ke banavAye hue ' aSTApadajI ' ke nAmase prasiddha jinamaMdirameM sAnanda mahotsava ke sAtha aJjanazalAkA saha 24 jinezvaroMkI sthApanA kii| isa utsava meM saharSa dhArAnareza, jhAbuvAnareza, saradApura chAvanIke ejaNTa, bhI Ae the / / 362 / / 363 || aura rANApura meM zrIsaMghakI orase nirmAti jina - maMdirameM sAJjanazalAkA zrIdharmanAthajIkI pratiSThA karAI || 364 // jAvarApattane'pyetya, lakSmIcandrajinAlaye / zItalezapratiSThAM so-karonnirmalacetasA // 365 // grAme raGgapurAkhye ca, jhAbuvArAjyavartini / guruNA ca mahAnandai - dezAI-rIMganodayoH || 366 // sarasyAM khAcarode ca, maDAvadA - kaDodayoH / zrITAMDA-jhAbuvA - raMbhA - purakANodareSvapi // 367 / / puragrAmeSvanekeSu tenaivaM kAritA mudA / soddhavaizca mahAnandaiH, pratiSThAH sAJjanA varAH // 368||
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI rAjendraguNamaJjarI / 97 phira vicarate hue zahara ' jAvarA ' meM Akara loDhA lakSmIcandajIke jinamaMdirameM zrIzItalanAthajIkI pratiSThA gurune nirmala manase kI / / 365 / / ' jhAbuvA ' rAjya ke madhyagata gA~va 'raMgapurA meM zrI RSabhadevajI kI pratiSThA kI / evaM dazAI, raMganoda, sarasI, khAcaroda, mar3AvadA, kar3oda, TAMDA, jhAbuvA, raMbhApura, kANodara Adi aneka puragrAmoM meM saharSa mahAnanda pUrvaka mahotsavoM ke sAtha gurumahArAjane aJjanazalAkA pratiSThAe~ karAIM / / 366- 368 // 33 - cIrolAnivAsinAM duHkhakathoktiH zrIkhAcarodasaMghasya, tasthAvatyAgraheNa saH / bho ! atrAsyAM caturmAsyAM, cIrolAgrAmavAsinaH / 369 | vyAkhyAne prArthanAM cakruH, zrAddhA jAtibahiSkRtAH / patitAH sma mahArAja !, mahAduHkhaikasAgare // 370 // vyatIyurbahuvarSANi dInAnasmAMstvamuddhara / tadaiva guruNA pRSTAste'pyavocannijAM kathAm ||3719 // purA kazciddhanI zreSThI, ratnapuryAM nijAGgajAm / dAtuM karoti vAgdAnaM, tadbhAryApi gRhe tathA // 372 //
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| sItAmaUpurasthenai-kenebhyena sahA'karot / tato vRttAntabuddhe'pi, samaye vararAjako // 373 // janyaiH sArdhaM samAyAtau, sajjIbhUya mudA ca to| pariNetuM vivAdo'bhU-dahameveti jalpatoH // 374 // zrIsaMghake atyAgrahase 1962 kA cAturmAsa gurumahArAjane khAcaroda kiyaa| vAcakavRnda ! isa cAturmAsameM gA~va cIrolA nivAsI jAticyuta zrAvaka loka gurumahArAjako vyAkhyAnameM isa taraha arja karane lage ki-mahArAja ! hama loka mahAduHkha rUpI samudra meM par3e hue haiM // 369-370 // Aja usa bAtako bahuta varasa bItagaye ataH hama dInoMkA Apa uddhAra karAveM / usI vakta gurUjIke pUchane para ve bhI apanI kulabItI kathAko kahate hue // 371 / / pahile kisI dhanADhaya seThane apanI lar3akIko deneke liye ratalAmameM sAdI kii| idhara ghara para usakI strIne bhI sItAmaUnivAsI eka seThake sAtha sagapana kI bAta nizcaya karalI / bAda yaha kula vRttAnta jAnate bUjhate bhI vivAha ke mauke para ve donoM vara vivAhakI kula taiyArI kara jAna lekara Ae / aba maiM hI paraNUMgA esA parasparameM bolate hue una donoMmeM vyAhaneke liye vAdavivAda hone lagA // 374 / / kanyAmekAM samudroDhuM, dvau varau samupasthitau / tadIkSitumaneke'tra, kautukArthina AyayuH // 375 / /
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| athAnte paJcalokAstu, satyanItividAMvarAH / itthaM nyAyaM pracakruste, pramANaM mAtrikaM vacaH // 376 // yataH putrI tu mAtuzcai-vAdhikAre prvrtinii| tathA zAstreSu putryAstu, mAtraGgAni vizeSataH // 377 // iti nItyAtra yaH sItA-maUstho vararAjakaH / kanyApatistu vijJeyaH, sajjanaiH stysaakssibhiH||378|| sItAmaunivAsyeva, pariNinye hi tAM vrH| ratnapuryAstu mAlinyaM, vyavahAre tadA'jani // 379 // eka kanyAko vyAhaneke liye do vara upasthita hue haiM, isa vRttAntako dekhane vAste AsapAsake aneka kautukArthI loka Ae / / 375 / / tadanantara sacce nyAyake jAnakAra niSpakSapAtI paMca lokoMne isa prakAra kA nyAya kiyA ki mAtA saMvandhI sagapanakA vacana pramANa hai // 376 / / kyoMkilar3akI mAtAke hI adhikArameM varttane vAlI hotI hai / zAstroM meM bhI likhA hai ki-putrI ke zarIrameM jyAdetara mAtAke hI aMga hote haiM // 377 / isa nyAyase sItAmaUkA vara kanyA kA pati ho sakatA hai aisI satya bAtakI sAkSI sajjana lokoMko jAnanA cAhiye / / 378 / / isa kAraNa sItAmaU nivAsI varane hI usa kanyAko vyAhI / usa vakta ratalAma vAloMke vyavahArameM jarUra malInatA pahu~cI // 379 //
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 zrI rAjendraguNamaJjarI / tenaikIbhUya te lokAH, zilAlekhaM vidhAya vai / paTTagrAmAd bahizcaka - zrIrolAgrAmavAsinaH || 380 || purA lakSapradAne'pi, ratalAmanivAsinAm | vigraho nAzamatkintu, kRte caivamanekazaH // 381 // sArdhadvayazatAbdAni, cAdyAvadhi gatAni bhoH ! / evametatkathAM zrutvA, dayAlIno'bhavad guruH || 382 // drutaM bhAvadayotpannA, niHsvArthaiva tadAtmani / yena kenApyupAyena, hyeSAmupakaromi vai 11 363 11 yataH - "padmAkaraM dinakaro vikacIkaroti, candro vikAsayati kairavacakravAlam | nAbhyarthito jaladharo'pi jalaM dadAti / santaH svayaM parahite sukRtAbhiyogAH // 384|| usa kAraNa ratalAma ke paMcaloka ekatrita ho eka zilA Upara lekha likhakara pATa gA~va kI vajahase ratalAma saMghane cIrolA gA~va ke saMghako jAti bAhara kara diyA || 380 // usake bAda ratalAma saMghako lAkhoM rupaye dene para bhI vaha jhagar3A zAnta nahIM huA aura isa prakAra eka vAra hI nahIM, kintu aneka vAra prapaMca hone para bhI kalaha nahIM miTa sakA || 381 // gurudeva ! usa bAtaka Aja taka DhAI sau Upara varasa bIta gaye / isa mujaba cIrolA saMghakI kathAko sunakara gururAja dayAmeM layalIna ho gae || 382 / / aura zIghra hI unakI AtmA meM
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| 101 ekadama niHsvArtha bhAvadayA paidA huii| maiM jyoM bane tyoM harakisI upAyase inakA upakAra karUM to acchA // 383 // nItimeM bhI kahA hai-sUraja kamaloMke samUhako vikasvaraM karatA hai, candramA kumudake gaNako praphullita karatA hai, aura kisIse prArthanA nahIM kiyA gayA megha bhI samaya 2 para jala varasAtA hai, evaM uttama puruSa bhI dUsaroMke zubha karane meM atizaya udyama vAle hote haiM / / 384 // 34-gurUpadezataduddhAro, navakAropadhAnaM catathA'nye'pi bahuzrAddhAH, krunnaarskrssitaaH| tAdRzIM prArthanAM cakru-reteSAM jAtimelane // 385 // yato dharmazAstre'pyevaM jIvAnAmupadezaH"sattveSu maitrI guNiSu pramoda, kliSTeSu jIveSu kRpAparatvam madhyasthabhAvaM viparItavRttau, sadA mamAtmA vidadhAtu deva! // 386 // parahitacintA maitrI, paraduHkhanivAriNI tathA karuNA / parasugkhatuSTirmuditA, paradoSopekSaNamupekSA" // 387 / / tathA karuNA rUpa rasase khIMce hue bahutase dUsare zrAvakoMne bhI inako nyAtimeM milAne ke liye usI prakAra gurumahArAjase arja kI // 385 // kyoMki dharmazAstrameM bhI
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102 shriiraajendrgunnmnyjrii| jIvoMko isa prakAra upadeza diyA hai-saba jIvoMke Upara mitra bhAva, guNI janoM para ati harSa, duHkhI jIvoM para dayAkA pariNAma, aura viparIta AcaraNa hone para samabhAva rakhanA, he jinezvara deva ! merI AtmA ina cAroM bhAvanAoMko sadA dhAraNa karo // 386 // dUsaroMkI hita cAhanA use maitrI, anyoM ke duHkhoM ko haTAnA use karuNA, parAye sukhoMko dekhakara AtmA santuSTa ho use muditA (pramoda), aura anyoMke doSoM ko dekhakara samabhAva rakhanA usako upekSA kahate haiM // 387 / / dade saMghaM tadaivopa-dezaM sarvamanogamam / sapAdaikadayAvadbhi-rnetavyA daNDanaM vinA / / 388 / / pradarzito mahAlAbha-zcaiteSAM jAtimelane / gurvAdeyagirA zIghraM, te'pyaGgIcakrurAdarAt // 389 / guruvAkyAnusAreNa, pratigrAmapurAdaram / saMghAkSarANi cA''nIyA-'dIza gurave mudA / 390 / gurvAdezAttataH sarva-saMghasammatibhiH saha / taddhastaiH sarvasaMdhebhyo, dApitA zarkarA varA / / 391 / / pazcalokeSu vArtA'bhUt , ko'thaitAn pUrvamAzayet / kAvaDiyAkulotpanno, nandarAmastadA'vadat // 392 // usa samaya gurune sabake manameM jaca jAve aisA saMghako upadeza diyA / savA vizvAkI dayA pAlane vAle zrIsaMghako
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendraguNamaJjarI / 103 daNDake binA hI cIrolA saMghako jAtimeM le lenA cAhiye // 388 // inako jAtimeM sAmila karaneke vAste bar3A hI lAbha dikhAyA / gurukI aMgIkaraNIya vANI honese saMghane bhI Adara pUrvaka zIghra hI svIkAra kiyA || 389 || guru vacanoM ke anusAra pratyeka gA~va va nagarase saMgha ke hastAkSara jaldI lAkara saharSa guruko dikhalAe || 390 || bAda sarva saMghakI sammati ke sAtha gurUkI AjJAse cIrolA vAloMke hAthoMse sabhI khAcaroda saMghako uttama mizrI dilavAdI / / 391 // tadanantara paMca lokoM meM yaha bAta uThI ki zurUmeM apane ghara para inako kauna jimAyagA ? usI vakta kAvar3iyAnandarAma bolA || 392 / / bhojayiSyAmyahaM sarvAn, cunnIlAlo'pyavak tathA / mRNotakulavikhyAta - ste'mRbhyAmitthamAzitAH // atha saMghospi taiH sAkaM, jAtyAcAraM vyavAharat / tataste'pi nije grAme, saMghamAkArya sarvataH // 394 // devaguvaH samaM bhaktyA, cA'STAhika mahAmahaiH / zrIsaMghAyA'khilaM dattvA, gamAgamavyayAdikam / 395| ASTAhIM cakrire bhakti, vividhairbhojanAdikaiH / zrIphalAdisuvastubhyaH, satkRtya vyasRjannamum // 396 // IdRzA guravaste ke ?, duSkara kAryakArakAH / mahAzcaryaM tadA matvA-trAneke ThakkurAdayaH ||397||
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 zrIrAjendraguNamaJjarI / __sabase pahale ina sabako maiM jimAUMgA, mRNota kulameM prasiddha cunnIlAlajI bhI isI prakAra bole, ina do janoMne apane ghara para unheM jimAe / 393 // usake bAda saMghane bhI una lokoMke sAtha jAtIya saMbandhI sAdI Adi kula vyavahAra zurU kara diyA / bAda una logoMne bhI sabhI gA~voMke saMghako bulAkara devaguruoMkI bhakti pUrvaka ATha dina mahotsavoMke sAtha saMghake liye Ane jAne AdikA kula kharcA dekara aneka prakArake bhojana AdikoMse ATha dina taka atIva bhakti kI / phira antameM zrIphalAdika zubha vastuoMse satkAra kara zrIsaMghako vidA kiyA / / 394-396 / / isa prakArake kaThina kArya karane vAle ve gurU kauna haiM ? aisA mahAn Azcarya mAnakara yahA~ aneka ThAkura Adi bar3e bar3e loka // 397 // tadagurordarzanArthaM ca, hRSTAH santaH samAyayuH / darza darza zubhAcArya, gRhItvA niyamAn gtaaH||398|| itthaMkAreNa te sarve, jAtigaGgAsupAvitAH / menire guruvaryasya, yAvajIvopakAritAm // 399 // sukAryeNA'munA loke, tena lebhe mahadyazaH / prAgapi grahaNe jAtA-veteSAM sAdhupuGgavAH // 400 // tathA zrAddhAstvane ke'pi, prAyatanta yathAmati / naivA'labdha paraM teSAM, saubhAgyamapi kaJcana // 401 //
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendraguNamaJjarI / 105 bhavavyAkhyAnazaktistu, stutyA'pUrvA vazaGkarI / atazcedRzakAryANi kAritAni bahUni bhoH ! ||402 || atrAsssIJjAtibhedo'pi taM bhaGktvaikIkRto'munA / navakAropadhAnaM ca, vidhyAnandena kAritam // 403 // khuzI hote hue gurudeva ke darzanArtha Ae / una pavitra AcAryako dekha dekhakara saharSa aneka niyamoMko grahaNa kara apane 2 sthAna para gae || 398 / / isa taraha gurudevane cIrolA vAsiyoMko jAti rUpa gaMgA meM praveza karAkara acchI taraha pavitra karAdiye / ataeva ve sabhI AjIvana paryanta guruvaryakA mahopakAra mAnane lage / 399 / / isa zubha kAryase gurune loka meM mahAna yaza prApta kiyA / pahale bhI aneka uttama sAdhuoMne evaM zrAvakoMne ina logoMko nyAtimeM lene ke vAste apanI 2 matyanusAra prayatna kiyA thA, lekina unake andara kisIko bhI saubhAgya prApta nahIM huA / 400 || // / 401 / / ApazrIkI vyAkhyAna zakti to logoMko vaza karane vAlI, advitIya prazaMsA ke yogya hI thI, ataH bho vAcakavRnda ! isa tarahake aneka zubha kArya karAye // 402 // yahA~ nyAtimeM vaimanasya bhI thA usako tor3akara gurudevane saMgha meM sampa karAyA aura savidhi Ananda pUrvaka navakArakA upadhAna bhI karAyA // 403 ||
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ 106 zrIrAjendraguNamaJjarI / 35-- praznottarANi, makSItIrtha- saMghanirgamazca prAjJo'tra gurumaprAkSIn, mahetA - pannAlAlakaH / parISahodayaH kaH syAdudaye kasya karmaNaH // 404 // darzanamohanIyena, darzanasya parISahaH / jJAnAvaraNataH syAtAM prajJA'jJAne parISahau // 405 // 5 vighnakarmodaye'lAbha-zcaivaM cAritramohakAt / AkrozAsratisatkAra - lalanA'celayAcanAH / 406 // naiSedhikI ca saptaite, vedanIyAtvamI matAH / caryAzayyAtRNasparza-kSutpipAsAvadhA''mayAH || 407|| zItoSNamaladazAstu, rudrAH zrAddha ! parISahAH / zivArthibhiH sunirgranthaiH, soDhavyAH karkazA mudA // phira khAcarodake caumAsemeM suvicakSaNa prajJAcakSu zrAvakavarya mahetA - pannAlAlajI ke gurUse pUche hue praznottara likhate haiM - kisa karmakA udaya hone para kauna parISaha udaya hotA hai ? // 404 // darzanamohanIya karmake udayase darzana - samyaktvakA 1 parISaha udaya hotA hai| jJAnAvaraNI karmake udaya Ane para jJAna 2 aura ajJAna 3 ye do parIpaha hote haiM // 405 || antarAya karmake jora se yatheSTa lAbha 4 nahIM hotA, evaM cAritramohanI ke udaya se Akroza 5 arati 6 satkAra 7 strI 8 acela 9 yAcanA 10 aura naiSedhikI 11 ye sAta
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| 107 parisaha hote haiM / vedanIya karmake udayase caryA 12 zayyA 13 tRNasparza 14 kSudhA 15 pipAsA 16 vadha 17 roga 18 zIta 19 uSNa 20 mala 21 aura daMza [ DAMza ] ye kaThina bhayaMkara 22 parISaha udaya Ane para mokSArthI nirgrantha sAdhuoMko saharSa sahane cAhiye // 406-408 // dayA sapAdavizvA ca, suzrAddhAnAM kathaM bhavet ? / sUkSmasthUlA dvidhA jIvA, sUkSmarakSA bhavennahi / / 409 // hiMsA''raMbhe na kalpAttu, sAparAdhe na cApare / teSAM hiMsA ca sApekSA, nirapekSA kacinnahi // 410 // suguro! zrAvakoMke savA vizvAkI dayA kaise hotI hai ? uttara-suzrAvaka ! saMsArameM pRthivIkAya, apkAya, tejaskAya, vAyukAya, vanaspatikAya, ye 5 sthAvara jIva aura dvIndriya, trIndriya, caturindriya, paMcendriya ye 4 trasa jIva evaM 9 prakArake jIva haiM, inheM sarvathA nahIM mArane vAle munirAjoMke hI inakI saMpUrNa 20 vizvAkI dayA pala sakatI hai / zrAvaka loga trasa jIvoMko nahIM mArate haiM, parantu ghara hATa havelI AdikoMke AraMbha samAraMbha karate karAte samaya sthAvara jIvoMkA jarUra yatna kareM parantu trasa-sthAvara jIvoMkI sarvathA dayA nahIM pAla sakate, isa liye sAdhuoMkI apekSA gRhasthoMke 10 vizvAkI dayA bA~kI rahI / sthUla jIvoMko saMkalpase yAne ' isa jIvako mAra dUM' aisI buddhise nahIM mArate haiM, lekina AraMbha samAraMbha
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ .108 shriiraajendrgunnmnyjrii| karate karAte samaya mareM to unakI yatanA (chUTa) hai, isase 5 vizvAkI dayA bA~kI rahI, usameM bhI niraparAdhIko nahIM mAreM aura sAparAdhIke liye yatanA hai, isase DhAI vizvA hI dayA bA~kI rahI / sAparAdhIko bhI nirapekSA-vinA prayojanase nahIM mAre yAne sApekSa-prayojanase yatanA hai. isa kAraNa savA vizvAkI dayA hI zrAvakoMke pAlanA saMbhava ho sakatI hai|| 409 // 410 // zrAdvAnAM svAmivAtsalyaM, kutazcoktaM dayAnidhe ! / suzrAddha ! bhagavatyaGge,zrAddhaiH zaMkhAdibhiH kRtam / 411 // sAdharmika-tadvAtsalyayormAhAtmyaM zAstre'pyuktamsarvaiH sarve mithaH sarva-saMbandhA lbdhpuurvinnH| sAdharmikAdisaMbandha-labdhArastu mitAH kacit / / 12 / na kayaM dINuddharaNaM, na kayaM sAhammiANa vacchallaM / hiyammi vIyarAo, na dhArio hArio jmmo|413| bho dayAnidhe guro ! zrAvakoMke sAdharmikavAtsalya karanekA adhikAra kahA~ kahA hai ? uttara-he suzrAddha ! paMcamAGgabhagavatI sUtra meM zaMkhajI Adi suzrAvakoMne sAdharmikavAtsalya 1-taeNaM se saMkhe samaNovAsae te samaNovAsae ya evaM vayAsI--tujheNaM devANuppiyA ! viulaM asaNaM pANaM khAimaM sAimaM uvakkhaDAveha, taeNaM amhe taM viulaM asaNaM pANaM khAimaM sAimaM
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ 109 shriiraajendrgunnmnyjrii| kiyA hai // 411 // phira sAdharmikavAtsalyakA uttama prabhAva anya zAstra meM bhI kahA hai--saba jIvoMke parasparameM mAtA pitA Adi saba prakArake saMbandha pahile aneka vAra milacuke haiN| lekina sAdharmika, sAdharmikavAtsalya Adike saMbandha to kahIM pramANabandha hI milate haiM // 412 // jisane dIna janoMkA uddhAra nahIM kiyA, sAdharmikoMke liye sAdharmikavAtsalya nahIM kiyA, aura hRdayake andara vItarAga bhagavAnako dhAraNa nahIM kiyA to usane apanA nara janma niSphala hI khodiyA aisA samajheM / / 413 // anyadA viharannAgAt , khAcarodapuraM guruH / guruvANyAtra jAtAni, dharmakAryANyanekataH // 414 / / zreSThinA tIrthayAtrAyA-stadA zrutvA mahatphalam / mUNota-cunilAlena, saMgho niryApito mudA // 415 // tithiziSyazca so'pyAsI-dvijJaptyA zreSThino'sya bhoH! sthAne sthAne dadavyA-nupadezaM sumaJjulam // 416 // prItyAsau vidhinA'gaccha-ttatsarvaM hi subhojayan / magasIpArzvanAthasya, yAtrA''nandena kAritA // 31 // ' AsAemANA-ISatsvAdayanto bahu ca tyajantaH ikSukhaNDAderiva' 'vislAemANA-vizeSeNa svAdayanto'lpameva tyajantaH' khajUrAderiva pari jemANA-sarvamupabhuJjAnA alpamapyaparityajantaH' 'paribhAemANA-dadataH' pakkhiyaM posahaM paDijAgaramANA viharissAmo // bhaga0 12 za0 1 u0 //
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendra guNamaJjarI / hastanidhibhUvarSe, madhukRSNe sudikatithau / saMghabhaktijinArcAdau, vIyAya bahulaM dhanam // 498 // tIrthayAtrAM mahAnandaiH, kRtvaityebhyaH svapattanam / saMghabhaktyAdikaM cakre, mene svaM phalavajjanuH || 419 || 110 eka samaya gurujI vicarate hue khAcaroda nagara padhAre, vahA~ gurUke upadeza se aneka dharmake kArya hue // 414 // usameM mRNota - cunnIlAla seThane bar3A bhArI tIrthayAtrAkA lAbha sunakara ati harSase makSI - tIrthakA saMgha nikAlA // 415 // vAcakagaNa ! isa saMgha meM seThakI arjase 15 ziSyoM yukta gurumahArAja sthAna sthAna para bhavyajIvoMko sundara upadeza dete hue atIva zobhate the / / 416 / / yaha saMgha zAstrokta - vidhise yAtrAmeM calatA thA, ataH prItike sAtha una sabhIko apanI orase acchI taraha bhojana jimAte hue kramase Ananda pUrvaka seThane zrI magasI - pArzvanAthajI kI yAtrA karAI ||417|| saMvat 1962 caitra vadi dazamIke roja saMghabhakti meM evaM jinezvarakI pUjA Adi zubha kRtyoMmeM seThane bahuta dravya vyaya kiyA / / 418 / / isa prakAra bar3e hI Anandase tIrthayAtrA kara aura apane nagara Akara seThane sAdharmika vAtsalya Adi zubha kArya kiye, bAda gurukRpAse apanA janma saphala mAnane lagA / / 419 / /
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendra guNamaJjarI / 36 -- sarva cAturmAsAsteSu dharmavRddhizca -- stutyAni dharmakAryANi, zrIvaDanagare'ntimam / mahAnandena cA'bhUvan, saMgho vanditumAyayau // 420|| athaikonacatvAriMza- caturmAsISu jajJire / kriyoddhRtau ca jAtAyAM, satkAryASTAhikAdayaH // 421 // vyAyan bahUni rUpyANi, dharmakSetreSu saptasu / jAtAzcAsyopadezena, zrAddhIzrAddhAH sahasrazaH // 422 // mArgAnuguNa - samyaktva, - dvAdazavratadhAriNaH / adayA'satyacauryANAM vyavAya-dhanalipsayoH // 423 // niyamA grAhitAstena, cA'nyeSAM naizikAzanam / pAlayanti suyatnaiste - 'pyadyAvadhi subhAvataH // 424|| yataH - saMsAre'tra yathA sadbhi-gRhItAni vratAni vai / tathaiva pAlanIyAni, katicArAdikaM vinA // 425 // 111 usake bAda saM0 1963 kA antima caumAsA zahara 'bar3anagara ' mAlavA meM huA, isameM Ananda pUrvaka prazaMsanIya aneka dharmake kArya hue aura para gA~voMke saMgha bhI guruko vA~dane ke liye Ae || 420 || ApazrIke kriyoddhAra karaneke bAda 39 unacAlIsa cAturmAsa hue| una sabhI caumAsAoM meM aSTAhika mahotsava Adi aneka uttama kArya hue // 421 // dharmake sAta kSetroM meM saMghakI orase bahuta hI rupaye vyaya kiye 6
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ 112 shriiraajendrgunnmarii| gaye aura gurudevake upadezase hajAroM zrAvaka zrAvikAe~ huI / / 422 // unameM kaIeka zrAvaka mArgAnusArI, zuddha samyaktvadhArI aura dvAdaza-vratadhArI bhI hue| kitaneka jIvoMko hiMsA nahIM karanA, jhUTha nahIM bolanA, caurI nahIM karanA, parastrIkI saMgati nahIM karanA, dhanakA parimANa karanA aura kaIyoMko rAtrimeM bhojana nahIM karanA, ityAdika gurUjIne niyama grahaNa karAye / so ve Aja paryanta bar3e hI yatnoMke sAtha uttama bhAvase liye hue vrata niyamAdikoM ko pAlana kara rahe haiM / kyoMki-isa saMsArameM jaise uttama puruSoMne zuddha manase vrata grahaNa kiye haiM to unheM vaise hI aticArAdika doSa lagAye vinA pAlanA cAhiye // 423-425 // abhUvan yatyavasthAyAM, caturmAsyaH kramAdimAH / vikaTe medapATe'smi-nAkolAkhye pure vare // 426 / / indrapu- mudA caiva-mujayinyAM dsorke| udaye'pi pure varye, nAgaure jaisale pure // 427 // pAlyAM yodhapure khyAte, zrIkRSNagaDhanAmani / cittore sojate zaMbhu-gaDhe vikramapattane // 428 // __Apake yati avasthAmeM likhita kramase ikkIsa cAturmAsa hue-saMvat 1904 kA caumAsA isa durgama mevAr3a dezastha nagara 'AkolA' meM huA, 1905 kA saharSa indaura meM, 1906 ujjainameM, 1907 mandasorameM, 1908 udayapurameM,
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| 113 1909 nAgaurameM, 1910 jaisalamerameM, 1911 pAlImeM, 1912 prasiddha zahara jodhapurameM, 1913 kisanagar3hameM, 1914 citor3agar3hameM, 1915 sojatameM, 1916 zaMbhugar3hameM, 1917 bIkAnerameM / / 426-428 // sAdA~ ca bhilADAkhye, ratnapuryajamerayoH / jAlore ca vare ghANe-rAve zrIjAvarApure // 429 // tathaivaM sAdhvavasthAyAM, khAcarodapure vare / ratnapuryAM ca kUkasyAM, maJjau rAjagaDhe pure // 430 / / ratnapurjAvarA''hora-jAlora-rAjadurgake / ratnapuryAM ca zrImAle, zivagaMje pure tataH // 431 / / AlIrAjapure kukSyAM, zreSThe rAjagaDhe pure / zrAddhAyute'madAvAde, dhorAjIvarapattane // 432 // zrIdhAnerA-thirApadra-vIramagrAmakeSu vai| siyANAkhye guDAgrAme, cA''hore sarvasundare // 433 / / 1918 sAdarImeM, 1919 bhilAr3AmeM, 1920 ratalAmameM, 1921 ajamerameM, 1922 jAlorameM, 1923 ghANerAvameM, 1924 jAvarAmeM huaa| taise hI sAdhu avasthAmeM 1925 khAcarodameM, 1926 ratalAmameM, 1927 kUkasImeM, 1928 rAjagar3hameM, 1929 ratalAmameM, 1930 jAvarAmeM, 1931-32 AhorameM, 1933 jAlorameM, 1934 rAjagar3hameM, 1935
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114 shriiraajendrgunnmnyjrii|| ratalAmameM, 1936 bhInamAlameM, 1937 zivagaMjameM, 1938 AlIrAjapurameM, 1939 kUkasImeM, 1940 rAjagar3hameM, 1941 daza hajAra jainakI vasativAle zahara. ahamadAvAdameM, 1942 dhorAjImeM, 1943 dhAnerAmeM, 1944 tharAdameM, 1945 vIramagAmameM, 1946 siyANAmeM, 1947 bAlotarAke gur3AmeM, 1948 sabase sundara-AhorameM // 429-433 / / nimbAheDApure cAro, khAcarode sadottame / khyAte rAjagaDhe ramye, paTTIye jAvarApuri // 434 // ratnapuryAM tathA''hore, zivagaMje siyANake / Ahore purajAlore, sUrate kUkasIpure // 435 / / khAcarode purazreSTe, zrIvaDanagare'ntimam / etA jAtAzcaturmAsyo, gururAjakriyoddhRtau // 436 // caturmAsISvanenA''su, saddharmAbhimukhIkRtAH / jIvA dharmopadezaizca, bhavajanmAdibhIravaH // 437 // 1949 nimbAher3AmeM 1950 khAcarodameM, 1951-52 prakhyAta ramaNIya rAjagar3hameM, 1953 sundara zahara jAvarAmeM, 1954 ratnapurI-ratalAmameM, 1955 AhorameM, 1956 zivagaMjameM, 1957 siyANAmeM, 1958 AhorameM, 1959 gar3ha jAlorameM, 1960 sUratameM, 1961 kUkasImeM, 1962 khAcarodameM aura 1963 antima caumAsA var3anagarameM, itane caumAse gururAjake kriyoddhAra karane bAda hue / ApazrIne dharmopadeza
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| 115 dvArA ina cAturmAsoMmeM saMsArameM janma maraNa Adise DaranevAle saiMkar3oM jIvoMko uttama jainadharmake sanmukha kiye / // 431-437 // 37-gurordharmakRtyAdisadAcaraNAniAsItkhyAtigurorasya, vidvattA'khilabhArate / no vidanti bhavantaM ke ?, varyAcAryaguNodadhim // 438 // sAJjanAH supratiSThAstu, pUrNajyotiSavidyayA / muharte bhavatA datte, kRtA AnandatAmaduH // 439 // saMghIbhUtasahasreSu, lokeSu taasvnekshH| paraM mastakapIDApi, no kasyApi samutthitA // 440 / / sthApanA jJAnakoSANAM, tapasyodyApanAnyapi / vighnazAntikarI pUjA, jIrNoddhArAstu bhuurishH||441|| tIrthasaMghAdikAryANi, jAtIyaikatramelanam / gurUNAmupadezenA-'bhUvaJchatasahasrazaH // 442 / / itthaM saddharmakAryeSu, rUpyANAM ktilkssshH| zrIsaMghena ca sadbuddhyA,kAritAni vyayAni vai // 443 // phira gurumahArAjakI vidvattA sAre hindusthAna meM prasiddha thii| zreSTha AcAryaguNoM ke sAgara Apako kauna nahIM jAnate haiM ? arthAt Apase prAyaH sabhI paricita haiM // 438 //
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ 116 zrIrAjendraguNamaJjarI / saMpUrNa jyotiSavidyAke balase Apake diye hue muhUrtameM aJjanazalAkA aura pratiSThAeM kI huI Ananda ko hI denevAlI huI // 439 / / unameM aneka vAra hajAroM lokoMke ekatra honepara bhI kisIke zira dukhane mAtra kI bhI bAdhA paidA na huI // 440 // phira aneka jJAnabhaNDAroMkI sthApanA, tapoMke udyApana, aSTottarI-zAntisnAtra pUjA aura aneka jinamaMdirAdikoMke jIrNoddhAra bhI hue // 441 // jAtimeM sampa karAnA, tIrthasaMgha Adi jaise uttama 2 kArya gurumahArAjake upadezase saiMkar3oM kyA valki hajAroM hue // 442 / isa prakAra dharma-kAryoMmeM kaI lAkha rupaye zrIsaMgha dvArA gurujIke sadupadezase vyaya kiye gaye // 443 // pUjyo'yaM sAdhucaryAsu, kaTibaddho'bhavatsadA / jAnantyAbAlavRddhAstu, tatsvarUpaM sumUlataH // 444 // jyAyasyAmapyavasthAyAM, svIyopakaraNAnyapi / ziSyairavAhayannitya-muvAha svayameva saH // 445 // zithilAcArasaGgantu, naicchatsvapne kadApyasau / arhacchuddhopadezaM vai, lokebhyo'dAtsubodhidam // 446 / / satyajJAnakriyA''Dyasya, sarvatrotkarSataidhata / yAmamAtraM rajanyAM sa, nidadrau nahi vAsare // 447 / / svAtmIyaguNadasyo, bhItihetozca yoniSu / mastakantu pramAdAre-rAmUlAcchIghramacchinat / / 448 //
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendraguNamaJjarI / AgamArthavimarza ca, sAdhUnAM ttprpaatthne| nimagno dharmacarcAyAM, rAtrau dhyAne vizeSataH // 449 // niHsandehaM sphuTaM sAkSAt, satyarUpaiH samanvitam / yasmAd dhyAnaprabhAvAdya-strakAlikamalokata // 450 / / ye pUjyavarya sAghukI kula kriyAoMke pAlana karane meM sadaiva kaTibaddha rahate the| saMsArameM bAlase lekara vRddha taka sabhI AmUlase unake svarUpako jAnate haiM / / 444 // atIva vRddhAvasthA hone para bhI Apa apane upakaraNoMko ziSyoMse nahIM uThavAte the, kintu hamezA khuda hI uThAte the / / 445 // kriyoddhAra kiye bAda Apane zithilAcAroMkA prasaMga to kabhI svamameM bhI manase nahIM cAhA aura logoM ke liye jinezvaradevake zuddha mArgakA upadeza diyaa||446 / / satya jJAna aura kriyAyukta ApazrIkI saba jagaha utkRSTa kriyApAtratA phaila gii| rAtriko eka hI prahara nidrA lete the, dinameM to kabhI nahIM // 447 // 84 lakSa jIva-yoniyoMmeM bhayakA hetu, AtmAke jJAnAdi guNoMkA caura aisA pramAda rUpa zatrukA to Apane jar3amUlase zIghra mAno mastaka hI kATa diyA thA / / 448 / / prAyaH Apa dinameM AgamoMke artha vicArane aura sAdhuoMko par3hAnemeM, rAtriko dharmacarcAmeM aura jyAdAtara dharmadhyAnameM hI nimagna rahate the|449|| Apa zubha dhyAnake anubhAvase sandeha rahita satya svarUpa pratyakSa sApha 2 tIna kAlake svarUpako dekhate the // 450 / /
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ 118 zrI rAjendra guNamaJjarI / 38 - gurorjJAnadhyAnopari satyopanayaH - AhorasaMgha meSo'vak, pratiSThAM kila sAJjanAm / bANendriyana vaikADe, vegataH saMgha / kAraya // / 451 // saMghosprAkSItkathaM zIghraM, duSkAlo'gre patiSyati / tathAsau kArayAmAsa, proktAbde zubhabhAvataH ||452|| pabANanandabhUvarSe 'tidurbhikSaM tato'patat / satyavAkyaM gurorhaSTvA, so'smarattaM muharmuhuH ||453|| jaise-eka samaya guruvarya zrIAhora saMvako bole ki 1955 ke sAlameM hI jaldI se sAJjanazalAkA pratiSThA karAlo / / 451 / / saMghane pUchA guro ! zIghrataH karAnekI kyA jarUrata ? taba gurUjI bole ki agale varSa meM bar3A hI dukAla par3egA bAda zubha bhAva se zrIsaMgha ne kahe hue varSa meM hI zIghra sAJjanazalAkA pratiSThA gurudeva se karavA lI tadanantara 1956 kI sAlameM cAroM khUMTa tyanta durbhikSa par3A | taba saMgha gurUke satya vacanako dekhakara bAraMbAra unako yAda karane lage || 453 || 1955 1 bhUta bANanavaikAbde, goDIpArzvajinAlaye / yadaisit pura Ahore, bahizvArau purasya vai // 454 // suddhavaizca mahAnandaiH, zAstraproktaM yathAvidhi / pratiSThAM sAJjanAM kRtvA, tadante cApi phAlgune || 455 ||
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| jJAnadhyAnarato nitya, ziSyANAM paatthynmudaa| purasya bahirArAme,-'tiSThatsaMghahitecchayA // 456 // AdinAthapratiSThAyai, gatvA jayapuraM tdaa| . vijJaptiM vidadhe saMghaH, sUraye jinamuktaye // 457 // jyotiSAdi mahad jJAnaM, he'sti rAjendrasUrike / netavyo'haM na yuSmAbhi-virUpazced bhvissyti||458|| jaba gurujI 1955 phAlguna vadi 5 ke roja Ahora nagarake bAhara ramaNIya zrIgor3IpArzvanAthajIke maMdirameM // 454 // mahAnanda pUrvaka mahotsabake sAtha zAstrokta vidhi sahita sAJjanazalAkA pratiSThA kiye bAda bhI phAlguna mAsameM nagarake bAhara bagIce meM saharSa sadaiva jJAna dhyAnameM nimagna antevAsiyoMko par3hAte hue saMghakI hita cAhanAse Thahare the // 455-456 // usI mauke para eka tarpha AdinAthajIkI pratiSThAke liye anya saMghane jayapura jAkara kharataragacchIya-zrIjinamuktisUrijIse vinati kI // 457 / / taba saMghako zrIpUjyajI bole ki zrIvijayarAjendrasUrijIko jyotiSa AdikA bar3A hI prabala jJAna hai| ataH tumako mujhe, vahA~ lejAnA yogya nahIM, yadi lejAoge to bahuta azubha hogA // 458 // sumuhUrto'pi naivaastii-tyvaadiitstyvaadysau| saMghadattapralobhena, jAnannapi samAyayo
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120 shriiraajendrgunnmnyjrii| Agacchanneva ruggrasto-'bhavatpUjyaH svakarmaNA / prAnte'dya zvaH prayAtAsau, svrgmitybrviijnH||460|| vedanAM sahamAno'tha, sAnutApo yatIzvaraH / atrAkasmAnizIthe'ya-mAyuHkSINAdivaM gtH||461|| tRtIye prahare rAtre-rudatiSThad guruva'tAt / kalyANArtha sadA rItyA, dhyAnaM kartuM samutthitaH // 462 // dhyAnaM kRtvaikayAmaM sa, ziSyairAvazyakaM tathA / tataH proce guruzcaivaM, ziSyAH ! zRNuta mdvcH||463|| phira ve satyavAdI zrIpUjyajI bole ki muhUrta bhI acchA nahIM hai / lekina aisA jAnate bUjhate bhI saMghakI orase rupayoMke ati lobha denese Akhira ve vahA~ Ae // 459 // Ate hI zrIpUjya apane karmayogase roga pIr3ita ho gaye / Akhira ye Aja kala svarga dhAma jAnevAle haiM aisA loka pratimukhase bolane lage // 460 / / bAda zrIpUjyajI maiM yahA~ kahA~ se AyA ? aisA pazcAttApa yukta kaSTako sahate hue AdhI rAtake samaya ekadama AyuH kSaya honese devaloka cale gae // 461 // gurudeva niyamase rAtrike tIsare praharameM uThate the| so hamezAkI rIti mujaba kalyANArtha usa dina bhI dhyAnake liye uThe // 462 // eka prahara taka dhyAnakara phira ziSyoMke sAtha 'Avazyaka' kriyA kiye bAda isa prakAra ziSyoMko bole ki-mere vacana suno // 463 //
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendraguNamaJjarI / adya dhyAne mayA dRSTaH, sa zrIpUjyo mRtastu vai / nizamyaivaM gurorvAkyaM, saMbhavaM naiva menire // 464 // nUtna ziSyAH kiyanto'tra, sandehAbdhau kilA'patan / citravanto'pare tasthu - maunamAdhAya kespi ca // 465 || itaH prAtaH purAcchrAddha - zcAgAdasmai niveditum / zrIpUjyo'syAM rajanyAM tva-gamatsvargaMca he prabho / 466 zrAddhavAkyaM tathA zrutvA same te citratAmaguH / aho ! aho !! gurudhyAna-mapUrvaM hi kalAvapi ||467|| pUrvameva yatazvoktaM, guruNA tanmahotsave | bhaviSyati mahAhAni - stathaivA'jani nizcitam 468 hastihastipavannAdeH, ThakkurasyApi nAzanam / guruvAkyaM na manyante, te bhavantyanutApinaH || 469 // 121 Aja dhyAna meM maiMne gataprANa zrIpUjyajIko dekhA, isa prakAra guruke vAkyako sunakara ziSyavarga saMbhava nahIM mAnate hue / / 464 || yahA~ kaIeka navIna ziSya to mAno sandeha rUpI samudra meM hI par3a gaye aura dUsare kitaneka AzcaryavAle maunaikAdazIvratArAdhanake samAna mauna dhAraNa kara baiTha gaye || 467 // itanemeM prAtaH kAla hI meM nagarase eka zrAvaka guruko khabara deneke liye AyA / he gurumahArAja ! rAtameM zrIpUjya zrIjinamuktisUrijI svarga cale gaye / 466 // vaisA zrAvakakA vAkya sunakara ve sabhI ziSya aho ! aho !! -
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122 shriiraajendrgunnmnyjrii| bar3A hI Azcarya hai / isa kaliyugameM gurujIkA dhyAna eka anupama hI hai / esA kahakara bar3e hI AzcaryatAko prApta hue // 467 / / kyoMki-gurune pahilese hI kahA thA ki unake mahotsavameM moTI 2 harakateM par3eMgI so nizcayase vaise hI huI // 468 // dekho hAthI usakA mahAvata aura vanAjI manAjI AdikA evaM gAva dhaNI-ThAkura sAhabakA bhI, svargavAsa hogyaa| ThIka hI hai jo yathArtha guruke vAkyako nahIM mAnate ve ati pazcAttApake bhAjana hI hote haiM // 469 / / bhUyo bhUyo gurordhyAnaM, tuSTuvuste mudA tadA / tadinAttu gurAvasmin , bahuzraddhAM dadhustataH // 470 / / gurozcaivamaneke'tra, bhoH ! prabhAvIyasUcakAH / uttamAH santi dRSTAntA, granthavRddhalikhAmi no| 471 // naivAtra dveSabhAvena, caitad vRttaM mayoditam / kevalaM tu subhavyAnAM, gurujJAnaM pradarzitam // 472 // __usa vakta saharSa ve sabhI ziSya gurumahArAjake dhyAnakI vAraMvAra stuti karane lage aura usa dina se ve gurudevake prati atIva zraddhAlu hue // 470 / / bho! vAcakavRnda ! yahA~ guruke isa prakAra prabhAvake jAhira karanevAle aneka uttama 2 dRSTAnta haiM, lekina grantha bar3haneke bhayase nahIM likhatA huuN|| 471 // yahA~ yaha vRttAnta maiMne dveSa buddhise nahIM kahA hai, kintu
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendraguNamaJjarI / 123 bhavya jIvoMko zirpha gurudevakAalaukika jJAnaguNa dikhAne ke liye kahA gayA hai || 472 // 39 - gurorapUrvadhyAnavihArakriyAdInAmutkarSatAvartamAne tu nAnyeSAM keSAJcid dhyAnamIdRzam / yatprasAdAdvicitraM ca bhAvyabhAvivilokanam / 473 | vahnijvAlAM ca kUkasyAM varSAvarSavinirNayam / samalokata jIvAnAM, lAbhAlAbhasukhAdikam ||474 || " vartamAna samaya meM prAyaH dUsaroMmeM isa prakArakA dhyAna dekhane meM nahIM AtA / jisa dhyAnake prabhAvase jo vicitra honahAraanahonahAra ko dekhate the || 473 || jaise ki dhyAnastha gurUdevane dhArarAjya nImAradezastha kUkasImeM prathama se hI agni lagI huI dekhI, bAda vaisA hI huA / jala varasegA yA nahIM varasegA inakA nirNaya kaI vakta batalAyA thA aura prANiyoM ko lAbha yA alAbha hogA, evaM sukha yA duHkha hogA ityAdi aise 2 bhAva aneka vAra dekhate the || 474 // itthaM kAryavazAduktaM, svAyuH sAdhvAdike svake / athA'haM trINi varSANi, vihariSyAmi bhUtale ||475 // vAyugatyA vihAreNa, tasyA''san citritAH same / yuvA martyo'pi tatpRSTaM, kathaM gantuM prazaknuyAt // 476 //
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ .124 zrIrAjendraguNamaJjarI / varSamadhye catuHpaJca - zatakrozI vihAryasau / evamantimaparyantaM, sukhena vicacAra saH // 477 // mahAzIte ca kAle'pi SaDAvazyakamauSadham | vinA vastraM kRtaM nityaM, nirjarArthaM svakarmaNAm ||478|| , isI prakAra apane sAdhu zrAvaka Adike sAmane kArya vaza apanA AyuSya bhI batalAyA thA - aba bhI maiM bhUmaNDala para tIna varSa phira vicarUMgA / / 475 // guruzrIke pavana gatike samAna vihAra se sabhI loga cakita hote the / taruNa nara bhI unake pIche calaneke liye kisI taraha samartha nahIM ho sakatA thA || 476 || gurudeva varSake andara cAra sau pA~ca sau koza avazya vicarate the / isI mujaba antima avasthA taka sukha pUrvaka vicarate rahe || 477 / / mahAn kaThina zItake samaya meM bhI kapar3e ke vinA yAne ughAr3e zarIra se hI apane karmoko nivAraNa karaneke liye davAke samAna hamezA pratikramaNa karate the / / 478 / kambalAdi trikaM vastraM, vyadhAjitaparISahaH / caturhastamitaM sArdha - mAgamoktapramANataH // 479 // saMyataM bhavatA cakre, sArdhadvayazataM nRNAm | bhavatkriyAtikAThinyAt, kintvaguste'nyagaccha ke || sAMprataM sAdhusAdhyo'pi santyatho paJcasaptatiH / puragrAmeSu bhavyopakArAya viharanti vai // 481 // 9
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| 22 pariSaha jItane vAle gurudevane kriyoddhAra kiye bAda apanI jindagImeM AgamoMmeM kahe hue pramANase sAr3he cAra hAthakI eka kaoNbalI aura utanI hI bar3I do cAdara evaM tIna vastroMko hI or3hate the // 479 // Apane andAjana DhAI sau se bhI adhika manuSyoMko sAdhu banAye the| lekina ApakI kriyA atyanta kaThina hone se usako pAlana karane kI asamarthatA se bahutase sAdhu zithilAcArI pItavasanadhAriyoM aura DhUMDhakoMmeM cale gaye // 480 // isa samaya meM bhI 75 sAdhu aura sAdhviyA~ haiM, jo nagara grAmoM meM saharSa aneka bhavya jIvoMke upakArake liye vihAra kara rahe haiM // 481 / / 40-pUrvAcAryavadracita-prAkRtasaMskRtagranthanAmAnipUrvAcAryAH purA kAle, lokjnyptititNsyaa| zuddhapaddhatisaMsthitya, dharmarakSaNahetave // 482 / / nirmamurbahuzAstrANi, ratnabhUtAni sddhiyaa| yadgranthaizcAdyaparyantaM, mithyaavaadprlaapinH||483 // niruttarIkriyante'tra, hyaGgulidhvanimAtrataH / tathAyaM sarvazAstrajJo-'nekazAstrANi nirmame // 484 // prAkRtasaMskRtagranthA-''khyAnaM tatra myocyte| zrIabhidhAnarAjendre, bRhatprAkRtakoSake // 485 / / sve'smin zabde svavRttAnto-'nekagranthAtsukarSitaH / tenA'sya racanA jJeyA, bodhArthamatimalA // 486 //
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ 126 zrIrAjendraguNamaJjarI / akArAdikrameNAsmin , vartante prAkRtAdayaH / tatsaMskRte'nuvAdo'sti, liGgavyutpattidarzanam // 487 // pUrva kAlameM hamAre prAcIna jainAcAryoMne logoMko bodha honekI vA~chAse aura unheM zuddha mArgakI maryAdA para calAneke liye, evaM svadharmakI rakSAke nimitta uttama buddhise grantharatnarUpa aneka dharmazAstra vanAye haiM, .. jina granthoMse Aja paryanta hama loga aGguliyoM [cimaTI] ke bajAne mAtrase jhUThe vAdake bakavAdI logoMko lAjabAvI kara dete haiM / usI zailIke anusAra kula zAstroM ke vettA ApazrIne bhI aneka dharmazAstra nirmANa kiye haiM // 483-484 / / unameM pahele prAkRta-saMskRta granthoM ke nAma kaha diye jAte haiM 1 'zrIabhidhAnarAjendra' prAkRta mAgadhI-mahAkoza // 485 / / isa kozameM mUla zabda para mUla zabdakA kula bayAna aneka zAstroMse acchI tarahase khIMcakara lAyA huA sugamatAse eka sthAna para hI mila sakatA hai| usI kAraNa isa kozakI racanA jJAna deneke liye atyanta sundara jAnanA cAhiye // 486 // isameM akArAdi varNAnukramase mAgadhI, ardhamAgadhI, prAkRta Adi bhASAoMke zabdoMkA saMgraha hai| bAda unakA saMskRtameM anuvAda hai, phira pratyeka zabdakA liGgajJAna, evaM vyutpatti bhI dikhAdI hai|| 487 // tadarthA bahudhA tatra, yathAsUtraM prdrshitaaH| bRhacchabdAdhikArANAM, sUcyo'pi vihitAstathA / 488
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| AgamaviSayAH sarve, prAyeNAsmin smaagtaaH| jAyate'nena sadbodho, dhImatAM hi vishesstH||489|| atrAzItisahasrANAM, zabdAnAM saGgrahaH kRtaH / zlokAnAM pazcalakSANi, vidyante kila sjnaaH!|490 tathA zabdAmbudhiH koSo-'pyakArAdikrameNa ca / zabdavyAkhyAM vinA tasyA-'nuvAdaH saMskRte kRtaH / 491 saTIkasakalaizvarya-stotra klyaannmndire| rauhiNeyaprabandhazca, sapadyA zabdakaumudI // 492 / / aura vahIM bahuta prakArase unake artha jaise AgamoMmeM va anya graMthomeM dikhalAye haiM vaise hI pRthak 2 rUpase dikhalA diye gaye haiN| bar3e bar3e zabdoM ke adhikAroMkI nambara vAra sUciyA~ bhI kara dI gaI haiM / / 488 // ina mahAkozameM bahuta karake jainAgamoMke viSaya to sabhI Agaye haiN| ataeva vidvAnoMko vizeSatayA isake dvArA hI jainAgamoMkA mahottama jJAna ho sakatA hai / 489 // he sajano! isameM akArAdi varNAnukramase karIba assI hajAra prAkRta zabdoMkA saMgraha hai aura pA~ca lAkha zloka haiM // 490 // dUsare 2-' zabdAmbudhi' koSameM bhI akArAdike anukramase prAkRta zabdoMkA saMgraha kiyA hai| usameM zabdoMkI vyAkhyA rahita kevala saMskRtameM hI anuvAda kiyA hai // 491 // 3-sakalaizvaryastotrasaTIka,
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ 128 shriiraajendrgunnmnyjrii| 4-kalyANamaMdirasaTIka, 5-khApariyAcauraprabandha, 6-zlokabaddha-zabdakaumudI // 492 // sphuTArthA sukhabodhyA ca, bAlajIvopakAriNI / nirmitA kalpasUtrArtha-prabodhinyatisundarA // 493 / / dIpAlIkalpasArazco-padezaratnasArakaH / harivikramabhUpasya, caritraM cAtimaJjulam // 494 // zrIuttamakumArastha, holikAyAH kathAnakam / tathA'kSayatRtIyAyAH, prabandho'pyatisundaraH // 495 / / yenaite ziSyavijJaptyA, gadyabaddhaH susaMskRtAH / padyabaddho dhAtupAThaH, prAkRtaM zabdazAsanam / / 496 // zrIabhidhAnarAjendra-koSe bhAge'sti cAdime / yuktaM prAkRtagAthAbhiH, satsaMgrahaprakIrNakam / / 497 // - sApha 2 arthavAlI sukhase samajhane yogya ajJa jIvoMke upakAra karanevAlI atimanohara aisI kalpasUtra Upara 7'kalpasUtrArthaprabodhinI' nAmA TIkA racI hai // 493 // 8-dIpAlIkalpasAra, 9-upadezaratna sAra, 10-atisundara harivikramanRpacaritra // 494 // 11-uttamakumArakathA, 12-holIkathA aura ati kamanIya 13-akSayatRtIyApravandha bhI // 495 // guruzrIne ye gyAraha grantha ziSyoMkI prArthanAse gadyabaddha saMskRtameM race haiM / 14-padyabaddha dhAtupATha, 15-prAkRtavyAkaraNavivRti yaha zrIabhighAnarAjendrakoSake
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI rAjendraguNamaJjarI / 129 prathama bhAgameM chapa cukI hai / 16- aura prAkRtagAthAoM ke saMgraha se yukta-sarvasaMgraha prakIrNaka hai / / 496-497 // 41 - saGgIta - bhASAntara - granthanAmAni - bodhArthaM bAlabuddhInAM, munipatezcatuSpadI | tathA'rdhe kumArasya, ghaSsyApi catuSpadI // 498 // siMddhacakrasya pUjAssti, paiJcakalyANakasya ca / caturviMzajinAnAM ca sacaityavandanAnyapi // 499 // sustutIH stavanAnyevaM, cakre'sau hitakAMkSayA / bhASAgranthAn kramAdetAn prANinAM cA'nukampayA 500 gaicchAcAraprakIrNasya, kRtA bhASA suvistarA / tathaivaM kalpasUtrasya, sa~ptamAGgasya sundarA // 501 // ? saGgIta aura bhASAntara grantha bAlabuddhi jIvoMke jJAna honeke liye race / 17- munipati - caupAI, 18 - aghaTakumAra - caupAI, 19 - praSTra - caupAI // 498 // 20 - siddhacakrapUjA, 21- paJcakalyANaka pUjA, 22 - cauvIsa jinoMke caityavandana / / 499 / / 23 - cauvIsa jinastuti, 24 - cauvIsa jinastavana aura isI prakAra guruzrIne prANiyoMkI hitavA~chAse va dayAdRSTise kramase ye bhASAntara grantha race / / 500 / / 25gacchAcAraprakIrNakakI savistara bhASA, isI mujaba 26 - kalpa 9
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| mUlAkSarArthayukto'yaM, karmagranthacatuSTayaH / dinoSTabhASaNasyApi, siddhAntasArasAgaraH // 502 // punastattvavivekazca, kRtaH stutiprabhAkaraH / zrIsiddhAntaprakAzo'pi, zrIpraznottaramAlikA 503 ramyA SaDdravyacarcA vai, shriiraajendraa'runnodyH| svarabhUjJAnayantrAliH, zrIsanapraznabIjakaH // 504 // dviSaSTimArgaNAcarcA, trailokyayantradIpikA / satkathAsaMgrahagrantha, Avazyako'pi sArthakaH // 505 // paJcamyAH siIcakrasya, cturmaasiigiriindryoH| caturNAntu kRtazcaiSAM, devavandanasadvidhiH // 506 // zrI|znottarasatpuSpa-vATikA lokbodhidaa| kRtA lokasubodhAya, jinopadezamaJjarI // 507 // caupAIti prasiddhAkhyA, saMghasya jJAnahetave / sattairisayaThANAkhya-granthasya gurunirmitA // 508 // aSTAdhikazatavacasAM-nikaraH kmlprbhaashuddhrhsym| gururityAdibhireSaH, suzAstrairlokAnupAkarot / / 509 // sUtrakI aura 27-upAsakadazAGga sUtrakI bhI sundara bhASA // 501 // 28-cAra karmagranthoMkA mUlapara akSarArtha kiyA 29-aSTAhikavyAkhyAnakI bhASA, 30-bolasaMgraha-siddhAntasArasAgara, 31-gurjarabhASAmaya tatvaviveka, 32-carcAtmaka
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ 131 shriiraajendrgunnmnyjrii| stutiprabhAkara, 33-carcAtmaka-siddhAntaprakAza, 34-carcAtmaka-praznottaramAlikA 35-paidravya carcA, 36-zrIrAjendrasUryodaya, 37-svarodayajJAnayantrAvalI, 38-senapraznabIjaka, 39-bAsaThamArgaNAvicAra, 40-trailokyadIpikA yantrAvalI, 41-kathAsaMgraha-pazcAkhyAnamAra, 42-SaDAvazyaka akSarArtha, 43-pazcamIdevavandanavidhi, 44-navapadaolIdeva0, 45caumAsIdeva0 aura 46-siddhAcalanavANuMyAtrAdeva, ina cAroMkI devavandanavidhi 47-logoM ko samyaktva denevAlIpraznottarapuSpavATikA, 48-logoM ke jJAnArtha jinopadezamaJjarI racI, 49-saMghake jJAnArtha sattarisayaThANA granthakI prakhyAta caupAI racI 50-eka sau ATha bolakA thokar3A, 51-kamalaprabhAzuddharahasya, isa prakAra uttama grantharacanA dvArA guruvaryane jaina jainetara logoM para mahopakAra kiyA hai / / 501-509 // 42-guruhastalikhitA''gamAdInivyalekhImAni zAstrANi, guruNA siddhapANinA / zrIsaMghasyopakArArthe, svAtmazreyorthamatra ca // 510 // savRttipazcamAjhaMca, saMmavAyAGgasUtrakam / tathA prajJApanopAGgaM, zrIjIvAbhigamAdikam // 511 // punardAzrutaskandha-sUtracUrNinizIthakam / upAsakadazAGgasya, zuddha bhASAntaraM varam // 512 //
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ 132 shriiraajendrgunnmnyjrii| gacchAcAraprakIrNasya, kalpasUtrasya cottamam sindUraprakarazcaivaM, bhatarIzatakatrayam // 513 // mUlaM cA'marakozasya, caarurllitvistraa|| prakriyAkaumudIvRtti-bRhatsaMgrahaNItarA // 514 // sArasvataM zabdazAstraM, nayacakrantu cndrikaa| hIrapraznottaraM caivaM, tarkasaMgrahaphakkikA // 515 // vicArasAraprakIrNa-maSTAdhyAyI vraakssraaH| anye'pyevaM bahugranthA, rAjante jJAnamandire // 516 // manovAkkAyayogaizca, sarvasyopacakAra sH| itthaMkArairvyatIyAya, guruloke svajIvanam // 517 // siddhahasta guruzrIne apane AtmakalyANArtha aura catuvidha zrIsaMghake upakArake liye pavitra sundarAkSaramaya aneka zAstra bhI likhe haiM-1-saTIka-tripATha bhagavatIsUtra 2-samavAyAGgasUtra, 3-prajJApanAsUtra, 4 jIvAbhigamasUtra, Adizabdase 5-praznavyAkaraNa sUtra bhI 6-dazAzrutaskandhasUtracUrNi, 7nizIthasUtra, 8-upAsakadazAGga sUtrakA uttama vistRta zuddha bhASAntara, 9-gacchAcArapayannAkA aura 10-kalpasUtrakA uttama vistRta bhASAntara, 11-sindUraprakaramUla, 12bhartRharizatakatrika, 13-amarakoza mUla, 14-sundara lalitavistarA, 15-prakriyAkaumudIvRtti, 16-17-moTI choTI saMgrahaNI, 18-sArasvatavyAkaraNa, 19-nayacakra, 20-candri
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ lAtInamci'umAzAlAMtA TAMtIdinAcianosAmanna keralAmota kelI 'moataske ralAmA namIkva lavArIla'suna modasabachIlotarA achAmna morkaarsNgiieN| - rusammanAlAsamayalA 2an yakalikalusAlA gayAa tarAgadAsA svagAta vATataMyUdevAdidevAsacha samayabArasamahezamA samAja sasajannatazyoki ajisamaMtinAsmana w m fq maM0 1926 mArgazIpaMzuklA 10 ke dina caritanAyaka ke hastAkSaroM se likhe hue 'sthApanAcArya kA pRSTha tathA I
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendraguNamaJjarI / 133 kA - vyAkaraNa, 21 - hIra praznottara, 22 - tarkasaMgrahaphakkikA, 23vicArasAraprakIrNa, 24 - aSTAdhyAyI, isI prakAra sundarAkSaramaya dUsare bhI nAnAprakAra ke grantharatna jJAnabhaNDAgAra meM zobhA de rahe haiM, yahA~ to kevala diGmAtra hI likhe gaye haiM ||516-517 // guruzrIne saMsAra meM mana vacana aura kAya ina tInoM yogase sabhIkA mahopakAra kiyA hai, ataH ve dhanyavAda ke pAtra haiM ki jinhoMne apanA jIvana paropakArake liye isa prakAra pUrNa kiyA || 517 // 43--maNDapAcalayAtrAprasthAnaM paraM zvAsavRddhayA rAjagaDhA''gamanaM, munigaNavarNanaM ca zrIvaDanagarasyAtha, caturmAsyAstvanantaram / akasmAdutthitaH zvAso, gurorduSTo bhayapradaH / / 518 / / mANDavagaDhayAtrArthaM, saMghena prArthanIkRtaH / tAmaGgIkRtya sadbhAvAt, zvAse'pyeSaH svadhairyataH 519 saMdhaiH sArdhaM tato'cAlIt, sAhasyekaziromaNiH / tithimAtraizca pUrNendu- ryathA ziSyairnidezaH // 520 // tapasvimukhyasatpAtraH, zrIrUpavijayAhvayaH / Ahore tithisAdhUnAM paJcatriMzadupoSaNe // 521 // bhikSAssnItA mudA tena, vaiyAvRtyakaro'pyataH / vyaktAdvinatirbhakkA - stapasyA'nekadhA kRtA / / 522 / /
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendraguNamaJjarI / zrInagarakA causAsA samApta hone bAda guruzrIke acAnaka burA bhaya paidA karane vAlA zvAsa uThA ||518 || 134 yahA~ke zrIsaMgha mANDavagar3ha kI yAtrA karAne ke liye Apase prArthanA kI para zvAsa hone para bhI uttama bhAvase aura apanI dhairyatA se sAhasika puruSoMmeM mastakamaNike samAna Apane usa prArthanAko svIkAra kara jaise gagana maNDala meM calatA huA pUnamakA candramA zukla pakSakI pandraha tithiyoMse zobhAyamAna ho, vaisehI AjJAkArI 15 ziSyoMke sAtha suzobhita hote hue Apane bhI yAtrA ke liye bhUmaMDala para saMghake sAtha prayANa kiyA / / 519-520 / / unameM se katipaya sAkSara guNI mukhya ziSyoMke savarNana - nAma - tapasviyoM meM zreSTha va uttama guNake bhAjana tapasvI munizrIrUpavijayajI the inhoMne guruzrIke 1958 Ahora ke caumAse meM 35 upavAsa meM saharSa 25 dina taka 15 muniyoMke liye gocarI lAkara dI thI, ataeva ve bar3e hI munijanoMkI sevA karanevAle the, tapasyAe~ to ina munijIne apane jIvanameM nAnA prakAra kI kIM aura 1964 ratalAma paMnyAsa munizrI mohanavijayajI ke caumAsemeM 46 upavAsa kiye the, tapa meM va khUba hI jJAnadhyAna meM lavalIna rahate the, anta meM ve munizrI pAraNA kiye bAda vahA~ hI bolate 2 citta samAdhise devaloka pahuMca gaye / / 519-522 //
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ 135 zrI rAjendraguNamaJjarI / zrI dIpa vijayo vidvA-nAcAryo vidyate'dhunA / rAjate pratibhAzAlI yatIndravijayo budhaH / / 523 // zrIlakSmIvijayo jyAyAn, zAstrANAM lekhane paTuH / gulAbavijayaH zazvat, sacchAstrAbhyasane rataH // 524 || zrIharSavijayo dhImAn, vaiyAvRttyakaraH sadA / zrIhaMsavijayo haMsa - tulyaH zozubhyate svataH || 222|| ityAdikairvineyaistaiH, sattvAtmA cAcakItyasau / Atmadharmasurakto'bhU-dvirakto hi bahirguNaiH // 526 // zvAsavRddhyA paraM mArge, yAtrAbhAvaM vimucya saH / kramAdrAjagaDhaM prApa, caramArhaddidRkSayA / / 527 / / vidvadvarya zrImAn munizrIdIpavijayajI the, jinako saMvat 1980 dvitIya jyeSThamudi 8 ke roja jAvarA ( mAlavA ) meM bhArI samArohase AcAryapada milA thA, jo vidyamAna haiM / pratibhAzAlI kovida munizrI yatIndravijayajI the / / 523 / / zAstroMke likhane meM catura vayovRddha munizrIlakSmI vijayajI the / sadA uttama zAstroM ke abhyAsa meM nimagna maiM munigulAbavijaya bhI thA / / 524 / / hamezA vaiyAvRtya karane vAle buddhizAlI munizrIharSavijayajI the | rAjahaMsa sadRza - vimalAtmA munizrI - haMsa vijayajI to svayameva atIva zobhate the / / 525 / / ityAdi zubha nAmadhArI una vineyoM sahita saccaguNadhArI guruzrI atyanta zobhate the aura rAga, dveSa, moha, mAyA, kAma,
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| krodha, lobhAdi bAhya guNoMse alaga ho kara khAsa AtmAke jJAna darzana cAritrAdi guNoMmeM atIva lavalIna the // 526 // parantu rAstemeM calate 2 ati zvAsa bar3hanese ziSyoM va zrIsaM. ghakI prArthanAse mANDavagar3hakI yAtrAke bhAvako chor3akara zrIvardhamAnasvAmI ke darzana kI cAhanAse kramazaH rAjagar3ha padhAre // 527 // 44--AryA''gamo, jvara zvAsaidhanazcaatrA''jagmuzca sAdhvyo'pi, zrIgurordarzanecchayA / pravartinI tu premazrIH, zuddhacAritrapAlikA // 528 // sthavirA''sIttu mAnazrI, ramyopadezadAyinI / tathA manoharazrIstu, tathAnyA api sattamAH // 529 // tato duSTajvaro'pyAgAd, gurusaGgacikIrSayA / kadedRkSanaratnasya, darzanaM me ka yAsyati ? // 530 // athaito jarayA sArdha, gADhaprItiM prckrtuH| gurustvekastrayazcaite, mudaikatrA'milan khalAH / / 531 // te trayo'pi mahAduSTAH, svasvazaktimadIhazan / prAjyauSadhapradAnaste, suzAnti naiva bhejire|| 532 / / ___ yahA~ guruzrIke darzanakI cAhanAse sAdhviyA~ bhI AI, unameM zuddha cAritra pAlane vAlI pravartinI premazrIjI thIM // 528 // ramaNIya upadeza denevAlI sthavirA mAnazrIjI vaisehI
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendraguNamaJjarI / 137 madhura vANIse sadupadezadAtrI sthavirA manohara zrIjI evaM aura bhI kaI uttama 2 sAdhviyA~ thIM // 529 // bAda mereko kaba kahA~ isa prakArake nararatnake darzana hoMge mAno aisI guru saMgatikI cAhanAse eka ora duSTa jvara bhI AyA / 530 // phira zvAsa aura jvara ne vRddhAvasthAke sAtha atIva prema kiyA / guruzrI akele aura eka ora saharSa ye tInoM durjana eka goSThIkara milagaye the / / 531 / / aba ve tInoM mahAduSTa apanI 2 zaktiko dikhAte hue, pracura auSadha rUpa dAna denese bhI unhoMne suzAntikA sevana nahIM kiyA // 532 / / yataH-duSTAnAM tu svabhAvo'yaM, parakAryavinAzanam / yathA loke suvastrANi, nityaM kRntati muusskH||533 // aGgArA api dhautAste, gnggaaniire'tinirmle| kSArapiNDairmahAtIkSNai-rbho ! bhavanti kimujjvalAH ? // pratighasraM svasAmrAjyaM, samAdhikyena cakrire / IdRzyAmapyavasthAyAM, svakRtyaM na hyasau jahau // 535 // kyoMki-durjanoMkA yahI svabhAva hai ki dUsaroMke kAryakA vinAza karanA, jaise lokameM logoMke sundara kapar3oMko hamezA niSprayojana cUhA kATA karatA hai|533|| vAcakagaNa! mahAn tIkhe 2 khAre padArthoM (sAbunaAdi) se atinirmala gaMgAjalameM dhoye gaye koyale bhI kyA kahIM ujale hosakate haiM ? kabhI nahIM, sArAMza yahI hai ki-una tInoMne apane svabhAvako nahIM chor3A
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ 138 zrIrAjendraguNamaJjarI / // 534 | aura ve pratidina jorazora se svarAjya karane lage, tathApi gurudeva ne isa prakArakI avasthAmeM bhI apane kartavyako nahIM chor3A ataH saMsArameM ve dhanyavAda ke pAtra haiM / / 535 / / 45-- zrIsaMghacintotpattau gurUpadezaH - gurvavasthAM vilokyaivaM, zrIsaMgho'tha caturvidhaH / kartuM lagno mahAcintAM dharmatattvasamanvitAm ||536|| karNayozca sudhAtulyaM, sannItirItidarzakam / zubhazikSAgRhaM satyaM, vivekavinayapradam // / 537 // mohajApayitAraM ca prabhUtaprANitArakam / sadAcAraM ca netAraM, prANidurgativArakam // 538 // bodhibIja nidAnaM ca, zivarAjyAdhikAriNam / ko naH pradAsyate svAminIdRg dharmopadezakam // 539 / / yathA sUrya vinA loke, tamaHstomo na nazyati / jIvAjJAnAndhakAro'pi, no nazyati guruM vinA // 540|| yathAsskAzo vinA candraM, mandiraM dIpakaM vinA / senAdhyakSa vinA senA, zobhate na tathA vayam // 541 // pUrvokta guruzrIkI avasthAko dekhakara caturvidha zrIsaMgha dharmatattva garbhita moTI cintA karane lage // 536 // kAnoM meM amRtake samAna madhura satpuruSoMkI nIti aura rItiko batAne vAle, saccI uttama 2 zikSAoMke ghara, viveka
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ 139 shriiraajendrgunnmnyjrii| aura vinayako denevAle, mohako jitAnevAle, asaMkhya ananta jIvoMko tAranevAle, uttama puruSoMke AcArako zikhAnevAle, prANiyoMkI naraka tiryaMcAdi jo kugati usako nivAraNa karAnevAle, samyaktva rUpa bIja paidA honeke kAraNa aura mokSarUpa rAjya ko dilAnevAle, he svAmin ! Apa sadguruke sivAya isa prakAra kA dharmopadeza aba hamako kauna degA ? // 537-539 / / jaise saMsArameM sUryake sivAya andhakArakA samUha dUra nahIM hotA, vaisehI guruke vinA prANiyoMkA ajJAna rUpa timirakA bhI vinAza nahIM hotA / / 540 // jisa prakAra candramA ke vinA gaganamaNDala, dIpakake vinA mandira, senApatike vinA lazkara, zobhA nahIM pAtA, usI prakAra gurudeva! Apake vinA hama zobhita nahIM hote / / 541 / / nirbhIkAH kila niHzaGkA-stathA kumtidsyvH| balavanto bhaviSyanti, kautiirthiknishaattnaaH||542|| guro ! kassaMghasandehAn , prativAkyairhariSyati / zrutvaivaM saMghavijJapti, gurussaMghamavocata // 543 / / zrIsaMgha ! bhavatA naiva, cintA kAryA hi mttnoH| eSa dharmaH zarIrasya, kSINapuSTyAdikAtmakaH // 544 // azucisthAnamastyetad, vahantyasmin praNAlavat / nava dvArANi nityaM vai, prApte kAle'sti gatvaram // 545 / /
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ 140 zrIrAjendraguNamaJjarI / utpannasya dhuvo mRtyu-mRtasya ca janurdhavam / tasmA'ttatparihArArthe,naiva zocanti pnndditaaH||546|| aba kumati rUpa caura niDara aura bedhar3aka hoMge, vaise hI anya darzanIya rUpa ghUghU balavAn hoMge // 542 / / he guro ! praznoM ke jabAva dekara kauna saMghake saMzayoMko dUra karegA ? isa prakAra saMghakI vinati sunakara guruzrI saMghako samajhAneke liye bole-mere zarIrakI vilkula fikra nahIM karanA cAhiye / kyoMki zarIrake durbala sabala Adi parivartana honeke aneka svabhAva haiM / yaha zarIra apavitratAkA eka sthAna hai isameM praNAlakI taraha hamezA azuddhiyoM ke nava dvAra to vahate hI rahate haiM aura samaya Ane para vaha vinAza zIla hai| navIna utpanna zarIrakA nizcaya maraNa hai aura vinAzita kA phira nizcayase dUsarA janma bhI hai / isa kAraNa usake chor3ane meM vidvAn loga kabhI cintA nahIM karate / / 543-546 / / dazaprANairviyukto'tra, mRto'yaM gadyate janaH / satyarItyA paraM jJeyo, jIvo'yamajarAmaraH // 547 // yato'nyasmiJchAstre'pyuktamvAsAMsi jIrNAni yathA vihAya, navAni gRhNAti naro'parANi / tathA zarIrANi vihAya jIrNA nyanyAni saMyAti navAni dehI / / 548 //
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| 141 maraNaM prakRtiHzarIriNAM, vikRti vitamucyate budhaiH| kSaNamapyavatiSThate zvasana ,yadi janturnanulAbhavAnasau" cecatuHpaJcavarSANi, santiSTheta tadA varam / bhavacchiSyA bhaviSyanti, sarvathaujasvinaH prabho ! // saMsArameM daza prakArake prANoM rahita honese yaha jIva mara gayA basa yaha kevala vyavahArameM loga kahate haiN| parantu satyarItise to isa jIvako ajara-amara-zAzvata hI jAnanA cAhiye // 547 // kyoMki dUsare zAstroM meM bhI kahA hai-jaise manuSya jUne vastroMko chor3akara dUsare navIna vastroMko dhAraNa karatA hai, vaisehI yaha AtmA jIrNa zarIrako tyAga kara anya nUtana dehako dhAraNa karatA hai / / 548 // zarIradhArI jIvoMkA mRtyu honekA svabhAva hai, jIvita rahanA yaha paNDitoMse pRthivIkAyika AdikA vikAra kahA gayA hai| yadi zvAsa letA huA kSaNabhara bhI Thahara jAya to jIva kyA lAbhavAlA ho sakatA hai ? kabhI nahIM // 549 / / he prabho ! jo cAra pA~ca varSa virAjeMge to acchA rahegA, ApazrIke ziSya bhI saba tarahase samartha hojAya~ge / / 550 // . naivamasti mamAdhInaM, caramAhasthiti smara / zakroktirapi vaiphalyaM, gatA kA gaNanA mama // 551 / / punarbhoH ! santi matpRSThe, ziSyAH saMghopadezakAH / / dharmakAryadhuraM voDhuM, bhaviSyanti yathocitAm / / 552 //
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ 142 shriiraajendrgunnmnyjrii| caliSyati surItyaiva, vardhamAnasya zAsanam / ekaviMzasahasrAbdI-miti zAstreSu bhASitam // 553 // saMghamitthaM susantoSya, gururAjo vythaanvitH| ahaMjApaM japannasthA-tsadvicAre samAdhinA // 554 / / ... jaba guruzrI bole aisA karanA mere adhIna nahIM hai, antima tIrthaMkara zrImahAvIrasvAmIkI vyavasthAko yAda karo yadi isa viSayameM saudharmendrakI vANI bhI niSphala hogaI to merI kauna ginatI hai ? // 551 // phira mere pIche saMghako sadupadeza denevAle ziSya haiM-jo yathAyogya dharmakarmake bhArako vahana karaneke liye samartha hoMge / / 552 // zrIvardhamAnakhAmI kA ikkIsa hajAra varSa surItike sAtha zAsana calatA hI rahegA aisA zAstroMmeM bhI kahA hai // 553 // isa prakAra pIr3A yukta gururAja zrIsaMghako acchI taraha santoSa dekara jinendradevakA jApa japate hue samAdhise uttama vicArameM rahe / / 554 / / 46-ziSyasuzikSA, samAdhinA svargArohazcaupAdizaca sAdhUnA-mitthaM jJAtvAntamAgatam / bho! nAsti me'GgavizvAso, yUyamuktAH purA mayA // yatidharmAtyacAritra-tatprasUpAlane'nizam / mahodyamaM prakuryAta, cA'pramAdAH suyatnataH / / 556 / / matkartavyaM yadAsIddhe !, yathAzakti kRtaM hi tat / yuSmAbhirapi kartavyA, sdytnaiHshaasnonntiH||557||
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| 143 nijAtmoddhArakAryo'pi, vidheyo hi suytntH| ekIbhUya mithaHstheyaM, sammatyA saha sarvadA // 558 / / paJcatriMzatsamAcAryA, vartitavyaM subhaavtH| bahudhaivaM svaziSyANAM, zikSA dattAH suvaanychyaa||559|| __ bAda guruzrIne apanA Ayu samIpa AyA samajhakara isa prakAra sAdhuoMko upadeza diyA-antevAsio ! aba mere zarIrakA bharosA nahIM hai, isa viSayake vacana maiMne tumako pahilese hI kaha diye haiM // 556 // vAste madya-amala car3asa mAjuma bhaMga Adi saba tarahake naze, pA~ca indriyoMke 23 viSaya, cAroM prakArake krodhAdi kaSAya, pAca nidrAe~, aura cAra prakArakI vikathAe~ ye pA~ca pramAda varjita bar3e hI yatnase zAnti-kSamA, mArdava-komalatA, Arjava-saralatA, mukti-nirlobhatA, tapa, saMyama, satya, zauca-dravya bhAvase pavitra, akiMcana-parigraha rahita aura brahmacarya pAlana karanA, ye daza prakArake sAdhudharma yukta cAritra aura usakI pA~ca samiti tIna gupti rUpa aSTa pravacana mAtAke pAlana karanemeM hamezA mahAn udyoga karate rahanA / / 556 / / ziSyo ! jo merA kartavya thA vaha maiMne merI zakti majaba pAra pahu~cAyA, aba vaisehI tuma logoMko bhI uttama yatnoMse jinazAsanakI unnati karanA cAhiye // 557 / / bar3e hI prayatnase apane AtmoddhArake kArya bhI karate rahanA, sadaiva parasparameM susaMpase eka dila ho kara rahanA // 558 // aura
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ 144 shriiraajendrgunnmnyjrii| acche pariNAmase 1956 kI sAlameM caturvidha zrIsaMghake hitArtha merI bA~dhI huI 35 gacchakI maryAdAoMmeM calanA cAhiye / isa prakAra zubha cAhanAse svaziSyoMko nAnA prakArakI suzikSAe~ dIM // 559 // jJAtA'jJAtAdiyogena, bhavadAzAtanAH kRtaaH| kSantavyaM pUjya ! taddoSA-nasmAkantu dayAvatA // 560 // yataH-pamhuDhe sAraNA vuttA, aNAyArassa vAraNA / cukANaM coyaNA hoi, nihuraM paDicoyaNA // 561 / / mayaitAbhiH suzikSAbhi-zvedAtmA vazca duHkhitH| ziSyA ! vAnupayogena, kSamadhvaM me tadAgasam / / 962 / / yaha sunakara ziSya bole-pUjya ! dharmaguro ! jAna ajAna meM mana vacana kAyA ke yogoMse ApazrIkI teMtIsa ArzatanAe~ kI hoM to dayAzIla ApazrIko hamAre una apa 1-1 guruke Age Age calanA, 2 barAbarIse calanA, 3 najIka calanA, 4 Age baiThanA, 5 barAbarIse baiThanA, 6 najIka baiThanA 7 Age khar3e rahanA 8 barAbara khar3e rahanA, 9 najIka khar3e rahanA, 10 bhojana karate samaya guruse pahale cullU karanA, 11 guruse pahale gamanAgamana kI AlocanA karanA, 12 rAtrimeM guruke bulAne para jAgate hue bhI na bolanA, 13 bAta karane yogya manuSyase guruke pahale hI bAteM karanA, 14 gocarI kI AlocanA guruke pAsa na karake anya sAdhu ke pAsa karanA, 15
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| 145 rAdhoMko mApha karanA cAhiye // 560 // taba guruzrI bole ziSyo ! dharma karmameM bhUla hone para mIThe vacanoMse sAvadhAna karanA vaha sAraNA, kusaMgAdi ayogya kArya karanese manAI guruke pahale dUsare sAdhuoM ko AhAra kA nimaMtraNa karanA, 16 AhArAdi guru ko na dikhA kara dUsare sAdhuko dikhAnA, 17 guruko pUche vinA snigdha madhurAdi AhAra dUsaroM ko lAkara denA, 18 acchA acchA AhAra svayaM khAkara guru ko nirasa AhAra denA, 19 Asana para baiThe hue uttara denA, 20 gurukA vacana nahIM sunanA, 21 guru ke sAmane UMce svara se yA kaThora bolanA, 22 guru ke zikSA dene para tuma hamako kahane vAle kauna ho ? aisA kahanA, 23 glAna Adi kI vaiyAvRtya karane vAste guru kahe taba tuma kyoM nahIM karate aisA kahanA, 24 gurudezanA meM udAsa hokara baiThanA, 25 guru kucha kaheM taba ' Apako kucha yAda nahIM aisA kahanA, 26 guru kI dharmakathA kA bhaMga karanA, 27 sabhA jur3ane para guru AjJA vinA hI dharmopadeza denA, 28 gocarI AgaI yA usakI TAima hogaI aisA kaha kara guru kI sabhA ko visarjana kara denA, 29 guru ke saMthArAdise paga lagAnA, 30 guruke saMthArA yA Asana para baiThanA, 31 guru se UMce Asana para baiThanA, 32 guru ke barAbarI se UMcA Asana lagA kara baiThanA, 33 guru ke sAmane UMce Asana baiThanA yA guru vacana ko avinaya se sunanA / isa prakAra 33 AzAtanAe~ TAla kara guru sevA meM rahanA cAhiye / 10.
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| karanA vaha vAraNA, ina donoMke ThIka AcaraNa nahIM hone para ati pramAdI ziSyako dharmapantha para calAne ke liye jAti kulodAharaNa pUrvaka sopAlaMbha preraNA karanA vaha codanA aura pUrvokta una donoM bAtoMmeM bArambAra bhUla karane para tujhe aura tere sukula sujanma Adiko dhikkAra hai ityAdi kaTuka vAkyoMse atIva vAraMvAra preraNA karanA vaha praticodanA kahalAtI hai // 561 // maiMne ina cAra suzikSAoMke jariye athavA anupayogase yadi tuma logoMkI AtmA dukhAI ho to usa mere aparAdha ko tuma sabhI kSamanA / / 562 / / phira isI tyaktvauSadhopacArANi, kRtvaivaM kSAmaNAM samaiH / saccharaNAni catvAri, gRhItvaivocitAnyasau // 563 // dattvA saMyamadoSANAM, mithyAduSkRtamAdarAt / jagrAhA'nazanaM jainA-gamarItyA samAdhinA // 564 // loke'nvAcAryavaoNya-mupakArI mahAsudhIH / sukhenAnazane sthitvA, kiyadinAni suvratI // 565 // svacchakIrti suvistIrya, jJAnadhyAnAdisaMyamaiH / cAtra svAnte'khile jIve, samabhAvaM sudhArayan // 566 // vinaSTaM zarmadaM deha, svargakaivalyasAdhakam / tathA tyaktveha nirmokaM, sukhenaahistyjedythaa||567|| guNeSaDratnabhUvarSe, saptamyAM zucipauSake / zrImadvijayarAjendra-sUrIzo'yamagAdivam / / 568 //
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ 147 shriiraajendrgunnmnyjrii| mujaba guruzrIne [84 ] lakSa jIvayoniyoMke sAtha bhI khamatakhAmaNA kara zarIra saMbandhI auSadha vagairaha kula upAyoMko chor3akara arihantAdikoMke cAra uttama zaraNA grahaNa kara aura cAritrameM lage hue doSoMkA sAdara mithyAduSkRta dekara jainasiddhAntoMkI maryAdA pUrvaka sukha-samAdhise anazana [saMthArA] grahaNa kiyA // 563 // 564 // ve guruzrI saMsArameM zuddha mahAvratadhArI, jIvoMke mahopakArI, mahAbuddhizAlI, yathArtha AcArya zreSTha, katipaya dina paryanta sukhase anazana meM sthira raha kara apane zreSThatara jJAna dhyAna tapasyA paropakAra aura vizuddha cAritra pAlana Adi sadguNoM se loka meM ati nirmala kIrti phailA kara aura AtmA meM sabhI jIvoM para samabhAva rakhate hue jaise sarpa sukha pUrvaka apanI calI (kAMcalI) ko chor3atA hai, vaisehI svarga va mokSakA sAdhana rUpa tathA sAMsArika sabhI sukhoM kA dAtA tathApi vinAzazIla svakIya zarIra kA tyAga kara jainAcAryadhurandhara-zrImadvijayarAjendrasUrI zvarajI mahArAja saMvat 1963 pauSasudi 7 ke roja svargavAsI hue // 565 // 566 // 567 // 568 // 47-gurunirvANotsavastatra saMghabhaktizcapaTiSThagrAmataryA, sadvaikuNThIti kAritA / citraiH kauzeyavastraizca, sajitA vrsaucikaiH|| 569 / /
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ 148 zrIrAjendraguNamaJjarI / rUpyapatraiH pratisthAne, maJjulasvarNatantubhiH / muktAvidrumamAlA bhI, ratnaughairvividhaistathA // 570 // saMghenaivaM gurorbhaktyA, ramyaramyasuvastubhiH / devavimAnatulyaiSA mudA sAkSAdalaGkRtA // 571 // atizaya catura gAMva ke sutAroM dvArA prathama uttama vaikuNThI banavAI, pIche usa para nAnA prakArake rezmI khInakhApa Adike vastroMse sundara darjioMke jariye sajAvaTa karavAI || 569 || sthAna sthAna para cAMdI ke patroM va sundara sonAke tAroMse aura motI mUMgiyoMkI mAlAoMse vaisehI aneka prakArake ratnoMke pujjoMse saharSa zrIsaMghane guruzrIkI bhakti se acchI 2 vastuoMse pratyakSa devavimAnake sadRza, ati suzobhita vaikuMThI sajavAI || 570 / / 571 // abhiSiktazarIro'syAM, lepitazcandanAdibhiH / munivezAnvitaH padmA-sanena sthApitaH zucA // 572 // saradArapurAdatra, dhArApuryAzca suddhave / ninyire veNDavAdyAni nRpAdezAnmudA drutam ||573 || tathAsmin kUkasI - bAgA, -''lIrAjapura - boritaH / kaDoda - jhAbuvA - pArA, - zrITAMDA - rIGganodataH // 574|| jhakaNAvada - rAjoda, rANA - raMbhApurAttathA / dhAmaNadA - dazAItaH, zrIvaDanagarAditaH // 575 / /
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendraguNamaJjarI / 142 sahasrazaH susNghaanaa,-maagcchnntishiighrtH|| maJjulADambarairetAM, bhrAmayannakhile pure // 576 / / zoka pUrvaka zrIsaMghane sugaMdhadAra candana, varAsa, kapUra, Adi uttama 2 vastuoMse lepana kiyA huA sAdhuke vezayukta suvAsita jalase abhiSeka karAye gaye guruzrIke zarIrako usa vaikuMThImeM padmAsanase sthApana kiyA // 572 // uparoktagurunirvANotsavameM saradArapurakI chAvaNIse evaM dhArAnarezakI AjJAse dhArAnagarIse saharSa zIghra veNDabAje maMgavAe gaye // 573 // taise hI usa utsavameM kUkasI, bAga, AlIrAjapura, borI, kar3oda, jhAbuvA, pArA, TAMDA, rIGganoda, jhakanAvadA, rAjoda, rANApura, raMbhApura, dhAmaNadA, dazAI, var3anagara, ler3agAma Adi gAva nagaroMse gurunirvANa sunate hI ati zIghratayA ekadama hajAroM zrIsaMgha Aye aura usa vaikuNThIko bar3e hI sundara samArohake sAtha sAre nagarameM ghumAte hue // 574-576 // jayArAvairgurornAmnaH, zrIsaMghAsyasamutthitaH / tadA''stAM gItavAdyaizca, rodasI mukharAyite // 577 // itthaMkAramasau saMgho, rAjadurgAd dvimIlake / tIrthe mohanakheDAkhye,subhUmau tAmatiSThapat // 578 // samaye'smin gurobhattayAM, saMgho rAjagaDhasya ca / zrIvaDanagarasyApi, lebhe lAbhaM vizeSataH // 579 //
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ 150 zrIrAjendraguNamaJjarI / rUpyANAM ca sahasrANi, mudodacchAlayattadA / tasyAzcopari sadbhAvai - revamanye'pi cakrire // 580 // usa samaya zrIsaMgha ke mukhase paidA hue guruzrIke nAmake jaya jaya zabdoM evaM guruguNa gAyana aura aneka tarahake bAjAoMke zabdoMse jamIna AsamAna to mAno vAcAla hI nahIM hogaye hoM arthAt jayagAnavAjitrAdikI dhvaniyoMse bhUmaNDala aura gagana maNDala eka zabdamaya hI hogaye the || 577 || isa prakAra usa zrIsaMghane zahara rAjagaDhase do mAila para lejA kara mohanakher3A nAmaka uttama tIrthakI bhUmi para usa vaikuMThI ko sthApana kI / / 578 || isa maukepe vaikuNThI para gurubhakti meM rAjagar3ha ke aura bar3anagara ke zrIsaMghane bahuta hI lAbha liyA jo kisaharSa hajAroM rupaye uchAle, evaM uttama bhAvase anyAnya zrI saMgha bhI gurubhaktikA lAbha liyA / / 579 / / 580 / / candanaiH kRtacityAyAM, karpUrAgurukesaraiH / kastUrIdevadArvAdi-dravyairevaM sugandhibhiH // 581 / / bahubhirdhRtakuMbhaica, vaikuNThyA saha tattanoH / cakre saMgho'gnisaMskAra, sAnutApazca zuGmayaH // 582 | sarvadaiva jinendrokta - nizcaya vyavahAragaH / lokAcAravazAdeSa, - cakrANaH parimajjanam // 583 // smaran guruguNAneSo, bhAvayannazvaraM samam / dharmazAlAM samAyAto, gataratnaH pumAniva // 584 //
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| 151 candanase racI huI citA meM kapUra, agara, kesara, candana, kastUrI, devadAru, Adi sugandhita padArthoM se evaM bahuta se ghRtake ghar3oM se zokamaya pazcAttApa sahita zrIsaMghane vaikuNThI ke sAtha guruzarIrakA agnisaMskAra kiyA // 581 // 582 / / tadanantara tInoM hI kAla meM jinezvara bhagavAn ke kahe hue nizcaya aura vyavahAra mArga meM calanevAle zrIsaMghane loka maryAdA ke AcAra vaza dravyazuddhi ke liye snAna kiyaa| kyoMki-'jayavIyarAya' ke pATha meM jinezvara bhagavAna se hamezA prArthanA karane meM AtI hai ki-he bhagavan ! mujha se loka meM viruddha [ayogya] kArya karane kA tyAga bane aisA kahA gayA hai||583|| usake bAda gurumahArAja ke guNoM ko yAda karate hue sAre saMsAra ko vinAzazIla mAnate hue va amUlya ratna ko gamAye hue puruSa ke samAna zrIsaMgha dharmazAlA meM Ae // 584 // 48-anityopadezo gurumUrtisthApanaM ca--- zrIdIpavijayo'thaivaM, dhImAna saMghamabodhayat / hantA'nenAyikAlena, jagdhAstIrthaGkarA api // 585 / / yataH"titthayarA gaNahArI,suravaiNocakikesavA raamaa| kAleNa ya avahariyA, avarajIvANa kA vattA / / 586 / / ye pAtAlanivAsino'suragaNA yesvairiNo vyantarA, ye jyotisskvimaanvaasivibudhaastaaraantcndraadyH|
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ 152 zrIrAjendraguNamaJjarI / saudharmAdisurAlaye suragaNA ye cApi vaimAnikAste sarve'pi kRtAntavAsamavazA gacchanti kiM shocyte|| usake bAda subuddhizAlI zrImaddIpavijayajI mahArAjane isa prakAra zrIsaMghako anityatAkA pratibodha diyA, he zrIsaMgha ! bar3e hI khedakI bAta hai ki isa duSTa yamarAjane jinezvaroMko bhI khA liye // 585 // kahA bhI hai ki-tIrthakara, gaNadhara, indra, cakravartI, vAsudeva aura baladeva ina mahottama puruSoMko bhI isa kAlane khAliye to anya jIvoMkI bAta hI kyA hai ? kucha nahIM // 586 // pAtAla lokameM vasane vAle asuranikAya Adi daza prakArake deva, yatheccha ramaNazIla vyantara aura vANavyantara ye solaha prakArake deva, lokameM udyota karane vAle sUrya, candramAdi tArA paryanta jyotiSI deva aura saudharmAdi devalokameM nivAsa karanevAle vaimAnika deva, ye sabhI surasasudAya paravazatAmeM hote hue yamarAjakI mukharUpa jalabhaibarIke khaDDemeM praveza karate haiM to dUsaroMkI cintA karanese kyA hai ? kucha bhI nhiiN|| 587 // no vidyA na ca bhaiSajaM na ca pitAno bAndhavAno sutA, nAbhISTA kuladevatA na jananI snehAnubandhAnvitAH / nArtho na svajano na vA parijanaH zArIrikaM no balaM, no zaktAstruTitaM surA'suravarAH sandhAtumAyudhruvam
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| 153 omiti paNDitAH kuryu-razrupAtaM ca mdhymaaH| adhamAzca ziroghAtaM, zoke dharma vivekinaH // 589 // sAragarbhamimaM vAkyaM, zrutvA sarvo jahAcchucam / AgamoktividhAnena, vidadhe devavandanam // 590 // ___ saMsArameM taraha tarahakI vidyAeM, auSadhiyA~ ati snehavAle mA bApa, bandhugaNa, lar3ake, svavAchita kula deva deviyA~, bahu tasA gharameM dhana, kuTumba parivArake svajana loka, zarIra saMbandhI parAkrama, vaimAnika jAtike deva aura asuranikAyAdika deva, evaM inake indra bhI, TUTe hue AyuSyako jor3aneke liye kabhI samartha nahIM ho sakate haiM / 588 // zoka Ane para pApase Darane vAle aura AtmAko durgatise bacAne vAle vidvAna loga to phakta OM mAtra hI bolate haiM, madhyama koTIke loga A~khoMse A~sU DAlate haiM, adhama loga mAthA phor3ate evaM chAtI bhI kUTate haiM, aura viveka vAle zoka nivAraNArtha ubhaya lokameM hitakArI dharmakA hI sevana karate haiM // 589 / / munizrIke sAra se bhare hue vacanoMko sunakara sAre saMghane nirarthaka zoka saMtApako chor3a diyA aura jinAgamoM meM kahe hue vidhividhAnase sattIrtharUpa zrIvardhamAnasvAmIke jinAlayameM devavandana kiye // 590 // caturvidhastataH saMgho, bhavaudAsyamupeyivAn / adhIyannekacetAstaM, svasvasthAna upAyayau / / 591 / /
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ 154 shriiraajendrgunnmarii| atha dInAdikAn lokAn , dhaanyvstraadikaistdaa| atoSayaddayADhyo'sau, jainazAsanakIrtaye // 592 // vivRddhaye ca dharmasya, gurudevprbhktye| vidadhe zAsanonnatyai, zrIsaMgho'STAhikotsavam / 593 // vAgnizcayAnukUlena, vahnisaMskArabhUtale / mRdusnigdhaiH sitagrAvai-rakAri dhyAnamandiram / / 594 // variSThe'smin gurorgehe, sahA'JjanapratiSThayA / caikIbhUto'nyasaMgho'pi, dinaassttaavdhikotsvaiH||595|| svargIyagururAjasya, sajjanasvAntakarSiNIm / varIyasI praticchAyAM, shriisNgho'sthaapynmudaa||596|| prativarSe'tra saptamyAM, pauSazuklasya sarvataH / sahasrazaH samAyAnti, yAtrikAstu didRkSayA // 597 // tadanantara caturvidha zrIsaMgha saMsArakI udAsInatAkA vicAra evaM eka cittase una suguNI guruzrIko yAda karate hue apane 2 sthAna para pahu~ce // 591 // bAda kRpAlu zrIsaMdhane jainazAsanakI mahimAke liye dIna garIba andhe lUle nirAdhAra rogI vagairaha jIvoMko anna kapaDoMse aura pazuoMko cArA pAnI Adise ati saMtuSTa kiye // 592 // phira devagurUkI bhaktyartha, jinazAsanakI unnatike kAraNa, evaM jainadharmakI vRddhi ke liye zrIsaMghane mahAn
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| aSTAhika mahotsava bhI kiyA // 593 // aura saMghake kiye hue nizcayAnusAra mohanakher3A tIrthake andara hI agnisaMskArakI jagaha para komala cikane Arasopala jAtike pASANoMse gurusamAdhi maMdira banavAyA // 594 // guruzrI ke isa sundara dhyAnamaMdira meM atyanta saharSa kuMkumapatrikA dvArA ikaTThe hue para grAmake zrIsaMgha sahita yahA~ ke zrIsaMghane ATha dinake mahotsava pUrvaka uttama aJjanazalAkA pratiSThA ke sAtha divaMgata jainAcArya zrImadvijayarAjendrasUrIzvarajI mahArAja kI sajana logoMke cittako AkarSita karane vAlI mahottama manohara mUrtiko sthApana kI // 595 // 596 // yahaoNpara harasAla pauSa sudi saptamI aura caitra-kArtika pUrNimAke roja cAroM orase gurudevake darzanakI cAhase hajAroM yAtrI loga Ate haiM / / 597 / / 49--phalasiddhayA gurubimbArcA tadane tadguNotkIrtanaM cakAryasiddhipaNaM kRtvA, mahatyA zraddhayA sme| sUtsavaM bho ! vitanvAnaiH, zrAddhaizvAnyajanairapi // 598 // dasore khAcarode ca, kUkasyAM jAvarApure / AhorAdipureSvevaM, pUjyante gurumUrtayaH // 599 //
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendra guNamaJjarI / vAcakagaNa ! mandasora, khAcaroda, kUkasI, jAvarA, lakSmaNi - tIrtha, Ahora, kharasoda, dazAI, tharAda, nimbAher3A, rAjagar3ha, rIMganoda, bar3anagara, siyANA, bAgarA, harajI Adi gA~va nagaroMmeM bar3I hI AsthA pUrvaka mahotsava karate hue zrAvaka varga evaM anya darzanIya loga bhI apane 2 kAryakI siddhikA paNa [bolamA] bolakara gururAjakI mUrtiyoM ko pUja rahe haiM / / 598 / / 599 // 156 pUjanAddarzanAd bhaktyA, gurumUrteH stuteH kila / japanAttajjanAnAM ca, siddhyanti sveSTha siddhayaH || 600 || tadagre bhAvayantyeva, lokAH sarvatra bhAvanAm / tadIyasadguNagrAmaM, kIrtayantaH stuvanti vai / / 601 // vallabhaM vrataratnaM tu, sarvadharmimahAtmanAm / kenacidrakSitaM zuddhaM tvAdRzaiva paraM guro ! // 302 // nirdoSA''hArapAtrAdIn sAdhUpakaraNaM vinA / kSArapiNDaM ca vastreSu, svopayoge na lebhiSe // 603 / / nizcayase bhakti ke sAtha gurumUrtikI pUjA, darzana, stuti se aura guruke nAmakA jApa karane se una logoMkI vAMchita siddhiyA~ siddha ho rahI haiM / / 600 // saba jagaha una guru mUrtiyoMke Age aneka loga bhAvanA bhAte haiM, gurumahArAjake uttama guNoMke samudAyakI kIrtanA karate hue stuti kara rahe haiM / / 601 / / vaha stuti aisI hai ki sabhI dharmavAle
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| mahAtmA logoMke vrata rUpa ratna vallabha haiM yAne sarvathA prANAtipAtakA tyAga, sarvathA jhUTha bolanekA tyAga, sarvathA corIkA tyAga, sarvathA nArI saMgatikA tyAga aura sarvathA dhana saMpad kA tyAga rakhanA, ye pA~coM vallabha haiM / lekina gurudeva ! Apa jaise kisI virale hI satpuruSane una mahAvrata rUpa ratnoMkI zuddha prakArase rakSA kI hai // 602 // nirdoSa AhArapAnI 1 zayyA-yAne vichAneke liye kambalAdi,2 vastra, 3 aura pAtra 4 ye cAroM doSa rahita grahaNa karanA, aura pAtra 1, pAtrabandhanajo vastrakI caukhuNI jholI 2, pAtrasthApana-saba upakaraNoMko rakhaneke vAste kambalakA 1 khaNDa 3, pAtrakesariyA-pAtrAdi pUMjaneke liye choTI caravalI-pUMjaNI 4, par3alA-gocarI jAneke samaya pAtroM para DhAMkaneke vAste tIna athavA pA~ca vastroM ke khaNDa 5, rajastrANa-pAtra vIMTanekA caukoNa vastra 6. gocchaka-pAtroMko Upara aura nIcese majabUta bAndhaneke vAste kambalake 2 Tukar3e 7, ye sAtoM hI pAtraniyoga kahalAte haiM / tathA do kapar3e sUtake 8-9, UnakI 1 kAmbala 10, rajoharaNa-dharmadhvaja 11, mukhavastrikA 12, mAtra-gurupAtra vizeSa 13, aura colapaTTaka 14, sAdhuoMke ina caudaha upakaraNoMke sivAya adhikatara vastrAdi nahIM rakhanA / evaM kapar3e dhonemeM akAraNa sAbU sor3A Adi kSArake samUhako ApazrIne apane kAmameM kabhI nahIM liye // 603 //
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ 158 shriiraajendrgunnmnyjrii| yatistyAgI muniyoMgI, mahAtmA sAdhurucyate / sucihnaH saiva bho'dharma-samAjoddhArako'pi ca // 604 // prativarSe caturmAsyA-mekAntaropavAsakaiH / SaSThaiH praticaturmAsyAM, dIpAvalyAM tathaiva ca // 605 // AcAmlaikAzanAdyairyaH, SaTparvatithiSu sphuTam / dazamyAM vArSike cApi, satparvaNi sadA'STamaiH // 606 // tapobhizcedRzaiH sadbhiH, zraddhayA svAtmanizcitaiH / prAyeNA''rAdhanAMcakre, sattithInAM shaa''draiH||607|| vAcakavRnda ! ina sundara lakSaNoMse jo yukta hai vahI yati, tyAgI, muni, yogI, mahAtmA, sAdhu, aura jainadharma va jainasamAjake uddhAra karane vAle ho sakate haiM / / 604 // harasAlake caumAsemeM do mAsa taka ekAntara upavAsa karane, tInoM caumAsA kI caudaza pUnama aura divAlIke roja chaTha tapa karane, nirantara chaH parvatithikI tithioMmeM evaM dazamIke dina bhI AMbila ekAzanAdikoM aura vArSika-saMvatsarI parvameM aTThama tapase, atizraddhA pUrvaka apane AtmAke nizcayoM ke sAtha isa prakArake uttama tapoMse ukta tithiyoMkI sAdara guruzrIne ArAdhanA kI 605-606-607 // tapobhirvAyuvegaizcA-pratibaddhavihArakaiH / sadjJAnadhyAnamaunAdyaiH, pratyakSAnubhavaiH kRtaH // 608 //
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendraguNabhaJjarI / sarvathA zreSThavRttAntai- mahatyasmin kalAvapi / pUrvakAlikasUrINA - mihaivAyamabhUdguruH aneka tarahakI tapasyAoM, pavana gatike samAna apratibaddha vihAroM aura pratyakSa anubhava kiye gaye mahottama jJAna dhyAna maunAdi saba prakArake zraSTha vRttAntoM se isa mahAna kaliyuga meM bhI prAcIna kAla ke AryoMke samAna ye gurudeva hue / / 608-609 // 50 zrI saudharma bRhattapogacchIya- gurupaTTAvalI 159 // 609 // zAsanezo mahAvIraH, surdharmasvAmyabhUttataH / jambUsvAmI tu tatpadde, prabhavasvAmyataH param ||610|| tataH zayyaM bhavasvAmI, yazodro'bhavad budhaH / pahesbhUtAM ca sUrI dvau, saMbhUtivijayo'grajaH // 611 // 1 zrIsudharmasvAmIjI 2 zrIjambUsvAmIjI 3 zrIprabhavasvAmIjI / 610 / 4 zrIzayyaM bhavasvAmIjI zrI jinazAsana ke adhipati cauvIsaveM tIrthaMkara zrI mahAvIrasvAmI ke bAda d 5 zrIyazobhadrasUrijI 6 zrIsaMbhUtivijayajI 611 zrIbhadrabAhusvAmIjI
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ 160 shriiraajendrgunnmnyjrii| svAmI zrIbhadrabAhuzca, svaamyaasiitsthuulbhdrkH| AryamahAgirividvA-nAryaH suMhastikovidaH // 612 // zrImatsusthitasUrizca, sUriH supratibuddhakaH zrIindradinnasUrIzo, dinasUrimahAguNI // 613 // sUriH siMha~girizcAsId vajrasvAmI mhaamtiH| AcAryoM vajrasenastu, candrasUrivinirmalaH // 614 // sAmantabhadrasUristu, vRddhadevamunIzvaraH / zrIpeMdyotanasUrIzo, mAnadevakavIzvaraH // 615 // zrImAnatugasUrIzo, vIrasUriH sudhIvaraH / zrIjayadevamUrizva, devAnandastu kovidaH // 616 // 7 zrIsthUlabhadrasvAmIjI 14 zrIvajrasenasarijI (zrIAryamahAgirijI 15 zrIcandrasUrijI // 614 // " zrIAryasuhastisUrijI 16 zrIsAmantabhadrasUrijI 17 zrIvRddhadevasUrijI [zrIsusthitasUrijI 18 zrIpradyotanasUrijI zrIsupratibuddhasUrijI 19 shriimaandevsuurijii|615|| 10 zrIindradinnasUrijI 20 zrImAnatuMgasUrijI 11 zrIdinnasUrijI 613 // 21 zrIvIrasUrijI / 12 zrIsiMhagirisUrijI 22 zrIjayadevasUrijI 13 zrIvAsvAmIjI / 23 shriidevaanndsuurijii|616|
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| vikramasUrirAnandI, sUrIzo narasiMhakaH / zrImasamudrasUrirvai, mA~nadevo'tipaMDitaH // 617 / / vidhuMdhaprabhasUristu, jayAnandazca doSajit / abhUdraviprabhAcAryo, yshodevo'tikiirtibhaak||618|| zrImAn pradyumna sUristu, mAnadevo mahAkRtI / vimalacandrasUrIzaH, sUrirudyotanastathA // 619 / / sarvadevAbhidhAcAryo, devsuurimhaamtiH| sarvadevo mahAcAryo, yazobhadrastathA budhaH // 620 / / zrInemicandrasUristu, municandro muniishvrH| AcAryo'jitadevastu, jysuurirjyaanvitH|| 621 // 24 zrIvikramasUrijI 25 zrInarasiMhasUrijI 26 zrIsamudrasUrijI 27 zrImAnadevasUrijI / 617 / 28 zrIvibudhaprabhasUrijI 29 zrIjayAnandasUrijI 30 zrIraviprabhasUrijI 31 shriiyshodevsuurijii|618|| 32 zrIpradyumnasUrijI 33 zrImAnadevasUrijI 11 34 zrIvimalacandrasUrijI 35 zrIudyotanasUrijI / 619 // 36 zrIsarvadevasUrijI 37 zrIdevasUrijI 38 zrIsarvadevasUrijI .zrIyazobhadrasUrijI 620 / zrInemicandrasUrijI / 40 zrImunicandrasUrijI 41 zrIajitadevasUrijI 42 zrIjayasUrijI // 621 //
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI rAjendraguNamaJjarI / zrImatsomaprabhAcAryoM, maNiratnAhrayo'paraH / zrIrjaMgacandrasUristu, zrIdevendrabudhastu vai // 622 // 162 vidyAnando'paraH sUri-dharmaghoSo gaNezvaraH / zrI somaprabhasUristu, zrIsormetilako budhaH // 623 // deva sundara satsUri-rdhIvaraH somasundaraH / munisundara AcAryo, ratnazekhara paNDitaH // 624 // lakSmI sAgarasUristu, surmetisAdhusadbudhaH / he vimalasUrirve, Arnendavimalo budhaH / / 625 // vijayaidAna sUrIzaH, zrIhIreM vijayassudhIH / sUrirvijayaseno'bhU-dvijayadevakovidaH // 626 // zrI somaprabhasUrijI zrImaNiratnasarijI 43 44 zrIjagaJcandrasUrijI 45 | zrIdevendrasUrijI / 622 / | zrIvidyAnandasUrijI 46 zrIdharmaghoSasUrijI 47 zrIsomaprabhasUrijI 48 zrI so matilaka sUrijI 623 49 zrIdevasundarasUrijI 50 zrIsomasundarasUrijI 51 zrI munisundarasUrijI 52 zrIratnazekharasUrijI 624 53 zrIlakSmIsAgarasUrijI 54 zrIsumatisAdhusUrijI 55 zrImatrimalasUrijI 56 zrI AnandavimalasUrijI 57 zrIvijayadAnasUrijI 58 zrIvijayahIrasUrijI 59 zrI vijaya sena sUrijI 60 zrIvijayadevasUrijI
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI rAjendraguNamaJjarI / vijayasiMha sUristvA -cAryaH zrIvijayaprabhaH / vijayaratnasUristu, kSamAsUristu dhIdhanaH // 627 // sUrirvijayadevendraH, kalyANasUrirAtmavit / pramodAkhyastu tatpaTTe, sUrestu guNabhUSitaH // 628 // 61 zrIvijayasiMhasUrijI 62 zrIvijayaprabhasUrijI 63 zrIvijayaratnasUrijI 64 zrIvijayavRddhakSamAsUrijI 163 65 zrIvijayadevendra rijI 66 zrIvijaya kalyANasUrijI 67 zrIvijayapramodasUrijI 627-628 // nandatAdeva sadrAjiH, sUrINAmitthamAyatau // jinAdezapravRttAnAM, zrIvIrajinazAsane // 629 // tadbhaktAnAM sadA caiSA, kalpavallIva dehinAm / dharmaprApratyupadezena, cintitArthapradAyinI // 630 // isI prakAra vartamAna jinezvara - zrImahAvIrasvAmIke zAsana meM AgAmika kAlameM bhI jinendra bhagavAnakI AjJAmeM calanevAle AcAryoMkI uttama zreNI pratidina vRddhiko prApta ho aura yaha paTTAvali una AcAryoMke bhakta prANiyoMke hamezA dharmaprApti ke upadeza dvArA kalpavelake samAna unake atizaya manovAMchita manorathoM ko pUrNa karane vAlI ho // 629--630 //
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ 164 164 shriiraajendrgunnmnyjrii| 51-prazastiHpaTTe'sya sadguNanidhizca mahApratApI, yena kriyoddhRtirakAri titIrpaNA vai / saMdRbdhabhUrisamayo'tyupakAraheto, rAjendrasUririha me gururIdRzo'bhUt // 631 // svAnyadIyAgamajJAtA, vijitAtmA dayAnidhiH / dazadiksphUrtisatkIrtiH, pUjyo'bhUtkovidairapi // zrIAhore bRhaddIkSA, dattA yena marusthale / yogodvAhI ca sUtrANAM, sa me svAnte'nizaM vset|| pramodasUrijIke pATa para uttama guNa nidhAna atizaya pratApazAlI saMsArako tirane kI icchAse jinhoMne kriyoddhAra kiyA aura mahopakArake kAraNa jinhoMne 'prAkRtamAgadhIabhidhAnarAjendrakoza' Adi aneka grantha banAye ve zrImadvijayarAjendrasUrIzvarajI mahArAja mere guru hue haiM, svazAstroM aura parazAstroM ke advitIya vidvAn, jinhoMne apane AtmAko anta taka vazameM rakkhA, bar3e hI dayAke bhaNDAra, jinakI dazoM hI dizAoM meM nirmala kIrti phailI huI hai, evaM ve paNDitoMse bhI pUjanIya the-jinhoMne hI zrIAhora mAravAr3a meM saM0 1957 mAgha sudi vasantapaMcabhIke roja bahutase sAdhu sAdhviyoMke yukta mujhe bar3I dIkSA dI aura sUtroMke yogodvAhana
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| 165 karAe aise mahopakArI gurudeva sadaiva mere antaHkaraNameM vasate haiM // 631-632 // yazconnatiM bahuvidhAM jinazAsanasya, sadbhASaNena sujanopakRtiM vyadhatta / durvAdikuJjarakudarpaharaikasiMhastatpadRmaNDanakaro dhanacandrasUriH // 634 // praznottarataraMgazca, mAMsabhakSaNavArakam / zrIjainakalpavRkSastu, zIlasundarI-rAsakam / / 635 / / caturthastutinirNaya-zaMkoddhAro mahottaram / zAstrANyevamanekAni, kRtAni sudhiyaa'munaa|| 636 // una zrImadvijayarAjendrasUrijI mahArAjake pATako suzobhita karane vAle kalikAlasiddhAntaziromaNi-zvetAmbarajainA cArya zrImadvijayadhanacandrasUrijI mahArAja hue, jinhoMne nAnA prakArase jinazAsanakI unnati kI, uttama vyAkhyAnoM dvArA bhavya prANiyoMkA upakAra kiyA aura duSTavAdI rUpa hAthiyoMke ahaMkArako naSTa karanemeM siMhake samAna hue aura praznAmRtapraznottarataraMga 1, jainajanamAMsabhakSaNaniSedha 2, jainakalpavRkSa 3, zIlasundarIrAsa 4, caturthastutinirNayazaMkoddhAra dUsarA nAma 'caturthastutiyuktinirNayacche danakuThAra' bhI hai 5, jainavidhavApunarlagnaniSedha 6, praznottaramAlikA 7, DhU~DhakanandarAmamatakhaNDana 8 aura tristutikaprabhAkara 9 ityAdi granthoM jinameM
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| kaIeka aitihAsika, praznottarAtmaka, vairAgyarasotpAdaka, carcAtmaka aura saMgItarasakA apUrvAnanda denevAle bhI haiM, buddhimAnI ke sAtha guruzrIne isa prakAra aneka grantha banAye haiM // 634-636 // mArgazIrSasitoSTamyAM, priyAlAdho janabaje / laghudIkSAgururme'bhUd, bhInamAle mahotsavaiH // 637 // dinakSapA''zrameNaiva, paropakAriNA mudaa| sAdhukriyAkRtIcakre, lokadvayahitecchayA // 638|| paTTe'sya saubhAgyaguNAMzumAlI, zAstreSu sarveSviti buddhishaalii| saudharmagacche bRhadanvite'smin , bhUpendrasUri vi rAjate'sau // 639 // jo saMvat 1954 magasira sudi aSTamIke roja marudharadezIya zahara bhInamAla mAravAr3a meM aSTAhika-mahotsabake sAtha ati prAcIna rAyaNavRkSake adho bhAgameM 5000 hajAra janatAke andara mere laghudIkSopasaMpad guru hue aura dina rAtameM bar3e hI parizramake sAtha ubhaya loka sudhAranekI cAhase saharSa ina paropakArI guruzrIne mujhe kula sAdhuke kriyAkANDameM kuzala bnaayaa| ina zrIvijayadhanacandrasUrijIke pATa para saubhAgI guNoMse sUryake samAna tejasvI saba zAstroM meM ati prajJAzAlI saudharmabRhattapAgacchameM sAhityavizArada-vidyAbhUSaNa-zvetAmbara
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI rAjendraguNamaJjarI / 167 jainAcArya - zrImadvijayabhUpendrasUrIzvarajI maharAja atyanta zobhA de rahe haiM / 637-639 / / AdeyasUktiH samasaukhyadAtA, bhrAtA vipakSespi sadA''tmanA yaH / kIrtizcaturdikSu suvistRtA hi, bhUpendrasUriM tamahaM smarAmi // 640 // bho ! jIvanaprabhA grantha- mupajIvya vizeSataH / yathA dRSTaM zrutaM cApi, guruvRttaM guNAdbhutam // 641 // tathAsyAM guNamaJjaryAM, susatyaM yojitaM mayA / aSTASTaratnabhUvarSe, phAlgune sitaditithau || 642 || zrIgoDI pArzvanAthasya, dvipaJcAzajjinaukasAm | svAmino dayayA zIghra - meSA saMpUrNatAmagAt ||643 || sadaiva jinake aMgIkaraNIya vacana haiM, saba logoM ko sukha denevAle, jo apanI AtmAse zatru para bhI bandhutva bhAva rakhane vAle, usa kAraNa unakI cAroM dizAoM meM atyanta sukIrti phaila gaI hai, aise zrImadvijayabhUpendrasUrijI mahArAjako maiM bAramvAra smaraNa karatA hUM / vAcakavara ! isa 'rAjendraguNamaJjarI' meM adhikAMza kara vyAkhyAnavAcaspati- munizrIyatIndravijayajI viracita 'jIvanaprabhA granthake tathA anya aneka pustakoMke anusAra satya guNoMse yukta jaisA dekhA, sunA' vaisA vRtAnta Ahora nagara ( mAravAr3a) meM saMvat 1988 phAlguna sudi dazamI ke
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ -168 zrI rAjendraguNamaJjarI / roja maiMne nirmANa-saMgraha kiyA hai aura ma mAnatA hUM ki yaha 'rAjendraguNamaMjarI' bAvana jinAlayoMke adhipatitva se suzobhita zrIgor3IpArzvanAthajI kI anukampA ke yogase zIghra hI saMpUrNatA ko prApta huI / / 640 - 643 / / naivAsyAM padyalAlityaM, nA'laGkAracamatkRtiH / naivopamaupameyospi, naiva cAstyarthagauravam // 644 // svalpamatyA kRtA ceya- mAhore'smin pure vare / harSeNa gurubhaktyarthaM, gulAbavijayena vai // 645 // uttamAnAM caritreNa, svazreyo'rthe'khilairjanaiH / tanmaryAdA sadA dhAryai tadarthaM hi caritrakam / / 646 / / ye gAyanti guroH kIrti, kIrtibhAjo bhavanti te / paratreha mano'bhISTAM, labhante sarvasampadaH // 647 // ye zroSyanti paThiSyanti, subhaktyemAM ca sadguroH / yathaiveha latAbhirduH, suzliSTAste sadArddhabhiH // 648 // isameM padoMkA ati sundarapana nahIM, anokhe 2 alaGkA-roMkA camatkAra nahIM, upamA aupameya nahIM, aura arthakI gahanatA bhI nahIM hai / kintu harSa yukta kevala gurubhakti ke liye alpabuddhi 'gulAbavijaya ' nAmaka ziSyane marudhara dezAntargata zreSTha zahara zrIAhora meM yaha 'rAjendraguNamaJjarI' bnaaii| satpuruSoMke caritra dvArA sabhI sAdhAraNa logoM ko apane AtmakalyANake vAste hamezA una uttama puruSoMkI maryAdA dhAraNa karanA
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnycrii| 169 cAhiye, isI liye unake caritra banAye jAte haiM aura prakAzita bhI kiye jAte haiM / jo puruSa gurumahArAjakI uttama kIrtiko gAte haiM ve svayaM kIrtike pAtra banate haiN| jo nara sundara bhaktise gurudevakI isa 'rAjendraguNamaJjarI' ko suneMge va vA~ceMge to velar3iyoMse jaise-vRkSa bITa liyA jAtA hai, vaisehI ve nara bhI uttama RddhiyoMse bITa liye jAya~ge-yAnI unako saba prakArakI sukha saMpattiyA~ svayameva mileMgI / / 644-648 // mUle hindyanuvAde ca, dattA caarushaaytaa| zrImadvijayabhUpendra-sUribhI ramyadhIdhanaiH // 649 / / patitaM nAdyaparyantaM, kaarymiihggunngrhaiH| vijJairmuktvA hi me hAsyaM,tausaMzodhyau sahA''daraiH650 nIramadhyAdyathA haMsaH, sAraM gRhNAti kevalam / uttamAnAmiyaM rItI, raktapeva bhavennahi // 651 // yAvacchatruJjayastIrtha-zcandrAdityasumeravaH / pRthvIsAgaranakSatra-dharmAdharmavicAraNam // 652 // caturvidho'sti saMghazca, vidyate jinazAsanam / tAvatsaMghe jayatveSA, paTyamAnAtra sannaraiH // 653 / / ___isake mUla aura hindI anuvAdameM sundara buddhi rUpa dravya vyaya karanevAle zrImadvijayabhUpendrasUrIzvarajI mahArAjane mujhe acchI sahAyatA dii| kyoMki mere isa prakArakA kArya Aja dina taka nahIM par3A, jisa kAraNa yadi merI buddhikI hInatA
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ 170 zrI rAjendra guNamaJjarI / Adi aneka doSoMse kahIM bhI azuddhi rahI ho to IrSyA dveSa rahita guNagrAhI dayAzIla vicakSaNa logoMko mere upahAsako chor3akara Adara pUrvaka isa 'rAjendraguNamaMjarI' ke mUla va anuvAdakA bhI saMzodhana karanA caahiye| jisa prakAra dUdhajalake andarase haMsa- pakSI sArabhUta - dUdhako grahaNa karatA hai vaisI hI uttama puruSoMkI prakRti hotI hai, lekina bigar3e khUnako pInevAlI jalokakI taraha uttama puruSoMkI prakRti nahIM hotI / aba karttA kI antima mAMgalika prArthanA hai ki - jahA~ taka isa saMsArake andara prAyaH zAzvata zrIsiddhAcala tIrtha, candramA sUrya, sumerU, pRthivI, samudra, nakSatra, dharmAdharmakA vicAra, caturvidha zrIsaMgha aura vIrajinezvaradeva kA zAsana vidyamAna rahe vahA~ taka caturvidha zrIsaMgha meM sajjana logoMse vA~cI jAtI huI yaha 'zrIrAjendraguNamaJjarI' bhI jayavanta raho ||649-653 / / 52 - rAjendraguNamaJjarI - pariziSTakam / / zaraNAni gRhItvA ca svargaM sukhasamAdhinA / pattane'gustu cAsshore, zrImadbhUpendrasUrayaH // 1 // guNAGkAGkarasAbde'tra, mAghazubhramunau tithau / saMghazcakre'tha taddbhaktyai, dvikASThAhnimahotsavam // 2 // paragrAmAtsamAgaccha tatsvarvAsaM nizamya ca / zrIsaMghaH zubhabhAvena, gurubhaktyai bahustadA // 3 //
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI rAjendraguNamaJjarI / dezadezAntare'pyevaM, dharmakRtyaprabhAvanAm / tadguNAkarSitaH saMgha-cakre pUjotsavAdikam // 4 // saMvat 1993 mAghazuklA 7 ko zrImadvijayabhUpendrasUrIzvarajI mahArAjane arihanta, siddha, susAdhu aura kevalI bhASita jinadharma ina cAra kA zaraNa lekara khukha samAdhi pUrvaka zrIAhora nagara (mAravAr3a) meM svarga ko prayANa kiyA / ApakA svarga gamana sunakara anya grAmoMse bhI bahutase saMgha samudAya Aye aura sakala zrIsaMghane atyADambara se savidhi bhakti pUrvaka sUrIzvarajIkI agnisaMskArAdi kriyA kI / usake bAda zrIsaMghakI orase gurubhaktike nimitta do aSTAhika mahotsavake sAtha do svAmivAtsalya bhI hue aura anukaMpayA dIna hIna apaMgAdi duHkhI nara samUhako anna vastrAdi tathA pazuoMko cArA pAnI Adise bahuta hI sahAyatA pahu~cAI gaI / isI prakAra Apa trIke zAntasvabhAva, saralatA, vidvacAdi aneka sadguNAkarSita marudhara, gurjara, mAlavA, Adika svaparadezoM meM bhI aSTAhika mahotsava pUjA prabhAvanAdi puNya kRtya kiye gaye / / 1-2-3-4 // 171 paTTe'sya nirmalamateH sasukhaM hi yasya, cAsshorasaMghasakalena kRto'bhiSekaH / paJcAGkabhaktidharaNau zubharAdhamAse, paTTasya yuktisumahaH sitadiktiau ca // 5 //
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ 172 zrIrAjendra guNamaJjarI / satprArthanAmayamimAmakarotsubhAvAd, gacchaprabandharuciraM sumune ! vidheyam / sadbuddhikovidaguNena virAjitAtmA, jIyAtsa cAtra vijayAdyayatIndrasUriH // 6 // una vimala buddhimAna sAhityavizArada - vidyAbhUSaNajainAcArya zrImadvijayabhUpendrasUrIzvarajI mahArAjake pATa para saMvat 1995 vaizAkhazuklA dazamI ke dina zubha muhUrtta meM svaparadezIya - caturvidha zrIsaMgha yukta zrIAhora nagarake saudharma bRhatapogacchIya- samasta zrIsaMghane vyAkhyAnavAcaspatyupAdhyAya zrImadyatIndravijayajI mahArAjakA bar3e hI samArohake sAtha paTTAbhiSeka mahotsava kiyA aura usa mauke para uttama bhAvase zrIsaMghane prArthanA kI ki - he munIzvara ! sarva prakArase gurugacchakA sundara prabandha kareM / usa vijJaptiko sAdara svIkAra kI | ataH subuddhizAlI vidvattAdi guNoMse zobhita ve zrImadvijayayatIndrasUrijI mahArAja jayavanta raheM / / 5-6 / /
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainAcArya - zrImad - vijayarAjendrasUrIzvarANAM sArthaguNA'STakam / zArdUlavikrIDita chandasi - salAjananaM pure'tra bharate yasyausavaMze zubhe, yasyA'mbA'jani kesarI RSabhadAsazcebhyarAD yatpitA bAlye'modayatA'khilAnapi guNairyo ratnarAjaH zubhaistaM bhavyAH praNamantu sUriguNinaM rAjendrasUrIzvaram | 1| bhavyo ! jinakA isa saMsAra meM ramaNIya bharatapura nAmaka zaharake andara zubha samaya uttama osavaMza meM saM0 1883 kI sAlameM janma huA, unake pitA zreSThivarya - RSabhadAsajI aura mAtA suzIlA kesarI bAI thI / garbhAvAsameM mAtuzrIko ratnakA zubha svama Aneke kAraNa mahotsava pUrvaka saharSa ApazrIkA zubha nAma ' ratnarAja ' rakkhA gayA / ye ratnarAjajI bar3e hI bhAgyazAlI hone kI vajahase bAlyAvasthA meM hI apane manohara guNoMse sabako atIva khuza karate the / isaliye sajjano ! Apa loga AcAryake chattI saguNa yukta - jainazvetAmbarAcAyazrImadvijayarAjendrasUrIzvarajI mahArAjako sadaiva namaskAra karo // 1 // yo vairAgyasuraJjito'lpavayasi zrutvopadezaM gurobrahmAsyAmbararatna bhUmisamite saMsArapIDApahAm /
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI rAjendra guNamaJjarI / saMsArAdhitaraM pramodavijayAsssanne ca dIkSAM lalau, saMjityAkSahayavrajaM nijaguNAn dhatte svacitte'nizam zrImatsAgaracandranAmakayateH satkAvyakoSAdikAn, yo jainAgamamadhyagAca matimAn devendrasUrerjavAta / 174 jinhoMne eka samaya bAlyAvasthA meM zrIvijaya pramodasrijI gurukA sadupadeza sunakara zIghra hI vairAgya raMgase ati raJjita hokara svakuTumbakI AjJA yukta vikrama saM0 1904 vaizAkha sudi 5 zukravAra ke roja zrIpramodasUrijI ke bar3e gurubhrAtA zrImavijayajIke pAsa saMsAra rUpa samudrako tiraneke liye jahAja ke samAna evaM saMsArakI kula bAdhAoM ko dUrakarane vAlI aisI jainI dIkSA grahaNa kI aura ApakA zubha nAma zrIratnavijayajI rakkhA gayA / tadanantara pA~ca indriya rUpa azvoMke samudAya ko jItakara apane jJAna darzana cAritrAdi uttama guNoM ko sadaiva apanI AtmAmeM dhAraNa kiye || 2 || pazcAt buddhizAlI ApazrIne kharataragacchIyayatipravara- zrImAn sAgaracandrajIse samyaktayA kAvya, koSa, vyAkaraNa, chanda, alaGkAra, tarka AdikA abhyAsa kiyA / isI prakAra tapAgacchIya - zrIpUjya zrIdevendrasUrijIse zaMkA samAdhAna sahita zIghra hI kula jainAgamoM kA adhyayana bhI kiyA / zrI pUjyo'khila bhAramarpayadamuM gacchasya so'gAddivaM, tacchiSyasya supAThayan gururatho jAto vivAdo mithaH //
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii|| Ahore gurupArzvamaitya gaditaM vRttaM ca saMghaM guruM, tadvakratvamavekSya to padamadAt zrepUjyamasmai mudA / pUjyopAdhimalazcakAra bahudhA sannItirItyA sudhIdeze mAlavake marIca virahana so'gaatkrmaajaavraam|| bAda apanI antimAvasthAmeM kula gacchakA bhAra zrIratnavijayajI ko samarpaNa karake zrIdevendrasUrijI to zahara rAdhanapurameM devaloka prApta ho gaye / pIche guruzrI devendrasUrijIke paTTadhara zrIdharaNendrasUrijIko vidyAbhyAsa karAte hue ekadA saM0 1923 ghANerAvake caumAsemeM zrIpUjya aura guruzrIke paraspara inake viSayameM bahuta hI vivAda ho gayA // 3 // ataeva guruzrI zrIpramodarucijI zrIdhanavijayajI Adi zreSTha yatiyoM ke sAtha ghANerAvase vihAra karake AhorameM virAjita svaguru zrIpramodasUrijIke pAsa pahuMca kara guru va saMghako saba pUrvokta ghaTanA kahI, unheM sunakara guru aura zrIsaMghane zrIpUjya dharaNendrasUrijIkI niraMkuzatA jAnakara saM0 1924 vaizAkha sudi 5 vudhavArake roja sotsava saharSa zrIratnavijayajIko zrIpUjya padavI dekara ' zrIvijayarAjendramUri' nAmase suzobhita kiyaa| gurudeva bhI uttama nIti rItike sAtha zrIpUjya padavIko atyanta suzobhita karate hue anukramase mAravAr3a mevAr3a aura mAlavA dezoMmeM vicarate hue kramase jAvarA nagara padhAre // 4 //
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ 176 shriiraajendrgunnmnyjrii| tyaktvA sarvaparigrahaM kugatidaM zrIsaMghabhaktyutsavai rbANAkSyaGkadharAbdake'tra sudhiyA cakre kriyoddhArakam / maryAdAM navadhAM ca pUjyayatibhiH svIkArayitvA''nataiH, sadyatnaM caraNe'tha yasya karaNe stutyaM hyabhUtpAlane // sacchiSyairvicacAra sArdhamavanau yasyopadezAdabhUduddhAraM ca jinaukasAmabhinavAH saddharmazAlAdayaH / jJAnAgArajinezvarAJjanazalAkAhatpratiSThAH kRtA, bhavyebhyo vratayugmakaM ca sahitaM samyaktvaratnaM dadau / / ___ yahA~ pUrNa namrIbhUta zrIdharaNendrasarijI aura yatilogoMse gaccha sudhArAkI nava maryAdAoMko svIkAra karavA kara durgati dene vAlA zrIpUjya saMbandhI saba parigrahakA tyAga kara subuddhise guruzrIne saM0 1925 ASAr3ha zuklA dazamIke roja zrIjAvarA zrIsaMghakI orase ati bhakti pUrvaka mahotsabake sAtha zrIpramodarucijI zrIdhanavijayajI evaM ziSyoM yukta kriyoddhAra kiyA / usake bAda ApazrIkA caraNa 70 sittari aura 1-prANAtipAtAdi pA~ca mahAvrata 5, dazavidha yatidharma 15, sattaraha prakArake saMyama 32, daza prakArakA vaiyAvRttya 42, nava prakAra kI brahmacarya gupti 51, jJAnAdi trika 54, bAraha prakArakA tapa 66 tathA krodhAdi cAra kapAyakA jaya 70 ye cAritra ke sittara bheda jAnanA /
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| 177 karaNa 70 sittari rUpa sAdhuke karmakANDake pAlana karane meM atIva prazaMsanIya sundara udyoga zurU huA (5) aura uttama ziSyoMke sAtha bhUmaNDala para vicaranA huA, usameM ApazrIke sadupadezase jinezvaroMke aneka jIrNa jinAlayoMke uddhAra hue, sthAna sthAna para naye 2 uttama zikharabandha jinamandira evaM dharmazAlA pAThazAlAe~ Adi huIM, aura aneka zrAvaka zrAvikAoMko samyaktva rUpa ratnapradAna pUrvaka sAdhuoMke paMca mahAvrata, zrAvakoMke dvAdaza vrata, evaM rAtrimeM bhojana varjana Adi yama niyama diye, ataeva ApazrIke hajAroM zrIsaMgha anuyAyI bane (6) duSkarmendhanavahnitulyamakarodyo'nekadhA sattapaH, sadgranthA~zca vinirmame budhamatAn rAjendrakoSAdikAn 1--betAlIsa prakAra kI piMDavizuddhi ( 42 doSa rahita AhArAdi kI gaveSaNA karanA) 42, pA~ca samiti 47, dvAdaza bhAvanA 59, bAraha sAdhupratimA 60, pA~ca indriyoM kA nigraha 65, pratilekhana ( paDilehaNa ) 66, tIna gupti 69, aura abhigraha (pratijJA) ye 70 sittara / athavA pakSAntarase-doSa rahita AhAra 1, upAzraya 2, vastra 3, pAtra 4, ina kI gaveSaNA vo piMDavizuddhi 4, pA~ca samiti 9, bAraha bhAvanA 21, bAraha pratimA 33, pA~ca indriyanirodha 38, paJcIsa pratilekhanA 63, tIna gupti 66, cAra abhigraha (dravya 1, kSetra 2, kAla 3, aura bhAva 4 ) isa prakAra bhI karaNa sittari ke bheda hote haiN| 12
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ 178 shriiraajendrgunnmnyjrii| jJAnadhyAnabalena bhavyasukhadaM bhAvyAdikaM sUditaM, yadbhakto'jani jhAbuAkSitipati!STyAM sirohInRpaH7 - aura guruzrIne aSTa karma rUpa indhanako jalAneke liye agnike samAna nAnA prakArake uttama 2 tapa kiye / jaise mAravAr3a-dezAntargata modarA gA~va ke banameM susAdhuguNa yukta zrIdhanavijayajI mahArAjake sahita nAnAvidha upasargoM ko sahana karate hue guruzrIne aneka prakAra ke tapa kiye| isI prakAra zahara jAlora ke parvatAdikoM meM bhI jAnanA caahiye| vidvAnoM ko ati mAnanIya zrIabhidhAnarAjendrakoSa' zabdAmbudhikoza, prAkRtavyAkaraNa Adi bahuta hI upayogika 1-prANAtipAta 1, mRSAvAda 2, adattAdAna 3, maithuna 4, parigraha 5, aura rAtribhojana 6, ina chaHoMkA sarvathA triyogase tyAgarUpa chaH vrata kahalAte haiM / pRthivIkAya 1, apkAya 2, tejaskAya 3, vAyukAya 4, vanaspatikAya 5, aura trasakAya 6, ina SaTkAyake jIvoMkI rakSA karanA / sparzendriya 1, rasanendriya 2, ghrANendriya 3, cakSurindriya 4, aura zrotrendriya 5, ina pA~ca indriyoM aura lobhakA nigraha karanA 18, kSamA 19, bhAvakI vizuddhi 20, paDilehaNa karane meM vizuddhi 21, susaMyamayoga-yukta 22, akuzala mana 23, vacana 24, kAyAkA saMrodha 25, zItAdi pIr3A kA sahana 26, aura maraNAnta upasarga sahana 27, ina sattAvIsa guNoMse jo sAdhu vibhUSita haiN| ve hI bhavya jIvoM ke namaskAra karane yogya haiM, anya nahIM /
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI rAjendraguNamaJjarI / 179 uttama 2 grantha banAye, jJAna aura dhyAnake balase bhavya logoM ke sukhadAI honahAra va anahonahAra ke aneka vRttAnta prakAzana kiye the, jaise- eka samaya gurumahArAja vicarate hue saMvat 1952 kI sAla uSAkAla meM zubha dhyAna ke yoga se prathama se hI apane ziSyoM ko kaha diyA thA ki - " ziSyoM ! zahara kukasImeM bar3A bhArI agnikA upadrava hogA " usI prakAra 19 dinake bAda vaha sArI kUkasI jala gaI / yaha vRttAnta vahA~ke samIpavartI grAmoM ke bahuta se loga jAnate haiM, ziSyavarga isa bhUtapUrva dRSTAntako pratyakSa dekhakara bar3e hI acaMbhita hue || 1 | isI prakAra saMvat 1941 kI sAla zahara amadAbAda meM bhI ratnapolake andara mahAn agnikA upadrava huA usa samaya jalaneke bhaya se samIpavartI jinAlaya meM virAjita zrImahAvIra prabhuke bimbako zreSThivaryane ekadama uThAkara anya sthAnameM sthApana kara diyA usI vakta isa kula banAvako kisI eka zrAvakane Akara gurumahArAja se nivedana kiyA / basa usako sunate hI guruzrIne jJAnabalase kahA " bho bhadra ! prabhuko uThAkara anyatra sthApana kiyA yaha kArya ThIka nahIM kiyA, jaba zrAvakane pUchA ThIka kyoM nahIM ? taba gurumahArAjane pharamAyA ki usa samaya meM jinamUrtiko uThavA - kara anyatra sthApanese maMdira banavAne vAle seTha ke putrahAni athavA dhanahAni hogI / " basa, eka mAsake bAda acAnaka roga pIr3Ase pIr3ita hokara bar3A hI pratiSThita seThakA bar3A
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ 180 shriiraajendrgunnmnyjrii| lar3akA mara gayA / isa prakAra gurukA pratyakSa jJAnavala dekhakara vahA~ke zrAvaka loga Adi atIva camatkAra ko prApta hue aura guruke viziSTa jJAnakI eka mukhase prazaMsA karane lage // 2 // guruzrIne dhyAnabalase meghavRSTikA honA to kaieka vAra batalAyA thA, jaise-ziSyo ! Aja rAtrimeM dhyAnastha maiMne kSetroMmeM va araNyoM meM sthAna sthAna para jala hI jala dekhA, dUsare dina vaisAhI huA dekhakara ziSyoMne apane AtmAmeM mahAn Azcarya mAnakara gurumahArAjake dhyAnamAhAtmyakA paraspara khUba hI varNana kiyA // 3 / / saMvat 1958 kI sAla gA~va siyANAmeM svaziSya maNDala saha ApazrI 24 dehariyoM meM sthApana karane ke liye cauvIsa jinezvaroMkI aJjanazalAkA-pratiSThAke mahotsavameM vidhividhAnake liye maNDapameM virAjamAna the, usa vakta vahA~ andAjana 60-70 hAtha UMcA miTTIke DheloMkA meru parvata cunA jA rahA thA, lekina vaha nIcese gIlA hone ke kAraNa aura usake Upara karmakara AdikoMkA atizaya bhAra Anese ekadama Diganese 5-7 karmacArI-strI puruSa nIce dara gae, itanemeM kisI zrAvakane kahA gurudeva ! meruparvatake khisakanese usake nIce 5-7 jana mara gaye, aisA sunate hI guruzrIne apane svarodayAdi jJAna balase kahA jAo eka bhI nahIM marA, aba tuma unheM jaldIse nikAlo, yaha gurumukhase suvAkya sunakara zIghra hI nikAle gaye to maNoMbandha Upara bojhA Anepara bhI coTake sivAya
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendraguNamaJjarI / 181 5-7 meM se kisIkA kucha bhI nahIM vigar3A, yaha guru mahArAjakA anahonAra para vAkyasiddhi dekhakara mahotsavameM Aye hue hajAroM loga dhanyavAdake jayAravoMse guruzrIko vadhAte hue // 4 // bho vAcakavRnda ! isa prakAra guruzrIke aneka uttama 2 dRSTAnta haiM lekina granthavRddhike bhayase yahA~ nahIM likhe haiM / aura jinake dharmacarcAse jhAbuA nareza zrImAn udayasiMhajI aura sirohInRpa zrImAn kesarasiMhajI ati bhakta hue the // 7 // cIrolApuravAsinAmupakRti cAruM pracakre gurubodhyaivaM tvapi gurjarAdiviSaye prAjyaM vratodyApanam / dharmadhyAnarato jinAdisujapan jIveSu nirvairakaM, svarge'gAhuNaSaDnavendukalite yo rAjadurge sukham / / 8 // __DhAI sau varSa pahile jAti bAhara kiye hue mAlavAdezAntargata-grAma cIrolA nivAsI zrIsaMghako ApazrIne daNDa liye vinA hI nyAtimeM sAmila karavA kara unakA bar3A hI sundara mahopakAra kiyA / ina cIrolA saMghako nyAti bAhara karanekA kAraNa isa prakAra hai-cIrolA gAMva ke nivAsI kisI eka dhanADhya seThakI lar3akI bar3I hogaI thI lekina usake yogya vara nahIM milanese mAtA pitA bar3e hI cintAtura the, eka samaya bhAvI yogase seThako pUche vinA seThAnIne ghara baiThe hI zahara sItAmaU nivAsI kisI seThake lar3akese sagapana karadiyA, evaM seThane bhI zahara ratalAmameM Akara seThake putrase
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ 182 shriiraajendrgunnmnyjrii| sagAI karadI, bAda lar3akIke lagnake mauke para jAnate bUjhate bhI ve donoM vara varAtake sAtha sADambara upasthita ho gaye aura vyAha karaneke liye paraspara kalaha karane lage, antameM donoM pakSakI orase khAsa nyAya karaneke liye paMca cune gaye, basa unhoMne yahI nyAya kiyA ki-" pitAkA kula adhikAra putra para hotA hai vaisAhI mAtAkA bhI adhikAra putrI para hai vAste sItAmaUkA vara hI lar3akIkA pati hosakatA hai" isa nyAyake anusAra sItAmaUke varakA vivAha kara diyA gayA / isI doSake kAraNa paTTa gA~vake balase ratalAma zrIsaMghane cIrolA saMghako nyAti bAhara kara diyA aura Aja unako DhAI sau varSa Upara bIta gaye / unake andara aneka vAra bar3e 2 sAdhu AcArya va saMghane unheM nyAtimeM sAmila karaneke vAste kaieka vAra prayAsa kiyA to bhI ve saphalatAko prApta na hue, ho kahAMse ? usakA suyaza va lAbha guruzrIko hI milanekA yoga thA so milA / vAcakavara ! isI prakAra paropakAramaya dharmamUrti guruzrIne gRhasthAvAsa yatipanameM anekAneka mahottama 2 guNa kalAoMkA abhyAsa karate hue evaM dharmakarmameM nimagna sukha pUrvaka avasthA pUrNa kii| tadanantara ApazrI ne mAravAr3a mAlavA gujarAta Adi dezoMmeM apane svAdhIna yati avasthAmeM 21 aura mahAvratadhArI-sAdhupanameM 39 unacAlIsa caumAse karake bahuta hI jinazAsanakI unnati kii| unake andara DhAIsause bhI adhika gRhasthoMko apane ziSya aura hajAroM nAmadhArI
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ 183 shriiraajendrgunnmnyjrii| zrAvakoMko samyaktva yukta dvAdaza vratadhArI banAkara una para aneka prakArake asIma mahopakAra karake apanA narabhava saphala kiyA aura guruzrIke sadupadezase nAnA prakArake vratoMke udyApana Adi dharmake kArya to sthAna sthAna para bahuta hI hue haiM so unakA kula vRttAnta jijJAsuoMko guruzrIke savistara caritrase jAnanA cAhiye / ___aba antimAvasthAmeM saba prANiyoM para vairabhAva rahita dharmadhyAnameM lavalIna jinezvara devakA aura svagurudevakA acchItaraha jApa japate hue sukhasamAdhi pUrvaka 84 lakSa jIvayoniko kSamAkara cAroM AhAroMkA tyAga kara aura cAra zaraNA aMgIkAra karake saMvat 1963 kI sAla mAlavA dezAntargata zrIrAjagar3ha nagarameM pauSa sudi saptamIke roja jainazvetAmbarArya-zrIzrIzrI1008zrImadvijayarAjendrasUrIzvajI mahArAja sabhI bAtoMkI mamatA rahita vinAzazIla isa zarIrako chor3akara devaloka padhAre // 8 // kiM sindhoHsalilasya ko'pitulanAMkuryAt pravaktuM hyalaM, naivaM tadururAjakasya sakalodantaM guNaughastvayam / Ahore gurubhaktito'STakamidaM sarveSTadaM nirmitaM, khAGkAkendumite 'gulAbavijayo' vaktIti saMghaM mudaa||9|| isa saMsArameM koI bhI manuSya samudra ke pAnIkA mApa karaneke liye kyA samartha ho sakatA hai ? nahIM 2 kabhI nahIM,
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ 184 zrIrAjendra guNamaJjarI / isI prakAra una gurumahArAjake kula guNoMkA vRttAnta kahaneke liye mere sadRza nara kabhI samartha nahIM ho sakatA, tathApi isa kaliyuga meM gurumahArAja ati prabhAvazAlI, mahAyazasvI, mahaujasvI, guNasAgara, camatkArI, aura vAkyasiddha, pUjya - sUri-ratna hue haiN| vAste vartamAna samaya meM bhI gurumUrtiyoMkI nirmala pariNAmase AsthA pUrvaka nAnA prakArakI bolamA bolakara bhakti sevA karane vAle aneka jaina jainetara bhakta loka apane 2 manovAMchita phalako prApta ho rahe haiM, ve katipaya gurumUrtisthAna isa prakAra haiM-svargamanasthAna mAlavA dezAntargata-zahara 6 , rAjagar3ha, ' evaM - khAcaroda, ratalAma, AlIrAjapura, kUkasI, gaNoda, bar3anagara, jAvarA, mandasora, nimbAher3A. dazAI, uttara gujarAta - tharAda, aura mAravAr3a meM - Ahora, siyANA, bAgarA, harajI, Adi kaI sthAnoM meM bhakta loga prativarSa hajAroM zrIphala AdikA prasAda [sIraNI] car3hAte haiM evaM saiMkar3oM rupayoMkI AmadanI bhI hotI hai, aura guruzrIke nAmakA chanda sunane se jvarAdikoM kA kaSTa bhI naSTa hojAtA hai / vAcakagaNa ! isa tarahase guruzrIke prasiddha aneka guNoMke udAharaNa haiM parantu yahA~ svalpamAtra meM hI guruvaryakI bhaktise sabako manovAMchita denevAlA yaha aSTaka saMvat 1990 pauSa sudi saptamIke roja 'gulAbavijaya' nAmaka sAdhune zahara Ahora meM banAyA aisA yaha muni saharSa zrIsaMghake prati kahatA hai ||9||
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIvarddhamAnasvAmine namo namaH / isa saMsArameM jAtIya, dhArmika aura sAmAjika cirakAla sthAyI inakA kula kAryabhAra vastugatyA unakI maryAdA para hI nirbhara hai / ata usa maryAdAko jAnaneke liye tadanusAra pradhAnarUpase pravRtti karaneke liye prAcIna Apta AcAryoMne haraeka samaya 2 para aneka nItigranthoM evaM maryAdApaTToMko nirmANa kiye / isI purAtana ziSTAcArako dhyAnameM lekara jainAcAryazrImadvijayarAjendrasUrIzvarajI mahArAjane bhI saba jagaha svakIya-gacchameM eka sadRza pravRtti calatI rahaneke liye mAlavI aura mAravAr3I sarala bhASAmeM svagacchIyamaryAdApaTTaka bhI banAyA / jo nIce darja hai- . 54 svagacchIya-maryAdApaTTakaM-35samAcArI zrIhujUra pharamAve haiM ke sAdhu sAdhvI zrAvaka zrAvikAne maryAdA pAlaNI tathA kriyA karaNI so likhate haiM, isa mujaba pAlaNI aura karaNI // caityavandanavidhi(1) caityavandana-namutthuNaM0 arihaMtacei0 vaMdaNavattika annattha0 1 nokArako kAussagga pArI namo'rhathui 1 logassa0 savalo. vaMdaNa0 annattha0 1 nokA
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ 186 zrIrAjendraguNamaJjarI / rako kAyotsarga thui 2 pukkharakharadI0 suassabhaga0 vaMdaNa0 annattha0 1 nokArano kAusagga pArI namoI 0 thui 3 siddhANaM buddhANaM heThA baiThI namutthuNaM0 jAvaMti 0 icchAmi0 jAvaM0 icchA0 tavana bhaNuM namoI0 ubasaggAdi tavana jayavIyarAya saMpUrNa kahI dujA caityavaMdaNa na kahaNA, lagate hI bhagavAnhaM ityAdi cAra khamAsamaNA pache par3ikamaNo ThAvaNo caityameM paNa caityavaMdana utkRSTa aise hI jANanA || (2) sAmAyika vidhi pUrve karo jaise hI aura jo guruvaMdana karaNA hoya to iriyAvahI karane dvAdazAvartta vaMdane karake karaNA || (3) ThAvAro pATha - icchaM savvassavi saba jaNA sAtha kahaNA, Ave to sarva jaNA sAthe micchAmi dukkaDaM deNo, aise hI vaMdetu AdimeM tathA aMtameM vaMdAmi jiNe cauvIsaM sarva jaNA sAthai kahaNA. (4) aura sAmAyika paDikamaNa caityavaMdana vidhi copaDI meM hai jyoM hI karaNA. (5) pUjAdi viziSTa kAraNe cauthI thui kahaNemeM nA nahIM kahaNA, naMdI pramukhameM bhI aise hI jANanA. (6) ratnAdhika vinA dUsare sAdhukuM vAMdaNA deNA nahIM,
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIrAjendraguNamaJjarI / 187 doya khamAsamaNa deI icchakAra pUchaNA, sAdhvIne UbhA matthaNa vaMdAmi kahaNA. (7) ratnAdhika binA sAmelA pramukha karaNA nahIM, AcArya se utAra upAdhyAyakA karaNA, jaya gurukI hI bolaNA, saboM kI bolaNA nahIM. (8) rastA meM zrAvakoMne sAdhu sAtha nahIM calaNA, mArga dikhAya deNo, Age pIche rahe hue, sAmAnya sAdhu sAtha to jANA hI nahIM. (9) jo sAdhu maryAdA cUke usakA Adara sanmAna vaMdanAdi zrAvakoMne karaNA nahIM, karegA to AjJA bAhira hai, saMghako Thabako pAvegA, saMsAra vadhAvegA. sAdhu sAdhvI kI maryAdA isa mujaba so likhate haiM / (1) sAdhu-sAdhviyoM ne sAthe mArgameM vicaraNA nahIM, kAraNa hoya to AcAryane pUchane bRhat vyavahAra maryAdA pramANe vicare | (2) sAdhvI hoya jiNa gAma meM sAdhune jANA nahIM, kadI gayA to tIna dina sivAya reNo nahIM, doya mAhilA eka dUsare gAma calyA jANA.
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ 188 shriiraajendrgunnmnyjrii| (3) sAdhvIne ekalI sAdhu upAsare UbhI baiThI revA deNI nhiiN| (4) sAdhvIne upAsare sAdhu jAya nahIM, kArya hoya to bAre Ubho khaMkhAro kare, pache dvAre Ubho rahI dRSTi de, jo pravartinI hoya to tisakuM jaNAya pache jAya, pAMca jaNA vinA Ubho rahe nhiiN| (5) sAdhvI kane oghA pramukhAMro kAma karAve to sarva sAmagrI Apa milAya deve, sAdhvIkA lAyA jalase vastrAdi dhovAve nhiiN| (6) sAdhavI lAyA cAra AhArameMlo eka bhI AhAra leNo nhiiN| (7) sAdhviyoMmeM koI bhaNavA vAlI hoya to sAdhu bhaNAve nahIM pravartiNI tathA dUjI sAdhavI bhaNAve aura pravartiNI tathA dUjI sAdhavI kane itano bodha na hoya to dRr3ha cittavAlo sAdhu sAdhavyAMkA rAga vinAro hoya tiNa kane bhaNe, jo pravartinI kahe bhaNAvA, to cAra jaNI pravartinI sahita baiThake bhaNAve, hAsya vArtAdika kare nahIM, ghaNI vAra baise nahIM, (8) sAdhavI gocarI lAI pravartinIne dikhAve, sAdhune dikhAvAro jarUra nhiiN|
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajendrgunnmnyjrii| (9) vAMdavA Ave jaba saba jaNI sAthe Ave, tIna jaNI suM vAraMvAra sAdhavyo sAdhu kane Ave nahIM. (10) sAdhu doya jaNA vinA vicare nahIM, sAdhavyAM tIna janI vinA vicare nahIM, AcArya hukumase nyUnA dhika vicare / (11) caumAso AcAryarA hukuma binA rahe nahIM, jo dUra hoya to zrAvaka kahe jada kahaNA hukuma hogA vahAM vicraaNgaa| (12) zrAvikAne sAdhu bhaNAve nahIM, jo koI zrAvikA jANapaNo pUchatI hoya to zrAvaka zrAvikA sahita pada deNo paNa ekalIne upAsarAmeM UbhI rAkhaNI nahIM, AloyaNa leve to bahu loka kI dRSTImeM baiThake dennii| (13) sAdhu-sAdhavI apaNI netrAyeM celA celI karaNA nahIM, AcArya pravartinIrI netrAyeM karaNA. (14) bar3I dIkSA jogavidhi AcArya vinA na karaNI, AjJA deto krnnii| (15) jo koI sAdhu sAdhavI ulaMTha hoya AcAryAdikane asamaMjasa bole to tiNane AcArya pravartinIrA hukama binA gaccha bAhira kADhaNo nahIM.
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ 190 zrIrAjendraguNamaJjarI / (16) koI sAdhu paDhyo hoya tine AcAyeM AcArya upAdhyAyAdika pada diyo nahIM to koI sAdhu sAdhavI AcAryAdi pada dene batalAvaNA nahIM, pada diyo hoya to kahaNo, binA diye mate na keNo. (17) pUrve pratikramaNa caityavandanAdika samAcArI likhI he vA samAcArI koi sAdhu sAdhvI zrAvaka zrAvikA kahe to bhI AcAryane pUche vinA ochI adhikI karaNA nahIM, kare so virAdhaka hai, tarka vitarka usakI mAnaNA nahIM. (18) jo koi sAdhu sAdhavI saMgha meM kahe, AcArya pravarttanI mAne bhaNAve nahIM, aisA kahe usakuM avinIta viSayAsakta hai, kapAyI hai. esA jANanA. (19) sAdhu sAghavIyeM mAre bhaNavA paMDita rAkho, eso zrAvaka kane kahaNo nahIM, AcAryane kahaNo, ane zrAvakeM pAThazAlA mAMDI hoya to vahAM bhaNavAro aTake nahIM. sAdhavI to bhaNe nahIM, ane pariNata vayavAlI hoya to sarva samakSa pada leNo cAra sAdhavyoMne. (20) jo koI sAdhu - mAdhavI AcAryAdika sAdhu sAdhavyAMrI niMdA kare to unoMkuM ekAnta samajhAvaNA, na mAne to vAMdaNA pUjaNA nahIM.
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ shriiraajndrgunnmnyjrii| 191 (21) jisa sAdhu sAdhavIkuM guruyeM gaccha bAhira kiyA vo sAdhu sAdhavI koi tarese avarNavAda bole to usakA kahyA satya na mAnaNA. (22) jo AcAryAdika tathA pravartinI mUlaguNameM khoTa lagAve tathA apaNI maryAdA pramANe na cAle, samAcArI na pAle, una AcAryAdikako zraddhAvAna sAdhu sAdhavI zrAvaka zrAvikA mila samajhAvaNA na mAne to dUra kara dUsare jogya AcAryAdika thApana karanA, jo mulAyajA pakSapAta rakkhegA vo zraddhAvaMta anaMta saMsArI hogA, gaccha vigar3anekA pApa usa mAthe hai| (23) abhIke kAlameM jalasaMnidhi socake vAste rahatA hai vo jala doya ghar3I pelI vAparaNA, pIche paraTha deNA, paNa ghaNA dina caDhe rakhaNA nahIM, usa jalase vastrAdika dhovaNA nahIM, vo jala sauca vinA dUsare kAmameM na lagANA, lagAve to upavAsa 1 daMDakA pAvegA. (24) sAdhu sAdhavyoMne ApaNe artha pustakAdi zrAvaka kanesuM vecAtA levAvaNA nahIM, likhAvaNA nahIM, ApaNA kara bhaMDArameM tathA gRhasthare ghare melaNA nahIM, esehI pAtrAdika na cAhe to paraTha deNA, paNa gRhastha ghare bhaMDAre na melaNA, melatAne zrAvaka
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ 192 shriiraajendrgunnmnyjrii| zrAvikA jANa jAya ne vAMde to ANA bAhira, pustaka na upar3e to bhaMDArameM melaNA, apaNI nezrA na rakhaNA, "upagaraNa 14 mAhilA na melaNA. (25) upakaraNaro jo pramANa kahyo hai usa pramANa mujaba rakhaNA paNa laMbA caur3A adhika na rakhaNA. itanI maryAdA zrAvaka loga jAnate rahaNA aura heta mahobata chor3a sAdhu loga na pAle jinoMko kahate rahaNA, aura koI sAdhu sAdhavI zaMkA ghAle samA cArIkA 25 vacanoMmeM to mAnaNA nahIM, ye pacavIsa bola saba zAstra pramANe haiM, kitaneka kAla mahAtama dekha kahe haiM, so inoMkA siddhAnta-pATha pIche likhA jAyagA, aura jo samAcArI pratikramaNa Adi caityavaMdana karate ho tathA caityameM karate ho vo Upara likhe pramANe karaNA saMvat 1956 kA bhAdravAvadi 5 zukravAra ke prabhAtase zuru karaNA ||shriiviirprbhushaasn jayavaMta vattau / / iti //
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ zuddhA'zuddhAni / zuddha pRSTa azuddha prasazaMsuH prazazaMsuH bahunA dhoraM kyoMki lekina bahunA tvayaivo tbayevo mahArAja mahArAna ghoraM stathaivA tathaivA saphalIkartuM sakalIkartuM sAdareNA sAdaraNA saM0 1955 Ahorake caumAsemeM, zrIAhorameM 76 saM0 1955 phAlguna phAlguna kauna kona . zaba zabda vakavRttA zabda sabhI vakavRttA zaba : samI . C.
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRSTa 86 paMkti 7 mI se nIce mujaba paDheM saM0 1957 siyANAke caumAsemeM zrIsaMghameM atIva dharmadhyAna huA aura zA. vannAjI dhUpAjIkI orase atyudAra cittase sADambara zAstravidhike sAtha ' zrIvIsasthAnaka ' jIkA udyApana bhI huaa| yahA 89 dharmeAlu dharmeSyAlu 91 12 saM0 1960 ke cAturmAsa cAturmAsa maitrI . 101 kiyA 103 huI 112 yahA~ maitrI sAdhukI muhurmuhuH atyanta maJjulA granthoMmeM tyakA hi tasmAttat zarIrakA sAghukI muharmuhuH 118 tyanta malA 125 granthomeM 127 tyaktA 133 tasmA'ttat 140 zarIrako 141
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ zreSTha sthUlabhadrakaH maNiratnA devendrasUrijI Adise anta zraSTha 159 sthUlabhadrakaH 160 maNiratnA 162 devendrarijI 163 anta 164 maiM kIrti vikrIDita cAryazrI padavI tristutiprabhAkara aura praznottaramAlikA pRSTha 131 paMkti 1 meM evaM pRSTha 165 paMkti 20 meM bhI haiM, ina granthoM ke karttA donoM guruvarya haiM vAste ubhaya sthAna para likhe haiM / 168 ma kIrti vikriDita cAyazra padavo 9" 173 99 1 1 5 16 175 1 11 3 16 19
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
_