Book Title: Jain Dharm no Prachin Itihas Part 02
Author(s): Hiralal Hansraj
Publisher: Shravak Hiralal Hansraj
Catalog link: https://jainqq.org/explore/009123/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "aho zrutajJAnama" graMtha jIrNodhdhAra 129 jaina dharmano prAcIna itihAsa - bhAga 2 : dravya sahAyaka : pUjya sAdhvIjI zrI bhadraguNAzrIjI ma.sA. tathA sAdhvIjI zrI kalpezapadmAzrIjI ma.sA. nI nizrAmAM saM. 2067 nA cAturmAsamAM zrI mANibhadra sosAyaTI, sAbaramatInA ArAdhaka zrAvikAonI jJAnakhAtAnI upajamAMthI : saMyojaka : zAha bAbulAla saremala beDAvALA zrI AzApUraNa pArzvanAtha jaina jJAna bhaMDAra zA. vImaLAbena saremala javeracaMdajI beDAvALA bhavana hIrAjaina sosAyaTI, sAbaramatI, amadAvAda-380005 (mo.) 9426585904 (o.) 22132543 saMvata 2068 I.sa. 2012 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AzApUraNa pArzvanAtha jaina jJAna bhaMDAra 810 saMyojaka - zAha bAbulAla saremala zAha vImaLAbena saremala javeracaMdajI beDAvALA bhavana hIrAjaina sosAyaTI, rAmanagara, sAbaramatI, amadAvAda-05. (mo.) 8427585804 () 2213 2543 (8-mela) ahoshrut.bs@gmail.com aho zrutajJAnam graMtha jIrNoddhAra - saMvata 2065 (I. 2009) - seTa naM-1 prAyaH jIrNa aprApya pustakone skena karAvIne DI.vI.DI. banAvI tenI yAdI. yA pusta: vebasATa 52thI upl st6nalos FN Aze. kramAMka pustakanuM nAma kartA-TIkAkAra-saMpAdaka pRSTha | 001 | zrI naMdIsUtra avcuurii| pU. vikramasUrijI ma.sA. 238 002 | zrI uttarAdhyayana sUtra cUrNI pU. jinadAsagaNi cUrNIkAra 286 003 zrI arhadgItA-bhagavadgItA / pa. meghavijayajI gaNi ma.sA. 004 zrI arhaccUDAmaNi sArasaTIkaH | pU. bhadrabAhusvAmI ma.sA. 005 | zrI yUkti prakAzasUtraM | pU. padmasAgarajI gaNi ma.sA. 006 | zrI mAnatuGgazAstram | pU. mAnatuMgavijayajI ma.sA. 007 aparAjitapRcchA zrI bI. bhaTTAcArya 008 | zilpa smRti vAstu vidyAyAm zrI naMdalAla cunilAla somapurA 850 zilparatnam bhAga-1 ke. sabhAtsava zAstrI 322 zilparatnam bhAga-2 zrIkumAra ke. sabhAtsava zAstrI 280 011 | prAsAdatilaka zrI prabhAzaMkara oghaDabhAI 012 kAzyazilpam zrI vinAyaka gaNeza ApaTe 013 prAsAdamamjarI zrI prabhAzaMkara oghaDabhAI 156 014 | rAjavallabha yAne zilpazAstra zrI nArAyaNa bhAratI goMsAI 015 zilpadIpaka zrI gaMgAdharajI praNIta 016 | vAstusAra zrI prabhAzaMkara oghaDabhAI 017 | dIpArNava uttarArdha | zrI prabhAzaMkara oghaDabhAI 018 jinaprAsAda mArtaDa zrI naMdalAla cunIlAla somapurA | 498 019 jaina graMthAvalI zrI jaina zvetAmbara konphransa 502 020 hIraza haina zyotiSa zrI himatarAma mahAzaMkara jAnI 021 nyAyapravezaH bhAga-1 zrI AnaMdazaMkara bI. dhruva 226 022 dIpArNava pUrvArdha zrI prabhAzaMkara oghaDabhAI anekAnta jayapatAkAkhyaM bhAga-1 pU. municaMdrasUrijI ma.sA. 024 | anekAnta jayapatAkAkhyaM bhAga-2 | zrI eca. Ara. kApaDIA 500 025 | prAkRta vyAkaraNa bhASAMtara saha zrI becaradAsa jIvarAja dozI 454 009 010 162 | 302 352 120 88 110 454 640 023 452 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188 214 414 192 824 288 520 578 278 2521 324 302 038. 196 190 26 | tattvoparNasiMhaH zrI jayarAzI bhaTTa, bI. bhaTTAcArya | 027 | vitavAlA | zrI sudarzanAcArya zAstrI 028 jIrAva zrI prabhAzaMkara oghaDabhAI | 02 | vevAstu pramAra zrI prabhAzaMkara oghaDabhAI 030 zilparatnAkara zrI narmadAzaMkara zAstrI 031 prAsAda maMDana paM. bhagavAnadAsa jaina 032 | zrI siddhahema vRtti vRdanyAsa adhyAya- pU. bhaviSyasUrinI ma.sA. 033 | zrI siddhahema vRhadravRtti vRdanyAsa adhyAya-ra pU. bhAvasUrinI ma.sA. zrI siddhahema bRhadvRtti bRhannyAsa adhyAya-3 034 | (8). pU. bhAvasUrinI ma.sA. | zrI siddhahema bRhavRtti bRhannyAsa adhyAya-3 (2) 035 | (3) pU. bhAvaLyasUri ma.sA. 036 | zrI siddhahema vR66vRtti vRdanyAsa madhyAya-1 | pU. bhaviSyasUrinI ma.sA. | 037 vAstunighaMTu prabhAzaMkara oghaDabhAI somapurA tilakamaznarI bhAga-1 | pU. lAvaNyasUrijI 039 | tilakamaznarI bhAga-2 pU. lAvaNyasUrijI 040 tilakamaznarI bhAga-3 pU. lAvaNyasUrijI 041 sakhasandhAna mahAkAvyama pU. vijayaamRtasUrizvarajI 042 saptabhaDImimAMsA pU. paM. zivAnandavijayajI 043 nyAyAvatAra satiSacaMdra vidyAbhUSaNa 044 vyutpattivAda guDhArthatattvAloka | zrI dharmadattasUri (bacchA jhA) 04s | sAmAnyaniryukti guDhArthatatkAlIka zrI dharmadattasUri (bacchA jhA) 046 | saptabhInayapradIpa bAlabodhinI vivRtti pU. lAvaNyasUrijI vyutpattivAda zAstrArthakalA TakA zrIveNImAdhava zAstrI 048 | nayopadeza bhAga-1 tarakiNItaraNI pU. lAvaNyasUrijI 049 nayopadeza bhAga-2 taraSiNIkaraNI pU. lAvaNyasUrijI 050 nyAyasamuccaya pU. lAvaNyasUrijI 051 syAdyArthaprakAzaH pU. lAvaNyasUrijI 052 dina zuddhi prakaraNa pU. darzanavijayajI 053 | bRhad dhAraNA yaMtra pU. darzanavijayajI 054 | jyotirmahodaya saM. pU. akSayavijayajI 202. 480 228 _60 218 190 138 047 296 210 274 286 216 532 113 112 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AzApUraNa pArzvanAtha jaina jJAnabhaMDAra saMyojaka - zAha bAbulAla saremala zAha vImaLAbena saremala javeracaMdajI beDAvALA bhavana hIrAThaina sosAyaTI, rAmanagara, sAjaramatI, amahAvAha - 04. (mo.) 9425585804 (kha) 22132543 ( - bhe) ahoshrut.bs@gmail.com aho zrutajJAnam graMtha jIrNoddhAra - saMvata 2066 (I. 2010)- seTa naM-2 prAyaH jIrNa aprApya pustakone skena karAvIne DI.vI.DI. banAvI tenI yAdI. yA pustaka vebasAiTa parathI pae DAunaloDa jharI zaDAze. pustakanuM nAma kartA-TIkAkAra-saMpAdaka krama 055 zrI siddhahema bRhadvRtti bRhadnyAsa adhyAya-6 056 vividha tIrtha kalpa 057 bhAratIya jaina zramaNa saMskRti ane lekhanakaLA 058 | siddhAntalakSaNagUDhArtha tattvalokaH 059 vyApti paJcaka vivRtti TIkA jaina saMgIta rAgamALA 060 061 caturviMzatIprabandha ( prabaMdha koza ) 062 | vyutpattivAda Adarza vyAkhyayA saMpUrNa 6 adhyAya 063 | candraprabhA hemakaumudI 064 viveka vilAsa 065 paJcazatI prabodha prabaMdha 066 | sanmatitattvasopAnam upadezamAlA doghaTTI TIkA gurjarAnuvAda 067 068 | moharAjAparAjayam 069 kriyAkoza 070 kAlikAcAryakathAsaMgraha 071 sAmAnyanirukti caMdrakalA kalAvilAsa TIkA 072 | janmasamudrajAtaka 073 meghamahodaya varSaprabodha 074 jaina sAmudrikanAM pAMca graMtho bhASA saM saM guTha saM saM gu. saM saM saM saMgu. saM saM pU. lAvaNyasUrijI ma.sA. pU. jinavijayajI ma.sA. pU. pUNyavijayajI ma.sA. zrI dharmadat | zrI dharmadattasUri zrI mAMgaroLa jaina saMgIta maMDaLI zrI rasikalAla eca. kApaDIA zrI sudarzana meghavijayajI gaNi pU. zrI dAmodara goviMdAcArya pU. mRgendravijayajI ma. sA. pU. labdhisUrijI ma.sA. guTha saM saM/hiM saM/gu. zrI aMbAlAla premacaMda saM. zrI vAmAcaraNa bhaTTAcArya saM/hiM zrI bhagavAnadAsa jaina saM/hiM zrI bhagavAnadAsa jaina zubha. zrI himmatarAma mahAzaMkara jAnI pU. hemasAgarasUrijI ma.sA. pU. caturavijayajI ma.sA. zrI mohanalAla bAMThiyA pRSTha 296 160 164 202 48 306 322 668 516 268 456 420 638 192 428 406 308 128 532 376 Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina citra kalpavrUma bhAga-1 jaina citra kalpadrama bhAga-2 075 076 077 saMgIta nATaya upAvalI 078 bhAratanAM jaina tIrtho ane tenuM zilpasthApatya zilpa cintAmaNi bhAga-1 079 080 bRha6 zilpa zAstra bhAga-1 081 bRha6 zilpazAstra bhAga - 2 082 bRha6 zilpa zAstra lAga-3 083 khAyurvehanA anubhUta prayogo lAga-1 084 lyAe 5125 085 vizvalocana koza 086 kathA ratna koza bhAga-1 0875thA ratna jheza lAga-2 088 hastasaJjIvanama hastasagrIvanam 089 090 endracaturviMzatikA sammati tarka mahArNavavatArikA zubha. zubha. gubha. zubha. gubha. zubha. zubha. 4. zubha. gubha. saM./hiM zubha guTha saM. saM. saM. zrI sArAbhAI navAba zrI sArAbhAI navAba zrI vidyA sArAbhAI navAba zrI sArAbhAI navAba zrI manasukhalAla bhudaramala zrI jagannAtha aMbArAma zrI jagannAtha aMbArAma zrI jagannAtha aMbArAma pU. kAntisAgarajI zrI vardhamAna pArzvanAtha zAstrI zrI naMdalAla zarmA zrI becaradAsa jIvarAja dozI zrI becaradAsa jIvarAja dozI pU. meghavijayajIgaNi pU. yazovijayajI, pU. puNyavijaya AcArya zrI vijayadarzanasUrijI 374 238 194 192 254 260 238 260 114 910 436 336 230 322 114 560 Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AzApUraNa pArzvanAtha jaina jJAnabhaMDAra pRSTha 272 240 254 282 118 466 342 362 134 70 hindI | munzArAma 316 224 saMyojaka-zAha bAbulAla saremala - (mo.) 9426585904 (o.) 22132543 - ahoshrut.bs@gmail.com zAha vImaLAbena saremala javeracaMdajI beDAvALA bhavana hIrAjaina sosAyaTI, rAmanagara, sAbaramatI, amadAvAda-05. aho zrutajJAnam graMtha jIrNoddhAra-saMvata 2067 (I. 2011) seTa naM.-3 prAyaH aprApya prAcIna pustakoM kI skena DIvIDI banAI usakI suucii|yh pustake vebasAiTa se bhI DAunaloDa kara sakate haiN| | krama | pustaka nAma kartA/ TIkAkAra bhASA | saMpAdaka / prakAzaka 91 | syAdvAda ratnAkara bhAga-1 vAdidevasUrijI | motIlAla lAghAjI punA | 92 | syAdvAda ratnAkara bhAga-2 vAdidevasUrijI | motIlAla lAghAjI punA 93 | syAdvAda ratnAkara bhAga-3 vAdidevasUrijI motIlAla lAghAjI punA 94 | syAdvAda ratnAkara bhAga-4 vAdidevasUrijI motIlAla lAghAjI punA 95 | syAdvAda ratnAkara bhAga-5 vAdidevasUrijI motIlAla lAghAjI punA 96 | pavitra kalpasUtra puNyavijayajI sArAbhAI navAba 97 | samarAGgaNa sUtradhAra bhAga-1 bhojadeva | TI. gaNapati zAstrI 98 | samarAGgaNa sUtradhAra bhAga-2 bhojadeva | TI. gaNapati zAstrI 99 | bhuvanadIpaka padmaprabhasUrijI saM. veMkaTeza presa 100 | gAthAsahastrI samayasuMdarajI sukhalAlajI 101 | bhAratIya prAcIna lipImAlA gaurIzaMkara ojhA munzIrAma manohararAma 102 | zabdaratnAkara sAdhusundarajI saM. haragovindadAsa becaradAsa 103 | subodhavANI prakAza nyAyavijayajI saM./gu | hemacaMdrAcArya jaina sabhA | 104 | laghu prabaMdha saMgraha jayaMta pI. ThAkara orIenTa insTITyuTa baroDA 105 | jaina stotra saMcaya-1-2-3 mANikyasAgarasUrijI AgamoddhAraka sabhA 106 | sanmati tarka prakaraNa bhAga-1,2,3 | siddhasena divAkara sukhalAla saMghavI 107 | sanmati tarka prakaraNa bhAga-4,5 siddhasena divAkara sukhalAla saMghavI 108 | nyAyasAra - nyAyatAtparyadIpikA satiSacaMdra vidyAbhUSaNa esiyATIka sosAyaTI | 109 | jaina lekha saMgraha bhAga-1 puraNacaMdra nAhara saM./hi puraNacaMdra nAhara 110 | jaina lekha saMgraha bhAga-2 puraNacaMdra nAhara saM./hi | puraNacaMdra nAhara 111 | jaina lekha saMgraha bhAga-3 puraNacaMdra nAhara saM./hi / puraNacaMdra nAhara 112 | jaina dhAtu pratimA lekha bhAga-1 kAMtivijayajI saM./hi | jinadattasUri jJAnabhaMDAra 113 | jaina pratimA lekha saMgraha daulatasiMha loDhA | aravinda dhAmaNiyA | 114 | rAdhanapura pratimA lekha saMdoha vizAlavijayajI saM./gu | yazovijayajI graMthamALA 115 | prAcina lekha saMgraha-1 vijayadharmasUrijI saM./gu | yazovijayajI graMthamALA | 116 | bIkAnera jaina lekha saMgraha agaracaMda nAhaTA saM./hi | nAhaTA bradharsa 117 | prAcIna jaina lekha saMgraha bhAga-1 jinavijayajI saM./hi | jaina AtmAnaMda sabhA 118| prAcina jaina lekha saMgraha bhAga-2 jinavijayajI saM./hi | jaina AtmAnaMda sabhA | 119 | gujarAtanA aitihAsika lekho-1 girajAzaMkara zAstrI | phArbasa gujarAtI sabhA 120 | gujarAtanA aitihAsika lekho-2 girajAzaMkara zAstrI saM./gu | phArbasa gujarAtI sabhA | 121 | gujarAtanA aitihAsika lekho-3 girajAzaMkara zAstrI phArbasa gujarAtI sabhA 122 | oNparezana ina sarca oNpha saMskRta menyu. ina muMbaI sarkala-1 pI. pITarasana raoNyala eziyATIka jarnala | 123 | oNparezana ina sarca oNpha saMskRta menyu. ina muMbaI sarkala-4 | pI. pITarasana raoNyala eziyATIka jarnala 124 | oNparezana ina sarca oNpha saMskRta menyu. ina muMbaI sarkala-5 | pI. pITarasana raoNyala eziyATIka jarnala | 125 | kalekzana oNpha prAkRta enDa saMskRta inskrIpzansa pI. pITarasana bhAvanagara ArcIoNlaoNjIkala DipA. 126 | vijayadeva mAhAtmyam jinavijayajI jaina satya saMzodhaka 612 307 250 514 454 354 337 354 372 142 336 saM./hi 364 218 656 122 764 404 404 540 274 414 400 320 148 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / zrI AzApUraNa pArzvanAtha jaina jJAnabhaMDAra zrI AzApUraNa pArzvanAtha jaina jJAnabhaMDAra pRSTha 754 84 194 171 90 310 276 69 100 136 266 244 saMyojaka-zAha bAbulAla saremala - (mo.) 9426585904 (o.) 22132543 - ahoshrut.bs@gmail.com zAha vImaLAbena saremala javeracaMdajI beDAvALA bhavana hIrAjaina sosAyaTI, rAmanagara, sAbaramatI, amadAvAda-05. aho zrutajJAnam graMtha jIrNoddhAra-saMvata 2068 (I. 2012) seTa naM.-4 prAyaH aprApya prAcIna pustakoM kI skena DIvIDI banAI usakI suucii|yh pustake vebasAiTa se bhI DAunaloDa kara sakate haiN| krama | pustaka nAma kartA/ saMpAdaka bhASA | prakAzaka 127 | mahAprabhAvika navasmaraNa sArAbhAI navAba guja. | sArAbhAI navAba 128 | jaina citra kalpalatA sArAbhAI navAba | sArAbhAI navAba 129 | jaina dharmano prAcIna itihAsa bhAga-2 hIrAlAla haMsarAja guja. | hIrAlAla haMsarAja 130 | oparezana ina sarca opha saM. menyu. bhAga-6 pI. pITarasana aMgrejI | | eziyATIka sosAyaTI 131 | jaina gaNita vicAra | kuMvarajI ANaMdajI | guja. jaina dharma prasAraka sabhA 132 | daivajJa kAmadhenu (prAcina jyotiSa graMtha) zIla khaMDa saM. braja. bI. dAsa banArasa 133 | karaNa prakAza brahmadeva saM./aM. sudhAkara dvivedi 134 | nyAyavizArada maho. yazovijayajI svahastalikhita kRti saMgraha | yazodevasUrijI guja. yazobhAratI prakAzana 135 | bhaugolika koza-1 DAhyAbhAI pItAMbaradAsa | guja.. gujarAta varnAkyulara sosAyaTI 136 | bhaugolika koza-2 DAhyAbhAI pItAMbaradAsa | guja. gujarAta varnAkyulara sosAyaTI 137 | jaina sAhitya saMzodhaka varSa-1 aMka-1, 2 jinavijayajI hindI | jaina sAhitya saMzodhaka punA 138 | jaina sAhitya saMzodhaka varSa-1 aMka-3, 4 jinavijayajI hindI | jaina sAhitya saMzodhaka punA 139 | jaina sAhitya saMzodhaka varSa-2 aMka-1, 2 jinavijayajI hindI | jaina sAhitya saMzodhaka punA 140| jaina sAhitya saMzodhaka varSa-2 aMka-3, 4 jinavijayajI hindI | jaina sAhitya saMzodhaka punA 141 | jaina sAhitya saMzodhaka varSa-3 aMka-1,2 jinavijayajI hindI / jaina sAhitya saMzodhaka punA 142 | jaina sAhitya saMzodhaka varSa-3 aMka-3, 4 jinavijayajI hindI | jaina sAhitya saMzodhaka punA 143 | navapadonI AnupUrvI bhAga-1 somavijayajI | zAha bAbulAla savacaMda 144 | navapadonI AnupUrvI bhAga-2 somavijayajI guja. zAha bAbulAla savacaMda 145 | navapadonI AnupUrvI bhAga-3 somavijayajI guja. | zAha bAbulAla savacaMda 146 | bhAsvati | zatAnaMda mArachatA saM./hi eca.bI. gaptA enDa sansa banArasa 147 | jaina siddhAMta kaumudI (ardhamAgadhI vyAkaraNa) ratnacaMdra svAmI | bhairodAna seThIyA 148 | maMtrarAja guNakalpa mahodadhi jayadayAla zarmA hindI / jayadayAla zarmA 149 | phakkIkA ratnamaMjUSA-1, 2 kanakalAla ThAkUra harikRSNa nibaMdha 150 | anubhUta siddha vizAyaMtra (cha kalpa saMgraha) meghavijayajI saM./guja | mahAvIra graMthamALA 151 | sArAvali kalyANa vardhana pAMDuraMga jIvAjI 152 | jyotiSa siddhAMta saMgraha | vizvezvaraprasAda dvivedI / saM. brIjabhUSaNadAsa banArasa 153| jJAna pradIpikA tathA sAmudrika zAstram rAmavyAsa pAnDeya saM. | jaina siddhAMta bhavana nUtana saMkalana | A. caMdrasAgarasUrijI jJAnabhaMDAra - ujjaina hastaprata sUcIpatra hindI | zrI AzApuraNa pArzvanAtha jaina jJAnabhaMDAra 2 | zrI gujarAtI zve.mU. jaina saMgha-hastaprata bhaMDAra - kalakattA hastaprata sUcIpatra hindI | zrI AzApuraNa pArzvanAtha jaina jJAnabhaMDAra 274 168 282 182 guja. 384 376 387 174 prA./saM. 320 286 272 142 260 232 160 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukramaNikA prakaraNa pahelu. e viSaya 1. zAkaTAyanAcArya. . . . . . . . . . 2. vedadharmathI paNa jainadharma prAcIna che te bAbatanA bIjA purAvA. 2. prakaraNa bIjuM. 3. digabaramatanI utpatti .. ... ... .. 4. punamI AgacchanI utpatti.. .. 5. kharataragacchanI utpatti * * * * 6. aMcalagacchanI utpatti ... ... ..... 7. sArdha pUrNimaya gacchanI utpatti 8. AgamIkonI utpatti .. che. lupakanI utpatti ... .. 10, veSadhanI utpatti.. ... .. *** * 11. kastakonI u5ti . . .. **** 12. bIjamatanI utpatti 13. pAzcaMdra gacchanI utpatti ... .. prakaraNa trIjuM. 14. hemAcArya ane kumArapALa rAjAnuM vRttAMta - prakaraNa cothuM. 15. jainaItihAsanI prAcInatA . .* prakaraNa pAMcamuM. 11. jainamUrtiparanA prAcI zilAlekhe.. .. prakaraNa chaThuM. 17. mahAt azoka rAjA * * * * Aho ! Shrutgyanam Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa sAtamuM. 18. mahAn azokanA itihAsanI samIkSA .. . . . 136 prakaraNa AThamuM. 10. janadharmanA mukhya bananI sAlavAra noMdha .. * * 138 prakaraNa navamuM. 20. RSabhadeva bhuthI mahAvIra prabhu sudhinA AMtaro . . 158 - prakaraNa dazame. 21. mahAvIra prabhuthI Ajasudhi paTAvali . ** .. 160 prakaraNa agIyAramuM. 22. keTalAka jainazilAlekhenA bhASAMtare ane tene lagatI hakIkata. 163 prakaraNa bAramuM. 23. jenA chatrIsa nigamazAse . . . . . . prakaraNa teramuM. 24. graMthakAranI prazasti ... . *** * 186 Aho ! Shrutgyanam Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e - jo EX7/ - zrI jinAya namaH jaina dharmano prAcIna itihAsa bhAga bIjo. racanAra zrAvaka hIrAlAla haMsarAja jAmanagaravALA. prakaraNa peheluM. veda dharmathI paNa jina dharma prAcIna che, te batAvanAra purAvA. zAkaTAyanAcArya-A prasiddha jana prathakAre "zAkaTAyana nAmanuM vyAkaraNa raceluM che. te AcArya mahArAja kaI sAlamAM thayA? te mATenI nakkI sAla te jaNAelI nathI. topaNa te vyAkaraNakata zAkaTAyanAcArya prasiddha vyAkaraNakartA pANini nAmanA RSithI paNa prAcIna che, ema kahevuM nirvivAda ja che. kemake, pANiniRSie pitAnA vyAkaraNamAM "coghutrayanatara: sAkSAyanastha" chAdika zAkaTAyananAM sUtre, grahaNa karIne zAkaTAyanAcAryanI pitAthI paNa prAcInatA sUcavelI che. have te pANini RSi kyA samayamAM vidhamAna hatA ? te tarapha daSTi karatAM vidvAnonI ane prAcIna zodhakhaLa kartAonI sammati pramANe pANini kaSi isvIsana pUrve be hajAra ane cAra varSa pahelAM vidyamAna hatA, ema nirNita thaeluM che. samAlocaka nAmanA copAnI AnA bIjA pustakanA trIjA aMkanA nevyAsImAM patra para lakhyuM Aho ! Shrutgyanam Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che ke, "pAna-zvana carikSa zrI kathAsaritasAgaramAM prathama naMbakanA cethA taraMgamAM che. temane su dAkSInAma uparathI te "dakSeya" paNa kahevAya che. temano janma gAMdhAra dezanA zAlAtura nAme sthalamAM thayAthI te "zAlAturIyA" nAmathI paNa oLakhAya che. temane samaya IsvIsana pUrve be hajAra cAraso varSane nikti thayA che. "ItyAdika bIjA vidvAnonA lekhothI paNa pANiSi yoga upara lakhele samaya nirNita thayo che. A uparathI sAbIta thayuM ke, pANini RSi AjathI lagabhaga cAra hajArane traNa varSa pahelAM vidyamAna hatA. ane jyAre pANini RSie zAkaTAyanAcAryanuM nAma pitAnA sUramAM dAkhala karyuM che, tyAre sahaja rIte samajAya che ke, zAkaTAyanAcArya pANini RSi karatAM paNa prAcIna che. madrAsa ilAkAnI kolejanA prophesara mI. gustAva oparTa paNa lakhe che ke, "pANini RSie zAkaTAyanAcAryane pitAthI prAcIna vyAkaraNakartA tarike sUcavelA che. temAM temanuM (zAkaTAyanAcAryanuM nAma veda ane zukalayajurvedanI pratizAkhAomAM, ane yAkkama nirUkatamAM paNa Ave che." padeva nAmano graMthakAra potAnA kavi kapadubha nAmanA graMthamAM vyAkaraNakartAonA nAmone je loka Ape che, te laeNkano anukrama jotAM paNa zAkaTAyanAcArya pANini RSi karatAM pUrve hatA, ema sAbIta thAya che. te cheka nIce pramANe che. ra-nArA rAjaTAyaraH | pALacamarane, vaMcaNavirA/diF: ? evI rIte zAkaTAyanAcArya pANini RSithI paNa prAcIna hatA. eTale IsvIsana pUrve cAra hajAra ane traNa varSanI paNa pUrva hatA ema nirNaya tha. have te zAkaTAyanAcArya jaina dharma eka AcArya hatA ema mAre sAbita karavuM joIe, ane tenA TekAmAM nIce lakhelA khullA purAvAo vidyamAna che. zAkaTAyanAcArya potAnA vyAkaraNanA dareka pAne cheDe bamaNAzramasaMghAdhipateH kRtavariyAvArthastha rAyana " evI rItanuM lakhANa kare che, A lakhANanI aMdara rahelA "mahAamAdhA Aho ! Shrutgyanam Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (3) ti" tathA " zrutakevalidezIyAcAryasya" meM shmdaan| sahAyatA che. kemake, tevI padavIo phakta jaina munione ja lagatI che. anya dezanI emAM tenI padavIo ApavAmAM AvatI nathI. te purAvAthI sAbita thAya che ke, zAkaTAyanAcArya "jenI hatA. madrAsa kaeNlejanA phesara pI. gustAva aupaTa chapAvI prasiddha karelA zAkaTAyana vyAkaraNanI prastAvanA atre upagI dhArI ame dAkhala karIe chIe. PREFACE This first Volume contains the Sutrapatha of the Sabdan usasana of Sakatayana, together with the Pra. kriyasangrahu, a lucid commentary in an abridged form by Abhayacandrasuri. - The Sabdanusasana in its complete state is an ex: baustive treatise on Grammar. It consists of the fol. lowing five parts, all of which are in my possession ; nainely a Sutrapatha, Dhatupatha, Ganapatha, Linganusasana and Unadisutrapatha. The excellence of the Sabdanusasana is admitted by all who have studied it, and the Cintamani of Yaksavarman contains after the Mangalasloka the following verses in its praise: " svasti zrIsakalajJAnasAmrAjyapadamAptavAn / mahAzramaNasaGghAdhipatiyazzAkaTAyanaH // ekazzabdAmbudhi buddhimandareNa pramathya yaH / sayazarizra samudabhre vizvaM vyAkaraNAmRtam // khalpagranthaM sukhopAyaM saMpUrNa yadupakramam / zabdAnuzAsanaM sArvamahacchAsanavatparam // iSTirneSTA na vaktavyaM vaktavyaM sUtrataH pRthak / Aho ! Shrutgyanam Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (%) saGkhyAtaM nopasaMkhyAnaM yasya zabdAnuzAsane tasyAtimahatI vRtti saMhRtyeyaM laghIyasI / A DUTEHOT Titra ta HOT !.... indracandrAdibhizzAbdaryaduktaM zabdalakSaNam / tadihAsti samastaM ca yannehAsti na tat kvacit // gaNadhAtupAThyorgaNadhAtUna liMgAnuzAsane liGgagatam / auNAdikAnuNAdau zeSaM nizzeSamatra vRttI vidyAt " The Sutra patha, with which I begin this edition, * The first Pada of the first Adhyaya con- consists as the ..tains 180 Sutras. verse on page The second 223 160' declares of 3236 Sutras, The third . , 195 a number The fourth , ., which coinci. The first second des with that The second >> 172 , contained in The third 2 this book, if The fourth the seven SuThe first third., 2013 tras which are The second supplied in the , 227, Corrigenda et The third 1 181 Addenda are The fourth , ,, 146 , added.* When The first fourth', 271 , I commenced The second , , , 261 >> printing the The third , , , 209 Sutrapatha I The fourth , 186 . possessed only one defective Total... 3,236 MS., but M.R. The Corrigenda contain four more sutras Ry. Brahmain the first pada and one respectively in the suri Sastri of 2nd, 3rd and 4th padas of the first Adhyaya. Sravapa--balagola provided me later on with two other copies. , 123 ,, ne second Aho ! Shrutgyanam Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ l'or publishing the Prakriyasangralia I had at first at my disposal only two MSS, one from the Government Oriental Manuscripts' Library and one from Sravanabalagola, but afterwards I obtained an incom. plete copy from the Jaina Math at Cittamur near Tindivanam. Panini vefers to Sukatayana as a previous gram. marian, and this supplies a reason why the latter makes no mention of the former. Sakatayana's name occurs also in the Pratisakhyas of the Rgveda and Sukla-Yajurveda, and in Yaska's Nirukta. The Colopbon at the end of each Pada of the Sabdanusasaba names this grammar as the work of Sakatayana Srutakeralidesiyacarya, the president of the great Jaina assembly: 96197#TAFITa: takaisaityAcAryasya zAkaTAyanasya. . Panini repeatedly mentions Sakatayana, and the places thus alluded to are also found in the Sabdanu. sasana. Panini III. 4, 111; VIII. 3, 18; and VIII. 4, 50 correspond respectively to Sakatayana's HIIGLETT el ( pp. 35, 9 and 220, 290, arpsala (pp. 8, 12 and 14; 65), and 7 1 (pp. 6, 18 and 9, 31). Patanjali in his Mababhasya refers also to Sakatayana, when lie comments on Panini III. 4, 111 and III. 3, 1 ( JOITT 1654 ) In the latter place he remarks : nAma ca dhAtujamAha nirukta vyAkaraNe zakaTasya ca tokam / .... vaiyAkaraNAnAM ca zAkaTAyana Aha dhAtujaM nAmeti / / Aho ! Shrutgyanam Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ In fact the Unadisutras of Sakatayana have foun: general admission among grammarians and have been annotated by varions commentators, such as Ujjvaladatta, Madhava and others. Sakatayana is mentioned as one of the eight prin: cipal grammarians in the well-known sloka found in the Kavikalpadruma of Bopadeva and elsewhere. These eight graminarians thus named are: Indra, Candra, Kasakrtsna, Apisali, Sakatayana, Panini, Amara and Jainendra. The Sloka runs as follows: indrazcandraH kAzakRtsnA pizalI zAkaTAyanaH / pANinyamarajainendrA jayantyaSTAdizAbdikAH / / Sakatayana mentions in his Sutras only Indra, pp. 11, 14 and 34, 92, Siddhanandin, pp. 47, 15 and 87, 31 and Aryavajra pp. 10, 11 and 12, 13 as previ. ous grammariars. The grammatical works of Sakatayana are com. mented upon : i. in the Amoghavrtti, an extensive treatise on the Sutrapatha resembling the Kasikavrtti, whicli commentary I intend publishing in the second volum ; ii. in the Nyasa by Prabhacandra, a comment ary on the Amoghavrtti; iii. in the Cintamani or Laghuvrtti by Yaksa varian. iv. in the Maniprakasika by Ajitasena, a com mentary on the Cintamani Aho ! Shrutgyanam Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ v. in the Prakriyasangraha by Ablayacandra suri, which in its arrangement resembles the Siddhantakaumudi, and which I have printed in this volume on account of its useful. ness to Sanskrit students; and vi. in the Rupasiddhi which in its turn is an abridgment of the Prakriyasangraha, and resembles the Laghukaumudi. According to the Amoghavrtti the Sabdanusasana consists of four chapters or athyayas, Kasakrt. ena's grammatical treatise of three, and the works of Apisali and Panini respectively of eight chapters (30# Sr9zTerroatlar: : FITEAT: 295715192147191:.) The Sabdanusasana includes the whole of grammar in its range, and is in this respect even more complete than Panini's work. A striking feature of the Sabdan usasana is that it does not treat of the Svaravaidika while Panini pays particular attention to it. Vedic words, however, are otherwise inuch noticed by Sakatayana, and in this respect his work is not deficient to Panini. The omission of the Svaravaidika accounts perhaps for the neglect Sakatayana has suffered at the hands of the Brahmans while it explains the favour. with which he is regarded by the Jainas. If Sakatayana was a Jaina, this omission must be regarded as intentional, Though I have formed my own opinion as to the high merits and the originality of the hitherto un. Aho ! Shrutgyanam Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (<) published works of Sakatayana. I shall reserve a fuller expression of my opinion for the second volume of this work, which I hope to publish before very long. In the mean time I may state as my confident belief that the merits of Sakatayaua will be acknowledged by all competent scholars. This first edition may contain some mistakes which I am sorry to have overlooked, and the spelling of words, though correct, is not always uniform, but these defects I trust will be judged with indulgence, and not be allowed to detract from the general usefulness of the work. I cannot finish this preface without expressing my regard and high esteem for M.R.Ry. T. N. Narasimhacharyar, one of the best grammarians I have met with in South India, and without acknowledging gratefully the valuable assistance he has rendered me in the publication of this volume. MADRAS, 28th March, 1893. zrI bhAgavatamAM GUSTAV OPPERT. bIjA purAvA. nityAnubhUtanijalAbhanivRttatRSNA / zreyasya tadracanayAcirasuptabuddhaiH // lokasya yo karuNayobhayamAtmaloka / mAkhyAnnamo bhagavate RSabhAya tasmai // 1 // Aho! Shrutgyanam Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arya-te aSAdevane amAre namaskAthAo ke jenI taNA sadA prApta thavAvALA A bhathI dura thaI gaI che ane jeoe kalyANanA bhAgamAM judI racanA karIne sutelA jagatanI dayA karIne baMne loko mATe upadeza karyo che. (e RSabhadeva jainanA pahelA tIrthakara che. ) zrI brahmANu purANamAM - nAbhistu janayatputraM merudevyA manoharam / RSabhaM kSatriya zreSThaM sarvakSatrasya pUryakam // aghabhAibhArato jajJe vIraputrazatAgrajaH / abhiSicya bhAtaM rAjye mahAprAjyamAzritaH // artha--nAbhi rAjAne tyAM serUdevIthI rUSabhadeva utpanna thayA, jenuM ghaNuM suMdara rU5 che, je kSatrIyomAM zreSTha ane badhA kSatrInA Adi che (mULa che ) ane RSabhanA putra bhArata pedA thayA je vIra che, ane potAnA se bhAiomAM vaDA che. rUSabhadeva bharIne rAjaya soMpI mahAdIkSA prApta thayA eTale tAravI thaI gayA (jainamAM A varNana eja prakAre che ). mahAbhAratamAM yuge yuge mahApuNyaM dRzyate dvArikApurI / avatINoM hariyaMtra prabhAsazazibhUSaNaH / / revatAdro jinonemiyugAdi vimlaacle| . RSINAmAzramAdeva muktimArgasya kAraNaM / / artha-yugayugamAM dvArakApurI hAkSetra che jemAM harine ) avatAra thaye che, je prabhAsakSetramAM caMdramAnI peThe zame che; ane giranAra parvata para neminAtha (jenenA bAvIsamA tIrthaMkara) ane kelAsa parvata para thI AdinAtha (pahelA tIrthakara vRSabhadeva thayA che. A kSetre sapanA Azrama thavAthI mukti mArganA kAraNa che. ' ( A thakamAM jemAM be tIrthaMkara viSe nmAna che ) nAgapurANamAM- darzayan vartma vIrANAM surAsuranamaskRtaH / nItitrayasya kartA yo yugAdau prathamo jinaH // * * Aho ! Shrutgyanam Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lakhAN yanA AyathI bIjI 6 lITI ApI nathI. RSabhAyaM jinezvaraH martha--vIra purUSAne mArga dekhADatA, sura asura jene namaskAra kareche, je traNa prakAranI nIti ( jainAnI ) banAvavAvALA che. te jugatI AdimAM prathama jinabhagavAna thayA. xx+xx evA rUSabhadeva jinezvare nirmaLa kailAsa parvatapara avatAra dhAraNa karyA, je sarvavyApI ane kalyANurUpa che. zIvapurANamAM-- aSTaSaSTiSu tIrtheSu yAtrAyAM yat phalaM bhavet / AdinAthasya devasya smaraNenApi tadbhavet // artha--aDasaTha tIthAnI yAtrA karavAnuM je mULa teTaluM kLa zrI di nAtha ( jainanA pahelA tIrthaMkara) ne smaraNa karavAthIja thAya che. bhAgavatamAM Skeptines vamanurA(yAtmajJAna-vagere, bhAvArthe-sAra e che ke, te RSabhadeve peAtAnA meTAne samajAvIne munIzvarAne dharma upadeza karatAM ane 100 meTAmAMthI meATA bharatane rAjya sAMpI, zarIra parIma, rAkhI, keza leAcIne, jeNe nama AtmAmAM brahmasvarUpa dhAraNa karyuM che, te mArI rakSA karI, vagere. (lAca'karavA eTale mAthAnA khAsa ukheDI nAkhavA. e dareka jainasAdhunA kapa-rIvAja che. bIjA dharmavALA hajAmata karAvI muMDA ane athavA janma vadhAre che.) a bhartRhurI vairAgyazatakamAM 'eko rAgiSu rAjate priyatamA dehArdhadhArI hari / narAgiSu jino vimuktalalanAsa~go na yasmAtparaH || durvvArammaravANapaJcagaviSAsaktazca mugdho janaH / zeSaH kAmavijavito hi vISayAna bhoktuM na moktuM janaH // artha-DI pyArI gArI ( pArvatI ) nA aDadhA zarIrane dhAraNa karanArA rAgI purUSomAM eka zIvajIja zAbhe che, ane vItarAgIomAM evA jinadevathI moDhA bIjA kAma nathI ke jeNe yAnA sagaja cheDI dIdhA che. e baMne parama vItarAgI jinadevathI je purUSa judA che te phAmadevapI eranA Aho! Shrutgyanam Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 11 ) cahavAthI pAgala thaI rahyA che. evA purU viSaya cheDavAne samartha nathI ane bhegavavAne paNa samartha nathI. A lokamAM zIvane rAgI kahyA ane rAga vagaranA jinadevane kahyA che. arthAt rAga eTale vISayabhoganI nidA karI che. vigavasINane sairAgyaprakaraNamAM- nAhaM rAme na me vAMchA bhAveSu ca na me manaH zAntimAsthAtumicchAmi cAtmanaiva jino yathA / artha-rAmacaMdrajI beTA ke huM rAma nathI, mArI kaI IcchA nathI, mAruM mana padArthomAM nathI. huM kevaLa A cAhuM chuM ke jinadevanI peThe mArA AbhAmAM zAMti thAo : (AparathI khulluM che ke rAmacaMdrajIe pote uttamottama jitudeva jevA thavAnI icchA darzAvI. jainadharma te vakhate vidyamAna have to tevA thavAnI icchA zrIrAma darzAvI zakyA. ) dakSiNa sahastranAmAmAM - zIva uvAca-jainamArgaratonaino jitakrodhonitAmayaH / artha-zIva bhalAbhArgamAM ravI karavAvALA jenI dedhane jItavAvALA ane rogane jItanAra (bhagavAnanA nAmenuM varNana karyuM che ke te janI che. ) vaizaMpAyana sahastranAmamAM jAmanaphAvIra : ridinezva: ma-bhagavAnanA nAma mAve che. kALI te parAkAvALA, bam vAna, kRSNa ane jinezvara mahIsrastotramAM- kartA'rhanpuruSo harizca savitA / artha-kata paNa tuM che, ane aha, paNa tuM che, vagere (ardhanuM e To vide). hanumAnanATakamAnDa cirIvAH samupAti zIva rUti + + + + - -' ' ' Aho ! Shrutgyanam Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 12 ) gatya nainasanAtA: nimImAMsA: | artha-jene zika mahAdeva kahIne upAsanA kare che-44444 ane jene jematavALA aham kahIne mAne che, te traNa lokanA svAmI tamane vAMchIta phaLa Ape. (rAmacaMdrajInA samayaNuM rAmezvara AgaLa pAja bAMdhatAM hanumAne A loka kahyA hatA, te jainadharma te vakhate vidhamAna hatA.) bhavAnIsahastranAma- sudAsanA gaThThAtrI gurakhAtA vinezvarI ! jinamAtA jinendrAca zAradA haMsavAhinI / arthabhavAnI mAtAnA nAme A pramANe gaNuvyAM che. kuMDAsanA, jagatanI mAtA, buddhadevanI mAtA, jinezvarI, jinadevanI mAtA, jidra, sarasvatI, ke jenI svArI haMsa che nagarapurANamAM- akArAdi hakArAntaM mUrhAghorephasaMyutaM / nAdadiMdukalAkAntaM caMdramaMDalaptannibhaM // etadeva paraM tatvaM yo vijAnAti bhAvataH / saMsArabaMdhanaM chitvA sa gacchetsaramAM gatim // artha-AdimAM kAra ane aMtamAM huMkAra ane upara "rakAra nIce "rakAra ane nAdabiMdu sahita caMdramAnA maMDaLa tulya e "ahaM' je zabda che te parama tatva che. ene je koI yathArtharUpathI jANe che, te saMsAranA baMdhanathI mukta thaI parama gati (mokSa)ne pAme che. (ahaM e jenA jinano zabda che, ane hameza bhaktimAM japamAM eja huM jAya che. e zabdanI nagarapurANamAM stuti karI jainane prAcIna sthApita kare che.) nagarapurANa dazabhi jitaiviprairyatphalaM jAyate kRte / munimahantabhaktasya takalaM jAyate kalau // artha-satyugamAM daza brAhmaNone bhojana ApavAmAM je phala thAya che, teja phala kaliyugamAM ahaMta (jinadeva) nI bhakti karavAthI athavA munine bhojana ApavAthI thAya che. Aho ! Shrutgyanam Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manusmRtimAM kulAdibIjaM sarveSAM prathamo vimalavAhanaH cakSuSmAna yazasvI cAmicandrotha prasenajit || marudevIca nAbhizra bharataH kulasattamaH vagere arthasarva kulenuM AdikAraNa pahelA vamaLavAhana nAme ane cakSugAna evA nAmavALA ane abhiyadra ane prasenajita, gurUdevI ane nAbhi nAmavALA, marUdevIthI nAminA putra, A anukrame vIrAnA mArgane batAvatA devatA ane daityothI namaskArane pAmavAvALA ane yuganI AdimAM traNa prakAranI nItine racavAvALA pahelA jinabhagavAna thayA. te manujI pahelAM jainadharma hatA evuM siddha thAya che. ) prabhAsapurANa (13) bhavasya pazrI bhAMge vAmanena tapaH kRtam / x + X X padmAsanasamAsInaH zyAmamUrtirdigambaraH neminAtha: hatyAdi artha-zIvajInA pazcimabhAgamAM vAmane tapa karyuM hatuM, te tapanA kArazuthI zIvajI vAmanane pratyakSa thayA. kevA svarUpamAM ? padmAsana lagAveluM, zyAmavarNa ane namra, tyAre vAmane temanuM nAma neminAtha rAkhyuM, jenA sparzathI karoDa yajJanuM phaLa thAya che. jainanA bAvIsamA tIrthaMkara che, jainAnI murti padmA sanavALIne beThelI hoya che. vaLI temanAtha zarIre kALA raMganA hatA. di gabara jainabhAionI murti nasa hoya che. ) veda. OM pavItra namamuja vItramAmadeMyevAM vagere matrathI pavItra pApathI khcAvavAvALA, nama devatA (jaitenA) ne prasanna karIe chIe, je namra rahe che, ane baLavAna che. .. cet. OM namra sudhIraM dagvAsasaM brahma gardai sanAtanaM upaimI vIraM puruSa Aho! Shrutgyanam Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (14) mahatamAdItyavarNa tamasaH purastAt svAhA / / artha -nagna, dhIra, vIra, digaMbara, braharUpe sAta ahaMta AdityavarNavALI purUSane zaraNe prApta thAuM chuM. (sanAtana eTale junAmAM junA ahaMta (jainadeva) nI stuti che. emAM bIjo koIpaNa arthe besato nathI ane te rIte jainadharmanA sanAtana prAcIna-anAdi levAmAM koI saMzaya rahetuM nathI.) mahAbhArata bAhavaraya pAtha ityAdi A lekathI kRSNa yudhiSThirane ( jenA) nama muni sAme zukanamAM AvyAnuM kahe che. mRgeMdrapurANamAM zravaNo narago rAjA myuurHItyAdi kalekathI paNa na munine zubha zukana bAbata varNana che. eja pramANe gaNezapurANa, prajAsapurANa, vyAyasUtra vagere aneka graM. jemAM aneka dAkhalA maLe che, ke jethI jainadharma prAcIna sAbIta thAya che. vedonA maMtra bAbatanI zaMkA viSe jaNAvavAnuM ke taitarIya AraNyakanA kalAtAnA chapAelAM pustakamAM sApha lakhyuM che ke keTalAka pATha bhAgyakAre choDelA che ane tenuM bhASya kareluM nathI, ane mULa pustakamAM nahIM evA keTalAka pAThanuM bhASya kareluM che. taitarIya brAhmaNa 1 0, 1 prapAka, 1 a. nA 1 lAja maMtranA bhASyamAM paNa sAyaNAcArya lakhe che ke, vAjasaneyinazca vIjJAnamAnaMdaM brahma have A zrati vAjasaneya saMhitAmAM mAlama nathI paDatI, hamaNunA paNa koNe gaNyA che? navA umerAyA heya, junA kADhayA heya temAM paNa kaMI navAI nathI. A bAbatamAM eka tAjo ja dAkhale mojuda che ke saMta hari vairAgyazatakanA je graMthe pahelAM chapAyelAM che, temAM agAu alabelo giSa rAnane chAdi ka jovAmAM Ave che. ane hamaNunA chapA yelA vairAgyazatakamAMthI kADhI nAkhavAmAM AvyA che. vaLI hamaNAM eka jainagraMtha prasiddha thayela che, tenA kartA tarIke kharAne badale eka bhaLatuM ja nAma mukIne Aho ! Shrutgyanam Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (15) chAvavAmAM Ave che. A jamAnAmAM A mujaba thavA lAgyuM che, to A galanA jamAnAmAM e mujaba kema nahIM karavAmAM AvyuM hoya? (A jagAe keTalAka prAcIna jainazilAlekhe nAkhavAnA hatA, paNa te zilAlekho mATe haju keTalIka tapAsa karavAnI hevAthI, tathA tenA keTalAka akSara haju meLavavAnA hevAthI tathA tenAM zuddha gujarAtI bhASAMtara karAvavAmAM hovAthI te zilAlekha tenA gujarAtI bhASAMtara sahita have pachInA pustakamAM dAkhala karIzuM. ). prakaraNa bIju. pravacanaparIkSA graMthane sAra. A graMthamAM dharmasAgara upAdhyAyajI kSanika athavA digaMbare (1 ) 1 A graMthanuM bIjuM nAma "kupakSakaaizika rAhasakIrNa che ane te dharmasAgara upAdhyAyajIne racele che. tema te graMthapara TIkA paNa temaNe peja racI che. Aho ! Shrutgyanam Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (16) punamIA (2) kharatara athavA auSTika (3) pallavike athavA AMcaliko (4) sArdha parNamIyaka (5)AgAmika athavA traNa thaIvALA (6) mUrtinA zatruo athavA lepako (7) munionA zatru athavA kAko (8) vaMdhya athavA veSadharo (8) ane pAzcaMdra (10) e daze jainadharmI zAkhAo kayAre ane kevA saMgomAM nIkaLI ? te saMbaMdhi jANavA lAyaka vRttAMta ApeluM che. (teomAMthI prathama digaMbarIonI utpattinuM varNana kare che ) zivabhUti athavA sahastramala nAmane eka mANasa rathavIra nAmanA - garamAM raheto hato, ane te tyAMnA rAjAnI nokarI karato hato. eka dahADe rAtrie kaMI kAraNasara tenI mAtAe kaMIka Thapako devAthI te gusse thaI dharamAMthI cAlyo gayo ane jaina sAdhuone rahevAnA upAzrayamAM jaI teNe tyAM rahelA AryakRSNa nAmanA AcAryajI pAse dIkSA lIdhI. eka dahADo tyAMnA rAjAe te sahastramadhane eka kimatI ratakaMbala ApI, ane te rakaMbApara tene atyaMta moha lAgyo. tyAre gurUmahArAje tene Thapako Apyo ke, evI kimatI ratnakaMbala mehanuM kAraNa hovAthI jaina sAdhue rAkhI lAyaka nahi, evI rIte gurUe kahyA chatAM paNa teNe te rakaMbalane tyAga karyo nahi. AthI gurUmahArAje eka dahADo tenI gerahAjarImAM te ralakaMbala phaDAvI nAkhIne pheMkI dIdhI. AthI karIne sahaamalane ghaNoja krodha caDaze, ane te gurUne kahevA lAgyo ke, je ema che te sAdhue bilakula va rAkhavAM joIe nahIM. evI rIte gurU sAthe kaleza karIne tyAMthI te cAlyo gayo. te vakhate tenI be hena uttarA paNa tenI sAthe gaI, ane teNIe paNa jyAre nagna rahevAno vicAra pitAnA bhAIne jaNAvyuM, tyAre sahastramile vicAryuM ke strI jAtine nagna rahevuM lAyaka nahIM, ema vicAri teNe potAnI bahenane kahyuM ke, strItine mokSa maLato nathI. evI rIte A dagAbaramatanA utpAta zrI mahAvIra prabhunA mokSa pachI 60 varSe eTale vikrama saMvata 138 mAM thaelI che. gujarAtanA rAjA siddharAja jayasiMhanA samayamAM pATaNamAM digaMbaro ane zvetAMbara vacce pitA potAnA mata mATe zAstravivAda thayo hato; ane 1 AgamamAM paNa kahyuM che ke, "chI sAruM navurAruM, garama mihiNgyss vIrassa // to voDiANadihI, rahavIrapure samupaNNA // 1 // Aho ! Shrutgyanam Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (17) temAM aMte digabarepara tAMbara e jaya meLavyuM hatuM. (A vivAda - baMdhi savistara vRtAMta Aja pustakanA eTale jaina dharmanA prAcIna itihAsa mAma pahelAnA pama pAnA para zrI devasUrijInA vRttAMtamAM ApeluM che, te tyAMthI vAyI levuM.) digaMbara ane zvetAMbara mata vacce saghaLI maLI esI bAbate mATe pheraphAra che. digaMbara matanA sAdhuo nama rahe che, tema digaMbare jinapratimAne AbhUSaNa Adika caDAvatA nathI. digaMbaromAM paNa ghaNuM zAkhAo che. umAsvAti, siddhasena divAkara Adika keTalAka jaina AcAryonA saMbaMdhamAM digaMbara ane zvetAMbara ne mAne che. kemake, digaMbare kahe che ke, teo khamAM saMpradAyamAM thaelA che, ane zvetAMbara kahe che ke, teo amArA saMpradAyamAM thaelA che. zvetAMbara gaNadharoe racelAM sUtrone digaMbaro mAnatA nathI, paNa teoe potAnA navInaja zAstro racelAM che, temAM jayadhavala mahAdhavala vigere mukhya zAstra che, tema AdipurANu Adika aneka purANa che. che ane temane saMpradAyamAM amatagati, alaMka deva, kuMdakuMdAcArya Adika AmA ghaNuM vidhAna thaelA che, tema dhanaMjaya, haricaMdra, devanaMdi, vIranaMdi, zadirAja, somadeva Adika mahAkavio thaelA che. jayapura Adika zeheremAM temanA ghaNAM jinamaMdira che, tathA te matane anusaranArA lokonI mukhya sati mAravADa, vAyakSapAta tathA karNATakamAM che. jenabaddhI tathA maLe badhI Adika teone lagatAM tIrthasthAnako che. hAlanA samayamAM teonA sAdhuo vicitaja draSTie paDe che. ane tethI upadeza devA AdikanuM kArya bhaTAraka thalAve chezvetAMbarI jaino karatAM digaMbara jainonI vastI thoDI che. gRhachenA saMsAra vyavahAranI bAbatamAM paNa keTalIka bAbatothI digabaro, tAMbhara nIothI judA paDe che. teo jyAre ya pavIta (janoI) dhAraNa kare che, tyAre tAMbarIo popavIta dhAraNa karatA nathI. - ke : ' hr - - - punamIA gacchanI utpatti. caMdraprabhasUri, municaMdrasUri mAnadevasUri ane zAMtisari ema cAra gurU mAo hatA. vikrama saMvata 1148mAM eka zrIdhara nAmanA zrAvakane geTa maraca karI eka jinamUti besADavAnI IcchA thaI, ane tethI teNe teomAM vaDA caMdraprabhasUrijIne kahyuM ke, he bhagavan! A mUrtinI pratiSThA mATeno vidhi Aho ! Shrutgyanam Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (18) karavA mATe Apa ApanA gurU bhAI municaMdrasUrijIne AjJA Apo? (kemake, te samaye municaMdrasUrijI jaina kriyAomAM vadhAre pravINa gaNAtA hatA.) te zrIdhara zrAvakanI evI mAgaNIthI caMdraprabhasUrine IrSA AvI ane tethI teNe te zrAvakane kahyuM ke, tevAM pratiSThAdika kAryomAM sAdhue bhAga levA lAyaka nathI. ane tethI zrAvaka mAraphate pratiSThA karavI. tyArabAda vikrama saMvata 11pamAM eka dahADo caMdraprabhasUrijIe kahyuM ke, Aja rAtrie padmAvatI devIe mane svamamAM kahyuM che ke, tamAre tamArA ziSyone kahevuM ke, zrAvake pratiSThA karAvavI, tathA purNimAnI pAkhi karavI. evI rIte punamIA gacchanI utpatti vikrama saMvata 1158mAM (eTale mahAvIra prabhunA mekSa pachI 1628 varSe zrIcaMdraprabhAcAryathI thaelI che.) - punamIA gacchanA AcArye racelI kSetra samAsanI saMskRta TIkAnI prazastimAM paNa kahyuM che ke, suvidivA : samavata zreniriAtamaMda | zrIcaMdraprabhasArarAT sa bhagavAn prAcIkazat pUrNimAm // tasmAjjainavaco'mRtaM bhazamapuH zrI dharmaghoSAdayaH // zrIbhadrezvarasUritastvacalakat zAkhA dvitIyA prathAm // 1 // artha-duSTa vAdio rUpI hAthIone vaza karavAmAM aMkuza sarakhA tathA siddhAMtane jANanArAomAM ziromaNi sarakhA evA zrI caMdraprabhanAmanA AcArya mahArAje pUrNimApakSa pragaTa karelo che. vaLI temanI pAsethI zrI dharmazeSa Adika AcAyoe jinavacana rUpI ghaNuM amRta pIdheluM che; tema bIjI zAkhA zrI bhadrezvarasUrithI cAlelI che. vaLI kahyuM che ke, caMdagacchAo puNNima, puNimau sar3hapuSiNamaMcalayA / dohi vi AgamanAmA, kuccayarA kharayaro cAna. // 1 // punamIA gacchavALA mahAnazitha sUtra, tathA upadhAnavidhine mAnatA nathI. kharatara gacchanI utpatti, dharmasAgara upAdhyAyajI pitAnA pravacanaparIkSA nAmanA graMthamAM lakhe che ke, keTalAka taraphathI ema kahevAmAM Ave che ke vikrama saMvata 1024mAM thaelA Aho ! Shrutgyanam Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (19) zrI vardhamAnasUrijInA ziSya zrI jinezvarasUrijIthI kharataragacchanI utpatti thaI che, paNa tema kahevuM satya nathI. kharataragacchanI utpatti te vikrama saMvata12 mAM thaelA zrI jinadattasUrijIthI thaelI che. dharmasAgara mahArAja jinapatisUrijInA ziSya sumatigaNie racelA gaNadhara sArdhazatakabRhaddhati nAmanA graMthanA be pArigrAphe TAMkI batAve che. temAM pahevA pArigrAphamAM jivallabhasUrina vRttAMta Ape che, ane bIjA pArigrAphamAM jinadatasUrine vRtAMta Ape che. pahelA pArigrAphamAM ApeluM jinavallabhasUrijIne lagatuM vRttAMta evuM che ke, ayadevasUrie pote ja jinavallabhasUrijIne kaMI pitAnI gAdI para besADyA nahotA, kemake jinavallabhasUri pahelAM cityavAsInA ziSya hatA ane tethI akAyadevasUrijIe temane potAnI pATa mATe yogya jANyA nahetA, to paNa te pitAnA ziSya prasannacaMdrasUrijIne kahI gayA hatA ke, Avasara Ave tyAre tamAre jinavallabhasUrine pATe besADavA. eka vakhate jinavalabhasUrie keTalAka jinasiddhAMtane AdhAre evuM TharAvyuM ke, mahAvIra prabhunA gApaharaNane paNa chaThThA kalyANaka tarike lekhavuM. kharataragacchanI kharekharI utpatti te jinadattasUrithI vikrama saMvata 1204mAM thaelI che. tene mATe sumatigaNie pitAnI racelI gaNadharasArdhazatakabUdavRttimAM kaheluM che ke, jinadattasUri ghaNuM magarUra svabhAvanA hatA ane temane pUchavAmAM AvatA praznanono te magarIthI ghaNe tINa rIte uttara ApatA hatA. ane tethI loko tene khara tara kahIne bolAvatA hatA. ane temaNe paNa te pitAnuM kharatara birUda cAlu rAkhyuM tene mATe DokTara bulara paNa upalI hakIkatane maLatuM ja pitAnA ripaTenA 14mAM pAnA para lakhe che ke, "'The Kharatara sect then arose according to an old Gatha in Samvat 1204. Jinadatta was a proud man, and even in his pert answers to others mentioned by ( 1 eziATika sATIne riporTanA ekasouDatAlIsamA patra para lakhyuM che ke, In this Dharamasagar tries to prove that it owed its rise not to Jineshwera the pupil of Vardhmana in Samvat 1024 as is commonly believed, but to Jinadatta in Samyat 1201, Aho ! Shrutgyanam Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (20) Sumatigani pride can be clearly detected. He vas therefore, called Kharatara by the people; but he gloried in the new appellation and willingly accepted it." keTalAka ema kahe che ke, jinezvarasUrijIthI eTale vikrama saMvata 124 mAM kharataragacchanI utpati thaI che, paNa dharmasAgarajI mahArAjanA lakhavA pramANe te vAtajaThI che. te lakhe che ke, je kharataragacchanI utpatti jinezvara sUrithI thaelI heya, te te jinezvarasUri tathA navAMgI TIkAkAra evA temanA jinezvasUrinA ziSya abhayadevasUri pitAnA koi paNa graMthanI prazastimAM pitAnA kharatara gachanuM nAma Ape; paNa teoe pitAnA racelA koI paNa graMthamAM kharataragaccha mATe kaMI paNa isAra karyo nathI. AthI sAbita thAya che ke, kharatara gacchanI utpati jinezvarasUrijIthI thaelI nathI. aMcala gacchanI utpatti, dharmasAgara mahArAja lakhe che ke, aMcala gacchanI utpatti vikrama saMvata 1213mAM thaelI che. te gacchane sthApanAra pUrNIya pakSanA narasiMha nAme AcArya hatA. te narasiMha AcAryanI eka AMkha jokhamAelI hatI. eka vakhate te narasiMha AcArya jyAre myunA nAmanA gAmamAM rahelA hatA, tyAre nAthI nAmanI eka AMdhaLI ane ghaNuMja paisAdAra strI temane vaMdana karavAne AvI, paNa te vakhate te pitAnI muhapati lAvavI vIsarI gaI hatI, te joI narasiMha AcArye teNIne kahyuM ke, je tamo muhapati lAvavI vIsarI gayAM chete, te muhapattine badale tamArAM vastrane cheDe cAlI zakaze. teNIe paNa te vAta kabula rAkhI, ane evI rIte teNInA paisA nI madadathI teo bannee tyAM aMcalika matanI sthApanA karI, ane narasiMha AcAryo pitAnuM nAma AryakSitajI rAkhIne AcArya padavI grahaNa karI, ane tyArathI pratikramaNa veLAe paNa teo muhapatine badale vastranA cheDAne (aMcalano upayoga karavA lAgyA. evI rIte AryarakSita chathI AMcalika gacchanI utpati thaelI che. sAIpUrNamayaka gacchanI utpatti, A ga7nI utpatti vikrama saMvata 1236 mAM thaelI che. tene lagatI Aho ! Shrutgyanam Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (21) hIkata nIce pramANe che. eka dahADA kumArapAla rAjAe hemacadrAcAryajIne pUchyuM' ke, pUrNamIyaka gacchavALAe jaine nA Agama pramANe cAle che ke nahIM? te mATe ApaNe tenI pAsethI khulAsA mAgavA che; mATe te gacchanA AcAmRte mArI pAse khelAvI lAve!? te sAMbhaLI hemacadrAcArye te gacchanA cAryane temanI pAse lAvyA ; ane temane rAjAe pUchavAthI temaNe ADA avaLA javAmA ApyA. te sAMbhaLI kumArapALa rAjAe te punamIA gaccha vALAone peAtAnA aDhAre dezeAmAMthI hAMkI kahADyA. pachI kumArapALa ane hemacaMdrAcAryanA mRtyu bAda punamI gacchanA sumatisihu nAmanA AcArya pATaNamAM AvyA. temane tyAM kAie pUchyuM ke, tame kayA gacchanA che? tyAre temaNe kahyuM ke, ame sArvapurNamIyaka nAmanA gacchanA AcArya chIe. sumatisihAcAryanA keTalAka anuyAyio kahe che ke, te amArA gacchanuM nAma sApurNamIyaka hatuM. sArdhapurNamIyaka gacchavALA kahe che ke, jinamU itanI phaLethI pUjA karavI nahIM. AgamakAnI utpatti. Amika athavA traNa yuivALAnI utpatti vikrama sanata 1250 mAM thaelI che. silagaNusUri ane devabhadrasUri pANumIyaka gaccha cheDIne agalika gacchamAM dAkhala thayA, pAchaLathI te acalika gacchane paNa kheDIne teoe eka evA navA patha calAvyA ke, ApaNe kSetradevatAnI stuti karavI nahIM. ane evI rIte AgamikA athavA traNa yuivALAonI utpatti thai. --- lu pakAnI utpatti, A luMpaka gaccha luMparka nAmanA laAe vikrama savaMta 1508 mAM sthApelA che. tene lagatI hakIkata evI che ke, te luMpaka laiAe eka vakhate AgamA lakhatAM lakhatAM temAnA keTalAka AlApake tathA udezAone cheDI ApyA, ane tethI eka munie te mATe tene ThapakA ApyA. AthI gusse thaine teNe peAtAnA luMpaka mata calAvyeA. luMpaka matane mAnanArA mUrtipUjA karatA nathI. veSarAnI utpatti. vedhA, e eka lupaka 20nI zAkhA che. teonI utpatti vikrama Aho! Shrutgyanam Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (22) saMvata 1533 mAM, ane bIjA mata pramANe vikrama saMvata 1531 mAM thaelI che. te veSadharoe pitAne veSa judIja tarehane karyo. tene sthApanAra bhANuka nAme poravADa jJAtino zIrohInI pAse AvelA aradhakRpATakano rahevAsI vANIo hato. nAgapurIya veSadharomAM te rANaka mukhya hatuM ane gujarAtI veSadharemAM pahelo rUpaRSi nAme hate. te potAnI meLe ja veSadhara thayo hato. A veSadhare paNa mUrtipUjA mAnatA nathI. kAkanI utpatti. kAkonI utpatti katuka nAmanA veSadharathI vikrama saMvata 1564 mAM thaelI che. bIjamatanI utpatti bIja nAmano mANasa junAka nAmanA veSadhara luMkano eka ajJAnI ziSya hato. eka dahADo te medapATamAM gaye, ke jyAM bIjA sAdhuonuM AvAga mana nahotuM. tyAM teNe pitAnA matane upadeza devAthI loko tenA rAgI thayA. tyAM teNe punamanI pAkhI, ane pAMcamanuM paryuSaNa parva sthApyuM, tene mata AgAmikene maLato hato. ane evI rIte vikrama saMvata 1570mAM bIja matanI utpatti thaI. pAa gachanI utpatti, pAzcaMdra gacchanI utpatti vikrama saMvata 1572 mAM thaelI che. pAzcaMdra tapagacchanI nAgapurI zAkhAnA eka upAdhyAya hatA. tene pitAnA gurU sAthe kaMIka takarAra thavAthI, teNe pitAne eka navoja ga7 sthApavAno prayatna karyo, ke je ga7 pAchaLathI tenA nAmathI oLakhAvA lAgyuM. teNe keTalIka tapagacchanI ane keTalIka lupakonI kriyAo aMgIkAra karI. teNe vidhivAda, caritAnuvAda ane yathAsthita vAdano upadeza Ape. pAzcaMdra ga7vALAo niryuktio, bhANe, cUrNio tathA cheda graMthane mAnatA nathI. Aho ! Shrutgyanam Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (ra3) prakaraNa trIjuM. hemAcArya ane kumArapALa rAjAno vRttAMta. A dunIApara eka lAkha jamAnA parimANavALa jabudIpa nAme " AveluM che. tenI aMdara AvelA bharata kSetramAM gujarAta nAmano eka ramaNIka deza pitAnI dIvya nahejavAlIthI dunIAnA sarva lokonA manane kheMcI rahela che. te dezamAM AvelAM navase moTAM zaheronI aMdara dahIthaLI nAmanuM bhabhakAdAra zahera AveluM che, te nagarInI cAre bAjue AvI rahelo puvarNamaya killo jANe pitAnA tejathI sUryanA kiraNI hAMsI karato heya nahIM tema dIpI rahela hato. nagarInI aMdara AvI rahelA paisAdAra lekonA meheke gayA devavimAnonI tulabhatAne dhAraNa karatA hatA. jo jagoe jinamaM. dara paranI pavananA jhapATAthI jhuvatI dhajAo sUryanA kiraNone nagaramAM thata praveza aTakAvatI hatI. zarIAma rastAo para hamezAM sudhi jalana chaMTakAva thavAthI saghaLuM nagara jANe sugaMdhi puSponI eka bagIce hoya nahIM, tema kekanA manane lalacAvatuM hatuM jaina varganA strI purUSanA ToLeToLAM hamezAM janamaMdira pAse ekaThAM thaI jaina dharmanI mahatvatA sUcavatAM hatAM. te nagamAM tribhuvanapALa nAme rAjA rAjya karato hato. tene kazmIradevI nAme rANI hatI. teNue kumArapALa, mahIpALa ane kRtapALa nAmanA traNa putrone janma Ape hatA. tema teNIe premaladevI ane devaLadevI nAmanI be pu. nIone paNa janma Ape hato. teomAMthI kumArapALa kumAra zrI hemacaMdrajI mahArAjanA upadezathI jaina dharma thayA hatA. te kumArapALane kevI rIte gujavatanuM rAjya maLyuM ? tathA teNe dharmanA kyA kyA kAryo karyAM tenuM varNana AprakaraNamAM AveluM che. - dakSiNamAM AvelAM kalyANa nAmanA nagaramAM chatrIsa lAkha gAmone . dhipati bhuvaDa nAme rAjA rAjya karato hate. eka dADe te bhuvaDa rAjAe gujarAta deza para caDAI karIne tyAMnA jayazikhara rAjAne mAryo. AthI te jaya. zikharanI garbhavaMtI rANI rUpasuMdarI tyAMthI nAzIne vanamAM cAlI gaI, ane tyAM teNIe eka putrane janma Ape, tathA te putranuM vanarAja nAma rAkhavAmAM AvyuM. Aho ! Shrutgyanam Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (24) have gujarAta dezamAM AvelA vaDhIyAra nAmanA prAMtamAM AvelA paMcAsara nAmanA nagaramAM zilAMga sari nAmanA AcArya pitAnA parivAra sahIta eka dahADo padhAryA. hamezAM madhura dhvanithI dharmopadeza ApI te AcArya lokonAM manane raMjana karatA hatA. eka dahADe te AcArya jyAre dehaciMtA mATe vanamAM gayA, tyAre tyAM temaNe eka vRkSanI DALe eka jheLIne laTakatI joI. te jhoLImAM najara karatAM temaNe eka mahA svarUpavAna tathA uttama lakSavALA devakumAra sarakhA eka bALakane je. je vRkSanI DALe te jhoLI laTakAvelI hatI, te vRkSanI chAyA bIlakula tyAMthI khasI nahatI. te joI AcArya mahArAje vicAryuM ke, kharekhara A bALaka moTo bhAgyazALI che. eTalAmAM pAse ja rahelI te bALakanI mAtAne pUchavAthI teNIe jaNAvyuM ke, he bhagavan! mAre bhartara A gurjara bhUmine rAjA hatA. tene bhuvaDa rAjAe mArI nAMkhe che, huM garbhavaMtI hatI tethI nAzIne ahIM AvelI chuM, ane ahIM A putrane meM ja nma Apelo che. vaLI ahIM vanaphaLa khAIne huM mArI AjIvikA calAvuM chuM. te sAMbhaLI gurU mahArAje teNIne dhIraja ApI kahyuM ke, he rANI! A tAro putra gujarAtane rAjA thaze, ane ghaNAM uttama kAryo karaze te sAMbhaLI rUpasuMdarI rANIne asaMta harSa thayo. pachI gurU mahArAje upAzraye AvI zrAvaka le kone te vRttAMtathI vAkepha karyA, ane kahyuM ke, tame te bALakane tenI mAtA sahIta ahIM lAve? te bALaka A gujarAta dezano rAjA thaze. te sAMbhaLI asaMta harSita thaelA zrAvako te vanarAjane tenI mAtA sahIta tyAM teDI lAvyA. anukrame te vanarAja jyAre moTo thaye tyAre krIDA karatAM thakA gAmanA bIjA bALakone mAravA lAgyA. te joI gAmanA lokoe tenI mAtAne kahyuM ke, have tame ahIMthI cAlyA jAo? te sAMvALI rUpasuMdarI rANe putrane laIne potAnA bhAI surapALa pAse gaI. surapALa dezamAM luMTaphATa karI pitAnI AjIvikA calAvato hato, tethI vanarAja paNa pitAnA mAmAne te luMTaphATanA kAmamAM madada karavA lAgyo. eka dahADe te vanarAja keTalIka luMTa karIne AvyA bAda vanamAM bhajana karavAne beThe, paNa te samaye bhajana mATe dhI nahIM hovAthI teNe pitAnA mANasane ghI zodhavAno hukama karyo. te mANasa dhInI zodha mATe cAre dizAo tarapha jovA lAgyA, eTalAmAM teoe eka vaTemArga vANIAne jato je te vANIAnA mastaspara dhInI kuDalI hatI; tethI harSita thaelA te mANasoe te vANIA pAse jaI kahyuM Aho ! Shrutgyanam Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (25) tuM te dhI A5? tyAre vANue kahyuM ke, are !! luccAo!! zuM tamArA bApanI mattA che? juo nahIM maLe. te sAMbhaLI bhayabhIta thaelA te mANasoe vanarAja pAse jaI te vRttAMta kahI saMbhaLAvyo. tyAre vanarAje te vaNikane pitAnI pAse bolAvI te ghI mAgyuM. tyAre te vaNike kahyuM ke, he mahArAja! tamo to rAjyane gya jaNAo che, chatAM ahIM vanamAM kema bhaTakyA karo cho? kemake rAjahaMsanI beThaka kaMI khAberI pAse zebhatI nathI te sAMbhaLI vanarAje vicAryuM ke, A vaNika mahA catura che, mATe jo te mAro pradhAna thAya, te mAruM kArya turata siddha thAya. ema vicArI teNe vaNikane kahyuM ke, jo tuM mAre pradhAna thaI mArI pAse rahe che, tArI buddhinA baLathI huM mAruM parAkrama dekhADI ApuM. te sAMbhaLI te mahA buddhimAna vaNika paNa te vanarAjanI sAthe rahI tene pradhAna tha. eTalAmAM bhuvaDanA mANase gujarAtamAM khaMDaNI ugharAvavAne AvyA, ane te khaMDaNI ugharAvI cAvIsa lAkha sonAmahoro tathA cAraso ghoDA ane hAthIo laIne potAnA deza tarapha javA lAgyA. eTalAmAM te vanarAjanA pradhAna vaNike teone luMTI lIdhA. tyAra bAda te dravyanI madadathI vanarAje keTaluMka lazkara ekaThuM karyuM, ane te vaNikanI madadathI teNe keTalAka rAjAone jItI lIdhA. bhuvaDe paNa vanarAjane prabaLa jANIne tenA para humalo karyo nahIM, ane tethI chevaTe saghaLe gujarAta deza vanarAjanA kabajAmAM AvyuM. pachI teNe pitAnA pradhAnane kahyuM ke, have ApaNe rAjadhAnI mATe nagara vasAvavuM che, mATe kaIka uttama jagyAnI zodha kare? eTalAmAM eka gevALe AvIne vaNika pradhAnane kahyuM ke, huM tamane nagara vasAvavA mATenI eka uttama bhUmi batAvuM. pachI vanarAja, pradhAna ane te govALa tyAMthI nIkaLI vanamAM gayA. te vakhate govALanI sAthe eka kutaro hato, te kutarAne joI tyAM vanamAM rahelA eka sasalAe tenA para humalo karyo, ane tethI kutaro bhaya pAmIne nAzI gaye. evI rItanuM Azcarya joI vanarAje tyAM nagara vasAvavA mATe nizcaya karyo. pachI tyAM zubha divase ane zubha muhurta vanarAje nagara vasAvyuM te nagarane vistAra bAra gAune hate. pharate atyaMta raLIAmaNe killo hato caTAmAM jhaverI, vaNakare, nANAvaTIo, gAMdhIo tathA vaionI meTI moTI dukAne hatI. aDhAra jAtinA loko tyAM vasatA hatA. sarva leke pitapitAne vyavahAra zuddha manathI calAvatA hatA. zaheranA madhya bhAgamAM Avele rAja Aho ! Shrutgyanam Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (26) mahela pitAnI ramaNIka bhAthI sarva lokonuM dhyAna kheMcato hato. jo jagoe moTI moTI dAnazALAo, tathA dharmazALAo bAMdhelI hatI. vaLI jANe AkAzanI sAthe vAto karatAM hoya nahIM, tevAM ucAM jinamaMdirae namarInI zobhAmAM vadhAro karyo hato. daravAjA pAse eka manahara vizALa taLAva bAMdhavAmAM AveluM hatuM; tenI aMdara praphullita thaelAM kamaLApara besI guMjAravA karatA bhamarAone manohara nAdothI te sarovara hamezAM gAjI rahyuM hatuM. zALe zaNagAra sajIne taiyAra thaelI manohara suMdarIo mastaka para suvarNanA kaLazo laIne, pagamAM paherelA jhAMjharanA manahara nAdathI kAmI purUSonA manane kSobha pamADatI thakI te sarevaramAM sAhelIo sAthe hamezAM jaLa bharIne AvatI hatI. teone atyaMta svarUpavALAM mukha joIne jANe lajajAthI hoya nahIM jema tema caMdra to divase jhAMkho thaI gayo hato. te strIonAM hariNI sarakhAM suMdara netromAMthI nIkaLatA lAMbA kaTAkSo dareka kSaNe kAmI purUSanA hRdayane bhedavAmAM kharekhara madanabANonI upamAne dhAraNa karatAM hatAM, ane te kaTAkSabANonA AdhAtothI vIMdhAelA purUSo jANe tyAMthI AgaLa pagaluM bharavAne azakta thayA hoya nahIM, tema te strIone nihALatA thakA tyAM ja sthira rahetA hatA. te taLAvanI AsapAsa vividha prakAranAM vase AvI rahelAM hatAM. te vRkSo para beThelAM nAnA prakAranAM pakSio potAnA madhura svarothI jANe te taLAvanI paMthioprite prazaMsA karatAM heya nahIM tema jaNAtAM hatAM. - have te nagarImAM eka dahADo eka paradezI strIbharatAranuM jeDaluM AvI rAvyuM. te strI bharatAra bane cATe cATe pharIne nagaranI zobhA nihALatAM hatAM. saMdhyAkALe thaelI lokonI gaDadImAM teo banne vikhuTAM paDI javAthI te strI atyaMta duHkha pAmavA lAgI. chevaTe te strI rAjadarabAramAM jaI rAjAne kahevA lAgI ke, he rAjan ! tamArA nagaramAM amo paradezI strI bharatAra bhUlA paDyA chIe. meM mArA bharatAranI ghaNI zodha karI, chatAM haju te mane sAMpaDe nahIM mATe kRpA karI mArA te bharatAranI zodha karAvI Ape. mArA te bharatAranuM nAma rAgo che, tema te jamaNI AMkhe kANe che. te sAMbhaLI rAjAe teNIne dhIraja ApI gAmamAM Dere vagaDAvyuM ke, jeonuM nAma rANA hoya, ane vaLI jeo jamaNI AMkhe kANA hoya teoe rAjA pAse turata hAjara thavuM. tevI rItane Dero sAMbhaLI rANuM nAma ane jamaNI AMkhe kANA evA navaso ne navANuM purUSa rAjadarabAramAM ekaThA thayA. tyAre rAjAe te strIne Aho ! Shrutgyanam Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (27) bolAvI kahyuM ke, A saghaLA purUSomAMthI je tAre bharatAra hoya tene zekI kahADa ? tyAre te strIe saghaLA purUSone tapAsI joyA, paNa temAMthI teNIno bharatAra maLe nahIM. pachI te strIe rAjAne vinaMti karI ke, he ! rAjan ! Apa pharI ekavAra haju DaMDere vagaDA ? tyAre rAjAe pharIne Dere vagaDAvyAthI teNIne bharatAra maLI AvyuM. AvI rItanI nagarInI aMdara bharacaka vastI joIne rAjAnA manane atyaMta ullAsa thayo. te nagarImAM vasanAra sarva puSe rUpa ane saMdaryatAthI devakumAra sarakhA tathA strIo to jANe asarAo sarakhI hatI. aNahila nAmanA je govALe rAjAne nagara vasAvavA Te bhUmI batAvI hatI, te govALanA smaraNa mATe vanarAje te nagaranuM ane hilapura pATaNanAma rAkhyuM evI rIte sukha bhogavatAM thakA eka dahADe vanarAje vicAryuM ke, mArA rama upakArI zIzAMgAcAryane A samaye mAre saMbhALavA joIe; ema visArI teNe gurU mahArAjane vinaya sahita potAnI pAse bolAvyA, tathA temane vaMdana karIne kahyuM ke, he bhagavan! Apane pasAyathI mane rAjyanI prApti thaelI che, mATe have Apa pharamAvo ke, huM jainadharma saMbaMdhi zuM kArya karuM ? te sAMbhaLI zIlAgAcArya kahyuM ke, he rAjan ! jinamaMdira baMdhAvavAthI ghaNuM puNya saMpadAna thAya che. te sAMbhaLI vanarAje te nagaramAM atyaMta manohara paMcAsarA pArzvanAthajInuM devaLa baMdhAvyuM. eja rIte vanarAje sATha varSo sudhI rAjya pALIne jainadharmano ghaNo ja mahimA vadhA. have anukrame te vanarAjanA vaMzamAM keTalAka rAjAo thayA bAda guja. rAtanI gAdI solaMkIonA hAthamAM AvI. te solaMkI vaMzamAM mULarAja Adika keTalAka rAjAo thaI gayA bAda anukrame karaNanA rAjA thayo. te karaNa rAjAnuM sagapaNa kITakanA rAjA jaTakesarInI mINala nAmanI kanyA vere thaeluM hatuM. paNa te kanyA rUpALI na hovAthI karaNa rAjAe teNIne paraNavAnI nA pADI. AthI karIne mINala kumArI atyaMta kheda pAmavA lAgI, ane teNIe citA saLagAvI baLI maravAno vicAra karyo. A vRttAMtanI karaNanI mAtAne khabara paDyAthI teNIe potAnA putrane samajAvyuM ke, he putra! te mINala kumArI ghaNaja guNavAna che, mATe tAre teNIno tyAga karavA lAyaka nathI. vaLI je strIne vacanadAnathI ekavAra aMgIkAra karelI che, teNIne tajavAthI lokomAM AzarUnI hAni thAya che. evI rItanA mAtAnA vacane vAraMvAra sAMbhaLyA Aho ! Shrutgyanam Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 18 ) bAda karaNa rAjA te mIzula kumArIne paraNyo. te mINala rANI zIla Adika uttama guNathI zaiAbhAyukta thaelI hatI, paNa rUpALI nahIM hAvAthI karaNa rAjAnI teNInApara prIti thaI nahIM. AthI karIne mINala rANI haMmezAM atyaMta zAkAtura rahetI hatI. eka dahADe teNIe maMtrIne khelAvAne te saghaLA HttAMta kahI sabhaLAvyA tyAre matrie kahyuM ke, huM mAtAjI! tamA kaI paNu ciMtA karo nahIM! puNyathI sadhaLuM kArya siddha thaze. eka dahADA eka nAyikA rAjAnI pAse AvI ; ane madhura vINA va gADatIthakI rAjasabhAnA lokone raMjana karavA lAgI. teNInuM manohara rUpa kharekhara iMdranI apsarAne paNa lAvatuM hatuM. teNInA kAyala sarakhA manehara rAgathI kAmI purUSonA hRdaya camakavA lAgyAM. teNInA kaTAkSabhANAe rAjAnA manane atyaMta kSAbha pamADayA. pachI sabhAne visarjana karyA bAda karaNu rAjAe matrine kahyuM ke, game tema karIne pazu te nAyikAnA mate melApa karAvI pAvA. kemake, teNInI virahavedanA have mArAthI sahana thai zakatI nathI. te sAMbhaLI matrie vicAryuM ke, kAmAtura thaelA rAjAnuM mana te nIca nAyikA pratye lAgyuM che, paNa te dhaNuMja anucita che. ema vicAra natrie avasara AvelA joi mIla rANIne uttama prakAranAM vastrAbhUSA peherAvI rAjA pAse zIkhAvIne mekalI. kAmAtura thaelA rAjAe pazu teNIne nAyikA jANIne kaMi paNa nAta jAta pUchyA vinA teNInI sAthe vilAsa karyA. te vakhate mIhula rANIe e dhALu mATaeN rAjAnI pAse tenI mudrikAnI mAgaNI karI; ane kAmAtura thaelA rAjAe paNa teNInI mAgaNI svIkArIne te mudrikA ApI. pachI prabhAtakALe mIhula rANI peAtAne AvAsa AvyA bAda rAjAnA manane pazcAtApa thayA ke, are!! me durbuddhie bahu nIca kArya karyuM. me' nIca jAtinI nArI sAthe prIti karIne mArA AtmAne kharekhara narakagAmi karyo, mATe have huM jhera khAi ApadhAta karUM, ke ga...pApAta karI mArA dehane prANa rahita karyuM. dvAra evI rItanA pazcAtApathI rAjAe AhAra pANInA tyAga karI maMtrine khelAvI kahyuM ke, are!! mUrkha ! tuM paNu nimakaharAma thayA, kemake, A cAra pApa karatAM te mane krama nivAyaeN nahIM? te sAMbhaLI maMtrie hAtha joDI rA jAne kahyuM ke, he svAmI ! Apa gussA nahIM karA, te samaye meM mIgula rANIteja ApanI pAse mekalI hatI, te sAMbhaLI rAjAe atyaMta harSa pAmI Aho! Shrutgyanam Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (29) matrita pezAMga ApyA, ane edhANa mAgyAthI te mudrikA ApavAthI te atyaMta AnaMda pAmyA. have anukrame mINala rANIne rahelo garbha vRddhi pAmavA lAgyA, paNa zAkAe sAthe maLI kAmaNa karyAthI samaya sapUNaeN thayA chatAM pazu teNIne prasava thayo nahIM. evI rIte bAra varSo vItI gayAM chatAM paNu prasava nahIM thavAthI mIla rANI atyaMta duHkha pAmI ApadhAta karavAnI icchA karavA lAgI. keTalAka maMtravAdIe, gArUDIo vigerene lAvyA, paNa koinA upAya lAgu pahIM paDatAM ulaTI teNIne atyaMta vedanA thavA lAgI. AthI karIne rAjAne paNa ghaNe kheda thavAthI teNe rANIne kahyuM ke, have tame dvArikA nagarIe nae ? kemake kadAca tyAM tamArUM mRtyu thaze ! tamene saMskRti maLaze. te mAMbhaLI mIla rANI pazu dvArikAM nagarI pratye javAne nIkaLI, ane mArgamAM AvelA kArelI nAmanA gAmamAM par3oMcI. tyAM eka buddhisuMdara nAmanA yogInA prabhAvathI teNIe putrane janma ApyA ; ane tyAMthI eka patra lakhAvI rAjAne vadhAmaNI ApI. te patra vAMcI rAjAe harSita thaine nagaramAM mahAtsava pharAjyeA. pavanavege te samAcAra nagarImAM phelAvAthI mIla rANInI zAkAne atyaMta kheda thaye. tyArabAda rAjAe mIjIla rANIne ADaMbara sahita teDAvI te putranuM jesaMga nAma pADayu.... anukrame jesaMgane gujarAtanI gAdIpara besADI kara rAjA paralAkamAM gayA. eka dahADA pATaNanA rahevAsI eka brAhmaNu tIrthayAtrA mATe nikaLI himAlaya parvatapara pahoMcyA. tyAM teNe eka acalanAtha nAmanA cogIne siddhi ane buddhi nAmanI e yeAgaNIe sahita joye.. ceAgInA caraNAne teNe namaskAra kayAthI yAgIe tene pUchyuM ke, tame kyAMthI AvA che? tyAre brAhmaNe kahyuM ke, jyAM siddhaaesa'ga nAmanA rAjA rAja kare che, te pATaNa nAmanA zeDherathI huM AvuM chuM. evI rIte siddhanuM nAma sAMbhaLI yeAgaNIone gusso caDayA ane kahyuM ke, je rAjA sidghanuM nAma dharAve che, tene amAre jove che; ema kahI te banne yeAgaNIo keLanA patranA vAhanapara besIne AkAzamArge pATaNamAM rALanI sabhAmAM AvI, ane rAjAne kahyuM ke, tame| jo ''siddha" evuM nAma dharAve che, te amAre tamArI siddhatA jovI che. te sAMbhaLI rAjAne kheda thaye! ke, ve A samaye mAre zuM upAya karavA! mArI pAse subhaTa te ghaNAM Aho! Shrutgyanam Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (30) che, paNa A bAbatanuM nirAkaraNa karanAra koI paNa dRSTie paDato nathI. ema vicAri rAjAe yogaNIone kahyuM ke, Aje te tamo ghaNe pradeza ulaMdhIne padhAyo che, tethI thAkI gayAM hazo, mATe prabhAtamAM tamane uttara ApIzuM. ema kahI sabhAne visarjana karyA bAda rAjAe mavine bolAvI pUchayuM ke, have ApaNe A yogaNIone zuM uttara Apo? sAMbhaLI matrie kahyuM ke ApaNA nagaramAM harapALa nAme je vaNika vase che, te ghaNoja buddhivAn che, mATe tene bolAvIne A bAbatano khulAso mAgI. tyAre rAjAe kahyuM ke, turata tene bolAvI lAvo ? pachI maMtrIe paNa harapALane ghera jaI tene kahyuM ke, temane rAjA belAve che. mATe turata cAlo ? tyAre harapALe kahyuM ke, huM maMtri ! huM te have gharaDo thaye, mArAthI bolI paNa zakAtuM nathI, mukhamAMthI lALa jhare che, kone bero thaye chuM, keDa bhAMgI gaI che, to have rAjAne mAruM ! zuM prayojana che? te sAMbhaLI maMtrie kahyuM ke Aje jarUranuM kArya che, mATe tamo padhAro? evI rItane maMtrine Agraha jANIne harapALa zeTha jinapUjA karI rAjA pAse Avyo. rAjAe paNa tene kAkI kahIne bolAvyAthI harapALe jANyuM ke, Aje rAjAne mArI garaja paDI che, nahIMtara kAko kahIne bolAve nahIM. pachI rAjAe cogaNIone vRttAMta kahI saMbhaLAvyAthI harapALe kahyuM ke, he rAjan ! tame jarA paNa kheda karo nahIM, huM tene upAya zodhI kahADIza, ema kahI ghera AvIne harapALe eka sAkaranI talavAra banAvI, tathA te talavAranI mUTha teNe lekhaMDanI banAvI. te talavAra teNe evI te uttama kArIgirithI banAvI che, te Abehuba caLakatA lokhaMDane maLatI ja hatI. pachI rAjasabhAmAM AvI te talavAra teNe rAjAne ApI saghaLI bAbatathI vAkepha karyo. tyArabAda te gaNIone rAjasabhAmAM bolAvI magAvI. gaNIo AvyA bAda harapALe rAjAne kahyuM ke, Aje tamo lehabhakSaNa karIne A yogaNIone saMdeha dUra kare ? te sAMbhaLatAMja rAjA te sAkaranI talavAra cAvI gayo. chevaTe jyAre lokhaMDanI mUTha bAkI rahI tyAre harapALe mUTha leine yogazuone kahyuM ke have ATaluM khaMDa tame bhakSaNa karIne tamAruM devapaNuM siddha karI batAvo ? te sAMbhaLI gaNIoe vicAryuM ke, ApaNAthI A lokhaMDa zI rIte bhakSaNa thAya ? ema vicArI rAjAne namaskAra karI gaNIoe kahyuM ke, he rAjan ! tame kharekhara siddha che, amAro sarva lekonI samakSa tamoe parAjaya karyo che. ema kahI te gaNIo pitAne sthAnake gai. si Aho ! Shrutgyanam Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (31) dharAje paNa ghaNA mAnapUrvaka harapALane nagarazeTha sthApyo. gujarAtamAM AvelA uMdirA nAmanA gAmamAM sAjana nAmano eka vaNika vasato hata; daivayoge te nirdhana thavAthI atyaMta kheda pAmavA lAge. eka dahADo tenI kuladevIe tene svamamAM kahyuM ke, he sAjana ! ahIMthI tuM khaMbhAta jA ? tyAM tane ghaNuM dravya maLaze. evI rItanI devavANI sAMbhaLI havaMta thaelo sAjanade tyAMthI khaMbhAta tarapha cAlavA lAgyo. mArgamAM sakarapura nAmanA gAmamAM eka raMgArI bhAvasArane gharamAM utaryo. te gharanI pAse teNe eka sonAmaheranI kaDA joIne raMgArIne batAvI kahyuM ke, A dravya - mAruM che, mATe tame saMbhALI lo ? te sAMbhaLI raMgArIe vicAryuM ke, A joe meM ghaNIvAra bedI joyuM, paNa mane dravya maLyuM nahIM, mATe kharekhara A dravya A bhAgyazALI mANasanA bhAgyanuM che, ema vicAra teNe sAjadene kahyuM ke, A dravya tamArA bhAgyanuM che, mATe te tameja grahaNa kare ? raMgArInA tevAM vacana sAMbhaLI sAjadee vicAryuM ke, A dravya mAre siddharAjane samarpaNa karavuM. ema vicAri siddharAja pAse jaI saghaLe vRttAMta kahI saMbhalAvI te dravya tene samarpaNa karyuM. siddharAje paNa tene zuddha bhAvaka jANa tenI prazaMsA karI tene soraTha dezanA smAtarike sthAye. eka dahADe te sAjanade giranArajInA pavitra parvata para caDyo, paNa tyAM zrI neminAtha prabhu AdikanAM jinamaMdirone jIrNa thaelAM joI tene saMtApa tha, ane vicAryuM ke, je huM A jinamaMdirone uddhAra na karAvuM, to kharekhara mArAM jIvatara dhikAra che. ema vicAri soraTha dezanI upajatarike AvelI sADIbAra kroDa sonAmahoro kharcIne teNe tyAM jinamaMdirane uddhAra karAvyuM. pachI teNe vicAryuM ke, rAjAnuM dravya kharacI meM A jIrNoddhAra te karAze, paNa tethI kadAca je rAja gusse thaze, ane te dravya je pAchuM mAgaze, to tene upAya pehelethI zodhI rAkhavo joIe, ke jethI AgaLa jatAM pazcAtApa thAya nahIM. ema vicArite vaNathalI nAmanA gAmamAM AvyA, te gAmamAM ghaNuM lakSAdhipati jaino rahetA hatA. te jaina zAhukArone bolAvI teNe sadhaLo vRttAMta kahI saMbhaLAvyo tyAre keTalAka kupaNo mAMhomAMhe ekabIjAnA kAnamAM vAto karavA lAgyA ke, sAjanadene AvaDI lAphAlApha zA mATe karavI jotI hatI? pahelAM vicAra karyA vinA ja rAjAnuM dravya kharacI, have je bhIkha mAgavA Avyo che, tethI tene zuM zarama thatI nathI? keTalAka gaMbhIra mANasoe Aho ! Shrutgyanam Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (32) vicAryu ke, kharekhara A sAjanade puNyazAlI che, teNe uttama puNyanuM kArya karyuM che. mATe temAM ApaNe madada ApavI joie. ema sadhaLA zAhukArA vicAra karatA beThA hatA, eTalAmAM eka bhIma nAmane zeTha tyAM AvI caDayA. tenA zarIrapara melAM ane phATA buTAM kapaDAM hatAM, pagamAM peheravAne pagarakhAM paNa nahAtAM, mastakapuranI pAdhaDI te tenA dAdAnA vakhatanIja jANe heya nahIM evI chatuM thai gai hatI. maMDaLa karI beThelA sadhaLA zAhukArAne praNAma karI teNe kahyuM ke, huM mahAjana ! Apa ahIM zA mATe ekaThA thayelA che ? dharmanA kArya mATe jo kaSTa dravyanA khapa hoya te A sevakane pharamAvaze. huM paNa mArI zakti mujaLa ApIza. tenA tevAM vacane! sAMbhaLI keTalAka uchAMchaLA zAhukArA khaDa khaDa hasIne elI uThyA ke jIe bhAie !! A ATha kreDane dhaNI AvI pahoMcyA che; te have saghaLu dravya Apaze. vaLI tene A vezaja kahI Ape che ke, tenA gharamAM karADe senAme hAre khaDakI paDI che. keTalAka gaMbhIra mananA zAhukArAe tenI AgatAsvAgatA karIne tene pAse besADaye. pachI te saghaLA zAhukAre te chaNAhAranA dravya peTe rakamA bharAvavA lAgyA; ane te kharaDA jyAre te bhImAzAhanA hAthamAM ApyA, tyAre teNe sarvane vinati karI ke A jIrNoddhAra mATenuM saghaLuM dravya Apa sAhebenI kRpAthI huM ekalAja ApIza. mATe Apa kRpA karIne mane ekalAneja te Adeza Apaze. evI rItanAM tenAM vinaya bharelAM tathA miSTa vacane sAMbhaLIne sarve zAhukArAe tene te Adeza ApyA. pachI te bhImAzAha zeTha sAjanadene peAtAne ghera teDI gaye!, tathA uttama bheAjana karAvyA bAda senAmAhArAnA ane ratneAnA DhagalA batAvI kahyuM ke, Apane jeTaluM drazya joie teTaluM sukhethI 2e ? tyAre sAjanadee hAtha joDI tene kahyuM ke, huM zeThajI! hAlamAM te! mAre dravyane khapa nathI, paNu jyAre rAjA mAgaze tyAre Apaje. dhanya che tamArAM mAtapitAne ke jemaNe tamArA jevA udAra putrane janma ApyuM che. evI rItanAM miSTa vacanethI tene sataiSIne sAjanade peAtAne sthAnake gayA. have ahIM kAika cugalakhore siddharAja pAse cADI karI ke, he svAmI ! sAjanadee te ApanuM sadhaLuM dravya eka jinamaMdira bAMdhavAmAM kharacIne peAtAnuM nAma prasiddha karyuM che, te sAMbhaLI kopAyamAna thaelA rAjAe petAnA mANasAne hukama karyo ke, tameA te sAjanadene bAMdhIne ahIM mArI pAse lAvA? subhaTAe paNa sAraDamAM jai sAjanadene kahyuM ke tamene rAjA khelAve che, mATe Aho! Shrutgyanam Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (33) turata cAle? koIka yugalore tamArI cADI khAdhI che, mATe rAjA tamArA upara gusse thayA che. te sAMbhaLI sAjanadee subhAne kahyuM ke, ahIM rAjakArya choDIne mArAthI tyAM kema AvI zakAya ? kemake, je huM tyAM AvuM te rAjAno mulaka ujaDa thAya, mATe tamo rAjAjIne kahe ke, Apane je dravya chevAnI IcchA hoya to ahIM padhArI sukhethI tamAruM dravya leI jAo ?pachI te subhaToe te vRttAMta rAjA pAse jaI tene kahI saMbhaLAvyAthI te ulaTo vadhAre gusse thaye, ane moTuM lazkara laine turata giranAra pAse AvyA. tyAre sAjanade paNa temanI sanmukha gayo, tathA najarANuM tarike ghaNuM dravya mUkI rAjAne page paDe, paNa krodhAtura thaelA rAjAe tenI sanmukha paNa joyuM nahIM. chevaTe bhRkuTI caDAvI siddharAje sAjanadene kahyuM ke, A soraTha dezanI upajanuM sarva dravya kyAM che ? te hisAbe Ape? te sAMbhaLI sAjanadee hAtha joDI kahyuM ke, he svAmI! te saghaLuM dravya huM Apane samarpaNa karIza, paNa sevakanI vinati savIkArIne Apa prathama A tIrthAdhirAjanI yAtrA karI A durlabha manuSya janmane saphaLa kare ? te sAMbhaLI zAMta thae rAjA mananA ullAsapUvika giranAra upara caDyo. tyAM prabhuvana sarakhAM manohara jinamaMdirane joi te ghaNo ja ullAsa thaze, ane te ullAsanA AvezamAMja te bolI uTho ke, dhanya che tenAM mAtApitAne ke jeNe AvAM mane hara jinamaMdirano uddhAra karyo che. avasara Avyo jANIne sAjanadee paNa kahyuM ke, dhanya che te mINala mAtAne tathA karaNa rAjAne ke jemanA putre AvA manohara jinamaMdirane uddhAra karyo che. te sAMbhaLI Azcarya pAmI siddharAje jayAre sAjana tarapha joyuM tyAre teNe hAtha joDI kahyuM ke, he svAmI ! ApanI soraTha dezanI upajanuM divya A jinamaMdirano uddhAra karavAmAM vAparyuM che, mATe have je Apane te dravya levAnI IcchA hoya to huM te saghaLuM dravya Apane ApuM. te sAMbhaLI harSathI romAMcita thaelA siddharAje tene kahyuM ke, he maMtrirAja! te mAruM karavA atyaMta zubha mArge kharacI kharekhara A jagatamAM mAruM nAma amara karyuM che. yugaloranA vacanothI mane tamArA para je guso thayo che, te mATe mane mApha karaze. ema kahI rAjAe te cugalIkharane tathA tenA jevA bIjA paNa cu. galIkhorone ekaThA karI mohADe mazI copaDAvI, gadheDe besADI, coTAmAM pheravI nagaranI bahAra kahADI melyA. eTalAmAM te bhImAzAhe AvI sAjanadene vinaMti karI ke he svAmI ! Aho ! Shrutgyanam Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinamaMdiranA ddhAra mATe Apa A dravya grahaNa karo ? tyAre sAjana temane kahyuM ke, he zeThajI ! have ApanA dravyano khapa nathI, Ape kharekhara ane vasara sAMcavI mArA para moTo upakAra karyo che. te sAMbhaLI bhImAzAhe kahyuM ke, he maMtrIzvara ! je dravya meM nirmAlya karyuM che, te have huM mArA upayogamAM laIza nahIM, kemake zAstramAM kahyuM che ke, je mANasa devadravyanuM bhakSaNa kare, tathA parastrIgamana kare te sAtamI narake jAya. te sAMbhaLI sAjade me te dravya amUlya hAra karAvI zrI neminAtha prabhunI mUrtinA kaMThamAM paherAvyo. tyArabAda sAjanade maMtri tathA siddharAja banne pATaNa jaI mAM sukhethI rahevA lAgyA. keTika gaNanI ja zAkhAmAM thaelA caMdragacchamAM dinnasUri nAme AcArya thayA; temanI pATe yazobhadrasUri, temanI pATe padhasUri, temanI pATe guzusenasUri tathA temanI pATe devacaMdrasUri nAme AcArya thayA. eka dahADe te zrI devacaMdrasUri dhaMdhukA nAmanA nagaramAM AvyA. te nagaramAM cAcAzAha nAme eka meDha jJAtine vaNika vasato hato, tene cAharI nAme saubhAgyavatI strI hatI. eka dahADe rAtrie teNIe evuM svama joyuM ke, meM eka amUlya ciMtAmaNirata gurU mahArAjane samarpaNa karyuM. te svamanA phaLa mATe teNIe jyAre gurUmahArAjane pUchayuM tyAre temaNe kahyuM ke, he zrAvikA ! tamene eka mahApuNyazALI putra thaze, paNa te dIkSA leI jainadhamanI moTI unnati karaze, tathA jagatamAM ghaNe jaza meLavaze. ema kahI gurUmahArAja anya dezamAM vihAra karI gayA. ahIM te cAharI strIe paNa nava mAsa saMpUrNa thaye kArtika zuda purNimAne divase eka mahAtejasvI putrane janma Ape. te vakhate evI AkAzavANI thaI ke, A bhAgyazALI purUSa saMyama leine jinazAsanane dIpAvase mAtapitAe paNa utsava pUrvaka tenuM caMgadeva nAma pADayuM. have te caMgadeva kumAra jyAre pAMca varSano thayo tyAre avasara jANIne devacaMdrasUrijI paNa tyAM padhAryA sakaLa saMghanI sAthe cAkarI paNa pitAnA putra caMgadevane sAthe laIne AcArya mahArAjane vAMdavA gaI. te vakhate caMgadeva gurU mahArAjanA Asana para caDI beThe. tyAre AcArya mahArAje cArIne kahyuM ke, huM zrAvikA ! tame te divasanuM vacana yAda lAzane ame te putra bhAvasAhita vorAvI Ape ? te sAMbhaLI cAhI zrAvikAe kahyuM ke, he pUjya. Apa vicAro ke mAre bharatAra mithyAvI che, mATe mArAthI te putra zI rIte dIdho jAya? kemake tema karavAthI mAro bharanAra asaMta gusse thAya. tyAre maLI Aho ! Shrutgyanam Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (34) saMghe te bAne kahyuM ke, tame te tamArA putra gurUmahArAjane Ape? tethI tamene ghaNuM puNya thaze te sAMbhaLI lAtura thaelI te khAie peAtAnA sehAmaNA putra gurUmahArAjane samarpaNa karyo. gurUmahArAja paNa te khALIkane leI karNapurImAM AvyA, ane tyAM udayana maMtrIne ghera rahI te bALaka tridhAbhyAsa karatA thakA vRddhi pAmavA lAgyA. have ahIM jyAre cAceAzAha ghera Avye tyAre potAnA vahAlA putrane nahIM jovAthI teNe strIne pUchyuM ke, Aje cagadeva kyAM gayA che? tyAre strIe kahyuM ke, me te! te putra gurUmahArAjane ApI dIdhA che. evI rItanAM viSa sarakhAM kaDavAM vacana sAMbhaLa cAce gusse thai strIne kahyu ke, are ! mA gaNI rAMDa! putra te kreSThane devAya ! jA, turata tene pAchA lAva ? nahIMtara dharamAM paNa pesavAne ApIza nahIM. evI rIte gussAmAMja annapANIne tyAga karIne te gurU pAse AvyeA. tyAM gurUmahArAje paNa sabhA samakSa tene madhura dhvanithI dhApadeza ApyA, ane karyu ke, huM zeTha ! tamArA jevA A jagatamAM kApaNu bhAgyazALI nathI; kemake, tame e Aje gurUne putranuM dAna ApyuM che. tamArA yazavAda jagatamAM nizcaLa raheze. mahAbhAratamAM paNa kahyuM che ke, jenA kuLamAM sAdhu na thAya, tenA purvajo nIca gatimAM jAya che, ane mekSa pAmatA nathI. te sAMbhaLI zaramamAM paDelA cAceA zeTha kai paNa khelI zakayA nahIM, ane gurUmahArAjane vaMdanA karI uThThI nikaLye tathA manamAM vicAravA lAgyA ke, mArUM kai paNa kArya saryuM nahIM. tyArabAda uddayana maMtri cAyAzAhane peAtAne ghera teDI gaye, tathA tyAM tene maneAhara bhAjana karAvI teNe kahyuM ke, tamArA janma je saphaLa thayA che. tamee gurUne putradAna deza kharekhara traNe jagatamAM tamArUM nAma amara karyuM che. tame A traNa lAkha senAme hAro lei hamezAM dharmakArya kare ? te sAMbhaLI cAcAra huM kahyuM ke, me` dharmane mATe putra dIdhA che, mAre te seAnAmAhAre| jor3atI nathI; ema kahI te peAtAne ghera pA byA. have te caMgadeva jyAre nava varSanA thayA tyAre gurUmahArAje temane cegya jANI dIkSA ApIne temanuM eAmadeva nAma rAkhyuM. te seAmadeva muni anukrame jema jema vayathI vRddhi pAmavA lAgyA, tema tema temanA vidhAdika guNA paNu jANe spadhAthIja hAya nahIM tema vRddhi pAmavA lAgyA. eka dahADe te sAmadeva muti gurU sAthe vihAra karatA thakA anukrame nAgapura nAmanA nagaramAM padhAyA. Aho! Shrutgyanam Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 36 ) te nAgapura nAmanA nagaramAM eka dhanada nAmane viSNuka vasatA hatA. pUrva bhavanA kAika pApanA udathathI te nirdhana thayeA hateA, ane tethI rAtadahADA ciMtAtura thai atyaMta kheda pAmateA hateA. eka dahADA teNe dharanI bhUmi khAdI blei te temAMthI kolasAnA meTA Dhaga nikaLI paDayeA; te saghaLA kAlasA ekaThA karIne teNe AMgaNAmAM DhagalA karI rAkhyA. eTalAmAM tyAM seAmadeva muni gurU sahita geAyarI mATe AvyA, ane dharmalAbha dIdhA. munine joi dhanada tathA tenI strIe kheda pAmI gadagada kaMThe kahyuM ke, he bhagavan ! A samaye A garIba ane nibhAgI zrAvako ghera ghesa taiyAra che. te Apa jevA munirAjane kema apAya ? te sAMbhaLI segadeva munie gurUmahArAjane gupta rIte kahyuM ke, he bhagavan ! A zeThanA ghara AgaLa te senAme hArAnA Dhaga paDele che, chatAM te ghesa vaheArAve che, mATe kRpA lAge che. te sAMbhaLI gurUmahArAje turata te sAmadeva munine te kAlasAnA Dhagapara besAvyA, ane temanA prabhAvathI te kAlasAne Dhaga turata seAnAme hArArUpa thai gayA. te beSTha dhanada roDa atyaMta hi dhRta thayA, ane gurUmahArAjane caraNe namI kahevA lAgyo ke, huM bhagavan ! Aje ApanA pasAyathI meM mArI gata lakSmI meLavI che. Aja dana sudhi phoi pApanA udayathI huM nidhana rahyA hateA. ane tethI jagatamAM mane kAi paNa lekhavatuM nahIM. kemake, nirdhana mANusa para koi prema rAkhatuM nathI, dhana vinAnA mANusa jagAjagAe aLakhAmaNA thAya che, dhana vinA dharmakArya paNa sUjatuM nathI, mAtapitA paNa nidhana putrapara prema rAkhatAM nathI. kharekhara nirdhana mANasa A jagatAM mRtyu pAmelAM maDadAM sarakhA che, mATe A saMsAramAM dhana zivAya khIjuM kaI paNa adhika nathI. te dhana Aje huM ApanA pasAyathI pAmyA chuM. mATe have Apa A mahA prabhAvika zrI semadeva munirAjane AcArya padavI Ape ? ane te mATe saghaLA mahotsava huM karIza. gurUmahArAje paNa JAmadeva merAjane yogya jANI tyAM mahotsavapU beMka AcAryapadavI ApI temanuM hemacaMdrAcArya nAma pADayuM. tarapha cAlyA; tyAM have eka dahADo te zrI hemacaMdrAcArya kAzmIra deza sarasvatI devIe sanmukha AvI temane varadAna ApyuM. eka dahADA gurUna hArAje temane siddhacakrane devAdhiSThita matra ApyA, ane temaNe paNa dhyAna pUrvaka te mananuM ArAdhana karyuM. eka dahADe zrI devedrasuri, malayagirijI tathA zrIhemacadrAcArye e traNe Aho! Shrutgyanam Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (37) puNyazALI jIvA kumAra nAmanA gAma pAse AvI pahoMcyA. tyAM eka dhAbI lugaDAM dhoine nadI kinArApara sUkAvate hatA. te lugaDAMnI vacce eka cIranI AsapAsa ! bhamarAe guMjArava karI rahyA hatA. evI rItanI bhamarAethI vIMTAelI sADIne jone. hemacaMdrAcAryajI ghaNAja harSa thA; ane tethI temaNe te dheAkhIne pUchyuM ke, A cIra konuM che? tyAre dhoLIe paNa temane namaskAra karI kahyuM ke, he munirAja ! A gAmanA adhikArInI ratavato nAmanI strInuM A sIra che. te zrI padamaNI tathA mahAsatI che. te sAMbhaLI hemacaMdrAcArye te AdhakArIne ghera AvI dhamalAbha ApyuM. adhikArIe paNa uThIne bhAvathI temane namaskAra karI tyAM utaravAmATe vinatI karI, temane nivedya sthAnaka ApyuM, pachI tyAM te traNe munirAlvee catumAsa karI dharmApadeza ApI adhikArIne rajita karyo. catumAsa sapUrNa thayA bAda te muni e jyAre tyAMthI vihAra karavAnI taiyArI karatA hatA tyAre te adhikArIe hAtha joDI temane vinaMtI karI ke, 'he bhagavan ! Apa mArA lAyaka kai kArya pharamAve. ApanApara mane ghaNA prema lAgyA che. te sAMbhaLI devedrasUrie tene kahyuM ke, ApanI sAthe amAre eka kArya che, paNa te kahetAM amArI chA upaDatI nathI. kAraNake, te kArya dhaNuM zaramabhareluM che, paNa amArI vidhA te te kAryathIja siddha thAya tevuM che. tyAre te adhikArIe kahyuM ke, he bhagavan ! je kArya Apa kuramAze! te huM karavAne taiyAra chuM. tyAre AcArya mahArAje kahyuM ke, tamArI strI ke je padamaNI che, te vasrarahita nagna thaine rahe, ane teNInI samakSa amAre gurUmaMtrathI vidyA sAdhavAnI che. te samaye tamAre khullI talavAra lekhane ubhA rahevuM, ane tema karavAmAM jo ame mana, vayana ke kAyAthI cUkIe, te tAre amene talavArathI haNavA. munienA guNAthI rajita thaelA te adhikArIe te vacana aMgIkAra karyuM, ane tyAMthI te traNe AcAyo giranArapara gayA. tyAM te padamaNI strInI ane jinapratimAnI samakSa te AcAryo vidyAnuM sAdhana karavA lAgyA, ane te adhikArI hAthamAM khullI talavAra lai ubhA rahyA. teja vakhate tyAM vimalezvara yakSa pratyakSa thayA, ane munione kahevA lAgyA ke, tame varadAna mAge. tyAre devendra sUrie kahyuM ke, he deva ! mAre kAMtinagarathI zrIserisamA nAmanA gAmamAM jinaprAsAda lAvavuM che, mATe mane tevI vidhA Ape ? zrImalayagirijIe kahyuM ke, mane siddhAMtAnI TIkAo racavAnI zakti Ape ? zrI hemacaMdrAcAryajIe Aho! Shrutgyanam Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 38 kahyuM ke, mane evI vidyAzakti Ape! ke, jethI vacanabaLathI rAjAne rIjhavIne jinazAsanane dIpAvuM. te sAMbhaLI satuSTa thaelA vimalezvara yakSe te traNe AcAryone temanA icchita varadAna ApyAM. evI rIte icchita vidhA upArjana karIne zrIhemacaMdrAcArye gurUpAse AvyA. eka dahADA gurUmahArAje devInuM ArAdhana karI teNIne pUchyuM ke, mArI pArTa sthApavAne kANu yogya che? tyAre te zAsanadevIe kahyuM ke, tamArI pArTa (hemacaMdrajIne sthApavA. have te zrI AcAryamahArAja parivArasahita nAgapuramAM padhAryA, tathA tyAM caturvidha saMdhanI samakSa dAna, zIla, tapa ane bhAvanAnuM apUrva vyAkhyAna ApyuM. dhanada nAmanA eka zAhukAre ghaNuM dravya kharacI zrIhemacaMdrAcAryanA sUripadane mahAtsava karyA. evI rIte zrI hemacaMdrAcAryane tyAM AcArya padavIpara sthApIne gurUmahArAja parivArasahita pATaNamAM padhAyA. eka dahADA tyAM siddharAje zrIr3emacaMdrAcAryane joyA, ane vaMdana karI temane kahyuM ke, Apa hamezAM mArI rAjasabhAmAM padhAre, ane mane dharmopadeza saMbhaLAveA. te sAMbhaLI zrIhemacaMdrAcArya hamezAM rAjasabhAmAM jai sirAjate dhamopadeza sa MbhaLAvavA lAgyA. eka dahADo siddharAje hemacaMdrAcAryajIne pUchyuM ke, huM munIMdra ! chae darInemAMthI kaye dharma sAcA ane kaye khATA tenI parikSA zIrIte thAya ? kemake, kharo dharma pAmavAthI nirmaLa buddhi thAya che. te sAMbhaLI zrI hemacaMdrAcAryajIe kahyuM ke, he rAjan ! pUrve jema yoAmatI nAmanI strIe dharmanI parIkSA karI che, tevI rIte parIkSA karavAthI khare dharma meLavI zakAya che. te yazeAmatI strInuM vRttAMta nIce mujaba che. OM zaMkhapurI nAmanI nagarImAM za`kha nAmanA eka vaNika vasatA hatA. tene yazeAmatI nAme strI hatI, paNa teNInI sAthe mana nahIM maLavAthI te vaNIka bIjI strI paraNyA. te strI navayauvana hatI, ane pote baraDA hatA, teyA ane rjana karavAmATe teNInuM vacana te kadApi paNu lepatA nahIM, ane humezAM bheAjana paNa teNInI sAtheja besIne karatA hatA. tenuM A saghaLu kArya pelI zekane ghaNuMja duHkhadAyaka thai paDayuM. eTalAmAM eka dahADA te yazeAmatInI pAse eka maMtravAdI AvI ca DayeA. te stravAdIne yoAmatIe sanmAna ApI peAtAnI pAse besADaye, ane peAtAnA dharanI saghaLI hakIkata kahI sabhaLAvI. te sAMbhaLI dayA upajavAthI te matravAdIe teNIne eka jaDIbuTI ApIne kahyuM ke, A jaDIbuTI khavarA Aho! Shrutgyanam Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 9 ) vavAthI tAro svAmI belarUpa thaze, ane tethI tArI saghaLI AzAo phaLIbhuta thaze. pachI te yamatIe uttama prakAranI rasoI banAvIne, temAM te jaDIbuTI nAkhI, ane ghaNuM premapUrvaka pitAnA svAmIne tenuM bhojana karAvyuM. tethI te bicAro vaNika te turata belarUpa thaI gayo, ane potAnI navevana strIne vAraMvAra to thake pitAnA lAMbA karNa halAvavA lAgyo. te joI te navI strIe pokAra karyo ke, are ! A duSTa zake mArA svAmIne belarUpa banAvI dIdhe, mATe tene koI zIkSA kare ? anukrame te vAtanI rAjAne khabara paDavAthI teNe yazomatIne bolAvI pUchyuM ke, tamoe A tamArA svAmIne zAmA2 belarUpa banAvyo? te sAMbhaLI yamatIe hAtha joDI kahyuM ke, he rAjana ! A bAbatamAM mAro kazo aparAdha nathI. kemake, mArI A zake mArA svAmIne vaza karI lIdho hato, ane tethI te mArA para dveSa rAkhato hato. evI rIte te mArI avagaNanA karIne tene dAsa thaIne rahyo hato, ane tethI meM krodhanA AvezamAM tene belArUpa banAve che. mATe A saghaLo aparAdha te mArI zokano che, ane tethI teNInuM mastaka muMDAvIne, teNIne je gadheDAupara caDAve, to mAre krodha zAMta thAya te sAMbhaLI rAjAe te banne strIone Thapako Apyo, ane yazomatIne te bela soMpI kahyuM ke, have tAre A belane carAvavo, pANI pAvuM, tathA tenI saMbhALa rAkhavI. have eka dahADo te yazomatI pote karelAM kAryane pazcAtApa karatI thakI vanamAM te belane carAvatI hatI. eTalAmAM eka vidhAdhara pitAnI strI sahita vimAnamAM besIne AkAzamArge jato hato. yazomatIne joIne vivAdharanI strI potAnA svAmIne pUchavA lAgI ke, he svAmI! A strI ahIM vanamAM ekalI dilamira thaIne kema beThI che? tyAre te vidyAre potAnI vidhAnA baLathI jANIne teNInuM sarva vRttAMta kahI saMbhaLAvyuM. te sAMbhaLI teNIne dayA upajavAthI teNIe pitAnA svAmIne kahyuM ke, he svAmI! have te bela TaLIne purUSa zI rIte thAya ? tyAre vidhAdhare kahyuM ke, je jagAe te strI beThI che, tyAM je jaDIbuTI ugelI che, te je khavarAve to te bela TaLIne turata purUparUpe thAya. eTaluM kahIne te vidyAdhara te pitAnI strI sahita tyAMthI cAlata thaye; paNa te saghaLI vAta yazomatIe sAMbhaLavAthI teNIe tyAM ugeluM ghAsa cerI kahAvuM; ane temAMthI ekeka tRgu laIne te baLadane khAvA Aho ! Shrutgyanam Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (40) lAgI. evI rIte khavarAvatAM thakAM jyAre pelI jaDIbuTI te baLadanA khAvAmAM AvI, tyAre turata te mela TaLIne purUSa thaye evI rIte he rAjan ! je mA|| sa sa ca dharmanI parIkSA karavAnuM che ke, te saghaLA dharmanI parIkSA karIne chevaTe satya dharmane meLavI zake che. evI rItanuM zrI hemacaMdrajI mahArAjanuM vacana sAMbhaLIne siddharAja - namAM ghaNo harSa pAme, ane zuddha dharma sAMbhaLavAthI tenAM hadayacakSu vikasvara thayAM. eka dahADe siddharAje siddhapuramAM rUdramALa caNAvavAno prAraMbha karyo, tathA Abha nAmanA maMtrI e eka ghaNuM ja uMcuM jinama dira caNAvyuM. ane temAM zrI viraprabhunI mUrtinI sthApanA karI. te jinamaMdIra joIne siddharAjane ghaNe harSa thayo, tethI te zrI hemaca drAcArya pAse AvI, vaMdana karIne pUna chavA lAge ke, he munIMdra ! mahAdeva ane arihaMta vacce zuM taphAvata che ? te sAMbhaLI hemacaMdrajIe kahyuM ke, he rAjanamahAdeva ane arihaMta vacce ghaNo taphAvata che, kemake, je caMdrane mahAdeva matakaupara dhAraNa kare che. te caMda jinezvara prabhunA caraNakamaLamAM AvIne namaskAra kare che. vaLI A sa. baMdhamAM Apa koI moTA salATane bolAvIne paNa pUcho, ke jethI ApanA manane saMdeha dUra thAya. te sAMbhaLI rAjAe salATonA asarane bolAvI pUchyuM ke, tamArAM zIlpazAstramAM zivamaMdira viSe zuM lakhyuM che ? te kahe ? te sAMbhaLI te savAre kahyuM ke, he rAja! sAmAnya mANasanA gharane pAMca zAkhA haiya, rAjAnA mehelane sAta zAkhA hoya, zivamaMdirane nava zAkhA hoya, ane jinamaMdira ekavIza zAkhA hoya. vaLI zivanuM maMdira mAM thAya, ane jinanuM maMdira nagaramAM thAya. zivamaMdiramAM jyAre eka maMDapa hoya, tyAre jinamaMdiramAM ekane ATha maMDapa hoya. jinanI ati padmAsanavALI hoya, tathA tenA caraNane nave graha seve che. bIje denA hAthamAM caka, bANa, talavAra vigere jyAre bhayaMkara hathiyAra hoya che, tyAre jina mudrA tadana zAMta ane hapa upajAvanArI hoya che. viSNu vigere deve jyAre strIone pAse rAkhe che, tyAre jinamUrti pAse strI hotI nathI. evI rIte vizvakarmAe amArAM zilpazAstramAM lakhyuM che. te sAMbhaLI rAjAe harSita thai jainadharma aMgIkAra karyo, ane te jinamadirapara suvaNane kaLaza caDAvyo. Aho ! Shrutgyanam Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 1 ) eka dahADe siddharAja jyAre zrI hemacaMdrAcAryajIne upAzraye AvyA tyAre tyAM zrInemiprabhunuM caritra vaMcAtuM hatuM. temAM evI kyA AvI ke, pAMce pAMDa zatruMjaya para mele gayA te sAMbhaLI brAhmaNane kAMdha thavAthI teo belI uThayA ke, amArAM svargArohaNa zAstramAM kahyuM che ke, pAMDavo to himAlayapara mokSe gayA che. te sAMbhaLI rAjAe AcArya mahArAjane pUchyuM ke, A bAbatano khulAso zuM che ? tyAre AcAryajIe teonA mahAbhAratamAMthI ja te vAtane nizcaya karI batAvyuM. - tyArabAda zrI hemacaMdrAcAryajIe saMskRta bhASAnuM eka navIna vyAkaraNa banAvyuM, te joI brAhmaNone ghaNIja harSa thaI. tethI teoe siddharAjane kahyuM ke, A vyAkaraNanuM pustaka kAzmIra dezamAM AvelA sarasvatI kuMDamAM je tara, ane bhIMjAya nahIM te ame te vyAkaraNane satya mAnIe. te sAMbhaLI rAjae vicAryuM ke, A brAhmaNo kharekhara jaina dharmanA dezI che, ema vicAri teNe te vAta zrI hemacaMdrAcAryajIne jaNAvI. tyAre hemacaMdrAcAryajIe kahyuM ke, he rAjana ! khuzIthI tema kare che temAM kazI harakata nathI. tyAre rAjAe po. tAnA pradhAnone te pustaka sahita kAzmIra mokalyA, ane teoe tyAM te pustaka jyAre te sarasvatIkuMDamAM nAkhyuM. tyAre te pustaka hasI peThe temAM taravA lAgyuM, ane eka paNa patra jaLathI bhIMjAyuM nahIM; te joI brAhmaNonAM mukha zyAma thayAM. pachI te pradhAnoe rAjA pAse AvI kahyuM ke, he rAjan ! zrI hemacaMdrAcArya samAna koipaNa jJAnI purUSa nathI, kemake A pustaka jaLamAM bhIMjAyA vinA je taryuM, te amoe najaronajara jeeluM che. te sAMbhaLI rAjAe atyaMta harSata thaI te pustaka sonerI akSarothI lakhAvyuM. anukrame zrI hemacaMdrAcAryajInA upadezathI rAjAe zikAra karavAno tyAga karyA, tathA eka varSe eka phroDa sonAmahoro dharmakArya mATe kharacavA lAgyo. have eka dahADo zrI hemacaMdrAcArya tyAMthI vihAra karIne jyAre anya de. zamAM javA lAgyA, tyAre mArgamAM madhyarAtrie zAsanadevIe AvIne temane kahyuM ke, he munIMdra ! haju tame gujarAtamAM ja raho, kemake ahIM ApanA upadezathI moTo lAbha thavAnI che. te sAMbhaLI hemacaMdrajI pAchI pATaNamAM padhAryA. eka divase siddharAjano kumArapALa nAme pitrAI zrI hemacaMdrajI mahArAja pAse AvyA, tathA hAtha joDIne pUchavA lAgyuM ke, he bhagavan : rAjA Aho ! Shrutgyanam Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (42) kayA kayA guNoe karIne zobhe che ? te sAMbhaLI hemacaMdrAcAryajIe kahyuM ke, he rAjakumAra ! sava tathA zIla e banne guNothI rAjA zobhe che. te sAMbhaLI kumArapALe tyAM parastrI bhogavavAnuM nAma lIdhuM. tyArabAda kumArapALa tyAMthI pitAnA mahelamAM jaI vicAravA lAgyA ke, kharekhara A zrI hemacaMdrAcArya mahAprabhAvika purUSa che. siddharAjane putra na hovAthI te hamezAM atyaMta dilagira raheto hato, ane vicAra , jene ghera putra nathI, tene ghera hamezAM aMdhAruM ja che. lAkha game dravya heya, topaNa jene putra na hoya te kharekhara nirdhanaja kahevAya. vaLI mAruM AvuM RddhisaMpanna rAjya putravinA koNa bhogavaze ? evI rIte udAsa thaIne te hemacaMdrAcArya pAse Avyo ane pUchavA lAgyuM ke, he munIMdra ! mane putra thaze ke nahIM? te Apa jevuM hoya tevuM kaho te ja vakhate AcAryajIe aMbAdevInuM dhyAna dharyuM, tyAre teNIe pratyakSa thaI kahyuM ke, tene putra thaze nahIM. pachI AcAryajIe siddharAjane kahyuM ke, he rAjana! tamone putra thaze nahIM, paNa tamAruM A sadhaLuM rAjya kumArapALa bhogavaze. te sAMbhaLI siddharAjane manamAM ghaNe kheda thaye, paNa te vAta teNe koInI pAse paNa prakAzI nahIM. chevaTe rAjasabhAmAM AvI keTalAka paMDitone belAvI teNe teone pUchayuM ke, he paMDitarAjo ! mane putra thaze ke nahIM ? teoe paNa nimittazAse joI kahyuM ke, he rAjan tamane putra thaze nahIM, ane tamArA rAjyane kumArapALa mAlika thaze. te sAMbhaLI rAjAne dilagira thato joI, eka brAhmaNa paMDita kahyuM ke, he rAjana! tame khulle page ahIMthI gaMgA nadI para jAo, ane tyAMthI jaLa lAvIne te jaLathI semezvara mahAdevanI pUjA karo ane tema karatAM je bhAgyamAM haze to tamone putra thaze. te sAMbhaLI rAjAe gaMgAmAMthI pANI lAvI somezvara mahAdevanI pUjA karI. evI rIte cha mAsa sudhi pUjA karIne rAjAe hAtha joDI mahAdevane vinaMti karI ke, he Izvara! tame mArI AzA saMpUrNa kare? tyAre mahAdeve kahyuM ke, he rAjana! tamArAM bhA mAM putra nathI, te huM zI rIte deI zakuM ? te sAMbhaLI udAsa thaIne siddharAja pitAne sthAnake Avyo. evI rIte rAjAne udAsa thato joI eka dahADe rANIe tene pUchyuM ke, he svAmI! Apa udAsa thaIne kema beThA cho ? rAjAe potAne mane gata abhiprAya jaNAvyAthI rANuM paNa zokAtura thai vilApa karavA lAgI. chevaTe Aho ! Shrutgyanam Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjA manamAM evI dubuddhi AvI ke, have te je huM kumArapALane haNuM te mane putra thaze. evI rIte svArthabuddhi AvavAthI teNe pApane bilakula vicAra karyo nahIM. tyArabAda kumArapALane mAravAnA siddharAja ghaNA upAya karavA lAge, paNa kumArapALanAM puNya prabala hovAthI tene sarva upa nirarthaka gayA. chevaTe kumArapALane te bAbatanI khabara paDavAthI te dezAMtaramAM nAzI gayA, ane potAnA banevI kRSNadevane tyAM guptapaNe rahyA. evI rIte keTalAka divase sudhi tyAM gumarIte rahevA bAda siddharAjane khabara maLyA ke, kumArapALa kuNadevane tyAM rahelA che, tethI tene mAravA mATe tyAM teNe subhaTane mokalyA; paNa kumArapALane te bAbatanI pahelethI khabara maLavAthI tyAMthI gIne veSa laI te pATaNamAM AvI jogIonI jamAtamAM guptapaNe raDyA. evI rIte keTalAka divaso rahyA bAda daivayoge siddharAjane vaLI khabara maLyA ke, kumArapALa ahIM jogIonI jamAtamAM che. tethI siddharAje te sarva jogIone bhojana mATe teDyA, ane eka pachI eka ema sarva jogIonA te caraNe jovA lAgyA. eTalAmAM caraNamAM chava, cAmara Adika rAjacihevALA jogI veba dhAraNuM karIne rahelA kumArapALane teNe oLakhI kahAye. pachI potAnA subhaTone AjJA karI ke, have tamAre A gIone ahIMthI javA devA nahIM. eTaluM kahI teNe gumarIte rasoIAne viSamizrita bhojana taiyAra karavAno hukama karyo. rAjAnI A ceSTAthI kumArapALanA manamAM ciMtA thaI ke, Aje khare khara have mAruM mRtyuM thaze; kAraNa ke, ahIMthI chuTavAne have koipaNa IlAja nathI. te paNa prayatna karavAthI chuTakAro thaze, ema vicAri pitAnA gaLAma AMgaLAMo khosI kumArapALa vamana karavA lAgyA, tathA te vamanathI tenuM saghaLuM zarIra lIMpAeluM joI, saghaLA gIoe jugupsA lAvI tene tyAMthI hAMkI kahA, ane evI rIte pitAno chuTakAro thaelo joi kumArapALanA manamAM AnaMda thayo. have jyAre rasoI taiyAra karAvI siddharAja tyAM Avyo, tyAre kumArapAbane nahI jevAthI, pitAnA subhaTopara te atyaMta gusse the, ane teone hukama karyo ke, gametema karIne te yogIne tame zodhI lAvo. evI rItane siddharAjane hukama thatAMja te subhaTe pagalAM jotA jotA kumArapALanI pAcha Aho ! Shrutgyanam Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ La doDyA. kumArapALa paNa tihAMthI nAzIne eka AliMga nAmanA kuMbhArane tyAM pahoMcyuM, ane te kuMbhAre dayA lAvIne tene potAnA niMbhADAmAM saMtA e nukrame zodha karatA karatA siddharAjanA subhaTo paNa tyAM AvI pahoMcyA, ane kuMbhArane dhamakI ApI kahevA lAgyA ke, tArA gharamAM je amAre cora che, tene kahADI Apa ? te sAMbhaLI AliMga kumAre kahyuM ke, he subhaTo ! mArA gharamAM tamAro cera nathI, ane te chatAM jo tamane khAtarI na hoya, te sukhethI tamAM mAruM ghara tapAse ? subhaToe te kuMbhAranA gharamAM bArIkIthI tapAsa ka. ryA chatAM paNa kumArapALa nahIM maLavAthI teo nirAza thaIne pAchA siddharAja pAse gayA tyAre siddharAja jayaMta gusse thaI teone kahevA lAgyo ke, are dupaTo! tamo pAchA jAo ? ane kumArapALane zodhI lAvIne ja mane tamArAM mukha dekhADajo ? rAjAnA evAM kaThora vacane sAMbhaLIne pharIne te subhaTo te kuMbhAranA ghara tarapha javA lAgyA. AliMga kuMbhArane ahIM khabara maLI ke, rAjAnA subhaTo pharIne ahIM tapAsa karavA Ave che, tethI teNe kumArapALane kahyuM ke, he rAjaputra! have mArAthI tamAruM rakSaNa thaI zake tevuM nathI, mATe have ahIMthI tamo nAzI jAo ? te sAMbhaLI kumArapALa paNa teno upakAra mAnI tyAMthI ekadama nikaLyA, ane eka bhIma nAmanA kheDutane zaraNe gayo. tyAre te kheDute kumArapALane pitAnA khetaranA eka khADAmAM saMtADI upara jhAMkharAM nAkhI tene adrazya karyo. anukrame rAjAnA te subhaTo paNa te khetaramAM AvI bhImane pUchavA lAgyA che, ane mAre cora ahIM Avela che, mATe tene dekhADa ? te sAMbhaLI bhIme kahyuM ke, huM subhaTo! tame mArA para jaThe Aropa zAmATe mele che ? ahIM koI paNa AvyuM nathI. ane te chatAM je tamane khAtarI thatI naheya no sukhethI mAruM khetara tapAse-pachI subhaToe jyAM kumArapALa saMtAyA hatA, tyAM jhAMkharAMpara bhAlAMonI aNuo besIne ghaNuM tapAsa karI. paNa mahA himatavAna kumArapALa jarA paNa hatyAcavyAvinA khADAmAM besI rahyA, ane puNyadayanA yogathI tene kaMI paNa IjA thaI nahIM. chevaTe nirAzA thaIne te subhaTo tyAMthI cA lyA gayA. tyArabAda kumArapALa te kheDutane pratyupakArane badale ApavAnuM vacana ApI tyAMthI paradezaprate cAlatA thayA. AgaLa cAlatAM vanamAM temaNe eka Aho ! Shrutgyanam Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uMdarane potAnA daramAMthI sonAmahoro lAvato joyo. evI rIte anukrame ekavIsa sonAmahore bahAra lAvIne te uMdara tyAM atyaMta harSathI nAcavA lAge. pachI jyAre te udara pAche pitanA daramAM gayo; tyAre kumArapALe te saghaLI sonAmahoro laI lIdhI. tyAra bAda te uMdara jyAre pAcho daranI bahAra Avyo, tyAre tyAM pitAnI senAmohero nahIM joIne, mataka pachADI te turata maraNa pAme. te joI kumArapALane manamAM kheda thayo ke, are ! me pApIe A uMdaranA prANa lIdhA ! evI rIte viSAda pAmatA kumArapALa anukrame ubara nAmanA gAmamAM AvyA, ane tyAM koI devanArIe tenI A gatA svAgatA karI. tyAMthI AgaLa cAlatAM traNa divasa sudhi tene kaMI paNa khorAka maLyo nahIM. eTalAmAM kaIka zAhukAranI strI potAnA sAsarethI pIyara jatI vanamAM tene maLI. teNIe kumArapALane utama purUSa jANuM uttama bhojana karAvyuM. tethI kumArapALe tuSTamAna thaIne teNIne vacana ApyuM ke, jyAre mane rAjya maLaze, tyAre huM tamAre hAthe tilaka karAvIza. tyAMthI ravAnA thaI kumArapALa dahIMthaLI nAmanA gAmamAM AvyA, eTalAmAM siddharAjane te khabara maLavAthI, teNe lazkara mokalI te gAmane ghero ghAle. te joI kumArapALe sAjana nAmanA kuMbhArano Azraya mAge, ane teNe paNa dayA lAvI kumArapALane pitAnA ITonA nIMbhADAmAM chupAvyA. pAchaLathI siddharAjanuM lazkara gAmamAM dAkhala thayuM, ane ghaNuM zodha calAvyA chatAM paNa jyAre kumArapALane pati na maLe, tyAre keTalAka subhaTo te sAjana kuMbhArane ghera AvI tene dhamakI devA lAgyA ke, te kumArapALane chupAvyo che, mATe dekhADa? eTaluM kahI teoe tenA gharamAM bArika tapAsa ka. rI, paNa kumArapALa nahIM maLavAthI teo nirAza thaI cAlyA gayA. chevaTe kumArapALa tyAMthI nikaLI eka brAhmaNa sAthe dezAMtara tarapha cAlatA thayA. madhyAkALe kumArapALane kakaDIne bhUkha lAgavAthI te brAhmaNa eka gAmamAMthI bhikSA mAgIne zikhaMDa tathA roTalI lAvyo. svArthI brAhmaNe kumApALane zikhaMDa na dekhADatAM phakata roTalInA TukaDAo AyA. ane kumArapALa jyAre nidrAvaza thayA, tyAre te brAhmaNe gupta rIte zIkhaMDa khAdho. tyAMthI te brAhaNathI chuTA paDI kumArapALa khaMbhAta tarapha AvyA ; tyAM temaNe zaheranI najadIkamAM eka sapanA mastaka para deDakAne nAcato je. e. dalAmAM kalikAla sarvajJa zrI hemacaMdrAcAryuM paNa tyAM racaMjhila bhUmipara jatA Aho ! Shrutgyanam Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (46) hatA, temaNe te zukana joi, AsapAsa dRSTi karI tA kumArapALane joyA. kumArapALe paLu hemacaMdrAcAryane vAMdI kahyuM ke, he bhagavan ! huM have ghaNA kALa jamyA, ane meM ghaNuM du:kha sahana karyuM te sAMbhaLI hemacaMdrajIe kahyuM ke, huM rAjaputra! tame have jarA paNa ci'tA nahI kare ? A zubha zukanathI tamene saMvata 1199 nA mahAvadI ceAthate AditmavAre madhyAnhakALe puSyanakSatramAM rAjya maLaze. te sAMbhaLI kumArapALe harSita thai kahyuM ke, he bhagavan ! ApanuM vacana amedha che, ane ApanI kRpAthIja mane rAjya maLaze. evI rIte kumArapALa tathA zrI hemacaMdrAcArya jeTalAmAM tyAM vAte ka ratA ubhA che, teTalAmAM udayana nAme matrI tyAM AcAryamAhArAjane vAMdavA mATe AvI caDayA. vaMdana karI rahyA bAda AcAryamahArAje udayanane kahyuM ke, tamAre A rAjakumAranuM rakSaNa karavuM. AgAmi kALamAM tethI jainadharmane 5hAdaya thavAneA che. udayana paNa kurUmahArAjanuM vacana svIkArI kumArapALane peAtAne ghera teDI gayA, tathA hamezAM tenI AgatasvAgata karavA lAgyA. eTalAmAM kAika duSTa mANase jaI siddharAjane kahyuM ke, kumArapALa te udayanamaMtrIne dhera che. te sAMbhaLI rAjAe turata peAtAnuM lazkara tyAM mekalyuM lazkarane AvatuM joi udayane kumArapALane kahyuM ke, A samaye have tame ahIMthI nAzI jA? nahIMtara ApaNu bannenuM mRtyu thaze. te sAMbhaLI kumArapALa temane atyaMta upakAra mAnI, tyAMthI nAzI zrIhemacaMdrAcAryepAse temane upAzraye AvyA. AcAryamahArAje paNa temane mahApuNyazALI jANIne upAzrayanA eka bheAMyarAmAM chupAvyA, ane te bheAMyarAnA dvArapara pustako khaDakI dIdhAM. 1 uDDayana maMtrI zrImAlI jAtane viSNuka hatA; eka dahADA cAmAsAmAM te dhRtanI kharIdI mATe paragAma jateA hateA. eTalAmAM kei nimittie tene kahyuM ke, huM udayana ! tamAne ahIM dravya maLaze nahI, mATe ahIMthI gujarAtamAM kaNAvatI nagarIe jAe? ane tyAM tamArA bhAgyeAdaya thaze. te sAMbhaLI udUdhana viNaka peAtAnA, bAhaDa, abaDa, sAhala ane cAhaDa nAmanA putrA sahita kaNAvatImAM Avye . tyAM mArgamAM teNe eka sarpanA mastakapara kALIdevIne ( eka jAtanI zyAma raMganI cakalIne) kheDelI joi. te zukananuM phaLa pUchatAM tene nimittie kahyuM ke, huM udayana ! kAMte tamene rAjya maLaro, athavA maMtripada maLaze. anukrame te karAvatInA rAjAne maMtrI thayA. Aho! Shrutgyanam Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (47) eTalAmAM siddharAjanA senApati moTuM lazkara laI udayanane ghera AvI pahoM, paNa tyAM kumArapALane nahIM jevAthI te turata hemacaMdrAcAryajIne upAzraye Avyo, ane kahevA lAgyuM ke, he gurujI ! je ahIM kumArapALa AvyA hoya to batAvo ? tyAre AcArya mahArAje kahyuM ke, he senApati ! ahIM kumArapALa Avela nathI, ane kadAca Avela hoya to tene mATe ahIM zA mATe chupAvavo joIe? te sAMbhaLI senApati saghaLe upAzraya DheDhIne tyAMthI cAlyA gayA. senApati gayA bAda AcArya mahArAje kumArapALane kahyuM ke, hAlamAM to tame haju videzamAM jAo ? kemake jyAM vairIno upadrava hoya, tyAM rahevAthI kAryasiddhi thaze nahIM. mATe jyAM tamAruM koI nAma, ThAma jANe nahIM, tyAM jaine hAla te rahe ? te sAMbhaLI kumArapALe kahyuM ke, he bhagavana! Ape Aje mane jIvitadAna ApyuM che; vaLI pahelAM paNa Aje mArA para ghaNo upakAra karyo che, to te saghaLA upakArano badale huM kyAre vALIza ? eTaluM kahI kumArapALa tyAMthI ravAnA thaI vaTapadra nAmanA gAmamAM AvyA. tyAM eka kuTaka nAmanA vaNikanI dukAne gayA, ane tene zekelA caNAno bhAva pU. che. tyAre te vaNike kahyuM ke, "emaja, emaja" te sAMbhaLI kumArapALe vicAryuM ke, A koIka gamAra lAge che. pachI tenI pAsethI thoDAka caNA te. lAvIne kumArapALe lIdhA, ane tyAMja besIne khAdhA; tathA jyAre pANI pIne tyAMthI cAlavA lAgyA, tyAre te vaNika tenI pAchaLa doDIne temane gALo daI kahevA lAgyuM ke, are dIvALI! mArA caNAnuM mUlya Apa ? te sAMbhaLI kumArapALe kahyuM ke, hAla to mArI pAse dravya nathI, mATe pAchaLathI ApIza. te sAMbhaLI te bIca vaNika keTalIka gALo deI kahevA lAgyo ke, zuM mAro mAla kaMI phekaTa Avyo hato ? ema kahI kumArapALane mAravA lAgyo. evI rIte te baMnene jhaghaDe joI tyAM keTalAka mANaso ekaThAM thayAM, ane te mANasoe te vaNikane ghaNo samajAvyo, paNa teNe mAnyuM nahIM. te joI kumArapALe pitAnuM kSatrIya teja pragaTa karI, te vaNikane garadana jhAlI pachADa, ane uparathI lAto mArI tenI sArI rIte pUjA karI. pachI tyAMthI kumArapALagIne veSa laI cAlatA thayA, ane anukrame bharUca nagaramAM AvyA. tyAM temane eka sarvArthasiddha nAmane yogIne melApa 1 vaDodarA athavA vaDhAdarA haze, Aho ! Shrutgyanam Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (48 ) thayA. te cegIe prasanna thai temane eka maMtra sAdhavAne ApyA. te mana sAdhanathI lakSmIdevIe pragaTa thai temane kahyu ke, huM vasa ! AjathI pAMcame varSe tamane pATaNanuM rAjya maLaze. te sAMbhaLI atyaMta harSita thayelA kumArapALa tyAMthI cAgInA veSa sahita kAMti nAmanA nagaramAM AvyA. tathA cATamAM zrI navIna Azraye jovA lAgyA. tyAM eka sarevaranA kinArApara eka devaLamAM manuSyanA eka mastakanI pUjA thatI bei. te joi AzcaryathI kumArapALe tena! pUjArIne te saMbaMdhi vRttAMta pUchavAthI teNe nIce pramANe kahyu thayA hatA, ane teNe sarakhuM mIThuM hovAthI te taLAvanI vacce eka kamaLa A nagaramAM agAu eka makaradhvaja nAme rA amRta tr A taLAva baMdhAvyuM hatuM. te taLAvanuM pANI tenuM amRtasAgara nAma rAkhavAmAM AvyuM che. hatuM, ane te kamaLapara eka mastaka hatuM. te mastaka vAravAra ema belanuM hatuM ke, " ekathI saghaLA khuDe che. " evI rItanuM te mastakanuM vacana sAMbha LIne rAjAe sarva paDitAne khelAvI tene artha pUchaye; paNa te arthanI sa maja nahIM paDavAthI tee jha'khavANA paDI gayA. chevaTe rAjAe teene tene artha zeAdhI kahADavA mATe cha mAsanI mudata ApI; tethI te paDite krUratA krUratA gamaDalamAM gayA. tyAM eka mudrA paMDitane tene artha pUchyAthI te 5Dite kahyuM ke, huM viSe ! tamA ahIM thoDI mudata rahe ? ane huM tamene tenA artha samajAvIza. vaLI tame paradezI ane ajANyA che, tethI tameAne ahIM kAi paNa bhejana Apaze nahIM; mATe tame cAra kutarAone pALI poSIne uchera ? ane te kutarAone ahIM vecavAthI tamemane dhaNu dravya maLaze. te sAMbhaLI te le|bhI brAhmaNAe kutarAone ucheravA mAMDyA eka dahADo te kutarAne khadhele lei te leAbhI brAhmaNeA pelA pAMDita pAse gayA, ane kahevA lAgyA ke, amene have te artha kahA ? te sAMbhaLI paMDite kahyuM ke, huM vipreA! tame haju tene artha samajyA nahI, mATe tame mUrkha che. have tene huM khulAsAthI tame te atha kahuM chuM. zAstramAM kahyu che ke, gagdabha, rajaravalA strI, cAMDAla, madyapAtra tathA dhAnane aDakIne snAna karavuM joie. paNa tame e lebhane vaza thai zvAnane paNa khadhele caDAvyA che. e vI rIte eka lebhathI tame! sarve mukyA che. te sAMbhaLI te vigheNe rAjA pAse AvI te artha tene kahI sabhaLAvye.. rAjAe paNa te arthane khare Aho! Shrutgyanam Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jANa A devala baMdhAvyuM che, tathA temAM mANasane mastakanI mUrti sthApI che, ane tyArathI sarva le ke tenI pUjA kare che. te sAMbhaLI kumArapALe vicAryuM ke, duSTa evo lAbha A jagatamAM savA hAni kare che. have tyAMthI nikaLI kumArapALa mallanATa nAmanA dezamAM gayA. tyAMnI kulaMbapATaNa nAmanI nagarIne rAjAne kaI nimitie AvI kahyuM ke, he rAjanI AvatI kAle tamArA nagaramAM je mANasa Avaze, te thoDA samaya pachI gujarAta rAjA thaze te sAMbhaLI rAjAe nagarInA dareka daravAje patAnA mANasone rAkhyAM hatAM; te mANaso kumArapALane AvatA joI, temane rAjA pAse laI gayA. rAjAe paNa ubhA thaI, temane sanmAnapUrvaka pitAnA adhAM Asana para besADyA, ane kahyuM ke, he svAmI! Apa A rAjya saM. bhALe ? ane huM ApanI sevA karIza. tyAre kumArapALe kahyuM ke, mane tamAruM rAjya joItuM nathI, paNa tamo mArA lAyaka kaMIka kArya pharamAve. pachI te rAjAe tyAM kumArapALanI yAdagiri mATe kumarAMka nAmane prAsAda baMdhAvyo. evI rIte tyAM keTalAka divaso rahyA bAda te rAjAne upakAra mAnI kumArapALa ujjayanI nagarImAM gayA. tyAM mahAkALanAM maMdiramAM eka e lekha temaNe vAMcyo ke, vikrama saMvata 1181 mAM vikrama rAjA sara mahA upakArI kumArapALa rAjI thaze. te lekha vAMcI atyaMta harSita thaelA kumArapALa tyAMthI cittoDa gayA, ane tyAM rAmacaMdra munine vAMdhA. munine vaMdana karyA bAda kumArapALe temane pUchayuM ke, he munIM. A nagara koNe vasAvyuM che? tyAre rAmacaMdra munie kahyuM ke, ahIMthI traNa gAu upara madhyamApurI nAme nagarI che, tyAM pUrva - ghuvaMzane citrAMgada nAme rAjA rAja karato hato. eTalAmAM tenI pAse eka yogI amRtaphaLa laIne AvyA, ane te amRtaphaLa teNe rAjAne ApyuM. evI rIte cha mAsa sudhi teNe rAjAne amRtaphaLo ApyAM, tethI rAjAe prasanna thaI eka dahADe te yogIne kahyuM ke, he gurUrAja ! tame mArA lAyaka kaMI kArya pharamAvo ? - te sAMbhaLI yogIe kahyuM ke, he rAjana ! mArI eka vidhA adhurI - helI che, te mAre sAdhavI che. paNa te vidhAnA sAdhana samaye tamArA jevo batrIsa lakSaNo purUSa je uttarasAdhaka thAya, te ja te mArI vidhA siddha thaI zake tevuM che. te sAMbhaLI rAjAe tema karavAnuM kabUla karyAthI rAjA ane te Aho ! Shrutgyanam Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (50) yogI banne parvata para caDyA. tyAM pAgIe vidhipUrvaka boTa agniDa karI rAjAne kahyuM ke, have tame A agni kuMDanI pradakSiNA pharo, ke jethI mArI vidhA turata siddha thAya. te sAMbhaLI rAjAe vicAryuM ke, kharekhara A yogI agnikuMDamAM mane homIne suvarNano puro karavA dhAre che, mATe tene vizvAsa karavo nahIM. vaLI huM pote ja A cagIne je A kuMDamAM homAyuM, te te gI suvarNano purase thAya, ane tethI mArAM paNa manavAMchita phaLe ema vicArI rAjAe yukti vAparI yogIne kahyuM ke, he gIrAja! kuMDanI AsapAsa kevIrIte pradakSiNA devI ? te Apa prathama pradakSiNA karIne mane samajAve? te sAMbhaLI cagI AgaLa ane rAja pAchaLa, ema banne kuMDanI AsapAsa pharavA lAgyA. eTalAmAM lAga joI rAjAe te yogIne te kuMDamAM upADIne pheMkI dIdhuM ke turata te gI senAnA purasA pa thaI gayo. pachI te suvarNa purasa lai rAjA pitAnA nagaramAM Ave, ane teNe parvata para eka majabUta killo bAMdho zarU karyo. divase te killAnuM jeTaluM bAMdhakAma taiyAra thAya, teTaluM sarva rAtrie paDI jAya. evI rIte cha mAsa sudhi cAlyuM. chevaTe te kUne (parvatano) adhiSThAtA deva pragaTa thaI rAjAne kahevA lAgyo ke, he rAjana ! je tuM ahIM mArA nAmanI yAdagIrI rAkhe, toja tane huM ahIM kille bAMdhavA ApuM. te sAMbhaLI te citrAMgada rAjAe te killAnuM citrakUTa nAma rAkhyuM. te citrakUTamAM cauda hara te koTidhvaja zAhukAro rahetA hatA. evI rItano citrakUTa saMbaMdhi vRttAMta sAMbhaLI, tyAMthI kumArapALa rAjA kubaja dezamAM thaI vANArasImAM AvyA. tyAM eka vaNike temane ghaNA AdaramAnathI bhojana karAvyuM. eTalAmAM eka madanazeTha nAmano dhanADhaya zAhukAra tyAM aputrIo mRtyu pAme; tethI tenuM sarva dravya tyAMnA rAjAe potAnA svAdhinamAM lIdhuM, ane te kAraNathI tenA saghaLA kuTuMbio kapAta karavA lAgyA. te joI kumArapALe tyAM evuM niyama lIdhuM ke, je huM gujarAtanuM rAjya pAmuM, to bhAre aputrIAnuM dravya levuM nahIM. tyAMthI prayANa karIne kumArapALa pATalIputra nagaramAM AvyA, ane tyAM pUrva navanaMda rAjAoe banAvelI suvarNanI nava TekarIo joI lAbhanA prAbane mahimA anubhavyo tyAMthI temaNe rAjagRhImAM jaI zAlibhadra zeThanI nirmAlya dhanakupikA joI. tyAMthI vaibhAraparvata para caDI, je zilApara dhannAzAlibhadra anazana karyuM hatuM, te zilAne temaNe namaskAra karyo. tyAMthI prayANa karI Aho ! Shrutgyanam Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te jayapura nagaramAM AvyA. evI rIte keTalAka dezAvaromAM bhamIne anukrame kumArapALa pATaNamAM AvyA. tyAM pagamAM paheravAnA pagarakhAM levA mATe te eka bAlacaMda nAmanA mecI nI dukAne AvyA. te mocIe paNa temanA paganA cinhaparathI temane koI mahApurUSa jANIne kahyuM ke, he svAmI! A pagarakhAMnI joDI ApanA pagane lAyaka che, mATe Apa grahaNa karo ? mAre tenuM mUlya joItuM nathI. evI rItanAM te nIca jAtinA paNa mINa vacana sAMbhaLIne kumArapALane asaMta AnaMda thayo. pachI te mocIno upakAra mAnI tyAMthI kumArapALa eka AmavanamAM gayA, ane tyAM AMbAnA vRkSo para jhumI rahelAM paripakava phalene joI kahevA lAgyA ke, he amRtarasa sarakhA AmravRkSa ! te kharekhara sarva vRkSomAM ziromaNi che, huM tArA guNonuM keTaluMka varNana karuM ? tuM kharekhara kalpavRkSa samAna che. aDhAra bhAra vanaspatimAM tArI tulanA karanAra koI paNa vRkSa nathI. kharekhara puNyazAlI purUSane ja AmraphaLAnuM bhajana maLe che. evI rIte AmravRkSanA guNonuM kIrtana karIne kumArapALa tenAM phaLo khAvA lAgyA. eTalAmAM te Amravanano rakSA karanAra bhALI tyAM AvI caDyo, ane kumArapALane AmraphaLo khAtA joI keTalIka gALe ApI kahevA lAgyo. ke, are duSTa! A AmraphaLo rAjAnI mAlikInA che, ane teonuM te bhakSaNa karyuM che, mATe tene ghaNe mAra khAvo paDaze. eTaluM kahI te mALI kumArapALane ghaNAja apazabdo kahevA lAgyo. AthI kumArapALane krodha caDyo, ane turata tene pakaDIne tyAM bAMdhI rAkhyo, AgaLa cAlatAM kumArapALane eka gI malyo; ane teNe tenA - ganuM kAraNa pUchavAthI teNe jaNAvyuM ke, mArI manahara strIne rAjAe lekha lIdhI che, ane te kAraNathI viraha vedanAe meM pega grahaNa karyo che. jema rAmacaMdrajI sItAne viyegathI rahyA che, tema huM virahavaMdanAthI hamezAM rahyA karuM chuM. A jagatamAM koI paNa mArA duHkhanuM nivAraNa karanAra maLe nahI, tethI meM vicAryuM che ke, jyAre kumArapALa gAdIe besaze, tyAre e mahA upakArI purUSa mArA du:khanuM nivAraNa karaze. te sAMbhaLI kumArapALe kahyuM ke, he yogIM! huMja te kumArapALa chuM. ane A samaye nirbhAgI nivaDa chuM, ke huM tArA duHkhanuM nivAraNa karI zakato nathI. AzA dhAraNa karIne Avela mANasa jenI pAsethI nirAza thaIne jAya che, tenA jIvatarane kharekhara dhikkAraja 1 jayapura nagara zrI RSabhadeva prabhunA jaya nAmanA putra vasAvyuM che. Aho ! Shrutgyanam Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( ra) che. kemake, tRSAtura mANasa sarovara pAse jaI, tyAMthI je jaLa na meLave, to temAM te sarovarane ja zaramAvA jevuM che. te paNa devakRpAthI je mane rAjya - Laze, to huM tAruM saMkaTa nivAraNa karIza. eTaluM kahI kumArapALa tyAMthI A gaLa cAlyA. mArgamAM dahIMthaLIne rahevAsI surata zeTha temane maLyuM, ane teNe jaNAvyuM ke, he kumArapALa! meM nimittionA mukhethI sAMbhaLyuM che ke, tamane have thoDI mudatamAMja rAjya maLaze. daivayoge huM nirdhana thaI dunIyAmAM bhamyA karuM chuM, ane udarapUraNa paNa mahA muzkelIthI karuM chuM. evI rItanAM tenA vinayI vacana sAMbhaLI kumArapALe tene dhIraja ApI kahyuM ke, jyAre mane gujarAtanuM rAjya maLaze, tyAre huM tane nagarazeTha karIza, ke jethI tAruM sarva kaSTa naSTa thaze. tyAMthI AgaLa cAlatAM traNa divaso nikaLI gayA, paNa kumArapALane te mudata daramyAna kaMipaNa bhojana maLyuM nahIM. eTalAmAM eka kaNabaNa - tapara bhatavAranI piTalI lai khetarabhaNI jatI tenA jevAmAM AvI. tehIne joI kumArapALa dInatAthI bhojana mAgyuM; tyAre te strI keTalIka gALo deI temane kahevA lAgI ke, are ! daLidra ! tArI buddhi kema pharI gaI che. A bhatavAra to huM mArA putrane khetare devA jauM chuM. ema kahI utAvaLe page te cAlavA lAgI. tyAre kumArapALe vicAryuM ke, A samaye jo mane kaMI paNa bhojana nahIM maLe, to kharekhara mAruM mRtyu thaze. ema vicAri samayane ane nusarI te teNInI pAchaLa doDyA, ane jorajulamathI te bhatavAra laI lIdhuM, ane bhojana karyuM. tyArabAda tyAMthI AgaLa cAlatA kumArapALa vicAravA lAgyA ke, uttama mANasane yAcanA jevuM kaMI paNa bIjuM adhama kArya nathI. yAcanA karavAthI lokonuM mAna ghaTe che, tathA guNa, rUpa caturAI vigereno nAza thAya che. nagna thaI vanamAM nivAsa kare sAro, paNa yAcanA karavI nahIM. AgaLa cAlatAM temaNe eka jAnane jatI joI, tethI harSasahita te jAnanA uparIne temaNe namaskAra karyo. pachI jyAM te jAne utAre karyo, tyAM te jAnanuM sarva kArya te karavA lAgyA. jAnanA sarva mANasane snAna karAvI, temanA paga dhovA lAgyA, tathA temane mATe pIvAnuM pANI bharavA lAgyA. saghaLI jAna jamI rahyA bAda sarva vAsaNo paNa kumArapALe sApha karyA. ATaluM he chatAM paNa koIe temane bhojana mATe pATha pUcho nahIM. AthI kumA Aho ! Shrutgyanam Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (53) rapALane ghaNo krodha caDe, ane pUchavAthI temane mAluma paDayuM ke, te jAna pATaNanA rahevAsI lADa vANImAonI hatI. pachI temaNe vicAryuM ke, jyAre mane rAjya maLaze, tyAre A lokonuM vera vALIza. sudhAthI jenuM zarIra lAbha thaeluM che, evA kumArapALane tyAMthI AgaLa cAlatAM eka vaNika maLyo. te vaNika potAnA khabhApara dhRta bharavAnI keTalIka kuDalIo laIne bahAra gAma jato hato. te vaNikane tyAM rasoI karavAno prAraMbha karato joIne kumArapALe tene baLataNa tathA jaLa lAvI ApyuM. AthI te udAra vaNake raseI tayAra thayA bAda prathama kumArapALane AdarapUrvaka bhojana karAvyuM, ane pachI pote bhojana karyuM. tyArabAda kumAra pALe te vaNikanI atyaMta stuti karI kahyuM ke, he guNavAna vaNika! mAruM nAma kumArapALa che, ane jyAre mane rAjya maLe tyAre tuM turata mArI pAse Avaje, ke jethI huM tArI sArI rIte bhakti karIza. eTaluM kahI kumArapALa AgaLa cAlA, eTalAmAM temane khabara maLyA ke, siddharAja mRtyu pAmyo. siddharAje pitAnA maraNa samaye kuNadeva, kAnhaDadeva, sAmadeva ane sAjaNadeva nAmanA cAre evione bolAvI kahyuM ke, huM mastrio! tamoe jo mAruM lUNa khAdhuM heya, ane mArA tarapha je tamAre bhakitabhAva hoya, to tamAre kumArapALane rAjya ApavuM nahIM; ane te bAbatanI khAtarI mATe tamo mArA kaMThapara hAtha dhAraNa karo ? maMtrioe paNa te vAta kabula rAkhyAbAda siddharAja mRtyu pAmyA. tyArabAda kuTuMbio tathA maMtrio ekaThA thaI, tenI lAzane smazAnamAM laI gayA, ane tyAM caMdana, agara, kapUra AdikathI tene agnisaMskAra karyo. A jagatamAM je mANase mastaka para kasabI selAM bAdhe che, kinakhAba AdikanA vastro pahere che, evA mANasanI tuMbaDIone paNa aMte kAgaDAo khotare che. jeo moTA mahelamAM rahI hamezAM hAsya vilAsa bhogave che, tene vAo paNa aMte mArI sAthe maLI jAya che, ane upara ghAsa ugI nikaLe che. jeo zarIre caMdana, kasturI AdikanA lepana karatA, ane mukhamAM hamezAM nAgaravallInA pAne cAvatA, tevAonI kAyAoe paNa aMte agninuM zaraNuM lIdheluM che. jeo hamezAM aMgapara mahA mUlyavAna pitAMbare, ane kaMThamAM motInI mALAo paherIne pharatA, tevAo paNa jagatanI dRSTie nagna thaI Aho ! Shrutgyanam Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baLatA dekhAyA che. jeonA mastaka para hamezAM chatra dharAtAM, tathA jeo hamezAM hAthI para besI cAlatA, teonAM zarIrone paNa aMte bAMdhIne zAnamAM laI javAmAM AvyAM che. jenA zarIranI kAMti caMpA samAna hatI, tathA jemanI jaMghAo keLanA vRkSa sarakhI komaLa hatI, teonA zarIro paNa karkaza kArenI cemAM paDelAM che. mATe he cetana ! A saMsAranI evI ja ane sthira bAjI che, kemake A siddharAja jevA rAjAne paNa aMte bALIne khAkha karelA che. have ahI kumArapALane siddharAjanA mRtyunA samAcAra maLavAthI, te turata pATaNamAM AvyA, ane te samaye tene zubha zakune thayAM. tyArabAda te turata pitAnA banevI kRSNadevane jaI maLyA. turata zukana pAThakane bolAvI pUgyAthI teoe jaNAvyuM ke, AjathI sAtame divase kumArapALane rAjya maLaze. pachI saghaLA maMtrio ane sAMmate maLI vicAra karyo ke, have A paNe kone rAjaya ApavuM? keTalAkane evo mata thayA ke, ApaNe mahIpALa ane rapALane bolAvavA, ane te bannemAMthI ekane rAjya soMpavuM. vaLI keTalAekanI sammatithI tyAM kumArapALane paNa belAvyA. chevaTe ekamatathI teoe prathama mahIpALane gAdIe besADI tenI parIkSA mATe pUchayuM ke, tA. mo zI rIte rAjya calAvazo? tyAre mahIpALe teonI dAkSiNatAne lIdhe kahyuM ke, jema tamArI AjJA thaze, tevI rIte rAjya calAvIzuM. te sAMbhaLI tene ayogya jANI rAjya na ApatAM rapALane besADI tene paNa jyAre tevI ja rIte pUchavAmAM AvyuM, tyAre teNe paNa mahIpALane maLateja uttara Apyo. AthI tene paNa rAjya na ApyuM. chevaTe kumArapALane gAdIe besADI, temane jyAre upalo savAla pUchavAmAM AvyuM, tyAre kumArapALe turata talavArane mIyAnAmAMthI kahADI kahyuM ke, A talavAranA prAbalyathI huM rAjya calAvIza. te sAMbhaLI saMtuSTa thaelA maMtrioe temane rAjyAbhiSeka karyo, ane temanI ANa rAjyamAM pheravI. - have te samaye keTalAka gharaDA pradhAnane kumArapALa tarapha aNagamo thavAthI, teoe tene mArI nAkhavAno vicAra karyo. A bAbatanI kumArapALane jANa thatAM, te pradhAnone temaNe turata marAvI nAkhyA. anukrame kumArapALanA DarathI sarva sAmate temane vaza thayA. Aho ! Shrutgyanam Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (55) eka dahADe kumArapALane banevI kRSNadeva ahaMkAra lAvI sabhAsamakSa temanA pUrvanA mAM prakAzavA lAgyo, te joI rAjAe tene vAyo ke, AvI vAta sabhAsamakSa karavI lAyaka nathI. rAjAe vAryA chatAM paNa kRSNadeve jyAre mAnyuM nahIM, tyAre tenI AMkhe phaDAvI kumArapALe tene AMdhaLo karyA. jagatamAM prasiddha che ke, rAjA koinA pazumitra thatA nathI. tyArabAda kumArapALe pitAne upakArI udayana maMtrIne bolAvI tenA patra bahAne mahAmaMtrInI padavI ApI, ane udayanane mahA amAtya TharA . AliMga kuMbhArane bolAvI tene sAta gAma ApyAM. bhIma kheDutane belAvI tene potAno aMgarakSaka sthApyo. je strIe temane zIkhaMDa khavarAtre hato, teNIne LakA gAma ApyuM, ane sAja kuMbhArane cittoDano killo A. kAzI dezamAM je vaNike temane potAnA gharamAM rAkhyA hatA, tene soLa gAme ApyAM, bAlacaMdra mecI, ke jeNe pagarakhAM ApyAM hatAM, tene koTavALI padavI ApI, ane sAthe bAra gAme ApyAM. Amravanane rakhevALane lAvI, tene pitAne bagIce soMpyo, tathA strInA viyegI yogIne bolAvI, tenI nI pAchI apAvI. surAhIyAne bolAvI nagarazeTha karyo, tathA je kaNabaNanI roTalI jhuMTavI lIdhI hatI, teNIne belArI bAra gAmo ApyAM. ghatanI kuDalIovALA vaNikane bolAvI tene soraTha deza Ape, ane zukanapAThakane sAta gAmo ApyAM. je jagAe pele sonAmahoravALo uMdara mRtyu pAse hato, te jagoe temaNe uMdaravihAra nAmanuM jinAlaya baMdhAvyuM. evI rIte jeNe jeNe upakAra karyA hatA, te saghaLAone bolAvI kumArapALe temanI yocita bhakita karI. ATaluM chatAM paNa daivayoge te hemacaMdrAcAryajIne vIsarI gayA. e dahADo hemacaMdrAcAryajIe udayana maMtrIne bolAvI kahyuM ke, Aje kumArapALa rAjAnI navI raNanA mahelamAM madhyarAtrie prANaghAtaka upasarga thavAne che, mATe Aje rAjAne tyAM jatA aTakAvajo; ane A bAbatanI je rAjA vadhu pUchaparacha kare, te amAruM nAma jaNAvaje. udayanamaMtrIe paNa rAjAne rAtrie tyAM jatA aTakAvyA, ane teja rAtrie tyAM vIjaLI paDavAthI te rANInuM mRtyu thayuM. te ja vakhate rAjAe udayanane bolAvI pUchayuM ke, he maMtrI ! A bhaviSyajJAnI upakArI mANasa tamane keNa maLyo? ke jeNe mane Aje jIvitadAna ApyuM. te sAMbhaLI maMtrIe kahyuM ke, Aho ! Shrutgyanam Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAja ! ahI hemacaMdrAcAryajI padhAryA che, ane temaNe A vAta jaNA vyAthI meM temane tyAM jatA aTakAvyA che. te sAMbhaLI rAjAe atyaMta harpata thaI AcArya mahArAjane rAjasabhAmAM bolAvyA. hemacaMdra mahArAja paNa turata tyAM gayA, ane rAjAe ubhA thaI temane vaMdana karyuM ane hAtha joDI - khomAM azruo lAvI kumArapALe kahyuM ke, he bhagavan! Apane mukha dekhADatAM paNa mane lajajA thAya che, kemake, Ajadasudhi meM Apane saMbhALyA nahIM; vaLI Aje amRtathI paNa je ApanA caraNa pakhALuM te paNa A panA upakArano badale mArAthI vaLI zake tema nathI. he prabhu ! Ape prathama thIja bhArApara niHkAraNa upakAra karyA che, ane ApanuM te karaja huM kayAre adA karIza ? te sAMbhaLI AcArya mahArAje kahyuM ke, he rAjan ! have tame dilagira na thAo? tamane uttama purUSa jANIne ja meM upakAra karyo che have amArA upakAranA badalAmAM phakta tame janadharmane ArAdha ? eTalI ja ane mArI AziSa che. te sAMbhaLI rAjAe kahyuM ke, he bhagavanApanI e AziSa to mane ja hitakArI che ema kahI rAjAe tyAM jainadharma aMgIkAra kI. tyArabAda anukrame kumArapALe aDhAra dezone jItI tyAM pitAnI AjJA varatAvI. tenA rAjyamAM agyAra hajAra hAthIo, agyArazAkha ghoDAo, tathA aDhAra lAkha pAyadaLa hatuM. eka dahADe kumArapALane pelI jAnanI vAta yAda AvavAthI te vaira vALavA mATe temaNe lADa jAtanA saghaLA vaNikone mAra mArI nagarathI bahAra kahADI melyA, ane phakta dayA lAvI teone jIvatA melyA tenA rAjyamAM saghaLI prajA dayAdharma pALavA lAgI. eka dahADo keIka mANase AvI kumArapALane kahyuM ke, prabhAsapATaNamAM somanAtha mahAdevanuM devaLa paDI gayuM che, mATe te Apa samarAve? te sAMbhaLI rAjAe evuM niyama lIdhuM ke, jyAM sudhi e devaLa huM samarAvuM nahI, yAM sudhi mAre mAMsabhakSaNa karavuM nahIM. chevaTe te devaLa saMpUrNa thayA bAda kumArapALa pAchuM mAMsabhakSaNa karavA lAgyA. te joI eka dahADo zrI hemacaMdrAcAryajIe kumArapALane kahyuM ke, he rAjan ! tamoe somanAtha mahAdevanA de. vaLane jIddhAra to karyo, paNa have ApaNe tyAM jaIe, ane tyAM sudhi ta. mAre mAMsabhakSaNanuM niyama karavuM te sAMbhaLI rAjAe harSita thaI tyAM javA Aho ! Shrutgyanam Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( pa7 ) mATe prayANa karyuM, ane hemacaMdajI mahArAjane kahyuM ke, Apa paNa A pAla: khImAM besI tyAM mArI sAthe padhAro ? tyAre AcAryajIe kahyuM ke, he rAjana jene munio vAhana para besI musApharI kare nahI. mATe ame page cAlI zatra jaya ane giranAranI yAtrA karI tyAM AvIzuM. tyArabAda rAjA tyAMthI prayANa karI anukrame prabhAsapATaNamAM AvyA, te samaye hemacaMdrajI te temanI pahelAM ja tyAM AvI pahocyA hatA. eTalAmAM kaIka thI brAhmaNe rAjAne kahyuM ke, A hemacaMdrajI mahAdevane namaNe nahI. te sAMbhaLI rAjAe AcArya mahArAjane kahyuM ke, sarva le ke mahAdevane jyAre - me che, tyAre tame temane zAmATe namaskAra karatA nathI ? tyAre AcArya mahArAje kahyuM ke, he rAjan ! mAdeva, brahmA, viSNu ke jina, temAMthI je koI mokSasukha Ape che. temane huM namaskAra karuM chuM. te sAMbhaLI khuzI thaelA rAjAe pUchyuM ke, he bhagavAna ! A jagatamAM chae dazanavALAonI - dI judI prarU paNa che, tethI kayo dharma sAce ? tenI parIkSA thaI zakatI nathI. koI kahe che ke, zarIrane malIna rAkhauthI dhama thAya che, koI kahe che ke, rAjAne karavAthI dharma thAya che, koI kahe che ke, nagna rahevAthI dharma thAya che, kaI kaheche ke, zarIre rAkha caLyAthI dhama thAya che, koI kahe che ke, kezakuMcanathI dharma thAya che, ane koI kahe che ke, keza vadhAravAthI dharma thAya che. mATe tene kharo khulAso mane samajAve, ke jethI jUThA dharmano tyAga karI satya dharmane huM aMgIkAra karuM. te sAMbhaLI hemacaMdrajI mahArAje kahyuM ke, he rAjan ! tame A mahAdevane pUche, ane te je dhamane rAye kahe, te dharmane tamo ArAdha ? zA mATe manamAM zrama rAkhe che ? kAraNa ke, A mahAde kaMI jUThuM bole tema nathI. te sAMbhaLI rAjAe mahAdevane namaskAra karI pUchyuM ke, he Izvara ! kharo dharma kayo che ? te Apa prakAze ? tyAre mahAde pratyakSa thaI kahyuM ke he rAjana ! A hemacaMdrajI tamane je dharma batAve, te dharmanuM tame ArAdhanA kare ? ane temaNe batAveja dharma satya che. A hemacaMdrajI A jagatamAM moTA yogIzvara tathA zIladhArI che, ane temanA kahevA pramANe karavAthI tamane sukhasaM5 patti thaze. te sAMbhaLI kumArapALe AcArya mahArAjane namaskAra karI kahyuM ke, he bhagavana ! Ape prathama jema mane parastrInuM niyama karAvyuM che, temaja jI. vita paryata AjathI mane mAMsabhakSaNanuM niyama karAvo? evI rIte tyAM mAMsabhakSaNanuM niyama karI rAjA pATaNamAM padhAryA. Aho ! Shrutgyanam Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (58 ) eka dahADe rAjAe tyAM chae dazanonA vidvAnone ekaThA karI pUchayuM ke, A jagatamAM ke deva sAce che? tyAre keIe kahyuM ke viSNudeva sAcA che, koIe kahyuM ke, mahAde sAcA che, koI kahe ke brahmA sAyA che, ane koI kahe ke Adizakti nAmanA deve sAcA che. chevaTe rAjAe hemacaMdrAcAryajIne pUchyuM ke, ApanA deva kevA che? tenuM paNa svarUpa mane samajAve? te sAMbhaLI AcArya mahArAje kahyuM ke, je devane rAga, dveSa vigere adAre do nathI teja amArA deva che vaLI he rAjana ! jeNe kaMcana, kAminIne tyAga karyo che, tathA je AraMbharahita zuddhamArge cAle che, teja gurU A saMsArasamudrathI tAranArA che. temaja kevalibhagavAne kahelo jIvadayAmaya zuddha dharma ArAdhavAthI ja melo maLe che. AvI rItanAM AcArya mahArAjanAM vacano sAMbhaLIne khuzI thaelA kumArapALe kahyuM ke, he bhagavana ! have Apa mane tAre ? sArabAda AcAryajIne upadezathI kumArapALa pitAnA mahelamAM eka gharaderAsara baMdhAvI temAM zAMtinAtha prabhunI mUrti sthApI hamezAM tenuM pUjana karavA lAgyA. anukrame A bAbatanI brAhmaNane khabara paDavAthI, temanA hRdayamAM I. pArUpI agni baLavA lAgyuM, ane tethI teoe moTA ADaMbarathI pitAne gurU devabedhane tyAM teDAvyA. devabodha paNa potAnA keTalAka ziSyo sahita tyAM AvI pahoMcyo. teNe keLanA patrone eka pAlakhI banAvI, ane kamaLanI naLane dAMDAo banAvI, tene kAcA sutaranA tAMtaNAothI bAMdhyA. te pAlakhI ATha varSanI umaranA chokarAoe potAnA khabhA para upADI hatI. evI rItanI pAlakhImAM besIne te devabodha tyAM pATaNamAM Avyo. te deva bodha gArUDI maMtra Adika vivAono pAraMgAmI hato, temaja jayatidrAstra, tarka zAstra vigere zAne paNa jANakAra hato. vaLI ahaMkAranI prabaLatAthI te pitAne peTa para pATo bAMdhI pharate hato, tema pAMcase piThIAe bharIne sAthe pustako lAvyo hato. anukrame rAjasabhAmAM AvI te kumArapALane kahevA lAgyo ke, he rAjana ! mArI sAthe vAda karanAra jo koI vidvAna tamArA nagaramAM hoya, to tene belA ? ane te vAdamAM je huM hArI jAuM to A mArA sadhaLAM pustako tene soMpI devuM, ane je te hArI jAya to tene mAro sevaka karuM te sAMbhaLI kumArapALa rAjAe turata hemacaMdrAcAryajIne tyAM teDAvyA, ane kahyuM ke huM ' e che ke sAthe dhamavAda karavAno che; paNa Apa to ekAkI che, ane A le te ghaNu che, tethI mane Dara 2 he Aho ! Shrutgyanam Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (19) che. te sAMbhaLI AcArya mahArAje kahyuM ke, he rAjana ! vanamAM jema siMha ekalo rahe che, AkAzamAM jema sUrya eka vicAre che. moTA moTA parvatane jema ekaja vajI teDI pADe che, tathA eka zIro subhaTa jema saghaLI senAne harAve che, tema huM ekAkI chuM chatAM paNa teone jItavAne samartha chuM. te sAMbhaLI rAjAe AcArya mahArAjane dhanyavAda Ape. tyArabAda te devedha tathA hemacaMdrAcAryajI vacce vAda vivAda zarU thayo. de bedhe jeTalI jeTalI samasyAo pUchI, te sadhaLIne AcArya mahArAje akhalina uttaro AmAthI, teNe gArUDavidhA calAvI. te vidyAnA baLathI teNe tyAM bhayaMkara uMdaro AcArya mahArAja para mokalyA, te joI AcAryajIe pitA vivAdaLathI bhayaMkara sarpa karyo. tyArabAda te sanyAsIe neLIone choDyAthI te sAme AcAryajIe bilADAone melA. evI rIte AcAryajIne mahA vidhAvaMta jANI devabodhinuM mukha jhAMkhuM thayuM. te samaye rA jAe paNa avasara joI devadhane kahyuM ke, vaLI Apa AvatI kAle prabhAtamAM padhArajo. kemake, ApanI sAthe haju mAre dharmasaMbaMdhi keTalIka vAte karavAnI che. te sAMbhaLI te sanyAsI tyAMthI pitAne sthAnake gayo, ane hama caMdrajI paNa pitAne upAzraye padhAryA. bIje divase prabhAtamAMja te devabodha pAcho rAjA pAse Avyo, ane temane kahevA lAge ke, he rAjana ! sarvathI pahelo dharma zivano che, ane brAhANo gurU che, tathA sarvathI nirmaLa tIrtha gaMgAnuM che. evI rIte keTalIka vAtacita karyA bAda kumArapALa rAjA gharaderAsaramAM pUjA karavAne gayA. sanyAsI paNa temanI sAthe ja gayo. nAna karyA bAda rAjAe nirmaLa pANIthI mahAdevanI pUjA karIne pAse rahelI jinapratimAnuM pUjana karyuM. te joI krodhAyamAna thaelA sanyAsIe rAjAne kahyuM ke, he rAjan ! A mahAdevanI mUrti pAse vaLI jinapratimAne zA mATe sthApanA karI che ? caMpAnA vanamAM jema AkaDAnuM vRkSa, tathA hAthInI pAse jema gadheDe tema A mahAdevanI mUrti pAse jinapratimA zobhe nahIM. vaLI gaMgAjaLa tajIne ke mANasa khALanuM pANI pIe ? ane dUdhapAka cheDiIne rAbaDI pIvAnI koNa icchA kare ? teTalA mATe huM kahuM chuM ke, he rAjan ! satya dharma mahAdevane che. evI rIte ghaNIvAra samajAvyA chatAM paNa rAjAe jyAre mAnyuM nahIM, tyAre te sanyAsIe iMdrajaLanI vidyAthI tyAM mahAdevane Aho ! Shrutgyanam Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pragaTa karyA; ane te mahAdeva kumArapALa rAjAne kahevA lAgyA ke, he rAjan ! tuM tArA pUrva dharma choDa nahIM ? jagatamAM zaiva dharmaja sAco che. tyArabAda IdrajALAnI vidyAthI rAjAnA sAta paheDIne pUje AvI temane kahevA lA gyA ke, he kumArapALa ! te jainadharma aMgIkAra karavAthI ame sugatimAMthI nikaLI durgatimAM paDIe chIe, mATe te dharma choDIne zaivadharmane tuM aMgIkAra kara ? eTaluM kahI teo raDavA lAgyA. A saghaLo camatkAra joI rAjAnA manamAM brAMti thavAthI teNe turata udayana maMtrine bolAvyA, ane saghaLe vRttAMta kahI saMbhaLAvyo tyAre udayane maMtrIe kahyuM ke, Apa jarA paNa manamAM phIkara karo nahIM, kemake hemacaMdrajI haju ahIM ApaNI pAse ja che. - tyArabAda udayana maMtrie AcAryajIne te saghaLo vRttAMta kahI saMbhaLAvatAM, temaNe kahyuM ke, AvatI kAle prabhAtamAM ahIM rAjAne teDI lAvaje. bIje dahADe sUryodaya veLAe kumArapALa rAjya maMtrI sahita AcArya mahArAja pAse padhAryA. te samaye hemacaMdrajI sAta bAjoThe uparAupara gAThavIne te para Asana vALIne beThA. pachI rAjAne Azcarya pamADavA mATe temaNe te sAte bAjoThe kahaDAvI nAkhyA, ane evI rIte adhara thaIne aMtarikSamAM beThA. ane madhura vANIthI dezanA devA lAgyA ke, he bhavya loka ! sarva jIvopara dayA dhAraNa kare ? kemake, dAna, dayA ane ItionuM daMbhana, e mokSasukha ApanArAM che. je aDhAra dUSaNothI rahita thaI mokSamAM gaelA che, te eija kharA deva che; tema zuddha bhAgano upadeza ApI, tathA kapAyane tyAga karI jeo zuddha bhikSAthI pitAnI AjIvikA calAve che, teo ja A saM. sArasamudrathI tAranArA gurU che. mATe evA sArA devagurUno Adara karIne, kudeva ane kugurUne saMgano tyAga kare? vaLI he kumArapALa rAjA! durgatimAM paDatA jene je dhAraNa kare, tene ja dharma kahIye je dharmamAM AraMbhanI puSTi hoya, gurU paNa parigrahadhArI hoya, ane deve paNa kaSAvALA hoya tevA deva, gurU ane dharma A saMsAra samudrathI ApaNane zI rIte tArI zake ? evI rItanAM AcArya mahArAjanA vacane sAMbhaLIne kumArapALa rAjA atyaMta harSita thayA. tyArabAda AcAryajIe pitAnI vidhAnA baLathI tyAM covIsa tIrthakane, tathA rAjAnI ekavIza paheDIne pUrva jene pratyA karyA. te sarva pUrvajo Aho ! Shrutgyanam Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (61) tyAM kesaracaMda leIne tIrthakarenI pUjA karavA lAgyA ane kumArapALane AziSa devA lAgyA ke, he vatsa! te je A janadharma aMgIkAra karyo, tethI amo narakamAMthI nikaLI svargamAM gayA chIe. kharekhara ciMtAmaNi rana - mAna A jainadharma tArA hAthamAM Avyo che, mATe have te choDIne bIjo pAkhaMDI dharma aMgIkAra nahIM karaje. A jainadharmane choDIne je bIjo dharma aMgIkAra kare che, teone ghaNA kALasudhi naraka ane nigodamAM bhamavuM - tyArabAda te jinamUrtio tathA rAjAnA pUrvaje tAAMthI adRzya thayA, eTale rAjAe turata hemacaMdrajInA caraNomAM mastaka namAvI kahyuM ke, he gurUrAja ! AjathI meM zivAdika dharmano tyAga karyA che, ane phakata jainadharmaja meM aMgIkAra karyo che. anukrame kumArapALa rAjAe zrAvakanA bAre vrata aMgIkAra karyo. eka dahADe koI mANase AvI kumArapALane kahyuM ke, mevADamAM AvelA sukhadava nAmanA gAmamAM eka vaNika vyApArI vase che. te vyApArI pitAnA mastakamAMthI juone kahADIne mArI nAMkhe che. te sAMbhaLI dayALu rA jane ghaNo krodha caDe, ane teNe potAnA subhaTone mokalI te vyApArIne pitAnI pAse teDAve, ane kahyuM ke, are du! tuM AvuM pApAcaraNa zAmATe kare che? te sAMbhaLI te mUrkha vaNike kahyuM ke, he rAjana ! Apa phakaTa zAmATe gusse karo cho ? te jue mane karaDe che, ane tethI ja huM teone mArI nAMkhu chuM. te sAMbhaLI rAjAne arAMta krodha caDavAthI temaNe te vaNikane mArI nAkhavAne hukama karyo. te avasare maMtrIe rAjAne vinaMtI karI ke, he rAjana! Apa kIDI, kuMthuA vigerenuM jyAre rakSaNa kare karyo ? tyAre A paMcaeNDhi jIvane zA mATe haNAvo cho ? te sAMbhaLI rAjAe vaNikane pharIthI tevuM kArya nahIM karavAnuM kahI jate melyA. pachI te vaNike paNa potAnuM dravya kharacI tyAM thakAvihAra nAmanuM jinamaMdira baMdhAvyuM. evI rItanI kumArapALa rAjAnI pracaMDa AjJAthI tene rAjamAM tamAma jIvahiMsA baMdha thaI. anukrame jyAre navarAtrinA divase AvyA tyAre rAjAnI kuLadevInA pUjArAo AvI rAjAne kahevA lAgyA ke, he svAmI ! Apane kuLadevI sA. tamane divase sAtameM, AThamane divase AThameM, tathA namane divase navase, pADA bakarAone baLidAna mATe mAge che. te sAMbhaLI rAjAe vicAryuM Aho ! Shrutgyanam Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke, AvI rItanuM pApakArya karavuM, e mane ucita nathI. ema vicAra temaNe pUjArIone kahyuM ke, jyAre huM kIDIne paNa mArato nathI, tyAre pADA tathA bakarAone te kema mAruM? mATe tamo devIne jaI samajAvo ke, rAjAe to jainadharma aMgIkAra karyo che, mATe te pazuone mAraze nahIM, paNa jIvatAM 5zuo joize to Apaze. rAjAne evI rItano vicAra jANuM kuladevIne atyaMta krodha caDe, ane rAjA jyAM sUto hato tyAM AvI pahoMcI, tathA rAjAne kahevA lAgI ke he rAjA ! agAu tArA koI paNa pUrvaje mArI ANa lepI nathI, ane tuM Aje mArI AjJA zA mATe lope che ? te sAMbhaLI rAjAe vinayasahita te Nane kahyuM ke, he mAtAjI ! tama sarvanuM rakSaNa karanArAM che, chatAM jIvahiMsA karAvo che, te tamone nathI. tamo pharamAvo to tamAre mATe dUdhapAka, lADu vigere pakavAna taiyAra karAvuM te sAMbhaLI kuLadevIe kahyuM ke, he rAja! amo hamezAM mAMsanuM ja bhakSaNa karIe chIe, mATe amone tArA pakavAnanI kazI jarUra nathI. tyAre rAjAe kahyuM ke, mane jIvahiMsA karavAnuM niyama che, mATe te mAruM niyama huM teDIza nahIM, ane teTalA mATe tamAre kaMI paNa kheMcatANa karavI nahIM. te sAMbhaLI kopAyamAna thaelI kuladevIe rAjAne turata kuTI banAvyo. AthI rAjAnuM zarIra atyaMta rUdhira ane parUthI vyApta thayuM, tathA tene ghaNI ja pIDA thavA lAgI. te joI rAjA vicAravA lAgyA ke, mane mRtyunI kazI phIkara nathI, paNa AthI karIne jinazAsananI je hilanA thaze, tethI mane atyaMta kheda thAya che. ema vicArI rAjAe turata udayana maMtrine bolAvI sadhaLo vRttAMta kaphtA. te sAMbhaLI ha che. maMtrI tyAMthI turata zrIhemacaMdrajI pAse gayA, ane temane saghaLI bInA kahaga karu che. tyAre hemacaMdrajIe kahyuM ke, he. maMtrI ! tamo jarA paNa ciMtA karI nahIM, ema kahI temane jaLa maMtrIne A pyuM, ane kahyuM ke, A jaLamAMthI thoDuM rAjAne pAje, tathA bAkInuM jaLa temane zarIrapara chAMTa, eTale temane vyAdhi turata nAza pAmaze. tyArabAda maMtrIe tema karyAthI rAjAne kuSTha roga turata nAza pAme, ane zarIra nirmaLa thayuM te joI atyaMta harSita thaelA kumArapALa rAjA pitAnA satya sahita moTA ADaMbarathI zrI hemacaMdrAcAryajIne vAMdavA mATe AvyA. tyAM AcArya mahArAjane vaMdana karI beThAbAda temaNe eka raDatI strIne Aho ! Shrutgyanam Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (63) avAja sAMbhaLyA. tyAre rAnnae madhura svarathI pUchyuM ke, A samaye ahIM karUNA rasavALu rUdana kANuM kare che? te sAMbhaLI AcArya mahArAje kahyuM ke, jeNIe tamene vedanA karI hatI, te tamArI kuladevIne ahIM bAMdhAne lAva vAmAM AvelI che, ane te ahIM peAtAnA pAponAM phaLa bhAgave che. tyAre rAjAe hAtha joDI gurUmahArAjane vinaMti karI ke, huM bhagavan ! te bicArI te nirbaLa strIjAti che, ane Apa te mahA paropakArI che, mATe teNInA para kRpA lAvI teNIne mukta kare? te sAMbhaLI AcAryamahArAje kahyuM ke, he rAjana / te tArI kuladevI jo AjathI mAMsabhakSaNune tyAga kare, ane tArA rAjamAM je kai gupta rIte hiMsA kare, tenI khAra pahAMcADe, teja teNIne huM dhanamukta karUM te sAMbhaLI kumArapALa rAjA peAtAnI kuladevI pAse gayA, ane teNIne samajAvavA lAgyA ke, AcAryamahArAja jema kahe che, tema jo tuM kare, teja tArAM A dhanapAsa hyuke tema che. pachI te kuladevIe tema karavAnI kabulAta ApyArthI teNIne AcAryamahArAje baMdhanamukta karI. eka dahADe kumArapALa rAjA jyAre kAyAtsarga dhyAnamAM hatA, te samaye eka mADe! temanA page AvIne ceTI raAA kAryotsarga pALIne temaNe te makADAne ukheDavA mAMDaye, paNa te ukhaDayA nahI. tyAre dayALu rAjAe te jagAethI peAtAnuM mAMsa chedIne te makeDAne dUra karyuM.. kumArapALa rAjAnA samayamAM pATaNamAM eka kuberadatta nAme bAra vratta dhArI karoDapati zrAvaka vasate| hateA. eka dahADA te zrAvaka peAtAnA pAMcasA vahANeA bharIne rannIprate cAlyuM. daivayege mArgamAM tenA vahANA samudranI vacce AvelI parvatenI khINamAM dAkhala thayAM; te joi sadhaLA khalAsIe atyaMta ciMtAtura thayA. teee ghaNA upAye karyuM, paNa tyAMthI vahANA gaLa cAlI zakayAM nahI eTalAmAM ke mANase AvI te kuberadatta zeThane kahyuM ke, A parvatanA zikharapara eka jinamaMdira che, te jinamaMdiramAM eka nagArAMnI joDI che. vaLI te parvatanI guphAomAM keTalAMka bhAraDa pakSae vase che. have kAka mANasa je A parvatapara caDI, tyAM jinamaMdiramAM rahelAM nagArAM vagADe, te guphAmAnA sarva bhAra DapakSIo uDe, ane tenA uDavAthI upanna thaelA yAyunA vege karIne A saghaLAM vahANe ahIMthI AgaLa cAlI zake tema che. te zivAya Ijo keAi pazu upAya nathI. paNa temAM eTaluM duHkha che, ke je cA Aho! Shrutgyanam Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (64) sa te parvatapara Aya, te yAMja rahe. tenA cAvanI kAi paNa ilAja nathI. te sAMbhaLI dayALu zeThe vicAryuM ke, huMja te kArya karUM, ke jethI A sarva lokone bacAva thAya. ema vicAri zeTha parvatanA zikharapara gayA, tathA tyAM jinapratimAne namaskAra karI cAre zaraNA aMgIkAra karyuM. vaLI sAgArI a saNu karIne teNe tyAM rahelAM nagArAM jorathI vagADyAM. nagArAMno avAja k tAMja cukyAnA bhAraDa pakSIe uDyAM, ane te vAyunA vegathI sarve vahANe tyAMthI AgaLa cAlatAM thayAM, ane anukrame bharUcane kinAre AvyAM, anukrame te bAbatanI pATaNamAM khAra maLavAthI sarva loko ciMtAtura thayA. te vakhate sadhaLA rAjyAdhikArigAe ekaThA thai kumArapALa rAkhtane vinati karI ke, he vAmI meradatta zeThane kai paNa saMtAna nathI, mATe tenI sadhaLI deta Apa svAdhina kare? te sAMbhaLI vratadhArI rAjAe kahyuM ke, evI rItanuM dravya levuM mane ka2e tema nathI. rAjyAdhikArIoe kahyuM ke, AgaLanA thaelA siddharAja Adika rAve rAjAe aputrionuM dravya lIdheluM che, te tema karavAmAM kaze| anyAya nathI. te sAMbhaLI kumArapALe kahyuM ke, jene bA dIvALIe thayeA hAya, tenA putre paNa zuM dIvALI thavuM joie ? mATe nyAyI rAjAe kadApi paNa paranuM dravya levuM joie nahI. evI rIte rAjAne nizcala jANI matrIoe temane kahyuM ke, huM svAmI! Apa tenuM dravya grahaNa nahIM karo, paNa tenA dharamAM eka bhavya jinamaMdira che, tenAM da rzana karavA cAle ? te sAMbhaLI rAjA harSita thaine geradattane ghera gayA. tyAM rannajaDita suvarNanA staMbhovALu jinama Mdira oi rAjAne atyaMta Ada thayuM, kuberadattanI mAtA guNune putraviyeganA du:khathI raDatI joine dayAchu kumArapALa rAjAe teNIne dilAso ApI kahyuM ke, he mAtAjI ! jainadharma nA pasAyathI tamArA putra ahIM kuzalakSeme Avaze, tenI tame jarA paNa ciMtAkira karo nahI. evI rIte jeTalAmAM rAjA teNIne dilAso Ape che, teTalAmAMja kukhe. radatta zeTha vimAnamAM besI dhaNI Rddhi sahita AkAza mArge tyAM AvI paheAMcyA, ane rAjAne peAtAne ghera AvelA joi, dhanya mAnI namaskAra karyAM. kueradattane kuzalakSeme AvelA joi saghaLA kuTuMbanA harSanA teA pAra paNa rahyA nahI. tyArabAda rAjAe kuberadatto sadhaLe vRttAMta pUchavAthI te kahevA lAgye Aho! Shrutgyanam Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (65) ke, huM svAmI ! huM tyAM zrI arihaMtaprabhunuM dhyAna dharate| / parvatapara pharavA lAgyA, eTalAmAM eka kuvA mArI dRSTie paDayA. te kuvAmAM utarI tapAma karatAM temAM eka mArI mArA jovAmAM AvI. te bArImAM dAkhala thai jeTa lAmAM huM AgaLa cAlu chuM, teTalAmAM te eka vizALa nagara mArI dRSTie paDayuM, paNa te nagaramAM meM kAi paNa strI yA purUSane joyA nahIM. himmata dharIne AgaLa cAlatAM eka vizALa rAjamehulA jovAthI, te melapara huM caDaye, ane tyAM cheka sAtamA mALapara meM eka kumArikALe hiMcALApara jhulatI joi. teNIne jotAMja geyA huM vicAramAM paDaye ke, AvAM nirjana ane bha12 yaMkara sthAnamAM A kumArikA ahIM ekAkI zA kAraNuthI rahelI hAze? te bAlikA paNu mane joine prathama te bhayabhIta thaI, paNa pAchaLathI teNIne ceDurA na dayukta thaelA mane jaNAyA. tyArabAda meM teNIne pUchavAthI teNIe peAtAnA karUSNAjanaka vRttAMtane pAra karyo ke, huM purUSa ! A trilakApurI nAmanI eka pAtAla nagarI che, ke jenA pAtAlaketu nAme rAkSasan zA adhipati che. karmayoge te rALanI subuddhi naSTa thavAthI te mAMsAhArI thaye| hatA. eka dahADe te rAjAe vanamAM jaI kAika prANInA zikAra karI, tenuM mAMsa pakAvavA mATe rasAine hukama karyo. seie pa tenA huM. kramane Adhina thai te mAMsa pakAvyuM, pazu teTalAmAM eka bilADI te pakAvI taiyAra karelA mAMsane uThAvI cAlatI thai. rALanA bhayathI citAtura thaela rasAiAe eka mRtyu pAmelA bALakanI lAsamAMthI mAMsa kahADIne, te p kAvI rAjAne pIrasyuM. te mAMsa khAtAM cakAM atyaMta svAda paDavAthI rAjAse raseAIAne pUchyuM ke, Aje A mAMsamAM ATalebadhe svAda kema che? sAMbhaLI rasAie banelA sadhaLA vRttAMta rAAne kahI saMbhaLAvyA. tyAratha svAdamAM lapaTa thaelA rAnna hamezAM potAnI praznamAMthI akeka bhALakanuM huM raNu karavA lAgyA, ane te anarthane joi nagaranA sarva leke nAzI javAtha A nagarI ujjaDa thaelI che. huM te rAjAnI putrI chuM, ane tethI jI rahelI chu. vaLI have te mArA pitAne AvavAne samaya thaye che, mATe ta ahIM rahelA joine te kharekhara haze. tepaNa jo tuM mane paraNavAnuM vaca Ape, tAja tArA chuTakArA thai zake tema che. te sAMbhaLI me te vAta kammu kayAthI teNIe mane eka pupeAnA DhagalA nIce chupAvI rAkhyA. eTalAmAM te duSTa rAkSasa tyAM AvI caDayA, ane potAnI putrIne kahevA lAgyA ke, a Aho! Shrutgyanam Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaika manuSyanI mane gaMdha Ave che. te sAMbhaLI kumArikAe kahyuM ke, he pitAjI ! e nibhAgI mANasa koNa hoya che, je ApanA paMjAmAM phasAvAne ahIM AvI caDe? vaLI ApanA trAsathI jyAre have ahIM koI paNa manubanAM AvavAno saMbhava che, tyAre huM paNa kumArIja rahIza, ane Ama jurI jhurIne mArA paNa prANa jaze eTaluM kahI te raDavA lAgI. vaLI ane khomAM ghaNuM AMsu lAvI kahevA lAgI ke, he pitAjI! huM tamane ekanI eka vahAlI putrI chuM, ane te paNa have bharatAravinA duHkha pAmuM chuM, kema ke A jagatamAM bharatAravinAnI strI jaga jagAe apamAna pAme che, tathA hamezAM ciMtAtura rahe che, ane te rAghaLuM pApa teNInA mAtApitAne bhogavavuM paDe che. vaLI teTalA mATeja Aje huM lajA choDIne Apane raDIne vinaMti karuM chuM, kemake ravinA bALakane paNa tenI mAtA dhavarAvatI nathI. putrInA evI rItanA karUNAjanaka vacano sAMbhaLIne rAjA kahevA lAge ke, he putrI meM ghaNuM zodha karI, paNa tArA lAyaka koI paNa vara maLato nathI, te sAMbhaLI asarane jANanArI putrI kahevA lAgI ke, Apane te vara te kyAMthI maLe ? kemake je kaI Apane maLe, tene te Apa bhakSaNa karavAnI taiyArI karo che ! te sAMbhaLI rAjAe kahyuM ke, he putrI! tane je koI vara maLato hoya, to tenuM huM sogAnapUrvaka kharekhara bhakSaNa karIza nahI, mATe je te purUSa koI hoya, to te mane batAva? evI rIte soganapUrvaka rAjAe kahyAdhI teNIe turata mane pragaTa karyo te ja samaye rAjAe pitAnI kanyAno hAtha mArA hAthasAthe meLavI tyAM lagna karyA. vaLI mArA upadezathI te rAjAe tyArathI mAMsabhakSaNano tyAga karyo. tyArabAda teNe mane atyaMta Rddhi ApI vimAnamAM besADI pitAnI putrI sahita ahIM mokalyo che. evI rIte he rAjana puNyanA pasAyathI huM ahIM kuzalakSeme AveluM chuM. te sAMbhaLI kumArapALa rAjAe kahyuM ke, huM zreSThI ! ahIM tamArAM jinamaMdiranA darzana karavA mATe Avyo hato, ane tamone dharmapasAe kuzalakSeme pAchA AvelA joI mane atyaMta harSa prApta thayo che. evI rIte zeThanI prazaMsA karI rAjA pitAne sthAnake gayA. kumArapALanI eka behenanA mALavAnA rAjA sAthe lagna karyA hatAM. eka dahADo te rAjAe aMhakAra lAvI hemacaMdrAcAryanI tathA kumArapA Aho ! Shrutgyanam Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (67) LanI niMdA karI. te sAMbhaLI kumArapALanI behenane ghaNuM mAThuM lAgyuM, ane teNIe kumArapALa pAse AvI te vRttAMta kahI batAvyAthI kumArapALane ghaNo krodha caDyA. ane meTuM lazkara le teNe mALavApara caDAI karI rAjAne keda karyo. chevaTe tene samajAvI kumArapALe jainadharmI kI, ane tenuM rAjaya tene pAchuM saMpyuM. kumArapALe evuM niyama grahaNa karyuM hatuM ke, caturmAsamAM mAre kai sAthe paNa laDAI karavI nahIM; eka dahADe te avasara joi gajanIne mugalabAdazAhe caturmAsamAM kumArapALane rAjanagarane ghero ghAlyo. te vakhate kumArapALa potAnA niyamane anusarI tenI sAme thaze nahIM. AthI nagaranA sarva loko ciMtAtura thayAM, ane udayana maMtrIne kahevA lAgyA ke, have to amAre kharekhara vinAza thaze. te sAMbhaLI udayana maMtrI teone dhIraja ApI hemacaMdrajI mahArAja pAse gaye, ane hAtha joDI temane kahevA lAgyo ke, he bhagavan! mugala rAjAe pATaNane ghero ghaDyo che, ane rAjAne caturmAsamAM laDavAno niyama che, tethI nagaranA sarva loko gabharATamAM paDyA che, mATe Apa kRpA karI zAsananI unnati mATe kaMIka upAya kare ? te sAMbhaLI AcArya mahArAje zAsananI unnati mATe cakrezvarI devInuM ArAdhana karyuM. te ja vakhate cakrezvarI devIe pragaTa thaI kahyuM ke, he gurUjI ! Ape mane zA mATe saMbhALI ? tyAre gurUmahArAje kahyuM ke, kumArapALa rAjAne caturmAsamAM laDAI karavAnuM niyama che, ane A mugala bAdazAhe pATaNane ghere ghA che, mATe jema zAsananI unnati thAya tevuM kArya karo ? te sAMbhaLI tyAMthI cakezvarI devI bAdazAhanA taMbumAM gaI, ane tyAM nidrAmAM paDelA bAdazAhane tenA DholIyo sahita upADIne kumArapALa rAjAnI pAse me. jAgyA bAda bAdazAhe vicAryuM ke, he ! A rAjAne devonI madada che, mATe huM tene jItI zakIza nahIM. vaLI have A rAjA mane ahIMthI jIvato paNa kema javA deze? evI rIte ciMtAtura thaelA bAdazAhane kumArapALe himmata ApI kahyuM ke, ame lukyavaMzI rajapUto tamArA jevA zaraNe AvelA rAjAone mAratA nathI, mATe tamAre jarApaNa phikara karavI nahI. te sAMbhaLI khuzI thaelA bAdazAhe kahyuM ke, he kumArapALa ! AjathI tame mArA parama snehI mitra cho, ane tamArA A jIvitadAnarUpa upakArane huM kadI paNa visaranAra nathI tyArabAda te bAdazAha pitAnuM lazkara tyAMthI upADIne gIjanI Aho ! Shrutgyanam Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - che ' ? ? eka divase kumArapALa rAjA jyAre dha hemacaMdrajI mahArAjane vAMdavA AvyA, tyAre gAcAryamahArAje eka khAdIne cephALa eDhaye hatA te bei kumArapALe AcArya"ne karyuM ke, he bhagavan ! mArA jevA ApanA bhakata hAvA chatAM Ape je AvA khAdInA cephALa caDhave che, tethI mo ghaNI zarama lAge che. te sAMbhaLI AcAryamahArAje kahyuM ke, huM rAjan! huM Aje eka garIba zrAvakane ghera jyAre gocarI mATe golA hatA, tyAre te zrAvake maLe ghaNA bhAvathI A khAdIne ekALa verAvyA che. ame muniSThAne khAdI ane rezamI cIra e banne tuSyaja che; kemake, je mANasa bhAvathI rAbaDI 5hu amene Ape che, te amene dUdhapAka samAnaja che. vI he rAjana ! temene dharmapasAe jyAre lakSmI maLI che, tyAre tamArA svadharmI bhAie je dravyahIna rahI sa`sAranI viTa"nA bhagave, e UMcata nathI. mATe tamAre sabaLA svadharmAne dravya vigerenI madada karavI joie te sAMbhaLI rAjAe peAtAnA svadharmIone dravya AdikanI ghaNI madada karI. eka divase kumArapALa rALane evA khabara maLyA ke, sAraTha dezanA sa mara nAmanA rAjAe gupta rIte bakarAnA vadha karelA che. tethI teNe peAtAnA maMtrI udayanane hukama karyo ke, tamAre lazkara lei jai samara rAjA sAthe laDAi karavI, ane tene mArI tenuM mastaka ahIM mane mekalAvavuM te sAMbhaLI uddayana gatrI tyAMthI meTuM lazkara le cAlyA. mArgamAM zatruMjaya tIrthanI yAtrA karI teNe evuM niyama karyuM ke, mAre A tIrthane chaNAdvAra karAvavo. chevaTe seraDa jai samara rAjAne mArI tenuM mastaka kumArapALane me kahyu', paNa saMgrAmamAM uddayana maMtrIne dhaNA ghA lAgavAthI tyAM tenuM mRtyu thayuM. mRtyu samaye teNe petAnA mANasane khelAvI kahyu ke, meM zatruMjaya tIrthanA udAra karavAnuM niyama lIdhuM che, mATe te vAta tamAre mArA putrane nivedana karavI ; tathA A samaye jo koi munirAjane mane samAgama thAya, te mArI gati vizeSa prakAre sudha re. te sAMbhaLI mANusee AsapAsa tapAsa karI, paNa koi munirAja nahI maLavAthI teo eka ullaMThe mAsane sAdhune veSa paherAvI udayana matrI pAse teDI lAvyA. te veSadhArI munine dveSa udayanamaMtrIe samAdhi pUrvaka kALa kA. tyAra bAda te veSadhArI ula! mANuse vicAryuM ke, je dveSathI mane udayana jevA maMtrIzvare paNa namaskAra karyo, te veSane have mAre zAmATe tajavA joie ? Aho! Shrutgyanam Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (69) vaLI A vevathI chevaTe hu' A bavarUpI samudrane pAra pAmIza. ema vicAra teNe zudu cAritra pALavA mAMDayuM. have ahIM udayana maMtrInA zabane agnisaMskAra karI vijaya meLavI saMdhaLuM lazkara pATaNamAM Avyu, ane udayananA putra bAhaDane khelADI lazkaratA mANaseAe tenA pitAe lIdhelA niyamathI tene vAkepha karyA. ahIM kumA pALa rAjAe pazu uyananI jagAe tenA putra khADo sthApyA tyAra bAda bAhaDe ghaNuM dravya kharacI zatru Mjaya tIrthano uddhAra karyo, te udAra thayelA jA NI tyAM ghaNA loko yAtrA karavA mATe AvyA. tyAM jyAre bhaMDAra mATe TIpa karavAmAM AvatI hatI, tyAre TImANA nAmanA gAmanA rahevAsI bhIma nAmanA eka garIba paNa atyaMta bhAvika zrAvaka tyAM AvI caDayA. mahuDa maMtrIe tene ghaNe bhAvika jANI potAnI pAse besADaye. tyAre te zrAvaka kahevA lA gyA ke, huM trIrAja! huM TImANuA nAmanA gAmane rahevAsI mahA daLikI bhImaDA nAme zrAvaka chuM. mArI pAse phakta cha drAmanI mUDI che, ane te mUDImAMthI dhI vepAra karI mahAmuzkelIthI huM mArUM gujarAna calAvuM chuM. Aje mane dhaNA bhAva AvavAthI me temAMthI eka drama vaTAvI eka nAnA te prabhune puSpa caDAvyAM che, ane bAkInA sAta AnA temAMthI je vadhyA che, te huM atyaMta bhAvathI A bhaDAranI TIpamAM ApuM chuM. te sAMbhaLI zAhaDamatrIe vicAryuM ke, dhanya che A bhAvika zrAvakane ! ke jeNe peAtAnI alpa mUDImAMthI paNa dharmamArge dravya kharacI lAvA lIdheleA che. ema vicAri bAhaDamatrIe bhIma zrAvaka pAse pAMcase senAme haeNra mUkI hAtha joDI kahyu ke, Apa A grahaNa karA ? te sAMbhaLI bhIma zrAvake kahyu ke, huM matrIrAja ! mane te levAnuM niyama che. ema kahI te tyAMthI cAlyeA gayA. mArgamAM cAlatAM bhImane ciMtA thaI ke, Aje meM je eka kAma kha racI nAkhyuM che, tethI mArI strI mArIsAthe kaleza karaze; kemake te kunnata che. evI rIte citAtura thayeA thakA anukrame te potAne ghera AvyuM, ane saghaLI hakIkata teNe potAnI strIne kahI sabhaLAvI. te divase bhImanA puNyane yoge te strI paNa amRtasarakhI vANIthI kahevA lAgI ke, huM vAmI ! ApanuM teTaluM dravya paNa uttama jANavuM, ke je dharmakArya mATe kharacANuM, eka divase te bhIma zrAvaka gAyane khAMdhavAmATe peAtAnA dharapAse jyAre khAle kheDavA lAgyuM, tyAre jamInamAMthI pAMcAra seAnAme heArAthI bharese Aho! Shrutgyanam Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (72) eka kaLaza nikaLyA. te joi teNe vicAryu ke, AvI rItanuM dravya levuM mAre kalpe nahIM, tethI te dravya lekhane te zatru Mjayaukhare bAhuDama trIpAse gaye, ane tene te dravya ApyuM. te joi bAhaDamatrIe vicAryuM ke, kharekhara A bhAgyazALI bhIma pasaMsArI che. ema vicAri teNe bhImane kahyu ke, huM bhAgyazALI ! tArAM puNyapasAyathI taLe A dravya maLyuM che, mATe te tAreja grahaNu karavuM, ane A dravya lemAM tamane kazu pazu lAMchana nathI, te sAMbaLI bhIme kahyuM ke, huM matrIrAja ! mane adattAdAna levAnuM niyama che, mATe huM te dravya grahaNuM karIza nahI. eTalAmAM tyAM kayakSe pragaTa thai bhImane kahyuM ke, huM uttama zrAvaka ! A dravya tamAkUMja che, ane te levAthI tamArAM vratanuM khaMDana thaze nahIM. te sAMbhaLI khuzI thai bhIme te dravya aMgIkAra karyuM, have ahIM bAhaDamatrI zatrujayapara zrI RSabhadeva prabhunA maMdiranA jINAhAranuM kArya prAraMbhI pATaNamAM gayA. anukrame te maMdira baMdhAi taiyAra thavAnI eka mANuse temane pATalyumAM jai vadhAmaNI ApI; te vadhAmaNIthI khuzI thaelA maMtrie te mANasane batrIsa suvahunI jIbhe ApI. eTalAmAM eka bIjA mANase AvI kahyuM ke, huM trirAja ! Ape badhAveluM te maMdira paDI gayuM. te sAMbaLI te mANsane maMtrIe cesa: senAnI jIbhe ApI. te joi koi mANase maMtrIne savAla karyo ke, Ape jinamadira sapUrNa tha yAnI vadhAmaNI ApanArane je batrIsa suvarNanI chabhA ApI te te yegya hatuM, paNa te jinamaMdira paDI javAnI khabara ApanArane vaLI tethI bamaNI suvarNa jIbhe ApI, te AzcaryakAraka che! te sAMbhaLI maMtrIe kahyu ke, jinamaMdira paDI javAnI khAra mArI hayAtImAMja mane maLI, tethI huM te karIne pazu pAku karAvIza, ane tethIja mArA manamAM harSa thayA che, ane te hetuthIja me' te mAthyusane bamaNI suvarNa bhe ApelI che. tyArabAda bAhaDamatrI turata zatrujayapara pAchA AvyA, ane jinamadara paDI javAnuM kAraNa zalATane puchavA lAgyA. tyAre zalATe kahyuM ke, huM svAmI ! bhramatImAM pakSana bharAvAthI te paDI gayuM'; mATe jo te pavanane nikaLavAmATe caturmukhadAravALuM thAya te paDe nahIM; paNu tema karavAthI te karAvanAranA saMtAnanI vRddhi na thAya. te sAMbhaLI mADapatrIe salATane kahyu ke, mAre saMtAnanI kazI jarUra nathI, mATe tuM caturmukhadrAravALuja jinamadara karIne anAva? Aho! Shrutgyanam Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . (1) tyArabAda salATe tevuM jinamaMdira bAMdhI turata taiyAra karyuM, ane mahA savapUrvaka tyAM zrI hemacaMdrajI mahArAje pratiSThA karI. bharUca zaheramAM narmadA nadIne kinArA para pUrve eka samaLI beThelI hatI, tyAM koIka zikArie teNIne tIra mAryuM. te vakhate te samaLIne koIka zrAvake navakAramaMtra saMbhaLAvyAthI tyAMthI mRtyu pAmIne te zakarAjAne ghera kanyAtarike janmI. tyAM tene jAtismaraNa jJAna thavAthI teNIe bharUrAmAM te ja jagAe rAmaLIA vihAra nAmanuM eka vizALa jinamaMdira badhA vyuM. kALanA ghasArAthI te jinamaMdira che thavAthI udayana marinA bIjA putra aMDe tene jINoddhAra karAvyo, ane temAM saMvata 1220 nI sAlamAM zrI he. macaMdrajI mahArAje zrI munisuvrata svAmijI zI pratimAnI pratiSThA karI. eka dahADe kumArapALa rAjAe hemaca drajI mahArAjanA mukhathI za. jya tIrthano mahimA sAMbhaLyuM, ane tethI moTA ADaMbarathI saMdhi kahADIne temaNe zatruMjaya tIrthanI yAtrA karI. eka dahADe kumArapALa rAjAnI sabhAmAM zrI hemacaMdrAcArya pitAnA zibe sahita beThA hatA; te samaye tyAM keTalAka bAdhANa paMDito paNa beThA hatA. kumArapALe AcArya mahArAjane pUchyuM ke he gurUrAja Aje kaI tithi che? te sAMbhaLI AcAryajIe te divase amAvAsyA chatAM mAdathI punama kahI. te sAMbhaLI brAhmaNa paMDita hasIne kahevA lAgyA ke, he rAjana ! ApanA gurUjI have vRddha thayA, tethI temanI buddhimAM have pheraphAra thaele che. kemake, Aje te spaSTa rIte amAvAyA che, chatAM ApanA gurUjIe punama kahI che. te sAMbhaLI rAjAnA manamAM paNa sadeha thayo, ane tethI te mana rahyA. rAjAne saMdeDa tha. e jANI AcArya mahArAje kahyuM ke he rAjana ! Aja rAtrie Apa tapAsa karo, ane tethI Apane khAtarI thaze ke, Aje amAvAsyA nathI, paNa punama che. te sAMbhaLI brAhmaNoe vicAryuM ke, Aje hemacaMdrajIne jUThA pADavAne kharo avasara AvyuM che. tyArabAda upAzraye jai AcArya mahArAje vicAryuM ke, kahetAM te kahevAyuM, paNa have je te vAta satya thAya, teja jaina zAsanane mahimA rahe tema che. ema vicAri temaNe zAsadevInuM ArAdhana karI saghaLe vRttAMta teNIne kahI saMbhaLAvyo. te sAMbhaLI zAsanadevIe kahyuM ke, he gaccharAja! tamo ja. re paNa ciMtA kare nahI, huM Aje saMpUrNa caMdrano uddAta karIza, ke jethI Aho ! Shrutgyanam Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (72) jaina zAsanano mahimA kRddhi pAmaze, ane te irSALu brAhmaNane mukhe jhAMkhAM thaze. pachI rAtrie zAsana devIe saMpUrNa rAMdrano AkAzamAM udhAna karyo, ane te AsapAsa bAra je jana sudhi tene prakAza paDe, te joI rAjAnA manamAM atyaMta AnaMda thayo, ane brAhmaNe jhaMkhavANa thayA. prabhAte AcAmeM mahArAje sakaLasaMdhI samakSa te asatya bhASaNa mATe nI AlocanA lIdhI, ane kahyuM ke, phana jinazAsananI lajajA rAkhavA mATe mAre je A asatya. bolavuM paDyuM che, te mATe huM sakaLasaMdhI samakSa "micchAmi dukkaDa" deuM chuM eka dahADe kumArapALa rAjAe hemacaMdrajI mahArAjane baMda karI kahyuM ke, he bhagavan! Ape Aja sudhi mArA para ghaNAja upakAra karyo che, tepaNa kRpA lAgI haju mArA para eka upakAra karo ? ane te e ke, Apa mane suvarNasiddhi Apo? ke jethI A pRthvI paranA sarve lokone huM aNuM karuM. vaLI tema karavAthI ja zAsananI zobhAmAM paNa vRddhi thaze, ane ApanI kIrti paNa jagajAhera thaze. te sAMbhaLI AcArya mahArAje kahyuM ke, he rAjana! te rasa parNasiddhi meLavavAno eka upAya che, ane te e che ke, tamo mArA gurU devacaMdajInI sevA kare ? kemake supariddhinI vize temanI pAse che. te sAMbhaLI ghaNAja AdaramAna pUrvaka kumArapALa rAjAe devacaMdajI mahArAjane pATaNamAM bolAvyA devacaMdajI mahArAja pATaNamAM AvyA bAda rAjAe traNa pradakSiNe deI temane vidhipUrvaka vaMdana karyuM AcamahArAje paNa madhura dhvanithI dezane A bAda sarva leke potapotAne sthAnake gayA tyAra pachI kumArapALa rAkhane gurUmahArAja pAse teDI jaI hemacaMdrajIe temane vinaMti karI ke, he bhagavan! Apa kRpA karIne A kumArapALa rAjAne suvarNasiddhi Apo? te sAMbhaLI devacaMdajI mahArAja gusse thaI hemacaMdrajIne kahevA lAgyA ke, tamoe munimArgano eTale paNa AcAra jANe nahI ? suvarNasiddhi Adika sAvadha (pApAraMvALI) vidhA munimArgamAM rahenArA sAdhuo jANatAM chatAM paNa koIne batAve nahI, kemake te batAvyAthI munipaNAno bhaMga thAya che. je munie AbhAra hoya che, teo gRhasthane ati prasaMga karatA nathI. evI rIte hemacaMdrajI mahArAjane zikhAmaNa ApI temaNe kumArapALa rAjAne kahyuM ke, he rAjana ! tamane puNya pasAthe saghaLI Rddhi maLelI che, te have tamane suvarNasiddhinuM vaLI zuM prayojana che? mATe have to tame dharmadhyAnaja karo ? Aho ! Shrutgyanam Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (93) te sAMbhaLI kumArapALa rAjAnA manamAM ghaNo saMtoSa thaze, tathA pitAnA doSa mATe kSamA mAgIne te potAne sthAnake gayA. eka dahADe kumArapALa rAja sabhAmAM besIne zrI hemacaMdrajI mahArAjane upadeza sAMbhaLatA hatA. te samaye e zAstramAM evI kathA AvI ke, samudranuM pANI paNa mapAya, nadImAM rahelI kuLane paNa gaNuM zakAya, ane merU parvatane paNa toLI zakAya, paNa strIcAravo pAra pAmI zakAya nahIM tepara nIce pramANe daSTAMta che. siMhapura nAmanA nagaramAM zrIdhara nAme eka mANasa raheto hato. tene nAmila nAme strI hatI. teone eka dharaNa nAmano putra hato. te putrane zrIdevI nAmanI eka zIlavatI kanyA sAthe paraNAvyo hato. nAgilA svabhAvathI ja kaparI ane durAcArI hatI, tethI te sAsuvahuvacce hamezAM aNabanAva rahyA karato hato. eka dahADo teNanA svAminI eka vIMTI gharamAM paDI gaI, ane te vIMTI vahune hAtha AvyAthI teNIe zuddhabuddhithI gharanA eka kabATamAM melI. sAsue tyArabAda te vIMTInI jyAre zodha karavA mAMDI, tyAre vahue te kahADI ApI. te joI te duSTa sAsu pikAravA lAgI ke, A to gharamAM mANasa ja gharamAM corI karavA lAgyAM, te have tenI pharIAda nApAse karavI ? ema kahI te bicArI suzIla vahune ghaNI gALo devA lAgI dharaNe paNa krodha lAvIne te bicArIne ghaNI tADanA karI, tethI tenuM bharataka pharI gayuM, ane mUchita thaIne te pRthvI para paDI. te joI teNInA pIyaranA mANase AvIne tene teDI gayA. tyAre teNIe potAnA mAtApitAne kahyuM ke, tame mArAM sAsarIyAM sAthe kaleza karaze nahIM, temAM mArI sAsune kazo aparAdha nathI, phakta mArA bhAgyane aparAdha che. kemake, jeNe jevAM kema bAMdhyAM hoya, tevAM tene bhogavavAM paDe che. evI rIte mAtapitAne samajAvyA bAda te samavipUrvaka mRtyu pAmI. evI rIte vahunuM mRtyu thavAthI nAgilAne ko phiTakAra devA lAgyA, ane dharaNane paNa bahuja niMdavA lAgyA chevaTe dharaNanI paNa lajA javAthI keIe tyAM tene kanyA ApI nahIM, tethI tenA pitAe paradezamAM jaI eka umIyA nAmanI kanyA sAthe dharaNanA lagna karyA. te umIyA svabhAve kara hovAthI hamezAM sAsune gALo devA lAgI, ane vAghaNanI peThe sAmI dhasIne apazabdo bolavA lAgI. te joI sAsu to vahuthI arAMta karavA lAgI, ane evI rIte nAgilA ke je vAghaNa sarakhI hatI, teNIne te 10 Aho ! Shrutgyanam Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vahue ziyALa sarakhI banAvI melI. evI rIte rahetAM thakAM keTaleka kALe sAsu sasaro mRtyu pAmyAthI u. mIyAnA manamAM ghaNeja AnaMda thayo. tyArabAda te durAcArI umIyA pitAne bharatArane bhaktithI AnaMda pamADIne parapurUSa sAthe vikAsa karavA lAgI. have te dharaNane eka se madeva nAmanA zrAvaka sAthe ghaNI ja mitrAI hatI, tethI teNe eka dahADo pitAnA te samadeva mitrane kahyuM ke, he mitra ! mArI strI bhArApara atyaMta pyAra rAkhe che, ane te zIla Adika sarva guNothI bhUbita thaelI che. te sAMbhaLI emadeve kahyuM ke, he mitra ! strIne kadApi paNa bharUso kare nahIM, kemake strIone svabhAva caMcaLa ane durAcArI hoya che. ane jo tAre tenI parIkSA karavI hoya to Aje tArI strIne tAre kahevuM ke, mAre bahAragAma javuM che, ane pachI tAre gupta rIte gharamAM chupAI besavuM, eTale tane saghaLI khAtarI thaze. te sAMbhaLI dharaNa pitAne ghera AvyA, ane strIne kahyuM ke, hAlamAM thoDA divasasudhi mAre bahAragAma javAnuM che. te sAMbhaLI te durAcArI strI kahevA lAgI ke he svAmI ! huM ApavinA ahIM ekalI kema rahI zakIza ? ApanA viyogathI meM AjathI snAna, vilepana, puSpa vigerene tyAga kare che. vaLI te svAmI ! Apa kuzalakSeme pAchA vehelA padhArajo. evI rItanAM strInA vacana sAMbhaLIne dharaNa tyAMthI cAla che, ane saMdhyAkALe gupta rIte pAcho AvIne potAnA gharamAM chupAI rahyA. * eTalAmAM rAtri samaye tyAM te strIne yAra AvI pahoM; te vakhate teNIe mehelamAM puNenI zo bIchAvIne zeLe zaNagAra sajyA. tyArabAda te yArane uttama bheja taiyAra karIne teNIe jamADe, ane tAMbulanA sugadhi bIDAM ApyAM, tyArabAda teNIe tenI sAthe vilAsa bhogavyo, ane banne nidrAnaza thayA. A saghaLo vRttAMta I chupAI beThelA dharaNe vicAryuM ke, dhikkAra che A saMsArane ! ema vicArI teNe pitAnI strI tathA teNInA te yArane mArI nAMkhavAno nizcaya karyo, paNa chevaTe teNe vicAryuM ke, strI hatyA karavAthI jagatamAM mAro apavAda thaze ; ema vicArI teNe te yArane mArI nAMkhe, ane pachI turata te chupAI gaye. eTalA mAM strIe jAgRta thavALAda petAnA pArane mRtyu pAmela che. tethI teNIe tene upADIne eka kuvAmAM phekI do. tyArabAda dharaNe pitAnA mitra pAse AvI te saghaLe vRtAMta tene kahI saMbhaLAvyuM, ane chevaTe teNe nizcaya karyo ke, have mAre ghera Aho ! Shrutgyanam Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (75) javuM nahIM, kemake have jo huM ghera jaiza, to mAruM mRtyu thaze. ema vicAra te zatruMjaya para jaI dharmadhyAna karavA lAgyo. mATe he rAjana ! strIcaritrane pAra pAmI zakAya nahIM. te sAMbhaLI rAjAne manamAM saMdeha thayo ke, A bAbatano pratyakSa anubhava thayA vinA khAtarI thAya nahI. eTalAmAM pATaNamAM koI eka vyApArI maraNa pAmyo, tenI pAchaLa tenI strI satI thavAne taiyAra thaI. te vakhate kumArapALa rAjae pitAnA mANasane e hukama karyo ke, A samaye saMdhyAkALa thaI gayo che, mATe te satIne prAta:kALe teNInA svAmInI cItAmAM baLavA deje, ane te samaye huM paNa tyAM jovA mATe hAjara thaIza pitAnA mANasone evI rIte hukama karIne madhyarAtrie rAjA hAthamAM khullI talavAra leI smazAnamAM jaI chupAI rahyA, ke jyAM te satI thavAne taiyAra thaelI strI beThelI hatI eTalAmAM tyAM eka pAMgaLo mANasa AvI arAMta madhura svarathI gAthana karavA lAgyo, te sAMbhaLI te strI tenI pAse jaIne beThI, ane kahevA lAgI ke, he svAmI! tamo mArI sAthe bhogavilAsa karo ? te sAMbhaLI te kAmAtura pAMgaLA mANase paNa teNInI sAthe tyAMja bhegavilAsa karyo. kumArapALarAjA te saghaLo vRttAMta jANI pitAne sthAnake AvyA. prabhAte rAja pAchI mazAnamAM AvI te strIne kahevA lAgyA ke, he beche. AvI rIte ApaghAta karavAthI bahu saMsAra bhaTakavo paDe che, mATe tema karavuM tuM choDI de ? te sAMbhaLI te strIe kahyuM ke, he rAjana ! mAre mArA svAmI sAthe ghaNo prema hato, tethI mAre tene have turata maLavuM che. te sAMbhaLI kumArapALa rAjAe kahyuM ke, he behena sarva mANaso judA judA prakAranA kAma bAMdhe che, tethI bhavAMtaramAM teono melApa thavo durlabha che. tyAre te strI kahevA lAgI ke, he rAjana ! have tame mane khoTI karo nahIM, mAre te Aje A mArA svAminI citA sAthe baLavuM che, kemake, je huM tema na karuM to, mArI zobhA jagatamAM zI rIte vRddhi pAme ? te sAMbhaLI dayALu rAjAe teNIne ete bolAvI kahyuM ke, meM rAtrie tAruM satIpaNuM saghaLuM jeeluM che; te che te pAMgaLA sAthe je vilAsa karyo che, tene tuM kema visarI jAya che? te kiTa ApaghAta nahIM karatAM A saMsAramAM rahevuM teja tane yogya che. te sa . krodhAyamAna thaelI te strI bUmo pADI kone kahevA lAgI ke, he. Aho ! Shrutgyanam Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 76 ) leke ! A duSTa rAjA mane peAtAnI rANI thavAnuM kahe che; eTaluM kahI teNIe turata citAnI agnimAM jha pApAta karyo. A vRttAMta joi kumArapALa rAjA te jha MkhavANA paDI gayA, ane leAkeA paNa temanAmATe sa Mdehayukta apavAda etravA lAgyA, tethI rAjA te lajjAtura thai mehelamAMja rahevA lAgyA. : tyArabAda hemacaMdrajI mahArAje temane teDAvyAthI te upAzraye AvI - hevA lAgyA ke, he bhagavana ! Ape mane kahyuM hatuM ke, " strIcaritraneA pAra pAmI zakAya nahIM " te vAta Akhare sarca paDI. te rAmaye ajJAnatAthI ge mArA manamAM zaMkA lAvI hatI, ane tethIja A mArI AArUmAM hAnI thai che. te sAMbhaLI AcArya mahArAje temane kahyuM ke, he rAjana ! tame! A bAtamAM niSkalaMka che, ane have tamArU te kalaka huM turata dUra karIza. eTaluM kahI AcArya mahArAje tyAM nagaranA sarva lokone ekA karI kahyuM ke, tame te pAMgaLA mANasane turata ahIM khelAve? te sAMbhaLI leAkeA te pAMgaLA mANusane turata tyAM khelAvI lAvyA. tyAre AcArya mahArAje tene kahyuM ke, te pUrva janmamAM ghaNAM pApa kayA che, tethI A janmamAM tane pAMgaLApaNuM prApta thayuM che; tema vaLI A janmamAM paNa te tuM jhUMDuM elIza, teA AgAmI kALamAM pazu tane du:kha sahana karavuM paDaze. mATe te rAtrie je vRttAMta banyA hAya, te yathArtharIte tuM ahIM kahI sALAva, ke jethI prAyazcittapUrvaka tArA te pApathI chuTakArA thAya. te sAMbhaLI te pAMgaLA mANase sA yathArtha vRttAMta le!konI samakSa kahevAthI, sarva lokoe rAjAne dUSaNarahita jADuMra karyA; ane evI rIte kumArapALa rAjAparathI kalaka dUra thayuM. eka dahADA kumArapALa rAjAe hemAdrajI mahArAjane pUchyuM ke, huM bhagavan ! pUrva bhavamAM huM koNa hatA? ane have mArA janma pAche yAM thaze? siddharAjane mArAsAthe vaira kema thayuM ? tathA udayanama trIe ane Ape mArApara ATale upakAra zAmATe karyA ? ityAdika vRttAMta Apa kRpA karI mane kaheA? te sAMbhaLI AcArya mahArAje kahyuM ke, he rAjana ! zrI vIraprabhu pachI cosaTha varSe ja busvAmI mekSe padhAyA, tyAMsudhi / kaivalajJAna sI uM Aje te svapajJAna raheluM che; tepaNu tamArAM te praznanA uttara 3 pAya karIza. eTaluM kahI AcArya mahArAja siddhapuramAM padhAryA, ane tya Aho! Shrutgyanam Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (97) nadInA kinArA para temaNe vidhipUrvaka sUrimaMtrinuM ArAdhana karI aThThama tapa karyo. te ja samaye zAsanadevI e pragaTa thaI, kumArapALanA pUrvajanmanI saghaLI hakIkta AcArya mahArAjane kahI saMbhaLAvI. AcArya mahArAje paNa turatA kumArapALa rAjA pAse jaI kahyuM ke, he rAjana ! mevADa nAmanA dezamAM eka jayapura nAmanuM gAma che, tyAM jayakesarI nAme rAjA rAjya karato hato. te rAjAne eka vIra nAme putra hatA, paNa te dUrAcArI hovAthI rAjAe tene dezapAra karyo, ane tethI te mevADa dezanA sImADA para mukAma karI rahyA. tyAM te keTalAka luMTArAone ekaThA karI tene uparI che. eka vakhate mevADa dezano eka vaNika sArthavAha ghaNuM dolata sahita tyAMthI nIkaLyo, tene joI te vIre tenA para daroDo pADI tene luMTI lIdhe. tyArabAda te vaNike te vAta rAjAne jAhera karavAthI rAjAe tene pitAnuM lazkara ApyuM. te lazkara laI te vaNike vira luMTArApara hallo karyo; te joI te vIra tyAMthI nAsI gaye; paNa tenI eka garbhavatI strI hAtha AvAthI te vaNike teNIne mArI nAMkhI. tyArabAda te vaNike rAjA pAse AvI te vRttAMta kahyAthI tene te duSTa kAryathI rAjAe tene dhikkArI kahADI me. tyArabAda te vaNikane duHkhagarbhita vairAgya AvavAthI teNe tApasapaNuM aMgIkAra karyuM. tapa tapI keTaleka kALe mRtyu pAmI te vaNikano jIva siddharAja the. pUrva bhavamAM teNe hatyA karavAthI A bhavamAM te vAMjhIo rahe. - have te vIrane tyAMthI AgaLa cAlatAM eka yazobhadra nAme mahAjJAnI muni maLyA; te munino upadeza sAMbhaLI teNe jIvahiMsA nahIM karavAno niya - lIdhe. tyAMthI nikaLI anukrame te vIra tailaMga dezamAM AvelI eka zIlA nAmanI nagarImAM Avyo. te nagarImAM eka ADhaka nAmane ati udAra ane dravyavAna zrAvaka vasato hato. tenI pAse AvI vIre namratAthI vinaMti karI ke, Apa mane cAkara tarike rAkhe? zeThe paNa tene uttama mANasa jANe bhojana tathA vastra ApavAnuM TharAvI cAkara rAkhyo. eTalAmAM paryuSaNa parva AvavAthI zeTha, zeThANIe, tenA cAra putrae, tathA teonI vahuoe te divase upavAsa karyA, ane teo sarva upAzraye gayA. vIra paNa tenI pAchaLa upAzraye gaye; tene tyAM Avelo joI vahuo baDabaDavA lAgI ke, A muAne te hamezAM khAdhAnuM ja kAma che. Aje te nAnA moTAM sarva upavAsa kare che. te sAMbhaLI vIre kahyuM ke, he mAtAjI! tame mArA5ra zAmATe gusse thAo cho? Aho ! Shrutgyanam Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (78 ) huM paNu Aje upavAsa karIza, te sAMbhaLI meTI zeThANIe vIrane kahyuMke, ame tane baLatkAre upavAsa karavAnuM kahetA nathI, kemake, te vAta jo zeThane mAluma paDe, te te amArApara gusse thAya. tyAre vIre namratA pUrvaka kahyuM ke, he mAtAcha ! huM mArI khuzIthI Aje upavAsa karIza, ane teTalAmATe tamA paNu Aje sarva ekaThA thai dharmakArya karA ? eTalAmAM zeThanI najara vIrapara paDavAthI temaNe tene khelAvI pUchyuM ke, tu ahIM zAmATe AvyA che? tyAre vIre vinayapUrvaka kahyuM ke, mAre paNu Aje ApanI sAthe pAdha karavA che. te sAM bhaLI zeThe kahyu ke, he vIra! pASadha karavA ghaNA kaThINu che, mATe vicArine kara? tyArabAda tene dhaNA bhAva jANI munirAje tene pASadhavratanuM pratyAkhyAna karAvyu prabhAte vaiSadha pArIne zeTha ane cAkara banne ghera AvyA; ane zeThe vIrane kahyuM ke, have tuM turata pAraNuM karI le ? te sAMbhaLI vIre kahyuM ke, Apa pAraNuM karaze, te pachI huM paNa karIza. tyAre zeThe kahyuM ke, mAre te haju jinapUjA karavI che, ane te karyAbAda huM pAraNuM karIza. te sAMbhaLI vIre kahyu ke, huM pazu Aje teA jinapUjA karyAbAdaja pAraNuM karIza. evI rIte vIranA ati utkRSTa bhAva joine zeThe tene pUjA mATe kesara, caMdana, barAsa, pa, pu.Sa vigere sAdhano ApyAM. tyArabAda vIre vicAryuM ke, paradravyathI pUjA karatAM puNya thatuM nathI, mATe Aja te mArA zvetAnA paisA kharacI mAre pUjA karavI. ema vicAri teNe pAtAnI pAMca kADIe kharacIne aDhAra puSpo mAlaNu pAsethI kharIda kayA, ane tevatI teNe jinezvara prabhunI pUjA karI. tyArabAda ADhara zeThe te vIrane atyaMta bhaktipUrvaka vividha prakAranA bhAjane karAvyAM. bhejane atyaMta svAdiSTa hovAthI vIre ghaNA AhAra karyo, ane tethI tene ajINu thayuM. ADhara zeThe auSadha AdikathI dhaNA upacAre karyA, paNa koI IlAja lAgu paDaye nahIM. peAtAnI AvI bhakti thatI joi vIre vicAryuM ke, ahe ! A sadhaLA jinapUjAne prabhAva che! evI rIte zubha dhyAnapara caDI tyAMthI mRtyu pAmI, he rAjana ! tameA A tribhuvanapALanA kumArapALa nAme putra thayA che. tame e pUrva bhavamAM aDhAra puSpothI jinapUjA karI, tethI A bhavamAM tame! aDhAra dezanA adhipati thayA che. te ADhara zeTha paNa anukrame tyAMthI mRtyu pAmI tamArA uddayana matri thayA, ane yobhadranA jIva hu hemacaMdra thayA. vaLI he rAjan ! ahIMthI tame bhaddolapuranA Aho! Shrutgyanam Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (79) rAjA zatAnaMdanI dhAriNI nAmanI strInI kukSie putrapaNe upanna thaze. tyAMthI padmanAbha nAmanA tIrthakarane gaNadhara thazo, ane pachI mekSapada pAmaze. evI rIte AcArya mahArAje kahelA potAnA pUrvabhavanA vRttAMtanI khAvarI mATe kumArapALa rAjAe ekazilA nagarImAM potAnA mANaso mokalyAM. te mANasoe tyAM tapAsa karI AvIne kahyuM ke, he rAjana! tyAM ADhara nAmanA zeThanA gharamAM hAla eka vaidehI nAma gharaDI dAsI rahe che. teNIe amane jaNAvyuM ke ADhara zeThanI pAse vIra nAme eka cAkara raheto hato; teNe paryuSaNamAM upavAsa karI jinapUjA karI hatI; ane upavAsane pAraNe te mRtyu pAmyo hato te vRttAMta sAMbhaLI rAjA atyaMta AnaMda pAmyA, ane hemacaMdrajI mahArAjanI temaNe ghaNIja stuti karI. tyArabAda kumArapALa rAjae zrI hemacaMdajI mahArAjane upadezathI sarva maLI cAra hajAra navAM jinamaMdiro baMdhAvyAM." zeLa hajAra jinamaMdirane jIrNoddhAra karAvyo. tribhuvanapALavihAra nAmanuM pacIsa dhanuSya ucuM ane mo. TA viratAravALuM eka jinamaMdira baMdhAvI temAM nIlamaNinI zrIneminAtha prabhu nI mUrti rathApanA karI. tAraMgAjInA parvata para atyaMta ucI zikharavALuM eka jinamaMdira baMdhAvI, temAM so gulanA parimANavALI zrI ajitanAtha prabhunI mUrti sthApanA karI. tyArabAda jyAM hemacaMdrajI mahArAjane dIkSA ApavAmAM AvI hatI, tyAM AliMgavasahI nAmanuM jinamaMdira baMdhAvI, temAM rattanI zrI viraprabhunI pratimA sthApana karI, tathA hemacaMdrajI mahArAjanA caraNenI paNa sthApanA karI. hemacaMdrajI mahArAje paNa chatrIsa hajAra hekanA pari. jANavALuM tresaTha zalAkA purUSa caritra racyuM, ane tenI prati kumArapALa rAjAe senerI akSarothI lakhAvI. vaLI bAra prakAza egazAstranA, tathA viza prakAza vItarAgatonI maLI batrIsa prakAze paNa sonerI akSarothI rAjAe lakhAvyA. dara varSe kumArapALa rAjA zatrajaya tIrthanI yAtrA karatA hatA, ane samyakatadhArI zrAvakonI ghaNIja bhakti karatA hatA. eka dahADe kumArapALa e hemacaMdrajI mahArAjane pUchayuM ke, huM bhagava! mArAM pUrva karmanuyoge mane putra ta tha nahI, te have A mArUM rAjya koNa bhogavaze ? te Apa kRpA karI mane kaheze. te sAMbhaLI AcArya mahArAje kahyuM ke, he rAja! tamArI putrIne pratApamala nAme je putra che, te A rAjyane yogya jaNAya che. Aho ! Shrutgyanam Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (80) A vAta hemacaMdrajInA ziSya bAlaca Dhe sAMbhaLavAthI teNe kumArapALanA trijA ajayapALane te vAta jaNAvI ; tethI ajapALane kurapALa tarapha ghaNI I AvI; ane tyArathI te rAjAne varI thaIne tene mArI nAkha vAne lAga jovA lAgyA. bAlacaMdra manamAM paNa evI kubuddhi AvI ke, je apALane rAjya maLe, to huM paNa hemacaMdrajI peThe rAjAne mAAnIka thauM. eka dahADe kumArapALa rAjAe hemacaMdrajI mahArAjane jaNAvyuM ke, huM bhagavan! meM mArI zakti mujaba Ajadina sudhi puranA karyA, to paNa haju jinabiMbanI aMjanazalAkA karavAnI mArI icchA che. te sAMbhaLI A cArya mahArAje paNa te bAbatane anumodana AthI rAjAe, suvarNa, rU pAnA, ronA, pItaLanA, kAnA, tathA pASANanA jinabiMba turata taiyAra karAvyAM. tyArabAda utama muhUrta joIne rAjAe mahotsava zarU karyo aDhAra AcAryo tyAM aMjanazalAkA mATe ekaThA thayA. muhUrtanA samayanI khabara rAkhavAnuM devayoge AcArya mahArAje bAlacaMdrane saMpyuM. te vakhate tyAM anya pALa bALacaMdra pAse AvI ca; tene bALacaMde jaNAvyuM ke, je A muhUrtamAM huM pheraphAra karI nAkhuM, to hemacaMdrajI turata mRtyu pAme, tathA kumArapALa rAjAne dhaNuM kaSTa sahana karavuM paDe tema che. te sAMbhaLI che ajayapALe paNa te karavAnuM bALacaMdrane samajAvyuM, ane kahyuM ke, je mane rAjya maLaze, to huM tamone hemacaMdrajInI peThe ja uce darajaje caDAvIza. te sAMbhaLI te duSTa ziSya murtinA samayamAM pheraphAra karI nAkhyo. chevaTe hemacaMdrajI mahArAjane te bAbatanI khabara paDavAthI, teNe kumArapALa rAjAne jaNAvyuM ke, bAlacaMdra kuziSya che, ane te ajayapALathI maLe che, teTalA mATe teNe muhUrtamAM pheraphAra karI anartha karyo che. have mAruM ane tamArUM bannenuM mRtyu najadIka che eTaluM kahI rAjAne sarva pApanI AlocanA karAvI ; ane kahyuM ke, mArI pATe rAmacaMdrajIne sthApa. eTalAmAM have tAM eka yogI AvI caDe, teNe hemacaMdrajInA maratakamAM maNi je, tethI te levAnI teNe tadabIra racavA mAMDI. eka dahADe hemacaMdrAcAryanA koika ziSya AhAra laIne AvatA hatA, te vakhate te - gIe tene pUchayuM ke, tame Aje zuM AhAra leI jAo cho ? eTaluM kahI turata teNe jheLImAM hAtha nAkhe. te duSTagIe pitAne hAthanI AMgaLI Aho ! Shrutgyanam Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (81) . enA nakhamAM jhera rAkhyuM hatuM, tethI te era turata te AhAramAM dAkhala thayuM. te mugdhamuna upAzraye AvyAbAda hemacaMdrajIe te AhAra khAdhAthI turata temanuM zarIra dhrujavA lAgyuM. te joi AcArya mahArAje turata te munine belAvI pUchyuM ke, Aje tame A lADu kAne dharethI lAvyA hatA? te sAMbaLI munie kahyuM ke, eka zrAvakane gherathI huM te lADu vAheArI lAgye hateA, pazu mAgamAM eka yegIe tene sparza karyA hatA. te sAMbhaLI AcArya mahArAje vicAryuM ke, je bhAvI banavAnuM hatuM te banyuM che, have teno upAya karavA nirarthaka che. tyArabAda turata temaNe peAtAnA ziSyone khelAvI kahyuM ke, have mArUM mRtyu ceDI mutamAM che, mATe jyAM mArI cittA saLagAve, te jagAe eka dUdhathI bhareluM pAtra sthApana karajo, ane tenI aMdara mArAM mastakamAM rahelu maNi paDaze, te maNuine tame sAcavIne rAkho, ane koi paNa rIte te gu te megInA hAthamAM javA deze nahIM. evI rIte ziSyeAne zikhAmaNa dIdhAbAda anazana karI humacadrajI mahArAja varge padhAyA. vikrama saMvata 1145 mAM kArtika sudi putemane divase hemacaMdrajI mahArAjanA janma thaye hatA. 1156 mAM temaNe dIkSA lIdhI hatI. 1162 mAM temane AcArya 5davI maLI hatI. ane ceAryAsI vavAnuM AyuSya bhogavI 1229 mAM te svarga padhAryA. tyArabAda kumArapALa rAjAe caMdana, agara AdikathI temanA dehane agnisaMskAra karyo, ane haMmezAM temanA guNI ane upakArone yAda lAvI te zAka pALavA lAgyA. chevaTe kumArapALa rAjAnuM paNa ajayapALe ApelA jerathI vikrama savaMta 1230 mAM mRtyu thayuM. evI rIte kumArapALa rAjAe trIsa varSa daza vAsa ane khAra divase sudhi rAjya bhogavyuM kumArapALa rAjAnA mRtyubAda tenI gAdIpara ajayapALa eDho. te kumArapALane dUdhI hovAthI kumArapALe baMdhAvelAM jinama Mdire ne teDI pADavA lAgyuM. evI rIte tene anartha karatA joi turataja tene kAie mArI nAMkhyuM (hemacaMdrajI mahArAje racelA graMthe vigerenuM vizeSa vRttAMta Aja pu. stakanA pelA bhAgathI jANI levuM.) 11 Aho! Shrutgyanam Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (82) prakaraNa ceAthe. jainaitihAsanI prAcInatA, 1 zraRSabhadevaprabhu-trIjA ArAne cheDe eka vaMzamAM sAta kulakaro utpanna thayA. te sAte kulakarane lekika mata pramANe sAta manuo kahe che. teomAM pahelA vimalavAhana, bIjA cakSubbAna, trIjA yazavAna, cothA ane bhicaMdra, pAMcamAM prazreNi, chaThThA bharUdeva tathA sAtamA nAbhi nAme kulakara thayA. temanA vakhatamAM hAkAra, bhAkAra ane dhikkAra nAmanI traNa nItio pravartI. te nAbhikulakarane marU devI nAme strI hatI. te strInI kakSie asADa vadI cothanI rAtrie sarvArthasiddha devakathI cAvIne zrI RSabhadeva prabhune jIva garbhapaNe utpanna thayo, te vakhate marUdevI mAtAe caMda svapna joyAM. Ide - vIne te svapnonAM phaLo kahyAM. anukrame catra vadI AThamane divase RSabhadeva prabhune janma thayo. chappana dikumArIo tathA idroe maLIne temano janma "mahesava karyo. marU devI mAtAe pahelA svamamAM RSabhane je ho, tathA temanA be sAthaLamAM RSabhanuM cinha hatuM tethI temanuM RSabhadeva nAma rAkhavAmAM AvyuM hatuM. eka samaye eka bhAI behananuM joDaluM bAlyAvasthAmAM tADakSanI nIce ramatuM hatuM. eTalAmAM akasmAta tADavRkSa parathI eka phaLa te joDalAmAnA purUSapara paDayuM, ane tethI tenuM tatkALa maraNa thayuM. tethI te jeDalAmAnI sunaMdA nAmanI strIne nAbhi kulakare pitAnA svAdhinamAM rAkhI, ane vicAryuM ke, A strI ApaNA putra zrI RSabhadevajInI strI thaze. zrI RSabhadevajInI sAthe janmelI strInuM nAma sumaMgalA hatuM. anukrame te sunaMdA ane sumaMgalAsAthe aSabhadevajInAM lagna thayAM, te lagnAdika sarva vidhi cheke karI hatI. ane tyArathI ja jagatamAM paNa vivAhavidhi pracalita thaI che. anukrame cha lAkha pUrve vyatIta thayA bAda sumaMgalA rANIe bhArata ane brAhmIne janma Ape, ane sunaMdAe bAhubalI tathA suMdarIne janma Ape tyArabAda sumaMgalAe ogaNapacAsa joDI putrone ja Ape evI rIte sarva maLI aSabhadeva prabhune ekaso putro tathA be putrIo hatI. zrI RSabhadevajInA putra bharata rAjA cakravartI thayA, ane temaNe jaga Aho ! Shrutgyanam Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (83) rr ttI vyahAra sadhi saghaLI vyavasthA sthApana karI. te bhara rAnta saghaLA vratadhArI zrAvakAne hamezAM bhAjana karAvatA hatA, ane te zrAvake mAhana' zabda prAkRta bhASAnA che, ane saskR mAna tr ,, nAmathI oLakhAtA hatA tamAM tene 'brAhmaNu " kahe che. tevI rItanuM lakhANa jaina zAstrAmAM prasiddha che. evI rIte atyaMta prAcIna kALamAM zrAvakoneja eTale jainadharmAM mANasAmeja brAhmaNa (mAhana ) kahevAmAM AvatA hatA. anukrame bharata rAjAnI bhAjanazALAmAM tevA brAhmaNeA zivAya bIjAe paNa jyAre bhAjananI lAlacathI dAkhala thavA lAgyA, tyAre kharA brAhmaNAnI eALakhANa mATe bharatacakrIe kAMgaNI ratnathI temanA zarIrapara traNa rekhAe karI, je rekhAe AgaLa jatAM jateAinA rUpamAM badalAi gai. 66 tevI rIte bheAjana karanAra brAhmaNane mATe bharata rAjAe zrI RSabhadeva prabhunA upadezane anusAre saMsArAdarzana veda, sasthApanaparAmarzanaveda, tattvAvamedha veda, ane vidyAprodhave, e nAmanA cAra vedo banAvyA. e cAre vedAnuM yathAsthita parvata pAna AThamAM tIrthaMkarasudhi cAlyuM. bharatarAjAnA putra sUryayazAthI sUryavaMzI, ane bAhubalinA putra caM drayazAthI caMdravaMzanI utpatti thai. teonA vaMzajo Aje paNa hiMdustAnamAM rAjya kare che. :> anukrame zrI RSabhadeva prabhu kailAsa parvatapara ( aSTApada parvatapura) mAkSe padhAyA. ane sarva devae ekaThA thai temane tyAM nirvANamahAtsava karyo| hatA. te samaye agnikumAra devee citAmAM agni saLagAvyeA hateA, ane tyArathI " agnimukhA hai devAH '' arthAt agnikumAra deve sarva devemAM mukhya che, evI zruti cAlavA lAgI. ajJAnI lokoe te zrutine evA artha upajAvI kADayA ke, agni che te teMtrIsa kreDa devatAonuM mukha che. " << yA "" prabhune agnisaMskAra thayAbAda prabhunI dADhA vigere devatAoe jyAre grahaNa karI, tyAre zrAvaka brAhmaNee te dADhAonI yAcanA karavA mAMDI, te samaye devee teone " yAcaka "'kahI melAvyAthI, te divasathI tee cakA " kahevAvA lAgyA; ane zrI RSabhadeva prabhunI citAmAMthI agni lekhane teee peAtanA dharamAM rAkhyuM, tethI temA " AhitAzaya " kahevAvA lAgyA. prabhunA agnisaMskAranI jagAe kailAsapara bharatajIe sihaniSadya nAmanuM eka jinamaMdira baMdhAvyuM, ane parvatapara caDavAmATe ATha pagathI ,, Aho! Shrutgyanam . Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ao bAMdhyAM, tethI te parvatanuM bIjuM nAma aApada kahevA lAgyuM. vaLI tyArathI ja te kailAsa parvata mahAdevanuM (2Sabhadeva prabhunuM) sthAna kahevAyuM. 2 zrI ajitanAtha prabhu-mayodhyA nagarImAM bharata cakrI pachI asaMkhya rAjAo thayA bAda temanAja vaMzamAM jitazatru nAme rAjA thayA. temanA nAnA bhAInuM nAma sumitra hatuM. jitazatru rAjAnI vijayAdevI nAme rANInI kukSiAe ajitanAtha nAme bIna tIrthakarano janma thayo. ane sumi nI yazomatI nAmanI pANInI kukSie sagaracakrIno janma thayo hato. jitazatru ane sumitra, banne kSe gayAbAda ajitanAtha rAjA thayA. chevaTe aji. tenAthajI paNa dIkSA leI gayA, tyAre sagara cakrI rAjA thayA. sagara rAjAne jahukumAra Adika sATha hajAra putro hatA. eka samaye te putroe vicAryuM ke, kailAsa parvata para bharata rAjAe je rasamaya pratimAo sthApanA karelI che, tene onI rakSA mATe AsapAsa khAI javI joIe. ema vicAri teoe daMDa ratathI tyAM uMDI khAI khedI, aMdara gaMgAno pravAha vALI lIdho. AthI pAtALamAM rahelA bhuvanapati devanAM gharano vinAza thavAthI, temanA te sarva putrIne bALIne tyAM bhasmarUpa karyA. gaMgAnA pravAhanI te relathI AsapAsanA dezamAM ghaNuM kharAbI thavA lAgI. tethI sagara cakrInI AjJAthI jaunA putra bhagIrathe pAchI gaMgAne daMDarathI tenA mULa pravAhamAM vahetI karIche. dezamAM thatI kharAbI aTakAvI. ane tyArathI teonA nAmane anusAra gaMgAnuM nAma jAjavI athavA bhAgIrathI kahevAvA lAgyuM. tyArabAda sagara cakrIe zatruMjaya tIrthano uddhAra karyo. chevaTe sagara cakrI paNa ajitanAtha prabhunI pAse dIkSA laI, kevaLajJAna pAmI mekSe gayA. tyArabAda zrI RSabhadeva prabhunA nirvANa pachI pacAsa lAkha koDI sAgaropama gayAbAda zrI ajitanAtha prabhu sametazikhara para mokSe padhAryA. 3 zrI saMbhavanAtha prabhu zrI ajitanAtha prabhunA nivANa pachI keTaleka kALe zrAvastI nAmanI nagarimAM IkavAku vaMzamAM jitari nAme rAja thayA. temane senA nAme paTarANI hatI teNIe mAgazara sudi 14 ne divase zrI saMbhavanAtha prabhune janma Apyo. vinaya prApta thatAM jitAri rAjAe dIkSA leI saMbhavanAthajIne rAjya sepyuM. chevaTe saMbhAnAtha prabhu paNa dIkSA lei kevaLa jJAna pAmI, ajitanAtha prabhu pachI trIsa lAkha keDa sAgaropama gayA bAda mokSe gayA. Aho ! Shrutgyanam Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (85) 4 zrI abhinaMdana svAmI- dhyA nagarImAM IkvAku vaMzanA saMvara nAmanA rAjyanI siddhArtha nAmanI rANI kukSie A cothA tIrthakara zrI abhinaMdana svAmino janma thayo hato. te zrI saMbhavanAtha prabhu pachI daza lAkha kroDa sAgaropama gayAbAda mele padhAryA. temanI pachI, pa sumatinAtha, 6 padmaprabhu, 7 supArzvanAtha, 8 caMdraprabhu, 9 suvidhinAtha, ema nava tIrthakaronA samaya sudhi to sarva brAhmaNe jaina dharmI hatA. ane te cAre vedanAM lakhANe paNa pUrva paTeja hatAM. navamA tIrthaMkara zrI suvidhinAthajInuM tIrtha jyAre viracheda gayuM, tyAre brAhmaNa mithyASTi ane jainadharmapara pa rAkhanArA thayA; ane piteja dharmagurU banI potAnI icchA mujaba pAkhaDI dharma calAvavA lAgyA lebhavRttine Adhina thaI teoe pUrvanA vedone lopI sarveda, yajurveda, sAmaveda, ane atharvaveda nAmanA navA hiMsaka vedo banAvyA. topaNa te dezamAM jene dharmane lagatI keTalIka hakIkato teoe dAkhala karI hatI, jethI Aje paNa jaina dharmanuM prAcInapaNuM sAbita thAya che, te hakIkato ahIM jANuM nIce dA. khala karI che. mAvatanA tamAma prAcIna vaidika matavALAe kabula kare che ke, kRSNa daipAyane bAdarAyaNanA nAmathI prasiddha thaelA vyAsajI zrIkRSNanA samayamAM vidyamAna hatA. ane te vyAsajIe brahmasUtro banAvyAM che. te brahmasUtromAM jenI prasiddha saptabhaMgIonuM ayathArtha rIte paNa khaMDana karavAno prayatna kare che. saptabhaMgIonuM khyAna jainonA graMtha zivAya koI paNa bIjA darzana nanA graMthomAM jovAmAM AvatuM nathI. A uparathI sAbita thAya che ke, vyAsanI pahelAM janadharma pracalita hato. kadAca koI evI zaMkA kare ke, te satabhaMgIne khaMDAnuM sUtra to pAchaLathI koIe prakSipta kareluM che, paNa te koNe ? ye samaye ? ane zA kAraNathI prakSipta kareluM che? te saMbaMdhi khulAsAne Teko ApanAruM koI paNa pramANa hajusudhi maLatuM nathI. ane saptabhaMgIne khaMDanALuM sUva vyAseja raceluM che, te mATe majabUta pUrA Iice pramANe che. dAdi cAre vede upara bhASyanI racanA karanArA sAyaNa mAdhavAcArya pitAnA racelA zaMkaradigvijayamAM lakhe che ke, "zaMkarasvAmI sarva matanuM "khaMDana karIne, tathA vyAsapara zAririka bhASya racIne himAlaya parvatanA krikedAranAtha nAmanA zikhara para gayA. tyAM vyAsajI temane maLyA. te vakhate Aho ! Shrutgyanam Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (86) vyAsajIe zaMkarasvAmine sammati ApI ke, tamoe bhAAM racelAM sutro para je bhASya racyuM che, te mArA abhiprAya samAna che. vaLI mArAM te sUtro para bIjA paNa ghaNAM bhaLe racAze, paNa temAM bhASyanI tulanA karanAruM kaI paNa bhASya thaze nahI, kemake, tame sarvajJa cho !" evI rIte mULasUtronA racanAra vyAsajI, ane tenA para bhASya racanAra zaMkarasvAmI, banne eka samaye thayA che, ane ekabIjAne maLelA paNa che. have je te mULasUtromAM raheluM samabhaMgInA khaMDanavALuM sUtra vyAsajIe na banAvyuM hoya, te temane maLelA zaMkarasvAmI te sUtrapara bhASya kayAMthI racI zake? A uparathI spaSTa rIte sAbita thAya che ke, te saptabhaMgIne khaMDanavALuM sUtra vyAsajInuM ja raceluM che ; te mATe khAtarI pUrvaka sAbita thAya che ke, vedasaMhitAnI pahelAM janamata vidhamAna hato. mahAbhAratanA Adi parvanA trIjA adhyAyamAM paNa nIce pramANe pATha che. " sAdhayAmastAvadityuktvA prasthitottaMkaste kuMDale gRhItvA sopazyadatha pathi nagnaM kSapaNakamAgacchaMtaM muhurmuhurdazyamAnamadRzyamAnaM uparanA pAThamAMthI e bhAvArtha nikaLe che ke, uttaka nAmane vidyArthI upAdhyAyanI strI mATe kuMDala levA gayo, eTalAmAM mArgamAM khisAthe tene vArtAlApa thaye, ane kaMI paNa kAraNa vinA uttara ke paSyane AMdhaLA thavAno zrApa dIdhe. tenA badalAmAM ei uttakane paNa zrApa dIdho ke, tuM saMtAna rahita thaje. aMtamAM teo bannee zrApAbhAvane nizcaya karIne kuMDala laIne utta ke vAraMvAra dRzyamAna ane adRzyamAna evA nagna kSapaNakane Avato joyo. uparanA lakhANathI evuM siddha thAya che ke, vedasaMhitAnI pahelAM paNa janamata vidyamAna hatuM. kAraNake, nagna kSapaNukathI jainanA nagna sAdhu siddha thAya che. janamatamAM sAdhuo be prakAranA hoya che, eka sthavirakapI ane bIjA jinakapI. jinakalpI sAdhuonA ATha bheda che. temAM eka prakAra e paNa che ke, je rajoharaNa ane mukhatrIkA sivAya bIjuM kaMI paNa vie rAkhatA nathI, ane hamezAM jaMgalamAM potAne nivAsa kare che.. . vaLI te pATha TIkAkAra nIlakaMThajI paNa evo artha kare che ke, nagna Aho ! Shrutgyanam Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (87) kSapaNaka eTale pAkhaMDI bhikSu jANo. ane e artha jainadharmaparanI TIkA-- kAranI svAbhAvika IrSa sUcave che. vaLI tene mATe koI evI zaMkA kare che, e basa kSaNika te pAtALabhuvanamAM rahenAro nAga devatA ho, kema ke, te pachInA pAThamAM te nAgadevatAne lagatuM varNana ApeluM che, ke jeNe nagna kSapaNukanuM rUpa dhAraNa karyuM hatuM te zaMkAnuM samAdhAna evuM che ke, tevA rUpavALA jena sAdhuo je te samaye vi. vimAna na hoya te, tevuM rUpa zIrIte dhAraNa karI zake ? evI rIte te uke jaina sAdhu jevAthI jainadharma vyAsajInA vakhatamAM to zuM ? paNa vedasaMhitAnI paNa pahelAM vidhamAna hatuM. masya purANanA covIsamAM adhyAyamAM paNa e pATha che ke, gatvAtha bodhayAmAsa, rajiputrAn bRhaspatiH / jinadharma samAsthAya, vedabAhyaM sa vedavit // 1 // uparanA kane evo bhAvArtha che ke, bRhaspatie rajipune evo badha Ape ke, tamo sarve jainadharmanA Azrita thaI jAo? eTaluM kehIne bRhaspatijI paNa vedamatathI judA jainadharmane anusaratA rahyA. evI rIte vedavyAsathI paNa jainadharma pahelAM vidyamAna hatA, temAM kaMI paNa zaMkA rahI nathI. vaLI uparanA lekathI te vedazrutiothI paNa pahelAM jainadharma vidhamAna hatuM, ema khullI rIte sAbita thayuM che. kAraNa ke, je bU haspatie rajipune jainadharma aMgIkAra karavAnuM kaheluM che, te bRhaspatinI stuti vedanI zrutiomAM karavAmAM AvelI che. evI rIte bahapati vedonI pahelAM hatA, ane bRhaspatinI pahelAM jainadharma paNa vidyamAna hato. yajurvedasaMhitAnA pahelA adhyAyanI pacIsamI zrutimAM lakhyuM che ke, "vAjasya nu prasava AbabhUvimA ca vizvA bhuvananAM sarvataH sa nemirAjA pariyAti vidvAn prajApuSTi vaImAnA asme svAhA " uparanI kRtimAM jainenA bAvIsamA tIrthaMkara zrI neminAthajInI stuti karelI che. paNa jainadharmaparanI IrSAne lIdhe tenA bhASyakAroe tathA dayAnaMda sarasvatIe panAma ne artha viparIta karela che. taitarIya AraNyakanA pahelA prapAThakanA pahelA anuvAdanI zarUAtamAM zAMti mATenA maMgalAcaraNamAM lakhyuM che ke, [gItArtha gaMgA jJAna bhaM Juan DUCIDIEL Aho ! Shrutgyanam Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (88) sita varatArtho garaSTanemi " uparanI zrutine paNa evo artha che ke, vidhrarUpI sapane vinAza karavAmAM garUDa samAna evA AraSTanemi nAmanAM bAvIzamAM tIrthakara ane zAMti ahIM koI evI zaMkA kare ke, bIjA saghaLA tIrthakarone choDIne bAvIzamAM tIrthakara zrI neminAthajInI zA mATe rastuti karI che te te zaMkAnuM samA dhAne evI rIte che ke, je vakhate vedanI saMhitA, zukala yajurvedanA brAhmaNa graMtha, tathA AraNyako racavAmAM AvyAM, te vakhate zrIkRSNanA kAkA samudravijayanA putra ariSTanemi nAmanA bAvIsamA tIrthaMkara vidyamAna hatA. temaNe dIkSA lIdhI hatI, tathA tIrtha pravartAvyuM hatuM, ane tethI ja te bAvIzamAM tIthaMkaranI stuti karavAmAM AvelI che. vaLI taitarIya AraNyakanA cethA pAThakanA pAMcamA adhyAyanA sattaramAM maMtramAM paNa pragaTa rIte arihaMtaprabhunI (jinezvaranI) nIce pramANe stuti karelI che. phana vimarSanAtha-ItyAdi. vaLI eja AraNyakanA dazamAM prapAThakanA tresaThamAM anuvAdamAM sAyanAcArya lakhe che ke, kathAkopaniottarAsaM-gAdInAmatha tyAginaH / thAnAtaTUSA, nigraMtha nivAraNAH || uparanA pAThane bhAvArtha evo che ke, kaMthA, laMgoTI tathA uttarAsaMgAdikanA tyAgI, tathA jevI rIte janmelA tevI rIte ja nagnarUpane dhAraNa karanArA nigraMtha (janasAdhue) parigraha vinAnA hoya che. upara varNaveluM lakSaNa jinakalpI sAdhuone lagatuM che. vaLI nigraMtha zabada paNa mAtra jainazAstramAM ja jaina sAdhunA arthamAM Ave che, ane bIjA koI paNa darzananA zAstramAM te zabda Avato nathI. prephesara maNilAla nabhu. bhAI paNa pitAnA siddhAMtasAra nAmanA pustakamAM lakhe che ke, brAhmaNonA prA. cIna graMthomAM jaina zabda lakhatA nahotA. paNa temane badale "vivasana, nirmatha, digaMbara, vigere zabda lakhavAmAM AvatA hatA. vaLI pazciAtya vidvAne mAMhelA phesara harmana je kebI, tathA mekSa Aho ! Shrutgyanam Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (89) mulara Adika paNa e nitha zabda mATe upara pramANe ja lakhe che. zreSTha dharmanA pustakamAM paNa jyAM "jai" zabda lakhavo hoya che, tyAM "nija'' zabda lakhavAmAM Ave che. hanumAna nATakanA pustakamAM setu (pAja) bAMdhatI veLAe hanumAnajI je IzvaranI stuti kare che, temAM paNa Izvarane brA jaina, ane zivane nAmathI saMbodhe che. AthI rAmacaMdrajInA samayamAM paNa jaina dharma vidyamAna hatuM, ema siddha thAya che. vaLI mahAdeve ke, jemane vedanI pahelAM thaelA mAnavAmAM Ave che, te pite jyAre pArvatIjIne potAnAM hajAra nAme gaNuM batAve che, tyAre te pote maunamArata nainA"vigere. Ano bhAvArtha e che ke, he pArvatI ! huM ja mArgamAM taphara chuM, ane jaina chuM. upara lakhele pATha zivasahastra nAmanA pustakamAM che. manusmRtimAM jenone pahelA tIrthakara zrI Sabhadeva svAminuM saM. pUrNa rIte varNana karavAmAM AveluM che, ane temAM lakhyuM che ke, kalAkauzalyAdika sRSTino saghaLe vyavahAra zrI RSabhadethIja cAlu thaele che, jethI siddha thAya che ke sRSTinI AdimAM jene jaino vartamAna vIzInI Adi gaNe che temAM RSabhadevajI pahelA thayA. vaLI prabhAsapurANamAM e pATha che ke, eka jene sAdhune joI pArvatI zivajIne pUche che ke, A koNa che? tyAre zIvajI tene utara Ape che ke, he pArvatI ! te dayA dharma pALanArA anAdi dharmanA yogIpara che. vaLI dareka yuge huMja te jinano avatAra leu chuM, ane huM teja chuM. e ja che, ane huM paNa jaina chuM. yajJamAM ghI homavAnI kaDachInuM vedamAM je pramANa ApeluM che, te "jinAMgulanuM pramANa che." eTale te kaDachI covIsa gula lAMbI hovI joIe, evuM lakheluM che. "jina" eTale covIsa tIrthaMkaronI saMkhyA vAcaka zabda che. te uparathI, "covIsa AMgulI kaDachI" evo artha thAya che. - dakSiNamAM keTalAka brAhmaNe vedanI je zrutio bole che, temAnI eka paNa zruti hAlamAM prasiddha thaelA vedanA pustakomAM jovAmAM AvatI nathI, te uparathI khullI rIte jaNAya che ke, te hAlamAM pracalita thaelA vedamAM pheraphAra thaI gayo che, athavA to je jAdA purANuM vede kahe che, te vedanI 12. Aho ! Shrutgyanam Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutio dakSiNanA brAhmaNane mukhapATha hevI joIe. - jena dharmanuM anAdipaNe te ravatasiddhaja che, chatAM paNa prasaMga hovAthI uparanuM saghaLuM khyAna ApeluM che. navamA tIrthaMkara pachI keTaleka kALe dilapura nAmanA nagaramAM Iku vaMzamAM daratha rAjA naMdA nAmanI rANInI kukSIe zItalanAtha nAmanA dazamAM tIrthakarane janma thayo A tIrthakaranA zAsanamAM nIce pramANe harivaMzanI upatti thaelI che. kauzAMbI nAmanI nagarImAM eka vIrA nAmane keLI rahe hato. te vanamAlA nAmanI atyaMta svarUpavAna strI hatI eka dahADo tyAMnA rAjAe te strIne baLAtkArathI pitAnI rANI karI lIdhI. AthI karIne virahAtura thaela vire kALI "hA vanamALA, hA vanamALA" ema pikAra karato hamezAM nagaramAM bhamavA lAge. eka dahADo te rAjA vanamAlA sahita jyAre jharUkhAmAM beThele hatuM, tyAre vIrA koLIne tyAMthI tevI rIte upakAra kare cAle jato joI, rAjA tathA rANI bane pazcAtApa karavA lAgyAM ke, ApaNe A bahu khoTuM kArya karyuM. eTalAmAM teo banne para tyAM vijaLI paDavAthI, teo mRtyu pAmI harivAsa kSetramAM yugalarUpe upanyA. ahIM rAjA ane rANInuM mRtyu sAMbhaLI vIre koLI harSita thaI tApasa tha. ajJAnatapanA prabhAvathI tyAMthI mRtyu pAmI te kiSi devatA thaze. tyAM avadhijJAnathI teNe rAjA rANIne yugalarUpa thaelA joI vicAryuM ke, A te ahIM bhadraka pariNAma ane adhAra bhI che. mATe ahIMthI mRtyu pAmIne teo devatA thaze, to pachI huM mAruM vaira zI rIte vALI zakIza ? mATe have koI eka vo upAya karuM ke, jethI teo mRtyu pAmIne narakamAM jAya. have bharata kSetramAM caMpA nagarIne IvAku vaMzane caMDakIrti nAme rAjA aputrIo maraNa pAmyuM hatuM. tethI tyAMnA sarva leka ciMtA karatA hatA ke, have ApaNe rAja kaNa thaze? te samaye te kelInA cha deve te yugalane tyAM thI uThAvI caMpA nagarIne lekane sepyuMane kahyuM ke, A hari nAme tamA. re rAjA thaze, ane A haraNa nAmanI tenI rANI thaze. teone bhojana mATe tamAre hamezAM phalamizrita mAMsa ApavuM. ane tene hamezAM zikAra karatAM zikhavavuM. te lokoe paNa tevI ja rIte karyuM, tethI teo banne tyAMthI mRtyu pAmI pApanA prabhAvathI narakamAM gayA; ane tenA vaMzajo harivaMzanA kahevAvA lA Aho ! Shrutgyanam Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (9) gyA, tathA teja harivaMzamAM vasu rAjI thayA. evI rIte dazamA tIrthaMkaranA zAsanamAM harivaMzanI utpatti thaI. tyArabAda siMhapurI nAmanI nagarImAM ThAku vaMzanA viSNu rAjA viSNuchI nAmanI rANInI kukSIe zreyAMsanAtha nAmanA agyAramAM tIrthakarane janma thayo. temanA samayamAM zrIkaMTha nAmanA vidyAdharanA putre pAtAra nA manA vidyAdharanI putrInuM haraNa kareluM hatuM. ane tema karIne te potAnA banevI katadhavalane zaraNe gayo hato. kArnivala rAkSasa vaMzamAM utpanna thaelo laMkAna rAjA hatA. tyArabAda te kIrtidhavale te zaraNe AvelA vidyAdharane rahevA mATe traNaseM jananA vistAravALo vAnaradIpa Ape te vidhAdharanA vaMzamAM thaelA citra vicitra vidhAdharoe pitAnI vidyAnA baLathI vAMdarAonAM rUpa dhAraNa karyo. evI rIte vAparIpamAM rahevAthI, ane vAnaranAM rUpa dhAraNa karavAthI teo vAnaravaMzI kahevAyA. ane temanA vaMzamAM vAlI tathA sugrIvAdika thayA. vaLI zrI zreyAMsanAtha prabhunA ja samayamAM harivaMzamAM tripuSTa nAmanA vAsudevanI upatti thaelI che tene lagatuM vRttAMta nIce mujaba che. potanapura nAmanA nagaramAM harivaMzamAM jitazatru nAme rAjA thayA. tene dhAriNI nAmanI rANI hatI. teone acala nAme putra ane mRgAvatI nAme putrI hatI. mRgAvatI asaMta svarUpavAna hovAthI kAmAtura rAjAe teNIne potAnI rANI karI dIdhI. evI rIte rAjAe anartha karavAthI loko tene prajApati ( putrIne svAmI) kahevA lAgyA. vaLI tArathI vedamAM evI zruti lakhAI ke, nApAtavaivAhitaramathadhAya-ityAdi. e zutine e bhAvArtha che ke, prajApati eTale brahmA pitAnI putrI sAthe viSayasukha bhogavavA lAgyA. tyArabAda anukrame viSayasukha bhogavatAM mRgAvatInI kukSie tripuTa vAsudevane janma thayo hato. tyArapachI caMpA nagarImAM ivAku vaMzamAM vasupUjya nAmanA rAjAnI jayA nAmanI rANInI kukSi vAsupujya nAmanA bAramA tIrthaMkarano janma thayo hato. temanA samayamAM bIjA dvipUrNa vAsudeva ane acalabaladeva thayA. tyArabAda kapilapura nAmanA nagaramAM ikvAkuvaMzI kRtavarma nAmanA rAjAmI syAmA nAmanI rANInI kukSie teramA zrI vimalanAtha nAmanA tIrtha karano janma thayo hato. temanA samayamAM svayaMbhu nAmanA vAsudeva, bhadra ne Aho! Shrutgyanam Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (92) manA baladeva, tathA airaka nAmanA prativAdeva thayA. tyArabAda yeAdhyA nagarImAM ikSvAku vaMzanA sahusena rAjAnI suyazA nAmanI rANInI kukSie zrI anaMtanAtha nAmanA cAdamA tIrthaMkarane janma thayeA hateA. temanA samayamAM purUSottama nAmanA vAsudeva, sudhA nAmanA ya ladeva ane madhukaiTA nAmanA prativAsudeva thayA. tyArabAda ranapurI nagarImAM ikSvAku vaMzanA bhanu nAmanA rALanI sutratA nAmanI rANInI kukSie zrI dharmanAtha nAmanA paMdaramA tIrthaMkarane janma thaye. temanA samayamAM purUSasiMha nAmanA vAsudeva, sudarzana nAmanA baladeva tathA nizuMbha nAmanA prativAsudeva thayA. tyArabAda hastinApurI nagarImAM kurUvaMzanA vizvasena rAjAnI acirA nAmanI rANInI kukSie zrIzAMtinAtha nAmanA zALamAM tIrthaMkaranA janma thayA hatA. tyArabAda hastinApura nagaramAM kurUvazanA sUra nAmanA rAjAnI zrIrANI nAmanI rANInI kukSie zrI kuMthunAtha nAmanA sattaramA tIrthaMkaranA janma thayeA hate. tyArabAda hastinApura nAmanA nagaramAM kuvaMzanA sudarzana nAmanA rAjAnI devI nAmanI rANInI kukSie zrI aranAtha nAmanA aDhAramA tIrthaMkaranA janma thayeA hate. aDhAramA ane ogaNIsamA tIrthaMkaranI vacce subhUma nAmanA cakravartI thayA, ane temanA samayamAM parazurAmanA janma thayeA hateA. tyArabAda mithunnA nagarImAM jIMvAku vaMzamAM kuMbha nAme rAjA thayA. tenI prabhAvatI nAmanI rANInI kukSie galInAtha nAmanA egaNIsamA tIrthaMkaranA janma thaye hateA. tyArabAda rAjagRhI nagarImAM harIvazamAM sumitra nAme rAnna thayA. te. manI padmAvatI nAmanI rANInI kukSie munisuvratasvAmI nAmanA vIzamA tIrthaMkaranA janma thayeA hateA. temanA samayamAM mahApadma nAmanA cakrInA janma thayeA hatA. vIzamA ane ekavIzA tIrthaMkaranI vacce lakSmaNa nAmanA vAsudeva ane rAmacaMdrajI nAmanA khaladeva thayA; tathA rAvaNa nAmanA prativAsudeva thayA. tyArabArI mithulA nagarImAM vAku vaMzamAM vijayasena nAmanA rAjAnI vidhA nAmanI rANInI kukSie naminAthajI nAmanA ekavIzamA tIrthaMkarane Aho! Shrutgyanam Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 3) janma thayo hato. temanA samayamAM hariSaNa nAme dazamA cakI thayA, ekavIzamA ane bAvIsamA tIrthaMkaranI vacce jaya nAmanA agyAramAM cakrI thayA. tyArabAda aurIpurI nAmanA nagaramAM harivaMzamAM thaelA samudravijaya nAmanA rAjAnI zivAdevI nAmanI rANInI kukSie nemInAtha nAmanA bAvIsamA tIrthaMkarane janma thayo. temanA samayamAM navamAM kRSNa nAmanA vAsudeva, balabhadra nAmanA baladeva ane jarAsiMdhu nAmanA prativAsudeva thayA. bAvIsamAM ane trevIsamA tIrthaMkaranI vacce brahmadatta nAmanA bAramA cakrI thayA tyArabAda vArasI nAmanI nagarImAM ivAku vaMzamAM azvasena nAmanA rAjAnI vAmAdevI nAmanI rANInI kukSie pArzvanAtha nAmanA trevIsamA tIrthakarane janma thayo. A vIsamA tIrthaMkara zrI pArzvanAthajInA moTA gaNadhara zubhadattajI hatA. temanA ziSya haridatajI thayA. temanA ziSya Aryasamudra thayA. temanA ziSya svayaMprabhasUri thayA. temanA keTalAka zikhomAM eka pihitAzrava nAme ziSya hato. te pihitAvane eka buddhakIrti nAme ziSya hato. A buddhakItinuM bIjuM nAma gautamabuddha hatuM. tene mATe darzanasAra graMthamAM lakhyuM che ke, zrI pArzvanAthajInA tIrthamAM sarayU nadInA kAMThA para AvelAM palAsa nAmanA nagaramAM pihitAzrava nAmanA eka jainamunine ziSya raheto hato, ke jenuM bu kIrti nAma hatuM. eka samaye te sarayU nadImAM pANInI rela AvI. te vakhate keTalAMka mRtyu pAmelAM mAchalAMo nadIkinAre AvI paDyAM. te mAchalAMone joI bukakIrtie nizcaya karyo ke, je jIvo potAnI meLeja marI jAya che, teonuM mAMsa bhakSaNa karavAmAM kazo doSa nathI. ema vicAri teNe te manuM bhakSaNa karyuM; ane lokone kahevA lAgyo ke, mAMsamAM kaMI jIva nathI, mATe te bhakSaNa karavAmAM kazo doSa nathI. mATe jema dUdha, dahIM, phaLa vigerenuM bhakSaNa karAya che, tema mAMsabhakSaNa paNa karavuM. tema jaLapAnanI pekeja madirApAna karavAmAM paNa kaMI dUSaNa nathI. evI rItanI prarUpaNA karI teNe ddhadharmanI sthApanA karI. A bukI athavA gAmabuddhanA samayamAM jenonA covIsamAM tIthaMkara zrI mahAvIrasvAmIne paNa janma thayo hato. keTalAke ema mAne che Aho ! Shrutgyanam Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (94) ke, gautamabuddha ane jenA vIzamA tIrthaMkara zrI mahAvIra svAmI ekaja hatA, te mAnavuM bhUla bhareluM che kemake, zrI mahAvIrasvAmIno janma jyAre kSatiyakuMDa nAmanA nagaramAM thaye hato, tyAre gatamabuddha janma kapilavastu nAmanA gAmamAM thayo hato. mahAvIrasvAminA pitAjInuM nAma jyAre siddhArtha rAjA hatuM. tyAre gautamabuddhanA pitAnuM nAma zuddhodana hatuM. mahAvIra svAmInI strInuM nAma jyAre yazodA hatuM, tyAre gautamabuddha strInuM nAma yazodharA hatuM. zrI mahAvIrasvAmine bhAInuM nAma jyAre naMdivardhana hatuM, tyAre gata buddhanA bhAInuM nAma naMda hatuM. mahAvIrasvAminI mAtAnuM nAma jyAre trizalA hatuM, tyAre gatabuddhanI mAtAnuM nAma mAyAdevI hatuM. mahAvIrasvAmIne priyadarzanA nAme jyAre ekaja putrI hatI, tyAre gatamabuddhane rAhulA nAme eka putra hato. gautamabuddhanI mAtA tene janma thatAMja jyAre mRtyu pAmI hatI, tyAre mahAvIranI mAtA, teo aThThAvIsa varSonA thayA tyAMsudhi vidhamAna hatI. upara lakhelA taphAvatathI siddha thAya che ke, jainonA tIrthakara mahAvIra svAmI ane gautamabuddha ekaja hatA, ema mAnavuM bhUlabhareluM che. alabata teo banne samakAlIna hatA; ane teone thayAM Aje 2428 varSa thayAM che, eTale vikrama saMvata pehalAM 470 varSe teo banne vidyamAna hatA ddhanA mahAvinaya ane samAnaphaLI nAmanA graMthomAM lakhyuM che ke, mahAvIrasvAmI buddhane pratispaddha hatA. "lAIpha opha dhi buddha" athavA "buddhanuM janma caritra" e nAmanA aMgrejI bhASAmAM prasiddha thaelA graMthamAM tathA je. Dabalyu. guDavIla kahIla nAmanA vidvAna buddhapustaka vinayatripIThikA nAmanA graMthane je taraju karela che, tenA 65, 66, 103 tathA 104 pAnA para jainenA nigraMtha mATe je lakhANa che, te tathA 78, 26, 104 ane 258 mAM pAnA para nigraMtha jJAtaputra mATe (mahAvIrasvAmI mATe) je hakIkata lakhelI che, te parathI e banne dharma svataMtra che, evo khulAso sahelAIthI thaI zake che. eja graMthanA 258 mAM pApara je lakhANa che, tene bhAvArtha e che ke, buddhanA sahakAlI cha mahAtmAo hatA, teo saghaLAnI pAse rAjA - jitazatru potAnI zaMkAonA samAdhAna mATe gayA hatA. "eka vakhate teNe gautamabudane kahyuM ke, huM jJAtaputra pAse (mahAvIra pAse) eka samaye gayo hatuM, ane teja sAla meM temane pUchyuM, tyAre temaNe (mahAvIre ) kahyuM ke, he rAja sarvajJa chuM, sarvadarzI chuM, dareka vastuonuM svarUpa huM jANuM ; cA Aho ! Shrutgyanam Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (5) latAM, besatAM, ubhA rahetAM, athavA sutAM huM sarva vAtathI jANato rahuM chuM, ane mAruM jJAna hamezAM pUrNa che. vigere." A prasaMge eTaluM jANavuM jarUranuM che ke, jana athavA brAddha ekabIjAnI zAkhA nathI. koI to vaLI evI zaMkA kare che ke, jaina ane bauddha e bannee bauddhAyana" nAmanA vaidika pustakanI nakala karI che, e tamAma khoTuM che? kAraNake, je vAta jaina pustakomAM che, te bauddhAyamAM nathI, je zrAddha pusta komAM che, te jainomAM nathI. phakta uparauparathI jonArAoneja jaina ane bai. ddhI thoDI ghaNI bAbato kaMika maLatI jaNAya che jemake jaina ane brAddha, e be mALAonA ekaso ATha bhaNakA rAkhe che. pAlI ane prAkRta lIpI kaMIka maLatI hoya che. keTalAka badhe paNa mAMsAhAra tyAgI che. banne mUrtipUja ko che jene jyAre covIsa tIrthakarone mAne che, tyAre baddho paNa vIsa buddhane ja mAne che. jaina ane bauddha banne dharmanA sAdhuonA veSe ghaNe bhAge maLatA -- Ave che. tema mA paNa banI kaMIka maLatI Ave che. baddhonA mahAvana" nAmanA sUtramAM lakhyuM che ke, gautamabuddhanA mRtyu pachI traNasone trIsa varSe traNa pIDIkAo lakhAI. saMvata 161 mAM kAzmIra dezamAM meghavAhana rAjA boddha dharma pALato hato. cInamAM paNa Aja samayamAM baiddhadharmano phelAvo thayo. saMvata 457mAM cInanA rAjA paNa brahadharma pALavA lAge. korIAmAM saMvata 4ra8 mAM baddhadharma cAle. saMvata 487 mAM badAcArya buddha dhammapAda sUranI TIkA sIlenamAM (laMkAmAM) rahI banAvI. saMvata 207 mAM barmAmAM (bralAdezamAM,) saMvata 608 mAM jApAnamAM, ane saMvata 185 mAM zIAmamAM zraddhadhama cAlu thayo. saMvata 1318 mAM sIrAma nAmanA eka ba6 sAdhue jApAnamAM evo navo paMtha kahADe ke, sAdhue paNa strI paraNavI, ane te mujaba hAla jApAnamAM cAlu che. vaLI teja sUtramAM lakhyuM che ke, jayAre boddha matane sthApanAra gautama buddha vaizAlI nagarImAM gayA, tyAre jJAtaputrane eTale mahAvIraravAmInA eka upAsakane temaNe pitAne mata mAM lIdhe, ke je upAsaka malIya ane lacchIya jAtinA aDhAra rAjAonA vaMzano hato. e uparathI paNa khulluM jaNAya che ke, bemata calAvanAra gotama buddhanA samayamAM vaizAlI nagarInI AsapAsa janamata cAlatuM hatuM. evI rIte bauddhadharmanI pahelAM paNa jainadharma vidyamAna hatA. Aho ! Shrutgyanam Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (96) prakaraNa pAMcamu. jainamatiparanA prAcIna jaina zilAlekha mathurAnA lekha. kaniSka rAMvata ra0 mAM lakhAela mathurAnI jinama uparano zilAlekha siddha ! saM 20 grAma che ? 20+1 kodiyato, Tbato, vANiyo, jaoN, vArito, rApavA, zikSA, matti, vAva taMgha li nivRrta naMtti.......vi.-ca koThubikiya, jayavAlasya, devadAsasya, nAgadinasya ca nAmadinAye, ca mAtu zrAvikAye dinAye dAnaM / i / vaImAnapratimA " uparanA lekhane bhAvArtha-"phoha" saMvata 20 ne uSNakALano pehele mahine, miti puname jayapALanI mAtA, vi.....lanI strI, dattalanI dIkarI arthAt (dinnA athavA datA) devadAsa ane nAgadina (nAgadinna ane thavA nAgadata) tathA nAgadina ( arthAt nAgadizA athavA nAgadatA) nI saMsArI strI zinanI bakSIsa, kIrtivAna vardhamAna prabhunI pratimA A pratimA kaTika gaNanA vANija nAmanA kulanA vairI zAkhAnA sirikA bhAganA A saMdha siMhanI pratikApelI che. (upara lakhelo zilAlekha kaniMgahAmanA racelA AlojIkala sarve opha IDiA nAmanA pustakanA AThamAM aMkamAM 13-14 citramAM pragaTa karela che ane teno gujarAtI bhAvArtha DekaTara bulare racelo che.) A lekhamAM je saMvata nAkhavAmAM Avela che, te hiMdustAna ane sithI dezanA vacalA bhAgamAM rAjya karI gaelA kanika rAjAno che. kanichaka rAjA IsvI sana 78 athavA 78 mAM gAdI para beThele hato. dattakRta prAcIna bhAratanA gujarAtI bhASAMtaramAM kaniSka rAjA mATe nIce pramANe lakhANa ApavAmAM AvyuM che. Aho ! Shrutgyanam Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (97) 1 ( dattakRta prAcIna bhAratanuM gujarAtI bhASAMtara pAnuM 21 ). " kAzmIranA yucI rAnna kaniSka isvIsananA pehelA sakAmAM eka vizALa rAjyanA dhaNI hateA. e rAjya kAbula, kAsgara ane yArakaDathI gujarAta ane AyA sudhI vistAra pAmyuM hatuM. te badhAM hatA. teNe kAzmIramAM uttara taraphanA bahu leAkAnI mahAna sabhA sthApI. pachI kAMmeAjIana ane kAbulathI bIjI jAtA hiMdustAnamAM peThI.'' 2 ( dattakRta prAcIna bhAratanuM gujarAtI bhASAMtara pAnuM 30). << mAtra eTaluMja jANavAmAM AvyuM che ke, kAzmIranA rAjA mahAna kaniSka jItate jItatA pazcima hiMdustAnamAM AgrA ane gujarAta sudhi - byA hatA. e rAjA Adharma pALatA hatA; ane teNe uttara taraphanA baiddha lAkAnI eka sabhA khelAvI hatI. kAi hiMdu rAjA tenA sAme thaye! hAya ema itihAsa uparathI mAluma paDatuM nathI. ethI ulaTuM zIlAlekhA uparathI ema jaNAya che ke, kaniSThe peAte eka sattara calAvyA hate ; ane te tenA vakhata pachI e traNa saikA sudhi cAlyeA hateA. evI aTakaLa karavAmAM AvI che ke, kaniSNe calAvelA savatsara pAchaLathI zakasavatsara tarike oLakhAyA haze. hiMdustAnanA je bhAgomAM aidharmano phelAvo thayA hatA, te bhAgAmAM temaja TIbeTa, nA, sIlezana ane havAmAM e saMvata dAkhala thaye hatA. chaThThA saikAmAM hiMdu dharmane krIthI phelAve| thayA. tyAra pachI hiMduoe e saMvata vAparavA mAMDayeA, ane evI vAta calAvI ke, e sa`vata bAdharma pALanAra zaka rAnnae (kanike ) rAjya karyuM, te uparathI cAhyA nathI, paNa kArya hiMdu rAjAe zaka leAkeAne harAvyA, te uparathI cAlye che. ' "" 3 (dattakRta prAcIna bhAratanuM gujarAtI bhASAMtara pAnuM 36 ). ,, 'kAzmIranA yucI rAjA kaniSThe zakasavatara calAvye. i. sa. 78 kaniSkanI paNa pehelAM saMvata 60 mAM lakhAelA zIlAlekha, * namo aradaMtAnaM, namo vidyAnaM, saM0 0+2 TM, i f. 1 etAye purvAyerakasya arthakakasatra stasya ziSyA Atape kogahavarI yasya nirvatana catuvasyarna saMghasya yA dinA paDimA ( mo. 1 ) ga. ( ! ? ) vaihiAthe tti ka 13 r Aho! Shrutgyanam Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (18) uparanA lekhano bhAvArtha-arihaMtane praNAma siddhane praNAma, saM vata 60. (A saMvata hiMdustAna ane sIthI AnA rAjA kaniSkanI nathI, paNa tethI paNa prAcIna hoya, evuM anumAna thAya che. kAraNake, A lekhanI lIpI atyaMta prAcIna che.) uSNakALano trIjo mahIne pAMcamI tIthI, A samayamAM je cAra vargane samAveza thAya che, te samudAyanA upaga mATe, athavA te dareka vargane mATe akeka hissa devAmAM AvyuM. (A hise kaI vastune devAmAM Avyo hato, tene kaMi khulAso thaI zakato nathI; temaja "patibhoga" athavA "pati bhAga" e bannemAMthI ke zabda pasaMda karavA lAyaka che? tene paNa khulAso thaI zakato nathI.) Atapika gaharIrA ( rAdhA ) kArahIna Aryakarka saghasta (Arya-karka saghazIta) nA ziSya nivartana karelI vaihInI bakSisa. (A nAmane teDIne A pramANe judAM paNa karI zakAya. jemake mAtA -gaNa-mArya+ pAchalA bhAgamAM te pragaTa che ke, nivartananI sAthe ekaja vibhakti che. teTalAmATe bIjA lekhomAM paNa evI ja paddhatithI lakhANa lakheluM jaNAya che. "niveoNsthati" zabdano artha sAmAnya rItithI rana karavAno che, arthAt saMpUrNa karavAno che. AthI karIne A lekhamAM ema batAvyuM che ke, dIdhelI vastu raju karavAmAM AvI hatI. ame thata je AcAryanuM nAma AgaLa Avaze, temanI IcchAthI vastu arpaNa karavAmAM AvI hatI. athavA te AcAryathI te saMpUrNa karavAmAM AvI hatI, eTale pavitra karavAmAM AvI hatI.) (uparane lekha peIjaranA saMskRta vAkyanI racanAnA pustakanA 116 mA pAnA para che. ) kaniSka saMvata 9mA lakhAela zilAlekha __ "siddhaM mahArAjasya kaniSkasya rAjye saMvatsare navame // 9 // mAse pratha 1 divase 5 asyAM pUrvAye koTiyato, gaNato, vANiyato, kulato, vairito, sAkhAto vAcakasya nAganaMdi sa nirvatenaM brahmadhUtuye bhaTimittassa kuTuMbiniye vikaTAye zrI vaImAnasya pratimA kAritA sarvasatvAnaM hita sukhAye" ( upara lekha zrI mahAvIra prabhunI pratimA upara kotarelA che. ) Aho ! Shrutgyanam Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uparanA lekhano bhAvArtha-"phatiha" mahArAjA kaniSkanA rAjyamAM navA varSanA pahelA mahInA pAMcamI tithie brahmAnI dIkarI ane bhadimitranI strI ke jeNInuM nAma vikaTa hatuM. teNIe sarva jIvonA kalyANa tathA sukha mATe kIrtimAna zrI vardhamAna prabhunI pratimA karAvI. te pratimA koTika gaNana, vANijaja kulanA ane vaIrI zAkhAnA AcArya nAganaMdinI pratiSThita karelI che." (zrI mahAvIra prabhunI AThamI pATa para thaelA sakriya athavA susthita nAmane AcAryo kaTika nAmane gaNanI ( ganI sthApanA karI hatI. te gacchanA peTAmAM cAra kulo thayAM; ke jemAMthI trIjA vANija kulanuM nAma varI zAkhA hatu. A saghaLAM gaNa, kula tathA zAkhAonAM nAme kalpasUtrane pATha sAthe paNa maLatAM Ave che.) (upara lakhyA sivAyanA bIjA paNa mathurAnA ghaNA prAcIna jaina zi. lAlekhe che. ) prakaraNa chachuM. (mahAna azaka rAjA) zrI vIra prabhunA samayamAM rAjagRhI nagarImAM zreNika rAjA rAjya karatA hatA; ane te parama jenI hatA. tenI gAdI para teno putra kaNika beThe hato. teNe potAnI rAjadhAnI caMpA nagarImAM karI hatI. tenI gAdI para teno putra udAyI bede teNe pitAnI rAjadhAnI pATalIputra nagaramAM karI hatI. udAyI rAjAne kaMI saMtAna nahotuM; tethI tenI gAdI para anukrame nava naMda rAjAo beThA hatA. navamAM naMda rAjAnI gAdI para miryavaMzI rAjA caMdragupta beThe. caM. dragupta IsvIsana pUrve 320 thI 281 sudhi rAjya karyuM. caMdraguptanI gAdIe tene putra biMdusAra beTho. teNe IsavIsana pUrve 281 thI 253 sudhI rAjaya karyuM. tenI gAdIe teno putra mahAt aMze rAjA beThe. A azaka rAjA prathama to parama jenI hato, evuM tenA zielekho parathI jaNAya che, ane pAchaLathI te kadAca baiddhadharma thaye heya ema anubhAna thAya che. baiddhamAM mahAna azokamATe hoe evAM lakhANa karyA che ke, tenI pUrva vayamAM te atyaMta dUra svabhAvane hato, ane pAchaLathI a Aho ! Shrutgyanam Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (100) mArA dharmamAM (behadharmamAM) AvyA bAda te dayALu thaye hato. bAnuM A lakhANa kevaLa pitAnA dharmanuM mAhAmya vadhAravA mATe hoya evuM anumAna thAya che. kAraNake, te samayamAM jaina ane vacce ghaNI spardhA cAlatI hatI, ane te hetuthI ja kadAca boddhAe mahAn azokanA saMbaMdhamAM AvuM lakhANa dAkhala karyuM hoya, evuM anumAna thAya che. ane tethI ja zodhaka vidhAne bahAnA te lakhANane zaMkAvALuM gaNI mahAna azokapara melAtA kUpa nA kalaMkane dUra karavA mATe prayatna kare che. game tema che, to paNa mahAna azoka mahA dayALu rAjA hato, ema tenA Ajada sudhi hayAta rahelA zi. lAleja jaNAvI Ape che, ane te zilAlenA dayAmaya lakhANe ane temAM rahelA ahaMta Adi zabdo tenuM parama dayAvALuM janadhapaNuMja sucave che. (bonA graMthomAM tathA prakhyAta cInAI musAphara hyusaMganA musAkarI saMbaMdhI graMthamAM mahAt azoka mATe nIce pramANe lakhANa karavAmAM AveluM che.) kaviothI jemanI kIrti gavAelI che, evA kathAlaMkArabhUta bhAratabhUmipara thaelA keTalAka rAjAo pachI koI paNa Arya rAjAnI kIrti je digaMtavartI hoya, te te mahAna azokarAyanI ja che. te kALamAM tenA jevo samadahI ane dayALu rAjA bIjo koI nahote. ujajayanIne rAjA vikramAditya ane dhArA nagarane rAjA bheja paNa hiMdustAnamAM prakhyAta hovA chatAM A mAryavaMzI mahAn azokanI mahattAmAM DubI jAya che. keTalAka vidvAne evuM anumAna kare che ke, e rAjAonA karatAM te beDa lokavikhyAta che, tenuM kAraNa te bIjuM kaMIja nahI, paraMtu sAtamA zatakanI dharmakrAMti heya ema kedApi kahI zakAya. "paradhama macAva:" e saMskArane pariNAme janadharma yA baddhadharma, ke jene brAhmaNae eka duzmanarUpa dharma gaNya hato, tenA pracArakane loko visAri mUke, temAM Azcarya pAmavA jevuM kaMI ja nathI. hamaNAM ja lokanA meTA samUhathI samajAyuM che ke, dharma ane jaina dharma e bharatakhaMDamAM udbhavela Aryadharmano ja eka sudhAraka mArga che; ane te dharmanA mukhya vyavasthApaka Arya kSatriya rAjakumAra hatA, ke jeonuM jIvanacaritra lekotara caritrathI pUrNa heI, koddhAraka udAra vRtithI ane dayAnA upadezathI bharapUra che. Aho ! Shrutgyanam Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (101 ) brAhmaNadhamamAM rAma, yudhiSThira ane kRSNane jeTaluM mAna che, teTaluja mAna ane sadbhAva buddha dharmamAM mahuAna azAkarAyI apAelAM che. bRhna purANAmAM ane bAdU dharma sadhi vividha kathAomAM e mahAn ya nanA yaza gavAelA che. eTaluMja nahI, paraMtu AyAvRttanI bahAra pazcima taraphanA dezomAM paNa, eka mahAn rAba tarike tenI kIrti prakhyAta che. pu rASTranA mahAna rAjAone kalpita mAnanArAe te teneja AryapraznanA prathama mahArAja ane cakravAta gaNe che, ane itihAsadRSTithI vicAra karIe te ApaNe paNa bhula karavuMja paDe ke, purANunA azAvatArI rAkhavI karya temanAM dhArmika vartanane lIdhe kavionI alaMkRta vANImAM varNavAelI che. tyAre mahAna azokarAyIkate tenA dhArmika vartanamAM, saccaritramAM, prajApAlanamAM ane rAjyanA meATA vistAramAM samAyelI che, ane itihAsamAM te nirmaLa AdarzanI mAphaka rAkhe che. Arya prajAnuM A dezamAM avataraNa thayA pachI kAi paNa rAjAe jo meTA vistAravALA pradeza upara rAjya karyuM hoya teA te mahAn azAkarAyaja che. pUrve kAmarUpa ane baga, dakSiNe gAdAvarI ane kRSNAnA janapada, pazcime saiArASTra ane sidhu pradeza tathA uttare kAzmIra ane gAMdhArasudhi tenI rAjyasImA hatI. tenI pelI tarapha vaLI ceAla, pAMDya, yAna, AMdhra, bheAja, putri6 ane tAmraparNInA sAmatarAjye pazu e sAmatakuAcakra mukuTamaNa mahAna aAkarAjanI AjJAne masta kapara caDhAvatA hatA. cIna, jAvA, laMkA, irAna ane grIsasudhi mahAna rAjAtarike tenI khyAti hatI. prajAnI unnati ane vyAdharmanA pracAra mATe teNe asAdhAraNa zrama ane svArthArpaNa batAveluM che, tenI viSe paNa paradezIya itihAsa te parvatAnA acala khaDakAupara kotarAyelA zIlAlekhe ApaNune sAkSI Ape che. jenuM nAma dharA kALasudhi dhaNA lekamAM gavAtuM rahe, tenI mahattA meTI." e siddhAMtane anusarIne khelIe te pAzcAtya prAcIna itihAsamAM prakhyAta thaelA zArlamena ane sIjhara jevA mahAna rAjAenA karatAM paNa bharatakhaMDanA mahAn azeAkarAjA meTeA hateA, ema kabulaja karavuM paDe, ema kahI eka jarmana vidvAn tenI mahattAne savAparI siddha karI Apeche. caritralekhananI dRSTie jonArane sArUM A mahAn rAkhanuM yathAyAgya caritra maLI Avatu nathI, e dhaNuMja khedakAraka che. Adu dharmanA paiArANika graMtha ane kathAomAM satyAsatyamizrita tenI ghaNIja alaikika kathA che. rr Aho! Shrutgyanam Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (100) paradezIya itihAsa, ane paradezI pravAsagraMthomAM mahAn aza karAyA ghaNuM ghaNuM udAharaNo ApelAM che. tathA te rAjyanItinuM darzana karAvatA tenA acaLa zilAlekho, moTA nA tu tathA ce kALacakranA dIrgha A ghAta pachI paNa atyAre vidhamAna che, tathApi saMpUrNa ItihAsane mATe jeItAM vizvasanIya vRttAMte to azokarA mATe kaMI paNa maLI zakatAM nathI. itihAsa gya vRttAMtonA abhAva saMbadhe bolatA DekaTara rAjeMdralAlamitra kahe che ke, vaMzaparaMparAgata dharmano (janadharmane ) tyAga karavAthI Arya prajAmAnA koI paNa caritra lekhake tenuM caritra lakhyuM nahI; ane baddhadharmanA vidvAnoe kadApi lakhyuM haze te te sAtamA zatakanA uchedaka parivatana kALe nAza pAmyuM haze; ane tene ja pariNAme hAla ApaNe ApaNA eka mahAna rAjAno ItihAsa lakhavAmAM asamartha thaI paDyA chIe. AyAmAM itihAsa lekhanaja nathI, ema keTalAka pazcima vidhAna kahe che; paraMtu rajavali, rAjyataraMgINI, prabaMdhakoza ane rAsA vigere graMthonuM astitva temane uttara ApatuM hovAthI ApaNe mAtra emaja mAnIzuM ke, mahAna rAjAonA rArimATe Arya vidvAnoe upekSA karI nathI. to paNa dharma ane paraprajAnA kSobhaka yuddhakALane pariNAme evA uttama sAdhano ane grathone nAza thaI gayo haze. game tema banyuM che, paraMtu atyAre to ApaNe ApaNA svAbhimAna levA yogya azeka, vikramAditya ane bheja jevA mahAna rAjAonA yathArtha itihAsa ane caritrathI ajANyA ja chIe. vizAkhadattana mudrArAkSasa nAmanA graMthamAMthI, temaja hemacaMdrajI mahArAjanA pariziSTaparva nAmanA graMthamAMthI tathA bIjA pirANika lekhomAMthI ApaNane magadha rAjyanI mahattA ane azokanA pitAmaha caMdraguptanA caritranI kaMIka hakIkata maLI zake che, te ane bauddha graMthanA sAdhano upara AdhAra rAkhIne ahIM e mAhA azokarAjAnA caritrane vistAravAno prayatna karIzuM. kauravapAMDavanA samakAlIna jarAti dhuna kALathI magadhanuM rAjya prakhyAtimAM AveluM chepirANika kathAomAMthI maLatuM vRttAMta magadhanA rAjA jarAsiMdhunA parAkramane zobhA Ape tevuM che. teNe potAnA parAkramathI aneka rAjAone pitAnI mahattA manAvI temanA dezomAM pitAnI ANa vartAvI baM. divAna karyA hatA bhAratanA vIrabhaTTa nAyaka bhImasenane hAthe paNa kRSNa jevA rAjanItine jANanAranA chaLane teja tene Akhare parAbhava thayo hate. Aho ! Shrutgyanam Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (103) zatrue paNa jenA zArya prazaMsA karelI che, evA jarAsiMdhunA putra sahadeve vaLI bhAratIya yuddhamAM koravonA pakSamAM rahI tumula yuddha karyuM hatuM, ema mahAbhArata uparathI jaNAI Ave che. sahadevane ekavIzamAM purUSa pachI magadhanI gAdI pradyAta vaMzane bhAga paDI, ane viSNu purANamAM ApelI bAtavaMzanI vaMzAvali pramANe agyAra rAjAoe rAja karyA pachI bhAratakhaMDanA prasiddha rAjya prapaMcane jANanArA cANakayanA buddhikauzalyathI naMda rAjAono uccheda thaI caMdraguptane pATalIputramAM rAjyAbhiSeka thayo hato. caMdragupta ke je azokarA no dAdo thAya che, te chellA naMdarAjAnI zadra rANIne putra hato. zaka rANIne putra hovAthI tene magadharAjano adhikAra nathI, ema jaNAvI kahADI mUkvAmAM Avyo hato. evI rIte potAnuM apamAna thavAthI tenA manamAM rAzi baLa hato, eTalAmAM prapaMcI cANakaya tene maLI Avyo. ane tenI ja rAjakAryakuzaLatAne pariNAme tene magadhanuM rAjya prApta thayuM. cANakI eka rAjyanitimAM kuzaLa brAhmaNa hato. ghaNAo ema mAne che ke, te takSazilAne vatanI hatA, paraMtu bIjA vidvAno vAsayAnane nAme teNeja banAvelA kAmasUtramAM tyAMnA loko mATe bane tAvelI apasaMdagIthI tene tyAMnA vatanI hovAnI nA pADe che. ghaNe nAme cANakaya ApaNuM grathomAM prasiddha che. viSNugaptastu kauTilyaH cANAkyo drAmiloMgulaH / vAtsAyane machunA, maurcAmAcaNiprabhu: | { } viSNugupta e enuM prasiddha nAma hatuM. bALavayamAM pitAnA pitA pAsethI te ghaNuM vidyAo bharyo hato. cANakya te vakhatanA bharatakhaMDano ghaNoja mAhItagAra hato. sarva dezonA leke rItabhAtanuM tene saMpUrNa jJAna hatuM. kAmasUtramAM teNe jAdA judA vibhAganA bhAratIya lokanI rItabhAtanuM yathArtha varNana ApeluM che. tenI vidvatA lokomAM prasiddha hatI eTalAmAM amuka kAraNone lIdhe tene rAjakIya bAbatamAM bhAga levo paDe, ane temAM te e kuzala jaNAye ke, lokoe tene bhAratIya rAjanItijJanuM nAma ApyuM; ane 1 pariziSTa parvanA lakhANa pramANe te mayurakinI putrIne putra hato. te mATenuM vizeSa vRttAMta Aja pustakanA pahelA bhAgamAM ApeluM che. 2 cANakyanuM vizeSa vRttAMta Aja pustakanA pahelA bhAgamAM Apela che. Aho ! Shrutgyanam Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (108) samakAlInAmAM te mAnabharyA * ravAmit" nA nAmathI prakhyAta thaye.. kAmadakIya nItizAstramAM tene gurUrUpe vaMdana karavAmAM AveluM che; eja enI mahattA batAvavAne mATe pUratuM sAdhana che. magadhanA rAjAe ke, je te kALe bharatakhaMDamAM sAparI gaNAtA hatA, teone enIja anya sAdhAraNa rAjakIya yuktiothI cadragupte ukheDI nAMkhyA ; ane rAjyAsanapara besatAM teNe (caMdragupte ) tene ( cANuAyane ) magadharAjanA netA ( mukhya pradhAna) - nAnyeA. cAluAyI mahattA tenI vidvattAmAM ane tenI rAjakuzaLatAmAMja nathI, paraMtu tenA tyAgabhAvamAM paNa che. magadha jevA sarvoparI rAjyane matri thayA chatAM ane rAjA prajA potAne vaMdana karatI hAvA chatAM paNa saMtASathI caMdraguptane sthira karyA pachI teNe vairAgya lIdhe, ane eka munitarike vAnaprastha (vanamAM rahenAra) thai pAtAnA jIvanane prapoMcathI dUra karI AtmA dvAranA mArga teNe aMgIkAra karyeA hate. cANAkyanI rAjyakAryanI kuzaLatAne pariNAme magadhanI gAdIe AvyA pachI caMdragupte peAtAnA rAjyane vadhAryuM, ane te eTaluM vadhAryuM ke, jenI mahattA Arya prajAeja nahIM, paraMtu pazcima taranAM meTAM rAjyoe paNu svIkArI. khAmIlana sara karI grIsane selyukasa rAnta jyAre paMjAbamAnA grIka prAMtene karIne grIkarAjyanA adhikAra nIce sa sthApita karavA byA, tyAre caMdragupte tenI sAme yuddha karIne peAtAnuM vikrama tenA manaupara chApa pADe tevI rIte batAvyuM hatuM. selyukase paNu, bharatakhaMDamAM utpanna thai sa'sthApita thaelI, ane sapUrNa jIssAmAM prakAzita thayelI A caMdraguptanI navIna rAjyasattAsAme spardhA karavA karatAM tenI sAthe mitrA karavAmAM DADApaNu vicAryuM. magadhanI gAdIe AvelA mahAna rAjAne teNe peAtAnI kuMvarI paraNAvI, ane tene pajAba ane kAbula nadIne pradeza pA ApyA, eTaluMja nahIM, paraMtu peAtAnA samAna baLavAna rAjA rike tenA svIkAra karIne pATalIputranA darabAramAM mAgasthenIsa nAmanA grIpharAjyanA pratinidhi rAkhyA. mahAna rAjakIya naranI mArka caMdragupta paNa jUde de nAme oLakhAte hateA. keTalAka tene mairya, sAryaputra ane caMdramam paNa kahe che. cANAkya tene vRSatra kaheteA hateA. grIka kuMvarIthI magadhanuM Arya aMtaHpura alaMkRta thayuM hatuM. e uparathI vaLI ema paNa spaSTa thAya che ke, IsvIsana pUrve hAlanA jevA kaThora ane anudAra saMkucita jAtipratibaMdha hiMdustAnamAM nahAtA. jo ke caMdragupta te potAnI zUdra mAtAne lIdhe apamAna sahana karyuM Aho! Shrutgyanam Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (105) hatuM ja. isvIsana pUrve 241 nI lagAga tene maraNa pachI teno putra amiketu athavA biMdusAra magadhanI gAdI upara AvyuM. te tenA pitA jeTaleja parAkramI, baLavAnuM ane prasiddha rAjA hato. tene be putro hatA, jemAnA merAnuM nAma susIma, ane nAnAnuM nAma azakavardhana hatuM. azokanA ja caritra upara traNa hasta lekho lakhAelA che. jemAM avadAnazataka, divya adAna, ane azeka avadAnano samAveza thAya che. azokavidAnamAM tenA vaMzanA mULapurUSanAM nAmo ApyAM che; paraMtu divya avadAnathI te ghaNuM bhinna paDe che. astu, te upare vizeSa varNana karavA jevuM kaMI ja nathI. akavadhananA janma saMbaMdhI temAM evI eka daMtakathA ApI che ke, biMdusAra rAjyakALanI daramyAna caMpAMpurI nAmanA zaheramAM eka daLidrI kAhmaNa raheto hato. te brAhmaNane subhadrAMgI nAme eka svarU javAn kanyA hatI; eka - tiSIe teNI janmapatrikA joine kahyuM hatuM ke, A chokarI eka mahAna parAkramI rAjaputranI mAtA thaze. subhadrAMgIne tene pitA rAjadarabAramAM jaI dAsI tarike bheTa karI Avyo. kanyAnI suMdaratAe aMtaHpuranI rANuomAM deSa utpanna karyo. te brAhmaNa kanyAne teoe rAjAnI dRSTithI dUra rAkhavA mATe ghaNuM kSuka kAma soMpyuM hatuM. rAjAnI mUcho oLavAnuM kAma teNIe Akhare mAgI lIdhuM; ane divase jatAM ekavAra potAnA kAmathI rAjAne teNIe e prasanna karyo ke, tene kaMI varadAna mAgavAnuM rAjAe kahyuM; tethI teNIe paTarANupadanI mAgaNI karI, ane potAnuM sarva caritra rAjAnI sanmakhe evI to sarasa rIte nivedana karyuM ke, teNe teNIne aMtaHpuranI paTarANInuM ( mahArANInuM) pada ApyuM; ane bIjI rANIothI jUdo baMdobasta karI Ape. evI rIte subhadrAMgI rAjAnI mAnItI rANuM thaI. teNIne pahele ja khoLe prasava pIDA vagara putra thayo, tethI tenuM azaka nAma pADayuM. AgaLa jatAM subhadrAMgIne bIjo putra thaye, tenuM nAma paNa vItAzaka pADavAmAM AvyuM hatuM. mahArANa subhadrAMgIne moTo putra ane A vRttAMtane nAyaka azoka rAjA rUpALo nahote. tene svabhAva paNa ghaNo ja ugra ha biMdusAra rALa tene ghaNuM calAte nahato. tenA tIvra svabhAvathI trAsa pAmelA aMtaHpuranI parijanoe tene "caMDa" evuM upanAma ApyuM hatuM. jema jema ne moTA 14 Aho ! Shrutgyanam Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (16) thate game, tema tema teno svabhAva vadhAre ne vadhAre ugra thato ga. biMdusAra rAja koI lAga joI tene videza vidAya karavAne Icchato hate. eTa lAmAM IsvIsana pUrve 280 mAM takSazilAmAM baMDa thayuM ane rAjAe te u. yAtane dAbI devAnA kAma upara azokanI lejanA karIne, magadhathI tene dUra karyo. aoka kumArano ugra svabhAva prajAne vidita hato; ane tenA ne bhAveja A samaye tene madada karI. takSazilA baMDakhare tenuM nAma sAM. bhaLI zaraNe AvyA, ane tapAsa karatAM azekane mAlama paDayuM ke, baMDanuM kAraNa loko nI arAjayabhakti nahIM, paraMtu tyAM subhAno julama hato. te sumAne AdhiArabhraSTa karI teNe rAjAnI vyavasthA karI. lake e moTA mAnathI tene nagara praveza samaye sAmaiyuM karI AvakAra dIdho. vaLI ahIM zAMta besI na rahetAM teNe kAzmIraupara vArI laI jaI tyAMnuM rAjya jItI laI takSazilAnA rAjya sAthe joDI dIdhuM. te vyavasthA karIne hajI te azoka paravAryo paNa nahe, eTalAmAM ujajayamIna subedAranI jagyA khAlI paDI; eTale biMdusAra rAjAe azokanI tyAM bhejanA karI; ane moTA ADabara tathA ThAThathI te ujajayanI javA nikaLyo. 5jAba ane rAjaputAnA mArge thaI gujarAta ane uttara dizAne mArga ujajayanI jatAM cayagiri (vizanagaramAM) teNe vizrAma lIdhe gujarAtI dhanikanI eka svarUpa saMpanna kanyAnA darzane A mahAnuM azakanA - namAM prema utpanna karyo; ane evI rIte magadhane ( bharata khaMDana) mahAna rAjA azokanA aMtaHpuramAM gujarAtI vaizya kayA mahArANI pada pAmI. e jANatAM paNa gujarAtanA pUrva vaine ane svarUpane svAbhimAna maLatuM jaNAya che. azokanA ujajayanI tarapha pagalAM vaLatAMja takSazilAmAM pharIne baMDa thayuM; ane magadhezvara biMdusAre tene samAvavA mATe potAnA tilakakubhAra (pATavIkumAra ) susImAne mokalyo. evI rIte beka rAjakumAra bhaga dhadezanI bahAra hatA. tevAmAM biMdusAra rAjAnuM Arogya bagaDyuM, ane tethI magadhanI gAdI kone ApavI ? te prazna ubho thayo. biMdumAre pradhAnanI salAha mAgI ; ane teoe pUrvanuM vera yAda lAvIne susI mane gAdI nahIM ApavAnuM jAhera karyuM; kAraNa ke susIme agAu pradhAnacakranuM ekavAra moTuM apamAna karyuM hatuM. takSazilAnuM baMDa zAMta pADavA pachI biMdusArane azokapara thoDe ghaNe sabhA thaye hato; teTalAmAM vaLI pradhAne e azokane Aho ! Shrutgyanam Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (107) gAdI ApavA mATe bhalAmaNa karI. te uparathI susIma pAcho Ave tyAM sudhI azokane gAdI ApavAnuM nakkI karI pradhAnonI salAha mAnya rAkhI. bIjI daMtakathAmAM ema paNa kahevuM che ke, potAnA maraNa samaye biMdusAra rAjAe susI mane teDAvavAnI AjJA karI; paNa pradhAnoe ulaTI a ne tene DAbe ; ane tethI te azAka paNa sAM turata AvI pahoMcyo. susI mane badale azakane Avelo joI rAjA eTale to pradhAna para gusse thayuM ke, tethI tenuM Arogya bagaDayuM, eTaluM ja nahIM, paNa krodhAvezathI tenI eka nADIne bhraza thatAM temAMthI lohI vahI javAthI ane te mRtyu pAme. IsavIsana pUrve 263 mAM magadhezvara biMdusAra mRtyu pAmyo; ane tenA bharaNabAda pradhAnoe rAjyagAdI azone ApI, tema chatAM paNa cAra varSo sudhi tene rAjyAbhiSeka theye nahIM. aneka rAjAnA rAjyAbhiSekane samaya mATe arvAcIna itihAsakane jude jude mata che; ane tene mATe teo judI judI sAla Ape che. prophesara mekSa mulara 266, babucakravartI ra75, mIstara senA/ ra68 athavA 270, pAlI bhASAnA aitihAsika kathAmizra . pramANe ra7ra ane mIstara DeviDasa sAhebanA mata pramANe magadhanI rAjadhAnI pATalIputramAM mahAna azokarAne IsvIsana pUrve ra67 mAM rAjyAbhiSeka thayA hatA. be hajAra varSo uparanA vRttAMta mATeno A taphAvata kaMI moTo kahevAya nahIM. potAnA kurUpapaNuthI pitAne, ane ugra svabhAvathI parijanane apriya thayA chatAM jayotiSIonA vacana pramANe subhadrAMgIne putra azekarAya A pramANe magadhanI gAdIe Avyo. biMdusAranuM avasAna thatAMja rAdha gupta nAmane pradhAne azakane rAjA banAvyA, ane susImane haka rAjyapathI uDAvI dIdhA. takSazilAnuM baMDa zamAvavA gaela biMdusAra mAnIta ane cha putra susIma pitAnuM mRtyu sAMmaLI ekadama pATalIputra tarapha pAchA vaLe. gaMgA yamunAnA saMgama upara AvatAM tene khabara maLyA ke, gAdIpara te azoka beTho che; tethI potAnI balAbalatAne vicAra nahIM karatAM teNe pATalIputra para caDAI karavAno vicAra karyo. "prasaMge kevI rIte vartavuM? eja manuSyanI buddhinI kharekharI kasoTI che. rAjAthI raMka sudhi je mANasa prasaMgane pAmavAmAM ane balAbalano vicAra karavAmAM kuzala hoya che, teja A jagatamAM samRddhi meLavI zake che.' azeka rAjA, deza, kALa ane prasaMgane anusa; ane susIbe, ke je biM Aho ! Shrutgyanam Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 10 ) dusAra rAjAnA mAnItA hatA, te, prasagane pratikula vartavAthI cADI senAsAthe pATalIputrapara caDI jatAM mAryA gaye. susIma mAthA gayA eTalu ja nahIM, paraMtu tenA uparathI dAkhalA lei AzAphe bavadhanuM dhAra kArya karyuM. ane je kadI ema thayuMja hoya te ApaNe te mahA dhara kAryanA bIjarUpe susImaneja gaNI'; kAraNuke, susImanI A caDAithI camakelA ane dveSathI bharAelA DhAvAne lIdheja teNe te kArya karyu hatu. pUrva taraphanA rAjyakuTuMmomAM jANe para parAthI cAlatA hoya tema badhu AnuM rUdhira reDavAne cAla jovAmAM Ave che. hiMdu, musalamAna, cInA ane bIjI uttarapUrva taraphanI prajAeAnA itihAsamAM paNa AvA aeka dAkhalAe maLI Avaze. rAjyA dhAraNunI prAcIna avasthAnA nAza thayA, teja enuM kAraNu hAya, ema kema na kahevAya ? purANAmAM zreSTha gaNAyelAM rAjyakuTuMbeAmAM te jyeSTa paraparAja sacavAelI che. meTA badhune kaniSTa baMdhuo potAnA Dila jevA mAnatA hatA; ane te vaDila badhu rAjya Ape te paNu tenI hayAtimAM te levuM, e kaniSTane dharma nathI, evI temanA manapara paraparAnI chApa hatI. yeAdhyAnI rANI kaikeyInA putra bharata e rIvAjanA apUrva dRSTAMta jeve che. mahAbhAratanA jyeSTA yudhiSTirathI vadhAre baLavAna bhImAnuMnAdi nAyako paNa e rIvAjanA prabaLa daSTAMtarUpa che. brAhmaNAnI ekahaththu sattAthI leAkAnA meDhA samUhane kadApi aprIyatA utpanna thai haze, ane te naja pariNAme yuddheAdayathI bharatakhaMDamAM dharmakrAMtinA kALa pravatyo haze, te paN satyAsatya nirIkSaka koi paNa RtihAsakane eTaluM teA svIkAravuMja paDaze ke, dhArmika AmatemAM ane uttamatAmAM brAhmaNoe bIjAe karatAM peAtAnI zre chatA jALavavAmATe peAtAnA pakSamAM kaIka vartana calAvyAM hatAM, tApaNu temanI sAmAnya-sarve lekane mATe nimAelI zikSAe te nItinA uttama siddhAMtaupara racAelI hatI. mULa siddhAMtanuM ullaMdhana karI peAtAnA lAbhamAM jai lekapIDArUpa thaSTha rahelI e rItIe jAtibheda vagaranA navA dharmamAM nAza pAmI, tathA paraMparAnA prAcIna sarakAra paNa tenA ugra svarUpamAM naSTaprAya thai gaye. te ema na thayuM hAta, ane jo prAcIna rItie cAlu rahelI hAta, tathA AryanItinA saMskAra te kALe jevAne tevAja hAta te| dAzarathI ane pAMDave jevA vaDiAnI AjJAne mastaka upara dhAraNa karanAranI A pavitra bhUmiupara kaniSTaba jeTAnA rUdhiranA tarasyA thAta nahIM. azAkarALa Aho! Shrutgyanam Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (100) magadhanuM rAjya ane pitAnuM mastaka sanmAnapUrvaka suNImanA caraNamAM mukata. devalokane paNa jema chAyA paDatI hatI, ane bharatakhaMDamAM jemanA samevaDIA koIpaNa kSatrIyakumAra nahotA, tevA baLavAn je bhIma ane arjuna temana manaupara paraMparAnA nItizikSaNanA saMskAra na hota te, kadi paNa dudhaMdhanI sabhAmAM drupada rAjAnI putrI, ane pitAnI priya paTarANInA vastra kheMcAvA detA nahIM. kaurava rAjasabhAne eka padAghAtathI pAtALamAM ghAlI de, evA krodhAvezamAM Avela bhIma te vakhate yudhiSTharane AMkhane aNasArAne vaza thaI gaye hato. e nIti A kALe Acaritra uparathI kaIka ochI thaI gaI hatI; athavA brAhmaNonA amuka pakSapAtane lIdhe, temanA zikSaNa upara AkAlina arUci utpanna thaI hatI, tene ja pariNAme pATalIputranA ro vaMzamAM azokane hAthe se baMdhanuM lehI reDAyuM hoya, to temAM kazuM Azcarya nathI. joke ghaNuM lekhake, ane keTalIka zadhita bAbate, A devadiya azakarAjAne hAthe thaelI kahevAtI krUratAnI virUddha jAya che. susIma pATalIputra para caDhI Abe, paraMtu tenI pAse moTuM sainya na. hetuM. azaka baLavAn tathA ravabhAve ugra hato. sarva pradhAno tenA pakSamAM hatA, ane biMdusAranuM meTuM sainya paNa tenI AjJAmAM hatuM. laDAI thatAM ja susImanI hAra thaI; te raNamAM paDe, ane tenI garbhavaMtI rANuM ke, jeNIne te vakhate pUrA dahADA thavA AvelA hatA, te azakanI krUratAmAMthI bacavA ane potAnA svAmino vaMza rAkhavA, eka cAMDAlane Azraye jaI rahI. su. sImAnI mAphaka bIjA bhAIo paNa vakhate mAthuM uMcake, evA bhayathI azake teonI katarA calAvI. buddhadharmanA graMthanI atizayokti bharelI vArtAomAM pitAnA dharmanI moTAI vadhAravA mATe azakanI pharatAne vadhArI vadhArIne varNavavAmAM AvI hoya, paraMtu hAlanA zodhake ghaNe bhAge tenI te krUratAne svIkAratA nathI. buddha pramANe azakarAye susImane mAryA pachI pitAnA navA bhAIo ane bahena vigere rAjakuTuMbanA mANasone pote pitAne hAtheja kApI nAMkhyA hatA. siMhaladvIpanA biddha prathAmAM paNa e pramA. Neja lakhANa che. tiSya nAmano tene eka bhAi, ke jeNe azakanI kALanI jIbha jevI kara talavArathI bacavAne vairAgya svIkAryo hato, tenA zivAya - vANue bhAione mArI nAkhI aAkarAye pitAne mATenI pATalIputranI gAdI niSkaTeka banAvI hatI. arvAcIna mugala bAdazAhanA zAhajAdAe Aho ! Shrutgyanam Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je pitAne badhuonA nirathI hAtha dhoI gAdIe bIrAjatA hatA, tema azoka paNa gAdIe beThe haiya, e atizakita bharelI kathAo zivAya bIjA vizvasanIya lekhathI siddha thatuM nathI, paraMtu azakarAthanA zilAlekhothI to ulaTuM ema jaNAya che ke, tenA rAjyakALe tenA bhAI behe hayAta hatAM. bahene dhArmika lekhakoe kAMto potAnA dharmanI mahattA vadhAravAne, athavA azekarAyanI utarAvasyAne vadhAre geravatA ApavAne tenI prathama chaMdagInI karatAne vadhArIne varNavI heya. game tema hai, paraMtu eka bIje lokAnubhavita e paNa abhiprAya che ke, jenI pU ya zAMta, te uttara vayamAM Uga hoya che, ane je pUrva vayamAM utha, te uttara vayamAM zAMta thAya che. azokanuM jIvana paNa AvI ja rIte badalAyuM kema hoya? pATalIputra gAdIe AvyA pachI tene (azorna) meTo ahaMkAra utpanna thaye hato. adhikArIpaNAnA pra bhAdamAM tenAthI AvAM kara kamI thayAM hoya, te temAM kaMI Azcarya pAme jevuM nathI. kAraNa ke, adhikAra che te zAMta svabhAvane paNa Uya banAve che. vadhI azoka to bAyapaNathI ja Ugha, kSamArahita ane krodhI svabhAvane ho ; temAM prAsaMgIka tevAja banAve bI AvyA ; ane vana, dhana, rA. ja ane pratApa jyAM AvI maLyAM tyAM vaLI zuM bAkI rahe ? pATalIputranI gAdIe barAjyA pachI ane potAnA rAjyane sarvopari thatuM je, te ghaNe kara nI be heya e saMbhavita che. nAnA sevakathI mAMDIne moTA umarAva sudhi koI paNa mANasa tenA mukhasAmuM joI zakato nahIM. nAnAmAM nAne guhe paNa azokanA mukhathI dehAMtadaMDamAMja cakavAta hato. rAjyamAM ane rAjamahelamAM, sevakamAM ane snehImAM, sarvamAM tene mATe vAsa belate hate. ekavAra tenA aMtaHpurI rANuo AnaMdathI vAta karavA beThI hatI; ane samAjavayanI sakhIomAM nAnA prakAranAM parihAsa cAturya cAlI rahyAM hatAM. tevAmAM kaI tarUNa rANe potAnAM yavana ane rUpanA madamAM rAjAnI virUpatAviSe be zabdo bolI gaI. belanAra rANInA komaLa manamAM rAjA prate bilakula abhAva nahato; te bicAri te sAmAnyapaNe parihAsa ullAsamAM ja belI hatI, paraMtu jyAre arAjAe te vacane sAMbhaLyAM, tyAre puSyanI kaLIo para teNe aMgArAno varasAda varasAvyA. potAnA priya jalAdane teNe hukama karyo ke, eka khAImAM agni saLagAvI aMtaHpuranI tamAma rANIone tamAM homI devI. azoka jalade rAkananA te haka mane turata mAM , Aho ! Shrutgyanam Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 112 ) ane aMtaHpuranI zobhArUpa rANIe parihAsamAM rAjAne virUpa kahevAnA mA rape uchaLatI AgamAM baLIne bhasma thai gai. azAkavadAnamAM A krUra kathA che. paraMtu temAM jUduM nimitta che.potAnA udyAnanA aokavRkSane mehAra teDavAmATe rANIone uchaLatI AgamAM TumAvI devAnI kathA temAM che upara jaNAvelA te banne gunDAe kai evA nathI ke, jenemATe magadharAja azAkanA mukhamAMthI AvI krUra AjJA thAya ! ahaMkAranA azvapara caDelA zAka rAjAe vaLI devAnI sAthe petArI tulanA karavA mAMDI hatI. te peAtAne IMdra ane pATalIputrane iMdranI nagarI amarAvatIthI uttaratAM mAnateja nahIM peAtAnA mulakamAM eka vAta tene ekI lAgI; ane te eke, pATalIputramAM narakasthAna nathI. te nyUnatA pUrI pADavA mATe pATalIputramAM teNe eka meTI jagyA banAvI, purANAnusAre temAM narakasthAna sthApyuM. te narakasthAnamAM gunhegArene kamakamATa upaje tevI zikSAe teNe karavA mAMDI. karavatethI veherIne, jIvaDAe pAse phelAvIne ane kaDakaDatA telamAM jIvatAM mAjIsAne taLIne te meAja levA zikhyA; ane Akhare jyAre tenA trAsathI dezamAM gunhA ane gunhegAre khUTI gayA, tyAre te narakasthAna AgaLa teNe bAgabagIcA ane dezAMtAnI vividha 25NIyatAnI racanAe karAvI ; ane te suMdara bAga jovAnA lAbhathI aMdara AvatAM manuSyane teNe vagara kAraNe mArI nAMkhavAne krama cAlu karyuM. janarala kIMgahAma lakhe che ke, mALavAnI sumedArI daramyAna paN teNe ujjayanImAM tevIja rItanuM narakasthAna baMdhAvyuM hatuM. pATalIputranA narakasthAnanA bhAgamAM ekavAra eka Adu sAdhu tenI 2maNIyatAthI kheMcAine AvyA; ane yamajevA kaThINu hRdayanA te narakasthAnanA uparI jalAde tene meTA adhikArIpAse lei gayA. tyArabAda te sAdhune nara bhogane hukama thayA pachI teNe izvara prArthanAmATe anujJA mAgI ; ane jeTalAmAM te prApnA karate hatA teTalAmAM eka bIjA nirdeSa mANusane te rA kSaseA sarakhA jalAdAe veheravA mAMDayA. mastakAra karavatIne ghasarakA thatAMja temAMthI tenAM uSNu rUdhiranI seDa uDI; ane tenI asahya ane hRdayabhedaka maraNu cIcIyArIthI pelA auADhuM sAdhunuM dhyAna uDI gayuM ; ane te turata m huMpadane pAmyuM; ane narakasthAnanA sIpAioe tene uSNu telamAM nAkhavA chatAM, jANe mRtamAM te nahAtA hrAya nahIM tema tene ukaLatA telanI jarA Aho! Shrutgyanam Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (12) paNa asara thaI nahIM. pelA pUra mANase A banAvathI cakita thaI gayA; tyArabAda te sAdhune teo azokarAjA pAse laI gayA ane teNe rAjAne dharmano upadeza Apyo. A sAdhu azokarAyane baiddha dharmane upadeza ApanAra hato. te bIjo koIja nahIM paraMtu susInI garbhavatI strIne peTe cAMDAlanA gharamAM janmele tene potAne (azokarAya) bhatrIjo ja ho. jene ApaNe bharatakhaMDano mukhya rAjA kahIe chIe, te mahArAjanA caritramATe parANika graMthamAMthI, tenApati prIti utpanna thAya, evuM ja vRttAMta maLI Ave che; ane tema thavAnuM kAraNu bIjuM kaMI ja nahIM, paraMtu baddha dharmanI moTAI vadhAravA te lekha paddhati che. jAgraMthomAM azekarAjA mATe tenI paddhatinuM eTale kuratAreluM kazuM paNa lakhANa jevAmAM AvatuM nathI. kAraNa ke azokarAjA jAgra pramANe jainadharmI hato, ane tethI jainadharmanuM mukhya to je dayA, tenuM te ullaMghana kare e asaMbhavita ja che. vaLI keTalAka zodhakonA mata pramANe pAchaLathI je tene be dharma thaelo mA e to paNa tenA saMbaMdhanI krUratAne te asaMbhava ja che, kemake baddha dharma calAvanAra gautamabuddhane paNa thAyaja udeza hate. mATe zaiddha graMthamAM varNaveluM azokarAya saMbadhi uparanuM krUratA bhareluM lakhANa phakta pitAne dharmanI mahatvatA sUcavavA mATe e upajAvI kahADIne dakhala kareluM che. e hAlanA zodhako abhiprAya che mANekane mATIthI mAMjavA jevI A praddhati ghaNuM karIne brAhmaNa pirANikane anusaratI hatI. phakta potAnA pAtranI moTAI darzAvavA mATe paNa prasaMga na lAvo, ke je vAMcanArane tenA para ati karAve. se bhAIonI sAthe Takkara laI jeNe pATalIputranuM rAjya saMpAdana karyuM hatuM, tathA pitAnA rAjyamAM jeNe pasuvadha paNa baMdha karAvyuM hato, ane duHkhI tathA Arta mANasane mATe jeNe jage jagae auSadhazALAonI sthApanA karAvI hatI tevo mahAna azeka prAraMbhamAM nidhura, nirdaya, ane mahAdUra prakRti heya, evuM ghaNA vidvAno mAnya rAkhatA nathI. bauddha lekhakoe mahAn azekanI krUratA varNavIne evuM sAbita karavAno ajJAnatA bharele prayatna karyo che ke, te kara chatAM paNa amArA dharmamAM AvatAM Avo jIvadayApratipAla thaze, ema batAvavA mAgyuM che. paraMtu manuSyanA hRdayanuM adhyayana karanAra ane te para pukha vicAra bAMdhanAra bIjAo te e paNa abhiprAya Ape che ke, duSTa sujana thatuM nathI, ane Aho ! Shrutgyanam Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 113) sujana duSTa thatuM nathI. sujanI chatA paNa maryAdAmAMja hoya che. azoka rAjA, uparI datakathAomAM sauddha pirANika kathAomAM) darzAvyo te kRra nahoto; ave jyAre teNe tenA acala kIrti 5 zilAlekha lakhAvyA tyAre paNa tenA bhAio hayAta hatA, e siddha thAya che eTale ApaNe ItihAsa daSTie joIe to azakane mAthe mukAelA karatA te Apane eka kSaNavAra paNa ApaNe svIkArIzuM nahIM ja. itihAsa te amone te rAjI je apUrva dayA darzAve che, te dayAno aMza te bAhya ane tArUNa jIvanamAM paNa haze, ane moTA rAjya uparanA tenA anubhave tene aMtaHkaraNane vadhAre sukomaLa banAvI, tenI pAse potAnA rAjyamAM dayA dharmanI vizeSa pravRtti karAvI hatI, e cekasa che baiddha dharmane svIkAra karatAM pahelAM mahAna azAka kayA dharmamAM hato? e prazna karI keTalAka kahe che ke, te prathama ja hata; paNa pAchaLathI bauddha thaye hatuM ane tene temAM eka kahe che ke, azokanA raseDAmAM nitya aneka prANIo mAMsa pakavAtAM hatAM; evuM tene eka zilAlekhamAM lakheluM che. jainadharmamAM pazudhane mATe pratibaMdha hovAthI, ema anumAna thAya che ke, pAchaLathI te baddha thayo hato; ane e rIte te baddhadharmI thayA bAda ja te zilAlekha lakhAelo have joIe. brAhmaNadharma, dharma ane janadharma vaccenA jhaghaDA te kALe cAlatA hatA; ane bauddha sAhityamAM ja eka goe jaNAvyuM che ke, akarAyanI AjJAthI ja gayAmanuM badhivRkSa be dI nAkhavAmAM AvyuM hatuM, tathA bahene prapaMcI mAnavAmAM AvyA hatA. A lakhANathI nizcita thAya che ke, mahAna azoka te samaye baddha dhama nahIM paNa jainadharmI ha. DekaTara rAjedralAlA mitra siddha karI Ape che ke, mahAna azAka baMdha nahe. pUrva vayamAM azeka potAnI kurUpatAne lIdhe pitAne aLakhAmaNo lAgI pitAnI mAtAne saMgamAM uchaLyo hato. pitA taraphanuM viyI zikSaNa ane bhAve tenAmAM utaryuM nahotuM; eTaluM ja nahIM paraMtu te ugra svabhAvane lIdhe umaramAM AvatAM pitAe tethI trAsa pAmI tene takSazilA jevA moTA nagarane adhikAra ApI dUra karyo hato. te vadhAre unmatta , ane tyAM prapaMcI tathA duSTa svabhAvane lokoe te che vartanane vadhAre kaThora ane kara banAvyuM. caDhatA lohIthI adhikAra pAmelI utA, baLatA prasaMga AvI - Aho ! Shrutgyanam Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (114) LavAthI vRddhi pAmI takSazilAnA adhikAra uparathI tene ujjayanInA adhikAra maLyA; ane tyAMnI turataja magadhanuM rAjya hastagata karavAno tene prasa Mga AvyA. sabaMdhione peAtAnA hukamathI dAthI devA paDyA, ane susImasAthe tene yuddha karavuM paDayuM. gAdIe AvyA pachI kaliMgaupara svArI karavAneA tene prasaMga Avye. temAM zatrunA AgrahavALA avarodhathI azAkane tyAM meTA sadAra karavA paDaye. eka lekhamAM lakhyuM che ke, kaliMganI svArI vakhate dADha lAkha mANasane keda karI levAmAM AvyA, uparAMta eka lAkha mANasa raNu saMgrAmamAM mAryuM gayuM hatuM. kaliMgaupara vijaya maLatAMja azAte mahA zAka utpanna thayA hatA, ema kahevAya che. eka pachI eka banI AvelA nAvAe rAjAne juvAnImAM ugra svabhAvane banAvye hAya, te te asavita nathI. paraMtu tenI svAbhAvika prakRti tA sArIja hatI. jadharmanuM zikSaNa tenA bALamagajapara asara karI rahyuM hatuM; tene pariNAme kaliMganI katala pachI azAkane zeka thayA hatA, ane tene svabhAva kaiDha vaya sAthe namra thate cAge. meTA adhikAranI meATI jokhamadArI mATe ane prajAnA pAlaka tarike teNe peAtAne jovA mAMDayeA. buddhi, anubhava ane prasaMgeAthI paripakva thaelA evA te azekAyane potAnA krUra kRtyunA pazcAtApa thavA mAMDaye. uca mAsa anubhava thayA pachI vadhAre namra ane zAMta bane che; tema azAkarAya peAtAnA svabhAvane buddhithI namra karatA hatA. eTalAmAM upacuma nAmanA AdAcArya tene maLI Azye; ane tenA upadeze . rAjAnA manane zAMta manAvyuM. aze karAyane uparita upAdhanAra bahuAcAya upagupta vigarAnI nA manI vaizyAtineA hateA. mathurAnA bajAramAM sugaMdhi dravya vecavAnI te dukAna rAkhate hateA. ekavAra jyAre te dukAnaupara beThA hatA, tevAmAM mathurAnI rAjanAyikA vAsavadattAnI dAsI haricaMdana levAne AvI. teNIe ghera jai peAtAnI zeThANI AgaLa upaguptanA sAdaryanAM evAM vakhANa kayA ke, vAsavadattA gaNikA chatAM tenAupara mAhita thai. teNIe eka premapatrikA lakhI upaguptane sneha ane saMga icchayeA. tyArabAda upagupta taraphathI jyAre teNIne te 1 jainagraMthakAranA abhiprAya pramANe tene janAcArya maLye ; kemake AgaLa jaNAvavAmAM AvatuM te AcAryanuM vRttAMta jainadharma sabaMdhi vairAgya dazAneja maLatuM che. Aho! Shrutgyanam Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (15) kArya mATe nA pADavAmAM AvI, tyAre premaghelI banelI nAyikAe tene darzana devAnI vinaMti karI. uparANe teNIne e uttara lakhI mokalyo ke, prasaMge huM tane darzana deIza. thoDAja divasa gayA pachI vAsavadattAnA gharamAM eka khUna thayuM, ane rAjAe teNInA nAka kAna kApI nakhAvI gAmabahAra kahADI melI. A vakhate upagupta dukAna uparathI uThI teNIne maLavA ga. hInAMgathI pIDAtI vAsavadattA smazAnamAM jyAre duHkhathI bumo pADatI hatI, ane dAsI teNInI sevA karatI hatI tyAre, upaguptane A sAMbhaLI vAsavadatA dilagira thaI. vikaladazAmAM pitAnA manathI mAnelA yArane maLatAM teNIne gha ja lajjA AvI; paraMtu upaguma teNInI pAse AvIne bolyo ke, he vAsavadatA! tuM dilagira thaIza mAM, ane lajajA paNa pAmIza mAM? mANasanuM zarIra prAkRta (ajJAnInA) netraneja svarUpavAnuM jaNAya che; kharekhara te hADakAM ane mAMsanuM bhayaMkara khokhuM che. puSpa jema khIlIne kharI paDe che, tema tArUNyamAM manahara lAgane A deDa aMte khokhuM thaI saDI jAya che. mane tenA para bilakula moha nathI. meM tane prasaMge maLavAnuM je vacana ApyuM hatuM, te pramANe huM tane ma; kAraNa ke, manuSyane maLavAne A prasaMgaja utama che. tuM tArA manamAMthI lajajAne dUra karaze ane huM kahuM te sAMbhaLI A kSaNabhaMgura jagatamAMthI urati pAmI virama? pachI upamukhe vAsavadattAne dharmopadeza karyo, ane teNInA dehapAta pachI pote sAdhu thaI sattara varSanI vaye bhikSa thaze. tenI AsthA ane dharma evAM Astika hatAM ke, vIza varSanI vaye tene ahaMtapada prApta thayuM hatuM. A AcAryaviSe prakhyAta cInAI yAtrALu hyuensage tenA pravAsanA pustakamAM ghaNuM lakhyuM che. azeke tene pATalIputramAM rAkhavA mATe pattharanI eka guphA banAvI dIdhI hatI; ane vastIthI dUra ekAMta guphAmAM te raheto hato. ane teNe pratibaMdha ApI buddadharmanI dIkSA levarAvI hatI. upaguma AcAryanA upadezathI rAjAnuM mane keTaluM zAMta thayuM hatuM, tenA udAharaNamAM jaNAvavAmAM Ave che ke, rAjamahelamAM bodhivRkSanI eka kalama vAvavAmAM AvelI hatI; ane azaka rAjA tenI nIce besIne nitya keTalIka vAra dharmavicAra, tapa ane manana karato hate. aMtaHpuranI moTI rANI 1 A zabda janarSiyane che; ane te uparathI siddha thAya che ke, te sAdhu janI ja hato. 2 jaina dharmanuM prasiddha samyakatA ApyuM hatuM. Aho ! Shrutgyanam Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (16) tibarakSiAne buddhadharmaura eTale badhe abhAva hato ke, rAjAne bedhivakSataLe beThelo jo, e paNa teNIne pasaMda paDatuM nahI. bedhivRkSa para teNIne eTale tiraskAra AvyuM ke, ekavAra jyAre rAjA bahAra gaele hatA, tyAre te rANIe te vRkSane sevako pAse kapAvI nAMkhyuM. bIje divase nisanA niyama pramANe azakarAjA jyAre bedhivRkSataLe besavA gaye, tyAre te vRkSane vinAza thaelo tene jaNa. pitAne kurUpa kahevA mATe jeNe AkhA aMta:pura rane uchALanI AgamAM hobhAvI dIdhuM hatuM, te rAjA pitAne arAMta priya evA bedhivRkSano uccheda joyA chatAM kaMI paNa be nahI ! ane tene navAM pa bro phuTayAM tyAM sudhI pAne amuka vRna dhAraNa karI rahyA. pratidivasa rAjAne buddadharmapara AsthA vadhatI gaI, ane Akhare jAhera rIte teNe tenI dIkSA leI te dharmane rAjakIya svarUpa ApyuM; eTale ke bauddha dharmane magadhane rAjadhara banAvyuM. AryaprajAnA manane AthI ghaNuM asara thaI, ane keTalAka lokoe tenI jAhera rIte niMdA karavA mAMDI rAjAnI vadhatI jatI AsthA AgaLa brAhaNenuM ane bIjAonuM kaMI paNa cAlyuM nahI. bAddha dharmane rAjamAMthI dareka jAtanI madada maLavA lAgI. brAddha bhikSu ane brAddha bhikSuNIone dhananI madada ApIne teNe dharmano prasAra karAvavA mAMDe. paraMtu tamabuddhanI mULa rItIo chAyAmAM paDI jai, dhamamAM A vakhate ghaNo samAcAra ane matAMtare upanna thayAM hatAM. DhoMgarUpa thaI paDelA dharmane rAja taraphanI madada maLavA mAMDatAMja brAhmaNoe vezAMtarathI temAM praveza karavA mAMDe; ane matamatAMtaromAM vRddhi thavA mAMDI. baiddha bhizuono mukhya AcArya mogalIputra tiSya mAtra nAmano ja dharmAdhyakSa rahevAthI kaMTALI gayo. teNe sthAnane tyAga karI jaMgalamAM jai nivAsa karyo. sAdhuo, yatio, ane bhikSuo manasvIpaNe vartavA lAgyA; ane bhikSaNa mAM nItine lepa thayo. buddha dharmanI A sthiti rAjAnA jANavAmAM AvatAM tene ghaNA paritApa thayo; ane tethI dharmano uddhAra karavA tarapha teNe mana lagADayuM, rAjAe bhikSuonI rasabhA ekaThI karavA mATe hukama kahADo; paraMtu eka adhikArIe temAM evo umero karyo ke, je bhikSa hAjara nahI thAya, tene ziracheda karavAmAM Avaze. eka bhikSane A phara zikSA karavAmAM A vyAnI vAta rAjAne jANavAmAM AvatAM tene atyaMta pazcAtApa thayo. pitAnA Aho ! Shrutgyanam Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (117) nimite bhikSuno vadha thavAthI teNe prAyazcitta karavAno nizcaya karI siyAcA ne lAvyA. AcArya rAjAne nirdoSa TharAvyA pachI sAtame divase bharatakhaMDa DanA tamAma be ddhidha bhikSuonI sabhA ekaThI karavAmAM AvI. (isvIsana pUrve 241). je vakhate, AgaLa jaNAvyuM che tevo goTALo cAlatuM hatuM, te vakhate bharatakhaMDanA tamAma beMddhi bhikSuo AvIne hAjara thayA; tenuM kAraNa e ja mAnI zakAya ke, azoka rAjanI kraratAne bhaya ane eka bhikSune ziraccheda, e bene kAraNe bhikSuone sabhAmAM ekaThA karavAne samartha hatAM rAjAnA u. grasvabhAvanuM keTaleka darajaje je sAruM pariNAma Ave che, tenuM pariNAma azekarAnI moTI buddha sabhAmAM AvyuM. teja dazAvI Ape che ke, tevA krUra svabhAvanA dAbavagara janamaMDaLamAM moTo sudhAro athavA dhamAM sudhAro thaI zakato nathI. aoNkarAyanI loka prakhyAta pharatAne dALa ne na hota to badhI mahAsabhA maLI na heta; ane hAla je dharmane dunIAnI be - tIyAMza prajA mastaka namAve che, te dharma bIjA matAMtaronI mAphaka gaMgAnA pradezamAM ja utpanna thaI tyAMja laya (vinAza) pAse hota gaMgAne tIra u. paranA eka vizALa udhAnamAM moTo maMDapa baMdhAya. yogyatA pramANe AcAryo ane ahemATe temAM AsanonI goThavaNa thaI; ane eka tarapha bauddhadhamadhyakSa tiSyanuM ane bIjI tarapha mahAna azokarAyanuM siMhAsana mukavAmAM AvyuM. sabhApatinA Asana para dharmAdhyakSa timAM birAjamAna thayA pachI prathama bhikSuonI parIkSAne viSaya hAtha dharavAmAM AvyuM. eka pachI eka bhikSuone sabhApatinI sanmukha ubhI karavAmAM AvyA; ane tripiTakamAMthI thatA dharmasaMbaMdhi praznonA uttare jemanAthI na apAyA, temanA tatkALa bhagavAM vastro kahADI laI, temane sabhAmAMthI bahAra kahADavAmAM AvyA. bhikSu onI tapAsamAM A pramANe sATha hajAra zikSuone sAdhuveSa choDAvI sabhAmAMthI ane buddhidharmanA maMDaLamAMthI bahAra kahADI mukavAmAM AvyA. te mahAsabhAmAM bIje viSaya tripiTaka saMzodhana hAtha dharavAmAM A vyo; jene mATe tiSAcA sabhAmAMthI eka hajAra bhikSuonI maMDaLI nImI, autamabuddhanA nirvANa pachI mahA kazyapa nAmanA AcArya baddhabikSuonI sabhA bharIne maitama buddhanA dhamapadezane prAcIna paddhatIe saMgraha karyo hato. brAhmaNonA 1Na vedanI mAphaka te upadezone traNa bhAgamAM vaheMcI nAkhI, tene Aho ! Shrutgyanam Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (18) traNa pustako bAvyAM hatAM. jemAnA pahelA eTale abhidhamapiTakamAM bedharmanA tatvajJAnane samAveza karyo hate bIjA sUtrapiTakamAM upAsanA viSathanA sUno samAveza karyo hato; ane trIjA vinayapiTakamAM bhikSuo ane bhikSuNIonA nityakarma tathA AcAranA niyamone samAveza karyo hato. vedanA jJAna, upAsanA ane karmakAMDanI mAphaka temAM baddhadharmanA viSayonI yojanA karI hatI; ane vedane jema trathI nAmathI oLakhatA hatA tema bromAM A zAstra tripiTakanA nAmathI oLakhAtAM hatAM. mahAsabhAmAM nimAelI vidhAnuM bhikSamaMDalIe mahArAjA azokacaMdranA AzrayamAM nava mAsa sadhi pATalIputramAM rahI, e traNe piTakonuM saMzodhana karyuM hatuM. bauddhadharmane te divasathI evuM navuM jIvana maLyuM ke, tene pratApe te pUrva taraphanA dezomAM anukrame vadhAre ne vadhAre prasAra pAmate gaye te mahAsabhAnuM atyaMta prazaMsanIya trIjuM phaLa e AvyuM ke, buddhadharmanA phelAvA mATe dharmopadezakone dezodeza mekalavAne temAM TharAva thayo. bahadharmanI pUrva koI paNa dharma pitAnA upadezakone dharmapracAra mATe paradeza mokalAvyA jaNAtA nathI. mahAna azaka pachI traNa varSa thaelA prItI dharma saM. sthApake tenA bIja bIja sAthe A mArgane paNa ughADI lIdhe; ane tethI ja khrIstI dharma dezAMtaromAM phelAye, ane haju paNa phelAtuM jAya che. mahAsabhAnI parisamApti pachI azoke kyAM kyAM dharmopadezakane mokalyA hatA, te mATe dIpavaMza ane mahAvaMzamAM nIce pramANe darzAveluM che. azokarAye kharaca ApI kAzmIra ane gAMdhAra, mahIza (maDI sUra) vanavAsI, ( rajaputAnAne ujaDa araNonI uttarasImA upara pradeza) aparAMtaka, (kAMkaNa) mahArASTra, yena, (sIrIA vigeremAM AvelAM grIka saMsthAne) himavaMta, suvarNabhUmi, (barmA) ane siMhaladvIpa tarapha zaiddha dha"padezakone dharmapracAramATe mekalAvyA hatA. brahmadeza, ziyAma ane siMhaladIpamAM hAlamAM je dharma cAle che, te mahAna akarAyanI mahAsabhAmAM saMzodhAe mata che; ane cIna, TIbeTa, jApAna tathA tArtara pradezamAM hAlamAM je mata cAle che, te mULa dharmanAM vikRti pAmelA matamatAMtaro che. jema azakanuM mahArAjya tenA dehAMta pachI chinnabhinna thaI gayuM hatuM, tema boddha dharma paNa tenA maraNa pachI bhinna bhinna matamatAMtaromAM vaheMcAI ga hato, ane e chinnabhinnatAne lIdhe ja sAtamAM zatakamAM zaMkarAcAryanA Aho ! Shrutgyanam Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (11) siddhAMta AgaLa tene laya che, ema kahIye te kaMI atizayokti jevuM nathI. azakarAyanA saMtAnoe buddhadharmanI dIkSA lIdhI hatI; ane siM. haladIpa Adika keTaleka ThekANe teo eja dharmano upadeza karyo hato. rAjAne rAjyAbhiSeka thayA pachI chaOM varSe tenA eka kumAra mahIMne vairAgya AvyuM, ane tethI teNe saMsArano tyAga karI jyAre bhikSuvrata aMgIkAra karyuM, tyAre tenI umara mAtra zALa varSanI hatI. mahIM bhikSu thayA pachI te baddha dharmamAM e niSNAta thayuM hatuM ke, mahAsabhA pachI siMhaladIpanA upadezaka tarike tenI jamA karavAmAM AvI hatI. tiSAcAryathI pitAne saMpAeluM dharmasAraka kArya karavA mATe jyAre mahIM siMhaladvIpate javAne nikaLyo, tyAre mahAsabhAnA vidvAnoe zeAdhIne taiyAra kareluM baiddhadharmanuM tripiTaka nAmanuM purataka, ane tenA paranI vidvattAbharelI TIkAo teNe pitAnI sAthe rAkhI lIdhI hatI. siMhaladIpamAM A samaye tiSya nAmane rAjA rAja karato hato. tenI prAcIna vaMzAvali uparathI te kALe manAtuM hatuM ke, siMhalane rAkSasone (ja. galI lokone) jItI laI eka Arya rALae tyAM rAjayavyavasthA karI hatI. itihAsanI daSTithI jonArAo rAmAyaNane svIkAre kiMvA nahIM, paraMtu e te satyaja che ke, siMhalanA jaMgalI lokone jItI laI eka AryarAjAe tyAM navI rAjagAdI sthApI hatI. azokanA samayamAM tyAMno rAjA tiSya hato, tathA magadhedharanI khyAti paNa teNe sAMbhaLI hatI. ema paNa jaNAya che ke, magadhanA darabAramAM tene pratinidhi raheto hate. buddhadharmane upadeza karavAne azekane kumAra mahidra jayAre siMhaladvIpamAM Avyo tyAre tiSya rAjAe tene aMta:karaNathI AvakAra dIdho hato, eTaluM ja nahIM, paraMtu poteja prathama dharmadIkSA leI pitAnI prajAne te navIna dharmane svIkAra karavAne teNe uttejI. azakanA rAjakumArane A vairAgya joI siMhalanA lokone ahiMupara ananya AsthA utpanna thaI; ane thoDA ja samayamAM laMkAnA ghaNA lokoe pitAne jaMgalI dharma choDIne buddhadharma aMgIkAra karyo. "anurAdhapurI" ke je te samaye siMhaladIpanuM pATanagara hatuM, tenI najIka siMhalezvare kumAra - hiMdrane mATe eka vihAra baMdhAvyuM ane teja bhavya vihAramAM tenuM mRtyu thayuM hatuM. tenA zarIramAM pavitra avaze ke je, navA thaelA sevakomAM atyaMta vaMdanIya gaNAyAM hatAM, ane adhipi paNa buddhiprajA jene pUjya gaNe che, te Aho ! Shrutgyanam Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (10) eka suvarNa maMjulAmAM mUkI eja vihAramAM saMbhALI rAkhavAmAM AvyAM hatAM. lagabhaga aDhI hajAra varSa jeTalo prAcIna, e te mahiMdra vihAra adhApi paNa kALagatinA AghAtane sUcavato thako jarjarita hAlatamAM siMhaladvIpamAM hAla jovAmAM Ave che. te mahiMdra vihAranuM sthAna ghaNAja ekAMta sthaLamAM parvatanI vacce vRkSanI ghaTAmAM AveluM che, ane te vihArane jonArAo - tvavicArane vegya evAM te sthAnane, eka manohara sthaLa tarike lekhatA thakA AnaMda darzAvatA jaNAya che. siMhalezvare buddhadharma aMgIkAra karyA pachI keTaleka varSe tenI rANa anulAne dharmadIkSA levAnI svAbhAvika IcchA thaI ; te e rAjakumAra mahine pitAne dhamapadeza devA vinaMti karI, paraMtu teNe jaNAvyuM ke, strIone u. padeza karavAno mane adhikAra nathI; te kArya mArI bahene "saMgamitrA" kare che. rANI IcchAthI pATalIputra tarapha mANasa mokalI saMgamitrAne siMhaladIpamAM bolAvavAmAM AvI keTalIka bhikSukiNIo ane bodhivRkSanI kalama sAthe te siMhaladIpamAM AvI, ane rANI sAthe bIjI aneka siMhalAnyAone teNIe bAgharmane upadeza karyo. pahelI vIsInI aMdara ane mahAn rAjAnA saMtAna chatAM vairAgyane bhajanArA A banne bhAIbehenanA svArtha sAgathI mohita thaI siMhaladIpane jaMgalI lokomAM mane eTalAM to AsthAvAna ane bhakti parAyaNa thayAM che, temaNe pitAnA mULadharmane tyAga karI navA dharmane utsAhapUrvaka svIkAryo. te ene jago jagAe bedha karavAnI agama paDI nahIM; ane lokone samajAvavAnI paNa mAthAkUTa thaI nahIM temane tIvra vairAgya ane uttama jJAne lekomAM temanI kIrtine phelAvI dIdhI, tathA vivAdati ane sucanA vinAja temanI sunItithI AkarSAyelA loko, temanA caraNamAM AvIne paDyA; te lokoe mahAsabhAe zuddha karelo dharma svIkAryA, ke je dharma haju sudhi kaMI paNa pheraphAra thayAvi siMhaladvIpamAM cAle che. akarAyathI zodhAyelo kharekharo dvadharma hAla siMhalamAM che. baddhadharmanuM prAcIna ane vizvasanIya sAhitya hAla siMhaladvIpamAMja che; vaLI jo ke te dharmanuM moTuM sAhi nepALa ane cIna tarapha gaeluM che, paNa te hAla zuddha nathI gayAmAMthI gaelA be dhikSanI kalama Aje 2150 varSo thayAM siMhalIpamAM lIlIkuMjAra jevI rahelI che. jo ke tene mATe saMta zraddhA Aho ! Shrutgyanam Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (121 ) ane bhakti che; tathA tetre mATe ema kahevAya che ke, te haMmezAM lIluMku khara raheche. dunIyApara te vRkSanA jeTaluM prAcIna koi paNa vRkSa hAlamAM vidyamAna nathI. siMhaladvIpamAM te vRkSanI sAthe hiMdustAnanA aopha jevA eka mahAna rAjAnI kIrti, ane tenI dharmanA phelAvAmATenI uttama utsukatA adyApi paNa paradezIomAM sacavAi rahelI che. hiMdustAnamAMthI nAbuda thavA chatAM, audda dharma, tenA AzrayadAtAnI khyAtine phelAvate hajI sudhi paNa dezAMtare mAM i tihAsane yeAgya evA agatyatA dharAvanArAM prAcIna sAhitya sahita prakAze che, arAkarAjAnu' ataHpura ghaNuM meTuM hatuM. judA judA dezonI kanyA esAthe pANiyahaNa karI ekavAra vadhAreluM ataHpura, tenA dedhAgnimAM ba LIne bhasma thai javA pachI paNa pAcho temAM vadhAre thayeA hateA traNa tiSya nAmathI aoAkane moTI mahattA maLe che. tenA aMtaHpuranI mukhya mahArANInuM nAma tiSyarakSitA hatuM. e mahArANI atyaMta svarUpavAna hatI, ane tethI te vadhyA haiAvA chatAM paNa rAjAne mAnItI hatI. khIjuM tiSya nAma tene bAdudharmanI dIkSA denAra AcAryanuM hatuM; ane te AcAryapara aokane ghaNAja bhaktibhAva hatA. trIjI tiSya nAma tenA putra mahine madada - panAra siMhaladvIpanA pehelA buddha rAkhatuM hatuM te rAtane arorAya upara ghaNA vizvAsa hatA. paradezI rAjAemAM tibdha rAjApara mahAna arokane dhaze prema hateA azoka rAjAne mahArANI tiSyarakSitApara sapUrNa vizvAma hate, ane te evI te catura, hAMsIlI, ane kaLAvAna hatI ke, te teNInA para meAhAMdha thaio rahetA hatA. mahArANI tiSyarakSitAnuM cAturya, ane teNI nAparane rAkhane atyaMta vizvAsa bIje rasteja devAyAM hatAM. rAjAe ane meTA dravyavAna mANasamAM sAmAnya rIte jema bane che, tema purUSo jyAre kartavyaparAyaNa rahe che, tyAre strIe zRMgAramAM catura bane che, ane vidvAnoe jema kaheluM che tema atirasika vilasanI temanI vAsanAe ghaTavAne badale vadhatIja jAya che. kAmadeva bhegAthI, ane agni kATAthI kSamatA nathI, paraMtu vRddhija pAmyA kare che, ane te eve vRddhi pAme che ke, tene paranI nItinuM jJAna hovA chatAM potAnI nItinuM jarA paNa jJAna rahetuM nathI; tathA bhAganuM pAtra ane sthAna kevuM jovuM? tene manamAM vicAra paNa vasate| nathI. kAmane dhikkArI kaDhADavAnuM kAraNu eja che ke, te peAtAnA nIzAmAM mAsane eve kumArge lei jAya che ke, tene kai paNa vAtane mArAmAra vicAraja rahetA 16 Aho! Shrutgyanam Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (122) nathI. patinI mAnItI thai tene pUrNa vizvAsa pAmelI mahArANI viSyarakSitAnI vAsanAo, upara jaNAvyuM. tema vRddhi pAmI, ane teNIne vAsanAnI tRptinuM pAtra jovA paNu viveka rahyA nahI. bhAgavAsanA enI pAchaLa bhamatuM teNInuM mana . ekavAra potAnAja sAvakA putra kunAlanA sAthathI kheMcAyuM, ane tenApara teNIne bhAgabhAvanA utpanna thai. kumAra kunAla ghaNAja rUpavAna yuvAna ane jJAnI hateA. kAMcanamAlA nAmanI eka mahAsvarUpavAna keralakanyA sAthe tenAM lagna thayelAM hatAM; ne strIpurUSamAM dhADe dAMpatyaprema jAmyuM hateA. eka strIpara premane yathArtha sthAna maLavAthI purUSane kAma bIjA pAtraupara citajAya che; tema kunAla kumAra potAnI priya strImAM anurakta hatA, eTaluMja nahI, paraMtu bAlyAva sthAthIja tene rAjadvAramAM caracAtA dharmezravaNAne paricaya hAvAthI saMsAra upara aMtarathI uDe| abhAva utpanna thayeA hateA. tenI vRttie eka tarI kartavyamAM, bIjI taraphathI dharmamAM, ane trIjI tarI peAtAne anurUpa bhAyAmAM sthira thaelI hatI. eTale tenI nIti rAjakumArAmAM cita jovAmAM AvatI evI sAMsArika zu gAravALI nItithI dhAja uMcA prakAranI hatI. tiSyarakSitA upara tene mAtRbhAva hatA. mahArANInI rAmAra ceSTAone te vAtsalyaceSTAo jevI samajyA, ane jyAre teNIe tene spaSTa rIte viSayavAMka patra mekaklyA, tyAre eka mAtAnA sakhAdhanathI teNe teNIne teNInA pAponuM bhAna karAvyuM. mUrkhane edha khApanAro purUSa jema nArA pAme che, tema kuNAla kumAra potAnI sAvakI mAne dha devA jatAM teNInA ucchva khala dezadhanA bhAgarUpa thai paDaye. tiSyarakSitAe kuNAla kumAraupara dveSa rAkhI, tathA rAkhane ADuMa vaLuM samAvI pATalIputrathI tene takSazilAnI subedArIupara meAkalAvyo. takSazilA jeTale dUra dezAvara jatAM mAtAne vaMdana karavAmATe te aMtaHpuramAM gaye, ane tyAM teNI evAM gabhIra vayanethI sakSedha devAnA . teNe yatna karyo ke, tiSyarakSitAne ulaTA vadhAre gussA caDayA. kuNAla kumAra tyArabAda takSazilAnI subedArI upara gayA, ane tyAMnA adhikArIonI tathA leAkeAnI thoDAja divasamAM atyaMta prIti pAmyA. lekAe tenI nIti ane rItithI prasanna thai devanI mAphaka tene bhajatAM thakAM mAna ApavA mAMDayuM. ANI tarapha tiSyarakSitAe rAjAnuM mana prasanna karI ekavAra rAjamudrA Aho! Shrutgyanam Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 113) mAgI lei, tenI chApa mArI takSazilAnA adhikArIo upara evA hukama mekalAvyo ke, kuNuAla kumAranI AMkheA kahADI te tiSyarakSitA upara meAkalavI. te sadeze. lei pATalIputrathI nikaLelA dUta takSazilAmAM AvyA, ane te hu. kama daivayoge kuNAlaneja svAdhina karyo. adhikArIe ane prajAjanenI sabhA bharIne beThelA kuNAla kumAre rAjAnI AjJA meTathI sabhAne vAMcI sAMbhaLA vatAMja adhikArIe ane rAbhAjanAe kAne hAtha dIdhA. paraMtu rAmanA jevI asAdhAraNa pitRbhakti dharAvanAra kuNAle kahyuM ke, rAjAnI AjJA pramANe je mANasa mArI AMkhe| kahADI nAkhaze, tene huM moTAmAM moTI bakSisa ApIza. pAtALe priya evA rAjakumAranI AMkhe kahADavAne sArA mANasamAMthI te kASTha pazu taiyAra thayuM nahI; paraMtu garIbAithI pIDAte eka cAMDAla bakSisane mATe kuAla kumAranI AMkho kahADanA siMhAsananI raMgabhUmipara jai ubhA raAA. kumAre tene peAtAnA DeALA kahADavAne gabhIra mudrAthI hukama ApyA, ane sazAnA leAkeAe. AMkhe! dha karavAsAthe cAMDAle eka netra kuDhADI kuNAlanA hAthamAM ApyuM. sabhAsado prati joi hAthamAM peAtAnuM netra rAkhI te elyuM ke, ahA! Ajeja mArAthI samajAyu ke, huM jene mArUM mAnatA hatA, te mArUM nathI, huM! kSetranA mAMsapiMDa ! tAre lIdhe thatA doSothI have huM mukta thaiza; cAMDAle bIjuM netra paNa te daramyAna kaDhADI nAMkhyuM; ane jarAe pIDAnI lAgaNI batAvyA vagara kuNakumAra saMsArane asAra mAnI bhikSu thai sabhAmAMthI bahAra nikaLI gaye. kuNuAla ane tenI strI gAmegAma bhIkha mAgatAM mAgatAM, ane vINA vagADatAM thakAM anukrame pATalIputramAM AvyAM. rAjamaMdira AgaLa AvI vINA vagADI temaNe evuM sarasa saMgIta karyu ke, rAjAe gAnathI meAhita thaI, temane peAtAnI pAse elAgyA, rAjAe putrane nahI oLakhavAthI tu kANu che? ane kema A rIte bhIkha mAge che? ema prazna karyA. tenA uttaramAM teNe saghaLI hakIkata rAjAne kahI saMbhaLAvI. kuNAlanuM duHkha sAMbhaLI rAjAne rAmAMca thayA; ane tenuM hRdaya krodhathI bharAi gayuM; ane pAse ubhelA sevakene teNe AjJA ApI ke, tibyarakSitAnuM mastaka kApI nAkhavuM. azAkanA AvA Adeza sAMbhaLI kuNAla tene page paDaze; ane kheche ke, mahArAja ! strIhayA karavI ucita nathI ; kemake strIhasA karavAthI Aho! Shrutgyanam Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (124) moTuM pApa thAya che. aparAdhine mAphI ApavA jevI bIjI e ke udAratA nathI. mArI Akho javAthI mane zaka thato nathI ; mATe mArI namra vinati svIkArI mArAM mAtuzrIne kSamA karo? mArA je ne gayAM, te mArAM karmanA phaLa haze, temAM temane kazo doSa nathI. kuNAlanAM te vacanothI paNa rAjAnuM mana mAnyuM nahI, ane teNe ti barakSitAne mAravAno nizcaya pheravyo nahI. te joI kuNAlane ghaNuM dilagirI thaI, ane tethI teNe rAjAne pharI vinaMtI karI ane rAjAne vizvAsa lAvavA mATe che ke te bolyo ke, he! mahArAja! huM saca kahuM chuM; tamo je mArA mAtuzrIne mApha na karatA he te huM IcchuM chuM ke, mArAM ne pUrvanI peThe sArA thaje? tenA mukhamAMthI upalAM vacana nikaLatAMja kuNAlanI AMkhe pUrvanI piThe sArI thaI; ane azokarA no baddha sarA upara vizvAsa vadhAre daDha thayo. kuNAlavALo camatkAra joI azokarAyanA bhAI vItAzakane vairAgya Ave. guNakara nAmanA yati pAse teNe dIkSA lIdhI, ane te vanamAM jaIne ro. A samaye nirNaya nAmano eka paMtha nikaLe. paMvardhana prAMtamAM e paMthanA pravartake pitAnA paga AgaLa buddhanI pratimA kahADI, ane eka kharAba citra lokomAM pragaTa karyuM. azokarAye boddha dharmane apamAna ApanAruM citra pravartAvanAranuM mastaka lAvI ApanArane inAma ApavAnuM jAhera karyuM. inAmanI AzAe eka mANasa vinAzakane tene karti mAnI tenuM mastaka kApI lAvyA. bhAInuM mastaka joI rAjAne ghaNo ja kheda thayo AcArya upaguNe A vakhate rAjAne ghaNuM samajAvI zAMta karyo. azokane boddha dharmapara evI zraddhA utpanna thaI ke, teNe page cAlIne bharatakhaMDanA te kALanA pratyeka brAddha tIrthanI yAtrA karI hatI; pratyeka ThekANe stupo ane staMbho ubhA karAvyA hatA. saghaLA maLI teNe coryAsI hajAra ratu po baMdhAvyA hatA, evI daMtakathA che. bodhivRkSa ane vAsananI rakSA mATe teNe je moTA bAMdhakAmo caNAvyAM hatAM, temAna bodhivRkSavALA bAMdhakAmanA keTalAMka khaMDero haju jovAmAM Ave che. bhikSu ane bhikSuNIone rahevA mATe teNe aneka dharmazALAo baMdhAvI hatI. hyuensagano pravAsa vAMcatAM sthaLe sthaLe azokarAyanA baMdhAvelA stUpa jevAnI vAto ApaNu vAMcavAmAM A ve che. bharatakhaMDamAM azokanA jeTalAM lokopayegI bAMdhakAmo, hAlane sama Aho ! Shrutgyanam Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (15) yamAM bIjA koI paNa rAjAe baMdhAvelAM jaNAtAM nathI gautamabuddhanA cAra nyAsathI pavitra manAelAM pratyeka sthaLo, jevAM ke, zuddhodananI rAjadhAnI kapilavastu, buddhanI janmabhUmi vATikalaMbitI je ThekANe buddha kezo kaheDAvyA, ane alaMkArone tyAga karyo, te anomAnadIno taTa, biMbisAranI rAjadhAnI rAjagRha, tapasthAna urUla nAmanuM gayAnI pAsenuM vana, niraMjana nadIne tIra, gayA, mRgavana ane je ThekANe teNe nirvANa lIdhuM, te kamInagara, ityAdi rathaLe stUpa, ca, vihAra ane dhamapadeza mATe teNe makAno baMdhAvyAM hatAM. azokarA page cAlI A pramANe baiddha tIrthanI yAtrA karatAM aneka lokopakAraka kAryo karyA hatAM teNe sthaLe sthaLe pAkA mAM baMdhAvyA hatA. vaNajhAronI rakSA mATe thANuM besADyAM hatAM pravAsIonI sagavaDa mATe dharmazAlAo baMdhAvI, temAM sadAvrato sthApyAM hatAM; ane nagaranagara tathA lagabhaga gAmegAma ArogyamaMdira (davAkhAnAM) baMdhAvyAM hatAM; ke jyAM dIna rogIone muphata auSadhe ApavAmAM AvatAM hatAM. baddha dharmano mukhya hetu je davAdharma, te azokarAye sarvatra pravartAvyo hato; ane tene amalane mATe teNe pitAnA rAjyamAMthI pazuvadha kahADI nAkhI, baratanI cAre dizAe pitAnI dharmazAo parvatonA acala khaDakopara kotarAvI hatI, ke jenAviSe have ApaNe AgaLa varNana karIzuM. baiddha graMthomAMthI maLatI paurANika AkhyAyikAo karatAM vadhAre vizvasanIya itihAsa zilAlekho, sataMbha paranA lekhe, ane azokanI dharmazAonA patasaMge para kotarAelA lekho parathI maLI Ave che. buddhidharmanuM mahatva te lekha parathIja jaNAya che. buddhidharmanAM hajAra varSanA kALamAM teNe je vizvasanIya ItihAsanA sAdhano mUkyAM che, tevAM bIjAM koI dharma paNa mUkyAM nathI. bharatakhaMDanA judA judA bhAgamAM parvatomAM delI, korelI ane khaNI kahADelI guphAo yatione rahevAnA ca, ane dharmazALAo adyApi paNa evAMne evAM ja te kALano citAra ApatAM hayAta rahelAM che. parvatanI acaLa zilAo upara kotarelA lekhomAM dareka ThekANe azekane rAjyAbhiSeka thayA pachI te lekha keTalAme varSe lakhAye? te jaNAveluM che. azokanA samaya nirNaya mATe ApaNane bilakula bhAMjagaDa paDatI nathI. azoka rAyanI dhamAjJAonA acala khaDaka para kotarelA cAdalekha che; ane te azokapriya Aho ! Shrutgyanam Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ darza rAjAnA Adezo kahevAya che. e AdezonA lekha azokarAyanA - jyAbhiSeka pachI terathI paMdara varSanI aMdara kotarAvelA che. staMbho paranA lekho ra7 thI 28 mAM varSamAM kotarAvelA che. lekho azakane kotarAvelA hovA chatAM, temAM eka evuM nAma koI paNa lekhamAM nathI. teomAM "revAnAM triya vitha ' evuM rAjAnuM nAma che. priyadazI rAjA kahe? evo prazna prathama utpanna thayo hato, ane teno nikAla keTaleka varSe siMhaladIpane auddha puratonA abhyAsa pachI thayo hato. siMhaladIpanA ddha paMDitonI pAse zrAddhadharmanI bhASA, ke jene pAlIpA kahevAmAM Ave che, tene abhyAsa karatAM mastara cArlsa Taranara nAmanA eka sarakArI amaladArane ddhadharmanA sAhityanA be moTA gratho, ke jene mahAvIza ane dIpAvaze kahevAmAM Ave che te maLI AvyA hatA; ane te grathone vAMcatAM temAMthI samajAyuM ke, azekarAye baddhadharmane moTo ramAzraya Ape hatA, eTaluM ja nahIM, paraMtu teNe keTalIka AjJAo pitAnA dezanI sarahada uparanA acala khaDako upara kotarAvI mUkI che. e zilAlekho saMbadhi temAM je vadi kramano hevAla Ape. hA che, te uparathI Taranara sAhebe prathama azokano ItihAsa taiyAra karyo hato. ApaNI tarapha mItara je prIsepa sAheba pato uparanA lekhamAM zuM che? te besADavA mathato hato; eTalAmAM tene eka dAnapatra maLI AvyuM; ane temAnA akeka akeka akSare besADatAM pAlI bhASAnA akSaro maLyA; ane te le che ghaNuM ukelI tenA artho jAhera karyA. bhASAtulanA zAstrane AdhAre temaNe asaMta zrama laI pAlI bhASAnA akSaro besADyA; te hakIkatano atre prasaMga na hovAthI laMbANa na karatAM ApaNe mAtra eTaluM ja jaNAvIzuM ke, ghaNA zrama pachI temaNe pAlI bhASAnA akSaro besADyA; ane azokanA lekho vAMcI, chApI jAhera karyA. te uparathI mIstara Tarnare pitAne maLelA lekhe ekavAyatA karI jAhera karyuM hatuM ke, zilAlekho mAM jene priyadarzI kahela che, te azokarAjA che; A saMbaMdhamAM keTalAMka varSo sudhi vivAda cAlyo hato; ane te bAbatane chevaTano toDa dIpavaMzanA lekhathI Avyo hato kAraNa ke temAM spaSTa rIte lakheluM che ke, akarAya teja priyadarzI che, ane teNe ja lekho kotarAvelA che. azekarAnA zilAlekhonA be vibhAgo pADavAmAM AvyA che; eka pahelA kALane ane bIjo uttara vayane. pahelA vargamAM pAMca le che; paDelo Aho ! Shrutgyanam Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ giranAra upara lekha sattara phITa lAMbAM ane ATha phITa pahoLI chApathara upara be iMca jevaDA moTA akSaro karelo che, e lekha terae AjJAne chelle bhAMgI gaelo bhAga hAlamAM maLI che.--erIsAmAmA vilI parvata upara bIjo lekha che, ane trIjo lekha eja prAMtamAM jegaDa parvatamAM kotarelo che. lekha yamunA nadInA uttara kinAre AvelA khAlasInA parvata upara che; ane pAMcamo lekha, ke jemAM keTalAka grIka rAjAenA nAme levAthI atyaMta ugI che te, aTakanI pelI taraphanA kaparagiripara che. kapUragiri uparano lekha, je khaDaka upara kotarele che, te daza phITa pahoLA, covIsa phITa lAMbe, ane daza phITa jA zilApaTa che. A lekhanI bhASA te tarapha te samaye vaparAtI bhASAnI sAthe mizrita thaelI pAlI bhASA che. sadhaLA lekhomAM azokanI cAda Ae che. ATalAja lekhe ane ATalI ja AjJAo nathI; paraMtu thoDI vadhAre AjJAo ane ghaNuM lekho che. ThekaThekANe parvata para moTI zIlAo maLI AvavI, ane te ThekANe lekhe kotarAvavA, e muzkela hovAthI azokariye bIjo bhAga lIdhe haze teNe staMbhepara lekho karAvI te ubhA karAvyA che. e eka staMbha dIlhI ane bIje alahAbAdamAM che. dIlhILo ratabha phIrojazAhanI lATa, evA nAmathI oLakhAya che. sIrAja nAmane eka phArasI lekhaka jaNAve che ke, te staMbha batrIsa phITane hoI ATha phITa jamInamAM hato. janarala kanIgahAma jaNAve che ke, e stabhanI uMcAI sADIbetAlIsa phITa che e staMbha thI cAre bAjue azokanI AzAo kotarelI che. ahAbAdavALe staMbha batrIsa phITa uce che: taLIethI tenI jADAI ATha phITanI, ane uparathI be phITa ane be IMcanI che. kALanA ane kudaratanA utpAtonI sAme TakAva karI zake tevA lekho ane staMbho ubhA karAvavAmAM azokanI dUradarzI buddhinI mahattA samA elI che. lekha uparathI tenA rAjyanI sthiti, smRddhi ane rAjyanagaranuM sibhAgya vigere aneka bAbato upara vicAra thaI zake che. mahAna azokarAya je mahAna nagaramAM rAjaya karatA hatA, te nagara ke jenuM nAma pATalIputra hatuM, temAM aneka ThekANe varNana karavAmAM AvyuM che. paNa hAlamAM te nagaranA khaMDero ghaNuM DAM rahyAM che; tathApi je kaMI rahyAM che, te tenI moTAIne AbhAsa Ape che. hAlanA paTaNA zaheranI jagyAe ane thavA te AsapAsa moTA vistAraupara pATalIputra vaseluM hatuM. vAraMvAra Aho ! Shrutgyanam Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (128) badalAtA gaMgAnA pravAhamAM tene talapadezano nAza thaele che. daMtakathA e che paNa cAle che ke, jalapalayamAM pATalIputra nagara nAza thayo hato. gaMgA jevI moTI nadImAM moTuM pUra AvI, pATalIputrane nAza thaze heya te, te kALanA loko tene jalapralaya kahe, to temAM kaMi atizayokti karavA jevuM nathI. vaLI gaMgAnA tIra upara eka prAcIna nagaranAM kheDere aDhI hajAra varSo pachI ubhAM rahe, e kalapanA paNa beTI che; kAraNake eka nAnI nadIuparanA nagarane paNa pANI dhedhathI jayAre sejamAM nAza thAya che, to gaM gAjelI moTI nadInA tIra upara khaMDera rahe e zuM saMbhavita hoya ? chatAM paNa DAM ghaNuM khaDera che to te paNa te dALane zIH pazAstranI khUbIja batAve che. cInanA prasiddha yAtrALa musAphare pitAne pravAsamAM pATalI putranuM varNana karatAM tenI moTAIviSe ghaNuM jaNAvyuM che, eTaluM ja nahIM, paraMtu Igreja sarakAranA amaladAroe karelI zodhethI paNa e prAcIna nagaranI moTAI ane vistArane ApaNane saheja khyAla Ave che pATalIputramAM bAi matione mATe azokarAya eTalA vihAra baMdhAvyA hatA ke, AkhA dezanuM nAma pAchaLathI vihAra (bihAra) paDyuM, ema paNa mAnavAmAM Ave che. parvata upara ane staMbha upara kotarAvelA lekho uparathI jaNAya che ke, azoke pitAnA rAjyanI aitihAsika noMdha rahevAne lAMbe vicAra karyo haze. pitAnA samayano itihAsa rAkhavAnI rAjAne je icchA thAya te svAbhAvikaja che, eTaluM ja nahI paraMtu sAdhAraNa mANasane paNa potAnA kALanA itihAsanA nedhanI AkAMkSA rahe che. azoka jevA chatrapati mahAna rAjAne evI IcchA che, ane te mATe teNe AvA acaLa lekho kotarAvyA hoya, te te paNa tenI te dUradarzIva buddhine kharekhara dhanyavAda ApavA jevuM che. dhamapadezasAthe videzIya samakAlIna rAjAonAM je nAmo ApavAmAM AvelAM che, teja batAvI Ape che ke, azokane te vicAra khuMya haze; cAre sarahadanA parvata upara kotarAvelA lekhethI pitAnA rAjyane vistAra darzAvavAno azekane hetu jaNAya che. AgaLa te strIo ane baMdhu o pratenI je kuratAne IzAro karavAmAM Ave che, te mAtra pirANika vRttAMta che; jyAre zilAle. parathI te jaNAve che ke, pitAnI rANIo ni te apUrva prema dharAvato hato; ane temane te joIe teTalI chUTa Apato hato. ghaNA lekhamAM rANIoe ApelAM dAna AdinuM Alekhana thaeluM jaNAya che. eka lekha Aho ! Shrutgyanam Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uparathI tene baMdhuo vidhamAna hatA, e pachI jaNAya che. prajA pratye potAno dharma teNe ApaNane lekha dvArA batAvI Ape che. eTaluM ja nahI, paraMtu prajAnA agresane-(dhanADhane) mAM potAnA jAtibhAI prati dayA dekhADavA, paropakAra karavA, ane sanmArge cAlavAne teNe potAnA udAharaNathI bodha karele jaNAya che. lekha uparathI tenA cAritra ane itihAsaupara paDatA kAzanuM vizeSa anumAnabhaka vivecana, te lekho je tevo ApyA thI sArI rIte thaze. dilhInA staMbha paranA aA kAyanA lekho bAvA. 1 devA kiya priyadarzI rAja AjJA kare che ke, mArA rAjyAbhiSeka pachI rAjIsame varSe A lekha karavAmAM Ave che; dhamanI lAlasA ane saddA ApA ddhi pAme che. mArA rAjyamAM gRha ane yatio upara dhanuM baMdhAraNa che; ane teo niraMtara dharma pramANe cAle che. vizeSamAM eja ke, teo pitAe manavikArane kabare rAkhI mahAna jJAnamAM pravartI ? kAraNa ke jJAna ja zreSTa che. jJAnane unna karanAra dharma, AzrayadAtA dharma ane gurU paNa dharmaja che. kharA sukhanuM ThekANuM dharmaja che. - 2 dharmaja jagatamAM e che dharma eTale vA karavAM ; ane asatya kaLathI dUra rahevuM te dayA, kArya, aMta:karaNanI zuddhanA ane pavitra AcaraNuM e dhamAM kAramAM mULatatva che. garIba, duHkhI na karI mANase, pazu, paMkhI, jaLa, sthaLacara vigere mATe meM aneka dharma kayo che; tema sarva dharmo karavAM. teo A kAma karaze. temane zAbata sukha prApta 3 je mane sArI ane dhArmika jaNAze, tenI prakRti kharAba haze, te paNa huM tane pApI gaNIza nahIM. sArA kharA jaNAvAne mATe ja mANasone AMkhe ApelI che; mANaso potapotAnI AMkho mANe ekabIjAne sAro naThAre dekhe che. AgaLa jaNAvelI bAbAnI sughaka pApIomAM gaNanA karelI che; apakAra niSpharatA, rAga, garva vigere kAma - 4 rAjyAdhika pachI zAlIsame varSe A lekha ketaravAmAM Ave che; Aje lAkho loko mArA bhatA banelA che. teonA hAzamAM AvanAra aparAdhina che lA , kAlI zikSA karavI te have 159 Aho ! Shrutgyanam Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (130) jaNAvavAmAM Ave che. * * * je je ThekANe mArA bhakato auduMbaranI pradakSiNA kare, te te ThekANAnA lokoe tene khAvApIvAnI jaNasane baMdeba ta kare; ema karavAmAM temanuM hita che. je mAro bhakta temAM cUkaze, tene zikSA thaze. paraMtu koIne dehAMtadaMDanI zikSA thaze nahIM. kArAgrahavAsa ane dehAMta zikSAne dezavaTAmAM samAveza thaze. mArga upara khUna karanAra pachI te garIba ke zrImaMta heya, tene dezavaTo devAmAM Avaze. jIvatAM prANIupara julama karanAra kivA mAranArane, tene hAthapaga kapAvI ne nAkhatAM upavAsamAM rAkhavAmAM Avaze. (arthAta teo pAse upavAsa karAvavAmAM Avaze.) zArAMsa e ke, aparAdhio prati paNa huM niraMtara kRpAdRSTi rAkhIza. 5 AgaLa jaNAvavAmAM AvatAM prANIone mAravA nahI. popaTa, menA, bataka, bagalA, ghuvaDa, gIdha, cAmAcIDIvAgoLa, kAgaDA, kabutara Adi, tathA bakarI, gheTI, DukarIAdi emAM janAvaronuM bhakSaNa karavuM nahI; tema paisA mATe temano vadha kare nahI. dareka mahInAnI caudaza, pUrNimA ane amAvAsyAne divase baLadane caravA choDavA nahI." ke mArA rAjyakALanA bAramA varSamAM lokonA hitane mATe meM eka Adeza bahAra pADyo hato, te Adeza rada karI, tathA bhAre pUrvano dharma meM pheravI nAkhe che, ema jaNAvI huM ane pharIne AjJA karuM chuM ke, jemanA mata mArAthI judA hoya temane huM prArthanA karuM chuM ke, temaNe satvareja mArA dharmamAM AvI zAzvatuM sukha meLavavuM. AvI AzAthI meM A Adeza jAhera karyo che. cha AgalA rAjAo AvI IcchA karatA karatA maraNa pAmyA. rAjA jyAre dharmAMtara kare che tyAre te dharmano ke ukarSa thAya che? halakA mANasenA dharma svIkArathI jayAre dharmanI vRddhi thAya che, tyAre rAjakule te dharma svIkAre te tenI keTalI vRddhi thAya ? Ajadana sudhimAM dharmopadeza mATe dhamapadezakone dezadezAMtara mokalavAne meM keTaluM karyuM che? te sarva vidita vAta che. 1 A lekhamAnA bIjA keTalAMka pakSionAM nAme samajAtAM nathI; ane cheluM vAkaya paNa saMbaMdha vinAnuM che. mane to teno artha ema lAge che ke, pratyeka mAsanI cAdasa, amAsa ane punamane divase baLadone khetImAM joDavA nahIM. arthAt baLade vigere prANIone te te divase upayogamAM levA nahIM; paNa teone vizrAMti ApavI, Aho ! Shrutgyanam Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (13) AvA bI uparAMta azekarAjAnA cAra jAhera Adeza, ane dAnadharmane mATe apAelAM patromAM paNa keTalAka Adezo jovAmAM Ave che. azekarajAe je pitAnI prajAnI dharmannitti mATe lakSa ApyuM che, tema lakI nIti sudhAravAnI yojanA karavAmAM paNa te zithila jaNAtuM nathI. mahAyAtrA nAmanuM eka maMDaLa sthApana karI, teNe adhikArionA deze ane lokonI nIti upara tapAsa rAkhavAne badebasta karyo hato. te kALe lokonI nIti vadhAre bagaDelI hoya, e paNa eka anumAna thAya che ; kAraNa ke. eka lekhamAM lekanI nItimAM zeka batAvavAmAM AvyA uparAMta tenA baMdobastanI ejanA mATe paNa sAro karavAmAM AvyuM che. madhyavayamAM mahAna azokarAe A pramANe eTalAM badhAM loka hitanAM kAryo karyAM hatAM, ke jenI yathAyogya vigata je maLatI hoya to pustako bharAya. giranAra paranA azokanA lekhanuM bhASAMtara, zAsana peheluM-devonA priya priyadarzI rAjAnuM A zAsana che; jI - hiMsA tadana baMdha karavI joIe; jemAM hiMsA thAya tevA ya karavA nahIM. moTo samAja ekaTho karavA devo nahIM, kAraNa ke devanA priya priyadarzI (azoka) rAjA AvA moTA samAjane doSarUpa gaNe che. kharekharI te eka samAja che, jene devanA viya priyadarzI rAjA kabula rAkhe che. AgaLa dharmazAsana bahAra pADavAmAM AveluM che, ke satkarmamAM prANuo mArI zakAya ? ane Ajadanasudhi AvI rItI cAlatI AvI che; paNa te rItI have kabuvA nathI; tethI A dharmazAsana bahAra pADavAmAM Ave che. havethI prANIone mAravAM nahI. zAsana bIjuM-devanA priya priyadarzI rAjAnA saghaLA mulakamAM tA pAsenA deza, ceDa, pAMcadeza, satyaputra, keralaputra, tAmraparNa ( laMkA mAM tathA yavana rAjA enTIokasa tathA tenA sAmaMta rAjAo hoya, te savine mAluma thAya ke, rAjAe be bAbate karI che; eka manuSyanA sukhanA upAya tathA bIjA pazuone sukhanA upaya, e banne upAyane mATe manuSya tathA pazuone upayogI je je auSadhio je je sthAne nathI, te te ja krio maMgAvIne tyAM tyAM ropAvI che; temaja phaLa, mULa je ThekANe nathI, tyAM te magAvI re pAvelAM che; tathA manuSyane ane pazuone upayogasAruM mAM Aho ! Shrutgyanam Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (1ra) mAM kuvo khodAvyA che, te jhADe virAvyAM che. zAsana trIjuM--devonA piyapriyada rAja kahe che ke, gAdIe beDAM mane bAra varSe thayAM, tyAre meM e pramANe nA karI ke, je leka dharmanA niyamathI bAMdhAelA che, te game to paradezanA che, athavA mArI prA haiya, to paNa temaNe nItinA baMdhana jevAM ke, mAtA, pitA, mitra, dAsa ane bAgakasaMbaMdhi tathA brAhmaNa ane zramaNa saMbaMdhi kartavya amalamAM lAvavA sAruM pAMca varSa prAyazcita karavuM. udAratA sArI che. chatAM prANa pIDA nahI karavI, e sAruM che. uDAupaNuM ane nidAthI dUra rahevuM, e sAruM che. zALA lokone A sthAne gaNAvelA zuNa saMbadhI dAkhalAthI, ane khulAsAthI samAja teija upadeza Apaze. zAsana rAThuM - ghaNe kALa mAM hiMsA ghaNuM thAya che; jJAtimaryAdA rahetI nathI. brAhmaNazramaNanuM mAna rahetuM nathI; mATe devonA priya priyadarzI rAjA gajAdika sahita savArI kahADI, vAtra vajaDAvI, tathA AtasabAjI phaDAvI, agAu koI divasa nahI Apelo e hukama Ape che ke, rANIhiMsA karavI nahIH bAhya emanuM mAna rAkhavuM; mAbApanI sevA karavI, tathA vRddhanI sevA karavI, A ane bIje dhamAcaraNa devAnA priya priyadarzI rAjAe vadhAryA che, ane haju paNa vadhAre devAnA mi priyadarzI putra pautrAdika, paNa gallaya 'i dhama tathA zIla pALI A dharmAcaraNanI vRddhi karaze; kAraNa ke, je duHzarada hoya che, te pote paNa dharma pALI zakato nathI ; dhamAcaraNanI chAha thAya, tathA dhaTAro na thAya, emAM sAruM che; ema dhArI A lakheluM che. A bAbatanI vRddhi thAo hAni na thAo. gAdIe beThe bAra varSa thayA pachI devAnA priya priyadazI zALae A lakhAveluM che. zArAnapAMcamu-devanA priya priyadarzI nA pharamAve che ke, koinuM kalyANa karavuM e kaThaNa che; tathA pApa karavuM e saheluM che; mAra meM jema sukRtya karyA che, tema mArA putra, paiva tathA prapautrAdika paNa dareka samaye ghaNuM sArAM kAma kare che. joke paNa te ja pramANe cAlase to sukhI thaze. je A mArgane taja te duHkha pAse pApa sukara che, mATe mArA rAjyanA teramA varSamAM sarva nI lekamAM nItinI dekharekha rAkhavA sArUM guNInI vRddhi thavA, ane yavana, kAja, gAMdhAra, raSTika ane panikanA dharma lekamAM sukhanI vRddhi karavA sAme dharma mahA mArA namyA che. teo laDavaiyA ko Aho ! Shrutgyanam Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (133) mAM bAga, maNanA bIjA lokomAM bIna harakane sArA levAnuM kalyANa thavA sArUM, baMdhivAnonAM baMdha toDAvavA sArUM, ane purelAne bahAra kahADavA sAruM pavitra gurUe ApelA jJAnane sAdhava pharaze. pATalIpura zaheramAM athavA bahAra jyAM mArA bhAI bahena athavA sagAMvahAlAM haze, tyAM paNa teo jaze. A dharma mahAmAtya je patinI dekharekha mATe nImavAmAM AvyA che, teo je je sthAna nIti kAyado sthapAyo che, tyAM tyAM puNyavAna ane sadguNa janone uttejana Apaze. AvA IrAdAthI A zAsana lakhyuM che, te bharI - e mAnavuM. zAsana cha -prAcInakALamAM prajAnA hita upara dhyAna Apa mAM AvyuM hoya, tema jaNAtuM nathI; temaja kaI amaladAroe paNa dhyAna A huM nathI; mATe have mArA rAjyamAM strIo upara, dharmasthAna upara, yAtrALu upara, vyApAraupara, tathA bAga bagIcA upara meM cokIdAra rAkhelA che; ane hareka rIte mArI prajAnA sukhamAM vadhAro thAya tema karyuM che. huM ane mArA mahAmAtya je je jAhera karIe, te majura thavA mATe sabhAmAM mUkavAmAM Avaze ; maMjura thayA pachI mane khabara ApavAmAM Avaze. AvI AzA meM sarva ThekANe karI che. jagatanuM hita karatAM karatAM mane saMtoSa nathI. AkhI dunIAne AbAda karavI, e ghaNeja stutipAtra prayatna che. jyAre sarva loke A lokamAM sukhI thAya, ane te svargamAM javA zaktivAna thAya, tyAre ja huM temanuM RNa chuTuM. AvA RNathI mukta thavA mATe mArA saghaLA yata che. AvA vicArathI A nItinuM zAsana lakhavAmAM AvyuM che. A ghaNA kALasudhi Take ? mArI pAchaLa mArA putra, pautra tathA prapo. AkhI dunIAnA - lene mATe prayatna kare che paNa A kAma ane zramavinA bane tevuM nathI. zAsana sAtamuM-devapriya priyadarzI rAjA evI IcchA rAkhe che che. sarva dharmagurUo saMpathI rahe; teo Icche ke, ame jevA niyama pALIe chIe, tevAja niyama bIjA loko pALe, tathA rAkhe; paNa sarva manuSyanA mA, tathA IcchAe dI judI hoya che; mATe keTalAeka badhuM pALe, temaja keTalAeka DuM paNa pALe. te paNa eTaluM to kharuM ke, niyama, ghana ItyAdi ghaNuM che; temaja saMyama, bhAva, zuddhi, kRtajJatA, daDhabhakti e zreSTha che. zAsana AThamuM AgaLanA vakhatamAM rAjAo mRgayA ( zikAra vigera) majazeka mATe musApharI karatA ; paNa devapriya priyadarzI rAjA to Aho ! Shrutgyanam Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (13) gAdIe beThA pachI dazameM ve jJAna thayuM ke, sarva vAtrAo karatAM dharmayAtrAja beTa che; jemAM brAhmaNa zramaNanuM darzana thAya, tathA temane dAna apAya : - janonuM darzana thAya, tathA temane suvarNanI bakSisa ApI zakAya : pitAnA dezanA lokonI mulAkAta laI zakAya; dharmane bodha ApI zakAya, tathA te viSe pUchaparacha thaI zake. potAne agAu vicAra pheravIne dharmayAtrA svIkArI, tethI devapriya priyadarzI rAja pite ghaNuM rAjI thayA che. zAsana navamuM-devapriyadarzI rAjA kahe che ke, kaMI harakata hoya, putra save, pravAsa karela hoya, tathA e zivAya bIjA ghaNA prasaMge Ave, tyAre manuSya nAnA moTAM mAMgalika kRtyo kare che; je mANasa AvAM nirarthaka ane zudra aneka maMgala kare che, te mUDha che. mAMgalika kRtyo te avazya karavAM joIe; paNa AvAM maMgalayonuM bahuja DuM phaLa che. dharmamaMgaLa eja mahAmaMgaLa che. e maMgaLamAM nIcenI bAbato che. jokara cAkarI khabara rAkhavI ; gurUnI sArI rIte sevA karavI ; jIvane sArI rIte niyamamAM pravartAvavA bAhmaNa tathA bhikSukone sAruM dAna ApavuM e tathA evA prakAranAM bIjAM rAtakarmo karavAM, enuM nAma dhama maMgaLa che. A maMgaLa karavAne bodha, bApa hoya to bApa, dIkarAe, bhAIe, ke uparIe jyAM sudhI sAmA mANasanA manamAM utare tyAMsudhI kare. AgaLa kahyuM che ke, dAna karavuM te sAruM che; paNa jevAM dharmasaMbaMdha dAna tathA anugraha che, tevAM bIjA koI paNa dAna ke anugraha nathI. zubha aMta:karaNavALA mitra, jJAtivAe, tathA sahAkAre prasaMga Ave tyAre kahevuM ke, upara kahelAM kAryo sArAM che; mATe te karavAM; A saghaLuM je kare che, te aMte svarga jAya che. svarge laI janArAM A kAma jarUra karavAM joIe. zAsana dazamuM-je devapriya priyadarzI rAjAnI prajA dharma senane na karata athavA dharmajJAne na anusarata to te yaza ke kIrtIne parama lAbhakArI na gaNata. paraMtu tenI prajA upara pramANe pravarte che. mATe te yaza athavA kIrtine cAhe che. devapriya priyadarzI rAjA je kaMI parAkrama kare che, te kevaLa paralokane mATe kare che. tethI pote bilakula kakamukata rahe kharo; kalaMka te pApaja che paraMtu jo mANasa sarva kAma mUkI daI A kAmane vAte atyaMta parizrama le, te bhale te uMcI ke nAcI paMkitane hoya te paNa tenAthI A kAma banavAnuM nathI. temAM paNa ugI padavInA mAsI ne A kAma banavuM Aho ! Shrutgyanam Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (15) ghaNuM ja azakaya che. zAsana agIAramuM-devanA priya priyadarzI rAjA ema kahe che ke, jevuM dharmadAna, dharmacarcA, dharma saMbadhI udAratA ke dharmane saMbaMdha che, evuM koI paNa dAna nathI. dharmadAne vigeremAM nIcenI bAbato che............ nokara cAkarI sArI baradAsa rAkhavI, mAtA pitAnI bhakita karavI, mitra, oLakhItA, jAtibhAi, brAhmaNa tathA zikSakane sArI rIte dA. devuM. tathA jIvanI rakSA karavI. A zubha kartavya che, ema bAje, dIkarAe, mitra, oLakhItA mANase jatibhAIe, tathA paDozIe paNa kahevuM, A pramANe je kare che te A jagatamAM sarva prItine pAtra thAya che; tathA paralokamAM paNa - naMta puNyanuM phaLa bhogave che zAsana bAramuM -devapriya priyadarzI rAjA sarva saMpradAyanA bhikSakamaMDaLa tathA gRhonA dAnabhAnAdithI satkAra kare che. devapriya priyadarzI rAjA ema mAne che ke, je dAna ke pUjAthI sarva saMpradAyanI yazavRddhi thAya, tenA jevuM bIjuM kaI dAna ke pUjA nathI. saMpradAyanuM baLa aneka rIte vadhI zake che, paNa saMpradAyanA udayanuM mULa te eja che ke, vAcAne niyamamAM rAkhavI, kAraNa ke tethI pitAne saMpradAyanI prazaMsA athavA parasaMpradAyanI niMdA na thAya; tathA prasaMgavinAnuM halakuM bhASaNa na thAya, prasaMga Ave tyAre eka saMpradAyavALA manuSyoe bIjA saMpradAyavALAne mAna ApavuM jeo prasaMge eka bIjAnA saMpradAyane uttejana Ape che, teo pitAnA saMpradAyane vadhAre che, ne parasa. pradAyano upakAra kare che. je AthI virUddha varte che, te pitAne saMpradAyane ya kare che : tathA parasaMpradAyano apakAra kare che; tathA huM mArA saMpradAyanI u. nati karuM chuM, ema samajI je kevaLa potAnA saMpradAyanI stuti kare che, te paNa pitAnA saMpradAyane asaMta nAza kare che; mATe sarva saMpradAyavALAe haLImaLIne rahevuM. e sAruM che. teo ekabIjAnA dharmathI vAkepha thAya. tathA eka bIjAne madada kare, evI devapriya priyadarzI rAjAnI icchA che. kAraNa ke, sarva saMpradAyavALA bahuzrata tathA.............................. thAya, jethI sarva saM. pradAyano yaza vadhe, tathA temane mAna maLe ; evAM dAna zivAya bIjAM dAna ke pUjanane te mAnato nathI. ATalA sAruM dharmamahAmAyA, strIo viSe tapAsa rAkhanArAo, saMnyAsIo AdikanI sALasaMbhALa rAkhanArAo tathA evA bIjAo kAme lagAvyA che; Ama karavAnuM phaLa eTaluM ja ke, pitAnA saMpra. Aho ! Shrutgyanam Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAya che vRddhi thAya, tama dhama prakAza pAme. zAsana tera-( A zAsananA ghaNAkharA ao dhasaI gA che. ) zAsana cAdamuM- dharmalIpI devapraya priyadarzI rAjAe lakhA velI che; koI ThekANe saMkSepamAM lakhAelI che, koI ThekANe madhyama rIte tathA koI sthAne vistArathI lakhAelI che. badhe ThekANe badhuM lakheluM nathI. deza moTo che, mATe meM je lakhAvyuM che, te ghaNuM che. keTalIka bAbato vizenI madhura ne lIdhe pharI pharIne lakhI che; kAraNa ke, te bAbatane leke vizeSa pratibadhI - hAgu kare, je A koI sthAne artha athavA yogya lakhyuM hoya tenuM .. raNa ema dhAravuM ke, asala sAthe te nakala meLa nahI he? athavA to karanAre bhUla karI haze. prakhyAta cinAi musAphara hyuena sAMga lakhe che ke, ame karAvelA gAMdhAranA eka zilAlekhamAM lakhyuM che ke, agAu ahIM asaMgadhisatva, morahita bedhisatva, tathA parvanAza nAmanA be dhirAta thaelA che. sAlAturamAM azoke baMdhAvelA pinA zilAlekhamAM ghaNI jagAe hata zabada vAparavAmAM AvyuM che, ane laMbANa thavAnA bhayathI azokanA bIjA zilAlekhonA bhAvA Ape . jovA icchanAre kaniMgahAmanI aMgrejI bhASAmAM racelI prAcInabhUgoLathI jANI levA. makaraNa sAtamu. mahAna azekanA itihAsanI samIkSA. mahAn azokano pitA biMdusAra, ane pitAmaha caMdragupta, bane jainadharmI hatA, temAM te kazo saMdeha nathI; kemake, teonuM varNana viratArathI Aja pustakanA pahelA bhAgamAM ApeluM che. A prakaraNamAM jaNAvelA ane zAkanA varNanane vAMcatAM zIlAlekhamAM jaNAvelI te dayALu lAgaNIthI ane numAna thAya che ke, te jaina hatA. baddha pustakomAM tenI krUratA mATe je lakhANe lakhavAmAM AvyAM che, te te phakta teoe potAnA dharmanuM mahatva vadhAre mATe lakhyAM hoya evuM hAlanA je zodhaka vidvAno anumAna kare che, te satya ja che. azokane janmacaritra mATe khAsa jaina pustaka nahIM maLavAne hetu sAtamA zatakamAM thaelI dharmakriAMtija che. kemake, te samayamAM zaMkarAcArye ghaNAM Aho ! Shrutgyanam Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (137) janapustakone vinAza karyo hato, ane te sAthe tevAM pustakane kadAca vinAza tha heya, to temAM saMdeha rAkhavA jevuM nathI athavA azekarAyanA khAsa caritrane jainagraMtha hajusudhi kaI jainabhaMDAramAM guja raDyo hoya, tema paNa anumAna karI zakAya che. chatAM paNa pariziSaparva Adika bIjA jainagraMthamAM paNa chUTuM chavAyuM mahAna azoka mATenuM je keTaluMka lakhANa maLI Ave che, tethI paNa jaNAya che ke, mahAna azoka jainadharmo hato. hAlanA ni. pakSapAtI pazcimAtya zodhaka vikAne paNa ema mAne che ke, baddha graMthamAM lakheluM mahAna azakanuMvRtAMta sayAsatyathI mizrita thaeluM che, mATe tenA para vizvAsa melI zakAya nahIM. DeTara rAjedralAla mila to lakhe che ke, azoka rAjAe vaMzaparaMparAgata dharma eTale je dhamano tyAga karavAthI tene itihAsa Arya prajAmAMthI koIe lakhe nahIM; A uparathI paNa ema anumAna thAya che ke, azokarAjA pahelAM to jainadharmI ja hato. kAraNa ke tene vaMza paraMparAgata dharma te jaina ja hatuM. pAchaLathI te aidha thayo hoya, to tema mAnI zakAya takSazilAne azokanA zilAlekhamAM je pArzvanAthanuM nAma dAkhala kareluM che, te pArzvanAtha jainonA trevIsamAM tIrthakara che, ane te IsArAthI paNa sAbita thAya che ke, mahAt azaka jainI hato. koi zilAlekhamAM ema lakhavAmAM AvyuM che ke, azekanA rasoDAmAM pazuvadha thato hato. te te zilAlekha te badhadha thayA pachI lakhAyo hoya, evuM anumAna thAya che, kemake, bAdamAM mAMsabhakSaNa mATe chUTa ApelI che. prathama azoka jaina, dhama hatuM, teno moTo pUrAvo te e che ke, teNe gayA mAnuM bodhivRkSa toDI paDAvyuM hatuM ane te samaye te kharekhara custa jainIja hato, kema ke, jo tema na hota to bAddha dharmamAM atyaMta pavitra gaNAtAM bodhivRkSane te toDI paDAvata nahIM. kaliMganA vijaya samaye doDha lAkha manuSyanA saMhAra pachI, tene je kheda upanna thayo hato, te paNa evuM jaNAve che ke, tenA manamAM jaina dharmanI asaMta dayAmaya lAgaNI vistAra pAmatI hatI. vaLI azokanA varNanamAM ema kahevAmAM AvyuM che ke, tenA samayamAM upagupta sAdhune ApadanI prApti thaI hatI, ane tenI aoke ghaNI ja bhakti karI hatI. aha5da e jai. nadharmaja paryAya zabda che, ane evA jainapadane prApta thaelA sAdhunI teNe karelI bhaktithI jaNAya che ke, te jainadhana hato. vaLI azokane putra kuhAla paNa jainadharyuM hatuM, ema je mAM lakheluM cheazekanA zilA 18 Aho ! Shrutgyanam Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (138) lekhamAM "revAnA viya" zabdane je vAraMvAra lakhavAmAM Ave che, tethI paNa jaNAya che ke, te jainadhAma hata; kAraNa ke, eka mAnavaMtA mANasane jainazAstromAM "sevAnAM priya ''zabdathI bolAvavAmAM Ave che. vaLI je graMthomAM sAdhuone mATe vaparAto "yate" zabda, azokanA leomAM jovAmAM Ave che. aze ke potAnA lekhomAM jaNAvyuM che ke, khUna karanAra mANasane paNa dehAMtanI zikSA thaze nahIM e tenI dayALu lAgaNI paNa tenuM jainadharmIpaNuM sUcave che. vaLI eka zilAlekhamAM zeke jaNA vyuM che ke, "pratyeka mAsanI cAdasa, amAvAyA ane punamane divase baLadane paNa khetImAM joDavA nahIM." dareka mANasa jANe che ke, uparanI tithione jainadharmIo ja eka dhArmika parvatarike gaNe che; ane te divase sarva jaino AraMbhatA kAryono tyAga kare che. azokarAjAe paNa jainadharmane anusarI, ne ja te tithione divase baLadane paNa vizrAMti ApavA hukama karyo che. . ha : : kejara, Aho ! Shrutgyanam Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (13) prakaraNa AThamuM. jainadharmanA mukhya banAvonI sAlavAra nedha. (A prakaraNamAM jeTalI sAla ane tene lagatA jeTalA banAvo amane maLI zakyA che, teTalA dAkhala karyA che.). mahAvIra saMvata pahelAM. 250 zrI pArzvanAthajI. 80-sudharma svAmino janma. 02-mahAvIrasvAmine janma. kara-mahAvIra svAminI dIkSA. 30-mahAvIrasvAmine kevaLajJAna gAtabharavAmine dIkSA sudhamAsvAminI dIkSA-pravAmino janma. 16-gatamabuddhanuM kALagamana-jaMbusvAmine janma AmalI nAmane pahelo ninhave . 14-tiSpagu nAma bIje ninda mAhAvIra saMvata pachI, mahAvIra vikrama, saMvata. saMvat, 1- 0-mahAvIra svAminuM niveNugotamane kevaLajJAna-sudhA svAminuM pAropaNa-jaMbusvAminI dIkSA-prabhavasvAminI dIkSA-avaMtinagarImAM caMdrapatine patra pAlakane rA jyAbhiSeka the. 12- -gautamasvAminuM mokSagamana-sudharmAsvAmine kevaLajJAna jaMbusvAmine paTTAropaNa Aho ! Shrutgyanam Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (140) -- 44- papa- 60 - 64- -- sudharma svAminuM svargamana 0-jaMbusvAmine kevaLajJA. -NyamavAcAryano janma. -prabhavAmi yugapradhAnapada 1 - bhavAminuM gamana. 7 --naMda rAjyanI sthApanA- caMdrapAtanA pAva pAlaka gADIne uccheda. - bhadrasurijI ma. - jaMbuminuM mekSagamana-mekSAdi daza vastuone vi cheda thaye-zAMbhavAcAryajIne dIkSA. 05saMbhUtivijayajIno janma. 0pArvanAthanI pATe chaThThA AcArya zrI ratnaprabhasUrijIe upakezapaTTAmAM mahAvIrasvAminI pratimAnI pratiSThA karI tathA osyAnagarImAM ozavALonI tathA zrImAlanagaramAM bImAlI sthApanA-pravAminuM nirvANa -zabavAcAryane yugapradhAnapa6. pazebhadrasUrijI dIkSA. _bhadrabAhu svAmino janma. 0-zayyAvAcAryanuM svargagamana-yazobhadrasUrijIne yugapradhA 66. 70- ke , - * che ke - napada. 101- i -umAsvAtivAcaka (piTarsananA riporTa uparathI ghaNuM kara digaMbara paTAvali pramANe 108- -saMbhUtivijayajInI dIkSA. 11 -- -labhadrajIne janma janatatvadarzane mate). 12 - 02thulabhadrane janma (piTarsananA riporTane mate). 13 . -bhadrabAhavAmijInI dIkSA 146- 0-sthalabhadrajInI dIkSA ( AtmArAmajIta janatatvadarzane mate ). " 148-- -yazobhadrasUrinuM svargagamana-saMbhUtivijayajInuM paTTAropaNa athavA yuga pradhAnapada. 148- 0-AcamahAgirino janma Aho ! Shrutgyanam Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (14) 151 - 1-yulabhadrajInI dIkSA (piTarsananA riporTane mane. 156- - tivijajInuM svargagamana-bhadrabAhu svAmine yugapradhAna napada. 12 -0 0 - vizAkhAcA dazava ( digabara mate ). 170- ---pUrva viccheda-bhadrabAhuvAmI meNe gayA-sthUlabhadrane sUripada 172 - - --- daza pUrva prathalAyA, digaMbara mate ) 178 --- 0AmahAgarinI dIkSA. -zapurthI kSatriyAcArya ( digaMbaramate) -Aryasuhastine janma. 208 -- -- dazapUrvI jayasenAcArya ( digaMbarama) -~rathalabhadrajInuM svargagamana (AtmArAmajIkRta jainatavAda. zanA mata pramANe) 218 - nyUlibhadrajInuM svargagamana (piTarsananA riporTa pramANe) navanaMdarAjyano vinAza-caMdraguptane bhagadhanI gAdI maLI- AryamahAgirijInuM yugapradhAnapada-- 0-azvAmitra nAme cothe kSaNikavAdi niva. 222- -AryasuhastinI dIkSA. 0-gaMga nAmane pAMcamo hira 0-dazapUrvI nAmanAcArya (digaMbaramate) 235- -caMdraguptano putra biMdusAra ( atriketu) magadhanI gAdI para beTho-caMdragumanuM maraNa. 242- 0-dazapUrvI siddhArthacArya ( digaMbara mate ). 246- -Arya suhastinuM sUripada. -AmahAnirinuM gajedapuramAM svargagamana. 263-- - gadhezvara biMdusAranuM yu-mahAna azokanuM magadhanI gAdI para AvavuM. 264- -dazapUrvI vRdironAcArya digaMbara mRta ) -dazapUrvI vijayArya (digaMbara te). 201- 0saMpratirAjA-AryasuhastisUrinuM svagamana. 228 0 282- Aho ! Shrutgyanam Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che ja ra42 - susmitAcArya tathA supratibaddhAcArya AryasuhastinI pAse beTA, ane teoe kaDavAra surimaMtra jApa ja, tethI sudharmAsvAmithI cAlatA AvelA nigraMtha gacchanuM nAma badalAI kaTika gaccha paDayuM. 285- 0daza pUrvI buddhisiMgAcArya (digaMbara mate ). - umAsvAti (zvetAMbara mate). -dazapUrva devAcArya ( digaMbara mate ). -caMdraguptanA maurya vaMzano ucacheda-pumitrane magadhane gAdI maLI. 327- --caMdragupta maurya vaMzano uccheda (matAMtare). 32- 0-dazapUva dharmasenAcArya digaMbara mate ). 336 0-kAraNikacethI saMvatsarI karanAra pahelA kAlakAcAryano ja (piTarsananA riporTane AdhAre) 345- --nakSAcArya ( digaMbarI). 353- 1 ---puSamitrarAjAnI gAdI balamitra ane bhAnumitrane maLI. 363- -jyapAlAcArya (digaMbarI). 376(386)0-pAvaNa sUnA karta zyAmAcArya (kAlakAcArya). (pi TarsananA riporTane AdhAre) 38- 0-pAMDavAcArya (digaMbarI), 413- magadhanI gAdI balamitra ane bhAnumitra pAsethI nabhavA. hana rAjAne maLI. 422- --dhuvasenAcArya (digaMbarI) 436 0-kaMsAcArya (digaMbarI). 53- -gardabhalethApaka trIjA kAlakAcArya-bharUcamAM thaelA A khapuTAcArya-magadhanI gAdI nabhavAhana pAsethI gabhi ghane maLI. 466 - 0--magadha gAdI gardabhila pAsethI zakarAjAe hastagata karI 467- 0-arvamaMgu-vRddhavAdI AcArya-siddhasena divAkara-pAdalipta sUri. 468- 0-subhadrAcArya (digaMbarI ). 470 - 1 -vikramAditya rAjAe zakone harAvyA -- Aho ! Shrutgyanam Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 143) 474- 4- yazobhadrAcArya (digaMbarI). 482- 22-bhadrabAhu (digaMbarI)- svAminA ziSya senasU rino janma. 406- 26- svAmino janma. 500 - 30-siddhasena divAkaranuM svargagamana 501- 31-vajIsvAminA ziSya vasenasUrinI dIkSA 504- 34-vajIsvAminI dIkSA ! 515- 45-loDAcArya (digaMbarI). 518- 4-kuMdakuMdAcArya. para8- pada-nimalasUrie padmacaritra racyuM. pa33- 13--ArakSitasUrie sarva zAstronA anuga judA judA karyA. 544- 74-haguptathI vairAsika matI utpatti-vaizeSika matanI sthApanA. 548 - 78-vaja svAmine sUripada-thIgusUrie trazasikamatI reha guptane parAjaya karyo. pa65- 5-ahivatyAcArya ( digaMbarI). 578- 108-jAvaDazAhe zetruMjayane teramo uddhAra karI pASANanI pra. timA sthApI, tenI pratiSThA vajIsvAmie karI 584- 114-vajIsvAminuM svargagamana-dazamuM pUrva, cothuM saMdhayaNa ane cothuM saMsthAnA viccheda gayuM-sAtame niha thaye. pa85- 115-pAzvanAthajInI sattaramI pATe yakSadevasUri. pa93- 123--mAghabaMdhAcArya (digaMbarI). 55- 125-koraMTanagara tathA satyapuramAM nAhaDamaMtrIe jinamaMdira baMdhAvyuM, tathA tenA biMbonI pratiSThA jijagasUrie karI (AtmArAmajIkRta jainatavAdane AdhAre). 600 - 130-sApura jinamaMdiramAM jajigasUrijIe jinaprati mAnI pratikAra karI ( jinaprabhasUrijInA racelA tIrthaka9pane AdhAre). 60-- 138-ravIranagaramAM digaMbaramatanI utpatti. 14- 144-dharasenAcArya (digaMbarI). Aho ! Shrutgyanam Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (144) 617 -- 147-janasUrinuM yugapradhAnapada. 620 - 150-vajIsvAminA ziSya vasenasUri svargavAsa-zrIcaMdra sUrinuM pArepaNuM, ane tenAthI kaTikA chanuM nAma bada lI caMdragaccha paDayuM. 633- 163-puSpadaMtAcArya (digaMbarI). 663- 183--bhUtabatyAcArya (digaMbarI). 687- 217- hAcAryuM ajhahA nagaranA lokone jenI kya. 77 - 300-zrI vIrasUrie nAgapuramAM naminAthajInI prati karI. 784- 314-malavAdI AcAryo zilAditAnI sabhAmAM jaino parA jaya karyo. 845- 375-vallabhIpurane bhaMga. 882- 412-caityavAsIonI sthiti 884- 414 --nyAyabiMdunI TIkA racanAra dhArAcArya 886 - 416--bahAdIpa sAdhuonI zAkhA. 847- 477-vallabhInagaramAM zilAditya rAjAnA uparodhathI dhanezvarasU rie zetruMjaya mahAmI racanA karI. ha72- 502-yazobhadrasUrie khaMbhAtamAM jinAlayanuM dhvajAropaNa karyuM. 980-- 510 - jainAgo putakArUDha thayA-devaddhi gaNI kSamAzramaNa. Ta83- para3-kALakAcAryajIe cothanI saMvatsarI karI. 1000 - 530 - satyamitrasUri sAthe pUrvajJAnano vida. 1005- 535-audase cAlIsa graMtha kartA haribhadrasUrinuM svargagamana (piTarsananA riporTane AdhAre ). 1055- 585-coda cAlIsa graMthanA kartA haribhadrasUrinuM svargagagana (AtmArAmajIkRta jenatavAdane AdhAre tathA bhAMDAra karanA riporTane AdhAre paNa). 1062- paTara-upamitiviprapaMcakatA siddhasUrinuM vargagamana. 1070 - 600-devAmahAranA ziSya durgasvAmI. 1078- 64-revatAcala parvata upare ratanazA zrAvake suvarNanA derAsaramAM ratanI pratimA rathApI ema royala esIATIka sosAyaTIne 1884-86 nA rIporTamAM cothe pAne lakheluM che.) Aho ! Shrutgyanam Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (45) 1115-- 645 --- jinabhadragaNi kSamAzramaNa. 685-janabhadragaNinuM yugapradhAnapada, 1155 1170 1190 - 720 - umAsvAti nAmanA yugapradhAna thayA 1200 730--svAtiAcArye punamathI caiAdarzanI pAkhI sthApI. 1270~~ 800-prathrusrasUri-bhaktAmarakartA mAnatuMgara- apabhaTTIsurine - - 700-ratiprabhasUrie nADolamAM naminAthajInI pratiSThA karI. ja 1272-~ 802 - vanarAje pATaNa vasAvyuM, ane rAjavihAramAM pacAsarA pArzvanAthanI pratimAnI pratiSThA thaI. 1296~ 8261pyabhaTTIsUrie pArzvapratimAnI pratiSTA karI, 1350~ 880~~arjunayatinuM vargagamana ane tenA vakhatamAM jJAtAputranuM mULaAkAranuM badalavuM ( pITarsananA rIporTane AdhAre ). 1354~ 884--disadhAna kAvyakatA dhanaMjaya mahAkavi. 1365- 895---AmarAjapratiSedhaka bappabhaTTIjInuM svargagamana. 1370~ 900~~~~~%0ppabhaTTIjInA ziSya nannasUri. 919-AcArAMgavRttikAra zilAMgAcArya. 9pa1-digaMbara devasenabhaTTAraka. 1389 1421 1432~ 962-amRtayadrasUrie samayasAranI TIkA racI-gagamaharSi. 1434~~ 964-yazobhadrasUri kheragaDhanuM jinamaMdira nAralAimAM lAvyA. 1461-- 991----vIragaNuiM. 1464~ 994--ughAtanasUri-sarvadevasUrithI vaDagacchanI sthApanA-cAyA sIgacchonI utpatti. (matAMtare) 1470 - 1000-vaDagacchanA jayasi MhasUri. 1480-1010-vaDagacchI sarvadevasUrie rAmasainyapuramAM RiSabhadevajInI tathA caMdraprabha prabhunI pratiSThA karI,tathA cadrAvatImAM pina maMdIra bAMdhanAra kuMkaNama trIne dIkSA ApI. 1495-1025--sAMLamunie jinazatakara TIkA racI 1496--1026 -takSazilAnuM nAma gIjanI paDayuM, 1499-1029-dhanapAla paMDite dezI nAmamAlA racI. 1512-1042-pArzvanAgarie AtmAnuzAsana racyuM. 19 Aho! Shrutgyanam Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (14) 15ra0-1050-digaMbara amitagati-rAjagacchanA jinezvarasUri. 15ra5-1055-narasiMhasUrie narasiMhapuramAM yakSane mAMsabhakSaNa ta jAvyuM. 1543-1073-ukezagacchanA jinacaMdramaNi 1550-108 --abhayadevasUrinA gurU jinezvarasUri. 1554-1084-jinezvarasUrine durlabhasena rAjA taraphathI kharataranuM birUda maLyuM. 1558-1088-vAMgI TIkAkAra abhayadevasUrinI dIkSA-vardhamAnasUrie Abupara vimalazAhanA jinamaMdiramAM pratiSThA karI. 156-1096-vAdivetAla zAMtisUrinuM svargagamana. 1578-1109-jIrAvaLa pArzvanAthatIrtha. 1583-1113-giranAra para neminAthajInuM jinAlaya baMdhAyAno zilAlekha. 1585-1115-yaduvaMzamAM thaelA maMDalIke senAnAM patarAMthI giranAra para jinamaMdira baMdhAvyAne zilAlekha. 1580-1120-nivRttikulanA droNAcArya-abhayadevasurIe aNahIlapaTTa namAM droNAcAryanI AgevAnI nIce achata nAmanA vyApArInA makAnamAM rahIne sthAnAMga upara vRtti racI, tathA dazerAne divase jJAtAdharmakathAnI vRtti pUrI karI. 1582-1122---thArApudrapurIya gacchanA nami sAdhue paDAvasyakaTIkA nA mane graMtha ra. 1pa84--1124-abhayadevasUrie haribhadrasUrijIne pacAsakapara LakAmAM TIkA karI. 155-1125-thArApadaMpUrIya gacchanA nami sAdhue rUkaTanA kAvyAlaMkA , rapara TIppana racyuM-kharatara gacchanA jinacaMdrasUrie saM vegaraMgazALA nAma graMtha racyo. 1588-1120-nemicaMdrasUrie uttarAdhyayananI TIkA karI. 1605-1135-abhayadevasUrinuM svargagamana. 1606-1136-vidhipakSagacchanA AryarakSitajIno janma. 1608-1138-abhayadevasUrinuM svargagamana (bIjA mata pramANe)-guNa caMdragaNi-caMdramaNie vIracaritra racyuM. Aho ! Shrutgyanam Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (17) 1611-1141-dhanaviya vAcake lokanAlikA graMthapara bhASAvRtti lakhI. 1612 - 1142-vidhipakSagacchI AryarakSitajInI dIkSA. 1613-1143--vAdidevasUrine ja 1615-1145- hemacaMdrajIne janma kArtika suda 15 zanivAra. 1920-1150 siddharAja gAdIe beThe-hemacaMdrajIne dIkSA (prabhAvika ca ritra pramANe). 1622-115ra-vAdidevasUrijIne dikSA. 1624--5154- hemacaMdrajInI dIkSA (jinaharSasUrinA mata pramANe kasUri 1628-1158-amalacaMgaNi. 1624-11pa -caMdraprabhasUrithI punamIA gacchanI utpatti. 1630-1160-mahApabhAvika vIrAcArya. 1632-1112-hemacaMdrajIne AcAryapada (jinaharSasUrinA mata pramANe). 1634-1164-jinavallabhasUrie potAnAM citra kAvyo, tathA saMghapaTTo ciDanA jinamaMdiranI divAla para kotarA-mAladhArI hemacaMdrasUri. 1636-1166-hemacaMdrajIne AcAryapada (prabhAvika caritra pramANe). 1638-1168-vidhipakSa gacchanI utpati-pAdevagaNie haribhadrasUri kRta nyAyazapara paMjikA racI. 1640-1170-maladhArI hemacaMdrajIe bhavabhAvanA banAvyA. 1641-1171-vizAla gacchanA dhanezvarasUri thayA, teNe jinavalabha racIta sArdhazatakanIvRtti racI 1644-1174-vAdi devasUrijIne AcAryapada. 1648-1178-municaMdrasurinuM svargamana. 165-1180-yazodevasUrie pAkSikasutra para vRtti racI. 165-1181-siddharAjanI sabhAmAM tAMbara digaMbareno vivAda, ane temAM digaMbarono parAjaya devasUrijIe kayI. 1653-1183-vetAMbara digaMbarenA vivAdamAM vAdi devasUrijIne jaya thayAthI mahArAjA siddharAjane tuSTidAnatarike devasUrijIne ApavA mAMDeluM dravya temaNe grahaNa nahIM karavAthI te dravyanuM jinamaMdira baMdhAvyuM ane temAM devasUrijIe AdinAtha Aho ! Shrutgyanam Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (148) jInI pratiSThA karI. 160-1180-AbhradevasUrine mIcaMdrasUrinA AkhyAnamaNi kopIvRtti racavAmAM pAzvadevagaNie madada karI-guNAkarasUri. 1660-1199 -- phalavadha gAmamAM pArzvanAthajInI sthApanA-kumArapAlane rAjagAdI. 1674-1204-kharataragacchanI utpatti-rUdrapAlIyagacchanA abhayadevasU ri-jinabhadrasUridevasUrie phaledhI gAmamAM tathA ArA saNAmAM jinabiMbanI pratiSThA karI. 1677-1207-caMdrasenasUri. 1678-1208-acalagacchI dhamaSasUrino janma mAravADamAM AvelA mahApura nAmanA gAmamAM thaye, temanA pitAnuM nAma caMdra ane mAtAnuM nAma rAjalade hatuM. (ema merUtuMgakRta zata padi sAroddhAramAM che) 1681-1211-dAdAsAheba jinadattasUrinuM svargagamana. 1683--1213-aMcala gacchanI utpati-zrImAlI vaMzanA bAhaDamaMtrIe zatruMjayane caudamo uddhAra karyo. 1686-1216-aMcalagarachI dharmaghoSasUrinI dIkSA. 1691-1221-paramAnaMdasUri. 1642-1222---harSapUrIya gacchanA caMdrasUri-vAgabhaTTamaMtrie sADAtraNa kroDa rUpiyA kharacIne zetruMjaya tIrthano uddhAra karAvyuM. 1643-1223-kharatara gacchanA jinacaMdrasUrinuM svargagamana. 1674-1224-aMcalagacchI dharmasUrine sUripada. 1681226-vAdi devasUrijInuM svargagamana-vidhi pakSagacchI AryarakSi tajInuM svargagamana. 1608-1624-dhanapAla mahAkavi-hemacaMdrajInuM svargagamana. 170 0-1230-kumArapALanuM svargagamana 1703-1233-jinapatisUrie kalyANanagaramAM pratiSThA karI. 1706-1236-sArdhapUNamiyaka gacchanI upati. 1710-1240--tapagacchanI sthApanA karanAra jagacaMdrasUri vidhamAna hatA 1714-1244-giranAranI cothI TuMka uparanI pratimAne zilAlekha che Aho ! Shrutgyanam Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (14) 1718-1248-AsaDe vivekapaMjarI karI. 1720-1250-AmikenI utpatti. 172-12para-munirattasUrie amamavAmacaritra racyuM. 1729-12 paTa-acalagaccha jayasiMhasUrinuM svargagamana. 1733-1263-aMcalagacchanA dharmaghoSajIe zatapadi graMtha racyo. 1735-1265-vAyaDagacchanA jinadattasUri. 1736-1266-devAnaMdasUrie kokApAzvanAthanI pratiSThA karI. 1738-1268-aMcalagacchI dharmasUrinuM 60 varSanI umare svargaga mana. 1743-1273-ajitadevasUrie yogavidhi graMtha racyo. 174-1276 -mANikyacaMdrasUri-rAjaga7nA mANijyacaMdrasUri. 1747-1277-jinapatisUrinuM svargagamana. 1748-1278-rUdrapAlIya gacchanA abhayadevasUrie jayaMtavijaya mahA kAvya banAvyuM. 1753-1283-ajitasiMhasUri. 1755-1285-vaDagacchanuM nAma jagaccadrasUrithI tapagaccha paDayuM 1758-1288-vastupAla tejapAle Abu upare luNagavasahImAM kasoTInI jinapratimAnI sthApanA karI. 176 0-1240-kanakaprabhasUri-cazvarasUri. 1764-1ra8ra-AjitarabhagaNi-punamIAgacchanA jinezvarasUri. 1764-124-aMcalagacchI dharmaghoSasUriracita zatapadika graMthanuM vi varaNa tene ziSya maheMdrasUrie racyuM-kharatara gacchamAM thaelA devAnaMdasUrinA ziSya padmaprabhasUrie munisuvrata caritra racyuM. 1766 - 1ra86--tilakAcArya Avazyaka laghuvRtti karI. 1768-1248-vaDhavANa pAsene aMkevALI A gAmamAM vastupAlanuM varga gamana. 1764-1288 - aMcalagacchI deveMdrasiMhasUrine janma. 1772-1302 zrImAlI caMdradeve zatrajayapara jinamaMdira baMdhAvyuM-vi ghAnaMdasUrinI dikSA-- dharmasUri dIkSA. Aho ! Shrutgyanam Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (15) 1776-1306-acalagacachI devedrasiMhasUrinI dikSA. 1778-1308-vastupAla baMdhu tejapAlanuM svargagamana. 1780-1310-somaprabhasUrine janma. 1785-1315-dukALabhaMjaka jagaDuzAha. 1781-1321-somaprabhasUrinI dIkSA. 1703-1323-aMcalagacchI deveMdrasiMhasUrine AcAryapada. 1797-137- deveMdrasUrinuM mALavAmAM svargagamana. 1801-1331-kharataragacchI jinezvarasUrinuM svargagamana-aMcalaga chI dharmaprabhasUrine janma 1802-1332-somaprabhasUrijInuM sUripada. 1804-1334-prabhAvika caritranA kartA prabhAcaMdrasUri-nAgaeNdagacchI vibudhaprabhasUrinA ziSya dharmakumAra sAdhue zAlibhadra ca. ritra racyuM. 1808-133-aMcalagacchI devedrasiMharine gajhezapada. 1812-1341-kharataragachI jinaprabodhasUrinuM svargagamana-aMcalaga cchI dharmaprabhasUrinI dIkSA. 1818-1348-syAdvAdamaMjarInA kartA maliSeNasUri. 1825-1355- saMmatilakasUrino ja. 1827-1357-mahAprabhAvika dharmasUrinuM svargagamana-vimalaprabhAsa rine AcAryapada 182-1359-acalagacchI dharmabhasUrine sUripada. 1832-1362-prabaMdhaciMtAmaNikAraka merUtuMgasUri. 1834-1764-jinaprabhamunie kalpasUtra upara saMdehavidhi nAmanI vRtti racI. 1835-1365-jinaprabhasUrie bhayaharastotra tathA ajitazAMtipara TIkA karI. 1837-1367-- gInIpurathI Avela asura rAjAe jAvaDazAhe sthA pelA biMbane nAza karyo. 1838-1368-Abu uparanA vimalazAhanA derAnI pItaLanI pratimAno lecchAe bhaMga karyo-somatilakasUrijIne dIkSA Aho ! Shrutgyanam Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (151) 1841-1371 - aMcalagacchanA deveMdrasiMhasUrinuM pAlaNapuramAM svargagama na-ozavAla jJAtinA samarAzAhe zetruMjayane paMdarame uddhAra karyo-aMcalagacchI dharmaprabhasUri gaTTezapada, 1843-1373-somaprabhAcAryanuM svargagamana-somatilakasUrine AcArya pada-caMdrazekharasUrine janma 1846-1376-kharatara gacchanA kalikAlakevali jinacaMdrasUrinuM varga gamana. 1848--1378-Abuupara vimalazAhane derAsaramAM pASANanI pratimA lAlA ane vijaDa (athavA lAla ane pithaDa) nAmanA zrAvakoe sthApI. 1849 -1378-pATaNavALA saMghavI motIcaMde zatruMjaya para samavasaraNanuM jinamaMdira baMdhAvyuM. 1850-1380-zrI jayAnaMdasUrine janma. 18papa- 1385-caMdrazekharasUrine dIkSA. 1857-1387 - tIrthakalpanA kartA jinaprasUrie te graMthamAM pAvApurI ka95 samApta karyo. 1858-1388- jinakuzalasUrinuM svargagamana. 1860-1780-rUdrapAlIyagacchanA jinaprabhasUri. 1861-1391-zrIkRSNarAjaRSi gacchanA padmacaMdra upAdhyAya. 1862-1382-zrIjayAnaMdasUrinI dhArAnagarImAM dIkSA. 1863-1383-caMdrazekharasUrijIne AcAryapada-aMcalagI dharmaprama sarinuM 63 varSanI ummare svargagamana. 1816-1386-devasuMdarasUrine janma. 1874-1404-mahezvara gAmamAM devasuMdarasUrinI dIkSA. 1875-1405-caturvazati prabaMdha kartA rAjazekharasUri-jJAnasAgarasUri ne janma 1878-1408-kulamaMDanasUrijIno janma. 1887-1417-jJAnasAgarasUrinI dIkSA-kulamaMDanasUrinI dIkSA. 1880-1420--guNazekhara-zrI jayAnaMda sUrine AcAryapada-devasuMdara sarine aNahIlapurapATaNamAM AcAryapada. Aho ! Shrutgyanam Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (15ra ) 1884-14ra4---satilaka sUrinuM svargagamana. 1886-14ra6-guNakarasarine ziSya abhayadevasUrie bhaviAmara sta tranI TIkA racI. 1000 --1430-somasuMdarasUrine ja. 1906-1436 - acalagacchanA mahAkavi jayazekharasuri-munisuMdarasUri no janma. 1907-1437-somasuMdarasUrinI dIkSA. 1911-1441-zrI jayA dasUranuiM svargagamanathI jJAnasAgarasUri AcArya pada. 1912-1442 -kulamaMDanasUrine AcAryapada - 1813-1443-munisuMdarasUrinI dIkSA. 1918-1449-zrI jayatilakasUrinA sodhathI zAM. harapatie gira nArapara neminAthajInuM jinamadira samarAvyuM. 18ra0-1450-somasuMdarasUrine vAcaka pada- 1921-1451-guNAkarasUrinA ziSya abhayadevasUrie tijayapahuta bane nAvyuM. 1925-1455 - kulamaMDanasUrinuM. svargagamana - 18ra6-1456 - guNarattasUri. 19ra7-1457-somasuMdarasUrine AcAryapada-ratazekharasurine janma 1830-146 0-tapagacchI jJAnasAgarasUrinuM svargagana. 1833 - 146 3-rannazekharasUrine dIkSA. 1934-1464lakSmIsAgarasUrino janma. 1936-1466-munisuMdarasUrine vAcakapada. 1940-1470-rUdrapAlIya gacchanA deveMdramunIzvara, 1948-1478-vRddhanagarIne devarAjazADe batrIsa hajAra rUpiyA kharacIne munisuMdarasUrinA AcAryapadane mahesava karyo. 1953-1483-ratazekharasUri paMDita pada. 1960-1480-lakSmasAgarasUrinI dIkSA. . 1962-14Tara-kharataragacchanA jinacaMdrasUri-jinamaMDane pAdhyAye kumA rapALa prabaMdha ra. Aho ! Shrutgyanam Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (153) 1863-1493--razekharasUrine vAcapada - 1864-1484-jinakIrtisUri. 1965-1495- jayasAgara upAdhyAe saMdehadelAvalI para paMdaraseMpacAsa kalokonI vidhinna karaDikA nAmanI ladhu vRtti racI. 1816-1896-tapagacchanA jinasuMdarasUrie divALIkalpa racyuM. 1869--1498-somasuMdarasUrinuM svargagamana. 1870-1500-acalagacchI jayakIrtisUrinuM svargagamana. 1971-1501-latmasAgarasUrine vAcaka pada- 1972-1502-razekharasUrine AcAryapada. 1973-1503-sahastrAvadhAnI munisuMdarasUrinuM svargagamana. 1976-1506-jayacaMdrasUri. 1978-1508-lupakonI upaui- lakSmI sAgarasUrinuM AcAryapada- 1981-1511-giranAra paranA corIvALAM derAMnI jinaharSasUrie pratiSThA karI. 1887-1517-zrAddhavidhikartA ratazekharasUrinuM svargagamana. 1875-15rapa-kIrtivallabhagaNie uttarAdhyayanapara vRtti karI. 2003-1533-bhANA nAmanA sAdhuthI lupakono veSadharonI utpatti. 2012-1542-aMcalagacchI jayakesarIsUrinuM svargagamana. 2017-1547--AnaMdavimalasUrine janma 2022-15para-AnaMdavimalasUrinI dIkSA. 2023-1553-vijayadAnasurino jAmalAmAM janma. 2032-1562--vijayadAnasUrine dIkSA. 2034-1564-katakonI utpatti. 2038-1568-luMpaka veSadhArI rU 5che. 2040-1570-lpakamAMthI nIkaLelA bIjA nAmanA veSadharathI bIjama tanI utpatti thaI jene loko vijayagaccha kahe che-AnaMda vimalasUrine AcAryapada- 2042-1572-tapagaccha nAgapurIyA zAkhAmAMthI nikaLelA pAzcaMdra u. pAdhyAyathI pAzcaMdragacchanI utpatti. 2048-1578-luMpaka veSadhArI jIvAjI Rpi. Aho ! Shrutgyanam Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (154 ) 20para1582-AnaMdavimalasUrie keTalAka sAdhue sahita gurU - nAthI kriyA uddhAra karyo. 2013-1583--IravijayasUrinA prahAdanapuramAM ( pAlapuramAM) krU'rAzAnI A nAthInI kukSIe janma~ 2017-1587-5kamatI vRdvavasiMhajI-vijayadAnasUrinuM AcAryapada-vaisAkavada chaThTha zeThe karamAzAhe zatruMjayanA zALameA uccAra karyA - - 1060~1590~guruvijaya, 2066 ~1pa96 --AnaMdavimalasUri nava divasanuM anazana karI svarga gayA hIravijayasUrinI pATaNamAM kArtikavada bIjane divase dIkSA. 2074--1604--vijayasenasUrine janma. 2071606-luMpakagatI vasiMhajI. 2077-1607 -- zrI hIraviyasUrine nAradapurImAM zrI RSabhadeva prabhunA gadiramAM paDitapada. - 2078--1608 zrI hIravijayasUrine nAradapUrImAM mAhA suda pAMcame zrI varakANAM pArzvanAthanA jinamaMdiramAM vAcakaSada2080-1610-hIravijayasUrine zire hImAM AcAryapada. 2083-1613--vijayasenasUrI mAttA pItA sahita dIkSA. www 2085-1615-padmasudare rAyamallAbhyudaya kAvya racyuM. 20921622--vijayadAnasUrinuM vaTapallImAM anazanapUrvaka svargagamata. 2096, 1626 ~vijayasenasUrine paDitapaH 2098-1628--vijayasenasUrine upAdhyAyapadapUrvaka AcAryapada. 2104-1634--vijayadevasUrine janma 2109-1639-akAra bAdazAhanA kumAnathI jedI terasane divase hIravijayasUri kuttehapuramAM AvyA. ne tyAM akabara bAdazAhanI mulAkAta thatAM bAdazAhe khuzI thai hIravijayasU rine peAtAnA makAnamAM rahelAM jaina pustako bheTa ApyAM 21131643-vijayadevasUrinI dIkSA. 2114-1644~ vijayAsaMhasUrinA janma. 911-16,46,--udayasiddha munie zrAddhapatikramavRttipara bhASya racyuM Aho! Shrutgyanam Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (155) ratAtIrthamAM ( khaMbhAtamAM ) tejapAlazAhe banAvelAM ji namadiranI hIravijayasUrie pratiSThA karI, 2119-1649 -lupakamatI jazavaMtajI 21221652-kanakakuzale bhaktAmaranI TIkA racI--vijayasenasurine bhaTTArakapada2124-1654--jJAnavimalasUri --vijayasiMharinI dIkSA-~2125-1655--vijayadevasUrine paDitapada 2126-1656 -vijayadevasUrine upAdhyAyapadapUrvaka AcAryapada. 2127-1657-jayaseAmasUrie vicAraratnasaMgraha graMtha racyo. 2130~1660-jJAnatilakagaNie gAtamakulakanI TIkA racI--sakalacaMdra gaNuie pratiAkalpa racyuM. 2132-1662-kaDavA nAmanA vANiyAthI kaDavA mata cAlye, ane teNe traNa thAi mAnI-bhaMDArI ye zatrujayapara caMdraprabhuLanuM derUM badhAvyuM. 2141-1671--vijayasenasUrinuM khaMbhAtamAM svargagamana. 2143-1673-vijayasiMhasUrine vAcakapada~~nayaprakAza nAme saTIka mathakAraka padmasAgara tapAgacchI dharmasAgara upAdhyAyajInA ziSya-- 2144-1674-kharataragacchI jinacaMdrasUrinuM svargagamana. 2145---1675--vijayaprabhasUrinA janma-zatrujayapura amadAvAdavALA sadAsAmajIe caiAmukhanI TuMka baMdhAvI. 2146-1676---a calagacchI kalyANasAgarasUrie jAmanagaramAM varSamA nazAha zeThe sAta lAkha mudrikA khacI adhAvelAM zAMtinAthajInA derAsaramAM vaisAkasuda 3 budhavAre pAMcase eka mUrtinI pratiSThA karI. 2148 - 1678-jAmanagaravAlA ze vardhamAnazAhe zatrujayapura zikharabadha derUM badhAvI temAM zrI zAMtinAthajInI pratimA mULanAyaka tarike sthApI, tathA jAmanagaramAM khIjI pratiSThA karI. 2151-1681--vijayadevasUrinuM svargagamana Aho! Shrutgyanam Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (156) 215-1682-vijayasiMhasUrine AcAryapada. 2153-1683-dIvanA zrImALI saMgha giranAranI pUrva pAjane uThAra ka rAvyAno zilAlekha giranAra upara hayAta che. 2155-1685- zatre jayapara bharata rAjAnA caraNenI sthApanA. 2156-1686-samayasuMdarajIe aSTalakSI racI zatruMjaya para zAM. dhara bhadAsajIe adabadajInuM deruM baMdhAvyuM, ane temAM Adi nAthanI mUrti DuMgaramAMthI kotarAvI. 2158-1688-vijayaprabhasUrine dIkSA- 2164-1684-amarasAgarasUrine udepuramAM janma. 2167-1687-jAmanagaramAM vardhamAnazAha zeThe karAvelAM zAMtinAthajInA jinamaMdirane zilAlekha upAdhyAya zrI vinayasAgaranA ziSya samAgyasAgare lakhyo. 2168-1688--kharataragacchI jinarAjarinuM svargagamana. 2171-1701-vijayaprabhasUrine paMDita pada- 2175-1705-arasAgarasUri nI dIkSA. 2178-1708-vijayasiMhasUrinuM svargagamana. 2180-1710-vijayaprabhasUrine upAdhyAyapada- 2181-1711-kharataragacchI jinaratasUrinuM svargagamana. 2183-1713-vijayapabhasUrine bhaTTArapada. 2184-1714-amarasAgarasUrinuM khaMbhAtamAM AcAryapada. 2188--1718-amarasAgarasUrinuM kacchabhujamAM gacchazapada. 2182-17rara-yavijayajI upAdhyAya. adhyAtmajJAnI AnaMdaghanajI. 2218-1748-vijaya prabhasUrinuM vargagamana. 2227-1757medhavijayajI upAdhyAye hemacaMdrajInA zabdAnuzAsanaparaTIkAracI 2232-1762-amarasAgarasUrinuM dhoLakAmAM svargagamana. ra57-1787- jAmanagaranA derAsaro moskonA julamathI mahAsuda 13 sudhibaMdha rahyAM. 2258-1788-zatrajayapara suratavAlA zeTha zomacaMda kalyANacaMde sama vasaraNanI racanAvAluM zrI vIraprabhunuM deruM baMdhAvyuM - jAmanagaranAM derAsara oNonA julamathI baMdha paDela te Aho ! Shrutgyanam Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (157) jAmanA kArabhArI zAM. talakI jesANIe ughaDAvI biM. bonI pharIthI pratiSThA karI. 2262 179ra-zatruMjaya para suratavALAe AdinAthajInA pAdukAnI thApanA karI 2274-1804-udayasAgarasUrie rAtrapaMcAzika racI-jinabhaktisa rinuM svargagamana. 2280-1810 - zaluM jayapara zA. hemacaMda vIrajIe derI baMdhAvI. 2285-1815-bhAvanagaravALA zeTha kuMvarajI lAdhAe zetruMjaya para derUM baMdhAvyuM 2287-1817-pAlItANAmAM dIvavALA zA rUpaca da bhImajIe AdI ranuM deruM baMdhAvyuM. 2288-1818- raghunAthajInA celA bhikhamajIe terApaMtha kahA. 2304-1834-kharataragacchI jinalAbhasUranuM svargagama. 2313-1843-za jayapara premacaMda modInI TuMka baMdhANI. 2320-1850-jAmanagaranA vardhamAnazAhane derAsarano zilAlekha zA. velajI dhArasIe mahAvada 4 zanivAre mULa jagAe sthApe 2330--1860-damaNavALA zeTha hIrAcaMda rAyakaNe aMjanazalAkA karIne zaluM jayapara zAMtithajInuM deruM baMdhAvyuM. 2331--1861-suratavALA zeTha IcchAbhAIe zakuMjaya para IcchAkuM baMdhAvyo 2352-1882- zeTha hemAbhAI vakhatacaMda amadAvAdavALAnI TuMka zakuMja yapara baMdhAI 2357-1887-dholerAvALA vIracaMda bhAIcaMde zatruMjayanI taLaTImAM - Dapa baMdhAvyuM. 2363-1893-motIzAha zeThe lAkho rUpIA kharacI zatruMjaya para kutAsa rano khADo pUrI, te para vizALa TuMka bAMdhI, tathA aMjanazalApa karAvI-zatruMjaya para bAlAbhAInI TuMka--zatruMjaya para amadAvAdavALA zeTha sAkaracaMda premacaMdanI TuMka baMdhAI. 2373-1703- koTAvALA zeTha motIcaMda utamacaMde zatruMjaya para pArthanA thajInuM deruM baMdhAvyuM. 2378-1908-zrI zatruMjaya para vijayadeveMdrasUrinI pAdukAnI sthApanA." 2381-18ra 1-narasI nAthAnI aMjanazalAkA. 238 - 1828-zatruMjaya para zeTha kezavajI nAyake TuMka baMdhAvI. Aho ! Shrutgyanam Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (158). prakaraNa navamuM. A avasarpiNInI vIsInA AMtara tIrthakaranuM nAma, mokSagamanane samaya. | AyuSya. 1 kaSabhadeva cothA ArAne corAsI lAkha pUrva gayA 84 lAkha pUrva. prabhu. | bAda. 2 ajitanAtha rASabhadevanA nivANa pachI pacAsa lAkha 72 lAkha pUrva. | koDI sAgaropama gayA bAda. 3 saMbhavanAtha. ajitanAtha prabhunA nivaNa pachI trIsa 60 lAkha pUrva. lAkha kroDa sAgaropama gayA bAda. 4 abhinaMdana. saMbhavanAtha prabhunA nirvANa pachI daza lA. pa0 lAkha pUrva. svAmI. kha kroDa sAgaropama gayA bAda. 5 sumatinAtha. abhinaMdana svAmInA nirvANa pachI nava 40 lAkha pUrva, | lAkha kroDa sAgaropama gayA bAda. 6 padmaprabha sumatinAthajInA nirvANa pachI nevuM hajA- 30 lAkha pUrva, 2 kroDa sAgaropama gayA bAda. 7 supArzvanAtha padmaprabhanA nirvANa pachI nava hajAra kroDa ra0 lAkha pUrva. | sAgaropama gayA bAda. 8 caMdraprabha. supArzvanAthanA nirvANa pachI navase phoDa 10 lAkha pUrva, | sAgarepama gayA bAda. 8 suvidhinAtha caMdraprabha prabhunA nivaNa pachI nevuM koDa 2 lAkha pUrva. sAgaropama gayA bAda. 10 zItalanAtha. suvidhinAthanA nirvANa pachI nava pheDa 1 lAkha pUrva. sAgaropama gayA bAda. 11 zreyAMsanAtha. zItalanAthajInA nivANa pachI eka phroDa 84 lAkha varSa sAgarepamamAMthI eka sAgaropama ochI, tema chAsaTha lAkha ane chavIsa hajAra varSe bIjA ochAM gayA bAda. 12 vAsupUjya. zreyAMsanAthanA nirvANa pachI cepana 72 lAkha vadhe. sAgaropama gayA bAda. 13 vimalanAtha. vAsupujyajIne nirvANa pachI trIsa sA 60 lAkha vadhe. | garopama gayA bAda. 14 anaMtanAtha. vimalanAthajInA nirvANa pachI nava sAga- 30 lAkha va. repama gayA bAda. 15 dharmanA anaMtanAthajInA nirvANa pachI cAra sA- 10 lAkha varSa Aho ! Shrutgyanam Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (159) garama gayA bAda. 16 zAMtinAtha. dharmanAthajIne nirvANa pachI traNa sAga- 1 1 lAkha varSa. | ropamamAMthI piNuM palyopama ochuM ga ! yA bAda. 17 kuMthunAtha. zAMtinAthajInA nirvANa pachI ardha 5- 85 hajAra varSa. pama gayA bAda. 18 aranAtha, kuMthunAthajInA nirvANa pachI eka 5- 84 hajAra varSa. pamanA cothA bhAgamAMthI eka hajAra karoDa varSa ochA gayA bAda. 18 mahinAtha. aranAthaprabhunA vidvANa pachI eka hajAra 55 hajAra varSa. che ke varSa gayA bAda. 20 munisuvrata- mallinAthajInA nirvANa pachI cepana lAkha 30 hajAra varSa. svAmI. varSa gayA bAda. 21 naminAtha. munisuvratasvAmInA nivANa pachI cha lAkha 10 hajAra varSa. varSa gayA bAda 22 nemInAtha. minAthajInA nirvANa pachI pAMca lAkha 1 hajAra varSa varSa gayA bAda.. 23 pArzvanAtha. neminAthajInA nirvANa pachI vyAsI hajAra 100 varSa. | sAtasene pacAsa varSa gayA bAda. 24 mahAvIra pArzvanAthajInA nirvANuM pachI baso pacA 72 varSa. rasvAmI. sa varSa gayA bAda. ma Aho ! Shrutgyanam Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (16) prakaraNa dazamuM. mahAvIrasvAmI pachI paTAvalI, nirvANa sarva A pATane aMka. AcAryajInuM janmanI dIkSAnI pAnI athavA nAma, 21gara sAla, sAla aga yuSya sAla. ane. 2 0 100 80 85 156 1 0 0 : 100 1 sudharmAsvAmI. pi04, pa030 1 2 ja busvAmI. 5016 1 12 64 3 prabhavAsvAmI pi010 20 64 75 4 zayaMbhavasvAmI. 36 64 75 88. 5 yazobhadrasvAmI. 62 84 88 148 , saMbhUtivijayajI, ke 66 108 148 * bhadrabAhusvAmI, 138 156 170 7 thulabhadrajI. 116 146 170 215 AryamahAgiri. 145 175 215 245 " AryasuharatI. ( 141 221 245 281 I susthitAcArya. " supratibakkAcArya. | 10 zrI dinasUri. 11 zrIdisUri 12 zrIsiMhagirijI. 13 zrIvAsvAmI. 46 504 58 584 zrIvAsenasUri. 4ra 501 617 620 15 zrIcaMdrasUri. 16 zrIsAmaMtabhadrasUri. 17 zrIvRddhadevasUri. 18 zrI pradyatanasUri. 18 zrImAnadevasUri. 20 zrImAnatuMgasUri. 88 128 Aho ! Shrutgyanam Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21 zrIvIrasari. 22 zrIjayadevasUri. 23 zrIdevAna MdasUri. 24 zrIvikramasUri. 25 zrInarasiMhasuri. 26 zrIsamudrasUri. 27 zrImAnadevasUri. 28 zrIviSNuddhaprabhasUri. 29 zrIjayAna MdasUri. 30 zrIraviprabhasUri. 31 zrIyaza devasari. 32 zrIpraznasUri. 33 zrImAnadevasUri. 34 zrIvimalacaMdrasUri. 35 zrIudyAtanasUri. 36 zrIsarvadevasUri, 37 zrIdevasUri. 38 zrIsarvadevasUri. 6 zrIyazobhadrasUri. zrInemicadrasUri. 40 zrImunicaMdrasUri. 41 zrIajitadevasUri. 42 zrIvijayasi'hasUri. 39 zrIseAmaprabhasuri. zrImaNiratasUri. 44 zrIjagaccadrasUri. 45 zrIdevedrasuri. 43 { } } (161) 1604 1622 1644 1797 46 zrIdhamadhoSasUri. 47 zrIseAmaprabhasUri. 1780 1791 1802 48 zrIsAmatilakasUri. 1825 1839 1843 Aho! Shrutgyanam 1690 1797 1827 1843 1894 21 e 63 69 Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 16ra) 48 49 zrIdevasuMdarasUri. 1866 1874 1880 50 zrIsamasuMdarasUri 1800 1007 127 1868 51 zrI munisuMdarasari. 1906 1813 1948 1973 para zrIrazekharasUri. 19ra7 1933 1972 1987 53 zrIlIsAgarasUri. 1934 1860 1978 54 zrI sumati sAdhusUri. 55 zrImavimalasUri. 56 zrIAnaMdavimalasUri 2017 2022 2040 2016 pa7 zrI vijayadAnasUri. 2023 2032 2057 2002 58 zrIhIravijayasUri. 2053 2016 2080 58 zrIvijayasenasUri. 2074 2083 2098 2141 60 zrIvijayadevasUri. 2104 2113 2126 2151 61 zrIvijayasiMhasUri 2114 2124 215ra 2178 62 zrIvijayaprabhasUri. 2145 21pa8 2183 2218 13 zrIvijayarasUri. 64 zrIvijayakSamAsUri. 65 zrIvijayadayAri. ka6 zrIvijayadharmasUri. 67 zrIjidrasUri. 68 zrIdevedrasUri. 68 zrIvijayadharaNedrasUri. 417 19Y . & ITY , ja. dry ENanA karI E Aho ! Shrutgyanam Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (16) prakaraNa agIAramuM. keTalAka ja zilAlekhonA bhASAMtare ane tene lagatI hakIkata. mAravADa sAdarI gAma pAsenA raNakapurajInA janamaMdiranI aMdarano zilAlekha ane te jinamaMdirane lagatI hakIkata, A lekha je staMbhamAM kotarelo che, te taMbha kaThaNa veLA Arasapattharano che, to paNa tene keTaloka kALAMtarano ghasAro lAgavAthI kaI kaI jagAe akSare ghasAi gaelA che, ane keTalAka akSaromAM eTalo to sajajaDa mela jAmI game che, ke tene kADhIe te navIna lekha kotaravA jeTalo zrama thAya tema che, paNa tema karavAnI jarUra paDe tevuM nathI; kAraNake stabhavALA patharano raMga che, ane akSaromAM mela bharAI gayo che, teno raMga tethI ja do paDe tevo che, eTale lekha vAMcavAne aDacaNa AvatI nathI. Akho lekha laMbAImAM traNa phUTa ane cAra IMca tathA pahoLAImAM eka phUTa ane aradhe Ica eTalI jagAmAM bALabodha akSarathI kotarIne saDatAlIsa paMkitamAM pUro kare che. te jimaMdirane zilAlekha nIce pramANe che A jinamaMdiranI atyaMta gajAra ImArata temAM rahelA atyaMta uMcA ane kArigirivALA 1444 staMbhethI zobhitI thaelI che. hiMdustAnamAnA saghaLAM jainamaMdiromAM A jainamaMdira moTuM gaNAya che. (A jainamaMdirane lagatI vizeSa hakIkata ame amArA trIjA bhAgamAM ApIzuM) mAravADanA sAdaDI gAma pAsenA rANakapurajI nA jainamaMdiranI aMdanA lekhanuM akSarAMtara. (1) svati zrI caturbhukha jina yugAdIzvarAya namaH // (2) zrImadvikramataH 1496 saMkhya varSe zrI medapATa rAjA(3) dhirAja zrI bapya 1 zrI guhila 2 bhoja 3 zIla 4 kA (4) labhoja 5 bhartRbhaTa 6 siMha 7 mahAyaka 8 rAjJI sata yuta Aho ! Shrutgyanam Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (164) (5) va suvarNa tulA tolaka zrI khummANa 9 zrImadallaTa 10 (6) naravAhana 11 zaktikumAra 12 zucirbha 13 kIrtivarma (7) 14 yogarAja 15 vairaTa 16 vaMzapAla 17 vairIsiMha 18 vIrasiMha 19 zrI arI (8) siMha 20 coDasiMha 21 vikramasiMha 22 raNasiMha 23 (9) khemasiMha 24 sAmaMtasiMha 25 kumArasiMha 26 mathanasiMha (10) 27 padmasiMha 28 caitrasiMha 29 tejakhisiMha 30 sama(11) rasiMha 31 cAhumA na zrI kItUka nRpa zrI allAvIna suratrANa kSetra bappa ( 12 ) vazya zrI bhuvanasiMha 32 muta zrI jayasiMha mAlaveza (13) gogAdeva jaitra lakSaNasiMha 34 putra zrI ajayasiMha (14) 35 bhrAtR zrI arisiMha 36 zrI hammIra 37 zrI khetasiMha (15) zrI lakSAGya nareMdra 39 naMdana muvarNa tulAdi dAna puNya ( 16 ) paropakArAdi sAra guNa suradama vizrAma naMdana zrI mokala (17) mahIpati 40 kula kAnana paMcAnanasya viSamatamA'bhasAraMga (18) pura nAgapura gAgaraNana rANakA 'jayameru maMDora maMDalakAra bUdI (19) khAha cATa sUjAnAdi nAnA mahAdurga lIlA mAtra grahaNapramANi (20) tajita kAzitvAbhimAnasya nijabhujojitasamupAjitAneka bha (21) da gajeMdrasya mlecchamahIpAlavyAla cakravAla vidalana vihaMgameM (22) isya pracaMDa dordaDa khaMDitA bhiniveza nAnA deza nareza bhAlamA ( 23) lAlAlita pAdAraviMdasya askhalita lalita lakSmIvilA ( 24 ) sagoviMdasya kunayagahanadahanadavAnalAyamAnapratApavyA (tA) (25) pa palAyamAna sakala balula pratikUla mApa zvApadadasya Aho ! Shrutgyanam Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 195 ) (26) prabala parAkramAkrAMta dillImaMDala gurjaratrA suratrANa dattAtapa (27) tra prathita hiMdu suratrANa virudasya suvarNa satrAgArasya SaTdarza ( 28 ) na dharmAdhArasya caturaMga vAhinI vAhinI pArAvArasya kIrttidharmapra ( 29 ) jApAlanasatyAdiguNakriyamANazrIrAmayudhiSThirAdinarezvarAnukA (30) rasya rANA zrI kuMbhakarNa sarvorvIpatisArvabhaumasya 41 vijaya (31) mAna rAjye taspa prasAdapAtreNa vinayavivekadhairyaudArya zubhakarma (32) nirmala zIlA dyadbhuta guNa maNi mayA bharaNa bhAsuragAtreNa zrI madahammada ( 33 ) suratrANadatta phuramANasAdhuzrI guNarAja saMghapatisAhacaryakRtAca (34) rya kAri devAlayAdyADaMbara puraHsaraH zrIzatruMjayAdi tIrtha yA treNa ajA (31) hari piMDaravATa sAlerAdi bahu sthAna navIna jainavihAra jIrNoddhAra ( 36 ) pada sthApanA viSama samaya santrAgAra nAnA prakAra paropakA ra zrI saMgha sa ( 37 ) tkArAdyagaNyapuNyamahArthakrayANakapUryamANa bhavArNava tAraNakSama ( 38 ) manuSya janma yAna pAtreNa prAgvATa vaMzAvataMsa saM0 sAgara suta saM0 kura ( 39 ) pAla bhA0 kAmalade putra paramAIta saM0 dharaNAkena jyeSTa bhrAtR saM0 ratnA bhA0 (40) ratnAde putra saM0 lASA sanA sonA sAliMga va bhA0 saM0 dhAralade putra jAjJA ( 41 ) jAvaDAdipravarddhamAna saMtAnayutena rANapuranagare rANA zrI kuMbhakarNa (42) nareMdreNasvanAmnAnivezita tadIyasuprasAdAdezata strailokyadIpakA Aho! Shrutgyanam Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (166) (43) bhidhAnaH zrI caturmukha yugAdIzvara vihAraH kAritaH pratiSThitaH (44) zrIbRhattapAgacche zrIjagaJcaMdrasUrizrIdeveMdrasUri saMtAne zrImat (45) zrIdevasuMdarasUripaTTa prabhAkara paramaguru suvihitapuraMdaragacchAdhi (46) rAjazrIsomasuMdarasUribhiH // ||kRtmidNcsuutrdhaardepaaksy (47) ayaM ca zrI caturmukha vihAra AcaMdrArka naMdatAt / / zubhaM bhvtu|| che tyakSarAMtara che. mAravADanA rAdaDI gAma pAsenA rANakapurajInA jaina maMdiranI aMdaranA lekhanuM bhASAMtara. kalyANa ane zobhAe yukta, caturmukha jina prabhu je yuganA Adi izvara tene namaskAra. zrImAna vikramathI 146 saMkhyAne varSe zrI mevADanA rAjAdhirAja zrI bapa: 1 * zrI guhila bheja 3 thI 4 kALabhoja 5 bhaTa 6 siMha 7 mahAyaka 8 rANuM ane putrI sAthe pitAnI suvarNanI tuLA taLAvanAra (suvarNanuM tuLAdAna ApanAra ) zrI khumANa che zobhAyamAna allaTa 10 naravAhana 11 zaktikumAra 12 zucivarma 13 kIrtivarma 14ogarAja 1pavairaTa 16 vaMzapALa 17 verisiha 18 vIrasiMha 18 zrI arisiMha 20 eDasiMha 21 vikramasiMha 22 raNasiMha 23 zremasiMha ra4 sAmatasiMha 25 kumArasiMha 26 mathanasiMha ra7 padhdhasiMha 28 jaivasiMha ra tejasvisiMha 30 samasiMha 31 allAvadIna sulatAnane jItanAra bApAno vaMzaja zrI bhuvanasiha32 tene putra zrI jayasiMha 33 mALavAnA pati gogAdevane jItanAra lakSmasiMha 34 tene zrI ajayasiMha 3pa teno bhAI zrI arisiMha 36 zrI ha mIra 37 zrI khetasiMha 38 zrI lakSa nAme rAjA 38 tene putra suvarNanA tulA Adi dAnanA pUNyane paropakAra Adi sAra vALA guNe sahita, kalpavRkSane * bagya eTale bApArAvaLathI AraMbhIne guhila, bhAja, zIla ItyAdi anukramathI eka be traNa ane cAra ema je je nAmo lakhyAM che te te eka pachI eka uttarottara sajakartAnAM temaja vaMzajonAM che. Aho ! Shrutgyanam Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (16) vizrAma levA yogya, devatAonA naMdana vana rU5, thI mokala mahIpati; 40 kularUpavanamAM siMha sarakhA, nahi viSama ane nahi khaMDita evAM sAraMgapura, nAgapura, gAgaraNanapura, rANakapura, ajamera, maMDora, maMDaLakara, (koTA) budi khATTapura, cATTapura ane sujAnapura ItyAdi nAnA prakAranA meTA kilAone ramata mAtrAmAM grahaNa karavAthI pramANa karela che kAzine jItavApaNAnuM abhimAna jeNe eve ane potAnA hAtha vaDe vRddhine pAmelA temaja sArI rIte saMpAdana karelA aneka bhadrajAtInA (ghaNA uMcA ane dhoLA vaNanA) hAthIo jeNe eve, le rAjAo rUpa sapanA maMDaLane daLI nAkhanAra garUDarUpa, pracaMDa hAthavaDe khaMDita karela che cotaraphathI pravezasthAna jeNe evo nAnA prakAranA dezanA rAjAonAM kapALanI mALAvaDe zobhe che caraNa kamaLa jenuM evo, akhaMDa manahara lakSmInIsAthe ramanAra govIMdarU5; anyAyarUpa vaLane bALavAne dAvAnaLanI peThe AcaraNa karanAra, pratApanA tApe karIne nAzI jAya che ballAla kuLane zatru rAjAorUpa kutarAnAM ToLAM je thakI evo, bA lIka parAkrama karIne vyApta, DhillImaDala ( dillImaMDala) ane gujarAtane rakSA kAM ramAra, sulatAna patazAhe ApelA chatravaDe vikhyAtI pAmela che. hindu sulatAnanuM birUda jenuM e, suvarNane yajJanuM ghara ane cha zAstramAM kahelA dharmaneAdhAra, cAra prakAre vehevA vALI senArUpa nadIne mATe samudra sara, kIrti ane dharme karIne prajAnuM pALana karavAmAM satya Adi guNoe yukta je kriyA bhANa kArya (vartamAna samayamAM karAtuM kArya) te vaDe rAmacaMdra ane yudhiSThira Adi rAjAonuM anukaraNa (barobarIpaNuM ) karanAra, rANathI kuMbhakarNa (kuM. bhArANA) je A saghaLI pRthvIno cakravartI pati, tenA jayavALA rAjyamatenA prasAdane pAtra, vinaya, viveka, dhairya, udAratA, zubhakama, nirmaLa svabhAva, ityAdi adabhuta guNarUpa maNimaya aLaMkArevaDe kAMtI vALuM che zarIra jenuM ane zrImAna ahammada sulatAne ApelI che pharamAza jene evA sAdhu zrI guNarAja saMcapatinuM sAhacarya (sAthe rahevApaNuM) teNe karIne karelA Azca ne karanArA devAlaya Adikane AraMbha pUrvaka zetrujA Adi tIrthanI yAtrA karanAro, ajAri (ajADa) pIMDaravATaka ( pIMDavADA,) ane sArA Adi ghaNAka sthAnomAM navIna jaina maMdira tathA jIrNoddhAra ane pagalAMnI sthApanA temaja dubhikSa Adisamayane mATe sadAvrato tathA nAnA prakArano paropakAra ane saMghano satkAra Adi gaNI zakAya nahI eTalAM puNyarUpa moTo artha Aho ! Shrutgyanam Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 18 ) ( purUSArya ) karavA paNAe karIne purAtA je saMsArarUpa samudra tene pAra 6tAravAmAM samartha evA manuSyanA janmarUpa vAhANunA pAtra (vAhANu kahevA lAyaka } prAgdhATa vazamAM bhUSaNurUpa sadhatI sAMgaNane putra saMghavI kumArapA chatI strI kAmaladevInA putra uttama jaina (uttama jinabhakta ) saMdhavI dhanAzA che. te ( peAtAnA meheATA bhAI ratnAzAnI zrI ratnAdevI tathA tenA putra saMdhavI lAkhAzA, sAzA, seAnAzA, ane zAlIgazA tathA peAtAnI strI rasane dhavatI dhAraladevI tathA tenA putra janAzA jAvaDazA ityAdi vRddhine pAmatAM satAnae yukta evA teNe rANupuranagaramAM kuMbhArANAe potAne nAme sthapAvela evA, zaileAyaDIpaka nAme zrI caturmukha (ceAmakajI) je yugAdIzvara prabhu tene vihAra, kuMbhArANAnA uttama prasAdavALA upadezathI rAjyeA. te zrI mahattapAgacchamAM zrI jagacaMdrasUri ane devedraDha rinI zISyaparaparAmAM zrI devasu MdarasUrinA paTTamAM sUryasarakhA uttamagurUe sArI rIte karela puraMdara gacchanA adhipati zrI sAmasu MdarasUrie pratiSThIta karyA. A janamaMdira, sUtradhAra ( salATa ) depAnuM karela ( che. ) A caturmukha vihAra, (cepakajInuM jainamaMdira ) sUrya caMdra rahe tyA sudhI AnaMda kare. 1 kalyANa thAo, ( ItibhASAntaram ) nAralAi gAmanA pazcima pAdaramAM zrI AdinAtha prabhunuM jainamaMdira che, temAnA eka stabha uparanA zilAlekha ane te jinamadine lagatI hakIkata. mAravADa ane mevADaprAMtanI jyAM lagabhaga sarahada AvelI che, tyAM desurI karIte eka AbAda kasame che; tenI pazcima dizAe Azare cha mailanA atara upara nAralAi nAme eka nAnu gAMDuM pADAnI khINumAM jovAmAM Ave che; datakathA ane lekhanA AdhArathI jANu che ke, te prAcInakALamAM ramaNIya ane dhanADhaya nadakuLavatI nAme AbAda nagara hatuM. A gAmanI jUdI jUdI jagAe prAcIna samayamAM badhAelAM nAnA meTAM padarazeLa jainamaMdirA dRSTie Ave che. temAnA keTalAMeke te lAMbI mudata thayAM kALo sakhta dhasAre veDIne paNa hajIsudhi peAtAnI pUrvanI dIbya rAvakane dhaNe bhAga haLavI rAkhyuM jaNAya che, Aho! Shrutgyanam Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 16 ) eTalAM badhAM devaLo eka gAmamAM bAMdhelAM hovAthI tenI parvanI AnadI tathA tenA rahevAsIonuM dhanADhayapaNuM sApha rIte darzAvI Ape che. - e gAmanA pazcima jhAMpA tarapha moTuM ane gaMjAvara zrI AdinAtha tIrthakaranuM devAlaya che, tenuM kotarakAma tathA tenI bAMdhaNI sAdhAraNa jaNAya che. te gAmamAM raheluM eka zivAlaya ane A AdinAthanuM maMdira, te banne pUrva kALe mAravADamAM luNuM nadIne kinArA upara vasatA kheDagaDha, ke je gohelenuM jUnuM saMsthAna kahevAya che, temAM baMdhAyAM hatAM. paNa tionA ane gesAIone vabaLavaDe tamAMthI ukheDI ahIM nAralAImAM sthApavAmAM A vyAM, evI lokomAM daMtakathI cAle che. ema kahevAya che ke, ekavAra yatio ane gosAio pota potAnI maMtravidyAnI kuzaLatA batAvavA sAruM vAda karatA hatA; temAM evuM TharAvyuM ke, kheragaDhamAnuM AdinAthanuM jinamaMdira ane tyAMnuM zivAlaya eka rAtrinI aMdara maMtrazanivaDe ukheDIne arUNodaya pahelAM nAralAImAM lAve; ane temAM je pahele laIne nAralAimAM pahere, te zikhara upara devaLanuM sthApana kare, ane je moDe pahoce, te nIce sthApana kare. evI zarata TharAvIne yatio AdinAthanuM devaLa, ane gesAI mahAdevanuM devaLa maMtrazakti vaDe ukheDIne eka rAtrimAM nAralAI lAvyA. paNa gosAIe prathama AvI pahoMcyA; tethI tene oe zaMkaranA devaLanI pahADanA zikhara upara takALa sthApanA karI ane yatio paNa AdinAthanuM devaLa leI jeTalAmAM pahADa para caDavA AvatA hatA, teTalAmAM gosAIoe kukaDAnA sarakhe avAja karyo; tethI yatio samajoke, vahANuM vAyuM, mATe have ApaNane tyAM sthApanA karatAM gosAIe ane TakAvaze ema dhArIne teoe te devaLanI nIce sthApanA karI. A viSe je daMtakathA cAle che, te nIce pramANe che. saMvata daza dAbetare, vadiyA corAsI vAda kheDanagarathI lAvIA, nAralAI prAsAda che 1che A devaLone kheDanagarathI lAvavAmAM banne matavALAoe tarehavAra camakArika yuktio kAme lagADI haze ema jaNAya che. paNa A vAta upara zaka rAkhavAne eja devaLanI aMdaranA lekhathI pramANa maLe che ke, saMvata 264 mAM yazobhadrasUri te devaLane maMtra zakitavaDe lAvyA hatA. jemake, " saMvata 1 ki rAmamUrimaMtrAmamAtA' A rIte chetAlIsa varSanA Aho ! Shrutgyanam Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (190) pherathI uparanI datakathAmAM virodha Ave che. e gAmanI uttara dizAe AvelA pahADaupara eka ArasanA thALA hAthI muzkele che. te Azare cAra gAu dUrathI najare paDe che. tyAM e pattharanA hAthIviSe evI daMtakathA cAle che ke, eka zrAvaka zrI AdinAtha prabhunAM darzana karavAsArUM dUrathI hamezAM nAralAi Avate, paNa tene luMTArAoe luMTIne be cAravAra herAna karyo ; tethI teNe darzanasArUM AvavAnuM baMdha kIdhuM, paNa te bhAvika hovAthI darzanavinA tene cena paDayuM nahI tethI teNe pahADaupara pattharano eka hAthI mUkAvyA. ane dUrathI te hAthIne joi niAyanuM smaraNa karI nitya darzana thAya che, ema mAnatA. A AdinAthanA maMdiranA caityamaDapamAM jatAM DAbI bAjunI divAlamAM caNAelA eka ratabha upara nava iMca pahALe! ane cAra phITa A Ica lAMmA jINAdvAra viSenA saMvata 1597 mAM lakhele lekha ketarelA che. te jinamaMdiranA zilAlekha nIce pramANe che. nAralAI gAmanA pazcimapAdaramAM AdinAthanuM jainamaMdira che temAnA eka staMbhauparanA zilAlekhanuM akSarAMtara. ( 2 ) || 10 || zrIyazobhadrasUri guruvAyuAmyAM. ( 2 ) namaH saMvat 1997 varSe vaizAkha mAse / ( 3 ) zuddha pakSe paTyAM tithau zukravAsare / puna ( 4 ) vaimuktamAtamaMcoLe | zrI saMgherAnjhe ( 5 ) kalikAlagautamAvatAra | samastabhAva (6) kajanamano'bujavibodhanaikadina ( 7 ) kAra | sakalalabdhivizrAma yugapradhAna | ( 8 ) nitAne vArIzvaravRMdra | RLatAne nara ( 9 ) nAyakamukuTakoTiSTapAdAraviMda | zrI Aho! Shrutgyanam Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (171) (10) surya iva mahAprasAda / catuH SaSTisareMdrasaM (11 ) gIyamAnasAdhuvAda / zrI paMDerakIyaga ( 1 ) NabudhAvataMsa / samudrAkukSisarovararA (13 ) jahaMsa yazomIrasAdhukulAMbaranabhoma ( 14 ) Ni sakalacAritricakravartivaktacUDAma ( 15 ) Ni bha0 prabhuzrI yazobhadra sUrayaH / tatsa ( 16 ) he zrI cAhumAna vaMzazrRMgAra / labdhasama ( 17) staniravadyavidyA jaladhipAra zrIvada ( 18 ) rAdevIdattagurupadaprasAda / svavimalA (19) lapabodhanakaprAptaparamayazovAda bha (20) 0 zrIzAlisuriH ta0 zrI sumatisuriH / ( 21 ) ta0 zrI zAMtisariH ta0 zrI IzvarasUriH / e ( 22 ) vaM yathA kA manekaguNamaNigaNaro . ( 23 ) haNagirIgAM mahAsUrINAM vaMze punaH ( 24 ) zrI zAlimUriH ta0 zrI sumatisariH ( 25 ) tatpadyAlaMkArahAra bha0 zrI zAMtisUri ( 26 ) varANAM saparikarANAM vijayarAjye // ( 27 ) atheha zrI medapATadeze / zrI (28) sUryavaMzIya mahArAjAdhirAja zrI (29) si (zi) lAdityavaMze zrI guhidattarAula (30) zrIvapyAka zrIkhumANAdi mahArA ( 31) jAnvaye / rANA hamIra zrI Seta ( 32 ) sIha zrI lakhamasIha putra zrI mo ( 33 ) kala mRgAMkavaMzodyotakArapratA Aho ! Shrutgyanam Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 172 ) ( 34 ) pa mADAvatAra | AsamudramahImaM ( 35 ) DalAkhaMDala | atulamahAbala rANA ( 33 ) zrI kuMbhakarNa putra rANA zrI rAyamalla ( 31 ) vijayamAna prAjyarAjye / tatputra ma (38) hAkuara zrI pRthvIrAjAnuzAsanA ( 39 ) / zrI UkezavaMze rAyajaDArIgotre ( 40 ) rAula zrI lASaNa putra maM0 dUdavaMze ( 41 ) maM0 mayUrasuta maM0 sAdUlaH / tatputrA ( 42 ) bhyAM maM0 sIhAsamadAbhyAM sadbAMdhava ( 43 ) maM0 karmasI dhArA lAkhAdi suku ( 44 ) bayutAbhyAM zrI naMdakulavatyAM pu ( 41 ) ya sa 964 zrIyazobhadrasUrimaM (46) zaktisamAnItAyAM ta0 sAyara (47) kAritadevakulikAdyudvArataH / ( 48 ) sAyaranAma zrI jinavasatyAM / ( 49 ) zrI Adizvarasya sthApanA kA (10) ritA kRtA zrI zAMtisUripa (11) he devasuMdara ityaparaziSya ( 12 ) nAmabhiH A0 zrI IzvarasU ( 13 ) ribhiH / iti laghuprazasti ri ( 14 ) yaM li0 AcArya zrI IzvarasUri (11) nA, utkIrNA ( 56 ) na || zubhaM. sUtradhAra somAke Aho! Shrutgyanam Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (173), nAralAI gAmanA pazcima pAdaramAM AdinAthanuM jana maMdira che temAMnA eka taMbha uparanA zilAlekha bhASAMtara. zrI yazodrasUri nAme gurUnI pAdukAone namaskAra. saMvata 157nA varSamAM vaizAkha sudi chaTha ane zukravArane divase punarvasu nakSatrane pAmelA caMdra ne yoga viSe zrIsaragamAM kaliyuganI aMdara gItamano avatAra sarva ku. zaLa purUSonAM manane jayata karavAmAM eka sUrya sarakhA, sarva prAptinA visA mArUpa, yugamAM mukhya, aneka moTA vAdiye (adharmavALA nAM ToLane jItamAra, potAne namelA rAjAonA mukaTonI aNIoe karIne ghasAela che caraNa kamaLa jenAM evA, dhI sUrya sarakhA maheTA prasAdavALA, cosaTha deveM e sArI rIte gavAela che suMdara kAti je , zrI paMDeragacchanA sAdhuonA kAnanA bhUSaNarUpa (e sAdhuone upadeza karanArA) samudrA nAme strInA udara rUpe sarovaramAM rAjahaMsa (samudrAnA udarathI janma pAmelA ) yazavIra sAdhunA kuLarUpa AkAzamAM sUrya sarakhA saghaLA caritra gAnArAonAM maMDaLanAM mukhanA mukaTa maNIrUpa, bhaTTAraka prabhuzrI yazobhadrasUri, tene paTTamAM tene ziSya) zrI cAhumAna (hANa haze) vaMzanA zRMgAra, nahi niMdA karavA yogya evI sarva vidhArUpa samudranA pArane pAmanAra, zrI badarA devIe Apela che gurUpadane prasAda jene, potAnA nirmaLa kuLane prabodha karavAthI maLelo che suMdara yaza jene evA, bhaTTAraka zro zALasUri, tene paTTamAM zrI sUmatisUri, tenA paTTamAM zrI zAMtisUri, tenA paTTamAM zrI IzvarI, e pramANe yathA anukrame aneka guNarUpa maNIone utpanna karanAra parvata sarakhA moTA sUrinA vaMzamAM; pharine zrI zAlisUri thayA. tene paTTamAM zrI sumatisUri thayA. tenA padanA alakAranA hArarUpa potAnA parivAre sahita bhaTTAraka zrI zAMtisUrIne vijaya ro mAM e pachI ahithI mevADa dezamAM zrI sUrya vaMzanA mahArAjAdhirAja zrI zilAdityanA vaMzamAM zrI guhidatta rAula thayA. tenA zrI pAka, zrI khumANa, Adi mahArAjAone vaMzamAM rANuM zrI hammIra, zrI khetasiMha. zrI lakhamasiMha, tenA putra zrI mokala, caMdravaMzane paNa prakAza karanAra che pratApa jeno, evA, sUryane avatAra, samudra sudhInI pRthvIne maMDaLanA I, tALI zakAya nahI evA mohATA baLavAlA, rANAzrI kuMbhakarNa tene putra, rAzAzrI rAmAmaDalanA vijayavALA vRddhI pAmatA rAjayamAM, te rAyamallanA putra Aho ! Shrutgyanam Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (14) mohATA kuMvarathI pRthvIrAja zAsanathI, (upadezathI) zrI ukeza (ozavA) nA vaMza tathA rAyajaDAri gotramAM rAulajI lAkhaNanA putra metA dudAnA vaMzamAM metA mayuranA putra metA sAdUla tenA putra potAnA sArA bAMdhavo metA karmasIMha, dhArA, lAkhA Adi sArA kuTae sahIta evA siMha ane amadAe nadakuLavatI nAme purImAM (nAralAImAM) saMvata 864nI sAlamAM zrI yazabhadrasUrie maMtrazaktI vaDe laI AvelI, sAyara eTale sAthe maLIne karAvelI devakulikA Adine uThAra mATe sAyara nAmanI zrI jinavasatImAM (zrIjinamaMdiramAM ) zrI AdizvaranI sthApanA karAvI. ane te sthApanA zrI zAMtisUrine paTTamAM thaelA zrI desuMdara e rIte che bIjuM zikhya nAma jenuM evA AcArya zrI IzvarasUrie karI. A ladhu prazasti AcArya zrI izvarasUrie lakhI ane sUtradhAra (zalATa) samAe katarI zubha pAo. jAmanagaramAM zeTha vardhamAnazAhe baMdhAvelAM eka gaMjAvara jima dirano zilAlekha ane te jinamaMdirane lagatI hakIkata. kAThIAvADanAM utara kinArA para rAmudrane kAMThe eka jAmanagara nAmanuM manohara zahera che. te zehera Azare vikrama saMvata cAdanA saikAmAM jAma zrI rAvale vasAvyuM kahevAya che. A zaheranA madhyavibhAgamAM keTalAMka jinamaMdire AvelAM che, temAM zeTha vardhamAnazAhe baMdhAveluM zrI zAMtinAthaprabhunuM eka bevana jinAlayavALuM gaMjAvara jinAlaya tenI atyaMta uMcI zikhara tathA ghumaTothI zobhI raheluM che. A gaMjAvara jinamaMdirano atyaMta vizALa raMgamaMDapa temAM pAtharelA raMgaberaMgI ArasapattharothI ghaNeja bhito thaelo che mULamaMDapane pharatI zikharabaMdha bAvane derI eka mALAnA AkAramAM zobhI rahelI che. jinamaMdiramAM dAkhala thavAno vizALa daravAje bhabhakAdAra tAkavALelA ane zilpakaLAne nAdara namunA sarakhA gaMjAvara maMDapathI zobhI rahele che, tathA te eka moTA zarIAma rastA para Avela che, tethI te jinamaMdira sanmukha AvatA mANasane eka gaMjAvara devavimAnano AbhAsa utpanna kare che. A jinamadiranI uMcI ane gaMjAvara zikhara te samayanA kArigaronI behada zilpakaLAne khyAla Aje paNa ApaNane batAvI Ape che. A gaMjAvara jinamaMdira baMdhAvanAra vardhamAna zAha zeTha vikrama saMvata 1676 nI lagabhaga thaelA che; temane lagatuM vRttAMta nIce mujaba che. Aho ! Shrutgyanam Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 15 ) vardhamAnazAhe zeDa kAThIvADanI uttare AvelA kaccha nAmanA dezamAM rahelA alasANa nAme gAmanA rahevAsI hatA. tee dhaNA dhanADhaya tathA bApAranA kAryomAM pravINa hatA. teja gAmamAM rAyasIzAha nAmanA paNa eka dha nADhaya zeTha rahetAhatA. teo banne erAvALa jJAtinA hatA, ane te vacce varlDavAionA sabadha hate, tema teo te jainadharma pALatA hatA. eka divase jAmanagaranA rAnna misAhebe te alarANunA AkAranI kanyAsAthe lagna kayo, temAM namazrInA kahevAthI te kuvarIe dAyanamAM potAnA pitApAse, te te zAhukArA namanagaramAM AvI vase, evI mAgaNI karI. te mAgaNI teNInA pitAe kabula rAkhavAthI ezavALa jJAtinA daza hajAra mANasA sahita te banne zAhukArAe namanagaramAM AvIne nivAsa kayA, tathA tyAM rahI aneka Tre zAyarA sAthe vyApAra karavA lAgyA ; ane tethI jAmanagaranI prajAnI paNa dhaNI AbAdI vadhI. vaLI te banne zAhukAroe potapAtAnA dravyanA sadupayega karavAmATe tyAM ( jAmanagaramAM) lAkho paisA kharacIne meTAM vistAravALAM tathA devamAne sarakhAM nimaMdirA baMdhAvyAM. te nimadire vikrama saMvata 166 mAM saMpUrNa thayAM. anukrame zrI vardhamAnazAhe zatru jaya, giranAra vige rainI yAtrA karI tyAM paNa jinamaMdire badhAmAM. evI rIte peAtAnA lAkhA paisA kharacIne temaNe A capaLa lakSmIne lAvA lIdhA. vardhamAnazAhanuM rAja darabAramAM ghaNuM sanmAna thavA lAgyuM ; tathA jAmazrI paNa dhaNuM kharUM kArya temanI salAha pramANe karavA lAgyA. AthI karIne jAmasAhebanA eka luANA jJAtinA kArabhArIne chA thai. tethI te vardhamAnazAhaparanI jAmasAhebanI prIti ochI karAvavAnI tajavIja karavA lAgyA. eka dahADA te kArabhArIe jAmasAhebane kahyuM ke, hAlamAM rAjyamAM nANAne khapa che; tethI ApaNu ze heranA dhanADhaya zAhukAra vardhamAnazAhaupara tevu hajAra kArInI eka cIThThI lakhI Ape ? jAmasAhebe paNa tenA kahevApramANe tevu hajAra kArInI eka cIThThI vardhamAnazAha 12 lakhI ApI. pachI te kArabhArIe te nevu hantara kArInI cIThThIpara eka mIMDu caDAvIne te cIDDI nava lAkha kArInI karI ; ane teja divase sAMjanA vALu vakhate te vardhamAnazAha pAse AvyeA, ane kahevA lAgyA ke, jAmasAhebe hukama karyo che ke, A sInrI rAkhIne navalAkha kerI A vakhateja Ape? vardhamAnazAhe kahyuM ke, A vakhata amAre vyALune che, mATe AvatI kAle savAramAM tame Avajo ? eTale ApIza. paNa te kArabhArIe Aho! Shrutgyanam Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (16) to te ja vakhate te korIo levAnI haTha lIdhI; tethI vadhamAnazAhe tene teja vakhate kAMTo caDAvI pitAnI vakhAramAMthI lAkha korI toLI ApI. kArabhArIne A kartavyathI vardhamAnazAhane gusso caDe; tethI prabhAtamAM rAyasIzAhasAthe maLIne temaNe TharAva karyo ke, je rAjyamAM prajA para Ave julama hoya, tyAM ApaNe rahevuM lAyaka nathI; mATe ApaNe Aje ja ahIMthI upaDIne kacchamAM javuM. te samaye rAyasIzAhe paNa te vAta kabula karI, ane jyAre vardhamAnazAhe temAMthI nikaLI kachatapha prayANa karyuM, tyAre rAyasIzAhe khUTAmaNa leI kahyuM ke, mAre to derInuM kAma adhuruM hovAthI mArAthI AvI zakAze nahIM. pachI vardhamAnazAhe ekalAe tyAMthI prayANa karyuM, ane temanI sAthe ozavALa jJAtinA sADAsAta hajAra mANasoe paNa kaccha tarapha prayANa ke; ane te sadhaLA mANasonuM khorAkI vigerenuM saghaLuM kharca zeTha vardhamAnazAhane mAthe hatuM. prayANuM karI anukrame vardhamAnazAha jAmanagarathI bAra gAupara AvelA dhroLa mukAme pahoMcyA tyAre jAmasAhebane te bAbatanI khabara paDI. teja vakhate jAmasAhebe temane pAchA lAvavA mATe potAnAM mANasone mikalyA; paNa vardhamAnazAha pAchA AvyA nahI. tyAre jAmasAhebe te tahAM gayA, ane AvI rIte ekAeka prayANa karavAnuM kAraNa temaNe vardhamAnazAhane pUchyuM; tyAre vardhamAnazAhe paNa je hakIkata banI hatI, te nivedana karI. tyAre jAmasAhebe Azcaryasahita kahyuM ke, meM to phakta nevuM hajAra korI cIThThI lakhI che. pachI te luvANA kArabhArI para jAmasAhebane ghaNoja gusso caDyo, tethI teo ekadama jAmanagaramAM AvyA. tyAM kalyANajInA maMdira heThe te kArabhArI jAmasAhebane maLe. jAmasAhebe paNa ekadama gussAmAM ja tyAM tene bI. yAthI pitAne hAthe mArI nAMkhe che. te luvANA kArabhArIno pArIo hAla paNa (jAmanagaramAM ) kalyANajInAM maMdiramAM mojuda che. je vakhAramAM vardhamAnazAhe tene navalAkha korIo toLI ApI hatI, te vakhAranuM jAmanagaramAM mAMDavIpAse raheluM makAna hAla paNa navalakhAnA nAmathI oLakhAya che. jAmanagaramAM temanuM caNAveluM atyaMta manohara jinamaMdira hAla paNa te samayanI tebhI jAhojalAlI daSTigocara kare che. temanuM rahevAnuM makAna lagabhaga traNa varSanuM prAcIna chatAM paNa hAla ahIM jAmanagaramAM jIrNa avasthAmAM hayAta che; temaNe aneka dharmaka tathA lokapakRtinA kAryo karelAM che. A vardhamAnazAhanA gaMjAvara jinamaMdiramAM jatAM raMgamaMDapanA daravA Aho ! Shrutgyanam Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (177) jA bahAra, DAbA hAtha upara ALIomAM eka saM2kRta bhASAmAM kotarelo zi. nAsepache. te zikSAle naye pramANe che. vardhamAnazAhanA jinamaMdiranA zilAlekhana akSarAMtara. // jAmazrIlakSarAjarAjye // zrImatpAjinaH pramodakaraNaH kalyANakandAmbudo / vinavyAdhiharaH surAsuranaraiH saMstUyamAnakramaH / / sarpAko bhavinAM manorathataruvyUhe vasantopamaH / kAruNyAvasathaH kalAdharamukho nilacchaviH pAtu vaH // 1 // krIDAM karotyavirataM kamalA vilaas| sthAnaM vicArya kmniiymnntshobhm| zrIujjayantanikaTe vikaTAdhinAthe / hAllAradezaavanipramadAlalAme 2 uttuGgatoraNamanoharavItarAga / prAsAdapaMktiracanArucirIkato: // nandyAnnavInanagarI kssitisundriinnaaN| vakSaHsthale lalati sA hilalantikeva saurASTranAthaH praNati vidhatte / kacchAdhipo yasyabhayAdvibhati // addhIsanaM yacchati mAlavezo / jIyAdyazojitU khakulAvataMsaH 4 zrIvIrapaTTakramasaMgato'bhU / dbhAgyAdhikaHzrIvijayendusUriH / / zrImandharaiHprastutasAdhumArga / cakrezvarIdattavaraprasAdaH // 5 // samyaktvamArgo hi yazodhanAhro / dRDhikato yatsaparicchado'pi / / saMsthApitazrIvidhipakSagacchaH / saMdhaizcaturdhA parisevyamAnaH // 6 // paTTe tadIye jayasiMhasUriH / zrIdharmaghoSaH pramaheMdrasiMhaH // siMhaprabhazcAjitasiMha sUri / devendrasiMhaH kavicakravartI 7 // dhrmprbhHsiNhvishesskaahH| zrImAnmahendraprabhasUrirAyaH // zrImerutuGgo'mitazaktimAMzca / kIrtyadbhutaH zrIjayakIrtimuriH 8 Aho ! Shrutgyanam Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (178) vAdidvipaudhe jayakezarIzaH / siddhAntasindhu vi bhAvasindhuH // surIzvaraH zrIguNasevadhizca / zrIdharmamUtimadhudIpamUrtiH // 9 // yasyAMghripaGkajanirantarasuprasannAt / samyak phalanti sumnorthvRkssmaalaaH|| zrIdharmamUrtipadapadmamanojJahaMsaH / kalyANasAgaragururjayatAddha riyAm // 10 // paJcAguvRtapAlakaH sakaruNaH kalpaDamAbhaH satAm / gAMbhiryAdiguNojjvalaH zubhavatAM zrIjainadharbha mAtaH / / dve kAlye samatAdaraH kSititale zrIozavaMze vibhaH / zrImallAlaNagotrajo varataro'bhUtsAhisiMhAbhidha:11 tadIyaputro hrpaalnaamaa| devAcanando'tha- sa parvato'bhUt / / vacchustataH shriiamraatusiNho|bhaagyaadhikH koTikalApravINaH12 zrImato'marasiMhasya / putrA muktAphalopamAH // vardhamAnacApasiMha / padmasiMhA amI trayaH // 13 // sAhizrIvardhamAnasya / nandAnAzcandanopamAH / / vIrAho vijpaalaakhyo| bhAmo hi jagaDastathA // 14 // sAhizrIcApasiMhasya / putraH zrIamInyAbhidhaH // tadaGgago zuddhamatI / rAmabhImAvubhAvapi // 15 // maMtrIzapadmasiMhasya / putrA ratnopamAstrayaH // zrIzrIpAlakuMrapAla / raNamallA varA ime // 16 // zrIzrIpAlAGgajo jIyA / nArAyaNo manoharaH / / tagaGgajaH kAmarUpaH / kRSNadAso mahodayaH // 17 // sAhizrIkuMrapAlasya / vatete 'nvayadIpako // suzIlaH sthAvarAkhyazca / vAjidrAgyasundaraH // 18 // svaparikarayutAbhyAmamAtyaziroratnAbhyAM sAhizrIvardhamAnapadma Aho ! Shrutgyanam Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (179) siMhAbhyAM hAllAradeze navyanagare jAmazrIzatruzalyAtmajazrIjazavaMtajIvijayarAjye zrIaMcalagaccheza zrIkalyANasAgarasUrIzvarANAmupadezenAtra shriishaantinaathpraaHTTkhyatsaMkrAM. zrI nirAdhAmRjjarAta - timApratiSTAyugaM karApitam / cAdyA saMvata 1676 vaizAkhazukla 3 budhavAsare dvitIyA saMvata 1678 vaizAkazukla 5 zukravAsare. evaM maMtrIzvarazrIvardhamAnapajhasiMhAbhyAM saptalakSarupyamudrikA vyayIkRtA navakSetreSu. saMvata 1697 mArgazIrSazukla 2 guruvAsare upAdhyAya zrIvinayasAgaragaNeH ziSyasaubhAgyasAgarairalakhIyaMprazastirmanamohanasAgaraprasAdAt / harSa karanAra, kalyANarUpI vRkSanA mULane varSada samAna, vigha tathA vyAdhine haranAra, sura, asura tathA narethI pUjAela che, caraNa jemanAM, sarpanAM laMchanavALA bhavi mANasanA manoratharUpI vRkSanA samUhane praphullita karavA mAM vasaMtaRtu samAna, karUNAnA sthAnakarUpa, caMdrasarakhA mukhavALA tathA zyAma kAMtivALA zrI pArzvanAtha prabhu tamAruM rakSaNa karo " zrI giranAra parvatanI pAse, baLavAna che rAjA jyAM tathA pRthvIrUpI strIne kalAma (cAMDalA) sarakhA hAlAra dezamAM, lakSmI, pitAnuM vilAsa pharaka vAnuM ati manohara sthAna vicArIne hamezAM krIDA kare che. uMcA uMcA, tathA manohara toraNe vALA vItarAganA prAsAdanI paMktithI ati suMdara che, pRthvI jenI, tathA A pRthvIrUpI pramadAnA vakSasthalamAM je eka mALAnI peThe ulasAyamAna thaI rahI che, evI navInarI (jAmanagara) samRddhi pAme. jene saurASTra dezano rAja name che tathA karacha dezane rAjA jenA bhayathI, bIhe che tathA mALavA rAjA je aradhuM Asane kahADI Ape che, evA pitAne kuLamAM mukuTa samAna, jamazrI " jazAjI" jayavaMtA varta.? | zrI vIrabhu ! pATe anAkrame adhika bhAgavata, zrI vijaye dusUri nAmane acAya gayA . . dharAmae vakhANo che tathA * * * Aho ! Shrutgyanam Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (100) cazvarI devIe tene varadAna ApyuM hatuM. pachI, daDha parivAravALA tathA zrI vidhi pakSagacchane sthApanArA tathA caturvidha saMdhathI sevAtA, samyakatvamArgavALA, yazodhane nAme AcArya thayA. - tenI pATe jayasiMhasUri, pachI zrI gharmaghoSasUri, pachI maheMdrasiMdhasUri, pachI siMhaprabhasUri, pachI ajitasiMhasUri tathA pachI kaviomAM cakravarti samAna, deveMdrasiMhasUri thayA. pachI dharmaprabhasiMha, pachI maheMdraprabhasUri, pachI ghaNu zaktivALA merUtuMgari tathA pachI adbhuta kIrtivALA jayakIrtisUri thayA. ' pachI vAdIrUpI hAthIonA samUhane jitavAmAM kesarIsiMha rAmAna tathA siddhAMtanA ane bhAvanA samudra samAna, guNanA bhaMDAra zrI dharmamAM nAme AcArya thayA. jenA caraNa kamaLanA prasAdathI hamezAM, manoratharUpI vRkSanI mALA, phaLe che tathA zrI dharmamUrtinA caraNakamaLapara je haMsanI peThe zobhe che, evA kalyANasAgarasUri A pRthvImAM jayavaMtA varte ? zrAvakanA pAMca aNuvrata pALanAra, karUNavaMta, gAMdharva Adika guNee karI ujavA, uttama mANasone kApavRkSa samAna, jaina dharmanI mativALA, sukhaduHkhamAM sarakho Adara rAkhanArA, "oza" nAmanA vaMzamAM nAyakasabhAnA lAlaNa nAmanA gotramAM utpanna thaelA sAhisiMha nAmanA uttama zrAvaka hatA temano putra harapAla, temane devanaMda, temano parvata, temano vaghu tatha temane bhAgavata ane kreDuiM kaLAomAM praviNe amarasiMha nAme putra thayuM, zrImAn amarasiMha, vadhamAna, cAMpasiMha tathA padmasiMha e traNa muktAphaLa sarakhA putre thayA. zrI vardhamAnazAhanA, vIrapALa, vijepALa, bhImasiMha tathA jagaDue cAra caMdana sarakhA naMdano thayA. cAMpasiMhazAhane amIcaMda nAme putra thayA tathA tene zuddha mativALA rAmajI ane bhImajI, e be putra thayA. maMtriomAM mukuTa samAna zrI paghasiMha, zrIpAla. kuMvarapala tayA - magha e traNa rasa sarakhA putra thayA. zrI zrIpAlanA manohara nArAyaNajI nAme putra thayA ane tenA putra - hAudayavaMta tathA kAmade sarakhe rUpavALA gudAsa nAme thayA. Aho ! Shrutgyanam Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 181) zrI kuMvarapAlazAhanA kuladIpaka, be putro thayA, temAM utama AcAravALA sthAvara nAme eka ane bIjA bhAgyavaMta vAghajI nAme thayA. pitAnA parivAra sahita, amAsamAM ziromaNi samAna, vardhamAnazAha tathA paddhasiMhazAhe, hAlAra dezamAM, navAnagaramAM (jAmanagaramAM ) jAmazrI zatruzalyanA putra mahArAjA jAmazrI jasavaMtanA rAjyamAM, zrI acalagacchanA AcArya zrI kalyANasAgara surIzvaranA upadezathI, zrI zAMtinAtha mahArAjanA prAsAde Adika puNyanAM kAma karyA; zrI zAMtinAthajI prabhu Adika pAMcazo eka pratimAnI be vAra pratiSThA karAvI. temAM pahelI saMvata 1676 nA vaizAka suda 3 budhavAre tathA bIjI saMvata 1678 ne vaizAka suda pa zukravAre karAvI. evI rIte maMtrIzvara zrI vardhamAnazAha tathA padmasiMhazAhe sAta lAkha rUpAmohore nava kSetromAM vAparI. ( hAla tevI bAMdhaNInuM evaDuM ja devaLa je karavAmAM Ave, te kharekhara eka karoDa korI eTale pacIza lAkha rUpiA bese, ema kharaja anumAna, te zrI vardhamAnazAhanuM devaLa joine buddhivAne thAya che.) saMvata 1687 ne bhAgasara suda 2 gurUvAre A lekha upAdhyAya zrI vinayasAgaranA ziSya, saubhAgyasAgare manamehanasAgaranA prasAdathI lakhe che. te pratiSThA pachI derAnI AsAtanA asuroe (malecho e) kIdhI, tethI saMvata 1787 ne mahA suda 13 sudhi derAM baMdha rahyAM. pachI zrI jAmanI pAse kAmadArI zA. talakasI jesANI thaI, teNe saMvata 1788 mAM zrAvaNa suda 7 gurUvAre pharI derAM samarAvI, biMbanI pratiSThA karI. tathA aMcalaga cha udayasAgara surIzvaranA upadezathI, derAsarI sarva mAMDaNIno je lekha visarjana yA hatA, te maLavAthI zA. velajI dhArazI e saMvata 1850 mAhA suda 4 zanivAre mUla ThekANe sthApe che naka Aho ! Shrutgyanam Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (182) prakaraNa bAramuM. jenAM chatrIsa nigama zAse. (athavA jaina upaniSado). ( upara jaNAvela viSaya lakhatAM pahelAM mAre jaNAvavuM joIe ke, ApaNAmAM eTale jainamAM " Agama nigama) e zabda prasiddha che. paNa temAMthI AgamonA nAmo to ghaNAkharA jANe che; ane tenA nAmo AgananA prakaraNamAM dAkhala karelAM che. paNa nirAme keTalAM ane kayAM kyAM che? tathA temAM zuM zuM varNana ApeluM che? tenI ghaNuone balake koIne paNa khabara nahIM hoya teTalA mATe te prAcIna viSayane paNa ave dAkhala karI A jainadharmanA prAcIna itihAsa bhAga bIjAnI huM samApti karuM chuM . 2 DaravU nAma prathama ghaTU-A upaniSamAM darzanane bheda dekhADyA che. 2 paM canAma dilIyopaniSa-A upaniSadamAM AvelA pAMce adhyAmAM vividha prakAranA viSe dAkhala karelA che 2 patraka nAma tRtIthApanA-A upaniSamAM bharata mahArAjebaAvelA vedone kRtio, tene kharA rUpamAM dAkhala karI che, 8 vijJAna dhanAvanAma tuSi -A upaniSamAM vividha prakA ranAM jJAnanuM svarUpa ApeluM che 6 vijJAnezvaravya paMniSad-A upaniSaddhAM vividha prakAranAM jJAnanA mAlikenuM svarUpa ApeluM che. huM vijJAnariALaMvanA paniSa-A upaniSadamAM vividha prakAranA jJAnaguNonuM varNana ApeluM. 1 A upaniSa ke prAcIna kavie evI stuti karI che ke, Adarzavadarzanabhedadarzi-nabhasvadakoditabhAvanAbhit // zrIuttarAraNya kamadyavaMde maMdetAnaMdataraMgitAMgaH // 1 // Aho ! Shrutgyanam Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (183) 7 navataranirALathAtha samo niSa-A upaniSadamAM na tanuM svarUpa ApeluM che. 8 tavAnivaratArAmadhAmapaniSa-A upaniSamAM vividha prakAranA tatvonuM vistArathI varNana ApeluM che. 1 vizukrAmamirAdhya navamovanighaTU-A upaniSamAM zuddha - AtmAnA gaMbhIra guNanuM varNana ApeluM che. 20 ma gananivAhaya rAmoniSa-A upaniSa ari. haMta prabhunA Agamane nirNaya Ape che. 11 utsargApavAdavacanAnaikAMtAbhidhAnakAdazaMmopaniSad-- upnipahmAM utsargavacana, tathA apavAda vacananuM anekAMta svarUpa varNaveluM che 12 gaNitanAhitAvane mALeiyArthe dArAmo niSa-A u. paniSaDyAM saptabhaMgInuM vistArathI svarUpa ApeluM che 22 nigamanonAnAldAvArtha trAmapaniSa-A upaniSamAM mana ane cakSune AnaMda utpanna karanArA vividha viSaya che. 24 nirAnanirNayanAmavaturvarAmo niSa-A upaniSadamAM jJAna darzana ane cAritrarUpa traNa ratnanuM svarUpa ApeluM che. digamasaMvetastavavAhatha paMcarAmoniSa-A upaniSaDyAM AgamAM rahelAM sAMketika vacanane vistArathI khulAse Apela che. ? mananamApaNA nAma para ropAnerR-A upaniSa bhaya lekAnA bhayane nAza karanAruM varNana ApeluM che. 7 rAgagananivejhanAtha saMtarAmapAnapat--A upaniSamAM rAgI lokone paNa vairAgya utpanna thAya, tevA aneka viSayo ApelA che. 28 munirAnanirbayAghAcharAmoni -A upaniSahmAM strIthI paNa mokSa meLavI zakAya, tevA nirNayanA aneka viSayonuM varNana A peluM che. 12 vijJAna Tumo pADyoviMrAtitamavanaSa-A upaniSa Aho ! Shrutgyanam Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 184} bAM kavione kalpavRkSa samAna gaNavAnI aneka yuktionuM varNana ApeluM che. 20 javAMcathanidAnanA virAtita moniTU-A upaniSaNAM saghaLA prapaMcI bhAgano nizcaya Ape che. 22 zrAdhyApavarganAaititamavanaTU-A upaniSamAM gaharatha dharmathI paNa mukti meLavI zakAya, evAM svarUpanuM varNana ApeluM che. 22 vananirAnanAma dAviMtita moniA upaniSallAM sAte nanuM svarUpa ApeluM che. 22 malAmanAma =thoviMtitopaniSa-A upaniSamAM baMkSanuM svarUpa ApeluM che. phudanayadinAma kArtitamavAnA-A upaniSA manavAMchita siddhionuM svarUpa ApeluM che. 25 brahmakamanIyasiddhyAbhidhAnanAma paMcaviMzatitamopaniSad-115. niSAMgane lagatAM bahasiddhionAM svarUpa ApavAM . 26 jai mana yAhya hirAtamAM-A upaniSaddha kami. kathI rahita vedAMta svarUpa batAvanAruM varNana ApeluM che. 27 vAjiMtAmALanAma sarvarAsatamAMe- upaniSadamAM, artha, kAma ane mokSa e cAre varganuM svarUpa ApeluM che. 28 paMjJAnAvasraranAravya mawvarAtitamAM upaniSadamAM pAe jJAnanuM svarUpa ApeluM che. 21 vaMnaparAdhAnainArA pavit--A upaniSamAM pAMca prakAranAM darzananuM svarUpe ApeluM che. 10 paMjAritraparakyAmapAna girAmapani-A upapahmAM pAMca prakAranAM cAritranuM svarUpa ApeluM che. nigamanAgamavAra vivaraNArca arAmoniA upaniSamAM nigama ane AgamanAM vAkayenA khulAsA ApyA che. 12 vyavasAdhyApanAma daarAttarAMtaM-A upaniSadamAM vya Aho ! Shrutgyanam Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (185) vahAra mAga thI mokSa sAdhI zakAya che, evuM varNana ApeluM che. 22 nirAdhyAmiyAnatrayAtrirAjopaniSat--A upabamAM nizcayathI mokSa sAdhI zakAya, evuM varNana ApeluM che. 24 mAyazcitaivAdhyAvAcavaturAtta paniSa-A upani. ghAM prAyazcittathI mela sAdhI zakAya, evuM varNana ApeluM che. 21 janAdhyApavarNanAma tripArAvAtaM-A upaniSada nathI mokSa sAdhI zakAya, evuM varNana ApeluM che. 26 vitAviratapamanAva paarAmavedAMtaM-A upanihmAM vRtta ane avRtta bannenA samabhAvathI mekSa thAya che, evuM varNana ApeluM che. (upara jaNAvelAM nigamo (upaniSada) paNa AgamonI paThe ja mAcIna saMbhave che.) Aho ! Shrutgyanam Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (18 ) prakaraNa teramuM. (athanI prazasti) atrAsti jAmanagaraM nagaraM gariSThaM / yasmin jinezanilayoparigA patAkA // RddhiM puralya kila darzayituM jhulokaM / lolAnilena lalitAyatIva reje // 1 // tatrauzajAtivaNijAM mukuTopamastu / vaMzo babhUva kila lAlaNanAmadheyaH / / taiMzamauktikanimo'tra babhUva cebhyaH / zrIvardhamAna itinAmavimaMDito vai // 2 // tasya vNshmnnisaamjidaahro| rAjamAnya iva vaaridhideshH|| ratnamauktikamaNiprakarADyo / vAbhavatsukamalAparivRttaH // 3 // haMsarAja iti nAmato'bhavat / tasya sUnuramitairguNairyutaH // jainazAstravaravAridhI mno| mInatAmabhajadasya sarvadA // 4 // racitastasya putreNa, hIrAlAlAhayena hi graMtho'yaM hi satAM mAnyo, durjanolUkabhAskaraH Aho ! Shrutgyanam Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ E) dareka gAma ane dareka rAheramAM phAve pAmelu (66 mAse prasiddha thatuM) jaina bhAskaradaya (jainakomanuM lIDIMga nyusapepara) ( sastAmAMsaratu jainavartamAnapatra, TapAlakharca sahita eka varSanA lavAjama mATe kta che. AnAnI eka paisAvALI pesTanI TikiTA cene ziranAme mekalI ApanArane dara mAse mekalI ApavAmAM Ave che. taiyAra pustakA ( nIcenA pustakAnI kimmata zivAya TapAlakharca juduM navuM. pekIMga mA ) zrI vijayAna daritra ya rasathI bharapUra saMskRta mahAkAvya~~~ mULa ane gujarAtI bhASAMtara sahita ) kimmata rUA. 3. jainadharmanA prAcIna itihAsa bhAga pehele--( husene sattara mahAna AcArye nAM vRttAMta ) kismata 1. jainadharmane prAcIna itihAsa bhAga bIjo-( atyaMta prAcIna jainadhama sadhi vRttAMta) kimmata rUA. 1 taiyAra thatAM pustake. ( gheADIja mudatamAM chapAi bahAra paDaze. ) ( kiMmata zivAya TapAla kharca jAdu navuM ) jainadharmanA prAcIna itihAsa bhAga je ---A graMthamAM tenA coryAsI tIthaeNnA vistAra sahita dhRtAMta, tenAM mAhAtmya, te tIthI kai sAlamAM ? keNe ? ane zA kAraNathI sthApyAM? tathA hAla thayAM kayAM che ? ityAdika atyaMta rasika vRtAMta che. te sAthe hiMdustAnamAM jainadharmane lagatI atyaMta prAcIna keTalI ? kayAM ? ane kevI sthitinI cukA che? te sa dhi vistAravALI ane ratilI hakIkata, te zukAdinA zilAlekho, kANe banAvI ? ityAdika arAta rasiluM vRttAMta dAkhala kareluM che. agAuthI grA Aho! Shrutgyanam Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 198), haka thanAra pAsethI tenI kismata phA. che ane pAchaLathI rUA. 1 paDaze.. sena prazna bhASAMtara-A pustaka jeno mATe eTaluM upayogI che, ke tenuM vizeSa varNana karavAnI jarUra nathI, agAuthI kismata. 2 2 pA. nathI rA. 3. AnaMdadhanabahenerI-gujarAtI artha sahita-(mahA adhyAtnI zrI AnaMdaghanajI mahArAje racelI bahenaterI mULa ane tene gujarAtI artha sahita chapAya che. yAda rAkhavuM ke, Ajadana sudhimAM A bahetarInA artha bilakula chapAI bahAra paDela nathI. A pustakamAM AnaMdaghanajI mahArAjanuM rasika janmacaritra paNa dAkhala karavAmAM Avaze. amAuthI kismata 2. 1 pAchaLathI rUA. 1 paDazaka-haribhadrasUrikRta- A atyaMta upayogI pustaka tenI saMskRta TIkAnA gujarAtI bhASAMtara sahita chapAya che.) agAuthI kismata phA. 2 pAchaLathI rUA. 3. atyaMta upayogI auSadhe. taiyAra che. (ApaNuM kaLikALa sarvajJa zrI hemacaMdrajI mahArAje celA cikitsA mahodadhi nAmanA ati uttama vaidaka graMthane AdhAre khAsa anubhava meLavI banAvI taiyAra karelAM che.) bhAskaredaya guTikA-phakta eka varSamAM A goLIonuM 2000) DabIenuM gaMjAvara vecANa thayuM che. A gebIe AjathI lagabhaga ATha varSa pahelAM thaelAM prasiddha hemacaMdra AcAryajIe racelA cikitsAmahodadhi nAmanA ati uttama vedaka graMthane AdhAre banAvavAmAM AvelI che. ane te geLIo mATe prakhyAta dezI vaidyae tathA meTA moTA DAkatarAe paNa uttama mata ApelA che, A geLIo nAnA bALakane ThaMDA pANImAM ghasIne pAvAthI te bALakane jhADa sAka Ave che. ulaTI thatI nathI, lehIno sudhAro karavA sAthe bALakane puSTa banAve che, eTaluM ja nahIM paNa duHkhatI AMkhone ArAma karI tenuM teja vadhAre che. vaLI A goLIo te bALakane pAvAthI te turata cAlatAM zIkhe che. ane divase divase hasamukhuM thaI te bALaka mAbApane AnaMda Ape che. vaLI Aho ! Shrutgyanam Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (19) A gALI meATI umaranA o purUSone paNuM zarIramAM tAkAta Ape che, ghaNuM cAlavAthI tathA uMce caDavAthI thatA thaka ane kAsane zake che, khAdI dUra kare che, zarIre thatI kaLatarane nAza kare che, napusakapaNuM maTADe che, bagaDeluM AhI sudhAre che, khAMsIo! tarata nAza kare che, AMkhonuM teja vadhAre che, rUcI urajAve che, vAyu vikArane nAza kare che, vIryanI puSTI kare che, A geLIpara kazA prakAranI paNa parejI rAkhavI paDatI nathI. kIMmata gALI 30 nI DamI ekane phakta rUA. 1 TapAla kharca jIdukkta ekaja vakhata magAvavAthI tenI khA tarI thaze. nIcene zIranAme lakhI jaNAvyAthI velyupenalathI mekalavAmAM Avaze. kSayAreiguTikA -dhaNA vakhata jUnA kSayaroga pazu A goLIonI phakta eka DabI vAparyAMthIja nAza thAya che, ane tene mATe amAe sapUtu anubhava meLavye che. goLIe taddana vanaspatimAMthI banAvavAmAM AvI che. krimmata gaLI 32 nI kaLI ekane phakta rUpI eka TapAlakhaya juduM. upara lipa-A lepathI phakta sAta divasanI aMdaraja cAMdIne (TAMkIne ) roga nAbuda thAya che. kimmata khI ekane phakta rUpI eka TapAlakharca jI. mAsAmRta-mezAM eka bhiAra A bhUkI pANImAM athavA mAtAnA stanamAM dheALIne bALakane pIvarAvavAtha, tenI zaktimAM vadhAre thAyache; jhADo sApha Ave che peAtAnA bALakone taMdurasta rAkhavA mATe A bhUkI ge vA te uttama guNu dharAve che ke, phakta eka vArtAmAMja tenI khAtarI thAya che. kimmata telA ekanI DabI ekane rUpIe eka. vAyuvidyAraNa guTikA-saMdhivA Adika vAyunA vikArathI pIDAtA daradIone A gALIe kharekhara eka na varNavI zakAya tevA AzivAda ApanArI che. tenI kharI khUbI te eche ke, ghaNA kALanA jIna vasuvikAra ne paNa phakta pa Mdara divasamAMja sApha karI nAkhe che, e zu ceDI annayAM che? krimmata gALI 32 nI DanI ekarUpIe eka. TapAlakharca juduM. sUcanA-upara jaNAvelAM sabaLAM Apadhe vAparavAnI rIta A sAtheja mekalavAmAM Avaze. jainabhAskarAya qIsa, jAmanagara- kAThIAvADa ). Aho! Shrutgyanam Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Aho ! Shrutgyanam Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ agAuthI grAhaka thaI Azraya ApanAra sAhebanA mubAraka nAma. 1 zAM. lalubhAI chaganadAsa-Da, 1 zAM. neNanI pujA-khaMDavA. 1 zAM, caturacaMda devacaMda- DanadI 1 zAM. dAmodara bApuzAha-evalA 1 zeTha savacaMda premacha-mAMgarola 1 zeTha chaganalAla premajI-gAMDala, 1 zAM. cunIlAla dalasukha-godharA 1 zAM. jeThAjI punamacaMdajI-A lIrAjapura. 1 zAM vIrAjI nAthAjI-AlIrA japura, 1 zAM pAsu ghelAbhAI-muratIjA bhAvanagara, 100 zrI jainadharmapasAraka sabhA. 1 zeTha amaracaMda jasarAja muMbaI. 10 zAM. trIbhavana bhANajI. 1 zAM DAhyAbhAi nIhAlacaMda. 1 zAM. zebhAgacaMda kapuracaMda. 1 sAM. narottamadAsa haragovanadAsa ! 1 zAM. haMsarAja hIrajI. 1 zAM. muLacaMda hIrajI, 1 zAM. haMsarAja ratanaranI hIrajI ! - mAyA. 1 zAM. hIrajI kezavajI. 1 jhAM. hIrAcaMda motIcaMdanI ku. 5nI. 1 bAbu bhagavAnadAsa pannAlAla. 1 sAM. hIrajI haMsarAja kAyAnI. 1 zAM. chaganalAla vahAlacaMda-ma namAra. 2 pari. maNilAla surajamala- pAlaNapura. 1 zAM. vIracaMdanemadAsa-talagAma. 1 zAM. jJAnacaMdanAnacaMda talegAma 1 zAM. bhagavAnadAsa bhAgacaMda punA. 1 zAM. nagInadAsa nathurAma-punA 1 vAM. chaganadAsa maganadAsa ! Amalanera, 1 zAM. vardhamAnabhAI tArAcaMda pAlItANA. 1 zAM. umeda gulAbacaMda-tAsa gAMbha. 1 zAM. bApulAla nI hAjacaMda-ka rAMcIke pa. 1 gorajI lakSmIcaMdajI hIrAcaM. dajI-kachajakho. 1 jainajJAnazALA-dhulI. 1 lacchalAlajanI-jodhapura. 1 rAjArAmasevacaMda kAyacaMdavATara 1 lakhamasI neNasI savANI balI. 1 zAM. devajI govanajInIbhorA. 1 muni dravijayajI-vIramagAma. Aho ! Shrutgyanam Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ la. 1 zAM. vADIlAla jeThA-amadA vAda. 1 lAlA uttamacaMda paDIdAsa je. nI-rAvalapIMDIsITI. 1 zrI jainatavivecaka sabhAnA sekreTarI sedAgara hIrAlAla DAthAbhAi-amadAvAda. 1 zA kezavajI jAdavajI-salam 1 gorajI hIravijayajI-zemalI 3 zrI janadhabuddhiprasAraka sabhA | sANaMda. 1 metA zAMtilAla jesaMgabhAI sANaMda. 1 zAM. hIrAcaMda kakalabhAi-ama dAvAda. 1 AijanadharmapravartakasabhA-e madAvAda, 2 . bAlAbhAI kakkalabhAI-a madAvAda, 1 zAM lalubhAI savacaMda-amadA vAda. 1 dayAla munijI-IdorasITI. 1 gulecA ena bAgamala eraka- vAyara-vAlIara lazkara. 1 kAmadAra popaTa vanamAlI-- ! rAjI. 1 veNIgaMdha suracaMda-bhesANa. ! 1 bAbucAMdamala bAlacaMda-ratalAma 1 zAM mANekacaMdakhImacaMda-verA- | vala. 1 zAM. rAdhavajI jevaMtazAha-je gAra. 1 saMghavI mANekacaMda pAnAcaMda kacchamAMDavI. 5 DabhAI jainazALA-bhAI. 1 zA. mAnacaMda vihAlacaMda-karADa! 1 zeTha. morArajI khImajI-mAMga | 2 vaNathalI ja pAThazALA-va lI. 1 zeTha, talakacaMda mANekacaMda dama NI-pAlItANA. 1 zAM. jIvarAma amathAsAha-A madAvAda, 1 zAM. nAgajI sava-jAmanagara. 1 zAM. TokarazI mULajI--kajabha japara, 1 zrI jainadharmavijayapustakAlaya nA sekreTarI-vIramagAma. 1 mahArAja gautamavijyajI - bliviyajI-DIsA. 1 zeTha mAmala gulAlacaMda-a marAvatI. re janavidyotejaka sabhA-pAlaNapura Aho ! Shrutgyanam