________________
(૧૬)
પુનમીઆ (૨) ખરતર અથવા ઔષ્ટિક (૩) પલ્લવિકે અથવા આંચલિકો (૪) સાર્ધ પર્ણમીયક (૫)આગામિક અથવા ત્રણ થઈવાળા (૬) મૂર્તિના શત્રુઓ અથવા લેપકો (૭) મુનિઓના શત્રુ અથવા કાકો (૮) વંધ્ય અથવા વેષધરો (૮) અને પાશ્ચંદ્ર (૧૦) એ દશે જૈનધર્મી શાખાઓ કયારે અને કેવા સંગોમાં નીકળી ? તે સંબંધિ જાણવા લાયક વૃત્તાંત આપેલું છે. (તેઓમાંથી પ્રથમ દિગંબરીઓની ઉત્પત્તિનું વર્ણન કરે છે )
શિવભૂતિ અથવા સહસ્ત્રમલ નામને એક માણસ રથવીર નામના - ગરમાં રહેતો હતો, અને તે ત્યાંના રાજાની નોકરી કરતો હતો. એક દહાડે રાત્રિએ કંઈ કારણસર તેની માતાએ કંઈક ઠપકો દેવાથી તે ગુસ્સે થઈ ધરમાંથી ચાલ્યો ગયો અને જૈન સાધુઓને રહેવાના ઉપાશ્રયમાં જઈ તેણે ત્યાં રહેલા આર્યકૃષ્ણ નામના આચાર્યજી પાસે દીક્ષા લીધી. એક દહાડો ત્યાંના રાજાએ તે સહસ્ત્રમધને એક કિમતી રતકંબલ આપી, અને તે રકંબાપર તેને અત્યંત મોહ લાગ્યો. ત્યારે ગુરૂમહારાજે તેને ઠપકો આપ્યો કે, એવી કિમતી રત્નકંબલ મેહનું કારણ હોવાથી જૈન સાધુએ રાખી લાયક નહિ, એવી રીતે ગુરૂએ કહ્યા છતાં પણ તેણે તે રકંબલને ત્યાગ કર્યો નહિ. આથી ગુરૂમહારાજે એક દહાડો તેની ગેરહાજરીમાં તે રલકંબલ ફડાવી નાખીને ફેંકી દીધી. આથી કરીને સહઅમલને ઘણોજ ક્રોધ ચડશે, અને તે ગુરૂને કહેવા લાગ્યો કે, જે એમ છે તે સાધુએ બિલકુલ વ રાખવાં જોઈએ નહીં. એવી રીતે ગુરૂ સાથે કલેશ કરીને ત્યાંથી તે ચાલ્યો ગયો. તે વખતે તેની બે હેન ઉત્તરા પણ તેની સાથે ગઈ, અને તેણીએ પણ જ્યારે નગ્ન રહેવાનો વિચાર પિતાના ભાઈને જણાવ્યું, ત્યારે સહસ્ત્રમિલે વિચાર્યું કે સ્ત્રી જાતિને નગ્ન રહેવું લાયક નહીં, એમ વિચારિ તેણે પોતાની બહેનને કહ્યું કે, સ્ત્રીતિને મોક્ષ મળતો નથી.
એવી રીતે આ દગાબરમતના ઉત્પાત શ્રી મહાવીર પ્રભુના મોક્ષ પછી ૬૦ વર્ષે એટલે વિક્રમ સંવત ૧૩૮ માં થએલી છે.
ગુજરાતના રાજા સિદ્ધરાજ જયસિંહના સમયમાં પાટણમાં દિગંબરો અને શ્વેતાંબર વચ્ચે પિતા પોતાના મત માટે શાસ્ત્રવિવાદ થયો હતો; અને
૧ આગમમાં પણ કહ્યું છે કે, “છી સારું નવુરારું, ગરમ મિहिंगयस्स वीरस्स ॥ तो वोडिआणदिही, रहवीरपुरे समुपण्णा ॥१॥
Aho ! Shrutgyanam