________________
જાણ આ દેવલ બંધાવ્યું છે, તથા તેમાં માણસને મસ્તકની મૂર્તિ સ્થાપી છે, અને ત્યારથી સર્વ લે કે તેની પૂજા કરે છે. તે સાંભળી કુમારપાળે વિચાર્યું કે, દુષ્ટ એવો લાભ આ જગતમાં સવા હાનિ કરે છે.
હવે ત્યાંથી નિકળી કુમારપાળ મલ્લનાટ નામના દેશમાં ગયા. ત્યાંની કુલંબપાટણ નામની નગરીને રાજાને કઈ નિમિતિએ આવી કહ્યું કે, હે રાજની આવતી કાલે તમારા નગરમાં જે માણસ આવશે, તે થોડા સમય પછી ગુજરાત રાજા થશે તે સાંભળી રાજાએ નગરીના દરેક દરવાજે પતાના માણસોને રાખ્યાં હતાં; તે માણસો કુમારપાળને આવતા જોઈ, તેમને રાજા પાસે લઈ ગયા. રાજાએ પણ ઉભા થઈ, તેમને સન્માનપૂર્વક પિતાના અધાં આસન પર બેસાડ્યા, અને કહ્યું કે, હે સ્વામી! આપ આ રાજ્ય સં. ભાળે ? અને હું આપની સેવા કરીશ. ત્યારે કુમારપાળે કહ્યું કે, મને તમારું રાજ્ય જોઈતું નથી, પણ તમો મારા લાયક કંઈક કાર્ય ફરમાવે. પછી તે રાજાએ ત્યાં કુમારપાળની યાદગિરિ માટે કુમરાંક નામને પ્રાસાદ બંધાવ્યો. એવી રીતે ત્યાં કેટલાક દિવસો રહ્યા બાદ તે રાજાને ઉપકાર માની કુમારપાળ ઉજ્જયની નગરીમાં ગયા.
ત્યાં મહાકાળનાં મંદિરમાં એક એ લેખ તેમણે વાંચ્યો કે, વિક્રમ સંવત ૧૧૮૧ માં વિક્રમ રાજા સર મહા ઉપકારી કુમારપાળ રાજી થશે.
તે લેખ વાંચી અત્યંત હર્ષિત થએલા કુમારપાળ ત્યાંથી ચિત્તોડ ગયા, અને ત્યાં રામચંદ્ર મુનિને વાંધા. મુનિને વંદન કર્યા બાદ કુમારપાળે તેમને પૂછયું કે, હે મુનીં. આ નગર કોણે વસાવ્યું છે? ત્યારે રામચંદ્ર મુનિએ કહ્યું કે, અહીંથી ત્રણ ગાઉ ઉપર મધ્યમાપુરી નામે નગરી છે, ત્યાં પૂર્વ - ઘુવંશને ચિત્રાંગદ નામે રાજા રાજ કરતો હતો. એટલામાં તેની પાસે એક યોગી અમૃતફળ લઈને આવ્યા, અને તે અમૃતફળ તેણે રાજાને આપ્યું. એવી રીતે છ માસ સુધિ તેણે રાજાને અમૃતફળો આપ્યાં, તેથી રાજાએ પ્રસન્ન થઈ એક દહાડે તે યોગીને કહ્યું કે, હે ગુરૂરાજ ! તમે મારા લાયક કંઈ કાર્ય ફરમાવો ? - તે સાંભળી યોગીએ કહ્યું કે, હે રાજન ! મારી એક વિધા અધુરી - હેલી છે, તે મારે સાધવી છે. પણ તે વિધાના સાધન સમયે તમારા જેવો બત્રીસ લક્ષણો પુરૂષ જે ઉત્તરસાધક થાય, તે જ તે મારી વિધા સિદ્ધ થઈ શકે તેવું છે. તે સાંભળી રાજાએ તેમ કરવાનું કબૂલ કર્યાથી રાજા અને તે
Aho ! Shrutgyanam