________________
(૪૮ )
થયા. તે ચેગીએ પ્રસન્ન થઇ તેમને એક મંત્ર સાધવાને આપ્યા. તે મન સાધનથી લક્ષ્મીદેવીએ પ્રગટ થઇ તેમને કહ્યુ કે, હું વસ ! આજથી પાંચમે વર્ષે તમને પાટણનું રાજ્ય મળશે.
તે સાંભળી અત્યંત હર્ષિત થયેલા કુમારપાળ ત્યાંથી ચાગીના વેષ સહિત કાંતિ નામના નગરમાં આવ્યા. તથા ચાટમાં શ્રી નવીન આશ્રયે જોવા લાગ્યા. ત્યાં એક સરેવરના કિનારાપર એક દેવળમાં મનુષ્યના એક મસ્તકની પૂજા થતી બેઇ. તે જોઇ આશ્ચર્યથી કુમારપાળે તેન! પૂજારીને તે સંબંધિ વૃત્તાંત પૂછવાથી તેણે નીચે પ્રમાણે કહ્યુ
થયા હતા, અને તેણે સરખું મીઠું હોવાથી
તે તળાવની વચ્ચે એક કમળ
આ નગરમાં અગાઉ એક મકરધ્વજ નામે રા
અમૃત
tr
આ તળાવ બંધાવ્યું હતું. તે તળાવનું પાણી તેનું અમૃતસાગર નામ રાખવામાં આવ્યું છે. હતું, અને તે કમળપર એક મસ્તક હતું. તે મસ્તક વારવાર એમ બેલનું હતું કે, “ એકથી સઘળા ખુડે છે. ” એવી રીતનું તે મસ્તકનું વચન સાંભ ળીને રાજાએ સર્વ પડિતાને ખેલાવી તેને અર્થ પૂછયે; પણ તે અર્થની સ મજ નહીં પડવાથી તેએ ઝ'ખવાણા પડી ગયા. છેવટે રાજાએ તેએને તેને અર્થ શેાધી કહાડવા માટે છ માસની મુદત આપી; તેથી તે પડિતે ક્રૂરતા ક્રૂરતા ગમડલમાં ગયા. ત્યાં એક મુદ્રા પંડિતને તેને અર્થ પૂછ્યાથી તે ૫ડિતે કહ્યું કે, હું વિષે ! તમા અહીં થોડી મુદત રહે ? અને હું તમેને તેના અર્થ સમજાવીશ. વળી તમે પરદેશી અને અજાણ્યા છે, તેથી તમેાને અહીં કાઇ પણ ભેજન આપશે નહીં; માટે તમે ચાર કુતરાઓને પાળી પોષીને ઉછેર ? અને તે કુતરાઓને અહીં વેચવાથી તમેમને ધણુ દ્રવ્ય મળશે. તે સાંભળી તે લે।ભી બ્રાહ્મણાએ કુતરાઓને ઉછેરવા માંડ્યા
એક દહાડો તે કુતરાને ખધેલે લેઇ તે લેાભી બ્રાહ્મણેા પેલા પાંડિત પાસે ગયા, અને કહેવા લાગ્યા કે, અમેને હવે તે અર્થ કહા ? તે સાંભળી પંડિતે કહ્યું કે, હું વિપ્રેા! તમે હજુ તેને અર્થ સમજ્યા નહી, માટે તમે મૂર્ખ છે. હવે તેને હું ખુલાસાથી તમે તે અથ કહું છું. શાસ્ત્રમાં કહ્યુ છે કે, ગગ્દભ, રજરવલા સ્ત્રી, ચાંડાલ, મદ્યપાત્ર તથા ધાનને અડકીને સ્નાન કરવું જોઇએ. પણ તમે એ લેભને વશ થઇ શ્વાનને પણ ખધેલે ચડાવ્યા છે. એ વી રીતે એક લેભથી તમે! સર્વે મુક્યા છે. તે સાંભળી તે વિઘેણે રાજા પાસે આવી તે અર્થ તેને કહી સભળાવ્યે.. રાજાએ પણ તે અર્થને ખરે
Aho! Shrutgyanam