________________
(૮૨) પ્રકરણ ચેાથે.
જૈનઇતિહાસની પ્રાચીનતા, ૧ શ્રઋષભદેવપ્રભુ-ત્રીજા આરાને છેડે એક વંશમાં સાત કુલકરો ઉત્પન્ન થયા. તે સાતે કુલકરને લેકિક મત પ્રમાણે સાત મનુઓ કહે છે. તેઓમાં પહેલા વિમલવાહન, બીજા ચક્ષુબ્બાન, ત્રીજા યશવાન, ચોથા અને ભિચંદ્ર, પાંચમાં પ્રશ્રેણિ, છઠ્ઠા ભરૂદેવ તથા સાતમા નાભિ નામે કુલકર થયા. તેમના વખતમાં હાકાર, ભાકાર અને ધિક્કાર નામની ત્રણ નીતિઓ પ્રવર્તી. તે નાભિકુલકરને મરૂ દેવી નામે સ્ત્રી હતી. તે સ્ત્રીની કક્ષિએ અસાડ વદી ચોથની રાત્રિએ સર્વાર્થસિદ્ધ દેવકથી ચાવીને શ્રી ઋષભદેવ પ્રભુને જીવ ગર્ભપણે ઉત્પન્ન થયો, તે વખતે મરૂદેવી માતાએ ચંદ સ્વપ્ન જોયાં. ઈદે - વીને તે સ્વપ્નોનાં ફળો કહ્યાં. અનુક્રમે ચત્ર વદી આઠમને દિવસે ઋષભદેવ પ્રભુને જન્મ થયો. છપ્પન દિકુમારીઓ તથા ઇદ્રોએ મળીને તેમનો જન્મ
"મહેસવ કર્યો. મરૂ દેવી માતાએ પહેલા સ્વમમાં ઋષભને જે હો, તથા તેમના બે સાથળમાં ઋષભનું ચિન્હ હતું તેથી તેમનું ઋષભદેવ નામ રાખવામાં આવ્યું હતું.
એક સમયે એક ભાઈ બેહનનું જોડલું બાલ્યાવસ્થામાં તાડક્ષની નીચે રમતું હતું. એટલામાં અકસ્માત તાડવૃક્ષ પરથી એક ફળ તે જોડલામાના પુરૂષપર પડયું, અને તેથી તેનું તત્કાળ મરણ થયું. તેથી તે જેડલામાની સુનંદા નામની સ્ત્રીને નાભિ કુલકરે પિતાના સ્વાધિનમાં રાખી, અને વિચાર્યું કે, આ સ્ત્રી આપણા પુત્ર શ્રી ઋષભદેવજીની સ્ત્રી થશે. શ્રી ઋષભદેવજીની સાથે જન્મેલી સ્ત્રીનું નામ સુમંગલા હતું. અનુક્રમે તે સુનંદા અને સુમંગલાસાથે અષભદેવજીનાં લગ્ન થયાં, તે લગ્નાદિક સર્વ વિધિ છેકે કરી હતી. અને ત્યારથી જ જગતમાં પણ વિવાહવિધિ પ્રચલિત થઈ છે. અનુક્રમે છ લાખ પૂર્વે વ્યતીત થયા બાદ સુમંગલા રાણીએ ભારત અને બ્રાહ્મીને જન્મ આપે, અને સુનંદાએ બાહુબલી તથા સુંદરીને જન્મ આપે ત્યારબાદ સુમંગલાએ ઓગણપચાસ જોડી પુત્રોને જ આપે એવી રીતે સર્વ મળી અષભદેવ પ્રભુને એકસો પુત્રો તથા બે પુત્રીઓ હતી.
શ્રી ઋષભદેવજીના પુત્ર ભરત રાજા ચક્રવર્તી થયા, અને તેમણે જગ
Aho ! Shrutgyanam