________________
(૮૩)
rr
ત્તી વ્યહાર સધિ સઘળી વ્યવસ્થા સ્થાપન કરી. તે ભર રાન્ત સઘળા વ્રતધારી શ્રાવકાને હમેશાં ભાજન કરાવતા હતા, અને તે શ્રાવકે માહન' શબ્દ પ્રાકૃત ભાષાના છે, અને સસ્કૃ
માન
tr
,,
નામથી ઓળખાતા હતા તમાં તેને ‘બ્રાહ્મણુ ” કહે છે. તેવી રીતનું લખાણ જૈન શાસ્ત્રામાં પ્રસિદ્ધ છે. એવી રીતે અત્યંત પ્રાચીન કાળમાં શ્રાવકોનેજ એટલે જૈનધર્માં માણસામેજ બ્રાહ્મણ (માહન ) કહેવામાં આવતા હતા. અનુક્રમે ભરત રાજાની ભાજનશાળામાં તેવા બ્રાહ્મણેા શિવાય બીજાએ પણ જ્યારે ભાજનની લાલચથી દાખલ થવા લાગ્યા, ત્યારે ખરા બ્રાહ્મણાની એાળખાણ માટે ભરતચક્રીએ કાંગણી રત્નથી તેમના શરીરપર ત્રણ રેખાએ કરી, જે રેખાએ આગળ જતાં જતેાઇના રૂપમાં બદલાઇ ગઇ.
66
તેવી રીતે ભેાજન કરનાર બ્રાહ્મણને માટે ભરત રાજાએ શ્રી ઋષભદેવ પ્રભુના ઉપદેશને અનુસારે સંસારાદર્શન વેદ, સસ્થાપનપરામર્શનવેદ, તત્ત્વાવમેધ વેદ, અને વિદ્યાપ્રોધવે, એ નામના ચાર વેદો બનાવ્યા. એ ચારે વેદાનું યથાસ્થિત પર્વત પાન આઠમાં તીર્થંકરસુધિ ચાલ્યું.
ભરતરાજાના પુત્ર સૂર્યયશાથી સૂર્યવંશી, અને બાહુબલિના પુત્ર ચં દ્રયશાથી ચંદ્રવંશની ઉત્પત્તિ થઇ. તેઓના વંશજો આજે પણ હિંદુસ્તાનમાં રાજ્ય કરે છે.
:>
અનુક્રમે શ્રી ઋષભદેવ પ્રભુ કૈલાસ પર્વતપર ( અષ્ટાપદ પર્વતપુર) માક્ષે પધાયા. અને સર્વ દેવએ એકઠા થઇ તેમને ત્યાં નિર્વાણમહાત્સવ કર્યો। હતા. તે સમયે અગ્નિકુમાર દેવેએ ચિતામાં અગ્નિ સળગાવ્યેા હતેા, અને ત્યારથી “ અગ્નિમુખા હૈ દેવાઃ ’’ અર્થાત્ અગ્નિકુમાર દેવે સર્વ દેવેમાં મુખ્ય છે, એવી શ્રુતિ ચાલવા લાગી. અજ્ઞાની લોકોએ તે શ્રુતિને એવા અર્થ ઉપજાવી કાડયા કે, અગ્નિ છે તે તેંત્રીસ ક્રેડ દેવતાઓનું મુખ છે.
"
<<
યા
""
પ્રભુને અગ્નિસંસ્કાર થયાબાદ પ્રભુની દાઢા વિગેરે દેવતાઓએ જ્યારે ગ્રહણ કરી, ત્યારે શ્રાવક બ્રાહ્મણેએ તે દાઢાઓની યાચના કરવા માંડી, તે સમયે દેવેએ તેઓને “ યાચક ”’કહી મેલાવ્યાથી, તે દિવસથી તેએ ચકા ” કહેવાવા લાગ્યા; અને શ્રી ઋષભદેવ પ્રભુની ચિતામાંથી અગ્નિ લેખને તેએએ પેાતના ધરમાં રાખ્યું, તેથી તેમા “ આહિતાશય ” કહેવાવા લાગ્યા. પ્રભુના અગ્નિસંસ્કારની જગાએ કૈલાસપર ભરતજીએ સિહનિષદ્ય નામનું એક જિનમંદિર બંધાવ્યું, અને પર્વતપર ચડવામાટે આઠ પગથી
,,
Aho! Shrutgyanam
.