________________
(૩૦)
છે, પણ આ બાબતનું નિરાકરણ કરનાર કોઈ પણ દૃષ્ટિએ પડતો નથી. એમ વિચારિ રાજાએ યોગણીઓને કહ્યું કે, આજે તે તમો ઘણે પ્રદેશ ઉલંધીને પધાયો છે, તેથી થાકી ગયાં હશો, માટે પ્રભાતમાં તમને ઉત્તર આપીશું. એમ કહી સભાને વિસર્જન કર્યા બાદ રાજાએ મવિને બોલાવી પૂછયું કે, હવે આપણે આ યોગણીઓને શું ઉત્તર આપો? સાંભળી મત્રિએ કહ્યું કે આપણા નગરમાં હરપાળ નામે જે વણિક વસે છે, તે ઘણોજ બુદ્ધિવાન્ છે, માટે તેને બોલાવીને આ બાબતનો ખુલાસો માગી. ત્યારે રાજાએ કહ્યું કે, તુરત તેને બોલાવી લાવો ? પછી મંત્રીએ પણ હરપાળને ઘેર જઈ તેને કહ્યું કે, તેમને રાજા બેલાવે છે. માટે તુરત ચાલો ? ત્યારે હરપાળે કહ્યું કે, હું મંત્રિ ! હું તે હવે ઘરડો થયે, મારાથી બોલી પણ શકાતું નથી, મુખમાંથી લાળ ઝરે છે, કોને બેરો થયે છું, કેડ ભાંગી ગઈ છે, તો હવે રાજાને મારું ! શું પ્રયોજન છે? તે સાંભળી મંત્રિએ કહ્યું કે આજે જરૂરનું કાર્ય છે, માટે તમો પધારો? એવી રીતને મંત્રિને આગ્રહ જાણીને હરપાળ શેઠ જિનપૂજા કરી રાજા પાસે આવ્યો. રાજાએ પણ તેને કાકી કહીને બોલાવ્યાથી હરપાળે જાણ્યું કે, આજે રાજાને મારી ગરજ પડી છે, નહીંતર કાકો કહીને બોલાવે નહીં. પછી રાજાએ ચોગણીઓને વૃત્તાંત કહી સંભળાવ્યાથી હરપાળે કહ્યું કે, હે રાજન્ ! તમે જરા પણ ખેદ કરો નહીં, હું તેને ઉપાય શોધી કહાડીશ, એમ કહી ઘેર આવીને હરપાળે એક સાકરની તલવાર બનાવી, તથા તે તલવારની મૂઠ તેણે લેખંડની બનાવી. તે તલવાર તેણે એવી તે ઉત્તમ કારીગિરિથી બનાવી છે, તે આબેહુબ ચળકતા લોખંડને મળતી જ હતી. પછી રાજસભામાં આવી તે તલવાર તેણે રાજાને આપી સઘળી બાબતથી વાકેફ કર્યો. ત્યારબાદ તે ગણીઓને રાજસભામાં બોલાવી મગાવી. ગણીઓ આવ્યા બાદ હરપાળે રાજાને કહ્યું કે, આજે તમો લેહભક્ષણ કરીને આ યોગણીઓને સંદેહ દૂર કરે ? તે સાંભળતાંજ રાજા તે સાકરની તલવાર ચાવી ગયો. છેવટે જ્યારે લોખંડની મૂઠ બાકી રહી ત્યારે હરપાળે મૂઠ લેઇને યોગશુઓને કહ્યું કે હવે આટલું ખંડ તમે ભક્ષણ કરીને તમારું દેવપણું સિદ્ધ કરી બતાવો ? તે સાંભળી ગણીઓએ વિચાર્યું કે, આપણાથી આ લોખંડ શી રીતે ભક્ષણ થાય ? એમ વિચારી રાજાને નમસ્કાર કરી ગણીઓએ કહ્યું કે, હે રાજન્ ! તમે ખરેખર સિદ્ધ છે, અમારો સર્વ લેકોની સમક્ષ તમોએ પરાજય કર્યો છે. એમ કહી તે ગણીઓ પિતાને સ્થાનકે ગઇ. સિ
Aho ! Shrutgyanam