________________
પહેરીને પણ હું એ પ્રસંગે ઉપસ્થિત રહેવા માગતો નથી. ગવર્નર પાસેની સત્તાને હું ભડકો માનું છું. આપણી પાસેની સત્તા સૂર્યસમી છે. માટે આટલા બધા અંજાઈ જવાની જરાય જરૂર નથી.
જ
લીંબડી-દરબારને હવે તો કંઈ જ કહેવા જેવું ન રહ્યું. આ સલાહને પચાવવી એમના માટે ગજા બહારની વાત હતી. એથી એમણે તો પોતાની રીતનો પહેરવેશ બનાવવાની પ્રક્રિયા ચાલુ જ રાખી. નક્કી થયેલો એ દિવસ આવતાં જ અનેક રાજવીઓ રાજકોટ પહોંચી ગયા. એક મોટા મેદાનમાં ‘મિલન સમારોહ' યોજાયો હતો. જાતજાત અને ભાતભાતના પહેરવેશોનું જાણે પ્રદર્શન જ ન યોજાયું હોય, એવા માહોલમાં મહાલતા બધાની આંખમાં એક માત્ર ગોપાલદાસ જ કણાની જેમ ખૂંચતા હતા, કારણ કે એમની કાયા સાવ સાદા પહેરવેશથી આચ્છાદિત હતી. એથી બધાની આંખ એમની પર એવી રીતે મંડાતી હતી કે, જાણે એમનાથી કોઈ મોટો ગુનો થઈ જવા પામ્યો હોય !
પોતપોતાનો પહેરવેશ જોઈને જ ગર્વિષ્ઠતાની અનુભૂતિ કરનારા સૌને એમ થઈ આવતું કે, આજે જરૂર ગવર્નરના ગુસ્સાનો ભોગ આ ગોપાલદાસ બન્યા વિના નહિ જ રહે. આવા સાદા વેશમાં ગવર્નરને મળવા જવું, એ તો ગવર્નરનું અપમાન જ ગણાય ને ?
:
‘મિલન સમારોહ’ને માણવા હકડેઠઠ માનવમેદની ઊભરાઈ હતી. સૌની નજર સૌ પ્રથમ ‘લોર્ડ-લેડી’ પર સ્થિર થતી અને ત્યાર બાદ સૌની નજરને સ્થિર થવાનું એક માત્ર કેન્દ્ર હતું ઃ રાજાઓનો ભભકાદાર પોશાક અને રંગબેરંગી પહેરવેશ ! પોશાક અને પહેરવેશોના પ્રદર્શનમાં જ જાણે મહાલવા મળી રહ્યું હોય, એ રીતે પ્રજા પ્રસન્નતા અનુભવી રહી હતી, તો આવા પ્રદર્શનમાં પ્રતિષ્ઠિત પાત્રો તરીકે રાજા ખુશખુશાલ હતા. એક પછી એક રાજવીનાં નામ જાહેર થતાં અને અનેરા ઠાઠઠસ્સા સાથે એ રાજવી ગવર્નર સમક્ષ હાજર થતા, ઔપચારિક મુલાકાત આપીને ગવર્નર બીજી જ પળે એ રાજવીને વિદાય આપતા, પછી ૪ સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૧
o
