________________
કર્યું, ત્યારે એકે આંખ એવી નહોતી કે, જ્યાંથી ખળખળ કરતી આંસુધાર વહી નીકળી ન હોય, સિવાય રાજવી અને ચારણ ! આ બંનેની આંખમાં આંસુ ન હતાં, પણ આનંદ હતો. એકને વચન પાળ્યાનો આનંદ, તો બીજાને મારવાડની મનો૨થ-પૂર્તિ કરવા માટેની ભૂમિકા સુદૃઢ બની રહ્યાનો આનંદ !
બે-ત્રણ દિવસના પ્રવાસ પછી એક દહાડો ચારણના ચિત્તમાં અચાનક જ મારવાડ-પ્રવાસનું પ્રયોજન જણાવી દેવાની ચાનક જાગી ઉઠી. વાતાવરણમાં એકાંત હતું. મનનો મોરલો મોરપીંછ ફેલાવીને નૃત્ય કરવા મંડી પડે, એવો મનોહર માહોલ હતો. ઝરણાં ઝંકૃત હતાં. નદી પ્રવાહ ખળખળ નાદ રેલાવી રહ્યો હતો. પક્ષી-ગણ ટહુકી રહ્યો હતો. ચારણ ચકોર બનીને રાજવીના મુખચન્દ્રનું દર્શન કરી રહ્યો હતો. એણે અચાનક જ કહ્યું કે, મારવાડ-પ્રવાસનું પ્રયોજન જાણવાની ઉત્કંઠા આપના ચહેરા પર આજ સુધી વાંચવા મળી નથી, એનું મને આશ્ચર્ય છે. આથી ય વધુ આશ્ચર્ય હું એ વાતનું અનુભવી રહ્યો છું કે, રહસ્યભૂત એ પ્રયોજનને ખુલ્લું કરવાની અચાનક જ જાગેલી ચાનક આજે મને મૌન રહેવા દે એમ નથી. આપના ચિત્તમાં જે ઉત્કંઠા હોવી જોઈએ. એ આજે મારા ચિત્તમાં કેમ જાગી છે, એ હું સમજી શકતો નથી.
રાજવીએ સાહજિકતાથી જવાબ વાળ્યો કે, પ્રયોજન ખુલ્લું કરવાની ચાનક આજે અચાનક જ જાગી, એમની પાછળનું કારણ પાકેલી પળ જ ન હોઈ શકે શું ? તમે જ આ પૂર્વે પળ પાકતાં પ્રયોજન ખુલ્લું કરવાની વાત નહોતી કરી શું ? પાકેલી પળે જ આજે અચાનક તમારામાં આવી ચાનક પેદા કરી હોય, આવી સંભાવના તમને પણ સાચી જણાયા વિના નહિ જ રહે.
રાજવીના આ પ્રત્યુત્તરથી સંતુષ્ટ બનેલા ચારણે કોઈ જાતની ભૂમિકા રચ્યા વિના જ મૂળ અને મુખ્ય મુદ્દાને સ્પર્શતાં કહ્યું કે, રાજવી ! વનરાજ ચાવડાએ આજે ગુજરાતને અનેરું ગૌરવ અપાવ્યું છે અને સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૧
૦
૯૮
