________________
જ એ માણસોને પાછા ફરવું પડ્યું હતું. એથી સૂબો બીજું તો શું બોલી શકે ?
આ પછીના સમયગાળામાં જેઠીબાઇ દ્વારા અપનાવાયેલો આ વ્યૂહ ઘણા ઘણા માટે માર્ગદર્શક બની રહ્યો. જે પિરવારમાં આવી કટોકટી સરજાવાની શક્યતા જણાતી, ત્યાં પાણી પહેલાં જ પાળ બાંધવાની અદાથી બાળલગ્નનો આશ્રય લેવાવા માંડ્યો. એ અવસરે સૌની નજર સમક્ષ રવજીના ઘડિયાં લગ્ન લેવરાવનાર જેઠીબાઇની સ્મૃતિ સજીવન બની ઉઠ્યા ન રહેતી. પરંતુ જેઠીબાઇને તો આટલેથી જ સંતોષ ન હતો. એમને એવો પાકો વિશ્વાસ હતો કે, દમનના દોરની આ બધી વાતો જો રાજારાણી સમક્ષ અરજીરૂપે લખીને પણ પહોંચતી કરવામાં આવે, તો જરૂર સારું પરિણામ આવે. પણ સણસણતો સવાલ એક જ હતો કે, આવી અરજી ગોવાના ગવર્નર સમક્ષ કોણ રજૂ કરે અને ગોવાના ગવર્નર સમક્ષ રજૂ થયેલી અરજી રાજારાણી સમક્ષ પહોંચતી થાય, એવો સફળ વ્યૂહ કયો ?
જેઠીબાઇમાં જવાંમર્દી હતી, એમ બુદ્ધિમત્તાય હતી. એમણે મનોમન એક व्यूह વિચારી લઇને પછી પોર્ટુગીઝ ભાષાના જાણકાર એક વકીલનો સંપર્ક સાધ્યો. ગવર્નર દ્વારા પ્રજા ઉપર ગુજારાતાં દમનના દોરની વિગતો જણાવીને એમણે વકીલને કહ્યું કે, આ મુદ્દાઓ આવરી લઇને તમારે પોર્ટુગીઝ ભાષામાં એક એવી અસરકારક અરજી લખવાની છે કે, g વાંચીને રાજા-રાણીનાં દયાળુદિલ હચમચી ઉઠે. આ પ્રસ્તાવ વકીલે સ્વીકારી લીધો. આ રીતની અરજી લખાઇ જાય, એટલા માત્રથી કાર્ય પતી જતું નહતું. પણ આ અરજી ગવર્નર દ્વારા જ લિસ્બનમાં રહેતા રાજા-રાણી સમક્ષ પહોંચતી કરવાની હતી. પોતાની વિરુદ્ધ લખાયેલી અરજીને ગવર્નર લિસ્બન પહોંચાડે, એ તો શક્ય જ નહતું.
ઘણી ઘણી વિચારણાને અંતે જેઠીબાઇને આ સમસ્યાનો ઉકેલ પણ જડી આવ્યો. પોતાને ઓઢણીની કળાનો જે કસબ સિદ્ધ હતો. એના
સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૧
૧૧૫
G