________________
તમને માંગતા હજી વાર લાગશે, પણ મને આપતા જરાય વાર નહિ થાય. માટે, માંગો, માંગો, મુક્તમને માંગો, તમે કંઈ નહિ માંગો, તો મારો હર્ષનો આ ઉછાળો વૃદ્ધિગત નહિ બની શકે. માટે મારી ખાતર પણ તમારે માંગવું તો પડશે જ.
ચારણ ચતુર હતો. એણે માંગવા માટેની પૂર્વભૂમિકા સુદઢ બનાવવાની મુરાદથી કહ્યું : રાજવી ! ચારણને માંગવા માટે કહેવાનું હોય ખરું ? આપનો આ પ્રસ્તાવ તો મારે મન “ભાવતું હતું ને વૈદ્ય જણાવ્યું જેવો જ ગણાય, છતાં માંગણી મૂકતાં મારે એટલા માટે વિચાર કરવો પડે છે કે, મને પછી એવો પસ્તાવો કરવાનો વખત ન આવે કે, મેં ક્યાં માંગવાની ઉતાવળ કરી નાખી અને આપને એવી મૂંઝવણ ન અનુભવવી પડે કે, મેં ક્યાં આવી ઉદારતા દર્શાવી?
આટલો મમરો મૂકીને ચારણ મૌન બની ગયો. એને વધુ કોઈ ખુલાસો કરવો જ ન પડ્યો. રાજવીએ જ સામેથી એવી સ્પષ્ટતા કરી દીધી કે, ચારણ ! માંગો એ મળશે. માંગવામાં તમે કૃપણતા ન દાખવતા. એવું માંગજો કે, મારું દાન ઉદારતાના ખાતે ખતવાયા વિના ન રહે. મારા તરફથી આટલી બાંયધરી મળ્યા બાદ મને તો વિશ્વાસ છે કે, જરાય સંકોચાયા વિના હવે તમે માંગણી મૂકશો. અને એની પૂર્તિ કરતા હું પળનોય વિલંબ નહિ જ કરું.
ચારણને થયું કે, હવે માંગણી મૂકવામાં વાંધો નહિ. છતાં થોડીક ચકાસણી કરતાં એણે કહ્યું : રાજવી ! હજી ચોખવટ કરી લઉં. હું આપની પાસેથી કોઈ વસ્તુ ચાહતો નથી. મારી મનોકામના તો બીજી જ છે. એની પૂર્તિ આપનાથી શક્ય બની શકશે ખરી ને ?
રાજવીએ છાતી પર હાથ મૂકીને કહ્યું : ચારણ ! ચોળીને આટલું ચીકણું કરવાની કોઈ જરૂર ખરી? મારી પાસેથી કોઈ ચીજ મેળવવાની ઇચ્છા નથી, તો પછી તમારી ઇચ્છા કઈ છે? બોલી જાવ, મનમાં જે હોય, એ બોલી જાવ. તમારી ઇચ્છાપૂર્તિ માટે હું વચનબદ્ધ બનું છું.
૯૬ @ સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૧