________________
પકડીને હોકામાં નાખતી પોતાની હસ્તમુદ્રાને ટીકીટીકીને જોનારા ઠાકોર પર દૃષ્ટિ જતા જ ગઢવીના મનમાં એ જાતની શંકાનો કીડો સળવળી ઉક્યો કે, અસલનો અણસાર ઠાકોરને આવી ગયો હોવો જોઈએ, એથી તેઓ મને ટીકીટીકીને નિહાળી રહ્યા છે. | ઠાકોર અને ચારણ બંને શંકાશીલ બની ગયા હતા, પણ અત્યારે શંકાને વ્યક્ત કરવાનો સમય ન હતો. એથી શંકાને વ્યક્ત કરવાનો અવસર આવે, ત્યારે મોઢામોઢ ખુલાસો કરી લેવાની ગાંઠ મનમાં વાળીને વાતાવરણમાં છવાયેલા ગંભીરતાના પડદાને હટાવી લેવા ઠાકોરે પૂછ્યું: રાજકવિ ! તબિયત તો સારી છે ને? હમણાંથી રાજસભામાં આવવાનું કેમ ટાળ્યું છે? એનું કારણ જાણવા માટે જ અહીં આવવાનું થયું છે.
રાજકવિએ જવાબમાં જણાવ્યું કે, તબિયત સારી હોત, તો તો રાજસભામાં આવવામાં શો વાંધો હતો ? હવે એકાદ દિવસમાં પૂરી સ્વસ્થતા મળી જશે, એમ લાગે છે. બાકી આપના દર્શન મળતા જ અત્યારે જે સ્વસ્થતા અનુભવી રહ્યો છું, એવી સ્વસ્થતા તો દવાના પ્રભાવે પણ મળવી શક્ય ન જ ગણાય.
રાજકવિ અને ઠાકોર છૂટા પડ્યા. બંનેના મનમાં શંકાના કીડાનો સળવળાટ શરૂ થઈ ગયો હતો. એથી થોડા દિવસો વીત્યા બાદ અવસર જોઈને ઠાકોરે મનમાં ઘોળાતી વાત રજૂ કરવાની ભૂમિકા બાંધતાં પૂછ્યું: રાજકવિ ! ચારણ હોવાના નાતે તમે હોકાના બંધાણી હો, એ નવાઇની વાત ન જ ગણાય. પણ ચીપિયાથી હોકામાં અંગારા ગોઠવતા તમે તો પહેલી જ વાર જોવા મળ્યા.
હા, બાપુ ! એ જોઈને આપના મનમાં કોઈ શંકા જાગી હોય, એવું મારું અનુમાન છે, આ ખોટું નહિ જ હોય.” ચારણે ચોખે ચોખ્ખું પૂછી લીધું.
ઠાકોરે પ્રશ્ન કર્યો : આવું અનુમાન થવાનું કંઈ કારણ? ચારણને થયું કે, જાત કે વાતને છૂપાવવાનો કોઈ અર્થ નથી. એણે
સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૧ ૭૧
