________________
સ્પષ્ટતા કરી : બાપુ ! વાતને લંબાવવાનો શો અર્થ ? ચીપિયો પકડવાની મારી અનોખી અદા જોઇને આપને જે શંકા જાગેલી, એ સાચી હતી. અસલમાં હું સોની છું. પરવડીનો પરિજયો સોની ! આપે ‘રાજકવિ’ બિરુદ આપતા હું ચારણ તરીકે ભલે પ્રસિદ્ધ પામ્યો. પણ એથી કઇ અસલિયત અદૃશ્ય થઇ જાય ખરી ?
ચારણે બાળક જેવી અદાથી જે રીતે સાચી વાત કરી, એથી પ્રસન્ન બની ઉઠેલા ઠાકોર સૂરસંગજીએ કહ્યું કે, રાજકવિ ! ચારણ તરીકે ચમકી રહ્યા છો, તો ભવિષ્યમાં પણ ચારણ-કોમ યાદ કરતી રહે, એવું કોઇ કાર્ય કરવાનો સંકલ્પ આજની આ પળેથી જ કરી લેજો. નકલને પણ નિષ્ઠાથી નિભાવી જાણવાથી ઘણીવાર અસલ કરતાંય નકલનો નેજો વધુ અણનમતા સાથે ફરકતો રહી શકતો હોય છે.
નકલનો નેજો અણનમ રાખવાની આ વાતની મનમાં ગાંઠ વાળી લીધા પછી રાણા ગઢવી એ ગાંઠ ઢીલી ન પડી જાય, એની તીવ્ર તકેદારી રાખવાપૂર્વક જીવન-યાત્રાને આગે બઢાવતા ગયા. ધીમે ધીમે એવા દિવસો આવતા ગયા કે, રાણા ગઢવીને પરવડીની વતનભૂમિની યાદ સતાવવા માંડી, એથી એક દહાડો પાલિતાણા છોડીને એઓ પરવડી પહોંચી ગયા. પરવડી પહોંચ્યા બાદ તો અસલનો આશરો લીધા વિના ચાલે એમ જ ક્યાં હતું ? રાણાએ પાછો સોનીનો વ્યવસાય શરૂ કરી દીધો. આ વાત પર વરસોના વહાણાં વીતવા આવ્યા અને એક દહાડો એવો અવસર આવી લાગ્યો કે, નકલનો નેજો અણનમ રાખવા યાહોમ કરીને મરી ફીટવાનું કર્તવ્ય અદા કરવા રાણા સોની તલવાર તાણીને પાલિતાણાના પંથે પગલું ઉઠાવી ગયા.
પાલિતાણા ખાતે ચારણ કોમ માટે એવી કટોકટીની પળ ખડી થઇ જવા પામી હતી કે, પોતાની કોમને અન્યાય થાય, એવી ઠાકોરની વૃત્તિ-પ્રવૃત્તિ સામે જાનના જોખમે સામનો ન થાય, તો ચારણોના હિતને ભારે ધક્કો પહોંચે એવી શક્યતા હતી. આવા અવસરે એક પછી એક ચારણો જંગમાં ઝુકાવી રહ્યા હતા. એમાં જ્યારે રાણા ૭૨ સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૧
->
19
