________________
હાલારની માસીને વળગવાનું છોડી દઈને હજી પણ કચ્છની માવડી પાસે પહોંચી જઈશ, તો કચ્છમાતા મને આવકાર આપ્યા વિના નહિ જ રહે. ખેંગારજી ! મારી આટલી વીતક જણાવીને હવે જીવન-નૈયા હું આપના ભરોસે વહેતી મૂકું છું. આ જીવનનૈયાને તારવી કે મારવી, એ હવે આપના હાથમાં છે.”
થોડા જ સમયમાં હાલારનાં હાલરડાં ગામડે ગામડે ગુંજતા કરવામાં સિંહફાળો આપનારા હીરજી જેવી વ્યક્તિ-શક્તિની શોધમાં અત્યાર સુધી ચોમેર મીટ માંડતા જ રહેનારા ખેંગારજીએ ઘરે આવેલી ગંગાને વધાવી લેવાની અદાથી કહ્યું કે, હીરજી ! તારા જેવા કૌવતશાળીની તો કચ્છને ખૂબ ખૂબ જરૂર છે. માટે તારી સેવાને સોનારૂપાનાં ફૂલડે વધાવવાની કચ્છની તૈયારી છે. વફાદારીનું ધાવણ તો તને ગળથુથીમાંથી જ મળેલું છે. એટલે આ વિષયમાં બીજા કોઈ જ વિકલ્પ-વિચારને તો અવકાશ જ ક્યાંથી હોય? પણ એટલી સ્પષ્ટતા તો કરવી જ રહી કે, સગા બનીને દગાના દાવ રમનારાના હાલહવાલ ભૂંડામાં ભૂંડા કરી નાખતા કચ્છને જેમ કોઈની શેહશરમ નડતી નથી, તેમ કચ્છ ખાતર સમર્પિત બનીને સ્વાહા થઈ જવા સજ્જ રહેનારને માલામાલ કરી દેવાની કચ્છની ઉદારતાનો પણ જોટો જડે એમ જ નથી.
ખેંગારની આ વાતને શિરોધાર્ય કર્યાની પ્રતીતિરૂપે હીરજી ખેંગારના ચરણમાં ચાકરની જેમ ઝૂકી ગયો અને એની સેવા સ્વીકાર્યાની સાબિતીરૂપે ખેંગારે પોતાના બંને હાથ હીરજીના મસ્તકે સ્થાપિત કરી દીધા.
કચ્છને હીરજી જેવા “હિંમતે મર્દાની સેવા મળતાં ધીરે ધીરે કચ્છની કીર્તિ વધુ વ્યાપક બનતી ચાલી. ખેંગારજીને થોડા જ દિવસોમાં ખ્યાલ આવી ગયો કે, હીરજીના હૈયામાં હિંમત છે અને કચ્છની ધરતી પ્રત્યે લગાવ પણ છે. એથી એમણે વાગડપ્રદેશના કેટલાક માથાભારે તત્ત્વોને અંકુશમાં આણવાનું ઘણી મોટી જવાબદારીવાળું કાર્ય હીરજીને સોંપ્યું. એણે ધીમે ધીમે એવા જલદ પગલાં લેવા માંડ્યાં કે, થોડા જ સમયમાં
-
>
સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૧ @ ૧૭.
