________________
ચારણને થયું કે, ગંદકીના આ ગાડવાની તો ડાગળીય ચસકી ગઈ લાગે છે. આવાની સાથે માથાકૂટ કરવામાં શી મજા? મારા કહેવાથી આ કંઈ નદીમાંથી બહાર નહિ નીકળે ! આ ગાંડિયો શું આ રીતે રોજે રોજ નદીમાં ગંદકીનો ગાડવો ઠલવે છે અને છતાં આને કોઈ અટકાવતું પણ નથી ! આજે સામત ખુમાણ પાસે જઈને પહેલી માગણી તો હું એ જ કરીશ કે, આવા ગાંડિયાને તગેડી મૂકો, જેથી નાવલી નદીના નીરમાં ગંદકીના ગાડવા ઠલવાતા અટકી જાય ! મનોમન આવો નિર્ણય કરીને ગાંડિયા જેવા જણાતા માણસ સાથેની માથાકૂટ અને જીભાજોડીમાંથી ઊગરવા ચારણે ટૂંકમાં જ જવાબ વાળ્યો: ગીર-પ્રદેશમાંથી હું આવું છું. સામત ખુમાણ પાસેથી પ્રીતિદાન મેળવવા અહીં મારું આગમન થયું છે. પરંતુ તારા પર તો મને આજે એવી ખીજ-દાઝ ચડી છે કે, સાવરકુંડલાને ખોળે વહેતી અને નિર્મળતાનો સંદેશ લલકારતી આ નાવલી જેવી નિર્મળ નદીને ગંદી-ગોબરી બનાવવાના અપરાધ બદલ ગુનેગાર તરીકે તારી પર ખુમાણ તરફથી દંડ ફટકારાવીશ, ત્યારે મને જે આનંદ થશે, એ પ્રીતિદાન મેળવ્યાના આનંદ કરતાં હજાર ગણો વધારે હશે. | નદીમાં નાહનારા પેલા માણસે મશ્કરીનો મહાનંદ માણતાં સામેથી કહ્યુંઃ ચારણ ! તમે જે કામ માટે આવ્યા છો, એ ભુલાઈ જાય, તો હજી વાંધો નહિ. પણ દેશવટાનો દંડ મારા માથે ફટકારવાની આવી માગણી કરવી, તો ભૂલતા જ નહિ, કેમ કે સામત ખુમાણ પણ આ વાત સાંભળીને બહુ બહુ ખુશ થશે.
ગાંડા જેવા માણસની આ વાત સાંભળી-ન સાંભળી કરી અને ચારણ તો નદીના સ્વચ્છ કિનારે નાહીધોઈને સાવરકુંડલા તરફ ચાલતો થયો. ચારણની નજર આગળથી હજી એ દશ્ય દૂર થતું નહોતું. આવી નમણી નદીના પનારે આવી કૂબડી કાયા ક્યારથી પડી હશે, કેટલા દિવસથી આ નદીમાં ગંદકીનો ગાડવો ઠલવાતો રહેતો હશે અને છતાં
-
-
સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૧ (ાહ ૨૯
