Book Title: Samadhi Tantram
Author(s): Vijay K Jain
Publisher: Vikalp Printers

View full book text
Previous | Next

Page 64
________________ Samadhitantram नरदेहस्थमात्मानमविद्वान् मन्यते नरम् । तिर्यञ्चं तिर्यगङ्गस्थं सुराङ्गस्थं सुरं तथा ॥८॥ नारकं नारकाङ्गस्थं न स्वयं तत्त्वतस्तथा । अनन्तानन्तधीशक्तिः स्वसंवेद्योऽचलस्थितिः ॥ ९ ॥ अन्वयार्थ - ( अविद्वान् ) मूढ़ बहिरात्मा (नरदेहस्थम् ) मनुष्य देह में स्थित (आत्मानम्) आत्मा को (नरम् ) मनुष्य, ( तिर्यगङ्गस्थं ) तिर्यञ्च शरीर में स्थित आत्मा को (तिर्यञ्चं ) तिर्यञ्च, (सुराङ्गस्थं) देव शरीर में स्थित आत्मा को ( सुरं) देव (तथा) और (नारकाङ्गस्थं) नारक शरीर में स्थित आत्मा को ( नारकं ) नारक ( मन्यते ) मानता है। किन्तु (तत्त्वतः ) वास्तव में शुद्ध निश्चयनय की दृष्टि से (स्वयं) कर्मोपाधि से रहित स्वयं आत्मा (तथा न) मनुष्य, तिर्यञ्च, देव और नारक रूप नहीं है। [ तत्त्वतस्तु ] निश्चयनय से तो यह आत्मा ( अनन्तानन्तधीशक्ति: ) अनन्तानन्त ज्ञान और अनन्तानन्त शक्तिरूप वीर्य का धारक है । ( स्वसंवेद्यः ) स्वानुभवगम्य है अपने द्वारा आप अनुभव किए जाने योग्य है और ( अचलस्थितिः ) अपने उक्त स्वभाव से कभी च्युत न होने वाला - उसमें सदा स्थिर रहने वाला - है । The ignorant, extroverted-soul (bahirātmā) assumes that the soul in the body of a human being is human, in the body of a plant or animal is plant or animal, in the body of a celestial being is celestial, and in the body of an infernal being is infernal. But in reality, from the pure point of view, the soul itself is not human being, plant or animal, celestial being, or infernal being. From the same point of view, the soul has infinite knowledge and infinite strength, to be experienced by the Self, and it maintains eternally its pure nature. 22 .......

Loading...

Page Navigation
1 ... 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243