________________
Samadhitantram
देहे स्वबुद्धिरात्मानं नक्त्येतेन निश्चयात् । स्वात्मन्येवात्मधीस्तस्माद्वियोजयति देहिनम् ॥ १३ ॥
अन्वयार्थ - ( देहे स्वबुद्धिः ) शरीर में आत्मबुद्धि रखने वाला बहिरात्मा (निश्चयात्) निश्चय से ( आत्मानं ) अपनी आत्मा को ( एतेन ) शरीर के साथ (युनक्ति ) जोड़ता / बाँधता है । किन्तु (स्वात्मनि एव आत्मधीः ) अपनी आत्मा में ही आत्मबुद्धि रखने वाला अन्तरात्मा (देहिनम् ) अपनी आत्मा को ( तस्मात्) शरीर के सम्बन्ध से (वियोजयति) पृथक् मानता/समझता है।
The extroverted-soul (bahirātmā) who mistakes the body for the soul, for sure, mingles his soul with his body. However, the introverted-soul (antarātmā) whose focus is only on the soul discriminates between the soul and the body.
EXPLANATORY NOTE
ācārya Amitagati's Yogasāra Prābhšta:
दृश्यते ज्ञायते किंचिद् यदक्षैरनुभूयते । तत्सर्वमात्मनो बाह्यं विनश्वरमचेतनम् ॥
30
( २-४४)
Whatever is seen, known, and experienced through the senses is external to the soul, perishable, and without consciousness.
