________________
૩૬
ભાવનાબાધ
જાણ્યું અને સર્પકંચુકવત્ સંસાર પરિત્યાગ કરી તેનું મિથ્યામમત્વ સિદ્ધ કરી આપ્યું. મહાવૈરાગ્યની અચળતા, નિર્મમત્વતા, અને આત્મશક્તિનું પ્રફુલ્લિત થવું, આ મહા યોગીશ્વરના ચરિત્રમાં રહ્યું છે.
એક પિતાના સા પુત્રમાં નવાણું આગળ આત્મસિદ્ધિને સાધતા હતા. સામા આ ભરતેશ્વરે સિદ્ધિ સાધી. પિતાએ પણ એ જ સિદ્ધિ સાધી. ભરતેશ્વરી–રાજ્યારૢન– ભાગીએ ઉપરાઉપરી આવનાર એ જ આદર્શભુવનમાં તે જ સિદ્ધિ પામ્યા કહેવાય છે. એ સકળ સિદ્ધિસાધક મંડળ અન્યત્વને જ સિદ્ધ કરી એકત્વમાં પ્રવેશ કરાવે છે. અભિવંદન હા તે પરમાત્માને !
( શાદૂલવિક્રીડિત ) દેખી આંગળી આપ એક અડવી, વૈરાગ્યવેગે ગયા, છાંડી રાજસમાજને ભરતજી, કૈવલ્યજ્ઞાની થયા; ચાક્ષુ' ચિત્ર પવિત્ર એ જ રિતે, પામ્યું અહીં પૂર્ણતા,
જ્ઞાનીનાં મન તેહુ રંજન કા, વૈરાગ્ય ભાવે યથા. વિશેષાર્થ :— પોતાની એક આંગળી અડવી દેખીને વૈરાગ્યના પ્રવાહમાં જેણે પ્રવેશ કર્યાં, રાજસમાજને છેડીને જેણે કૈવલ્યજ્ઞાન પ્રાપ્ત કર્યું, એવા તે ભરતેશ્વરનું ચરિત્ર ધારણ કરીને આ ચેાથું ચિત્ર પૂર્ણતા પામ્યું. તે જેવા જોઇએ તેવા વૈરાગ્યભાવ દર્શાવીને જ્ઞાનીપુરુષનાં મનને રંજન કરનાર થાઓ !
ભાવનામેાધ ગ્રંથે અન્યત્વભાવનાના ઉપદેશ માટે પ્રથમ દર્શનના ચતુર્થાં ચિત્રમાં ભરતધરનું દૃષ્ટાંત અને પ્રમાણુશિક્ષા પૂર્ણતા પામ્યાં.