________________
૧૫૩
સાલમાળા
બિંદુ જેવું છે. જેમ તે બિંદુને પડતાં વાર લાગતી નથી, તેમ આ મનુષ્યાયુ જતાં વાર લાગતી નથી. એ ખેાધના કાવ્યમાં ચાથી કડી સ્મરણમાં અવશ્ય રાખવા જેવી છે. - સમય નોયમ મા માર્” – એ પવિત્ર વાચના બે અર્થ થાય છે. એક તા હે ગૌતમ ! સમય એટલે અવસર પામીને પ્રમાદ ન કરવા અને ખીજો એ કે મેષાનુમેષમાં ચાલ્યા જતા અસંખ્યાતમા ભાગના જે સમય કહેવાય છે તેટલા વખત પણુ પ્રમાદ ન કરવા. કારણ દેહ ક્ષણભંગુર છે; કાળશિકારી માથે ધનુષ્યખાણુ ચઢાવીને ઊભા છે. લીધા કે લેશે એમ જંજાળ થઈ રહી છે; ત્યાં પ્રમાદથી ધર્મકર્તવ્ય કરવું રહી જશે.
અતિ વિચક્ષણ પુરુષો સંસારની સર્વોપાધિ ત્યાગીને અહારાત્ર ધર્મમાં સાવધાન થાય છે. પળના પણુ પ્રમાદ કરતા નથી. વિચક્ષણ પુરુષા અહેારાત્રના થેાડા ભાગને પણ નિરંતર ધર્મકર્તવ્યમાં ગાળે છે, અને અવસરે અવસરે ધર્મકર્તવ્ય કરતા રહે છે. પશુ મૂઢ પુરુષો નિદ્રા, આહાર, મેાજશેાખ અને વિકથા તેમજ રંગરાગમાં આયુ વ્યતીત કરી નાખે છે. એનું પરિણામ તેએ અધાતિરૂપ પામે છે.
જેમ બને તેમ યત્ના અને ઉપયાગથી ધર્મને સાધ્ય કરવા યેાગ્ય છે. સાઠે ઘડીના અહેારાત્રમાં વીશ ઘડી તે નિદ્રામાં ગાળીએ છીએ. બાકીની ચાળીશ ઘડી ઉપાધિ, ટેલટપ્પા અને રઝળવામાં ગાળીએ છીએ. એ કરતાં એ સાઠ ઘડીના વખતમાંથી બે ચાર ઘડી વિશુદ્ધ ધર્મકર્તવ્યને માટે ઉપયોગમાં લઈએ તેા બની શકે એવું છે. એનું પિરણામ પણ કેવું સુંદર થાય ?