________________
મોક્ષમાળા
૨૦૯ સ્યાદ્વાદશૈલી અનુપમ અને અનંત ભેદભાવથી ભરેલી છે; એ શૈલીને પરિપૂર્ણ તે સર્વજ્ઞ અને સર્વદશ જ જાણું શકે; છતાં એએનાં વચનામૃતાનુસાર આગમ ઉપગથી યથામતિ નવતત્વનું સ્વરૂપ જાણવું અવશ્યનું છે. એ નવતત્વ પ્રિય શ્રદ્ધાભાવે જાણવાથી પરમ વિવેકબુદ્ધિ, શુદ્ધ સમ્યક્ત્વ અને પ્રભાવિક આત્મજ્ઞાનને ઉદય થાય છે. નવતત્વમાં લેકાલેકનું સંપૂર્ણ સ્વરૂપ આવી જાય છે. જે પ્રમાણે જેની બુદ્ધિની ગતિ છે, તે પ્રમાણે તેઓ તત્વજ્ઞાન સંબંધી દ્રષ્ટિ પહોંચાડે છે અને ભાવાનુસાર તેઓના આત્માની ઉજજ્વલતા થાય છે. તે વડે કરીને તેઓ આત્મજ્ઞાનને નિર્મળ રસ અનુભવે છે. જેનું તત્ત્વજ્ઞાન ઉત્તમ અને સૂક્ષમ છે, તેમજ સુશીલયુક્ત જે તત્વજ્ઞાનને સેવે છે તે પુરુષ મહદ્દભાગી છે.
એ નવતત્વનાં નામ આગળના શિક્ષાપાઠમાં હું કહી ગયે છું; એનું વિશેષ સ્વરૂપ પ્રજ્ઞાવંત આચાર્યોના મહાન ગ્રંથી અવશ્ય મેળવવું કારણ સિદ્ધાંતમાં જે જે કહ્યું છે, તે તે વિશેષ ભેદથી સમજવા માટે સહાયભૂત પ્રજ્ઞાવંત આચાર્યવિરચિત ગ્રંથ છે. એ ગુરુગમ્યરૂપ પણ છે. નય, નિપા અને પ્રમાણભેદ નવતત્વના જ્ઞાનમાં અવશ્યના છે, અને તેની યથાર્થ સમજણ એ પ્રજ્ઞાવતેએ આપી છે.
શિક્ષાપાઠ ૮૩. તરવાવબોધ-ભાગ ૨ | સર્વજ્ઞ ભગવાને કાલેકના સંપૂર્ણ ભાવ જાણ્યા અને જેયા. તેને ઉપદેશ ભવ્ય લેકોને કર્યો. ભગવાને અનંત જ્ઞાન વડે કરીને કાલેકનાં સ્વરૂપ વિષેને અનંત ભેદ ૧૪