________________
૨૧૮
મોક્ષમાળા
કથન સાંભળી અમે બધા ઘેર આવ્યા પછી યેજના કરતાં કરતાં આ લબ્ધિવાક્યની જવ પર પેજના કરી. હું ધારું છું કે એવા નાસિત અસ્તિના બને ભાવ જીવ પર નહીં ઊતરી શકે. લબ્ધિવાક્યો પણ કલેશરૂપ થઈ પડશે. યદિ એ ભણ મારી કંઈ તિરસ્કારની દ્રષ્ટિ નથી. આના ઉત્તરમાં મેં કહ્યું કે આપે જે નાસ્તિ અને અતિ નય જીવ પર ઉતારવા ધાર્યો તે સનિક્ષેપ શૈલીથી નથી, એટલે વખતે એમાંથી એકાંતિક પક્ષ લઈ જવાય; તેમ વળી હું કંઈ સ્થાદ્વાદ શૈલીને યથાર્થ જાણનાર નથી. મંદમતિથી લેશ ભાગ જાણું છું. નાસ્તિ અસ્તિ નય પણ આપે શૈલીપૂર્વક ઉતાર્યો નથી એટલે હું તર્કથી જે ઉત્તર દઈ શકું તે આપ સાંભળે.
ઉત્પત્તિમાં “ના” એવી જે પેજના કરી છે તે એમ યથાર્થ થઈ શકે છે કે “જીવ અનાદિ અનંત છે.
વિઘતામાં “ના” એવી જે પેજના કરી છે તે એમ યથાર્થ થઈ શકે કે “એને કોઈ કાળે નાશ નથી. *
ધ્રુવતામાં “ના” એવી જે પેજના કરી છે તે એમ યથાર્થ થઈ શકે કે “એક દેહમાં તે સદેવને માટે રહેનાર નથી
શિક્ષાપાઠ ૯૦. તવાવબેધ–ભાગ ૯
ઉત્પત્તિમાં “હાએવી જે પેજના કરી છે તે એમ યથાર્થ થઈ શકે કે “જીવને મેક્ષ થતાં સુધી એક દેહમાંથી ચ્યવન પામી તે બીજા દેહમાં ઊપજે છે.
વિઘતામાં “હા” એવી જે પેજના કરી છે તે એમ યથાર્થ થઈ શકે કે તે જે દેહમાંથી આવ્યું ત્યાંથી વિશ્વ