________________
મોક્ષમાળા
૧૭૧
મેળવવાનો નિશ્ચય કર્યો. પિતે વિદ્વાન હેવાથી ઉપાસના કરવા પહેલાં વિચાર કર્યો કે કદાપિ દેવ તે કઈ તુષ્ટમાન થશે; પણ પછી તે આગળ સુખ કયું માગવું? તપ કરી પછી માગવામાં કંઈ સૂઝે નહીં, અથવા ન્યૂનાધિક સૂઝે તે કરેલું તપ પણ નિરર્થક જાય; માટે એક વખત આખા દેશમાં પ્રવાસ કર. સંસારના મહપુરુષનાં ધામ, વૈભવ અને સુખ જેવાં. એમ નિશ્ચય કરી તે પ્રવાસમાં નીકળી પડ્યો. ભારતનાં જે જે રમણીય અને રિદ્ધિમાન શહેરે હતાં તે જોયાં. યુક્તિ-પ્રયુક્તિએ રાજાધિરાજનાં અંતઃપુર, સુખ અને વૈભવ જેયાં. શ્રીમંતેના આવાસ, વહીવટ, બાગબગીચા અને કુટુંબ પરિવાર જોયા; પણ એથી તેનું કઈ રીતે મન માન્યું નહીં. કેઈને સ્ત્રીનું દુઃખ, કોઈને પતિનું દુઃખ, કોઈને અજ્ઞાનથી દુઃખ, કેઈને વહાલાંને વિયેગનું દુઃખ, કેઈને નિર્ધનતાનું દુઃખ, કેઈને લક્ષ્મીની ઉપાધિનું દુઃખ, કેઈને શરીર સંબંધી દુઃખ, કેઈને પુત્રનું દુઃખ, કેઈને શત્રુનું દુઃખ, કેઈને જડતાનું દુઃખ, કોઈને માબાપનું દુઃખ, કેઈને વૈધવ્યદુઃખ, કેઈને કુટુંબનું દુઃખ, કેઈને પિતાના નીચ કુળનું દુઃખ, કેઈને પ્રીતિનું દુઃખ, કોઈને ઈર્ષ્યાનું દુઃખ, કેઈને હાનિનું દુઃખ, એમ એક બે વિશેષ કે બધાં દુઃખ સ્થળે સ્થળે તે વિપ્રના જોવામાં આવ્યાં. એથી કરીને એનું મન કેઈ સ્થળે માન્યું નહીં, જ્યાં જુઓ ત્યાં દુઃખ તે ખરું જ. કઈ સ્થળે સંપૂર્ણ સુખ તેના જેવામાં આવ્યું નહીં. હવે ત્યારે શું માગવું ? એમ વિચારતાં વિચારતાં એક મહાધનાઢયની પ્રશંસા સાંભળીને તે દ્વારિકામાં આવ્યો.