________________
เมนเตเ
૧૮૯
અન્ય સભાસદો ગ્ય આસને બેસી ગયા છે. રાજેશ્વર ચામરછત્રથી અને ખમા ખમાથી વિશેષ શેલી રહ્યા છે તેમ જ વધાવાઈ રહ્યા છે. ત્યાં પેલા દેવતાઓ પાછા વિપ્રરૂપે આવ્યા. અદ્દભુત રૂપવાથી આનંદ પામવાને બદલે જાણે ખેદ પામ્યા છે એવા સવરૂપમાં તેઓએ માથું ધુણાવ્યું. ચકવર્તીએ પૂછયું, અહો જાણે! ગઈ વેળા કરતાં આ વેળા તમે જુદા રૂ૫માં માથું ધુણાવ્યું એનું શું કારણ છે, તે મને કહે. અવધિજ્ઞાનાનુસારે વિપ્રે કહ્યું કે, હે મહારાજા ! તે રૂપમાં અને આ રૂપમાં ભૂમિ આકાશને ફેર પડી ગયા છે. ચક્રવર્તીએ તે સ્પષ્ટ સમજાવવાને કહ્યું. બ્રાહ્મણોએ કહ્યુંઃ અધિરાજ! પ્રથમ તમારી કમળ કાયા અમૃત તુલ્ય હતી. આ વેળાએ ઝેરતુલ્ય છે. જ્યારે અમૃત તુલ્ય અંગ હતું ત્યારે આનંદ પામ્યા અને આ વેળા ઝેર તુલ્ય છે ત્યારે ખેદ પામ્યા. અમે કહીએ છીએ તે વાતની સિદ્ધતા કરવી હોય તે તમે તાંબુલ શૂકે. તત્કાળ તે પર માખી બેસશે અને પરલોક પહેરી જશે.'
શિક્ષાપાઠ ૭૧. સનત્કુમાર– ભાગ ૨
સનતકુમારે એ પરીક્ષા કરી તે સત્ય ઠરી. પૂક્તિ કર્મનાં પાપને જે ભાગ, તેમાં આ કાયાને મદસંબંધીનું મેલવણ થવાથી એ ચક્રવર્તીની કાયા ઝેરમય થઈ ગઈ હતી. વિનાશી અને અશુચિમય કાયાને આવે પ્રપંચ જોઈને સનત્ કુમારને અંતઃકરણમાં વૈરાગ્ય ઉત્પન્ન થયે. કેવળ આ સંસાર તજવા ગ્ય છે. આવી ને આવી અશુચિ , પુત્ર, મિત્રાદિનાં શરીરમાં રહી છે. એ સઘળું મેહમાન કરવા ગ્ય નથી, એમ બોલીને તે છ ખંડની પ્રભુતા ત્યાગ